Lögberg - 28.02.1907, Blaðsíða 6

LÖGBERG, FlMTUDAGlNN 28. FEBRÚAR' 1907
DENYER og HELGA
etSa
VIÐ ROSSNESKU 'IIRÐINA.
SKALDSAGA
eftir
ARTHUR IV. MARCHMONT.
“Eg er hér vi5 hendina. Þér getiö látið refs-
inguna bitna á niér undir eins. Ætliö 1?ér að sleppa
mademoiselle úr fangelsinu?” spuröi eg Þ'ví næst.
“Slikt kemur ekki til nokkurra mála. Þa« er
fásinna, skammarlega móðgandi af yöur að fara
fram á slikt.”
“Samt verður að gera það. Mér er sama
hvernig þér komiö því i kring,” svaraði eg og hall-
aði mér ofurrólega aftur á bak í legubekkinn cg
þeytti út úr mér löngum reykar-trokum svo ó-
skammfeilnislega sem mér var auðið.
Hann sat hugsandi stundarkorn. Siðan sneri
hann sér að mér, hvesti á mig augun og spurði
hranalega:
“Hversvegna skyldi eg verða að beygja mig
undir vilja yðar?”
“Vegna þess að nú hefi eg skjölin.”
Það kætti mig ósegjanlega, hve hverft honum
varð við að heyra þetta. Það leyndi sér ekki að
hann haíði enga minstu von átt á i>ví.
“Spæjarar y'ðar voru mér einstaklega innanhand-
ar, og mig langar nærri þvi til að benda yður á einn
þeirra sérstaklega, er gerði mér hvern smágreiðann á
fætur öðrum.” Eg gat ekki setið á mér aö særa prinz-
inn dálítið. “Eg hafði skjölin á mér, þegar eg fór
yfir landamærin, og sömuleiðis þegar eg sneri hing-
að aftur. Og nú hefi eg gengið frá þeim á óhultum
stað.”
Hann sat á sér, en þó að hann léti ekki á sér
merkja, hve sárt honum sveið þetta, vissi eg vel, hvað
hann kvaldist af að heyra það.
"Hún er dálítið einkennileg þessi rás viðburð-
anna, finst yður það ekki? Skjölin, sem þér senduð
mig á stað til að ná í, verða nú, einmitt vegna þess
að eg náði ekki í þau þá, vopn i hendi minni móti yð-
ur. Og hérna yður að segja eru þau skjöl ekki þau
einu, sem eg hefi umráð yfir, og þér megið óttast.’
“Haldið þér áfram.”
“Fg hefi auk þess fullan kassa af skjölum, þar
scm tiígreindar eru dagsetningar, nöfn vitna, sannan-
ir, öll auka-atriði og yfir höfuð alt. sem þörf er á, til
að sýna hina þrælslegu og glæpsamlegu aðfer'ð yðar
í Lavalski-málinu.”
Eg sá að hann kreisti nú stólbríkurnar, er hann
hélt um, svo að hnúarnir hvítnuðu og viðbjóðslegt
blótsyrði slapp út af vörum hans þó að hann kipraði
þær saman af geðshræringunni. Þetta var það eina,
sem til hans heyrðist, þar sem hann sat, andspænis
’ mér titrandi og náfölur eins og líkneski dauðans.
Það svalaði fullkomlega gremju þeirri, sem eg
bar í huga til hans, að sjá hversu þessi fregn fékk á
hann og eg þagði til að sjá hvað hann tæki næst til
bragðs.
Enda þótt hann ætti fáa sína líka að viti, sat
hann æði-stund ráða'aus og hugsandi. og var auðsjá-
anlcga að berjast við að finna upp eitthvert rað til að
bjarga sér úr þessum óvæntu og alvarlegu kröggum.,
Ilann hafði neytt allra bragða til að dylja þetta leynd-
armál sitt, barist fyrir þvi með takmarkalaúsri þraut-
seigju og slægð, komið ár sinni svo vel fyrir borð, að
það hafði orðið honum til upphefðar, og þó hann
hefði nú öðlast þá tign og metorð, að hann gengi
keisaranum næst að völdum i ríkinu, vissi hann fyrir
vfst, að ef glæpur hans vrði opinber, ætti hann einskis
annrs en valdamissis 0g smánar að vænta.
Eg vissi, að hann rnyndi halda áfram baráttunni
fyrir völdum sínum og upphefö, ef hann sæi nokkurn
ininsta veg ti! þess. En eg gat ekki séð hvernig hann
ætti liægt með það.
Það hafði orðið æði-löng þögn. Loksins sá eg
að hann fór að hreyfa sig til og réð eg af þvi, að
hann hefði komist að einhverri niðurstöðu. Loksins
tók hann til máls og sagði:
“Þessi ákæra Lavalski-ættarinnar er röng. mon-
sieur.”
“Vísvitandi er ákæran ekki borin fram með
röngu,” svaraði eg. “Mademoiselle Helga á það ekki
ti! að koma fraili me'ð ákærur svipaðar þessari, vit-
andi að þær séu á engum rökum bvgðar. En hugs-
anlegt væri híns vegar, að hér væri um misgáning að
ræða. En rannsókn sú, sem keisarinn mun skipa fyr-
ir um að fari fram, er hann hefir heyrt ákæruna, mun
auövitað leiða í ljós, hvort hún er rétt eða röng. Þ.að
sannast alt á sínum tíma.“
“Hans Hátign mun ekki skipa fyrir um, áð nein
slílc rannsókn fari fram.”
“Við skulum sjá til.“
“Hertogafrúin hefir fundið Hans Hátign að
máli.”
“Hvenær ?”
“í morgun. Það var löng og þreytandi yið-
ræða. Eg var viðstaddur. Þ.að sem hertogafrúin
skýrði frá, hefir sannfært Hans Hátign utn hvaða
manneskja þessi mademoiselle er.”
Þ.etta hafði eg einmitt óttast.
“Eg trúi því ekki á keisarann,” svaraði eg
meö áherzlu. Við horfðumst í augu, og árangurs-
laust reyndi eg að lesa út úr honum álit hans á þessu
atriði.
“Þaðan hefir mademoiselle engrar hjálpar að
vænta — nú orðið,” sagði hann með hægð.
Eg fór nú að skilja hvað hann var að fara.
“Eg á eftir að sjá keisarann og segja honum
sögu míná,” svaraði eg.
“Eg endurtek það aftur, monsieur, það getur
engin rannsókn farið fram.”
“Slík rannsókn hlýtur að leiða af því, ef made-
moiselle Helga kemur fyrir dómstólana,” sagði eg
með áherzlu.
“Mál hennar þarf ekki að koma fyrir dómstól-
ana.” Hann leit til mín þannig, að nú skýrðist enn
betur fyrir mér en áður, hvað hann ætlaði sér. Helga
átti ekki að snúa sér til keisarans til að fá hjálp, held-
ur til hans.
“Við hvað eigið þér?”
“Það er undir yður komið,” svaraði hann með
hægð, eins og orðin væru toguð út úr honum með
töngum. Það var heldur ekki fjarri því aö svo
væri.
Það var eins og létt væri af mér þungum steini.
Eg hafði borið hærra skjöld í viðureigninni við hann,
og fullvissan ttm það fékk mér svo mikils í bili, að eg
gat engu orði upp kontið.
Eg stóö á fætur, og gekk tvisvar eða þrisvar
fram og aftur utn gólfið. Helga var frí og frjáls> og
eg hafði losað hana úr fangelsinu. Hamingjan brosti
við olckur. Þegar eg leit á prinzinn sá eg, að hann
aðgætti mig vandlega.
“Þér eruð ánægður, Mr. Denver,” sagði hann.
“Já. Það sem nú er ógert, er ekki nema auka-
atriði í þessu máli. Hve nær verður Mademoiselle
Helgu slept úr fangelsinu?”
' Undir eins og hun fellttr frá þessari hlægil,egu
ákæru gegn mér, og lætur tilleiöast að skila skjölun-
ttm.”
Það dró úr fögnuði mínum, en eg mintist þess
að Helga átti að hætta algerlega viö allar fyrirætlaiiir
sínar, og ákæruntt gegn Kalkov prinz,—starfið sem
bún haföi varið öllu lífi sínu og kröftum til alt að
þessunt tíma. Mundi hún ganga að því?
“Skjölunum verður ekki slept fyr en hún er
komin svo langt burtu héðan, að þér getið ekki náð
til hennar.”
Það væri synd að segja að þér berið nokkurt
oftraust til mín," svaraði liann gremjulega.
“Ef þér hefðuð líf mitt i yðar hendi, munduð þér
þá afhenda mér morðhnífinn og búast við að eg.ræki
hann í hjartað á mér?”
“E11 samt búist þér við að eg trevsti yður.”
Þér getið ekki bjargað yður af sjálfsdáðum.
Eg bý heídur ekki yfir neinum undanbrögðum. Eg
er ekki rússneskur stjórnmála-krókarefur.”
“Ætlið þér að segja mér hvar skjölin eru?”
Haldið þér að eg tejgi þannig höfuðið inn í
snorubuginn og rétti yður endann á henni til að herða
að hálsinum á ntér?”
“E11 hvaða sönnun hefi eg fyrir því að þér hafið
skjölin?”
“Stjðhæfingu mína. Hún ætti að nægja yður;
en þar að auki vitið þér fullvel, að eg mundi ekki
liafa iarið hirgað, ef eg hefði ekki verið búinn að ná
i skjöl þessi.”
“Komuð þér ekki hingað í þeirri von að ná fundi
keisarans ?”
"Jú, og eg mundi hafa hert svo á að fá viðtals-
leyfi við hanii, að mér hefði tekist það, ef eg hefði
ekki verið viss um, einmitt vegna þess að skjölin voru
1 nnnum vörzlum, aö mér var óhætt að eiga við
yður.”
Mér varð hálf-kynlega við spurninguna og leit
framan í hann. Og grunaði mig strax, hvað hann
ætlaði sér, og herti viljandi á honum.
"Eg er sá cini, sem veit nú um skjölin,” svaraði
' .?• (lg duldist mér þa ekki, á þvi hvernig hann leit
undan, að grunur minn var á rökum bygður.
“Viljið þér heita því við drengskap yðar, að þér
skulið afhenda mér skjölin, ef eg geri það, sem þér
beiðist?”
Þetta sagði hann líka án þess að þora að horfa
framan í mig.
“Já. Eg skuldbind mig til þess, hvort sem þér
heimtið munnlegt eða skriflegt heit,” svaraði eg til
að greiða fyrir honum. “En þér verðið fyrst aö gefa
mér það skriflegt, að þér uppfyllið kröfur rnínar.”
“Já. Eg geng að því. Það er ekki nema rétt-
uiættt” Og nú fór hann fyrst að rita á stóru papp-
írsörkina, er legið hafði óskrifuð fyrir framan hann
allan tímann, sem við höfðum talast við. “Nægir
þetta?” spurði hann og rétti mér blaðið.
Eg lézt lesa það mjög vandlega, en eg var að
eins að virða hann fyrir mér í kyrþey, og sá nú, að
þessi a'far-sterkbygði maður skalf eins og laufblað.
“Já. þetta nægir,” sagði eg og stakk blaðinu í
vasa minn.
“Þá skulið þér skrifa,” sagði hann og eg seltist’
vi'ð skrifborð hans, en hann stóð við hliðina á mér.
“Jæja, hvernig á eg að orða skuldbindingu
mína?“
“'Það skal eg segja yður,” sagði hann og skalf
rödd hans mjög. “Skrifið hvar skjölin eru, annar:,
drep eg yður.”
Eg vatt við höfðinu og fann þá að ísköldu
skammbyssuhlaupi var þrýst áð vanganum á mér.
Eg þorði ekki að hræra mig, því að eg vissi, að
hvað lítinn mótþróa sem eg sýndi mundi hann lileypa
skotinu af. Eg sá strax hvernig hann hafði lagt a!t
niður fyrir sér. Hann ímyndaði sér að eg einn vissi
livar skjjölin væru, og ef hann stytti mér stundir, dæi
sá leyndardómur út með mér. Ef eg neitaði að skrifa
það sem liann heimtaði, og segja til skjalanna, ætl-
áði hann að drepa mig og eiga undir því að þati
fyndust aldrei, og þó eg segði honum til þeirra ætl-
aði hann að skapa mér aldtir eigi að sí’ður, og ná í
skjölin síðarmeir.
En trvggingar-ráðstafanir rnínar stóðust þessa
þrælslegu aðferð hans. Jafnmikið og hann liataði
mig, vissi eg sarnt, að hann jmundi ekki vilja kaupa
það svo dýrt að svala hatri síntt, að hann eyðilegði
sjálfan sig.
“Eg ætla að rita það, sem ekki er ófróðlegt fyrir
yöur áð lesa,” sagði eg einbeittur og skrifaði: “Eg
hefi gengið frá skjölumim á vísum stað, þaðan sem
þau verða send, ef mér skyldi eitthvcrt mein verða
gert, annar bréfa böggullinn á sendiherra skrifstofu
stórveldanna” — eg nafngreidi þau — “og hinn beint
til keisarans.’^
Hann grúfði sig ofan yfir blaöið, sem eg hafði
skrifaö á. og eg fann að skammbyssuhlaupið þrýstist
fastar en áður að höfði mér rneðan hann las. En
jafnskjótt og liann liafði rent augum yfir þessar línur,
tók liann svo snögt viðbragð, að það var mesta furða
áð liann skyldi ekki þrvsta svo fast á byssugikkinn að I
skotið riði af og í höfuðið á mér..
Eg var bara að reyna yður,” sagði hann loksins,
og fleygði byssunni ofan í skúffuna, er hann hafði
laumast til að ná henni úr, meðan eg sneri við hon-
um bakinu.
“Reyna heimsku niína. hafið þér víst ætlaö aö
segja, Kalkov prinz. Vita hvort eg væri nógu ófor-
sjall til að ana inn \ ljónshellinn óvopnaður.”
“Mér fellur það illa, ef eg hefi móðgað yður.
Eg held áð eg hafi ekki verið með sjálfum mér,”
sagði liann með lágri rödd og veikluleri. Svo hné
liann ofan í legubekkinn, sem eg hafði setið á, og lá
þar náfölur og skjálfandi, og datt mér ekki annað í
hug, en að það ætlaði að líða yfir hann.
Eg gat ímyndað mér af útliti lians, hve mikið
honum hafði orðið um þetta.
Hann lá svo lengi þarna í legubekknum, að eg
fór ad/ialda að hann væri fárveikur og mundi jafnvel
ekki afbera þetta geðríkiskast.
“Á eg að kalla á hjálp fyrir yðtir?” spurði eg.
“Nei,” tautáði hann ofurlágt, og bandaði frá sér
andmælandi með mögru, hvítu hendinni.
Enn leið góö stund, þangað til hann hrestist svo
að hann gat risiö á fætur og sezt í stólinn við skrif-
borðið. Hann var líkari dauðu líkneski en lifandi
manni. Og þegar hann fór áð skrifa var handstyrk-
urinn svo lítill að hann náði engri mynd af stöfunum.
Eg beið þegjandi og horfði á hann.
Enda þott hann hefði fyudr skemstu sýnt sig
jafn-kærulausan, svikulan, illraðan og morðfúsan og
eg hafði buist við að hann væri, þá var hann nú svo
niðurbeygður og aumingjalegur, aö mér lá við að
kenna í brjósti um hann.
F.ftir dálitla stund hafði hann þó styrkst svo að
hann gat skrifað:
“Eg ætla að treysta drengskap yðai*, Mr. Denver.
Hér er skipunarbréf. er veitir yður heimild til að tala
við Mademoiselle Boreski heimullega. Það er því
bezt að þér farið þangað. Þér rnegið tilkynna henni
að eg gefi ykkur báðum leyfi til að fara burt af Rúss-
landi strax í kveld, ef hún hætti við þá heimskulegu
ákæru, á hendur mér, er hún býr yfir. Að því búnu
getið þér látið skjölin af hendi. Eg býst við að eg
þurfi ekki að taka það fram, að eg ætlast til áð þér
liraðið yður að þessu.”
“Eg verð Iíka að sjá Mr. Siegel,” sagði eg, “og
fá lausnarbréf handa honum.”
f annað sinn ritaði hann með miklum erfiðis-
mujium. fyrirskipun þess efnis.
“Svo verð eg að biðja yður að afsaka mig, eg er
ekki vel friskur," sagði hann, stundi þungan og birgði
fyrir andlit sér með höndunum. “Gerið svo vel og
hringið bjöllunni fyrir mig.," tautaði hann.
. Eg gerði það og fór út að því búnu en skildi
hann eftir yfirbugaðan og illa til reika.
XXVI. KAPITULl.
/ fangelsinu.
Saintal mitt og prinzins hafði snúist svo mér í
vil, að mér liafði tekist svo laglega að snúa á hann og
ónýta vélabrögð hans, að mér datt ekki í hug að vara
mig á neinum nýjum brellum.
Mér hafði gengið alt að óskum, eg hafði útveg-
að Helgu frelsi, og var nú á leiðinni til að tilkynna
henni þær gleðifregnir. Nú áttum við loksins að fá
yfirgefa Rússland. Siegel var og leystur úr öllum
ivandræðum. Eg hafði neytt prinzinn til að sam-
þykkja alt, sem eg fór frant á.
Eg hafði gengið svo nærri þessum fjandmanni
mínum, að hann gat að eins með hörkubrögðum út-
kljáð það sem fyrir lá að gera til þess að hann gæti
losnað viö mig. Og þar sem jafn-voldugur maður
og hann átti hlut að máli, var ekkert undarlegt, þó að
eg væri helzt til hróðugur af að hafa sigrað hann.
Samt sem á'ður flaug mér í hug, þegar eg var á
leiðinni til fangelsisins, að prinzinn hafði ekki fengið
mér í hendur skipunarbréf um að láta Helgu lausa, og
fyrirskipanir hans, að því er hana snerti voru enda
dálitið undarlegar.
“Færið mér samþvkki hennar,” hafði liann sagt.
I.n þegar alls var gætt sýndist þetta ekki venjuleg
varasemi af hans hendi. En hvað hann hafði ætlað
sér fékk eg síðar að vita.
Þegar til fangelsisins kom voru engar bægðir á
því, að skipunum þeim, er eg hafði meðferðis frá
prinzinum, yrði hlýtt. Mér var fylgt inn í herbergi
eitt, sem ekkert var inni í nema litið borð og tveir
stólar. Og er eg hafði beðið þar litla stund var Helgu
fylgt þangað inn.
Hún var mjög föl, en undrunarlegur gle'ðiroði
spratt fram í kinnar henni þegar hún varð mín vör.
Eg retti henni báðar hendurnar, og hún tók í þær og
við horfðumst í augu um sttind.
“Þú ert ógn föl, elskan mín,” sagði eg loksins.
Það var í fyrsta sinni er eg talaði til hennar svo
blíðlega, og þaö leyndi sér ekki, að hún tók eftir
því.
“Eg er svo innilega glöð,” sagði hún, “en mér er
óskiljanlegt, hvernig þú hefir komist hingað. Vegir
Bandaríkjamanna eru órannsakanlegir.”
Já, þeir eru það,” sagði eg lágt og dró hana að
brjósti mínu og kysti hana.
"Eg hefi verið svo hrædd um þig,” hvislaði hún
og lagði hendurnar um hálsinn á mér. “Um sjálfa
mig var eg óhrædd. En nú er eg glöð, innilega glöð
og ánægð, af því að Þú ert hjá mér.” Og svo kysti
hún.mig aftur og grúfði sig niður að vanga mínum.
Eg þagði. Eg hafði varla getað ímyndað mér
að hún, þessi stórláta fyrna, byggi yfir svo mikilli
blíðu.
“Fögnuðurinn bar mig ofurliði,” sagði hún.
“Mér þótti svo vænt um aö sjá þig heilan á húfi.
Segðu mér nú frá öllu. sem fyrir þig liefir komið.
Þú ve:zt, að eg muni vera forvitin eins og konum er
títt.”
"Eg kem frá Kalkov prinz til að láta þig vita,
að þú ert frí og frjáls, elskan mín.”
Strax og eg nefndi nafn prinzins, hrökk hún
1 saman, og hefði víst hoppað frá mér ef eg hefði ekki
aftrað hfenni.
“Kemurðu frá honum?En hefirðu ekki verið í
fangelsi ?”
“Nei, eg hefi aldrei verið neitt nálægt þvi að
vera tekinn fastur.”
“Ertu þá frjáls núna?” spurði hún og horfði á
mig, eins og hún ætti bágt með að trúa mér.
“Já, víst er eg frjáls.”
Hún sleit sig þá af mér brosandi og sagði:
“Þá var blíða mín og gæði .við þig óþörf og—"
“En eg hefði þó ekki viljað missa af þeirn fyrir
nokkurn mun,” greip eg fram í fyrir henni.