Lögberg - 04.04.1907, Qupperneq 1
Þakklæti!
Vér þökkum öllum okkar íslenzku viBskifta-
vinum fyrir gó8 viBskifti sí8a«tli8i8 ár og
óskum eftir framhaldi fyrir komandi ár.
Anderson Sc Thomaa,
Hardware & Sporting Goods.
638 Maln Str. Teleghone 339
Yér heitstrengium
a8 gera betur vi8 viSskiftavini vora á þessu
á ri en á árinu sem lei8, svo framarlega a8
þa8 sé hægt.
Anderson Sc Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
538\Main St. Telephene 339
20. AR.
II
Winnipeg, Man., Fimtudaginn, 4. Apríl 1907.
NR. 14
Fréttir.
Fyrsta þingiö, sem háiS hefir
veriö undir nýja stjórnarskipulag-
inu í Transvaal-lýBveldinu í SuS-
ur-Afríku, var sett fyrir skömmu
sítSan. Stjórnarformaöur lýölend-
unnar er Botha herforingi. ÞýS-
ingarmesta atriðið, sem til mála
hefir komiö á þessu þingi, er þaö,
aö hætt veröi viö innflutning Kín-
verja og annara Asiu þjóöa þang-
að, er illa æfi hafa átt þar í nám-
unum.
Svo litur út sem bæöi Frakkland
og Spánn ætli aö taka höndum
saman til aö bæla niður óeiröirnar
í Morokko, neyöa soldáninn til aö
koma á nægilegu lögreglueftirliti
til þess aö saklausir Evrópubúar
veröi eigi myrtir, umtalslaust af
yfirvöldunum, eins og raun varö á
fyrir skemstu, og getiö var um í
næsta blaöi hér á undan. Enda er
engin vanþörf á því að hlutast sé
til af Evrópuþjóðum um aö halda
skrílnum þar í skefjum, þvi að
síöustu viku lét hann svo ófriö-
lega, aö Evrópubúar víösvegar um
Morokko þorðu ekki aö yfirgefa
híbýli sín, nema meö fylgdarliöi.
sér til varnar.
í Rúmeníu hefir ástandið ekki
veriö • glæsilegt. Þegar herliðiö
var kvatt til aö sefa uppþotiö gegn
Gyöingum þar, uröu af skærur
miklar milli þess og uppþots-
manna. Hafa blóðugir bardagar
veriö háðir ööru hvoru síðustu
viku, hingaö og þangað um land-
ið, bygðir brendar og fjöldi fólks
látiö lífið, og hafa hvorirtveggju
flokkarnir beitt ógurlegri grimd
viö J»á sem í lægra haldi lutu í
hvert skifti.
Þrjátíu manns fórust en margir
særöust í járnbrautarslysi viö Col-
ton í California fyrra mánudag.
Þ'að hefir vofað yfir síðan um
miöja fyrri viku, aö járnbrautar-
þjónar í Bandarikjunum geröu
verkfall, og í fyrstu jafnvel búist
viö því, aö þaö næöi til járnbrauc.-i
þjóna hér í Canada. Núþykir samt
fullvíst aö svo verði eigi, og enH<;
líklegt nú aö ekkert veröi úr verk-
fallinu syðra> og þau atriði, seut
járnbrautafélögunum og þjónun-
um bera á milli veröi jöfnuö á
annan friðsamlegri hátt.
$
Frétt frá New York segir, aö
þar hafi 30. f.m. í fyrsta sinn ver-
iö notuð “blóödæling” til lænking-
ar. Sjúklingurinn var kona ein
sem lá þar á sjúkrahúsi og var aö
fram komin af blóðleysi. Til að
bjarga lífi hennar ákváðu læknar
þar loks aö reyna “blóðdæling”.
Maður konu þessarar var þegar
fús á aö láta taka sér blóð í því
skyni. Opnuðu læknarnir þá æð
á handlegg hans og dældu dreyr-
anum inn í handlegg konunnar í
hér um bil eina klukkustund. Á-
rangurinn varö sá, að lífi konunn-
ar varö bjargað, og maðurinn er
orðinn hress aftur þó að hann
fyrst á eftir væri mjög máttvana
eftir blóömissirinn.
Mælt er aö Raisuli, ræningja-
foringinn alræmdi, sé kominn til
Morokko aftur, alráðinn í aö
vekja nýjar byltingar og reyna að
ná þar yfirráðum.
Um tima hefir ófriðlegt veriö í
ýmsum Mið-Ameríkut ríkjúnum,
einkum Honduras Nicuragaua.
Hefir Roosevelt forseti boðist til
að gera um ágreiningsmálin og
siðara rikið samþykt að hlita þeim
úrskuröi.
Níu hundruð hermenn í Kansas
veiktust fyrir skemstu eftir aö
hafa etið saxaö kjötmeti fhashý.
Eitrið fór ekki aö verka á þá fyr
en fjórum klukkustundum eftir
aö þeir höföu neytt þessa matar.
Margir þeirra veiktust mjög
hættulega og nokkrir biöu bana
af.
Umbótasinnar á Russlandi hafa
lagt þá beiöni fyrir neöri málstofu
þingsins, aö öllum pólitískum
föngum veröi gefin lausn og vilja
fá þingiö til aö samþykkja þaö á-
kvæöi. Búist er samt við aö þessi
krafa nái eigi fram aö ganga.
Þjóðverjar hafa komiö sér sam-
an um aö halda stórkostlega al-
heimssýningu í Berlín til minn-
ingar u mtuttugasta og fjóröa rík-
isstjórnarafmæli Vilhjálms keis-
ara áriö 1913.
Hinn 19. þ.ni. er sagt aö svo
miklir hitar hafi verið í Oklahoma
ríkinu, aö menn muni eigi dæmi
til annars eins á þessum tíma árs.
í bænum Guthrie voru mældar
eitt hundraö og tvær gráöur í
skugganum, og í Oklahoma City
niutiu og sjö og níutíu og níu í
Thomas. Þ.essu líkur var hitinn
sagöur í nálægum bæjum.
Mælt er aö nú eigi aö fara aö
opna aftur Mikado gullnámurnar
í grend við Eake of the YVoods.
Hætt var að vinna í þeim fyrir
nokkru. Var þá búiö aö grafa þar
upp málm er nam hálfri miljón
dollara.
Eigi er enn talið fullvíst nær
fylkisþingskosningar fara fram í
Quebec, en líklegt er taliö að þær
veröi ekki fyr en í haust.
Frétt frá Bingham Lake í rík-
inu Maine, segir, aö óvenju mikiö
hafi verið um froska þar urn slóö-
ir síðustu daga í f. m. Er sagt, aö
svo mikil sægur hafi veriö af
þessum kvikindum, aö fólksflutn-
inga lest á Omaha brautinni hafi
ekki komist óhindraö áfram fyrir
þeim. Þegar mest kvaö aö yfir-
gangi engisprettanna fyrst munu
menn ekki hafa kipt sér upp viö
þaö þó að þeir teföu umferö lesta,
en það er víst alveg nýtt að frosk-
ar geri það.
Símskeyti sént frá Madrid, höf-
uðborg Spánar, 31. f. m., getur
þess ,að Alfons konungur hafi
leyst upp þingið og efnt til nýrra
kosninga. Er kosningadagurinn
ákveðinn 21. þ. m. Búist er við aö
nýja þingið komi saman uni miöj-
an Maí næstkomandi.
Fregn frá Róniaborg getur þess
aö hinn frægi rússneski rithöfund-
ur Maxim Gorki liggi þar hættu-
lega veikur af tæringu.
--------- ’ ff!
Nýfundin kvað vera mynd nokk-
ur af skáldinu Shakespeare, er
menn hafa eigi vitað um að væri
til. Fanst þessi mynd í gistihúsi
einu í Windsor-héraöi á Englandi.
Listasýningu á að halda í Bruss-
el, höfuöborg Belgíu, á þessu ári
undir umsjón Belgíukonungs.
Stórkostleg sprenging í hinum
svo nefndu Dreyfontein námum í
Transvaal varð 29. f. m. fimtíu
mönnum að bana . Af þeim voru
fjórir hvítir menn, en hinir inn-
fæddir Afríkubúar.
ítalíustjórnin hefir fyrir stuttu
ákveöið. aö byrja á ný að grafa í
rústir Herkuleumborgar og er bú-
ist við góðum árangri af því
verki.
Nýjústu fréttir segja, að setja
eigi sex loftskeytastöövar á stofn
í Alaska.
Skipabyggingar hafa veriö svo
miklar á Skotlandi fyrstu tvo
mánuðina, sem liönir eru af þessu
ári, aö aldrei hafa þær verið meiri
á jafnstuttum tíma. Hafa á þeim
tíma verið fullgerð þar sextm og
tvö skip, áttatiu og þriggja þús-
und tonna og mörg fleiri í smiö-
um.
var í bænum þann dag, veriö viö-
staddur. Fregnin um þaö barst
ekki fyr en síðari hluta mánudags-
I ins og sá klúbburinn sér þá eigi
| fært, þar sem alt var þegar undir-
búiö undir samsætið.að draga þaö,
jaínvel þó að það væri skarð mik-
ið í veizlugleðina, að annan heið-
ursgestinn vantaði í hópinn.
Samsætinu, sem var rnjög vel
sótt, stýrði forseti klúbbsins, Mr.
W. H. Paulson. Skemtu rnenn sér
fyrst viö ræðuhöld, söng og hljóö-
mfitti fylkinu og kjördæmi hans
til gagns, kjósendunum og eink-
anlega löndum hans til hagnaðar
og sæmdar.
Milli ræðanna skemtu þeir Mr.
H. Thorolfsson og Mr. S. K. Hall
meö söng og hljóöfæraslætti.
Þá flutti og Mr. Sigurður J.
Jóhannesson kvæöi það, sem hér
fer á eftir, og hann haföi ort við
þetta tækifæri.
Ur bænum.
Kvenfélag Fyrsta lút. safnaöar
heldur samkvæmi í kirkjunni á
þriðjadagskveldiö kernur. — Pró-
gram á öðrum stað í blaðinu.
Mr. T. H. Johnson, þingmaöur,
lagöi á staö um miöja þessa viku
til Toronto, Ont., og bjóst viö aö
verða burtu um hálfsmánaðar
tima.
Frétt frá Washington hermir
þau tiðindi, aö helzt líti út fyrir
að væntanlegt ákveöiö friðarsam-
samband sé i vændum milli Rússa
og Japana. Er þess jafnvel látiö
viö getiö, aö Englendingar og
Frakkar rnuni og hallast aö þvi
sambandi, en ’.Þjóðverjar ekki.
Ástæöan til þess að gömlu óvina-
ríkin Rússland og Japan taka nú
höndum saman, jafnvel þó að
grunt hafi verið á því góða milli
þeirra, einkum i Manchúríu síðan
Portsmouth friöurinn var gerður,
er talin sú, að Rússar vilji sýna
öörum þjóðum, aö ef til ófriðar
kynni að draga síðar meö þeim
ög Japansmönnum, þá hafi Rúss-
ar nú sýnt aö þeir séu eigi hvata-
menn nýs ófriðar, þar eö þeir
æski eftir þessu sambandi, en hafi
kallað her sinn heim aftur austan
úr Manchúríu fyrir skömmu síðan.
En eftir aö her Rússa var kominn
heim hafi Japanar fengiö betra
færi en áöur til aö leika lausum
hala þar eystra, ,og til að sýna
það að þeir kunni að meta þessa
eftirlátssemi Rússa ætla menn aö
þeir hafi gengið aö því aö ganga i
áminst friötryggingar samband
viö gamla óvinalandiö.
f vikunni sem leiö uröu róstur
miklar á vísindalega háskólanum
á eynni Vasili í grend við Péturs-
borg. Orsökin til þeirra var sú,
aö prófessorarnir ætluöu aö láta
reka nokkra af stúdentunum út úr
kenslustofununi með valdi, sakir
þess að þeir spiltu kenslunni meö
óróa er þeir vöktu. Stúdentarnir
fóru þá aö kasta sprengikúlum á
þá prófessora er þeim var verst
viö, en eigi er þó taliö að mann-
tjón hafi hlotist af, en nokkrir
særöust, og efnafræðisleg áhöld
skemdust aí þessu atferli. End-
irinn varö sá, að lögreglan skarst
í leikinn, lokaði skólanum og kall-
aöi óróaseggina fyrir rétt, og er
búist við að þeir veröi látnir sæta
harðri refsingu.
Þaö hefir komið til oröa, aö
skipa konur í leynilögreglumanna
embætti í bænum Ghent í Belgíu,
en eigi er enn afráðiö hvort af því
verður eöa ekki.
Vart varö viö jaröskjálfta í
bænum Kingston á Jainaica 28. f.
m. Hrundu mörg af húsum þeim
er uppi löföu skekt og sprungin
eftir jarðskjálftann mikla i vetur.
Varð fólk óttaslegið mjög og flúöi
úr húsum sínum, en eigi er þess
getið að manntjón hafi af oröið í
þetta sinn.
Samsætið, i
sem liberalklúbburinn ísl. boöaöi
til í næsta blaði hér á undan, fór
fram i stærri salnurn í Good-
Templarahúsinu á mánudaginn I.
þessa mánaöar.
Báðum nýkosnu þingmönnun-
um íslenzku var boðið að sitja
hófið, sem aðallega var stofnað til
í því skyni að fagna yfir kosning-
arsigri þeirra. Þingmennirnir
hétu báöir að koma a fundinn, en
vegna óvæntra atvika gat ekki
Mr. Sigtryggur Jónasson, sem eigi
færaslátt. Mr. W. FI. Paulson
setti samsætið meö stuttri ræðu.
Bauö gestina velkomna og fór svo
nokkrum oröum um ísl. þing-
mennina. Fanst honum, aö svo
mætti að orði koniast, aö Sig-
tryggur Jónasson væri fulltrúi
hinnar eldri islenzku kynslóðar í
þessu landi, ímynd skilnings-
þroska og táps hinna fyrstu land-
nema, en Thomas H.Johnson væri
aftur á móti fulltrúi yngri kyn-
slóðar vorrar hér og ein uppfyll-
ing þeirra vona, sem eldri ’menn-
irnir heföu gert sér uni liana.
Næst talaði Mr. Magnús Paul-
son. Hann ræddi aöallega um af-
skifti íslendinga af síðustu kosn-
ingum. Taldi hann þá hafa sýnt
meira þrek, skyldurækni og hrein-
leik í kosningabaráttunni.en nokk-
ur annar þjóöflokkur hér í fylk-
inu, og benti á aö allsstaðar þar
sem atkvæöa landanna hefði gætt
til nokkurra niuna, lieföu liberal
þingmannaefnin borið hærri
skjöld.
Dr. B. J. Brandson hélt næstu
ræðuna. Hann kvað íslendinga
liaia sýnt það í þessum siöustu
kosningum, að þeir væru fyllilega
jafnokar annara þjóðflokka hér.
Gimli kjördæmiö heföi sýnt þaö,
aö þar byggju sjálfstæðir rnenn,
er ekki greiddu atkvæði móti
sannfæring sinni. Eigi síður gætu
íslendingar veriö upp með sér af
því er Vestur-Winnipeg snerti.þar
sem þeir heföu haft á aö skipa
manni úr sínum þjóöflokki, sem
þótt heföi bera langt af öðrum
þ i ngmannae fnurn W i nn ipeg-bæ j -
ar. Síðan fór hann nokkrum orö-
uni um Roblin-stjórnina og líkti
henni viö hina alræmdu Tammany
kliku i New York, og sagði, aö þó
aö henni hefði tekist að halda
völdum í þetta sinn, þá mættu
menn eiga þaö vist, “aö það væri
ekki hægt aö afvegaleiða alt fólk-
iö alla tið.”
Siöastur talaði Mr. Thomas FI.
Johnson, þingmaöur. Hann gat
þess, aö sér dyldist eigi, að ef
hann, sem fulltrúi yngri íslenzku
kynslóöarinnar í þessu landi, ætti
aö taka eldri mönnunum frarn,
þá væri sér stórmikið verk á herö-
ar lagt. Timinn einn gæti sýnt
það, hversu sér tækist aö leysa
þaö af hendi.— Þá vék hann næst
aö kosningabaráttunni, og tólc i
sama streng um gjafatilboð Mr.
Sharpe’s og Heimskringlu, sem
vér höfum gert áður og ger-
um nú aftur á öörum staö hér í
blaðinu. Síðan útlistaði Mr.
Johnson kosningarúrslitin. Gat
þess Wverju kaþólska kirkjan
heföi komið til leiðar í þeim.
Benti á, hve mun sterkari liberal-
ar væru nú á þingi, þar sem nú
ættu þrettán liberalar sæti þar í
staö átta, næst á undan. Enn-
fremur aö við næstu kosningar
hér á undan hefði atkvæöi rneiri
hluta stjórnarinnar um alt fylkiö
veriö rúm þrjú þúsund, en nú að-
eins tæp tvö þúsund. Margar
fleiri upplýsingar og skýringar
gaf þingmaðurinn á kosningarúr-
slitunum síðustu, og lauk máli
sínu með þvi að þakka íslending-
um hér í Vestur-Winnipeg fyrir
drengilega fylgd við sig \ kosning-
arbaráttunni, og hét því að láta
ekkert ógert af því, sem verða
Þinunienn vorir og nðrir.
Heill vorum hetjum snjöllu,
hefir þeim auðnan gefið
sigur í sóknum ægurn,
samfagnar þorri bragna.
Orðstír sér gátu góðan
garpar í rómu snarpri,
manndóms- af björtum -brynj-
um
bragða-spjót hrukku Þrjóta.
Sigtrygg þarf ei aö eggja
andlegum verja brandi
heiöur og hagi þjóöar,
hefir þar raun á gefist.
Foringja annan ungan
eigum, seni treysta megum.
Týhraustan táp ei brestur
Tómas aö allra rómi.
Má og enn rnarga finna
manndóms-frömuöi sanna,
liðsmenn sem hót ei hræöast,
hetjudáð framast rneta.
Gimlungar dyradóminn
dænidu til hags og sænidar,
hörðu þá stríði stýrðu,
sterkir und frjálsu merki.
★ ★ *
Landsbræöur göfuglyndu
lifið heilir um eilífö.
Hollvættu eg biö alla
yöur í þúsund liðu
styöja til dýrra dáöa,
drengskaps og auðnugengis,
þjóð vor svo heiðri hlaöin
hámarki frægðar nái.
Að því búnu gengu menn niður
í neðri salinn í Good Templara
húsinu og þáöu þar veitingar
margskonar og góðar.
Auglýst kosning Sigtr. Jónas-
sonar.
Næstliöinn laugardag lýsti Mr.
J. Sigvaldason yfir í Únítarasaln-
um á Sherbrooke st. hér í bænum
hinum endilegu kosningarúr-
slitum í Gimli-kjördæminu, þar
sem hann var kjörstjóri.
Hér á eftir birtum vér atkvæða-
grciösluna á hinum ýmsu kjör-
stöðurn;
Kjörst. Nr. S.J. B.L.B.
1. Ts.i7ogi8, R.2, 3 E 35 29
2. Ts. i7ogi8, R. 2 .. 28 5
3. Vestfold..........26 47
4. Clarkleigh........15 19
5. Franklin School .. 29 50
6. a Cold Springs .... 28 26
6. b Við Shoal Lake .. o 9
7. a Lily Bay ........ 18 21
7. b Nálægt Narrows.. 4 5
8. Við Narrows .. .. 10 16
9. Fairford.......... 9 14
10. Husavick ...........29 39
11. Gimli............129 48
12. Arnes............81 17
13 Hnausa ..............14 13
14. Geysi............35 30
15. Ardal............44 30
16. Icel. River......50 29
17. a Mikley .........33 15
17.b Fisher Bay....... 4 3
621 465
Meiri hluti Sigtryggs Jónasson-
ar 156 atkvæöi.
Mr. Sigbjörn Sigbjörnsson í
Winnipeg, á íslandsbréf á skrif-
stofu Lögbergs.
Flora Scheving, ung stúlka,
dóttir Einars Schevings í Vidalíns
söfnuði í Pembina Co., N.-Dak.,
lézt 13. Marz og var jarösungin af
séra Hans B. Thorgrímsen.
Óskað er eftir að athygli fólks
sé vakin á samkomu, sem kvenfé-
lagið “Tilraun” stofnar til og aug-
lýst er á öðrum stað hér í blaðinu,
og verður haldin 11. þ.m. til hjálp-
ar veikum manni.
Stúkan Skuld, I. O. G. T., held-
ur Box Social og Grand March á
eftir, hinn 4. Apríl í Good Templ-
ara salnum nýja á Sargent ave.
Allir þeir, sem fasteignir eiga,
á svæðinu meðfram hinni fyrir-
huguðu Ross st. járnbraut, eru
hérmeð kvaddir til þess að mæta
á opinberum fundi í Northwest
Hall næsta föstudagskveld kl. 8.
Anna Tómasdóttir (k sextugs
aldriý, kona Sigurðar Hermanns-
sonar, mjólkursala, hér í bænum,
andaöist 28 Marz og var af séra
Jóni Bjarnasyni jarðsungin á
páskadaginn.
Sigfús Gunnarsson, á 19. ári,
fóstursonur Mrs. Gunnarsson,
tengdamóöur dr.s Ó. Stephensen,
andaðist á heimili sínu á Banna-
tyne ave., hér í bæ, á föstudaginn
langa, 29. Marz, og var jarösung-
inn af séra Jóni Bjarnasyni á
páskadag.
Mr. Sveinn Brynjólfsson er ný-
kominn aftur úr ferö sinni vestan
írá Kyrrahafi. Var hann um tima
í böðunum í Banf til heilsubót-
ar og segist hafa fengiö góðan
bata af því. — Hann lætur vel yfir
afkomu íslendinga er hann hitti
á vesturströndinni.
Mrs. Jenny Shields, íslenzk
kona ung, gift enskum manni,
andaðist 24. Marz á almenna spít-
alanum hér af lungnabólgu eftir
barnsburö. Hún var dóttir Jóns
Guðmundssonar og konu hans i
Big Grass bygö. Heimili hennar
var aö 28 Lily st.
Nýkomið blað af “Minneota
Mascot” getur þess, aö landi vor
J. H. Frost hafi nýlega selt sæt-
indabúö sina og matsöluhús þeim
Bjarna Anderson og Garfield
Jaeger. Enn fremur segir blaöiö
aö Mr. Frost muni ætla aö flytja
sig meö fjölskyldu sína vestur að
Kyrrahafi, að minsta kosti um
stundarsakir.
Bæjarstjórnin hefir samþykt
með lögum aö gera því fólki að
skyldu, sem rekur þá atvinnu hér
í VVinnipeg aö lesa í lófa manna
og segja þeim fyrir forlög sín, en
tekur fé fyrir, aö greiða bænum
árlega 250 dollara fyrir að megá
reka þann starfa. Er þaö þarfleg
löggjöf.