Lögberg - 08.08.1907, Blaðsíða 2

2
LÖGBEKG, FIMTUDAGINN 8. ÁGÚST 1907
Fáein orð
um verndun hins ísl, þjóöernis,
Þaö hefir oft veriö sagt, aö
dæma mætti um ástand þjóöar
hverrar eftir samkomulagi lands-
manna innbyröis, löggjöf þeirra
og þ,ví, hve einstaklingarnir létu
sér ant um heill þjoöar sinnar.
Þaö er enginn efi á því, aö þessu
er þannig varið. Þaö land, sem á
ræktarlausa sonu, er engu betur
statt en sá faöir, sem a ræktarlaus
börn. Ekkert mikið veröur gert
án samtaka, og sá þjóöflokkur,
sem er tvistraður hugarfarslege
og með sundurþykkju sin á milli,
getur ekki unnið sameiginlegt
verk, og nýtur svo aldrei sameig-
inlegs heiðurs. Af veraldarsög
unni má sjá það, að ágætismenn
þjóðanna hafa jafnan verið þjóð-
ræknustu menn, og Því er þannig
varið þann dag í dag. Hin litla
þjóð Svartfellingar eru frægir um
allan heim fyrir samheldni og ætt
jarðarást; sama má segja um Eng-
lendinga, enda eru Þeir orðnir
mjög voldugur þjóðflokkur og
mikils metinn. Fornþjóðirnar, t.
d. gömlu Rómverjar, héldu ætíð
sem fastast saman, þegar sem mest
þrengdi að þeim, og urðu þar af
leiðandi ekki yfirunnir. Nú á
tímum, þegar þjóðflutningarnir til
Ameríku eru svo miklir, verða
menn oft að yfirgefa föðurland
sitt, en það Þarf ekki að hindra þá
ill þorri þeirra er enn heima á
gamla landinu, en mokkur hluti
hefir flutst hingað til Ameriku.
Þjóðin hefir skifst, og sá hluti
hennar, sem vestan hafs er, þarf á
öllum kröftum að halda, til að lata
ekki aðrar stærri Þjóðir gleypa sig
upp með öllu, því þá er þjóðernið
•íarið, og þegar Það er farið, þá
nýtur (ÁZki þjóðin þeirra ágætis-
manna sem hún gæti og á ef til
vill eftir að eignast, heldur rynnu
þeir inn til annarar þjóðar. Til
þess að koma í veg fyrir Þetta
þurfa íslendingar að hafa mikla
þjóðrækni, mikil samtök, þeir
verða að láta sér annara um landa
sína en um útlendinga, og meta
ekki aðrar tungur meira en sitt
eigið móðurmál. Þessi tvö atriði
eru mjög áríðandi: ekkert er sönn-
um íslendingi meiri skapraun en
það, að sjá landa sina snúast á
móti sinni eigin Þjóð, sem hefir
stórkostlega vanvirðu af sliku í
augum útlendinga. *
Það væri betra, að íslendingar
hlífðust meira hver við annan,
innbyrðis, sýndu hver öðrum góð-
vilja, eins og bræður sem minnast
þess að þeir eru af sama berginu
brotnir og að sómi eins er þar af
leiðandi hinum heiður; gættu þess
ætíð, að hlúa að listamönnum sín-
um, t.d. tónskáldum, ljóðskáldum,
máluDum o.s.frv., því þeirra frægð
er frægð allrar Þjóðarinnar, eink-
anlega ef henni ferst vel við þá;
því má það ekki eiga stað, að slík-
ir menn mæti öfund fyrir það að
þeim er meira lánað en öðrum, né
séu vanvirtir þó þeir kannske
hefðu einhverja galla, né að lista-
verk þeirra séu minna virt en verk
útlendra mann, sem ef til vill er
tvisýni á að séu nokkuð betri.
Ekki fer heldur vel á því hjá
nokkrum þjóðflokki, að karlmenn-
irnir séu að álasa kvenfólkinu fyr-
ir síðspillingu, svo aí það veriíf að
sundurþykkjuefni. Ef að l«rl-
mennirnir væru siðlátir, mundi ó-
síðsemi kvenfólksitis elíki koma að
sök.
Þeir tnenn, sem vilja þjóð sinni
innbyrðisdeilur og hatur einstak-
linga á milli skaða hana meira en
nokkuð annað. Þ.ess vegna ættu
forvígismenn þjóðarinnar hér að
hafa fyrir mark og mið að við-
halda samlyndi og einingu, veita
styrk þeim mönnum, sem þjóðinni
gætu orðið til gagns, og efla fyr-
irtæki sem geta orðið að sameigin-
legum notum, því alt þetta flýtir
fyrir hverri Þjóð á skeiðinu til
fullkomnunarinnar.
Og látum oss vona að Þetta tak-
ist. Látum oss vona að sundur-
lyndi þjóðar vorrar þverri eftir
þvi sem tímar líða fram, og Is-
lendingar verða ríkir og mikils-
metnir hér í Ameríku, en unni
samt gamla íslandi—fósturjörð
foreldra sinna og forfeðra, og líti
jafnan á syni þess og dætur sem
landa sína, og álíti Þeirra tungu
móðurmál sitt, og láti þáð ekki
þoka fyrir útlendum tungumálum.
Islendingur.
Þjóðfundurinn á Þingvöllum
var haldinn á laugardaginn 29.
Júni eins og boðað hafði verið.
Veður var bjart um morguninn
og hélst svo allan daginn og var
sólarbros yfir vellinum og mann-
fjöldanum.
Þegar sól var komin í dagmála-
stað var hafin Lögbergsganga.
Gengu stúdentar í fararbroddi
með fánann, en lúðrasveitin lék
gönguslag. Var nú haldið til
Lögbergs hins foVna. Settust
Þriðja grein laga vorra er sú, * Fundurinn ákvað a8 hafa sjáif.
að oss er öllum skylt að berjast stæSismáli8 eitt á dagskrá. Var
fyrir því, að frægð og blómi kosin ; manna nefnd j máliö;
lands vors verði sem mestur á ó- Bjarni Jónsson frá Vogi, Björn
komnum tímum og sjálfstœði þess bóndi Sigurðsson frá Giljá, Einar
fult og óskert. En þeir menn, sem skáld Hjörleifsson, Guðmundur
berjast með erlendu valdi gegn skáld Frigjónss0I1) Guðmundur
rétti Þessarar þjóðar og þeir sém Guðmundsson fyrrum prestur í
eigi vilja berjast með þjóðinni, Gufudal, Kjartan prestur Helga-
Þeir menn skulu gerðir þjóðernis- son og Magnús húsasmiður Blön-
lausir vargar i véum. * daj
Þessi framtíðarlög íslands les As þyí búnu var gert fundar.
eg i hugum yðar og er uþau undir blú
öllum öðrum lögum og yfir þeim Fundurinn hófst aftur klukkan
undirstaða og yfirlögmál. \ ^ Hafgi nefndin þ4 lokis starf.
aldrei linna inu og bar Finar Hjörleifsson
eg, skal fram tillögu hennar. Flutti hann
erfðum til snjallt erindi og eigi alllangt.
barna vorra og þeirra barna, og Xóku menn nu ag ræSa máli8 af
þá fyrst hlé á verða, Þegar fyltar kapþi og áhuga. Þessir menn töl-
laga. Og ubu. jonas ritstjóri Guðlaugsson,
Guðmundur Guðmundsson fyrr-
A. 8. BARDAL,
Þessu stríði má
sem nú nefndi
það ganga að
eru kröfur
hér er fáni
þessara
sá sem borinn skal í
broddi fylkingar vorrar. Afhendi
. um prestur, Haraldur guðfræð-
frá að vinna Þjóð sinni gagn
Tökum til dæmfs íslendinga: mik- menn ! hvirfing undir ber§inu> en
formaður stúdentafél., Bjarni
Jónsson frá Vogi, gekk á Lögberg
og flutti ræðustúf. Þangað var
fáninn borinn. Þetta er ræðan.
Góðir íslendingar.
Einn er sá hlutur, sem mest hefir
verið um þráttað, hvers eðlis sé
og hverjum áskapaður. Þann
hlut köllum vér sál, en aðalein-
kenni hvers sálarlifs er tvímæla-
laust að finna til sorgar og gleði
og sést það á yfirbragði hvort rík-
ara er í geðinu. Þetta hafa menn
jafnan eignað mönnum og dýrum
einum saman, en það er trú mín
að þessi völlur hafi sál, að í Þing-
velli sé landsins sál. Þvi að eg
hefi séð ótvíræðan og grátþungan
sorgarsvip yfir vellinum, og eg
hefi séð unaðslegt sólarbros yfir
honum eins og vér sjáum nú.
Völlur Þessi á nægar grátminn-
ingar, en eigi vil eg rekja hér
raunir hans. Þó má geta þess að
annað mun þá hafa verið yfir-
bragð vallarins, en í dag, er leigð-
ir landafjandar sátu hér með
vopnum og neyddu Alþingi til að
dæma ranga dóma. — En að baki
allra grátminninganna gægjast
fram brosandi sólminningar gull-
aldarinnar .
Þar á meðal er minning um þá
tíð er lögsögumaður landsins stóð
hér á þessu bergi og sagði upp
lögin. Þeir timar eru nú löngu
liðnir og þótt eg gangi nú á berg-
ið, þá er Það eigi fyrir þá sök, að
eg þykist sjálfkjörinn lögsögu-
maður þessa lands. Hitt ber til,
að mér er heimilt sem hverjum
öðrum Islendingi að gerast lög-
lestrarmaður. Mun eg því lesa
framtiðarlög þfessa lands, þau sem
rituð eru í hug yðar og minn.
Það er fyrsta grein laga vorra,
að hverjum íslendingi er skylt að
vilja að ísland nái aftur fornum
ljóma sínum og sjcáfstœði, og að
víkja aWrei. *
Sú er næeta grein laga vorra,
að oss er öllum skylt að vona að
ísland nái aftur fornum frægðar-
frægðarljóma sínum og sjálfstœði
eg hann hér kjörnum fulltrúum ingur Níelssonf Qísli lögfræðing-
þjóðarinnar til sóknar og varnar ur Sveinssotl) Jósep skólastjóri
og helga hann hér að Lögbergi, en Björnsson; Arni Þorkelsson frá
Það köllum vér að löghelga. j Geitaskarði, Guðmundur meistari
Eigi undrar það mig, þótt nú Finnbogason) Agúst Jónsson frá
sé gleðisvipur og sólarbros yfir Höskuldarkoti, Þórður prestur
Þ.ingvelli því að nú renna hér ólafssoU) jens prófastur Pálsson,
saman sólminningar gullaldarinn|- j Eyjólfur Guðmundsson, Guðm.
ar og vorvonir framtíðarinnar og Fribjónsson) Lárus Helgason og
Einar Hjörleifsson.
nu er
Dögg í dölum
og dögg á bölum,
sól á fjöllum
og sól á völlum,
' gróður á grundum
og gróður í lundu,
nú er í landi
líf og andi.
Vonar bjarmi
á brá og hvarmi,
en innra hljóður
hugarmóður ,T
ráðinn að verja,
ráðinn að herja,
unz yfir lýkur,
sá er aldrei víkur.
iSól er á fjöllum,
og sól á völlum,
gróður í dölum
og gróður á bölum,
en í armi stál og
eldur í máli,
og þótt sókn gráni
er hér sigurfáni.
Héldu menn síðan til búða
tóku snæðing. Dreif nú enn
Allir voru menn sammála um
4
að láta sér eigi lynda annað en
það, að ísland verði nú sjálfstætt
land með fullu drottinvaldi yfir
öllum sínum málum. Allir sögðu
þeir sömu tíðindin heiman úr
sveitum, að allur þorri manna
væru á einu máli um þetta og
sögðu dæmi þess. Meðal annars
var einn Þangað kominn fyrir þá
sök, að 14 ára barn hafði kvatt
hann fararinnar. Þóttist hann þá
eigi mega heima sitja, þótt hann
væri vant við kominn. Þetta
dæmi og önnur fleiri töldu þeir
því til sönnunar, að ljónið sé
vaknað, og þjóðin hefir nú ásett
sér að heirnta fullan rétt sinn.
Það einkendi ræður allra þess-
ara manna, að Þeim fylgdi alvar-
leg og innileg sannfæring um, að
nú megi menn eigi lengur draga
að gera fullar kröfur og að alþýða
manna muni nú eigi skorast und-
an að ljá slíkum kröfum fult fylgi,
en icka frá starfi alla þá menn,
selui
Granite
Legsteina
alls kcnar stærbir.
Þeir sem ætla sér aö kaupa
LEGSTEINA geta því fengiB þá
meB mjög rýmilegu verBi og ættu
aB senda pantanir sem fyrst til
A. S. BARDAL
121 Nena St.,
Winnipeg, Man
Póstsamningur.
LokuBum tilboðum stíluBum til the Póst-
master General verður veitt viðtaka í Otta-
wa þangað til klukkan 12 á hádegi föstu
daginn 30 Ágúst 19P7 samkvaemt boðnum
samningi um flutning á pósti Hans Há-
tignar milli Lillyfield og Winnipeg um
Mount Royal hvora leið tvisvar í viku báð-
ar leiðir í fjögur ár frá 1 okt næstk. að telja.
Prentuð blöð með frekari leiðbeiningu
um þenna boðna samning má sjá og fá
eyðublöð undir tilboð á póststofunum í
Lillyfield.Mount Royal og Winnipeg og á
skrifstofu eftirlitsmanns pósthúsanna.
Post Office Inspector's Office,
Winnipeg 19 júlí 1907
W.W.McLEOD
Post Office Inspector.
Nýja ísrjómastofa
okkar er nú opin.fskaldir drykkir seldir.
Reynið hjáokkur ávextina.sætindin, vindla
tóbak og vindlinga.
The Palace Restauraat
COR. SARGENT & YOUNG
W. PRIEM, eigandi.
f
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfræðlugur og mái&-
færslumaður.
Skrifstofa:— Room 23 Canada Llff
Block, suðaustur homl Portagi
avenue og Maln st.
Utanáskrlft:—p. o. Box 1S«4.
Telefón: 423. Winnlpeg, Man.
Hannesson k White
lögfræBingar og málafærzlumenn.
Skrifstofa:
ROOM 12 Bank of, HamiltoD Chamb.
Telephone 4716
Dr. O. Bjornson,
I Office : 660 WILLIAM AVE. TEL. 89
Offick-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 s, h.
House: 620 McDermot Ave. Tel. 4300
V vvJ
J* Brandson.
Offick: 650 Wllllam ave. Tel, 89
Hours :f 3 to 4 &Í7 to 8 p.m,
Residence: 620 McDermot ave. Tel.4300
WINNIPEG. MAN.
I. M. Cleghora, M D
laeknir og yflrsetumaður.
Heflr keypt lyfjabúðina & Baldur, og
heflr þvl sj&lfur umsjón & öllum með-
ulum, sem hann lwtur frá, sér.
EHzabeth St.,
BALDUR, . MAN.
p-s-—lslenzkur túlkur vlð hendina
hveneer sem þörf gerist.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistur og annast
um útfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone 3o6.
er hvika eða ganga á móti vilja
hennar.
a®j Nokkrar breytingartillögur
fjölmenni auk þess, sem fyrir var f komu fram við tillögu nefndar-
og rétt fyrir hádegið komu full- innar, en voru allar teknar aftur.
trúar sem höfðu komið á Vestu !Var Svo gen&is t{1 atkvæða og
Þágekk alt fjölrmennið skrúð-: ,til.1?f.Urnar r saiuÞyktar
1 etnu
Ingólfur.
Frá samþyktum fundar-
göngu til Lögbergs með blaktandi! Wl<Ath.
fánum, og sást þar ekki annað en ins befir águr Verið skýrt og því
hinn íslenzki, og lúðraþyt. Voru^óþarfi at$ geta þeirra hér.—Ritstj.
í þeirri göngu nálega 400 manns.!
En er komið var til Lögbergs,
gengu fulltrúar þegar inn fyrir
véböndin, en fánar voru reistir á
berginu umhverfis. Var nú sól
gengin á hádegisstað og hófst nú
Þ ingvallafundurinn.
Lokuðum tilboðum stíluðum til póstmála-
Björn ritstjóri Jónsson, hintl stjórans verður veitt móttaka í Ottawa þáng-
elsti fundarboðenda, setti íunditm!aö t!1 umhádeg! íöstudagiun e.Sept.þ.á.um
_ flutning á pósti Hans Hátignar konungsins
Og luttl langt erindi Og snjalt. Að j---samkvæmt boðnum samníngi til fjögra
því loknu var gengið til forseta- úra svo oft á viku sem með þarf fram og
kosningar, Og hlaut Sigur8ur aftur milli Winnipeg P.O ogC.P.og C.N
Póstflutníngur
vel, verða að gæta þess, að allar sem það hefir bezt átt
og
prófastur Gunnarsson úr Stykkis-
hólmi kosningu. Nefndi hann sér
til aðstoðarforseta Björn ritstjóra
Jónsson og Ara ritstj. Jónsson, en 1
fundurinn lagði samþykki sitt á.
R.brauta stöðva og staða þeirra við járn-
brautar stöðvar og póst lestir, þar er bréf og
blöð eru flokkuð niður.Starfið verður veitt
i.oktober næstk.
Prentaðar leiðbeiningar. er gefa frekari
upplýsíngar um skilyrðin viðvíkjandi nefnd-
um samningi.eru til sýnis á pósthúsinu í
'Fundarboðendur höfðu skipað ' Wpg.sömuleiðis eyðublöð fyrir tilbjóO-
nefnd til að rannsaka kjörbréf
manna og aðra til þess að semja
dagskrá. Gerðu þær nú grein fyr-
ir gjörðum sínum. — I kjörbréfa-
nefndinni voru fyrrum þingmenn
Eggert Benediktsson og Friðrik
Stefánsson og Þórður prestur Ól-
afsson. I dagskrár nefnd voru
þeir Jens próf. Pálsson og Magn-
ús óðalsbóndi Friðriksson frá
StaSarfelli og Sigurðáir bóndi
SigurðssoH frá Húnastöðum.
endur.
G. E. ANDERSON
Superintendent
Post Office Dept. Mail Contract Branch
Ottawa 26.JÚH 1907
PETKE & KROMBEIN
hafa nú flutt í hina nýju fallegu búO sína í
Nena Block. Þar selja þeir eins og áður
bez<a tegundir af nýju söltuöu og reyktu
kjöti.smjörgarOávöxtum og eggjum. Sann-
gjarnt verö.
Nena Block I5O Nena str.
aálægt William.
Dunfield & Son
.t
Enn meiri
afsláttur
á hnífapöruni.
Viö höfum ákveðiO aö slá enn
þá meira af boröhnífum. Nú
bjóöum viO hnífa og gaffla,
sem eru seldir annars staöar í
bænum tylftin á $2.50 og $2.-
75, tylftina á
98c,
Phone
602 Ellice Ave. ,3,4
KerrBawlfMamoe Ltd.l
UNDERTAKERS & EMBALMERS
229 Main Street, Winnipeg
Ráða yfir fyrirtaks sjúkravagni. Fljót og
gc5ð afgreiðsla. Hvítur barnalíkvagn 9>&
FERDIN.
I
Píanó og Orgel
enn ðviðjafnanleg. Bezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
Auglýsing.
Ef þér þurfiO aö senda peninga til fs-
lands, Bandaríkjanna eöa til einhverra
staöa innan Canada þá notiö Dominion Ex-
press Company's Money Orders, útlendar
ávísanir eöa póstsendingar.
LÁG IÐGJÖLD.
Aöal skrifsofa
482 Main St„ Winnipeg.
Skrifstofur viösvegar um borgina, og
öllum borgum og þorpum víösvegar um
iandiö meöfram Can. Pac. Járnbrautinni.
(iHunib eftir
— þvi að —1
EddysBuggíngapappir
ieldur kásunum heituml og varnar kulda. Skrifið eftir sýnishorr,-
mn og verðgkrá til
TEES & PERSSE, LIP-
áQBNTS, WINNIPEG.