Lögberg - 08.08.1907, Blaðsíða 6

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 8. ÁGÚST 1907
LlFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
“Eg ímynda mér að þið gerið Það, herrar mín-
ir,” sagði Mrs. Payne, og býst eg við að hún hafi
verið dálítið upp með sér af því.
Valentínus Þagði þangað til við vorum komnir
æði kipp frá húsinu, og hann sá að Mrs. Payne var
horfin. Þá sneri hann sér að mér og sagði með tölu
verðri beiskju í röddinni.
“Það var ekki að undra, Þó að mig langaði hing-
að. Eg er að líkindum fæddur hér. Þetta er Est-
mere-herragatðurinn. Hingað var það að móðir
ímn kom fyrir eitthvað tuttugu og fimm árum síðan,
þá ung stúlka, er lífið brosti við á allar lundir. Þetta
heimili yfirgaf svo faðir minn, sakir nagandi efa, er
hann ól i brjósti. Hann hefir aldrei komið hér síð-
an. Það er hart, óumræðilega hart, Filippus, að
koma til sinna eigin föðurheimkynna eins og bráð-
ókunnugur maður. Betur eg gæti komist að hinu
sanna og réttlætt móður mína. Bara eg gæti vitað,
hvers vegna hann hefir grunað hana. Væri Það ekki
furðulegt, ef við hittumst hér t. a. m. Sir Laurence
Estmere og eg, og þektum ekki hvor annan, vissum
ekki að við værum feðgar, vissum engu meira um
það, en eg vissi að þetta var réttmætt feðraheimkynni
mitt, þegar eg kom hingað. Hann hlýtur að vera
geg-gjaður á geðsmunum. Heldurðu það ekki líka
Filippus ?”
“Hefirðu aldrei reynt að hafa upp á honum og
sannfæra hann um að hann hafi moður þina fyrir
rangri sök?”
“Nei, aldrei. Fyrir tveim árum síðan hafði eg
heitstrengt það. Eg for Þa a fund Rothæells, eina
mannsins, sem vissi um, hvar hann var niður kominn
Rothwell vissi hvers vegna eg vildi finna hann, og
neitaði að segja mér til hans. Eg lagði að honum að
segja mér hvers vegna hann gerði það, og þegar hann
loksins sagði mér ástæðuna, Þá fann eg að eg hataði
föður minn, og læt mig engu skifta héðan af, hvort
eg sé hann nokkurn tíma eða aldrei.”
“Hverjar voru ástæðurnar?”
“Þér einum skal eg segja Þær, Filippus; þér ein
um vegna þess að Þú berð fult traust til móður minn-
ar, og trúir því að hún sé saklaus. Rothwell sagði
mér, hann fullvissaði mig um það, að Sir Laurence
Estmere mundi ekki vilja kannast við mig — og reka
' að koma aldrei oftar
mig burt — mundi segja mér
fyrir augu sín, og segja mér skýrt og skorinort það
sama, sem Chesham, óþokkinn, gaf í skyn heima hja
þér nóttina góðu.”
Við vorum nú komnir að þéttvöxnum trjarunm,
er fól okkur sjónum fyrir sérhverjum, er Þar kynni
í nánd. Eg tók um hönd Valentínusar og
að vera
hönd mína,
au vtia 1 A****— —’o f
þrýsti Þétt að henni; hann tók hka fast 1
og mælti: . .
“Það eru ósannindi alt saman, uppspunmn at
mannfjanda þessum, en breidd út af undirtyllum hans
til að spilla og eyðileggja æfi tveggja, eða jafnve
þriggja, göfugustu manna, sem til eru í allri kristn-
inni. Eg hefi heyrt ýmislegt frá föður minum sagt.
Móðir mín hefir oft sagt mér frá honum og Roth-
well sömuleiðis. Hann var talinn með atkvæðamestu
mönnum sinnar tíðar, Þegar hann var á yngri árum,
áður en hann fékk þá tlugu i höfuðið að tortryggja
móður mína. Nú fer hann landflótta og flakkandi
um heiminn, en móðir min situr hér eftir angurmædd
og óvirt. Eg segi Þér Það satt, Filippus, að eg get
engrar betri bænar beðið föður mínum til handa. en
að hann fengi aldrei að vita hvað satt er í Þessu
máli.”
“Fær móðir Þín aldrei neinar fregmr af honum,
ekki einu sinni óbeinlínis? Fara engin fjárreiðumál
á milli þeirra?”
“Að hún færi kannske að þiggja fé frá h®num?
Nei, móðir mín hefði fyr farið á vonarvöl, en hún
hefði notað nokkurn skilding frá Þeim manni, er
héldi að hún hefði brugðist sér. Vafalaust hefir
hann boðið henni fé, en hún afþakkaö Það tilboð með
fyrirlitningu. Hún átti sjálf nokkrar eignir, er aldr-
ei runnu inn í búið, svo að hún gat komist vel af án
styrktar frá Sir Laurence Estmere.”
Við reikuðum nú viða um garðinn þegjandi og
námum öðru hvoru staðar til að skoða þetta fagra
svæði. Ef meta átti auðlegð Sir Estmere eftir garði
Þessum, þá hlaut hann að vera forríkur maður. Eg
fór að leggja það niður f.yrir mér, hvernig mér
mundi verða innanbrjósts ef eg stæði í sportim Val-
entínusar,—ef eg stæði nú ókunnur gestur á landar-
eign föður ntíns, sviftur erfðaréttinum og útskúfað-
ur af honum.
“Alt Þetta verður einhvern tíma eign bróður
míns,” sagði Valentínus fyrirlitlega og í beiskjurómi.
Já, þetta fellur í hans hlut, þessa bróðurgarms
míns, sem eg hefi aldrei séð,—hans, sem aldrei hefir
skrifað henni móður sinni. Hann ætti Þó að minsta
kosti ekki að geta verið í neinum efa um foreldrana
sína,” mælti hann enn fremur í gremjuróm.
Við gengum síðan þvert yfir aðalgarðinn, og til
blómgarðanna, er nú höfðu verið í órækt svo ^rum
skifti. Marmarinn þar var nú hjúpaður mosa og
geitaskófum, gosbrunnarnir þurrir og fiskitjarnirnar
fisklausar. Það var raunalegt að sjá þenna fagra
stað í jafn-ömurlegri auðn; sérstaklega hlaut þeim að
finnast svo, er vissu hver orsökin til þess var. Húsið
sjalft aðgættum við nú vandlega utan.
“Eg vil og verö að komast inn í það,” sagði Val-
entínus. “Við skulum fara og finna Mrs. Payne áft-
ur, og sjá hvað hún segir; mér sýndist sem hún mundi
vera mesta gæðakona.”
Mrs. Payne hafði sjálfsagt verið að svipast um
eftir okkur, og sáum við nú hvar hún kom. Við
hrósuðum garöinum, en samhrygðumst henni yfir
óræktinni, sem blómgarðarnir voru * i. Hvað eftir
annað reyndum við að fá hana til að leyfa okkttr inn
í húsið. Valentínus lagði að henni ym það, skjallaði
haa« og reyndi einkar kænlega að nota nafn
Rothwells lávarðar okkur til hjálpar, því að við
höfðum komist að þvi, að hún mat hann mjög mikils.
Eg skaut Þvi að henni, að hún skyldi ekki tapa á því
Þó að hún gerði þetta og loksins fóru að renna á
hana tvær grímur.
Eg er hrædd um, að eg geti ekki gert þetta,”
sagði hún hikandi—“maðurinn minn er ekki heima.
Hann er kominn til Flatcham ntarkaðar; ltann mundi
verða fokvondur, ef hann kæmist að þvi að eg hefði
brotið skipanir hans.”
“En við biðjum ekki um annað, en að okkur
verði leyft að lita á herbergin, sem allra snöggvast,
Mrs. Payne.”
Það er svo sem ekkert að sjá, herrar mínir.
Húsgögnin eru öll hjúpuð ábreiðum, og skrautgrip-
irnir hafa verið fluttir burtu flestallir. Eg held tæp-
ast að eg gæti opnað hlerana svo að nóg birta yrði í
herbergjunum.”
Blessaðar verið þér! Við skulum opna hlerana
Mrs. Payne. Leyfið þér okkur nú inn, og þá skal eg
senda yður svartan silkikjól frá Lundúnaborg, og
kyssa yður þegar við skiljum, ef maðurinn yðar
verður þá ekki kominn heim af markaðnum.’
“Þér eruð makalaus,” sagði Mrs. Payne hlæj-
andi. “Enginn hefir haft í frammi annan eins
munnsöfnuð við mig i fjöldamörg ár og þér. Þér
eruð sá þrályndasti maður, sem eg hefi kynst.”
Já, eg er það. Eg hefi líka fengið orð fyrir
Það, Mrs. Payne. Eg hefi vanalega mitt fram. Far
ið þer nú á undan okkur; inn um bakdyrnar býst eg
við. Mér finst eins og við vera gamlir kunningjar,
Mrs. Payne. Þegar við erum búnir að skoða húsið.
>á búið þér til te handa okkur. Jæja, verið þér nú
ekki að tefja lengur fyrir okkur. Við erum búin að
koma okkur saman um skilmálana: svartan silkikjól
að minsta kosti og koss, ef yður þóknast.”
Þá lét Mrs. Payne undan. Hún sneri sér við og
gekk á bak husum. Við fylgdum henni eftir gegn
um girðing, er lukti um þann hluta byggingarinnar,
sem vinnufólkinu var ætlaður. Hún opnaði þar sterk-
lega járnhurð og loks stóð Valentínus innan veggja
foreldra sinna. Það var í meira lagi daufleg aðkoma
fyrir hann, yngsta erfingjann. Við fylgdum leiðsögu-
manni okkar eftir inn dökk, skuggaleg, steinlögð
göng, og fórum um margar dyr, er ekki höföu verið
opnaðar árum saman. Það virtist taka undir í öllu
húsinu þegar við gengum eftir steingólfinu svo graf
hljótt var þar inni. Loks komum við að stórri tré-
hurð. Dyra'umbúningur á henni var orðinn fornfá-
legur, en þar innar af forsalur Estmereættarinnar
Þegar við fórum þar inn á eftir Mrs. Payne hvíslaði
Valentinus að mér;
Komstu að því hvort hún hefir verið leng
þjónustu Bstmereættarinnar. Eg skal koma því svo
fyrir að eg trufli ykkur ekki. Eg ætla að segja að eg
þurfi að hvíla mig og verða eftir í einhverju herberg-
Þá verður færi á að tala við hana eina, og þá
ínu
skaltu spyrja hana spjörunum úr. Það er ekki ólíkt
að þessi heimsókn okkar verði býsna Þýðingarmikil.”
Forsalurinn var fremur skuggalegur. Hann var
geisistór og gólfið greipt marglitum steinum. Inn-
viðir allir voru úr dökkri fágaðri eik, og glampaði
draugalega á þá í hálfrökkrinu þar inni. Bakháir
stólar, hjúpaðir hvítum biæjum, stóðu umhverfis
feiknastórt borð í miðjum salnum. Ir|» úr salnum
lágu nxirgar dyr til ýmsra herbergja og úr öðrum
enda hans lá breitt rið upp á loftið.
Mrs. Payne var nú búin að sætta sig við átroðn-
ing okkar og var nú hin fúsasta að sýna okkur hvað
eina þar inni.
‘Hérna er aðal gestasalurinn, herrar mínir,”
sagði hún hátíðlega, og hratt upp einum dyrunum.
Þar sáum við inn í dimt gímald, og vék hún þar inn
mjög kunnuglega. Svo heyrðum við að marraði í
ryðguðum skrúfum glugga-hlerinn f^ug niður með
miklu braki og myrkrið flýði fyrir dagsljósinu.
Gestasalurinn var hár og sjálegur, en húsmunir
allir voru þar eins og annarsstaðar huldir viðhafnar-
lausum ábreiðum. Ljósahjálmarnir voru líka sveip-
aðir hvítum blæjum og héngu niður úr loftinu eins
og trföllauknir hvítlaukshnúðar. Gólfábreiðurnar
voru undnar upp í þykka stranga og lágu út í horni.
Þaö var satt, sem Mrs. Payne hafði sagt okkur, að
Það væri ekki mikið að sjá á sloti Estmereættarinnar.
Mrs. Payne dró hjúpinn af einum tveimur skraut-
legum skápum til að sýna okkur, og fletti til hálfs of-
an af einum stólnum til að gefa okkur hugmynd um
hvernig þeir litu út. Það var hráslagalegur ryk- og
fýluþefur í salnum, og var það ekki að undra, ef ekki
hafði verið búið í húsinu um tuttugu ára bil, eins og
okkur var sagt. Sama var að segja um borðsalinn,
hnattborðs-stofuna og bókaherbergið. Þegar eg opn-
aði hlerana fyrir gluggunum þar, sá eg að alla vegg-
ina huldu fágætar bækur og skrautbundin ritverk
frægra höfunda.
í borðsalnum og myndaherberginu voru fjölda-
mörg málverk listarvel gerð, sjáanlega myndir af for-
feðrum Valentínusar. Þar voru myndir af fallegum
dökkbrýndum karlmönnum og ljóshærðum og dökk-
hæröum friðum konum. Við skoðuðum þessar mynd-
ir um hrið, lásum nöfnin á umgjörðunum og hlýddum
á frásögu leiðsögumanns okkar um þær. Mér var
blátt áfram mesta unun að heyra hana skýra frá for-
feðrum Valentínusar. Sjálfur vissi eg ekkert um
mína. En þeim manni er lítið gagn að forfeðrunum,
sem neitað er um allan rétt til Þeirra af nánasta ætt-
menni sínu. Valentínus skoðaði allar þessar myndir
eins og í leiðslu. Hann var fámálugur, og þegar
hann brosti að einhverju sem Mrs. Payne sagði, þá
var hláturinn harðneskjulegur. Þegar hann var bú-
inn að skoða allar myndirnar, spurði hann:
“Er engin mynd til af Sir Laurence Estmere—
honum, sem nú er höfðingi ættarinnar?”
“Nei, herrar mínir, ekki í þessu safni.”
“En hún lilýtur þó að vera til, einhversstaðar í
húsinu. Lofið mér að sjá hana.”
Hann sagði þetta svo einbeittur að Mrs. Payne
varð öldungis hissa.
“Já, reyndar er til mynd af honum. Það er
mynd af þeim hjónunum báðum—Milliais málaði
hana skömmu eftir að Þau giftust.”
“Hvar er hún? Lofið mér strax að sjá hana.”
“Eg get ehki sýnt yður hana, herrar mínir,” svar-
aði Mrs. Payne kuldalega.
“PUustið á orð min, Mrs. Payne,” mælti Valen-
tinus. “Eg skal greiða yður 50 pund sterling — eg
er ekki að gera að gamni yiínu—, ef Þér viljið sýna
mér þessa mynd eftir Millais. Yður er óhætt að
reiða yður á það. Hvað mikla peninga hefir þú,
Filippus?”
Eg rétti honum peningaveski mitt. Hann tók 30
pund úr því og 20 frá sjálfum sér.
“Hérna eru peningarnir, Mrs. Payne, ”lofið mér
að sjá myndina, og þá skulið þér samstundis fá Þetta
fé. Það er býsna álitleg upphæð fyrir ekki meiri
greiða., en eg sé ekki eftir henni.”
Hún roðnaði. Þ.etta var stórfé fyrir konu í
hennar sporum.
“Eg get ekki innunnið mér þessa peninga, herr-
ar minir,” sagði hún angurmædd. “Eg vildi óska að
eg hefði getað það.“
“Þér þurfið ekki annað að gera, en að lofa mér
að horfa á myadina í fimm mínútur.”
“Eg veit það, en eg get ekki komist Þangað, sem
hún er.”
“Hvar er hún þá? Liklega í húsinu þó?”
“Já, i fjárgeymsluherberginu.”
“Hvernig stendur á því, að myndin skuli hafa
verið læst inni í fjárgeymsluherberginu?”
‘Þegar Sir Laurence fór héðan skipaði hann að
taka myndina þaðan sem hún hafði verið. I fyrstu
talaði hann um að brenna han^. En svo hætti hann
við það aftur og sagði að læsa hana inni í fjár-
geymsluherberginu. Yður getur ef til vill orðið þetta
skiljanlegt, ef þér gætið þess, að Sir Laurence fór
héðas vegna ólags, sem komið var milli hans og konu
hans. Þess vegna var rsyndiú tekin burt og lokuð
>arna inni.”
Valentínus sá á henni að ósk hans gat ekki orðið
framgengt svo að liann stakk mútufénu á ’sig.
“Hver hefir lykilinn?” spuri hann.
“Sir Laurence, imynda eg mér. Eg vek reynd-
ar ekkert um það. En hvers vegna eruð þér svo á'-
fram um að sjá þessá mynd?” spurði hún hálf grun-
samlega.
“Spyrjið mig ekki um það. ,Skeð getur að þér
fáið að vita það einhvern tima.”
“Ef yður langar til að sjá mynd af frúnni, þá ur ofan til félaga yðar?
hirLnL^.r dá,itia n,;rnd af h“"‘ *
kefð UtÍð mÍg Sjá hana’’’ SagðÍ Valentínus á-
Mrs. Payne brá sér frá okkur sem snöggvast og
kom aftur að vormu spori með litla mynd í umgjörð
um lei«ir LfUrenCe gleymdi Þessari mynd,” sagði hún
l°g ,Un StraUk' rykÍS af &lerinu- “Þessi mynd
Hkl M -. gCrÖ’ Cn hÚU Var dregin af listamanni,
hkíega M.lla.s, Þetta hefir líklega verið frummynd-
‘n að annari stærri- Mynd þessi var af frú Estmere
Þcgar hun var tuttugu og eins árs að aldri, þá fyrir
skommu giftri. Myndin var öldungis eins og eg
hafð, buist við henni. Hárið Ijósgult og svipurinn á
nægJl,legur og hreinn. Enginn maður með fullum
sonsiim vmtist geta grunað hana um neitt misjafnt.
Iun helt a ungbarni á handleggnum og dökkhærður
þettvaxmn drenghnokki stóð við hnén á henni.
Raunabros lék um varir Valentínusar þegar hann
bent. á ungbarnið, sem hún hélt á—sjálfan hann.
Baðir skoðuðum við myndina nákvæmlega en
hvorugur sagði neitt. Það .var myndin af Sir Laur-
ence. sem okkur langaði til að sjá. Mrs. Payne virt-
íst hissa á Því, hve lítils okkur þætti um þessa mynd
vert. Þegar yið afhentum henni myndina lagði hún
hana frá sér á einn stólinn.
Þeir voru báðir gullfallegir drengir,” sagði hún.
Hvenær skyldi eg fá að sjá þá aftur?”
Haf.ð þer verið lengi í þjónustu Estmereættar-
innar ?”
Eg kom hingað Þegar eg var fjórtán ára göm-
ul. Það er nú orðið langt síðan,” sagði Mrs. Payne
og andvarpaði eins-og gömlu fólki er títt þegar það
minnist horfinna tíma.
Langar ykkur til að sjá herbergin uppi á loftinu
og turmnn ?” spurði Mrs. Payne. “Það er líklega
bezt að þið fáið að sjá alt húsið.”
“Mig langar ekkert sérlega til þess,” svaraði
Valentínus. “En vera má að félagi minn hafi gaman
að því. Eg ætla að hvíla mig hérna á meðan. Eg er
orðinn hálfþreyttur.”
Valentinus dró mig afsíðis til að skoða mynd.
“Hún hlýtur að vita um það alt saman,” sagði hann.
“Náðu tali af henni einslega, og spurðu hana, eg
treysti mér ekki til þess sjálfur.”
Mrs. Payne leit til hans hálfhissa.
“Eg skal engu stela hér,” sagði hann, “þó að mig
langaði til að komast inn í fjárgeymsluhúsið áðan.
Viltu fara upp á loft, Filippus?”
“Já, eg hefði gaman af því,” svaraði eg, “ef Mrs.
Payne þorir að skilja Þig einan eftir hér niðri.”
Eg ætla á meðan að skoða þessar tvær þýzku
myndir hérna, og athuga ýms málverkin betur. Eg
er sjálfur málari, skal eg segja yður, Mrs. Payne!”
“Einmitt það! Mér datt hálfvegis í hug að þér
væruð eitthvað þvílíkt.” Hún kendi vitanlega því
um að V alentínus skyldi vera eins óstýrilátur og
gáskafullur og hann var og taldi því óhætt að skilja
hann einan eftir.
“Gerið svo vel að koma á eftir mér,” sagði hún
og fór upp breiða riðið, sem lá upp á loftiö, en þ'ar
voru öll svefnherbergin.
XIII. KAPITULI.
í þeim herbergjum var fátt markvert að sjá í
Estmere-slotinu, nema að útsýnið þaðan var hið bezta
um allan herragarðinn og sveitina í grendinni. Samt
dvaldist mér þarna býsna lengi, því mér var umhug-
að um að fá sem nákvæmastar fréttir af Mrs. Payne.
Þetta var í fyrsta sinn að eg reyndi að veiða mann-
eskju í orðum.
“Sögðuð þér ekki að Sir Laurence hefði skilið
við konuna sína?”
“Jú, herra minn.”
“Frú Estmere hlýtur að hafa verið einkar fríð
kona, þegar myndin, sem þér sýnduð okkur, var mál-
uð af henni. Hafið þér annars séð hana sjálfa?”
“Eg var í þjónustu Sir. Laurence þegar hann
kvæntist, svo að eg hefi auðvitað séð hana.”
“Hverjum var það að kenna að þau skildu, Mrs.
Payne ?”
Hún brosti háðslega. “Þér eruð býsna nærgöng-
ull, herra minn, bráðókunnugur maður. Vitið þér
ekki að góðir þjónar eru ekki vanir að láta uppi
skoðanir sínar á framferði drotna sinna?”
“öldungis rétt,” sagði eg, “en mig er farið aö
langa svo mikið til að vita um Þetta eftir að eg sá
myndina af frú Estmere og börnum hennar — þar
að auki hefi eg heyrt Rothwell lávarð minnast á
þetta.”
“Þa væri bezt fyrir yður að spyrja lávarðinn
sjálfan um það, sem yður fýsir að vita um það frekar.
Ætlið þér að sjá turninn, eða eigum við að snúa aft-