Lögberg - 07.11.1907, Blaðsíða 6

LÖGBERG, FIMTU JAGINN 7. NGVEMBER 1907
LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
Eg hélt aö litli lífsneistinn, sem eftir var 1 henni,
mundi slokna af hræ«slunni, sem greip hana. Hún
ranghvolfdi augunum af ótta og skelfingu. Þratt
fyrir vanmáttinn hálfreis hún upp í rúminu og starSi
á mig. , . ,
“Hvað kemur Richard Chesham eða glæpir hans
yður við nú ?” spurði eg enn fremur. Hverníg getrð
þér gengiC út í annað líf, meC Þetta siBasta verkhvil-
andi á sálu yCar. Ef Þér væntiC miskunnar, Þa ver-
iö sjálf miskunnsamar!”
“Hver eruð Þér?” spurði hún stynjandi. “Hvern-
ig stendur á Því, að Þér vitiö nafn mitt? Þer eruð
sonur frú Estmere,” sagði hún svo í flýti.
“Eg er Það eíki. Eg er Það, sem eg var buinn
að segja yður og ekkert meira. Vinur hennar.”
Hún lokaði augunum og lá kyrr tautandi eitt-
hvað. Einu orðin, sem eg gat„ heyrt, voru: “Bormn
min að deyja úr hungri, félaus!”
Þessi ást hennar, tilbeiðsla hennar á börnunum,
varð mér til hjálpar.
“Mrs Merton—Mary Williams, sag^ði eg.
“HlustiC nú á mig. Eg er líkur. Eg skuldbind mig
til Þess, lofa Því við drengskap minn, sem heiðvirð-
ur maður, að ef Þér af fúsum og frjálsum vilja faiC
mér játninguna í hendur, skal eg gera alt, og jafnvel
meira, fyrir börnin yðar, en Þér vilduð láta Chesham
gera.”
Hún opnaði augun og einblíndi á mig, eins og
hún ætlaði sér að lesa í sál mína.
“Lofið mér að heyra Þetta aftur,” hvíslaði hún.
Eg hafði aftur upp Það, sem eg var búinn að
segja-
“Viljið Þér sverja Það?” spurði hun.
“Já, eg sver Það, að eg skal sjá Þeim borgið alla
æfi.”
Hún lagði augun aftur t ánnað sinn, og Þau fár
augnablik, sem liðu Þangað til hún bærði aftur á sér,
virtust mér eilífðar tími.
“Farið Þér upp á stólinn,” hvíslaði hún, “og lít-
ið upp á klæðaskápinn. Þar er kassi. Réttið mér
hann.”
Eg gerði eins og hún óskaði og rétti henni kass-
ann, sem líktist litlu skrifpúlti. Einmitt Þegar hún
hafði verið að ganga Þarna frá púltinu Þá hafði
slysið viljað til. Það virtist vera maklegt iðgjald.
Kassinn var lokaður, og Þar eð Mrs. Merton
mintist ekkert á lykilinn, sprengdi eg hann upp. Þar
á böggullinn og var engin utanáskrift á honum. Eg
tók hann upp og opnaöi hann og hafði hún eKkert á
móti Því.
Aðrar umbúðir voru innatl undir Þeim yztu, og
skrifað utan á Þær, ekki til Sir Laurence Estmere
eða frú Estmere, heldur til Rothwell lávarðar. Mary
Williams var hygginn kvenmaður, og hún hafði ætl-
aC að sjá um Það, að játning sín kæmist á framfæri.
Eg reif Þessar umbúðir upp líka. Það var
naumur tími til vafninga. Innan í umbúðunum voru
nokkur skrifuð pappírsblöð.
“Er Það alt hér?” spurði eg.
Hún starði áfergislega á mig. “Já alt hvað
eina,” hvislaði hún. “Eg lauk við Það óhappanóttina. I
Það voruð Þér, sem komuð mér til Þess, að fara að
skrifa Þetta.”
“Eg verð að fá Þetta undirskrifað af tveimur j
vitnum,” sagði eg. “Eg ætla að fara og sækja Þau.” j
“Ekki börnin mín—ekki elsku börnin mín,
hvíslaði hún með ákefð. “Ef Þér komið með Þau,
skal eg sverja deyjandi að Þetta se osatt.
“Eg ætla ekki að koma með börnin yðar.''
Eg stakk Þessum dýrmætu skjölum i vasa minn
•og fór út. Eg vissi, að eg gat ekki farið of varlega j
með Þau. Heill margra var undir Þeim komin. Eg
sá að óhrekjandi sannana Þurfti við fyrir áreiðanleik j
•skjalanna, ef jafn tortrygginn maöur og mér leist Sir
Estmere mundi vera, ætti ekki að geta vefengt Þatí: |
Það var svo mikið í húfi fyrir honum, að Þau væiu
áreiðanleg. — Eg fór til prestsins í Því kalli—Norð- j
urhverfið var prestakall út af fyrir sig.-Eg var orð-
inn málkunnugur honum áður. Eg sagði honum,
helztu málavexti, sagði honum að deyjanch mann-
eskja vildi játa syndir sínar, og bað hann að koma
með mér Þangað sem hún væri, og hafa með . sér j
annan atkvæðamann. Presturinn var reiðubúinn að 1
gera Þetta.
“Nábúi minn er lögmaður,” sagði hann. “Hann j
cr rétti maðurinn, ef við getum náð í hann heima.”
“Lögmaðurinn var ekki farinn út. Hann var að
vökva vermireitinn sinn. Hann var vist ekki vanur
að láta gera sér ónæCi áÞekt Því, sem eg gerði nú, og
Þótti honum Því ekkert að nýbreytninni. Og eftir
stutta stund vorum við allir komnir að rúmi sjúku
konunnar.
En á Þeim stutta tíma, sem liðinn var, hafði þar
orðið töluverð breyting. Eg sá Það glögt 'þó að
eg væri enginn læknir. Eg tók Því upp skrifuðu
játninguna, las hana eins fljótt og eg gat, svo fljótt,
að eg festi mig tæplega á efninu, en vottarnir báðir
störðu spyrjandi á konuna, sem lá þ„egjandi og hreyf-
ingarlaus, en, mér til mikillar ánægju, sýnilega með
öllu ráði.
Loksins hafði eg lokið lestrinum. Lögmaðurinn
tólc við blöðunum 'af mér, beygði sig ofan að Mrs.
Merton og sagði í alvarlegum yfirvaldsrómi:
“Þér hafið heyrt Það, sem blöð þessi hafa inni
að halda, og játið, að þaö sé satt, eftir beztu þekk-
ingu yðar og sannfæringu.”
“Já, það er satt,’ ’sagði konan deyjandi.
Lögmaðurinn bað um blek og penna, og bæði
hann og presturinn rituðu nöfn sín á skjölin .
“Hafið Þér engu við að bæta?” spurði eg og
beygði mig ofan að Mrs. Merton.
“Nei, engu, sem þeir þurfa að heyra. Komið
nær mér. Eg skal segja yður hvers vegna eg gerði
Það,” hvíslaði hún. “Eg var fljótfærin og hégóma-
gjörn stúlka og unni Sir Laurence. Eg lét hann
skilja það á mér. Hann þóttist of góður til að lát-
ast sjá það. Hann tildi mig svo langt fyrir neðan sig,
að það væri ekki þess vert að segja konu sinni það
og láta hana vísa mér úr vistinni. Ást mín snerist í
hatur og eg lét Það bitna á honum.
Þegar presturinn var búinn að skrifa nafn sitt á
skjalið, féll hann á kné við rúmstokkinn og fór að
biðja fyrir syndugu sálunni, sem var að skilja við
jarðnesku bústaðina. Lögmaðurinn rétti mér skjölin
undirskrifuð og gekk svo hróðugur út.
“Sendið eftir börnunum mínum—börnunum
mínum," stundi konan sem komin var aö bana.
Eg sá, að ekki mátti draga það, og kallaði á þau
undir eins, og skipaði Þjónustustúlkunni um leið að
sækja læknirinn. Eg fór síðan aftur inn í herbergið
þar sem hún lá. *
Börnin þrýstu andliti sínu fast að fölu kinnunum
hennar, og hún reyndi að klappa Þeim með skjálfandi
höndunum, en varirnar bærðust af stöðugum krampa
dráttum. Fyrirbænir guðhrædda prestsins voru tal-
aðar fyrir eyrum, sem ekki heyrðu. Þegar eg kom
aftur inn í herbergið leit Mrs. Merton til mín þann-
ig, að eg réði í að hún vildi eitthvað segja við mig.
“Þér lofið?” heyrði eg hana stynja, eða öllu
heldur varimar bærðust til að mynda þessi orð.
“Já, eg skal halda loforðið; deyið í friði.”
Svo lagði hún aftur augun í siðasta sinni og
Það eina, sem heyrðist nú inni í herberginu var grát-
urinn í piltinum og stúlkunni og rödd prestsins, er
sagCi:
“Það er meiri gleði í himnaríki.......”
Eg er hræddur um, að ef sá góði maðtrr hefði
vitað með hvaða hugarþeli hún dó, að þá hefði hon-
um eigi fundist þessi texti viðeigandi. En hvort sem
Mrs. Merton háfði nú iðrast eða ekki, þá var fiún nú
látin, og síðasta verk hennar liafði bætt fyrír mis-
gerðir hennar að svo miklu Ieyti sem hægt var.
XXIV. KAPITULI.
Þegar eg fór út úr Acacia ViIIa og köm heim til
mín, fanst mér, þrátt fyrir það þó að dautfefallið
væri mér í fersku minni, sem þungum steiní væri
létt af mér. Nú fann eg í fyrsta sinni, eftir að eg
fór að gera mér upp vinskap við Chesham kaftein,
að eg gat komið fram eins og heiðarlegum manni
sæmdi. Fari alt undirferli og fals kolað, jafnvel þó
afi það sé gert í góðum tilgangi. Ef eg skyldí þurfa
að koraa fram einhvers konar leyrtilegri rannsökn, þá
ætla eg að láta lögregluna annast um slíkt. En samt
fanst mér, að í þessu máli, mundi enginn lögreglu-
maður hafa boríð sigur úr býtum, þó að eg híns veg-
ar þakkaði ekki sjálfum mér beinlínis þessi heppilegu
úrslit, sem orðið höfðu. Atvik ýmiskonar höfðu
greitt fyrir mér frá byrjun — og loks, sá hræöilegi
atburður, er olli dauða konunnar, sem á móti mér
var.
Mér hafði orðið töluvert um Það, sem fyrir hafði
komið, en eigi hefði verið rétt að segja, að eg væri
hryggur af Því. Það mátti heita svo að Mrs. Mer-
ton væri mér ókunnug, en við fráfall hennar hafði eg
losnað við starf, sem mér gat ekki betur virzt, en væri
niðrandi fyrir mig, hvernig sem eg leit á það. En
livað átti nú að gera.
Það var skrifað titan á böggulinn, sem játning-
arskjalið var í til Rothwells lávarðar. Og þó að eg
hefði lesið þafi í dauðans flýti, hafði mér fundist, sem 1
það sýkna frú Estmere fyllilega. Eg leit því ekki á
það aftur, en stakk því í umslag, er eg ætlaði Roth- J
well lávarði að opna, og engum öðrum. Eg vissi, að
hann var á veiðum í grend við Derbyshire og símrit- j
aði honum á Þessa leið: “Gátan er ráðin. Hvar get
eg hitt yður?” Að því búnu fór eg að búa mig á
stað frá Surbury.
Fyrst af öllu þurfti eg að gera eitthvað til að
hjálpa Mertons-börnunum. Eg gæti eigi eins og nú
stóð á, komið því við að vera við jarðarför móður
þeirra, en eg fól lögmanni að sjá um jarðarförina og
börnin að öllu leyti, og kvaðst mundi skrifa honum
um fyrirætlanir minar um þau eftirleiðis. Eg fór svo
yfir götuna til þeirra, og sagði þeim frá þessu. Þau
voru mér innilega þakklát, en þeim féll það þungt að
heyra, að eg yrði að skilja við þau strax þá um dag-
inm. Eg var eini maðurinn þar í nágrenninu, sem
þau gátu litið til eins og vinar. Mér lá við að blygð-
ast mín þegar eg hugleiddi, hve eiginlega var langt
frá því, að eg væri vinur þeirra, og eg ásetti mér að
efna loforðið, sem eg hafði gefið móður þeirra. Mér
datt ekki í hug að láta syndir móður þeirra koma
niður á þeim.
Eg fékk ekki svar frá Rothwell upp á símskeyti
mitt fyr en morguninn eftir, og meður því að hann
sagði mér að mæta sér í Lundúnum daginn eftir, sá
eg að honum hafði þótt nokkurs vert um fréttina, þar
eð hann hafði snúið til borgarinnar þegar í stað.
Klukkan sjö var eg kominn á gistihúsið, þar sem
hann hélt til og beið þar eftir honurri. Undir eins og
hann kom greip hann áfergislega um hendurnar á
mér, og eg er viss um að hann hefði faðmað mig að
sér, ef gistihússþjónarnir hefðu ekki verið viðstaddir.
“Komið upp mcð mér. Upp í herbergið mitt,”
sagði hann.
Eg fór upp með honum. Hann hafði herbergi
út af fyrir sig, og bar alt af lykilinn með sér. Leyfði
hann engum að fara Þar inn nema hann væri sjálfur
með, svo að aðdáanleg óreiða og ryk var þar á öllum
sköpuðum hlutum. Hann lokaði dyrunum, lagöi
hendurnar á axlirnar á mér og horfði beint framan x
mig mjög blíðlega. En hann var samt svo hátíðleg-
ur á svipinn að eg varð hálf hissa.
“Er það satt, Filippus? Hafið Þér ráðið gát-
una?” spurði hann.
“Já, eg hefi gert það. Eg hefi beitt ölluin
brögðum og logið óspart. Eg hefi gengið með yfir-
skynsgrímu svo mánuðum skiftir, og eg hefi komiö
mínu fram.”
“Ágætt! Hvernig komust þér að hinu sanna?
Er það víst? Hér má ekki vera um neinn misskiln-
ing eða óvissu að ræða.”
“Hvorugt kemur til mála, Það er alt skýrt orð-
ið, og deginum ljósara.”
Hann sneri frá mér og fór að ganga um gólf
rnjög æstur. Um stund virtist hann gleyma Því, að
eg var inni. *
“Latrrence! Laurence!” heyrCi eg að hann
sagði. “Loksins hefir komið að Því—eins og eg
sagði þér—, að öll fiörðu orðin, sem Þú lézt þér um
mun nfara, kæmu yfir sjálfan þig og nístu hjarta
þitt eins og' oddhvassar örvar. Hvernig skyldi þér
ganga að þola það, Laurenoe?
Mér ga-zt alls ekki að þessari meöaumkvun. Mér
fanst hún öldungis óviðurkværnileg.
“Þér ættuð að hugsa um frú Estmere en ekki
þenna mann hennar. Vanalega er sá meöaumkvunar-
verður, sem verður fyrir röngum dómi, en ekki
dómarinn, sem dómfelt fiefir ranglega.
Hann sneri sér að mér og sagði nærri því reiðu-
'lega:
“En hver eruð >er, sem setjið yður í dómarasæti,
tingi maður? Eg get sagt yður Það með sanni, aC
eg hefi haldið taum frú Estmere árum saman og vor-
kent henni. Meira að segja, eg hefi trúað því, að
hún væri saklaus. En nú, þegar þér segið mér, að
Þér getið sannað sakleysi hennar, Þá vorkenni eg
henni ekki fieldur fionum. Eg vorkenni honum, segi
eg, sem er einhver göfug-lyndasta sál, sem eg þekki,
honum, sem myndi biðja fyrirgefningar á hnjánum,
þó að það hefði verið Þræll hans, er hann hefði móðg-
að. Já, eg vorkenni honum bernsku vini mínum,
keppinaut mínum í ástamálum og Þó bezta vininum,
sem eg á, fionum Laurence Estmere!”
Eg Þagnaði við þessa ræðu.
“Þer fiafið Ieyst hlutverk yðar vel af hendi, Eil-
ippus,” mælti hann enn fremur, “en nú liggur nærri
að mig langi til að Það væri ógert. Hugsið yður
hversu þessum manni muni verða við fréttirnar, sem
þér flytjið! En þér getið ekkert gert við því. Yður
var falið þetta verk. Yður var ekki annað hægt en
að gera það. Það var ákvarðað yður. En hver get-
ur sagt, hverjar afleiðingarnar verða? En látum
sannleikann koma í ljós.!”
mynda ser að eg hefði verið ákvarðaöur til aC sanna
sakleysi frú Estmere í augum manns hennar. Hún
var kær vinkona mín, einkar kær. Eg unni Valentín-
usi ems og bróður minuni, og eg ætlaði að ganga aC
eiga frænku hans; samt virtist ekkert af þessu nauð-
synlegt til Þess, að einmitt mér skyldi bera að gera
Þetta.
Nú minkaði æsingurinn í lávarðinum. “Fyrir-
gefið ákafann í mér,” sagði hann rólega, og settist
við borðið. “Jæja, segið mér nú alt, sem gerðist, frá
byrjun.”
Þér hljótið að vera þreyttur eftir ferðina.
\ iljið þér ekki borða miðdegisverð fyrst?”
Þreyttur eftir ferðina!” hrópaði hann. “MiC-
dagsverð fyrst. Þér getið varla verið með öllúm
mjalh! Eg he?i nú beðiðreftir Þessum fregnum í
ftieira ert tUttugu ár, og svo stingið þér upp á að eg
eti miðdagsverð áður eri ég heyrí þær! Byrjið strax
á sögu yðar!”
Eg varð hálf hvimsa við, en lét það Þó eígi sjast
a mér. Eg settist niður á stólinn rétt hjá honum, og
skýrði honum frá öllu, sem fyrir hafði komið. Eg
sagði honum hvernig eg, vegna óvarkárni Cheshams
hefði komist að því að Mrs. Merton var til, og hvers
hún hefði krafist af honum. Hvernig eg hefði rakið
feril bankaseðilsins, og síðan farið til Surbury til aC
njósna um mót.-töðumennina. Hvernig Mrs. Payne
hefði þekt Mary W illiams. Hvernig atburðurinn
voðalegi og ást konunnar á börnum sínum hefði
hjálpað mér að takmarkinu. Hvernig eg hefði dag-
inn fyrir fengið hjá henni játningarskjalið, sem stýl-
að væri til hans, en hefði þó eingöngu átt að komast
í hendur hans ef Chesham hefði neitað að verða viö
kröfum Mrs. Merton. Hvernig eg hefði séð um að
láta vitni staðfesta Það, er engin ástæða var til að
rengja. Nú kvaðst eg færa honum skjalið, og teldi
hlutverki mínu lokið, og hann væri sjálfráður um
hversu hontim virtist ráðlegast að fara að.
Hann hlýddi á mig steinþegjandi, meðan eg
sagði frá, og eg fékk honum skjalaböggttlinn í hend-
ur. Hanrt opnaði böggulinn ekki strax. Hann virt-
ist vera annars hugar.
“Eg man eftir henni,” sagði hann, “laglegri
dökkeygðri stúlku. Eg vissi aldrei hvað af henni
varð.”
Hann velti böglinum milli handanna um hriC.
“Á eg að opna hann, Filippus?” sagði hann.
“Hvers vegna ekki?”
“Það getur skeð, að hann hafi dauðadóm manns
að geyma. Á eg að ráðgast fyrst um Það við frú
Estmere ?”
“Enginn hygginn lögmaður mundi leyfa slíkt.
Hún ætti ekkert um Þetta að vita fyr en búið er að
sanna manni hennar að hún sé saklaus.”
Rothwell starði Iengi á mig, og var í sjáanlegum
vafa.
“Við skulum þá fiafa ÞaC svo. Eg ætla aC fara
að ráðum yðar,” sagði fiann alvarlega og hátíðlega.
Hann opnaði böggulinn og las skjaliC hvaC eftir
annað. Hann hleypti brúnum og einu sinni eða
tvisvar sló hann hnefanum ofan í borðið. Síðan sneri
hann sér að mér.
“Og hann Iét Þá leika á sig, óvini sina. HafiC
þér lesið Þetta, Filippus?” spurði hann, eftir að hann
hafði Iesið það enn þá einu sinni.”
“Já, vitanlega hefi eg lesið Það, en eg las þaö
svo fljótt, að eg gat naumast skilið það.”
“Setjist Þér niCur og lesiC Það aftur, á meðan eg
skrepp snöggvast út. Eg má til að kæla i mér blóCið
og fara út, annars kann eg að gerá eitthvað ilt af
mér.”
Svo skilcli hann við mlg, en eg fór aC lesa, hægt
og með atfiygli, söguna um Það ódrengilega en úr-
slitamikla bragð, sem Chesham hafði beitt, til aC
koma fram hefnd sinni, og með Því að orðavalið og
setningaskipunin hjá Mrs. Merton bar Það með sér,
að hún fiafði verið allvel að sér, læt eg -fylgja hér á
eftir játningu hennar alla og óbreytta. Hún var á
þessa leið:
baX virf-ícf vpru

Nýir kaupendur
Lögbergs, sem borga $2.00 fyrir-
fram, fá blaöið frá þessum tíma til
1. Janúar 1909 og tvær af sögum
þeim, sem auglýstar eru hér aö
neðan:
Sáðmennirnir,
Höfuðglæpurinn,
Hefndin,
Rudloff greifi,
Svikamylnan,
Gulleyjan,
Ránið,
Páll sjóræningi,
Denver og Helga,
Lífs eða liðinn, þegar hún
kemur út.
i