Lögberg - 12.12.1907, Blaðsíða 3

Lögberg - 12.12.1907, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. DESEMBER 1907 Vissulega munuð þér ekki vilja kaupa gagnslitlakú e£ þér getið fengiB ,,pedi- greed Jersey" fyrir sama verö. Hvers vegna skylduö þér vilja kaupa ódýrl slæmt iunflutt salt þegar Windsor Salt kostar ekkert meira? Þaö er bezt í smjör- iö — bezt f ostinn — bezt á boröiö. Biöjiö ætíö um Windsor salt. Fyrr og nú í Gnúpverja- hreppi. Bókleg mentun. Eigi man eg fyr til en sjálfsagt þótti aS kenna hverju barni atS lesa. Þótti heitS- ur atS ver „vel lesandi“. En hjá mörgum var lestrarkunnáttan þó meira etSa minna ófullkomin. Kver itS lærtSi og hvert barn ati sjálf- sögtSu. HaftSi prestur eftirlit meS hvorutveggja. Af skriftar dSa reikningsnámi skifti hann sér ekki nema óskatS væri. Þeim ungling- um, sem óskatS var.leitSbeindi hann 1 þeim efnum. En þeir voru ekki margir. Bændur, sem lært höftSu skrift og reikning, heyrtSi eg fimm nefnda í hreppnum er eg var barn FrótSleiksfýsn var þá allmikil og alment var lesiti til skemtunar vetrarkvöldum. Voru helzt lesnar íslendingasögur, Noregskonunga- sögur etSa Fornaldarsögur. Voru ýmsar þeirra til á fáeinum bæjum í hreppnum og þatSan fengu atSrir þær atS láni. Þær voru mjög eft- irsóttar, enda alment vel metS- höndlatSar. Stundum voru rímur kvetSnar og þótti þatS eigi minni skemtun. LærtSu ýmsir unglingar talsvert í þeim, æftSu hugsun sína á réttum skilningi kenninganna og báru sig saman um þatS efni. Drengir tóku kappana sér til fyr- irmyndar í því, atS láta ekki hug- fallast. Enda vægtSu þeir lítt hver fyrir ötSrum, þá er svo bar undir. Margt eldra fólk, einkum kvenfólk, kunni þá ýmsar munn- mælasögur og sagtSi þær fyrir beitSni hinna ungu. Var mikil al- útS lögtS á atS segja rétt frá þeim. Enda voru þær ekki rengdar. Sumar gamlar konur kunnu og mesta fjölda af gömlum sálmum, versum og kvætSum og höfíSu þatS yfir, ef þess var óskatS, einkum í rökkrinu. Nú á dögum læra öll börn svo sem atS sjálfsögtSu skrift og reikning auk lesturs og kvers Sum læra líka fleira, t. a. m. landafrætSi og sögu aS einhverju leyti. Sumir unglingar eru lika, sem týna aftur þvi, sem þeim var kent, þá er þeir eru undan umsjón. Til kenslunnar eru umgangskenn- arar fengnir og rátSnir á haustin. Þykir mikils um vert, atS þeir séu stötSunni vel vaxnir. Lestrarfýsn er talsvertS; en nú er óhægra atS fullnægja henni, er fólk er svo fátt og annríki þvi meira. Þó er eigi lítil eftirsókn eftir bókum úr lestr- arfélagi, sem hér er, einkum sögu- bókum og kvætSabókum. Af þeim, sem rímur kvátSu, eru 2 enn uppi, og eru stundum fengnir á atSra bæi til atS skemta. — BókTestur væri hó meiri en hann er. ef blötSin tæki ekki upp mestan hluta lestrartím- ans. F.n í þeim er líka margt atS finna. sem læra má af — hvatS sem mörgum er önnur koma. GÞví minnitS virtSist alment vera sljórra en fyrrum. Mun þatS af því, atS ofmikitS er á þatS lagt. Munnmæla- sögur segir varla nokkur hér leng- ur. — Yfirleitt er bókleg mentun hér meiri en var. Og í því efni vilja menn atS börn sín vertSi sér fremri. TilkostnatS vilja þeir gjarn an hafa sem minstan í því sem ötSru. En þó fer hann vaxandi ár frá ári. LestrarfélagitS styrkir hreppssjótSur og sömuleiSis ung- lingakensluna. » Skemtanir. Eigi var mönnum hér þatS ljóst á yngri árum mínum, aö skemtanir væru nauösynlegar. Samt notuöu ungir menn tækifæri, ef þaö bauöst, skemta sér. Þ'eir héldu t. a. m. bændaglímur, þá er svo margir, er til þess þurfti, komu saman. En ekki vissi eg til, aö til þess, eöa skemtana yfir höfuö, væru haldn- ar sérstakar samkomur. Jafnvel þó ekki væri nema 2 eöa 3 æsku- menn saman komnir, þá brást vart, aö þeir slægi i glímur. Fæstir glimdu þó meö verulegri kunnáttu. En viöurkent var samt, aö til Þess aö bera hærra hlut í glímu, þyrfti meira lag en orku. Góö skemtun þótti aö reyna reiöhesta sina viö tækifæri. Helztu skemtanirnar voru brúökaupsveizlur. Þær voru oft allhátiölegar; samræöur fjör- ugar og söngvar líflegir. Þá voru eigi hljóöfæri. Drukkið var þar vanalega meira eöa minna. Þó var eigi gert orö á, aö af því leiddi veizluspjöll. Enn eru brúðkaups- veizlur helztu skemtisamkomur hér. En sá munur er á þeim og fyr var, aö meö söngnum er leikið á hljóðfæri, og unga fólkiö dansar, en víndrykkja er aflögö önnur en stöku sinuum “toddy”, og þaö í góöu hófi. Bindindisfélagið held- ur skemtisamkomu einu sinni á vetri og stundum aöra að sumrinu. Réttasamkoman á haustin þótti líka hátíðlegur skemtffundur. Þar gekk ungt fólk í flokka til aö syngja. Og þaö gjörir það enn. Minna er um bændaglímur ungra manna en var. Þó glíma^ þeir stundum enn. Heimafyrir var og er sögulestur aöalskemtunin. Þá eru og stundum sungin kvæöi; en títt eöa alment er þaö ekki. bönnuö ,enda þektist hún hér varla fyrst. Þá er lengra leiö, kom þaö þó fyrir, aö sagt var um stöku vinnumann, aö hann væri raunar lausamaöur í hilmingu. Var þaö illa liðið, en fór Þó í vöxt fram til Þess er vistarbandið var leyst. En þá “sprakk blaðran’’ fyrir alvöru, er þaö var leyst, — en heföi án efa farið líkt, hvort sem var. — Síðan hefir hjúum stöðugt fækkaö, þó bælndur hafi hækkað kaup þeirra margfaldlega og veitt þeim að mörgu betri kjör en áöur. Er eigi annað fyrir að sjá, en aö hjúastað- an hverfi alveg úr sögunni áður en langt um líöur. Fleiri og fleiri bændur veröa aö hafa daglauna- jai^an menn j hjúa staö, og má nærri til^aö getaj ag sjaldgæft muni, aö slíkir menn veröi elskir aö heimilunum og hafi áhuga á gagni Þeirra. Þó þætti nú gott, ef nóg væri af lausa fólkinu í sveitinni, svo aö ávalt væri unt aö fá daglaunafólk, er á þarf aö halda. En þvi er ekki aö heilsa. Lausafólkiö dregst eins og ósjálfrátt aö sjónum og í kaupstaö- ina. Og Þó munu þaö vera und- antekningar, að lausamenn græði nú meira en'vinnumenn áöur; þeir þurftu engu til aö kosta og gátu haldið öllu kaupi sínu saman. En um gróöa margra lausamanna mun mega segja: aö “ein báran ausi, þar sem önnur fyllir’’. horfinn; það þykir óviröing, ef i manni veröur á, að láta sjá sig drukkinn, enda kemur það nú ör- sjaldan fyrir. Ekki er hér Good- Templarastúka; en þó er hér bind- CANADA NORÐYESTURLANDIÐ índisfelag. I þvi eru um 40 menn. Flestir voru raunar hættir aö drekka, áöur en þaö var stofnaö. RKOLUR VIÐ LANDMKD. Stafaði sú hreyfing fyrst frá áhrif- f “** la;lnrl tölu* ““ UJh,yra -tmtoand-tMmlanl. / 01 '1 1 J $ 1 Saskatckewan og Alberta. nemt 8 og 8$, geta. fjttlflkjrlduh&fuB um sera Skula Gislasonar, er hann O* k*rliMin ÍS e6a eldrl, teklC »ér ÍCO ekrur tyrlr helmlU»rettJLrUm4, var hér prestur. Yfirleitt hefir er íandiö ekki aöur tekiö, eöa »ett tll »nsu af atjðrniuaf óugsunarháttur manna hér bre/zt 111 vl6artekíu eCa einhver* annara aö mun til hins betra. | INNRiTUJr. Þegar á alt er litiö Vildi eg eng-( Menn me*a skrifa »1« fyrlr Iandfnu & þelrrl landakrlíatofu. tem nawn anveginn sklfta nuverandl as'g- líaaur landlnu, aem teklö er. Heö leyfl lnnanrfkfsrlöherrana, eöa lnnfluta- komulagi hreppsins fyrir ásifr- ln** umboö»mann»ln» 1 Wlnnlpe*. eöa n«»ta Domlnlon land»umboö»manna , , . . , Beta menn *eflö öörum umboö tll þega aö akrlta »1* fyrlr landL Innrltunar- komulag hans a yngri arum min- gjaidic er 110.00. um,—þrátt fyrir tilhneiging mína; til aö hafa mætur á liönum tima. HKfMi iSitírrAR-SKYLDUR. —Eimreiðin Heimilislíf. Aöalregla var það, aö alt fólk á hverju heimili skoö- aöi sig sem eina heild. Sambandiö milli hjóna, og milli foreldra og barna, var hér um bil eins og er. Sjálfsagt þótti, að foreldrar vendu börn á aö hlýða sér. En ekki var höröu beitt viö börn, nema annað dygði ekki. Og ótæk þótti sú| harka, sem í mæli var, að áöur heföi átt sér staö. Börn voru van- in viö aö gera eitthvað til þarfa, svo fljótt, sem þau gátu, og svo er Fréttir frá lslandi. Reykjavik, 27. Okt. 1907. Fréttir af Héraöi 10. Okt. Samkvæmt nðgtldandi lögum, veröa landnemar aö uppfylla helmlUkr réttar-skyldur alnar & elnhvern af þeim vegum, »em fram eru teknlr I eft- lrfylgjandl tölultöum, nefnllega: —Aö bða A landlnu og yrkja þaö aö mlnata koatl I »ex mAnuöl A hverju Arl f þrjfl Ar. *•—Bf faölr (eöa möölr, ef faölrlnn er lAtlnn) elnhverrar per»önu, na heflr rétt tll aö akrlfa »1* fyrlr heimlUeréttarlandl, býr t. bfljörö 1 nAgrrennl vlC landlö, aem þvfllk peraöna heflr skrlfaö »1* fyrfr »em helmlllaréttar- landl, þA sretur peraönan fullnngt fyrlrmælum laganna, aö þvf er Abflö A landfnu anertir ACur en af»al»bréf er vettt fyrfr Þvf, A þann hAtt aö haf* helmlM hj& fööur »fnum eöe. mööur. Sumarið er nú bráöum á enda. 8.—Kf landnemf heflr fengtö afsaUbréf fyrlr fyrrl hetmtllaréttar-bfljör* Elztu menn hér um slóöir þykjast alnnl eöa akfrtelnl fyrtr aC afaalabréflC verCf geflC út, er »é undlrrltaö I eigi muna annan eins kulda og £lr!5m*“ÐoTln‘0° heflr 8krlfaB W al8art . ö ... s helmlllaréttar-bfljörö, þA getur hann fullni frost ----- ‘ .... igt fyrlrnuelum laganna, aC þvf er anertlr &bðC A landlnu (slöarl helmlliaréttar-bðJörClnnl) &Cur en afaala- bréf »é reflC ðt, A þann h&tt aö bða A fyrrl helmllUréttar-Jörölnnl, ef ilOarl helmllUréttar-JörCln er I n&nd viC fyrrl helmllUréttar-Jörölna. ]'Alemnnur hugsunarháttur. — Framkoma manna hér var aö ýmsu leyti “stórkarlalegri” fyrrum en nú er. Þó voru það einkum vissir menn, sem talsvert létu til sín taka Mátti kalla, aö hreppurinn fengi sinn visga blæ afj'þeim. Þeir voru kjarkmiklir og kappsfullir, þolda lítt mótstööu og vildu ógjaina vægja fyrir neinum. Þó héldu þeir friði aö kalla sín á milli. En lít'ð var um eindrægnisa%da, nema þá er hreppurinn í heild sinni stóö andspænis öðrum hreppum; þi voru allir sem einn maöur. Fljót'r voru þeir-til liðs, þá er einhvcr þurfti hjálpar viö, og eigi gengu þeir á bak oröa sinna. Meira bar á kostum þeirra og ókostum fyrii Það, að þeir voru allmiklir drykkju meno. Hér var þá drykkjuskappr æði almennur, — átti raunar und- antekningar, — og voru sumir nokkuð uppvöðslusamir við vín, og vildu gjarnan, aö aðrir heföu be>g af sér. Bót var það í máli, að þaö mátti heita föst regla, að drekka aldrei heima fyrir. Og varla vo.u dæmi til þess, þó á ferðum væn eöa útreiðum, aö menn drykkju svo frá sér vitið, aö þeir gætti e;gi allra hagsmuna sinna. Þ.eir þó.t- ust jafnvel hafa meiri hag á við • skiítum viö aðra druknir en ó- druknir. Þeir bjuggu vel og vora mikils metnir. Meöal hinna, er [ eigi drukku og hægra fóru, voru og góðir bændur og skynsamir menn. En yfirleitt var lífið i hreppnum nokkuö fornaldarlegt og lýsti talsveröu “víkingablóði”, bæöi í þess orös betri og lakari enn. Á hinu er breyting orðin, að mcrkingu. Kirkjurækni var hér aöur þótti næstum sjálfsagt, að eins og verið hafa í öllum sumarmánuöunum jafnt. T. d. Ágústmán. endaði síðustu daga meö snjó Og frosti niöur í bygð, 4.—Bf l&ndnemlnn býr aö staC&ldrl A bfljörö, »em hann heflr keypt, en September byrjaöi rneö frosti teklB 1 erfClr o. a. frv.) I n&nd vlö hetmiU»réttarland þaC, er hann heflr ___ r . skrlfaö »1* fyrtr, þ& getur hann fullnægt fyrlrmnlum laganna, aC þvl »r og heiörikjum. Þann fyrsta var g,búC & helmlllaréttar-JCrClnnt anertlr, & þann h&tt aC bfla & téCrt eignar- 3 gr. fr. á C. og 2., 3. og 4. 5 gr. JörC sinnl (keyptu landl o. a frv.). fr. árla dags. I dag kl. 6 f. m. 9 gr. fr. Áfelli gerði hér afarmikiðj um síðustu fardaga, svo aö finna «ttl aC vera gerC atrax eftlr aö þrjfl &rln eru Ilöln, annaC hvort hj& nn»t» rrvStf; i,m A/T:*; u' .ií;* _ umboCamannl eöa hj& Inapocter, lem aendur er tll þeaa aö »koÖa hvaö A matti um Miö-Heraðiö 9 feta landlnu heflr verH1 unnl8. Sex mAnucUm &Cur verCur maöur Þð aö h&fa djupan snjo. Þa gekk viðast hvar kunngert Domlnton lands umboCamannlnum I Otttavra þaö, aC hann »tlt búpeningur allvel undan vetri, en 8ér aC btöja um elgnarrétttnn. BEIÐNI UM KIGNARBRatF. hey eyddust mjög. Heyleysi ekki tiltakanlega mikiö. Garörækt brást algerlega, þó r 1—2 I/KIf)BEININ G AR. .- ■... ......- v — — 1 Nýkomnlr tnnflytjendur f& & lnnflytjenda-akrlfatofunnl I Wlnnlpeg, og A , öllum Domlnlon landakrlfatefum lnnan Manttoba, Saskatchewan og Alberta, tunnur ur 200 ferfoðmum af kart- lelCbetnlngar um þaC hvar lönd eru ötekln, og allir, »em A þesaum skrlf- Öfluberjum og gulrófu-öngum. i 8totum Vlnna vetta tnnflytjendum, kostnaCarlau»t, letCbetnlngar og hj&lp tll , . 6 ’ i þea» aC nA I lönd «em þetm eru geCfeld; enn fremur allar upplýslngar vlfl- Þratt fynr sumarkuldann eru vtkjandf timbur, kola og n&m& lögum. Allar «llkar reglugerClr geta þelr hey sumstaöar undir þaö í meðal- ten*18 þar geflna: elnntg geta nrenn fengic reglugerClna um stjörnarlönd _ . ... , ■ > ■______. . Innan J&rnbrautarbeltlslna I Brlttsh Columbta, meC Þvl aC «nfla »ér bréflega lagi Og vel hirt. Þo er^ bupenmgl, yi ritara lnmanriklsdelld&rlnnar I otta-vra, lnnflytJenda-umboCsmannslna I einkum sauöfé lógað sérstaklega í Wlnnlpeg, eCa tll elnhverra af Ðomlnlon lands umboCsmönnunum I Manl- verzlanir. — Ingólfur. toba, Sa»katchevran og Alberta. W. W. OORY, Deputy Mlnlster of the Interlor. VETURINN KOMINN. Veturinn er að ljúka sinni köldu hendi um yður. Eruð þér við því búnir? Hafið þér fengið yður föt, hlý og góð? Ef þér hafið ekki gert það, þá komið f BLÁU BÚÐINA og fáiö þar föt. þá einkar góð. . .. . , , ,, hverjum helgum degi, bornin héldi saman með foreldr- j fólki8 s6tti kirkju hvern \elgan Messaö var a og san a unum, þar til þau giftust frá þeim[ eöa fóru aö búa, en nú eru upp- komin börn litt stööugri hjá for- eldrum en vandalausum. Og um hjúin var líkt aö segja: Þaö var ekki sjaldgæft hér, aö sömu hjú voru a sama heimili ár eftir ár og skoðuðu sig næstum eins og börn húsbændanna. Og húsbændurnir unnu þeim sem nákomnum sér, og studdu þau margoft aö lokum til giftingar og búskapar. Auövitað daginn eftir annan, nema veðiir eöa sérstakar ástæöur hindraði. Varla kom það fyrir að nokktir kæmi drukkinn til kirkju. Breyting varö á þessu um hríö, og mátti heita aö kirkjurækni félli í dá ár- um saman. En eftir að séra Vald'- mar Briem var oröinn prestur hé*, lifnaði aftur yfir henni, svo að nú mun hún óvíöa betri en hér. Menn hafa nú fremur hægt um sig og eru ólíku jafnari i framkomu sinni en fyrrum, þó ávalt verði munur á mönnum aö einu og öðru. Gest- er Fara öllum vel. Feitum, grönnum og yfirleitt öllum sem halda að þeir geti ekki fengið ir.átuleg föt höfum við gleðiboðskap að færa. Við þessa menn segjum við; Komið með fatasorgir yðar hingað, við kunnum ráö við þeim. Föt sem passa.—Við viljum ná í þessa menn sem hafa orðið að fara til klæð- skerans að fá föt og borga við ærna pen- inga. Snúið aftur og látið okkur reyna. — Reynið fötin okkar. Gott lírval af fallegum og smekkleg- um fatnaði, skraddarasaumuðum. KARLMANNAFÖT ÚR TWEED. Treyjan rneS þremur hnöppum. úr brúnu Rossmond Tweed, haldgott, Almont verksmiCjunni. FóSruð og að öðru Jeyti altil- búin á $8.00, $9.00 og $10.00. Verð hjá okkur ....................... INNFLUTT NAVY og BLACK WORSTED föt handa karlm. Einhnept eða tvíhnept. Úrgóðri ull, sem ekki upplitast' Með þykku fóðri og svo úr garði gerð að þau geta enst í 24 mánuði. Ekki ofseld (Þ . r" CV á $15x0 og $16.00. Hjá okkur á. ,,IDEAL" TWEED og WORSTED FÖT. — Úr al- ullar Tweed og Worsted, canadiskum. Sm-kkleg, brún- leit með gráum blæ. Alþekt fyrir hvað þau haldi sér vel. Eru seld annars staðar á $12, $13 og Í14. (t r /~v r\r\ Tvíhnept hjá okkur á . ......iþlD. UU HAUST FÖT—Allavega lit, svört og á annan veg. Nýjasta tíska. Frumlegar hugmyndir. Alt saumað í hendi, tví- eða einhnept. Gjafverð á (t r r' /'VO þeim á 820.00. Hjá okkur .. .'P1) Komið o<{ mátið fötin. Kaupiö ekki nema þér séuð vissir um að þér fáið föt, sem þér hafiö verið að leita að. $6.50 Yfirhafnir. Yfirhafnir. Við höfum gert enn betur í ár en undanfarið og bjóð- um því beztu tilbúna yfirfrakka, sem nokkuru sinni hafa komið á markaðinn. Látiö yður ekki detta í hug að fara til skraddara að fá dýran yfirfrakka. Fáir gera slíkt og ÞAÐ ER HELDUR EKKI MINSTA Á- STÆÐA TIL AÐ GERA SLÍKT. — Við bjóðum sama fyrirtaks efnið, cheviot, melton, vicuna, tweed o, s. frv., og skraddarinn, Og hvað frágangnum viðvíkui þá stöndum við engum á baki. REGNKÁPUR fyrír unga menn—48 og 50 þml. lang- ar úr gráleitu Worsted, fóðraðar silki í ermum, fara vel á axlirnar og í hálsmálið, víðar í bakið, (t-< p,- 33-36. Eru $10.00, $12.00, $15.00 virði, á . •'P) ’/j HAUSTYFIRFRAKKAR fyrir smekk menn, langir og stuttir. Eftir nýjustu tízku. Fara ágætlega. Fyllilega $15.00 virði. (Þ » Hjáokkur................ ...'F 1 LÍ.LHJ DÖKKIR OXFORD GREY YFIRFRAKKAR—Góð- ir fyrir veturinn líka, úr fágætu efni og vel sniðnir og standast samanburð við skraddarasaumaða yfirfrakka. Endas» jafnt og $18.00 frakkar. Kosta (t ■ x r’/'Y að eins..............................I-P í ^ INNFLUTTIR BLÁIR BEAVER YFIRFRAKK- AR—Gerðin söm og í skraddarabúðum. Fara ákaflege vel, Sérkennilegir. Flauelskragi. Allir saumar brydd- ir Kosta ekki minna en $20.00. Fást hér á ...................... saumar orycld- .$1 5-00 Við höfum yfirfrakka af ýmsri gerð og lagi. Það er ekkert smásálarlegt við fötin hjá okkur eða búðina okk- ar. áttu vistaskifti sér stað innan um risni og góSvilji viS þá, er bágt og voru ekki sérlega sjaldgæf. Enl^ttu, hefir eigi breyzt. En innbyrö- mikill heiSur þótti þaS fyrir hjú,! *s,bróSernishugur hefir glæSst aS goSum mun, jafnvel þó aS The BLUE store aö vera “stöSugt í vistum.” Al- enn vanti mikiö á, aS framkvæm«lar- ÖSru liBur. Ný kvæSi læra margirjment var Vinnutimi þá lengri en samur félagsskapur sé kominn í unglingar og syngja þau, ef lagiS: nú. Enda voru þá allir hlutir í þaS horf, sem æskilegt væri. Hir þykir fallegt. Þó týnast þau hjá | lnegra verSi. Lausamenska var þá er nú drykkjuskapur sama sem IMerki: Blá stjarna. CUEVRIER & SON. 452 .Hain St. MÓTI PÓSTHÚSINU.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.