Lögberg - 19.12.1907, Blaðsíða 1

20 AR.
Winnipeg, Man., Fimtudaginn, 19. Desember 1907.
NR. 51
Fréttir.
í tíu stærstu háskólunum í
Bandaríkjuíium voru meira en
40,000 nemendur áriS X907. Har-
vard hefír flesta nemendur, etSa
5,346 alls. I Þremur háskólum í
miðrikjunum fækkaSi námssvein-
sveinum, en námsmeyjum fjölgaði
aS sama skapi. Frá Harvard út-
skrifuSust og langflestir áriS sem
leiS. ÞaS er eftirtektarvert, aS
ameríkönskum stúdentum viS há-
skólana á Þýzkalandi fækkar ár
frá ári. Fyrir tiu árum voru
meir en 400 stúdentar viö nám á
Þýzkalandi. ÁriS 1904 voru þeir
ekki fleiri en 203 og í fyrra voru
Þar ekki nema 95, Þar af 68 karl-
menn en 27 konur.
vori. Mr. Oliver var á ferS vest-
ur um ÞaS fylki fyrir skemstu,
einmitt Þegar sem mest kvaS aS
uppnáminu út af innflutningi
Austurálfumanna, og þess vegna
hugSi hann réttast aS gangast fyr
ir innflutningi dugandi verka-
manna frá Bretlandseyjum. Hann
lagSi Því drög fyrir aS fá aS vita
hjá járnbrautafélögunum þar og
öSrum er mikils vinnufólksafla
Þyrftu meS, hve marga verkmenn
Þar Þyrfti aS fá aS á komandi
vori, og fékk ÞaS svar, aS fimm
þúsund manns Þyrfti. — RaSstaf-
anir hafa einnig veriS
haldi um langan tíma, svo skjótt
sem slept verSi úr varShaldi þrett-
án flokksbræSrum hans, er nú eru
svo vel á sig sem hann hafSi frek-
ast getaS gert sér hugmynd um.
Framfarir kvaS hann menn
SjálfsmorS hafa færst i vöxt í
New York í haust. Menn kenna
ÞaS gjaldþrotum, sem hafa veriS
venju fremur tíS nú í peningaekl-
unni. Þá líafa menn og tekiS eft-
ir því, aS óvenjumikiS hefir veriS
um hjartveiki meSal fólks síBast-
liSinn NóvembermánuS; Þá dóu í
New York 164 menn úr hjart-
veiki, en í fyrra ekki nema 95 á
sama tíma. Þetta er líka kent
peningaeklunni.
BoSskapur Roosevelts til sam-
bandsþingsins var þrjátíu þúsund
orS í þetta sinn.
Keisarafrúin rússneska, sem
getiS var fyrir skemstu aB lægi
mjög þungt haldin, er nú á bata-
vegi.
Til aS bæta úr atvinnuskortin-
um í Vancouver, hefir bæjar-
stjórnin þar ákveSiS aS» fara aS
leggj ný stræti og greiSa "verka-
mönnum 20 ct. kaupgjald um
klukkutímann fyrir tþaS verk.
SömuleiSis kváSu bæjarfulltrúar
ætla aB skora á fylkisstjórnina aB
láta byrja á aS hreinsa fylkislönd-
in viS Point Grey í vetur til aB út-
vega mönnum atvinnu.
Látinn er James Henry Stodd-
ard , leikarinn nafnkunni. Hann
lézt aS heimili sínu í Sewaren, N.
J., og var á áttræSis aldri.
önnur ný járnbrautargöng gegn
um Alpafjöllin kváSu Svisslend
ingar hafa í hyggju aS grafa, og
búist viS aS verSi byrjaS á því
verki áSur langt um líSur. Svo er
til ætlast, aS Þessi göng verBi liS
ugar tólf mílur á lengd, og kostn-
aSur áætlaSur um fjörutíu miljó
ir dollara.
Látin er Eva Nansen, kona dr.
FriSjófs Nansens heimskautafar-
ans og sendiherra NorSmanna í
Lundúnum. Þau höfSu áSur af-
ráSiS þaS hjónin, aS Nansen
skyldi bráBlega leggja niSur sendi
herrastöSuna og hverfa alfarin
heim til Noregs og dvelja þar
meS fjölskyldu sinni eftirleiSis, en
nú þykir líklegt aS hann haldi á-
fram störfum sínum a Englandi.
af innanríkis stjórnardeildinni til
aS bæta aS ýmsu leyti eftirlitiS
um innflutning á Kyrrahafsströnd
inni.
hafSir i haldi í Fez. ÖSrum skil-' geta séS í hvívetna, bæSi í stærri
yrSum til lausnar McLeans, svo, og smærri stíl. Sérstaklega þótti
sem aB greiSa Raisuli 100,000, honum mikil og hagkvæm hreyt-
doll. og veita honum og fjöl-1 ing orSin á verzlunar fyrirkomu-
skyldu hans fulla vernd af Breta - laginu. Nú væri peningaverzlun
hálfu, hefir Þegar veriS fullnægt. ovSin almenn mjög. Menn seldu
-----------— | vörur sinar fyrir peninga og
Sagt er aS fjöldamargir ítalir' keyptu aftúr fyrir peninga. Þá
hafi flutt frá Ameríku til föSur-; kvaS hann og mikilla framfara
lands síns á þessu ári, einkum síS- kenna í byggingum. JarSabætur
ari hluta sumarsins sem leiS og á|og drjúgum aS aukast og ýinsar
öndverSum þessum vetri. Næst- aSrar umbætur í búnaSi allmikl-
gerSarihbinn mánudag komu níu hundr-1 ar, svo sem túngirSingar og jafn-
Tschaikovsky byltingamaSur al-
lcunnur var nýlega tekinn fastur í
Pétursborg. Hann var stofnari
byltingamanna félags, sem komst
á fót í ^étursborg undir Alexand-
er II., en í því félagi hafa flestir
byltingamenn síSari tíma ver-
iS. Tscharkovsky flýSi frá Rúss-
landi 1875 meS Kropotkin prinzi,
og hafSi drjúgum hönd í bagga
meS byltingamönnum á Rússlandi
um mörg ár. Nú hafSi hann horf-
iS til Rússlands fyrir skemstu, eft-
ir margra ára burtuveru, og var
þá tekinn höndum þegar í staS.
til íslendingafljóts, þar sem jarB- j A. S. Bardal hefir til sölu
vegi væri svo háttaB aS vinna tamarac fyrir $6.50.
mætti aS vetrinum til. ÞaS er því
ekki ólíklegt, aS byrjaS verSi á
framlengingu brautarinnar strax
í vetur.
FylkisþingiS hér í Manitoba á
aS koma saman 2. Janúar næst-
komandi
Hin 20. afmælishátíS stúkunn-
ar Heklu, nr. 33, I.O.G.T., verS-
ur haldin meS veglegri samkomu í
Good Templara húsinu föstudag-
inn 27. þ. m. aS kveldi. VeitiS at-
hygli auglýsingum þessu viSvikj-
andi víSsvegar út um bæinn.
Þessir embætismenn voru kosn-
ir í stúkunni ísafold I.O.F. fyrir
uS ítalir til Neapel, flestir frá.vel engjagirSingar sumstaSar. Þá
Bandaríkjum og um fimtíu þús-ihefBi og sjávarútvegurin eflst.
undir komu aS vestan fyrstu vik-; mjögt mikiS í síSari tiS. Kaup-
una i þessum mánuSi. i gjald 'verkafólks hefBi hækkaS
--------- j mikiS í síSustu tiS. ÞaS væri nú
PrófiS yfir George A. Petti-jorSiS nær því tvöfalt hærra en
bone, þriSja .verkamannaforingj-j veriS hefSi fyrir átta til níu árum
ans, sem ákærSur var fyrir þátt-, síBan. Vikukaup kaupam. til sveita
töku í morSi Steunenbergs ríkis-; væri nú frá 14—24 kr. og kaupa-
stjóra í Idaho, hófst um miSja konukaup frá 8—12 kr. um slátt-
fyrri viku. ASalvitniS í málinu j inn. Vinnufólk væri mjög tor-
verSur Harry Orchard, sem kom- fengiS og fólksekla yfir höfuS aS
iS var meS úr ríkisfangelsinu í tala. Hinsvegar væru menn nú
Vestur aS Kyrrahafi fóru héS-
an á miSvikudagsmorgun dr. O.
Björnsson og systir hans, Mrs. J komandi ár;
Thorwaldson frá Akra, N. D., j C.R.: Jón Ólafsson.
Mrs. Sveinsson frá Argyle og
Stefán Jónsson kaupmaSur hér í
bæ. Dr. Björnson býst viS aS
verSa í burtu mánaSartíma.
Stefán GuBjohhsen frá Glen-
boro kom snögga ferB hingaS íil
bæjarins um síSustu helgi. Hann
rét vel yfir líSan manna þar
vestra.
Því skyni, en hann hefir veriS
dæmdur í lífstíSar betrunarhúss-
vinnu eins og kunnugt er.
Þann 10. þ. m. gaf séra Rögn-
aldur Pétursson saman í hjóna-
band aS heimili Sigfúsar Pálsson-
Nýlega hefir hermálaréttur ver-
iS haldinn yfir Stössel herforingja
í Pétursborg, þar sem hann var
ákærSur fyrir aS hafa selt Port
Arthur vígiS í hendur Japönum 1.
Janúar 1905 og gert Rússum meS
því óvirSing mikla. Stössel mætti
ákærunni ódeigur og bar þá St.
Georgs krossinn, er keisarinn
hafSi sæmt hann í viSurkenn-
ingarskyni fyrir hreysti hans, og
tjáSi sig sýknan saka. AuSheyrt
var á réttinum, aS hann væri óvin-
veittur Stössel, en haldiS er aS
Stössel muni hafa símskeyti í fór-
um sínum frá Rússakeisara sjálf-
um, er réttlæti uppgjöf hans á
Port Arthur. MeSal áheyrenda
voru fjöldamargir mikilsmetnir
menn úr hernum, þar á meSal her-
foringjarnir Kuropatkin og Line-
witch, sem báSir fengu sig full-
reynda , í ViSureigninni viS Jap
ana. — í lok réttarnis hafSi Kuro-
patkin hvislaS aS Stössel: “Eg
vona, aS Þetta fari alt vel á end-
anum.” Óánægja allmikil kvaS
vera á Rússlandi yfir Þessum elt-
irigaleik viS Stössel, og haldiS aS
landstjórnin sé aS láta gremju sína
bitna á honum yfir því hve ó-
giftusamlega henni tókst viS Jap-
ana í stríSinu.
Þær fréttir bárust nýlega frá
Lundúnaborg, aS uppfundninga-
maSurinn Valdemar Paulsen hafi
lýst yfir Því, aS Þess verSi ekki
langt aS bíSa aS hægt verSi aS
firStala milli Danmerkur og Eng-
lands, og lætur þaS jafnvel uppi,
aS áSur mjög langt um liSi verSi
firStalaS þvert yfir AtlanzhafiS.
Paulsen er nú aS endurbæta firS-
tölunarstöSvar sínar í Lingby
Danmörku.
Á fimtudaginn var lagSi Field-
ing fjármálaráSgjafi fyrir þingiS
fjárveitinga áætlanir fyrir næsta
fjárhagsár. ASal fjárveitingarn
ar nema liSugum hundraS og nítj-
án miljónum, nær þremur miljón-
um hærri en í fyrra. Feikna miklu
fé verSur variS til umbóta hér í
vesturlandinu, og hér í Winnipeg
nærri fjórSungi miljónar.
Hinn 13. þ. m. fór forsetakosn
ing fram í Sviss. í staS Edward
Mueller var Emest Brenner kjör-
inn forseti.
Mælt er aS Hon. Frank Oliver
hafi tilkynt innflutninga umboSs-
mönnum á Englandi, aS beina
fimm þúsund innflytjendum vest-
ur til British Columbia á næsta
Nýlega fanst í tómum flutnings
vagni einum á járnbrautarstöS
New York um tólf Þúsund doll-
arar í peningum. Mestalt féS
var í gulli, og búist viS aS þaS
liafi veriS fólgiS þar af Þjófum.
í' fréttum frá Tangier er þess
getiS, aS Raisuli ræningjaforingi
ætli nú loks aS láta Sir Henry Mc
Lean lausan, er hann hefir haft í
Hinn 10. Þ. m. var friSarverS-
laununum úr Nobels sjóSnum út-
býtt. Þeim er skift til helminga
milli tveggja mann: Theodore
Moneta, sem er Italskur friSar-
postuli nafnkunmur, og Louis
Renault. SíSarnefndur er fransk-
ur maSur og hefir um mörg ár
veriS fulltrúi Frakka í gerSar-
dóminum í Hague.
Eins og til stóS lagSi herskipa
floti Bandaríkjanna >suSur um
Ameríku til Kyrrahafsins á mánu-
daginn var. Roosevelt forseti var
á snekkjunni Mayflower viS hafn-
armynniS Norfolk, er skipin lögSu
út hvert á fætur öSru. Þau voru
sextán stóru skipin, bryndrekarn-
ir, og auk þeirra nokkur smærri
skip, kolaskip o. fl., öll hin
fríSustu. Foringi fararinnar er
R. D. Evans aSmíráll. Hann gat
sér^ ágætisorSstír í stríSinu viS
Spánverja.
er
Carola drotning á Saxlandi
látin. Hún dó á mánudagsmorg-
uninn snemrna. Banamein henn-
ar var heilabólga.
William Stead, elzti sonur hins
nafnkunna bláSamanns og visinda
manns, W. T. Steads, er nýlátinn.
William yngri hafSi veriS hinn
efnilegasti maSur, og ætlaSist faS-
ir hans til aS hann yrSi meSrit-
stjóri viS timaritiS Review of Re-
views.
Úrslit friSarfundarins, sem
staBiS hefir milli fulltrýa frá MiS-
Ameríku ríkjunum undanfariS og
lauk um síSustu helgi, urSu þau,
aS liklegt Þykir aS róstum sloti
um hríS þar sySra. Þau hafa nú
bundist samningum í þá átt rikin
Þar, og Honduras fengiS viSur-
kent hlutleysi sér til handa, og
því engum herflokkum leyfilegt
aS fara inn fyrir landamæri þeirr-
ar lýSlendu.
alment farnir aS fá opin augu
fyrir því, aS nota vinnukraftinn
fyrirhyggjumeira en áSur, svo aS
varla væri of djúpt í tekiS árinni
þó sagt væri aS nú sé því afkast-
aS á bændabýlum af tveimur
verkamönnum áriS um kring, sem
áSur þurfti þrjá til aS gera, og
mikiS væri þaS nú aS færast í
vöxt, aS menn notuSu jarSyrkju-
verkfæri ýmiskonar. Hann kvaS
mörgum mundi virSast þaS ólík-
legt aS bú bændanna gætu boriS
sig þrátt fyrir þaS háa kaupgjald
sem nú væri aS greiSa. En þau
»;Su þaS samt, því aS innlenda
varan væri komin í svo gott verS.
Saltfiskur væri í afbragSsverSi, og
fjárprísar mjög góSir. Sem dæmi
þess kvaS hann bændur fá aS meS
altali 10—11 kr. fyrir dilka sína.
Búskaparlag til lands aS breytast
Þannig, aB nú ættu fráfærur sér
varla staS. Bændur létu ær sínar
ganga meS dilkum og rækju alt
fé á afréttir á sumrum. SmjörgerS
hefSi lítt minkaS fyrir þaS, því
aS nautpeningsrækt væri alt af aS
vaxa og mjólkur og smjörbúum
aS fjölga. Bændur fengju nú frá
80 au. til 1 kr. fyrir smjörpundiB.
—Ameríkuhugur sagSi hann aS
sér hefSi virst mjög lítill í fólki,
og sér litist margt benda í þá átt,
aS meiri innflutningur fari aS
verSa til íslands af löndum héSan
aS vestan, en vesturflutningur
ÞaSan hingaS, enda kvaS hann sér
sýndist þaS viSurkvæmilegt aS ís
lendingar—er svo væru orSnir
efnum búnir hér, aS Þeir sæju sér
Þess vegna vel farborSa héima
íslandi — flyttu þangaS meS efni
sín og reynslu og létu fóstur-
jörS sína njóta góSs af hvoru-
tveggja.
Hvervetna kvtiS Ásmundur ser
hafa veriS tekiS forkunnar vel og
skemtun mjög mikla hefSi hann
haft af ferSinni og biSur Lögberg
aS færa öllum kunningjunum
austan hafs kæra kveSju frá sér
og liugheilt þakklæti fyrir viStök-
umar.
Ásmundur Jóhannsson
snikkari, er heim til Islands fór í
sumar, kom aftur um miSja fyrri
viku. HéSan lagSi hann á staS
13- Ágúst síSastliSinn og kom til
Úr bænum.
og grendinni.
V.C.R.: St. A. Johnson.
R. S.: J. W. Magnusson.
F. S.: P. Thomson.
T.: S. W. Melsted.
O.: S. Sigurjónsson.
S. W.: S. Stephensen.
J.W.: B. Sveinsson.
S.B.: Gm. Johnson.
Phys.; dr. O. Stephensen_
C. D.: St. Sveinsson.
Sra. Oddur V. Gíslason hefir
nú lokiS þessa árs prests og missí-
ónarstörfum í bygSunurp kring
ar, 488 Toronto str., þau SigurS. um Manitobavatn, og biSur Lögb.
Snorra SigurSsson og ekkjuna aB geta þess, aS ósk foreldra og
Gróu Olson bæBi frá Hensel N.D. vandamanna, aS hann hefir fermt
--- * neSanskráS ungmenni í hinni lút-
Hinn 14. þ.m. voru þau Pétur ersku kirkju: Petreu J.Crawford,
Johnson og Sveinsína GuSrún Westbourne; Margréti A. Bald-
Björnsson gefin saman í hjóna-
band af séra Jóni Bjarnasyni aB
heimili Mr. og Mrs. Dalman, 797
Simcoe stræti hér í bæ.
ABfaranótt síSastliSins laugar-
dags andaSist hér í bæ Stefanía
Dagbjört Jósefsdóttir, 37 ára aS
aldri, dóttir þeirra Jósefs Stefáns-
sonar og Jóhönnu Bjarnadóttur,
er hingaS fluttu til Winnipeg úr
Dalasýslu á íslandi. Stefanía sál.
var jarBsungin af séra Jóni
Bjarnasyni á mánudaginn var.
Þess má geta hlutaSeigandi
káupendum Lögbergs til leiSbem-
ingar, aS umboSsmaSur þess og
innheimtumaSur aS Wild Oak og
pósthúsunum þar í grendinni, er
Mr. DavíS Valdemarsson, Wild
Oak P. O.
vinson, Sandy Bay; Thorfinn E.
Jónasson, Sophiu H. G. ísberg og
Vilhjálm G. Isberg, Dog Creek;
Sigurbjörn J. Eyford, Siglunes,
og Kristbjörgu S. Skaptfield, a5
Narrows.
Liberal klúbburinn hélt fund á
mánudagskveldiS var á fundarsal
sínum I Goodtemplara húsinu.
Fundurinn v.ar fjölmennu.'r ’mjög
og skemtilegur. I pedro-spili unnu
þeir verSlaunin nú J. J. Bildfell
gullhnappinn og J. Julius silfur-
hnappinn. Næsti fundur í klúbbn-
um verSur 2. Jan. n. k. Vindlar
veittir. Allir boSnir og velkomn-
ir, hvort sem þeir eru meSlimir í
klúbbnum eSa ekki.
Samsöngurinn í Fyrstu lútersku
kirkju, sem haldinn var á fimtu-
dagskveldiS var, fór mjög vel
fram. I þetta skifti voru miklu
fieiri íslenzk lög, mörg þeirra
prýSisfalleg, á skemtiskránni, en
Good Templara stúkurnar ísh,
Hekla og Skuld, héldu sameigin-
legan fund á Good Templar Hall
5. þ. m. til þess aS kjósa fulltrúa
("TrusteesJ fyrir komandi ár, fyrir
félagiS “ícelandic Good Templars
of Winnipeg”, er ábyrgS hefir
fyrir hönd téSra stúkna á sam-
komusal G.T. hér í bæ. Kosningu
hlutu: Fyrir hönd stúk. Heklu:
Björn Björnsson, Jóh. Sveinsson
(endurk.ý, J. Tr.Bergman (e.k.),
Kr. Stefánsson (t.k.) og Ólafur
Bjarnason, og fyrir hönd stúk..
Skuld: Ásb. Eggertson (e.k.), S:.
Jóelson (e.k.J, Sveinn Pálmason
og Swain Swainson. — Þessir ný-
kjörnu fulltrúar héldu fund í?
húsi S. Pálmason aB 677 Agnes
vSt., 12. þ.m. ASalhlutverk þess
fundar var aS kjósa embættis-
menn. Forseti var kosinn Ásbj.
Eggertson ('e.k.J, ritari S. Swain-
son, gjaldk. Kr. Stefánsson ('e.k.J.'
—Þeir sem óska aS leigja fundar-
sali í Good Templar Hall snúi sér
til forseta nefndarinnar, eins og;
aS undan förnu, aS 688 Agnes St.
Sögusmetti Heimskringlu
hefir klagaS Lögberg í síSustu
Heimskr. fyrir vanskil. ÞaB seg-
ist hafa “keypt” og borgaS Lög-
vanalega hefir veriB, og þótti oss Áer§' > Þrjú ár. Þetta er ekki al-
þaS vænt aS heyra, og vér vonum
aS framhald verSi á því þegar
söngflokkurinn heldur samsöngva
eftirleiSis. Samsöngurinn var vel
sóttur aS maklegleikum.
Snjallan fyrirlestur hélt W. W.
Buchanan í G. T. húsinu næstliS-
iS föstudagskveld aB tilhlutan
stúkunnar Skuld, en eigi var vel
sótt til þess erindis.
Á fundi, sem ýmsir mikilsvirtir
borgarar hér í bæ áttu meS sér til
aS ráSgast um hversu bót yrSi
Reykjavíkur síSasta sama mánaS-;ráSin á atvinnuskorti hér í bæ,
ar. Á íslandi dvaldi hann á sagSi Mr. W. Whyte, ráSsmaS-
þriSja mánuS; ferSaSist þar bæBi ur C.P.R. fél., er hann var spurS-
á sjó og landi. Fyrst upp í Borg- ur aS, hvort þaS félag hefSi ekki
arnes meS skipi og svo landveg! atvinnu aS bjóSa, aS þaS væri
um BorgarfjörS og Mýrar. ÞaS- ekki, vegna þess aS á vetrum væri
an fór hann svo norSur í Húna-, ekki hægt aS undirbúa brautirnar,
vatnssýslu.. Yfirleitt leizt honum nema brautarspottann frá Teulon
G*rímur Eyford járnbrautarfor-
maSur hjá C. P. R. félaginu í
Kamsack, Sask., kom til bæjarins
í þessari viku á fund, sem járn-
brauta’menn áttu meS sér hér í
Winipeg þann dag.
veg rétt. Ef rétt er til getiS hef-
ir þaS raunar “keypt” Lögberg,
s'em þaS kallar, en aldrei borgaS
fyrir þaS. Eigi eru þó vanskilin
á Lögbergi þessu aS kenna, held-
ur hinu, aS sögusmetti þetta hefir
ótrúlega oft orSiS aS skifta um
bústaSi nú í seinni tíS, og látiS
hjá Ií8a aS tilkynna þaS. “Sögu-
srnetti, rægiróa, rýkur út um alla
móa” o. s. frv.
Jón Finnbogason aS 678 Mc-
Gee stræti selur allskonar eldiviB
og kol meS lægsta markaSsverSi.
ÞaS af fátæku fólki meSal ís-
lendinga hér í bæ, sem óskar eftir
aS fá máltíB senda heim til sín á
aSfangadagskveld, geri svo vel og
geri mér aSvart um ÞaS.
G. P. Thordarson,
639 Furby St., Winnipeg.
Phone: 1335