Lögberg - 19.12.1907, Blaðsíða 6
LÖGBERG, FlMTUDAGlNN 19. DESEMBER 1907
LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
Rothwell mælti varla orö frá munni. Hann
mselti hvorki meö því eöa móti, aö hert væri á hest-
unum. Hann var þungur á brúnina og óþýöur i viö-
móti. Meö því aö eg eg hélt, aö þýöingarlaust væri
aö dylja hann lengur hins sanna, skýröi eg honum
frá sökum þeim, sem væri á milli okkar Chesham, og
€g hélt Því fram, aö eg ætti forgangsréttinn að hon-
um.
“Réttur fööur yðar er margra ára gamall, og
hann veröur ófáanlegur til aö afsala sér honum,
sagöi hann.
Viö ókum á aö gizka fimm mílur, án Þess aö
mæta nokkrum er gæti gefið upplýsingar. Þá heyrö-
um viö skrölt í hjólum og sáum vagn fara fram hjá
okkur. Honum var ekiö í gagnstæöa átt, og vegna
þess aö eg sá aö hann var tómur, kallaði eg til öku-
mannsins og bað hann aö stanza.
Alt til þessa hafði mér ekki komið til hugar aö
nokkur maöur gæti verið eins sterkur og lávaröurinn
var. Eg haföi lesið látlausar frásagnir hans um af-
reksverk þau, er hann hafði unniö í fjarlægum lönd-
um, og eg hafði heyrt aðra segja frá Þeim, en því
hefði eg átt bágt meö að trúa áöur, aö það væri á
nokkurs manns færi aö halda mér svo niöri aö eg gæti
ekki hreyft mig, og þó haft aöra höndina lausa til aö
halda fyrir munninn á mér, svo aö eg gæti ekki gefið
nokkurt hljóö af mér.
“Þér eruö bjáni, Filippus," sagöi hann. “Efþér
sverjið mér þaö ekki, aö vera rólegur og kyr hér, þá
held eg yöur svona þangaö til alt er um garö gengið,
jafnvel þó eg yröi aö slá yður í rot til aö hafa hemil
á yður. Mér er alvara. Kjósið!“
Eg streittist á móti árangurslaust. Þaö var eins
og hendur hans og fætur væru úr járni og stóru fiend-
inni hélt hann fyrir munninn á mér svo mér lá viö
köfnun. Eg var einskis um megnugur.
“Lofiö Því,“ sagöi hann. Lofið aö vera kyr og
þegja. Þ.ér þurfiö ekki aö óttast úrslitin.”
Alt annaö var betra en Þetta. Eg vildi gjarnan
sjá hvað mennirnir niöri frá hefðust aö. V eið gat,
að skammbyssu Cheshams væri einntitt nú miðað á
fööur minn í hjartastað. Eg varö aö sjá hvaö gerð-
ist.
Eg gat með naumindum gefið hljóð af mér, sem
átti að þýða það, að eg gæfist upp. Rothwell dró þá
Hann kvaöst hafa ekið enskum manm svo sem
hálfa mílu lengra upp eftir brautinni. Þaö heföi j ?ö sér hönd sína og slepti mér.
verið ljóshæröur Englendingur, dálítiö haltur. En
hann heföi þó lýst yfir því, aö hann ætlaði aö fara
fótgangandi þaö sem eftir væri af leiöinni. Hann
haföi sagzt ætla til smáþorps, er lægi tvær mílur þaö-
an. Hann sagöi ökumanni okkar frá því hvar hann
heföi skilið viö Englendinginn, og meö því aö öku-
maöur okkar kvaöst vita meö vissu, hvar sá staöur
væri, báöum viö hann aö aka þangaö sem skyndileg-
ast.
Nú virtist Rothwell aö vakna aftur viö úr þung-
lyndisdeyföinni, sem hvílt haföi yfir honum. Þaöan
af mátti heita, aö hann stýröi alveg förinni. Iiann
sendi rkumanninn aftur til baka, þegar viö komum á
staðinn sem áöur var nefndur, og sagöi honum aö
við þyrftum hans ekki frekar viö. Hann botgaöi
manninum rartnarlega, tók um handlegg mér og
stóö kyr þangað til vagninn var horfinn.
"Hér hafa þeir hizt,” sagöi hann, “og svo hafa
þeir gengið niöur aö ströndinni. Viö veröum aö fara
á eftir þeim.”
Hann hélt enn um handlegginn á mér, og hann
hé!t svo fast, aö helzt leit út fyrir aö hann ætlaöi aö sinn‘ Hér vert5ur barist ban&a® U1 annar hvor hn»g'
“Komið hingað og leggist niöur,” hvíslaöi hann.
“Eg ætlaði mér aldrei að leika yöur mjög hart. En
þenna bardaga skál enginn stöðva.”
Eg færði mig niður eftir brekkunni og settist hjá
sigurvegara minum. Eg horföi óttasleginn niöur á
ströndina. Mennirnir tveir, sem voru þar, stóöu enn
hvor hjá öörum, og eg sá framan í fööur minn í
tunglsskininu. Hann var mjög fölur en rólegur á
svip. — Þess sást enginn vottur, að nokkur hugaræs-
ingur væri i honum. En hvernig mundi veröa að sjá
framan i hann eftir tíu mínútur? Hann stóö kyr og
lagði eitthvaö hvítt — mér sýndist Það mundi vera
vasaklútur — á sandinn, þar sem hann stóö. Hann
benti á Það, og virtist segja eitthvað viö Chesham, er
kinkaði kolli til samþykkis.
“A la barriere,” hvíslaöi Rothwell aö niér.
“Hvaö er það ?” spuröi eg.
“Þeir ganga báöir nokkur skref frá þessu marki,
því næst snúa þeir sér við og skjóta, eftir því sem
þeim sýnist. Ef annar skýtur og hittir ekki, þá má
hann ganga upp aö merkinu og skjóta mótstöðumann
ráöa ferðum mínum, og Þannig gengum viö út af
akveginum og áleiðis niöur aö ströndinni, sem var
ekki nema lítill kippur. Viö héldum áfram, þangaö
ur dauöur, Filippus. Chesham kemst ekki héöan lif-
andi.”
Hjátrúarhugboö hans var svo ríkt, aö hann sagöi
til viö komum á bakkabrúnina, sem hallaði svo af. | Þetta í hlakkandi rómi, þó aö líf bezta vinar hans væri
líöandi niöur aö sjónum aö auögengið var þar ofan. 1 eins mllfllh hættu og óvinarins. Eg skalf á beinun-
Dálítirtn spöl frá okkur niöri á ströndinni stóö tveir um °S vatni« Þornaöi í munni mínum. Eg heföi vilj-
menn, annar þeirra var hár vextí, en hinn nokkru aS kalla UPP’ en e£ held a« e£ hef»i ekki getaö þaö.
lægri, og sá eg í tunglsljósinu aö han nstuddist viö E^ sa’ at5 nu var old5i® of seint ætla aö skakka
staf. Þaö var ekki hægt aö villast á Því; Þetta var| k,ikinu> °8 Þó vissi e&’ aS ef mundi Þess aldrei bætur
faðir minn og Chesham, og Það virtist svo sem þeír
væru aö tala saman.
“Guöi sé lof! F Viö komum í tæka tíö!” hrópaöi
eg.
Svo reyndi eg aö slíta mig af Rothhwell og ætl-
aöi aö hlaupa niöur af bakkanum og ganga á milli
þessara tveggja óvina. En Rothwel Ihélt mér meö
heljarafli.
“Sleppið mér,” sagöi eg og reyndi aö losa mig.
“Hvaö ætlið þér aö gera?” spuröi hann meö
lágri og hásri röddu.
“Gera! Hlaupa ofan eftir og koma í veg fyrir
einvígiö. Eg ætla að ganga í stað fööur míns. Eg
krefst þess réttar. Sleppiö mér!
bíða fyrir harms sakir, ef faöir minn félli.
Mennirnir fyrif neöan okkur skildust nú aö. Eg
sá, aö hvor þeirra um sig hélt á einhverju í hægri
hendinni. Þeir gengu eitthvað tvö skref hvor i gagn-
stæöa átt, og í sömu svifum flaug mér í hug, aö Ches-
ham, sem var nógu mikill þorpari til þess, kynni að
snúa sér við og skjóta áöur en faðir minn væri tilbú-
inn. Það heföi verið morö, en mundi hann vera aö
gera sér samvizku út af því? Hann vissi ekkert um
vottana tvo þar í grendinni.
Ekki vissi eg neitt um það, um hvaö Rothwell
var aö lrugsa. Hann var í einkennilegri hrifningu.
En eg titraöi eins og eg væri festur upp á Þráð, þeg-
Setjist hér
ar eg sá fööur minn snúa bakinu aö hvita vasaklútn-
“Þaö skal aldrei veröa. A að hindra Sir Laurence Um °g gan^a tvö skref frá honum' Eff blóst vi® aS
heyra Chesham skjóta á hverri stundu, og verða þess
vísari aö morð hefði veriö framið.
En svo varö ekki. Þrælmennið var of hugrakk-
ur til að gera Það. Hann gekk til tiltekna staöarins
eins og faðir minn og svo sneru báðir mennirnir viö
og litu hvor á annan.
Þeir sýndust vera nærri því fast hvor hjá öör-
um. Mér fanst, aö ekki mundi geta hjá því fariö aö
Estmere í aö k-rna fram hefnd sinni?
uiöur, og sjáum hversu þessu lyktar.”
Eg staröi á hann öldungis forviöa. Undarlegur!
glamni skein úr augum hans. Ástríöuofsi titraði í
hverjum andlitsdrætti. Eg sá strax, aö honum kom
ekki til hugar aö skerast í leikinn. Hjátrúarhugboö.
hans haföi hvíslað því aö honum, aö Chesham væri
dauöadæmdur. Hann hafði ekki farið þangaö í nein-
um óBr-um tilgangien aö sjá fööur minn koma fram Þeir hittu> ef Þeir skytu hvor a annan- Hvers vegna
kefndum. Jafnvel nú Þegar eg rita þetta, er eg á 1 af®'- e£í ehhi hrópaö upp, þó aö eg væri búinn aö
Þe:rri skoöun, að hann hafi alls ekki verið meö öllu lofa a® &era Þat5 ekki? Nu var Þa® of seintl Ef eS
nærri því jafn-
eg, “annars hljóöa
ráö’ meöan á þessu stóö.
Tíminn leið fljótt. Eg varð
-æöisgenginn eins og vinur minn.
"Lofiö mér aö fara,” sagöi
eg upp og trufla þá.”
Áö’ir en eg var búinn aö ljúka viö setninguna,
var eg lagður flatur á bakkann hálfmeðvitundarlaus,
og afan á mér sat Rothwell lávarður eins þungur og
hann v,r. Hann haföi varpaö mér niönr eins og eg
væri hvítvoöurgur.
færi nú að kalla, gat Þaö orðið þeim manninum aö
fjörtjóni, sem eg elskaöi. Eg varð aö horfa á þenna
sorgarle k þangaö til honum væri lokið.
Mennirnir höföu nú báöir snúiö sér viö og stóöu
nú hvor á móti öðrum. Cheshnm sneri baki aö okk-
ur. Eg sá aö hann haföi kastað hækjunni, og mér
sýndist sem undarlega hlyti viö aö bregða ef hann
Þyrfti aö haUa á henni eftir Þetta. Viö sáum fram-
an í fööur minn. Hann var rólegur og hörkulegur
engli. Hann stóö þarna rótlaus í sömu sporum, eins
og hann væri tilfinningarlaus fyrir öllu. Chesham
lyftir nú upp hendinni og lætur hana svo síga niöur
aftur. En hversvegna skýtur ekki faðir minn á óvin
sinn og drepur hann? Hann getur ekki mist haim á
þessu færi. Hvað skyldu þeir ætla að standa lengi
þarna? Skiftir það ekki stundinn, mínútum, sekúnd-
um
Nú stigur Chesham eitt skref áfram, svo annað
og Þriðja. Hann lyftir upp hendinni. • Æ! faðir
minn, skjóttu! Dreptu hann, áöur en hann verður
þér aö banal Eg varö þess var, aö Rothwell þreifar
eftir hendinni á mér og þrýstir aö henni. Eg heyri
andardrátt hans djúpan og tíðan, og í hjarta mínu
bölva eg honum, af Því aö hann kom ekki i veg fyrir
þetta einvíg. Ef faðir minn fellur, þá ætla eg að
drepa þennan ótrygga vin. Eg strengi þess heit!
Æ! Nú miðar Chesham skammbyssunni. Tungl-
skiniö glampar á skammbyssuhlaupinu. Eg þoli ekki
að horfa lengur á þetta. Eg hyl höfuö mitt í grasinu
og loka augunum.
“Það er afstaöið. Skothvellur heyrist gjalla viö.
Nú gat eg ekki haft taumhald á mér lengur. Eg
spratt á fætur, og létti um hjartarætur. Faöir minn
stóð Þar uppréttur og rólegur eins og áður. Helzt
Ieit út fyrir aö hann væri ósár I
Rothwell lá á hnjánum við hliðina á mér ogþrýsti
þétt að hendi minni. En eg sinti engu öðru en at-
burðinum sem var aö gerast niðri á ströndinni. Ó-
notahrollur fór um mig. Eg varö aö horfa á mann
deyja! ...................
Eg verð aö láta Chesham njóta sannmælis um
það, sem hann á skilið. í þetta skifti gat eg eklji
annaö en dáöst aö honum. Honum hafði mishepnast
skotið, og nú var hann í dauðans hættu. Hann vissi
þaö gerla. En hann lét eigi sjá þaö á sér og hreyfði
sig hvergi. Hann beið dauöans eins djarflega eins
og hann hefði lifað misgeröalausu lífi. Hver getur
sagt um þaö, hvað hann var aö hugsa á þessari
stundu. Hver getur skýrt frá tilfinningum hans,
þegar hann stóö augliti til auglitis viö manninn, sem
hann haföi algerlega svift hamingju, manninn, sem
engin reiöi, eða hugaræsings-mörk sáust á, en engrar
meöaumkvunar var þó af aö vænta.
Hugarkvöl hans var Þó ekki langvinn. Sir
Laurence færöi sig aö honum um Þrjú skref. Hann
hóf handlegginn lítiö eitt og skaut án Þess aö hægt
væri aö sjá aö hann miðaði. Um leið og skotið reiö
af riöaöi Chesham, steig svo sem eitt fet áfram, og
féll svo niður á grúfu.
Faðir min leit naumast eftir Því, hvaöa verkanir
höföu orðiö af skoti hans. Hann fleygði skamm-
byssunni frá sér og fór aö halda á stað upp brekkuna,
sem lá ofan aö ströndinni. Viö sáum, aö hann mundi
fana rétt fram hjá okkur.
“Eigum við aö kalla til hans?” spurði eg.
“Nei, í öllum hafningjubænum. Leggist þér
niöur! Komiö hingaö; hann sér okkur ekki hérna.”
Við földum okkur. Eftir ofurlitla stund fór faö-
ir minn fram hjá okkur. Hann fór sér mjög hægt,
og var engu órólegri aö sjá, en Þó hann heföi veriö
aö ganga sér út til skemtunar í tunglsljósinu þá um
kveldiö. Viö horföum á eftir honum, þangaö til
hann var hér um bil kominn aö akveginum.
Rothwell var nú orðinn alveg rólegur aftur.
Hann sneri sér að mér hryggur og alvarlegur.
“Fyrirgefiö mér, Filippus,” sagöi hann. Þetta
hlaut svo að fara. Eg vissi aö Þaö voru forlög.”
Eg var ekki fyllilega á því enn að fyrirgefa hon-
um. Mér fanst að hann hafa farið gálauslega aö ráöi
sínu og líkast ofstækistrúarmanni.
“Við skulum ganga ofan á ströndina,” sagöi eg;
“viö getum ekki skiliö viö manninn svona.”
“Já, við getum farið þangaö, þó aö þar sé aö
vísu ekkert aö gera fyrir okkur. Nú er hefnd komin
fram fyrir ranglæti þaö, sem móöir yöar hefir oröiö
að þola.”
“Hvert skyldi faðir min nfara?” sagöi eg.
“Viö skulum stfax fara á eftir honum. : En
hlustið til! Hvaö er þetta?” Við heyröum þá hófa-
dyn, sem dó út í fjarlægðinni.
“Hann hlýtur aö hafa náö í hest einhversstaöar,”
sagöi Rothwell. “Liklega hefir hann skilið hann eft-
ir, viss um aö hann kæmi aftur af þessum hólmi.
Þaö var Chesham ekki. Viö finnum fööur yöar í
kveld. Nú skulum við ganga niður að ströndinni.”
Viö gengum ofan brekkuna. Eg gekk aö Ches-
ham og lyfti honum upp. Rothwell var sýnt um aö
eiga viö sár eftir kúlur. Hann þreifaöi á lífæöinni
og benti á gat, sem sást á fötum hans, er vot voru af
blóði. ' .
“Alveg í hjarta staö,” sagöi hann. “Viö hann
er ekkert aö gera. Hann hefir dáiö undir eins.”
“Við skulum láta hann liggja Þarna í sömu stell-
ingum,” hélt hann áfram. Eg hlýddi. “Finniö þér1
ásýndum. Svipurinn var ógnandi eins og á refsi- hina skammbyssuna, þá, sem faöir yöar brúkaöi.”
Eg fór aö horfa eftir henni og fann hana strax.
Rothwell leit á hana. Fangamark Cheshams var
grafiö á silfurbúi öskeftið. Dauöi maöurinn hélt 4
hinni skammbyssunni í kreftum hnefanum.
Rothwel ltók upp vasaklútinn, sem verið haföi
vigvallarmerkiö. Han nbatt honum um skammbyss-
una, og kastaði hvorutveggja hundraö feta langt út
á sjóinn.
“Hér er fjöruborð lágt,” sagöi hann. “Þetta
fær aö liggja á mararbotni þangað til jaröskjálftar
umturna hér láöi og legi. Komið nú. Hér er ekkert
meira aö gera.”
“Eigum viö þá aö láta Þenna garm liggja hér
eftir?” spuröi eg.
“Já. Hvaö hefir han ngert er veröskuldi það, aíj
sonur föður yöar sýni honum nokkur vináttumerki ?
Komiö nú!”
Þaö var á honum að heyra, aö hann geröi held-
ur lítiö úr meöaumkvun minni. Það var alt satt sem
hann sagði. Dauöi maöurinn átti engar kröfur á
hendur mér. Þess vegna fór eg meö vini mínum.
Viö snerum aftur til Monako. Þaö var orðið
svo áliöiö þá, að ekki var hugsandi til að finna föð-
ur minn. Eg gekk til hvílu og baö þess, að engar
hræðilegar afleiöingar yröu -af þeim atburöi, sem
gerst haföi um kveldiö. Eg var svo dauðhræddur
um, að faðir minn yrði tekinn fastur og gefið aö sök
að hann heföi myrt Chesham. Hann var sekur eftir
lögunum. v \
Daginn eftir spurðumst viö fyrir um mann á-
þekkan fööur mínum. Okkur var sagt að maður
nokkur, sem nefnst heföi Norris, heföi dvalið á a8
gizka tvær klukkustundir í einu gistihúsinu þar af
smærra tagi. Hann hafði snætt þar miðdegisverð,
og aö því búnu farið þaðan. Um: kl. 11 haföi hann
komið þangað aftur og látið þess getið, aö liann
vildi fá hest leigðán Því að hann ætlaöi aö fara til
Nizza. Hestinn kvaöst hann mundi senda aftur
næsta dag. En Þegar hesturinn fékst ekki leigður
með þeim skilmalum, þá bauö hann að skilja eftir
jafnmikiö fé og hesturinn kostaði, en þaö fé heimtaöi
hann aftur, þegar hestinum væri skilað. Þetta þótti
hálf kynleg beiðni, en af því aö allir Englendingar
væru að meiru eöa minna leyti geggjaöir á sönzunum,
Þá fanst gistihússfólkinu minna um það. Féö var
greitt og maðurinn fékk hestinn. Þegar hann kæmi
meö hestinn var honum lofaö Því, aö fá féö greitt aft-
ur. Feröatösku sína haföi hann bundið viö hnakkinn,
borgaö reikning sinn og riðið á staö. Hann haföi þá
farið eftir að hann var búinn að fullnægja kröfum
hefndar sinnar eöa réttlætingar. Engin nvafi var á
því, aö hann mundi leggja á staö frá Nizza meö
fyrstu lest, og þá yröi hann aftur tveim klukkustund-
um á undan okkur.
Eg vildi, aö við færum strax á staö á eftir hon-
um, en Rothwell var á móti Því.
“Viö verðum aö bíöa hér í tvo daga aö minsta
kosti,” sagöi hann; “þaö er ekki gott aö vita hvaöa
grunur kynni aö koma á okkur, ef viö legðum strax
á staö. Viö hittum marga í gær, sem viö þektum.
Eg er ekkert hræddur um fööur yðar eftir þetta. Viö
skulum lofa honum aö halda áfram til Englands í
friöi.”
Mótmæli mín fengu engu um þokaö. Við dvöld-
um þar í tvo daga. Eg bjóst viö að heyra á hverri
stundu, aö lík Cheshams heföi fundist. Eg var alt
af aö hugsa um stirnaða líkamann af honum, sem lá
á grúfu niöri á ströndinni, þar sem öldurnar gjálp-
uöu fast upp aö andlitinu fölu og illmannlegu.
Þaö var svo mikil hugaræsingur í mér, og óvissan
sem eg var í svo mikil, aö eg gaf mig allan viö
spilamenskunni til aö kefja áhyggjrnar. En
hepnin var meö mér, eins og áöur, svo aö eg var tölu-
vert ríkari Þegar eg fór frá Monte Carlo, en þegar
eg kom þángað.
Hepni kunninginn okkar haföi tekið eftir þvi,
að Chesham var horfinn.
“Mig skyldi ekki furöa á Því, þó aö hann heföi
skotið sig,” sagöi hann. “Hann var víst orðinn al-
veg öreigi.” x
Jæja, viö biöum þarna í tvo daga, og meö því
aö við heyrðum ekkert nýstárlegt, lögðum viö á staö
heimleiðis. Líkið fanst ekki fyr en daginn eftir aö
viö fórum. Staðurinn, sem það fanst á og önnur
vegsummerki skýröu dauösfalliö ekki nema á einn
veg. Líkið fanst á afskektum staö 4 ströndinni.
Fjárhættuspilari, sem oröinn var öreigi lá þar dauö-
ur, meö kúlu í hjartanu, og skammbyssu í hendinni.
Ef mikið væri gert úr því þegar þess kyns atburöir
kæmu fyrir, þá mundi monsieur Blanc eiga það á
hættu, aö óorð kæmist á stofnun hans, sem stýrt er
að mörgu leyti einkar sniðuglega. Þegar því þvílík-
ir atburöir gerast þar, þá er sem minst gert úr þeim,
og svo lítil gangskör gerö aö rannsóknum, sem
mögulegt er. Þar var enginn, sem baöst eftir likinu,
og nægir peningar í vösum hins látna manns til aö
greiða útfararkostnaðinn. Hann var því jaröaöur
orðalaust, og meö því að nafn hans var mönnum þar
kunnugt, var Þaö letraö á steininn yfir gröfinni. Þó
aö hann heföi átt einhverja erfingja, Þá var arfurinn
enginn. ökumennirnir, sem fóru meö hann og okk-
ur þangað, sem hann féll, hafa víst annaö hvort ekk-
ert heyrt um þaö, sem gerðist þar, eöa ekki látið sig
skifta þaö neinu. Richard Chesham var nú kominn
undir græna torfu, og ekkert hreyft viö þvi framar
hversu aö barst um dauða hans.
Þeim sem þektu hann barst sá orðrómur til
eyrna, aö hann heföi tapað öllum eignum sínum á
spilahúsinu, og skotiö sig út af því.
“Og garmurinn,” sögöu þeir, “hann .spilaöi
prýðilega, en setti sig ekki úr færi aö vinna fé af
mönnum, ef hann mögulega gat.” Þetta var graf-
skriftin hans.