Lögberg - 11.06.1908, Qupperneq 1

TIL ÞESS
&C geta rekiö bændafélag svo vel sé, þarf þa8 aö
hafa öflugan banka aö baki sér, Vér eigum að
selja hluti í Horue bankanum í Vestur-Canada.
Þótt Home bankinn sé ungur, stendur hann samt ^
ágætlega. Ekkert er betra að leggja fé í en >
bankahluti, það er hættulaust og gefur mikið af $
sér. Allir bændur, kaupmenn og verkamenn hafa
færi á að fá hluti. Meira um þetta næst hér.
The (Jrain (íiwers (Jrain ('ompany, Ltd. $
WISNIPEG, MAN. *
Jfr
^»»»»»»»»»»»»»»»»»»»I»»»»»»Q»»I
| D. E.'/tdams Coal Co.
| KOL og VIÐUR
$ Vér seljum kol og við í smákaupum frá
» 5 kolabyrgjum í bænum.
| Skrifstofa: [22A BANNATYNE AVE.
WINNIPEG.
21. AR.
Winnipe, Man., Fimtudaginn, 11. Júní 1908.
NR. 24
Um nefndarálitið
Norska blaðiö “Skandinaven”,
sem gefitS er út í Chicago, birti 5.
þ. m. símskeyti frá Reykjavík, frá
18. f. m., og er þar samskonar
frétt um viötökurnar, sem nefnd-
arálitib fékk í Reykjavík, þeim
sem á var minst hér i blaöinu síð-
ast, aö heimastjórnarflokkurinn
hafi samþykt aö fylgja frumvarp-
inu á fundi, sem haldinn var í
Reykjavík 16. Mai. En landvarn-
arflokkurinn lýsti aftur á móti
yfir því á fundi aö hann væri al-
gerlega mótfallinn frumvarpinu.
Á vesturlandinu er sagt að
megn óánægja sé yfir nefndarálit-
inu. Blaöiö Austri er og á móti
því.
ísafold og Þjóöólfur eru bæöi á
móti frumvarpinu. Ingólfur ein-
dreginn á móti eins og við mátti
búast. Hann birtir uppkastiö að
lögunum og bendir á, að þýöingin
á því, sem símritað var heim sé
ónákvæm og villandi, og snúin
nefndinni í hag. Ýmsar fleiri
rangar fréttir höföu heim borist,
svo sem um það, að “niðurstaða
Þingvalla” hefði orðið hjá nefnd-
inni. En eins og áður hefir verið
frá skýrt, hefir meiri hlutinn ger-
samlega hafnað henni.
Þá flytur Ingólfur og stuttorða
grein er sýnir hversu óháðir ís-
lendingar í Kaupmannahöfn líta á
nefndarstarfið, samkvæmt því sem
þeir Ari Jónssyn ritstjóri og Skúli
Thorodsen símuðu blaðinu litlu
áður en það kom út 17. Maí. Það
simskeyti er svo hljóðandi:
Kaupmannahöfn,
13. Maí kl. 10 e. h.
Nefndarfrumvarp sambykt af
öllum nema Skula. Harni heldur
fram Þ mgvallafundar - stefnu-
skrá.
Stórgallar á frumvarpinu bcssir:
Island danner sammen med
Danmark cn Statsforbindelse, det
samlede danske Rige.
.. Islendingar innlimaðir óupp-
segjanlega dönsku valdi í utanrík-
ismálum og hermálum.
Dönum á Islandi heimilt jafn-
rétti við Islendihga óuppsegjan-
lega og öllum begnum danska rík-
isins heimilaður fiskiveiðaréttur í
landhelgi Islands 30—40 ár.
Dannebrog jafnlengi löggilt
vcrzlunarflagg út á við. .
Justitaríus hœstaréttar oddamað
ur gerður ef ágreiningur (rís milli
albingis og ríkisdags).
Athugavert:
l'slendmgar grciða hlutfallslega
konungi og konungsœtt.
Danir losaðir við útgjöld til ís-
lenzku skrifstofunnar.
Þannig farast þeim orð mönn-
unum, sem kunnugastir eru nefnd-
arálitinu og eigi þurfa i neinum
vafa að vera um þýðingu á text-
anum. Þeir telja ókostina rétt
alla þá sömu, sem á hefir verið
minst hér í blaðinu áður.
í Ingólfi er þess enn fremtir
getið, að Þjóðmálafélag Seyðis-
fjarðar hafi kveðið fyrst upp
"bann rctta dóm,að frumvarpið sé
bein árás á frelsisbaráttu bjóðar-
mnar. Konungssamband eitt ófá-
anlegt. Skilnaður bvl nauðsyn-
legur.”
Eins og áður er sagt, kveður
landvarnarflokkurinn einróma upp
sama dóminn og^þykir liklegt að
svo muni fleiri Austur-íslendingar
gera, er eigi hafa beinlinis talið
sig fyr með landvarnarmönnum.
Aftur á móti virðist heima-
stjórnarflokkurinn allöruggur um
að konta fram frumvarpinu, eftir
því sem ýmsum dönskum blöðum
segist frá.
Decorah Posten 5. Júní flytur
þess kvns fréttir. Meðal annars
stendur þar svo látandi er haft er
eftir “Berl. Tidende”:
“Nýjar kosningar til alþingis
íslendinga fara fram 10. Sept þ. áJ
og getur islenzka þjóðin þá sýnt
hvort hún vill taka frumvarpinu
eða ekki. Þeir sem kunnugastir
eru búast við þvíí að frumvarpinu
verði fylgjandi 30 til 35 alþingis-
mannanna.
Hannes Hafstein ráðherra Is-
lands hefir lýst yfir því við tíð- (
indamenn blaða, að íslenzku nefnd
armennirnir, er undirrituðu upp-
kastið til laganna, hafi allir verið
á þeirri skoðun, að alþingi næsta
mundi samþykkja þau með mikl-
um meiri hluta atkvæða. Bæði Is-
lendingar og Danir ámæla Skúla
ritstjóra fyrir að neita að undir-
skrifa uppkastið. tlann hefir
fylgt nefndinni alt þangað til að
þvi kom að óuppsegjanlegu mál-
unum, en honum varö ekki þokað
af þvi að öll önnur mál en kon-
ungssambandið skyldu uppsegjan-
leg eftir tuttugu og fimm ár.
Hann liggur nú sjúkur af höfuð-
veiki, er hefir þjáð hann í allan
vetur.”
‘Þetta eru helztu fréttirnar, er
komið hafa að þessum tíma. Enn
óvitað hvernig heimastjórnarblöð-
in snúast i málinu, nema það sem
I sagt er um Austra. Þau eru öll
ckomin vestur enn.
frá, hefir höfðað mál gegn honum |
og krefst aftur þessara $200,000, j
sem Ruef játaöi að hafa fengið og
Ur bænum.
Dr. M. Halldórsson í Park Riv-
er ætlar að setja upp lyfjabúð að
Mountain. Hann hefir leigt hús
skift með sér, Schmitz borgar-j Hjálmar A. Bergman hefir tek- John G. Johnson og þar á lyfja-
stjóra og bæjarráðsmönnum. —! íg fullnaðarpróf í lögum með á- búðin að vera fyrst um sinn, en í
Þrjár eða fjórar morðtilraunir gætiseinkunn. orði að hann byggi bráðlega nýtt
hafa verið gerðar við Gallagher j -------- j hús fyrir hana.
fyrrum. forseta bæjarráðsmanna! Fyrra sunnudag voru þessir
og milligöngumann milli þeirra og tveir piltar fermdir af séra Fr. J. j Á mánudaginn kaus Garðar-
Ruef. Það þykir auðsætt, að Bergmann I. Tjaldbúðarkirkju: söfnuður þessa menn á kirkju-
morðtilraunir muni af hvötum Þórður Eliasson og Guðjón Guð- Þingið i Selkirk þ. 19. þ. m.: G. J.
mútuseggja. Þeim þykir hann mundsson. Erlendson, Sig. Sigurðsson, E. H.
eklci bera vitni sér í hag. | ------ Bergman og John Johnson. Sel-
---! Chr. Olafsson, umboðsmaður kirk-söfn. hefir kosið; Klem. Jón-
I þýzkum manntalsskýrslum New York Life félagsins, lagði á asson, Guðj. Ingimundarson og
fyrir árið 1905 nýútkomnum, sézt stað vestur að hafi á mánudags- Björn Benson. Pembina-söfnuð-
að trúarbragðaflokkar þar í landi ^ kveldið, að létta sér upp. Mr. 01- lir kaus: Gunnar Gunnarsson.
eru svo að segja nákvæmlega eins afsson bjóst við að verða í burtu Á Mountain vorþ þessir menn
fjölmennir og þeir voru 1871 Þeg- einn til tvo mánuði. Jóh. Johnson Kosnir: Mat. Einarsson, Magn.
ar keisaradæmið þýzka var stofn- verður honum samferða vestúr. Björnsson og Árni Björnsson.
að. Þá voru 62. 3 prct. þjóðar- ---------- ---------------------------------
innar mótmælendatrúar og 36.2 Á síðasta safnaðarfundi í Tjald Maður að nafni Alexander Scott,
prct. kaþólskir. Nú eru b2.o prct. búðarkirkju var söfnuðinum af- trésmiður hér í bæ, skozkur að ætt,
Söfnuðirnir í Minnesota hafat
kosið þessa menn á kirkjuþingið:
G. B. Björnsson, B. B. Petersen,
Carl Olson, H. J. Nicholson og
M. E. Anderson.
Fréttir.
Landstjóri Finnlands, von Bro-
eckmann, getur ekki myndaö nýtt
ráðaneyti. Flokkarnir vilja ekki
taka það að sér, vegna þess að
þeir halda að það mundi verða
þeim til hnekkis við næstu kosn-
ingar, 7. Júlí, ef þeir tækju að sér
stjórn landsins.
mótmælendur og 36.4 kaþólskir.
I næstu viku ætlar stjórnin í
Ottawa að sögn að leggja fram
frumvarp til laga um stækkun
hent að gjöf frá kvenfélaginu réð -sér bana, skar sig á háls i her-
$100 og aðrir $100 frá bandalag- bergi sinu að 143 Rupert ave.,
inu, og þótti það rausnarlega gert. fyrra miðvikudagskveld, meðan
Á þeim fundi voru kosnir fjórir unnusta hans og boðsfólk beið eft-
fulltrúar á kirkjuþing: Ixiftur ir honum yfir á Elgin ave., Því að
Jörundsson, Sveinn Brynjólfsson, I sama kveld var giftingardagur
þeirra ákveðinn. Það er haldið,
að maðurinn hafi tekið þetta fyrir
Manitobafylkis, svo það . veröi á
stærð við eða stærra en hin sléttu- R- A. Bergman og Th. Oddson
fvlkin tvö, Mberta og Saskatche-
wan. Landamerkjalínan milli Ont I Þau Murdoch Smith og Mar- út úr fjárþröng.
ario og Manitoba lialdi áfram (gfét Helgason, bæði til heimilis i | ----------
beint norður til Nelsonárinnar og! Selkirk, voru gefin saman í ; A fimtudaginn var kviknaði i
siðan ofan hana miðja til Port hjónaband 30. Apríl síðastl. af sláturhúsum Gdrdon, Ironside and
Nelson við Hudson flóann. Við ! séra Robert C. Johnstone hér í Fares hér í bæ. Eigi hefir kunn-
þetta fær fylkið alllanga strand- 1 Winnipeg. Ungu hjónin fóru ugt orðið um hvernig á því stóð
lengju við flóann og höfn góða vestur til Edmonton eftir brúð- að kviknaði i, en eldsins varð fyrst
þar sem Fort Churchill er. Tak- kaupið og eru nú komin aftur til ! vart skamt frá kælishýsinu. Þ.að
mörk að vestan séu sömu og nú Selkirk. brann svo og íshúsið. Hin húsin
og haldi landamerkjalinan áfram
jafnlang’t norður og Saskatchewan
nú nær.
4. þ. m. skyldi lík Zola flutt til
Pantheon í París samkvæmt á- \
lyktan þings Frakka í vor. Eins I
og kunnugt er átti Zola mikinn
þátt i að mál Dreyfus herforingja
var tekið fyrir af nýju. Um dag-
inn, þegar lík Zola var flutt til
Pantheon var Dreyfus þar við-
staddur ásamt niörgu stórmenni,
Falliers forseta, Clemencau for-
sætisráðgjafa o. fl. En er minst
varði heyrðust tvö skot í mann-
þrönginni og héldu menn fyrst að
Falliers forseta hefði verið veitt
(banatilræði, en svo var ekki, held-
ur hafði verið skotið á Dreyfus er
stóð næstur forsetanum og hann
særður á handlegg. Sá sem
skaut heitir Gregori og var áður
herfréttaritari við blað eitt í Paris
og Þá svæsiinn mótgtíöðumáður
Dreyfusar. Á þeim tínnim skift-
ust Frakkar í tvent, með og móti
Dreyfus. Þó að Dreyfus hafi nú
fengið endurreisn æru sinnar og
sýknudóm, þá eru enn margir, sem
ætla hann hafa verið sekan. Fetta
banatilræði við Dreyfus er talið
sprottið af gömlum fjandskap
Gregori, eða þá að liann hafi ekki
verið með öllum mjalla.
safnaðar þ. 2. og 3. þ. m. fór hið
bezta fram, og varð þeim sem fyr-
ir honum stóðu til gagns og gleði.
Fyrra laugardag var 60. Þingi gessuna Gg úrfestina sem dregið
Bandaríkjanna slitið. Það þykir lvar UIllj hIutu MrS- Einar Lúð-
hafa verið aðgerðalítið og láu víksson
og Pétur Árnason, hún
blöðin syðra hörmulega yfir því,
hve illa löggjafarvald þjóðarinn-
ar sé komið. Þau telja, að þetta
þing hafi litlu eða engu meira af-
kastað en þing minstu ríkjanna og
hefði1 orðið miklu' minna ef
Robs(evelt forseti hefði ekki sífelt
tókst eldliöinu að verja. Skaðinn
Bazar kvenfélags Tjaldbúðar- er metinn um $65,000, og vátrygg-
sessuna en hann festina.
ing fyrir. —Á sunnudaginn kvikn
aði og í sláturhúsum Griffins.
Skaðinn af eldinum metinn alt að
$75,000. Alt vátrygt.
Jon Einarsson bónili í Fair-
land, Sask., var hér á ferð um síð-
ustu helgi. Hapn sagði að Þurkar
Það stendur til að Runólfur
Fjeldsted, cand. theol., verði vígð-
ur til prests af séra Jóni Bjarria-
syni á sunnudaginn kemur, viö
morgunguðsþ j ónustu í Fyrstu
lút. kirkju. Jóhann Bjarnason,
cand. theol., var vígður þ. 17. f.
m. eins og áður var frá skýrt.
Gestkomandi hafa verið þessa
viku: Kristján Benediktsson,Bald-
ur; Skúli Sigffcson, Mary Hill;
jungfrú Anna Tergesen, Percy
Jónasson, Gimli; Alex Johnson,
Minneota; Magnús lögm. Brynj-
ólfsson, Cavalier; Thorlákur Jóns
son, Sleipnir; SnæbjÖrn Einars-
son, Lundar; Torfi Steinsson,
Brú.
íslenzki lúðraflokkurinn lét i
fyrsta skifti heyra opinberlega til
sín á þriðjudagskveldiö í Good-
Templarahúsinu. Það verður ekki
annað sagt, en að honum hafi tek-
ist mjög vel, einkum Þegar þess er
gætt að hann hefir ekki æft sig
nema í 8—9 mán og þeir, sem í
honum eru, óvanir að leika á þess-
konar hljóðfæri áður, að 2—3 und-
anskildum. Stgr. K. Hall stýrði
flokknum. Á samkomunni söng
Mrs. S. K. Hall þrjá einsöngva,
prýðilega eins og hennar er vandi.
Th. Johnson lék á fiðlu, og gerðu
menn góðan róm að. Á eftir var
dansað.
Piano Recital nemenda jungfrú
Louisu Thorlakson fór fram, eins
og auglýst hafði verið, á mánu-
dagskvcldið. Fjöldi fóiks var þar
saman kominn að hlusta á ungling
ana svo að öll sæti voru skipuð
Síðan Lögberg kom út síðast töluverðir hefðu verið þar upp á) bægi uppi og ni8ri Þeim tókst
hefir ferðaáætlun sporvagnanna | síðkastið. Heilsufar gott. Ann-
milli Selkirk og Winnipeg verið | ars tíðindalaust.
breytt nokkuð. Nú fara vagnarn- ! A ---------
, |ir ffa Selkirk kl. 7.30 árd., 9.30! Mr_ Þ_ Þorsteinsson kom vest-
verið að yta undir þmgið með að árd , I2.30. síðd., 2.30 síðd. 5.30 an frá Kyrrhafi um miöja fyrri
hraða ser með nauðsynlegustu sigd_ Erá Winnipeg fara þeir: kl. viku. Hann hefir dvalið þar
lagabætur. Bryan hefir nýlega lýst
viðskiftum forsetans og þingsins
svo: að Roosevelt væri eins og
fangi, sem stigamenn hefðu tekið
og bundið hendur á bak aftur svo
8-35 ar<L> 10.30 árd., 1.30 síðd., vestra nærri eins árs tíma.
3.30 síðd. og 6.35 síðd.
_, , , Hinn 2. þ. m. voru gefin saman
-xrM ú n' OIafsson of sera í kirkju Argyle-safnaðanna af sra
I Derbyhlaupunum á Englandi
vann itölsk hryssa fyrstu verðlaun.
Derby veðhlaupin eru frægusb
allra veðhlaupa í heimi og þykir
hestamönnum ekki annað meiri
sómi en að eiga hest sem vinnur
í þeim. Engum hafði dottið til
hugar að þessi hryssa mundi
vinna og er sagt að menn hafi
tapað stórfé á veðmálum.
I San Francisco logar alt í mála
ferlum og litlar líkur til að þeim
verði lokið fyrst um sinn. Ruef
var dæmdur sýkn, þó játað hefði á
sig mútur. Éinn af eigendum
strætisvagnafél., sem Ruef sagði i
játning sinni að fé hefði komið
hann gæti nú engu beitt nema halda sumarskóla í Garðar-kirkju 1 HólS1’ ^e^Satome
röddinni, og væri Það allrar virð- y iikingu viS þann, sem haldinn §ax í.k
ingar vert. Samveldismenn eru 1 j var \ Argyle í fyrira, þ. 12., 13. og
meiri hluta í þinginu, eins og þ- m> Séra Fr. Hallgrímsson
kunnugt er, og er búist við að að- heldur þar fjmm fyrirlestra, en
gerðaleysi Þingsins og bruðlunar- j séra Kr K oiafsson Þrjá. Síð-
semi verði til þess að sérveldis- asta skoladaginn, á mánud. þ. 15.
men komist i meiri hluta við næstu vergur söngsamkoma haldin kl. 2
kosningar. Menn kváðu sérstak-1 sigd undir forustu séra H. B.
lega vera orðnir óánægðir með for | Xhorgrímsen.
seta neðri deildar, Joe Cannon, |_______________________
þykir hann stjórna deildinni eftir | Skólanum fHigh Schoolj í
eigin geðþótta; en forseti getur Minneota hefir nýlega verið sagt
ráðið miklu um greiðan framgang upp j ár hafa nokkrir landar út-
málanna. j skrifast þaðan með bezta vitnis-
---------- ; burði: Dora V. Askdal, Jónína P.
T, . , !Jökull, Frida Gilbertson, Victor
Jambrautafelog a England. ern > ye R Oufson
a6 mynda me« ser samtot og afn- ^ c Jo hs0„. h!er J6nina
vel talaS aí ur Þem, myndtst et ^
allsherjar felag. Þetta gera Þau J /kve8j„raí»na .1« skóla-
til þess að standa betur að vigi ef ! F.. ° 1
þjónar þeirra skyldu gera verk-
fall og til að geta beitt sér betur í
öllum atvinnumálum. Félög verka-
uppsogmna.
höndum en efla sig á allar lundir.
manna sitja heldur ekki auðum lendingar’ útskrifast j ár> Karl j.
Olson úr college-deildinni og
Anna K. Johnson úr verzlunar-
deildinni.
Sigríður Daníelsdóttir. Að lok-
inni hjónavígslu héldu foreldrar
brúðgumans mikla og rausnarlega
veizlu í samkomuhúsinu að Brú,
og sátu þá veizlu á annað hundrað
manns. Ræður voru þar haldnar
nokkrar, og mintust ræðumenn,
sem sumir eru gamlir kunningjar
Þorsteins Jónsonar heiman af ís-
landi, á hinn dæmafáa dugnað og
þrek, sem liann hefir sýnt í því að
komast hér áfram, svo að hann er
nú einn hinn auðugasti bóndi
bygðarinnar, og ekki lofuðu þeir
síður drenglyndi hans og höfðings
skap og trygð við vini sína. Milli
þess er ræður voru haldnar,
skemtu þeir AlexanOer Johnson
frál Winnápeg pg Svennbfjöm)
Hjaltalín frá Cypress River gest-
________ unum með einsöngvum. Ungu
Af Gustavus Adolphus skóla í|hÍónin setÍast ,a5 1 Argyle-bygð á
St. Peter, Minn., hafa tveir ís- einu af londunl ÞorstemS JonS'
öllum mætavel og unun til þeirra
að heyra, og verður ekki sagt
hver þeirra gerði bezt. Guðný
Johnson, Grace Thorlakson bg
Jóhanna Blöndal leika allar ljóm-
andi vel á piano. Clara Oddson
lék á fiðlu og var það snildarlega
gert. Jungfrú Guðný Arason
söng tvo einsöngva. Var það alt
hin bezta skemtun og jungfrú
Louisu Tliorlaksson til rnikils
soma.
Árið 1908 á hvítasunnudag, þ.
7. Júní, voru neðanskrá ungmenni
“confirmeruð” af undirskrifuðum
presti, að Addingham P.O., Man.:
Guðbrandur Bergmann Sigurðs-
og Elizabeth H. Bjarnason. —710
Ross ave., Winnipeg, Oddur V.
Gíslason, prestur.
Jóhannes Einarsson frá Lögb.
Sask., kom hingað til bæjar fyrir
helgina með vagnhleðslu af grip-
um til sölu. Hann fór aftur á
laugardag.
Hástúkuþing Good-Templara er
verið að halda um þessar mundir
í Washingtan; byrjaði þriðjudag- Mrs. Rosa Ousman í Minneota
inn 2. Túní. Þar eru mættir full- og Jóhanna dóttir hennar lögðu á
trúar frá flestum þjóðum. David
östlund trúboði er þar fyrir hönd
stórstúku íslands. Úr Manitoba
er Mrs. G. Búason.
stað til íslands á miðvikudaginn
var, segir Minneota Mascot. Þær
mæðgur búast við að koma aftur
í haust. Mrs. Ousman hefir verið
hér í landi um 30 ár.
sonar.
Inntökupróf til háskólans eru
nú um garö gengin, en um árang-
ur þeirra vitá menn ekki fyr en
um miðjan þennan mánuð. Að
þeim loknum fóru þau ungfrú
Sigr. Brandson, ungfrú Margrét
Paulson og Paul Bardal vestur í
land og verða kennarar við sinri
hvern barnaskólann i sumar.
Lesið augl. um söngsamkom-
urnar, sem halda á hér í Winni-
peg rétt eftir kirkjuþingið i Sel-
kirk. Það er óhætt að segja, að
þessar söngskemtanir rnuni ekki
*standa að baki þeirra í . fyrra.
Séra Hans B. Thorgrímsen syng.
ur þar ásamt Dr. Schanche lög þr
Gluntarne og Friðþjófur og
Björn. en hvorttveggja er frægt
um öll Norðurlönd og viðar.
VATNSVEITINGAR.
Drýpur af öllu drqpa-tal,
Dæla höll og múrar,
Votu fjöllin velta í dal,
Vatna-föllum skúrar.
4-6-’o8.
Stephan G. Stephansson.
Þeir eru nýkomnir. Beint frá
NEW YORK,
Hafiö þér séð nýju hattana brúnu?
--- Dökkbrúni blærinn og flötu börðin gera þá mjög ásjálega.
WlilTE MANAHAN, 500 Main St., Winnipeq.
Hljóðfæri, einstök Iög og nótnabækur.
Ogjaltjsem lýtur að músík. Vér höfum stærsta og bezta úrval af
birgðum í Canada, af því tagi, úr að velja. Verölisti ókeypis.
Segið oss hvað þér eruð gefinn fyrir.
WHALEY, ROYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WlNNlPEG.