Lögberg - 15.10.1908, Blaðsíða 1

TRYGT LÖGLEYFT
HEYRIÐ BÆNDUR
Talsvert margir bændur hafa keypt hluti í Home Bank.
sem vér sögðum yÖur frá fyrir skemstu. Viljið þér ekl'j
leggja fé í GOTT OG ÓHULT FYRIRTÆKI. SEM GEF
URSTÓRA RENTU? Skrifið eftir upplýsingum til vor
um það.—Gleymið ekki að vér verzlum með korn í vagn-
hleðslum og að þér komist að betri kjörum hjá oss en-
nokkrum öðrum. Skrifið eftir upplýsingum til
The (írain firowcrs firain Company, I.W.
WINNIPEG, MAN.
D. C. Adams Coal Co.
KOL og VIÐUR
Vér seljum kol og’viB í smákaupum frá
5 kolabyrgjunj f bænum.
Skrifstofa: 1224.; BANNATYNE AVE.
WINNIPEG.
21. AR.
II
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 15. Október 1908.
NR. 42
Pólitískir fundir
í Álftavatns og Shoal
Lake-bygðum.
Mr. Theodore A. Burrows,
(þingmannsefni frjálslynda flokks-
ins í Dauphin-kjördæmi, heldur
fundi me8 íslenzkum og- ensku-
mælandi kjósendum eins og segir
hér fyrir neSan;
Mánudag 19. Okt. í Vestfold-
skólailiúsi, kl. 3 e. m.
Mánudag 19. Okt. í North Star
skólaihúsi, kl. 8 e. m.
ÞritSjudag 20. Okt. í Lily Bay
skólaJhúsi kl. 3 e. m.
Þrrðjudag 20. Okt. í Lundar
Hall kl. 8. e. m.
Það er vonast eftir að fundirnir
verði fjölsóttir. Búist er við að
góður íslenzkur ræðumaðoir tali á
fundinum fyrir hlitS liberala, auk
Þingmannsefnisins. Þingmanns-
efni conservatíva eða ein'hverjum
fyrir hans hönd er boðiö málfrelsi
á öllum fundunum.
atkvæðið sem hann vill. Undan-
farið hefir Fyrsta lút. kirkja feng
iö langflest atkvæði og væri vel
gert af íslendingum að leggjast
allir á eitt um að greiða henni at-
kvæði þegar þeir koma því við.
í síðustu viku fór séra Hans B.
Thorgrímsen með nokkuð af söng
flokk sínum suöur til Grand Forks
að halda þar samsöng. Alls voru
í hópnum um 50 manns, flest úr
Dakotabygðinni. Héðan úr Winni-
peg fóru Mr. og Mrs. Hall, júng-
frúrnar Louisa Thorlaksson, Ólöf
Oliver, Helga Bardal og Mr. Th.
Clemens. Samsöngurinn fór hitS
bezta fram og var íslendingum til
mikils sóma. Blöð þaðan að sunn-
an láta mikifi vel af .söngnum, sér-
staklega lofa þau mjög “Sof i ro”
og “Sjá þann hinn mikla flokk”,
einkum hið fyrra. Þá lofa þau
ekki síður hina ágætu stjórn séra
H. B. Thorgrímsens á flokknum.
Róstur á Balkan-skaga.
Byltingahreyfingin á Balkan-
skaganum hefir breiðst út síðan
síðasta blað kom út. Um leitS og
Búlgaríumenn lýstu yfir því að
þeir segðu skilið við Tyrki, gerðu
Krítarbúar tilraun til að losna und
an tyrkneskum yfirráðum, og kom
ast í samband við Grikki. Þriðja
deilumálið um lönd á Balkanskag-
anum er um fyfkin Bosnia ,og Her-
zegowina, sem Austurríkisstjórn
hefir nú dregið inn í ríkisheild
sina og keisari tekið þau upp í titil
sinn. Frá því að Berlínarsamning-
urinn var gerður 1878, hefir Aust-
urríki haft eftirlit ,með stjórninni í
fylkjum þessum, en að nafni til
hafa þau verið undir yfirráðum
Tyrkja. Serbíumenn hafa orðið
æfir við þau tíðindi <tð fylkin
skuli sameinast við Austurríki;
þau liggja vestan við Serbíu og í-
búar eru þar flestirl Setbar. Þyk-
ir Serbíumönnum sem Austurríki
veiti sér ágang með þessu. Ráða-
neytiskifti hafa orðið í Serbíu og
landsmenn kröfðust þess af kon-
ungi, að hann segði Austurríki
strið á hendur. Stórveldin flestj
vilja miðla málum og fá haldið við,
Berlínarsamninginn. Því fylgja
fram Breear, Frakkar, ftalir og
Rússar og þykir sennilegt að Aust
urríkisnienn mtmi slaka til, enda
þótt Þjóðverjar séu þeirn fylgj-
andi að málum.
Mr. W. H. Paulson heldur ræð-
ur á pólitískum fundum að Wallar
skólahúsi hjá Dongola 21. þ.m. og
í Lögbergsnýlendu 23. þ. m. Þar
gefst íslendingum kostur á að
lteyra glöggar skýringar á lands-
málum þeim, sem nú eru á dag-
skrá.
dagaaðferð conservatíva í þéssum
kosningum. Þetta var fyrsti aðal-
fundur Haggarts, sem loksins vanst
að spenna fyrir flokkinn hér í bæ.
Ræðumennirnir, að þingmannsefn-
inú undaiif.kikht, — ræða. hans var
meinleysisleg og lítilfjörlcg eins og
við var að búast — spreyttust hver
við annan að segja sena mest af
rakalausum stóryrðum og illyrðum;
ræðurna'r voru ekkert annað en
stráklegar dónaskammir. Þannig
fórust Bonnar lögmanni svo orð, er
hatin þóttist vera að tala í dómara-
stíl, að kjósa skyldi Haggart skjól-
stæðing sinn, en fella Cameron
stórglœpamanninn fCanrerón the
£riminal). Þetta er ekki svo ó-
þokkalegur munnsöfnuður um
mann, sem er alkunnur heiðursmað-
ur. — Roblin sagði að ráðgjafar
Laurierstjórnarinnar ættu að vera í
tugthúsinn-!! og stjórnin hefði eflt
ihnflutning Japana, Canadabúum
til ills. t Það er ekki óviturlegt að
tarna ? Að ímynda sér að nokkur
stjórn i nokkru landi láti sér ann-
^ ara um íbúa erlendra þjóða en sína
1 f. m., að" ^Hannes'"Hafstein' ráð- ei?in landsmenn ! Eftir þessu var
Mr. Björn Walterson kom utan
frá Argyle á laugardaginn. Hann
hefir verið þar ytra á jörðum sín-
um frá því síðari hluta sumars, að
sjá um uppskeruna. Hún hefir orð-
ið í bezta lagi þar í sveitinni í ár,
um 20 busli. af ekrunni að meðal-
tali. — Bænciur, sem búa með C. P.
R. brautinni liafa beðið mikið tjón
af því, hve flutningar með þeirri
braut hafa lent í handaskolum, því
mismunur sá, sem nú er orðinn á
“traclcv’erði” og ‘‘strætisverði” er
nálægt 9 centum á bush., en ætti að
réttu lagi ekki að vera nema ein 2
cent. Þetta munar bóndann um
$100 á járnbrautarvagnshlassi.
Kornhlöður allar orðnar eða að
veröa fullar af því að engir vagnar
koma til að flytja kornið, en þetta
e r sá tími, sem bændur þurfa nauð-
synlega að selja meiripartinn af
hveitinu. Sumir bændur hafa beð-
ið mánuð eftir vögnum, sem þeir
liafa pantað lijá félaginu, og lítil
líkindi til að þeir fái þá þennan
mánuð. — Heilsufar hefir verið
gott, nema í Glemboro, þar gengur
taugaveikin og liggja margir. Séra
Friðrik Hallgrímsson í Baldur hef-
ir verið við rúmið um þriggja
vikna tíma.
Hannes Hafstein
ráðherra íslands segir af sér.
Blaðið Ingólfur getur þess, 20.
■■■■íS____________,
herra liafi vcrið kallaður utan, og iannaS iHyrBabullið og toku fundar-
væri (þá á förum. í Decorah Post- ,nenn Þes.su illa °S *>ykir fullvíst að
cn 6. þ. 111. sézt, að ráðherra rtumr fonservativar hafi tapaö fleiri at-
hafa verið komrntr til Kaupmanna-! kvæðuan en grætt á þessum skamma
jhafnar, þvi að það blað flytiir þá ^uncli-
| .símskeyti frá KaUpiifcmnahöfn,' I "
þar sem minst er á kosn.ngaúrslit-1 Aí fréttum, sem berast víðsvegar
in, og í sambandi við það skýrt aS nr Lisgar kjördæminu þykir
fná að Hannes Hafstein sé búinn enginn vafi á, að Mr. Greenway
; ur-Islendinga, Stephani G. Steph-
ansson, hingab til Winnipeg seint
í þessum mánuði. Skáldið liefir í
hygrgrju að ferðast um íslenzku
J bygðirnar bæði rrorðan og sunnan
landamæranna, liitta fornknnningj-
apa og lesa kvæði eftir sig á ýms-
um stöðum. Stephan G. Stephans-
son hefir setið um kyrt síðan hann
flutti til Alberta, og er þetta fyrsta
för hans þaðan hingað austur í
fylki. Mun mörgum þýkja vænt
^ um að heyra og sjá gestinn, og ef-
| umst vér eigi um að landar vorir
I taki honum eins og hann á skilið
i og geri ferð hans sem bezta og á-
| nægjulegasta.
Hér mun siðar verða skýrt frá
; í blaðinu hversu skáldið hagar ferð
j um sínum, og hvar og hvenær
; mönnum gefst kostur á að hlýða á
hann í hverju bygðarlagi.
Hann byrjar' líklega upplestra
sína hér í Winnipeg um mán-
aðamótin.
Fundur í Argyle.
að segja af sér, og er líklegast að
hann hafi gert þaö um leiö og
Christensens ráðaneytið, sem varð
að fara frá vegna Alberti-hneyksl-
| isins. Christensen sagði af sér 2.
Hþ. nv, og g-erði það grátandi, svo
nærri hafði hann tekið sér hversu
verði kosinn með
hluta atkvæða.
miklum meiri
Svo er að sjá á fréttum aí fund-
inum á Lundar, að kjósendum hafi
ekki smakkast vel þær pólitísku
krásir, sem Campbell og ritstjóri
, fornvinur lians Alberti liafði fariðjHkr- matreiddu þar.
| að ráði sínu. J ------------
Kaupendur Lögbergs á Krist-
nes, Foam Lake og Fishing Lake
pósthúsum eru vinsamlega beðnir
að greiða andvirði blaðsins til hr.
J. S. Thorlacíus á Kristnes P. O.
Kosningatíðindi.
Fregnir berast um það úr ölltun
áttum, að fylkingar conservatíva I -----------
séu .að riðlast. Gamlir flokksmenn j
og þingmenn þeirra fylkja sér uncí-i D. C. Cameron hefir lialdið fundi
ir merki liberaia flokksins. Þannig með kjósendum sínum víðsvegar
Mestur hluti Argyle-bygðarinnar
er í Souris-kjördæmi. Islending-
j um þar þykir ilt til þess að vita,
að kjördæmið skuli hafa sent aft-
j unhaldsfulltrúa á þing, því í Ar-
gyle-bygð hefir um langan aldu.r
staðið vagga íslenzks liberalismus.
Argylebúar hafa jafnan verið
áJiugamenn miklir )um stjórnmál'
og svo er enn. Foringjar frjáls-
lyndra manna þar ytra, og fylgis-
menn Mr. Campibells við þessar
kosningar, hafa gengist fyrir því
að fundur yrði haldinn að Brú á
mánudaginn í næstu viku, til að
ræða þau mál, sem m þykja mestu
skifta við kosningarnar. Hr. W.
H. Paulson verður á fundinum og
talar af hendi liberala auk fleiri.
Andstæðingum er boðið að taka til
máls.
Fundurinn byrjar kl. 2 á mánu-
daginn þann 19. þ. m.
ÚR BÆNUM.
Béikfélag Goodtemplara hefir'
leikið Skuggasvein tvö kvöld i j
þessari viku, mánudags og þriðju-
dagskveldið. Leikendunum hefir ■
yfirleitt tekist fremur vel. Einna
bezt virðist oss Ásta leikin. Hana
leikur Miss Ragnh. Einarson. Leik
tjöldin hefir Mr. Fred. Swanson
málað, og er prýðisvel gert. Að-
sókn var dágóð, einkum á þriðju-
dagskveldið.
Fyrir nokkru auglýsti blaðið
“Tribune” hér í bænum, að at-
kvæðagreiðsla yrði látin fara fram
, um $500 bókasafn og yrði það
látið ganga til þess félags eða
stofnunar sem flest atkvæði fengi.
En atkvæðagreiðsluui er háttað
svo, að nokkrir kaupmenn og busi-
nessmenn bæjarins fá leyfi til að
gefa atkvæðaseðla fyrir það sem
hjá þeim er keypt; einn seðil fyrir
hver tíu cent. Getur þá kaupand-
inn greitt þeirri stofnun eða félagi
Thos. MacNutt,
fyrverandi fylkisþingmaður og
þingforseti í Saskatehewan, sækir
um þingmensku fyrir Saltcoats-
kjördæmið, af hálfu liberala í þess
um sambandskosningum.
Mr. MacNutt hefir getið sér af-
bragðs góðan orðstír með fram-
komu sinni i Saskatchewan-þing-
inu, og þarf eigi að efa að það
verður velskipað þingsætið fyrir
Saltcoats-kjördæmið í sambands-
þinginu, ef hann verður kosinn.
Hann hefir verið íslendingum sér-
lega velviljiaður, og hafa þeir stutt
hann vel og drengilega í fylkis-
kosningunum vestra. Sama munu
þeir og gera í þessum kosningum.
Á því er enginn vafi.
Mr. MacNutt er eindreginn fylg-
ismaður Laurier-stjórnarinnar i
öllum umbótum og framfaramál-
um, sem hún berst fyrir — Grand
Trunk brautinni — Hudsonsflóa-
brautinni — tollmálinu o. fl. Vís-
um vér til nánari athugunar á
■stefnu hans i ávarp frá honum til
kjósenda, sem birt er á öðrum stað
í blaðinu.
má meðal annara benda á J. B.
Hawkes frá Balgonie, er var þing-
maður conservatíva í vesturhéruð-
j unum. Hann ætlar nú að greiða
;atkvæði með Laurier-stjórninni 26.
j þ. m. Hefir áður fylgt conserva-
j tivum 21 ár. Honum farast svo
i orð : "Eg hefi nú séð það skyldu
mína að styðja liberal stjórnina, því
i að stefna hennar er rétta stefnan,
J sú stefna, að hlynna að bændunum,
j en “•bóndi er bústólpi og bú er land-
stólpi.’ Eg lít svo á, að skylda
hverrar stjórnar sé að sníða lög-
gjöfina eftir þörfum og hagsmun-
um bændanna og verkamannanna,
jog Sir Wilfrid Laurier og ráðaneyti
hans hefir farist það betur en nokk
urri annari stjórn i Canada.” Svo
bendir hann á þýðingu Hudsonsflóa
brautarinnar fyrir Vesturlandið, og
segir eins og satt er, að íbúarnir
hér megi ekki sleppa því góða færi
sem nú býðst að fá brautina lagða.
Ákveðið liefir verið að fresta
kosningum i Prince Albert kjör-
dæmi vegna þess hve kjördæmið er
víðáttumikið; kosningin fer þar
fram 10. Nóv. Kosning verður því
eftir 26. í sjö kjördæmum. Þremur
í British Columbia, tveimur í Que-
bec, í Yukon kjördæminu og einu í
Sask. 1
Enginn flugufótur er fyrir því,
að kosningu verði frestað i Dauph-
in kjördæminu. Það er Hkr. lýgi
og ekkert annað.
Conservatívi fundurinn, sem hald
inn var á Selkirk Hall á fimtudag-
inn var, er gott sýnishorn af bar-
um bæinn. Fylgi hans eykst með
hverjum degi; Winnipegbúar eru
alt af að sannfærast betur og betur
am að þar er aö styðja ötulan og
mtan framfaramann, sem bæ eins
og Winnpeg ríður lífið á að fá fyrir
fulltrúa á sarobandsþinginu.
Greiðið atkvæði með Cameron!
Mr. Camerort er starfsmálamaður
mikill, ötull og framkvæmdasam-
ur. Winnipeg er mestur starfsmála
bær í Norðvesturlandinu. Henni
samir fulltrúi eins og Mr. Cameron.
Hudsonsflóabrautin er nú það
ml'ilið, sem Vesturjfylkjamönnum
er annast um. D. C. Cameron hef-
ir tekið útnefningu i þvi skyni, að
berjast að alefli fyrir þvi máli.
Hvert atkvæði, sem greitt er með
honum, er atkvæði með Hudsons-
flóabrautinni.
Andstæðingar' D. C. Camerons
hafa ekkert getað fundið honum
til foráttu, en kaila hann svo stór-
glæpamann til að svala sér á hon-
um, og finst það ekki nema sjálf-
sagt glensyrði. Sá flokkur, sem
berst með þvílikum vopnum sigr-
ar ekki i þessum kosningum,
hvorki hér í Winnipeg eða annars
staðar. Fólkinu ofbýður ósóminn
og hryllir við honum.
1 i" ■ — *
Von á góðum gestiu
Lögbergi þykir vænt um að geta
fært lesendutn sínum þœr fréttir,
að von er á skáldajöfri okkar Vest-
Alþingiskosningar.
I Reykjavík eru kosnir: dr.
Jón Þorkelsson landskalavörður
með 574 atkv. og Magnús Blön-
dahl framkvæmdarstjóri með 529
atkv. Guðm. Björnsson landlækn
ir og riddari af Dbr. fékk 455 at-
kv- °8 Jón Þorláksson verkfræð-
in?ur 453 atk-
Á Akureyri: Sigurður Hjör-
leifsson ritstjóri með 147 atkv.
Magnús Kristjánsson kaupm fékk
137 atkvæði.
I Seyðisfirði: dr. Valtýr Guð-
mundsson með 57 atkv. Séra
Björn Þorláksson fékk 56 atkv. 7
atkvæðaseðlar séra Björns voru
gerðir ógildir, því að krossinn var
ýmist .settur framan eða aftan við
hringinn eða nafnið. Einn seðill
dr. Valtýs var ógildur. Fjórum
seðlum Valtýs mótmælti séra Bj.
Hóflausar “agitationir” frum-
varpsmanna.
I ísafjarðarkaupstað: séra Sig-
urður Stefánsson í Vigur með 154
atkv. Jón Laxdal kaupm. fékk 83
atkv.
I Gullbringu og Kjósarsýslu:
Björn Kristjánsson kaupm. með
530 <atkv. og séra Jens Pálsson
prófastur með 519 atkv. Halldór
Jónsson bankagjaldkeri, riddari af
Dbr., fékk 81 atkv. og Jón Jóns-
son landsbókavörður 79 atkv.
I Borgarfjarðarsýslu: Kristján
Jónsson háyfirdómari með 168 at-
kv. Björn Bjarnarson í Grafar-
holti fékk iii atkv.
I Mýrasýslu; Jón Sigurðsson
; bóndi á Haukagili með 108 atkv.
I Jóhann Eyjólfsson í Sveinatungu
fékk 96 atkv.
I Norður-ísafjarðarsýslu; Skúli
ITioroddsen ritstjóri. Kjörinn án
atkvæðagreiðslu. Enginn á móti.
I Vestmannaeyjum; Jón Magn-
ússon skrifstofustjóri, R. af Dbr.,
með 77 atkv. Séra Ólafur Ólafs-
son fékk 43 atkv.
I Dalasýslu; Bjarni Jónsson frá
Vogi með 188 atkv. Jón Jensson
yfirdómari fékk 52 atkv .
I Snæfellsnessýslu; sra Sigurð-
ur Gunnarsson prófastur, forseti
Þingvallafundarins 1907, kosinn
með 274 atkv. Lárus H. Bjarna-
son, lagaskólaformaður, R.af Dbr.
og nefndarmaður, fékk 192.
I Vestur-ísafjarðarsýslu: séra
Kristinn Daníelsson á Útskálum
með 157 atkv. Jóhannes Ólafsson
kaupm. á Þingeyri fékk 94 atkv.
I Strandasýslu: Ari Jónsson rit-
stjóri með 99 atkv. Guðjón Guö-
laugsson kaupfélagsstjóri fékk 87
atkv.
I Húnavatnssýslu: sra Hálfdán
Guðjónsson á BreiSabólsstað með
j 235 atkv. og Björn Sigfússon
bóndi á Komsá með 222 atkv.
Þórarinn Jónsson á Hjaltabakka
fékk 157 atkv. Jón Hannesson
bóndi á Undirfelli 131 atkv. séra
Hafsteinn Pétursson 52 atkv. og
Árni Ámason umboðsm. á Höfða-
hólum 45 atkv.
I Skagafjarðars.: ólafur Briem
umboðsmaður á Álfgeirsvöllum
með 387 atkv. og Jósef Björnsson
bóndi á Vatnsleysu með 222 atkv.
Stefán Stefánsson kennari á Ak-
ureyri og nefndarmaður fékk 181
atkv.
I Suður-Þingeyjarsýslu: Pétu
Jónsson umboðsmaður á Gautlönd
um með 275 atkv. Sigurður Jóns-
son bóndi á Arnarvatni fékk 115
atkv.
I Norður-Þingeyjarsýslu: Bene
dikt Sveinsson ritstjóri með 107
atkv. Björn Sigurðsson á Grjót-
nesi fékk 58 atkv.
I Norður-Múlasýslu: Jón Jóns-
son bóndi á Hvanná með 181 atkv_
og Jóhannes Jóhannesson bæjar-
fógeti og sýslum. 179 atkv. Gutt-
ormur Vigfússon fékk 168 atkv.
og Einar Eiríksosn bóndi á Eiríks-
stöðum 166.
I Suöiur-Múlasýslu: Jón Jóns-
son frá Múla erindsreki Zöllners
með 269 atkv. og Jón Ólafsson
fyrrum konungkjörinn með 263
atkv. Jón Bergsson bóndi á Egils-
stöðum fékk 221 atkv. og Sveinn
Ólafsson bóndi í Firði 177 atkv.
I Austur-Skaftafellssýslu; Þor-
leifur Jónsson hreppstjóri á Hól-
urn með 82 atkv. Guðl. Guð-
mnuidsson bæjarfógeti og sýslum.
fékk 41 atkv.
I Vestur-Skaftafellssýslu: Gunn
ar Ólafsson kaupm. í Vík með 90
atkv. Jón Einarsson Dbrm. í
Hemru fékk 60 atkv.
I Rangárvallasýslu: séra Egg-
ert Pálsson á Breiðabólstað með
234 akv. og Einar Jónsson bóndi á
Geldingalæk með 230 atkv. Sig-
urður Guðmundsson bóndi á Sela-
læk fékk 211 atkv. og ÞórðurGuð-
mundsson hreppst. í Hala 183.
I Árnessýslu: Hannes Þ"or-
steinson ritstjóri með 355 atkv. og
Sigurður Sigurðsson ráðunautur
341 atkv. Bogi Melsted sagnfræð
ingur fékk 182 atkv. og séra Ólaf-
ur Sæmuindsson i Hraungerði 174
atkv.
I Eyjafirði: Hannes Hafstein
ráðherra með 341 atkv. og Stefán
Stefánsson bóndi í Fagraskógi
með 307 atkv. Kristján Benjamíns-
son á Tjörnum fékk 106 atkv.
Þá er frétt úr öllum sýslum
nema Barðastrandar, en þar var
enginn frumv.maðu.r í boði. Úr-
slitin eru því: 25 sjálfstæðismenn
, og 9 frumvarpsmenn. — Ingólfur.
Hafið þér séð nýju hattana brúnu?
Þeir eru nýkomnir. Beint frá
NEW YORK,
Dökkbrúni blærinn og flötu börðin gera þá mjög ásjálega.
WlilTE & MANAHAN, 500 Hain 8t., Winnipeg.
Hljóðfæri, einstök Iög og nótnabækur.
Og alt sem lýtur að músík. V7ér höfum stærsta og bezta/úrval af
birgðum í Canada, af því tagi, úr að velja. Verðlisti ókeypis.
Segið oss hvað þér eruö gefinn fyrir.
WHALEY, KOYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WiNNlPEG.