Lögberg - 07.07.1910, Blaðsíða 1
/
23. ÁR.
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 7. Júlí 1910.
Nr. 27
Roblin-stjórnin
að falla.
Gamlir vinir snúast
gegn henni.
Bonnar lögmaður spáir henni ósigri
Enginn dagur lí8ur nú svo, aö
fjöldamargir gamlir og góöir con-
servatívar snúist ekki gegn Roblin-
stjórninni, og þaö margir af henn-
ar merkustu og álitlegustu fylgis-
mönnum, t. a. m. eins og R. A.
Bonnar lögrruaður, isiem sækir nú
óJiáður báöum stjórnmfdaflokkun-
Km um kosningu til þings í Assini-
boia kijördæminu gegn Aime Ben-
ard, einhverju leiðitamasta hala-
rófubarni Roölin stjórnarinnar.
Eins og alkunnugt er, befir Bon-
nar lögmaöur veriö eindreginn
fylgismaSur fylkisstjórnarinnar, og
margsinnis gegnt lögmannsstörfum
i hennar þjónustu. Hajnn er því
mörgum kunnugri um atferli Rob-
linstjórnarinnar á ýmsan veg, og nú
er honum fariö að ofbjöða svo sú
óhæfa sem stjórnin hefir i frammi
haft í hinum ýmsu stjórnardeildium,
að hann telur það hiö mesta happ
ef Manitobabúar gætu losnað við
núverandi fylkisstjórn sem allra
fyrst. Um dómsmála stjórnardeild
þessa fylkis fórust Mr. Bonnar svo
cið nýskeð á stjórnmálafundi, að
sú stjórnardeild væri sú “rotnasta
sem til væri nokkurs staíðar i viðri
veröld og skömm' og svivirðing
fylkisins.” Hann dæmir þar ekki
sem blindur m^ður um lit, þvi að
hann hefir haft afar náin kynni af
þ.drri stjórnardeild.
Um kornhlöðumálið' fórust Mr.
1' i nar svo orð á fundi í Eli, Man,
nýskeð: “Eg er því vel kunnugur
hvaða álit kornyrkjubændur hafa á
k>. nhlöðumála frumvarpi Roblin-
st jóinarinnar. Þeir crw hrœddir unt
afí stjórnin bregSist þeim illa í því
>náli. Eg spái þvi aff þeir felli Rob
linstjórnina þess vegna þann n.
Júlí. Eg vfeit líka að hvern og
e.nn þeirra fýsir að fá beina lög-
gjóf. Þá fýsir þess til áð binÖa
e da á fjárdráttar makkið, til þess
að stjórnin sem við völdin verðuv
nrvðist til að vera heiðarleg. Rob-
lin.sfjórnin þorir ekki að veita kjós-
c..dunumi slíka löggjöf.....
“Um kornhlöðumála frumvarpið
er það að segja, að eg býst ekki við
að stjórnin haldi áfram með það
eftir ii. Júlí.”
“Lítið á loforð stjórnarinnar í
því máli fyrir síðustu kosningar.
Þá lofaði stjórnin að lögleiða á-
lyktun um það mál, sem 300 odd1-
vitar og fleiri bændur samþyktu í
Winnipeg um það leyti. Kornyrkju
mannaþingið samþykti ályktun um
fylkiseign á kornihlöðum. Svo
komst stjórnin til Valda, en hún
sveik loforð sitt cg lögleiddi ekki
ályktun fyrnefnds þings. Nú eru
aðrar kosningar fyrir hendi, og nú
er stjórnin að burðast með korn-
hlöðumálafrumvarpið. Hún þurfti
ekki að efna til kosninga fyr en að
ári liðnu. Hvers vegna sýndi
stjórnin þá ekki bœndurn þá tilláts-
semi, að láta kornhlöðufrumv. öðl-
ast gildi nú þegar? Eg skal segja
ykkur hvernig á því stendur. Það
er vegna þess að stjómin hefir
€nga löngun til að koma þessum
lögum í fratmkvæmd. Þó að allir
ráðgjafarnir lýstu yfir þvi hátíð-
Rga, að þeir ætluðu að gera það,
þá mundi eg samt ekki trúa þeim. I
“Stjórnin neitaði því, að korn- j
hlöðumálanefndin væri skipuð óháð ;
um mönnum i stjórnmálum, og
kornyrkjumenn hafa neitað frum-
varpinu, úr þvi að ekki fékst að
nefndin væri skipuð óháðum mönn- :
um.
“Nú spyr eg: Er Roblinstjórnin
vinveitt bændunum?
“Svarið er þetta:
“Tilraun hefir verið gerð til að
hnekkja komyrkjumanna félaginu
með því að egna alla banka upp á
móti því. Eg mintist á þetta við
bændur, og þegar í stað var nefnd
send til Toronto til að finna að máli
ráðgmenn Home bankans. Um þær
rnundir átti Manitobastjórn í þeim
banka um $75,000, og þegar stjórn-
in fann, að hún varð að láta i minni
pokann fyrir kornyrkjumönnum, j
þá tók hún fyrnefnt fé út úr þess-:
um banka. Mundi stjórn, sem!
vinveitt hefði verið bændum hafa j
gert það?
“Vitið þér það. bændur, að Rob-
lin stjórnarformaður var kornkaup
maður og átti miklar eignir í korn-
verzlunarfélagi nokkru? Vitið þér.
bændur, að Robert Rogers, ráðgjafi
opinberra verka, er margbendlaður
við kornyrkjuverzlun og að það er
lögmannafélag dómsmálastjórans,
sem nú eru lögfræðislegir ráðu-
nautar kornverzlunar kaupmanna-
samkundunnar (grain exchange) ?
Getur yður furðað á þó að eg efist
um að vinátta ráðgjafa þessara við
bændur, sé sem tryggust
“Það er sagt, að e innráðgjaf-
inn hafi verið að gorta af þvi að
hann gæti kollvarpað kornyrkju-
manna félaginu. En fyr mun al-
þýðan steypa núverandi stjóm af
| stóli.”
Þetta segir gamall fylgismaður
j Roblinstjórnarinnar, sem nú er
j þingmannsefni, óháður báðum
stjórnmálaflokkum. Bragð er að
þá barnið finnur .
Fádæma fjáraustur.
$200,000 handa „Telegram“
Almenningur borgar brúsann.
Það er langt síðan að farið var j
I að snarhalla á stjórnardróg Roblins. j
j Það fer um hrygg á henni í þess- j
! tun kosningum.
Ekki er von að Roblinstjórninni )
hafi tekist að draga mikið saman í j
fjárhirzlu fylkisins /atn hófleysis-
lega og hún hefir ausið almanna fé
í vini sina og gæðinga og málgögn
þau er hún hefir til að básúna sér
lof, og verja allar hennar vantmir
og skammir með óstjórnlegri
frekju.
Aðal málgagn stjórnarinnar er
“Winnipeg Telegram”, og fer hér
Fylkið í fjárhagskvik-
syndi.
Roblinstjórnin á klafa C. N. R.
5>að hefir lengi þótt brenna við
að Roblinstjórnin væri hlynt C. N.
R. félaginu, og svo langt er nú
ikomið, að hún hefir látið C.N.R.
félagið hafa’sig til að útvega því
ábyrgð fylkisins fyrir — segi og
skrifa $27,000,000.
Róblinstjórnin hafði það sér til
afsökunar fyrir þessari geysi-
miklu ábyrgð, að hennar vegna
fengi fylkisstjómln samskonar
umráð yfir járnbrautum C. N. R.
félagsins eins og fylkið ætti braut-
irnar sjálft.
En nú er komið annað hljóð í
strokkinn. Nú þykist stjórnin eng-
in umráð hafa yfir brautum C. N.
R. félagsins. Mr. Roblin lýsti
sjálfur yfir þVí í þinginu 1907, og
1909 skrifaði hann Mr. D. W. Mc-
Cuaig og sagði að fylkið hefði
engin umráð yfir farmgjaldi á
lestum C. N. R. félagsins.
Þegar Roblinstjómin gerði
járnbrautarsamningana frægu við
C. N. R. félagið lofaðist hún til
að færa niður farmgjald á hveiti
sem fluít væri frá Manitoba aust-
ur að vötnum um 4 cent á hverj-
um hundrað pd., en hefir að eins
fengið gjaldið fært niður um þrjú
cent, eða 'þrt’svar' sinnum minni
lækkun á farmgjaldi en fékst und-
ir frjálslyndu stjórninni næstu tíu
ár á undan, en hún var heldur
ekki 1 vasa járnbrautarfélaganna
eins og Roblinstjómin er.
á eftir fróðleg skýrsla urn bitlinga þá sem fylkisstjórnin hefir stungið að Jiessu máltóli sínu síðastliðin tíu ár, samkv. því sem stendur í fylkis-
reikningunum:
1900 .. .. . . $ 2,392.22
1901 .. .. • • 7.365-81
1902 .. .. .. 23,641.38
1903 •• •• • • 25,514.74
1904 .. .. • • 17.031-87
1905 .. .. • • 20,745.55
1906 .. .. • • 23,433.82
1907 •• •• .. 25,871.22
1908 .. ..
1909 .. ..
Samtals .. . $202,842.02
Beztu meðmæli með W. H. Paul-
son eru að hann hefir verið einlæg-
ur og ötull flokksmaður liberala frá
þvi að hann fór að gefa sig við
stjórnmálum þessa lands fyrir rún.-
um tuttugu árum. Hann verður
einarður og duglegur fulltrúi yðar
á þingi, kjósendur í Gimli kjör-
dæmi. Greiðið atkvæði með W H.
Paulson.
Hér er að eins talin ein bitlinga
skjóðan Roblinstjórnarinnar, en
nægur vottur þess þó, hve kostnað-
arsamt er úthaldið á Roblinssnekkj-
unni, og nægur vottur þess, hve al-
menningi er látið 'blæða miskunnar-
laust til að halda. við Roblins-klík-
unni.
Það hefir verið heldur sögulegt
á fundum þeirra Osborne's og
Roblins undanfarna daga. Osborne
hefir leikið gamla manninn svo
grátt, að Roblin óð að honum með
steittan hnefann eftir einn fundinn
og sagði: “Osborne, cut out your
þersonalitics from this time for-
vuard, or, by God, I will skin you
alive. I will make you eat mud on
the nth of July.”— Röblin er ugg-
laust eini stjórnarformaður i víðri
veröld, sem hefir heitið að flá mót-
stöðumann sinn lifandi og láta
hann eta “mud”. Vilja menn hafa
þann mann fyrir stjórnarformann í
Manitoba ?
1 NEFNDARSTOFUR
T. H. Johnsons.
Talsímar
639 Notre Dame Avenue . . . 9198 og 10424
(ííi) 777 Portage Avenue........10413
399 Ellice Avenue............10416
645 Logan Avenue.............10417
1517 Logan Avenue............ 6220
Komið þangað og fáið upplýsing-
§§ ar um alt, sem að kosningum lýtur.
w*/\*w y V'y'Výv ýbþr'\iTj
Ávarp til kjósenda í Vestur-Winnipeg.
Kosningamar.
John Sæikow, kjósandi i Sarto,
Man., hefir svarið, að einn af leyni
lögreglumönnum í þjónustu aftur-
haldsflokksins, hafi boðið sér $300
ef hann vildi bera það að Hor-
ace Chevrier hefði boðið honum
peninga í kosningabaráttunni nú.
Drengileg aðferð! En maðurinn
var liberal og neitaði að 'bera ljúg-
vitni. — Ekki er nú horft í pen-
ingana, þegar á að kaupa menn til
aið ljúga á frjálslynda flokkinn.
Svo eru þeir afturhaldsmenn
orðnir hræddir um sig í Gimli kjör
dæmi, að þeir senda hvern legát-
ann á fætur öðrum noröur þangað,
og nú síöast Marino lögm. Hann-
esson. Hann á að “koma fyrir þá
vitinu’Y!) þar í kjördæminu, og
fá þá til að kjósa B. L. B- Ekki
mun af veita, því að þeir voru þar
eindregnir móti Roblinstjórninni
I v:ð síðustu kosningar, og var hún
I þó gull þá, hjá þvi sem nú er.
“Syndapoki” hennar er alt af að
þyngjast; hann er orðinn þyngri
en “sandpoki” Roblins, sem þó var
ekkert smáræði. Kjósendur gerðu
vel í að spyrja Marino hvað sand-
pokinn sé þtmgur. Hann ætti að
\ita það.
0r bænum.
Roblinstjórnin hefir aldrei verið
jafnhrædd um sig eins og nú. Sök
bítur sekan.
íslendingar í Vestur Winnipeg
styðjið bezta þingmannsefnið sem
býður sig fram í Vestur Winnipeg,
T. H. Jolmson, eina þingmann
þessa bæjar, sem' efnt hefir öll
kosningaloforð sin við kjósendur á
síðastliðnu kjörtírnaþiili. Launið
honum dyggilega þjónustu í yðar
þarfir með því að endurkjósa hann.
Það er Iíka sjálfum yður sæmd að
eiga slíkan málsvara á þingi, sem
hann er.
Alf. J. Andrevvs hefir ekkert nýtt
að bjóða nema raflýsingarloforð,
sem efna á einhverntíma. Hver get-
ur reitt sig á jafn-óákveðið loforð ?
T. H. Johnson lofar að kappkosta
að útvega bænum það stráx á næsta
þíngi, og létta atf rafafls einokun
strætisvagnafélagsins. Á næsta
þingi verður það vonandi auðsótt-
ara en verið hefir, þyí að þá verður
Roblinstjórnin fallin og ný og
frjálslynd stjórn komin i staðinn.
Mimið eftir fundunum í G. T.
húsinu fimtud. og föstud. kvöld í
þessari viku. Johnson og Andrews
verða þar báðir. Fjölmennið.
Miss Christiana Thorarensen á
Islandsbréf 4 skrifstofu Lögbergs.
Vill hr. Jón Runólfsson skáld
gera svo vel og senda oss núver-
andi heimilisfang sitt?
Goodtemplarar fóru skemtiför
til Gimli 4. þ.m. Hr. R. Newlands
hefir góðfúslega löfað að segja frá
íörinni í næsta blaði Lögbergs.
Sex Islendingar komu frá Rvík
í fyrri viku: Ellen Árnason (liéð-
anj og Elín Olafsdóttir, og fjórir
karlmenn: Oli Coghill, Þorbjörn
og Sigurður Sveinbjarnarsynir og
Sveinn Egilsson.
Carl J. Olson messar að Mary
Hill og Lundar næsta sunnudag.
10. þ. m., á venjulegum tíma
Sýningin byrjar 13. þ. m. hér í
bænum. Verður meiri og merki-
legi en áður. Allir sem því mega
við koma, þyrftu að koma þangað.
Liberalar i Gimli kjördæmi!
Dreifið ekki atkvæðum yðar að ó-
þörfu. Standið allir fast saman!
Þá hafið þér sigurinn í yðar hendi
og fulltrúi yðar W. H. Paulson nær
kosningu.
« Með því að Islendingar halda
tvö “picnic” í dag, miðvikudag, og
koma seint heim, hefir T. H. John-
son hætt við að halda fund sinn í
G. T. húsinu í kvöld.
Greiðið atkvæði á móti Roblin-
stjórninni, sem gengur i tjóður-
bandi C. N. R. félagsins.
Eins og kunnugt er, fara bér
fram fylkiskosningar 11. þ. m. Er
því stuttur tími til stefnu og lítill
kostur á að rökræða við kjósendur
hversu greiða skuli atkvæði. Hins
vegar munu allir, sem eitthvað hafa
um stjórnmál hugsað gera sér ljósa
grein fyrir hvorn flokkinn þeir
fylli, áður en að kosningunum
kemur.
Snemma á árinu 1907 veittist
mér sú virðing, að vera kjörinn
þingmaður í Vestur Winnipeg-
kjördæmi, sem þá var nýstofnað.
SíðastUðinn JanúprinánjuS var
eg í einu hljóði útnefndur til að
sækja um þingmensku saana kjör-
dæmis. Eg varð við þeirri virðu-
legu áskorun, og leita nú öðru.
sinni stuðnings yðar.
Þrjú þing hafa verið háð, síðan
eg var kjörinn. Eg legg það und-
ir dóm kjósenda minna, hversu
mér hafi tekist að gegna skyldui
minm gagnvart kjördæminu. En
eitt þykist eg mega fullyrða. Það
eru ekki skiftar skoðapir í því
eíni. Eg hefi orðið ílyrir hinum
bitrasta fjandskap Roblin stjórn-
arinnar, og allra bragða er leitað
af stjórnarinnar hálfu, til þess að
eg nái ekki endurkosningu. Það
er deginum ljósara, að fjand-
skapur sá er ekki sprottinn af því,
að eg hafi vanrækt skyldu.r mínar
sem fulltrúi yðar á þinginu, held-
ur þykir mótstöðumönnum minum
eg hafa verið óþarflega ötull i
að grenslast eftir og ljósta upp
mörgum gerðium stjórnarinnar,
sem að minni hyggju verðskuld-
uðu harðar ávítur eða rannsókn.
Þó að eg hafi reynt að sinna
öllum málefnum fylkisins, hefi eg
aðallega géfið mig við áhugamál-
um Winnipegborgar. Eg hefi aldr-
ei mist sjónar á þjvi, að eg var
fulltrúi Winnipeg í fylkisþinginu,
og mér bar fyrst og fremst að
beita áhrifum minum bænumi til
gagns. Málefni Winnipegborgar
sem fyrir þing koma, veröa fleiri
og fleiri með hverju ári, og eru
orðin umfangsmeiri en máléfni
allra annara sveitarfélaga fylkis-
ins. Eg hefi ætíð haldiö fram
hagsmunum bæjarins, þó að oft
hafi verið við ramrnan reip að
draga og megna mótstöðu.
Eg held mér sé óhætt að segja,
að mér hafi tekist að sannfæra
stjórnmálamenn beggja flokka um
það hve sú einokun er ranglát, sem
strætisvagnafélagið hefir á raflýs-
ingu bæjarins. Ef nokkurra sann-
ana þyrfti við í því efni, nægir a®
vitna til afstÖðu andstæðings míns,
Mr. Andrews. Þrisvar hefi eg
borið upp frumvarp, sem heimilar
bænum að ráða yfir raflýsingunni.
og þrisvar hefir stjórnin felt það,
en svo mikils hafa tillögur minar
mátt sín, að Mr. Andrews kveöst
nú hafa fengið loforð um það frá
einum meðlim stjórnarinnar, að
tillögur mínar skuli teknar til
greina með sérstökum skilyrðum
“þegar tími er til kominn......
ef þær verði aftur bornar upp í
þinginu”. En þetta nauðsynjamál
ætti ekki að vera neinum skilyrö-
um bundið, og ekkert “ef” að vera
um það. Winnipeg krefst réttar
síns í þessu efni, og eftir þvi verð-
ur að fara.
Eg játa, að eg hefi verið ákveð-
inn mótstöðumaður núverandi fylk
isstjórnar. Margar sérstakar gerð-
ir hennar hefi eg harðlega vítt, og
margt í stefnu hennar i allsherjar-
málum hefi eg talið vítavert, af því
að það er og hefir verið fylkinu til
óhagnaðar. Þess vegna hefi eg
talið það skyldu mina að taka í
taumana eins og eg hefi gert.
Stefnuskrá liberal flokksins er
mönnum svo kunn, að eg get ver-
ið fáorður um haua, enda mælir
hún bezt með sér sjálf. Að eins
skal eg benda á hið mikilsverða
nýmæli um beina löggjof, sem er
trygging þess, að vilji kjósenda
fái að ráða. > .
Að endingu skal eg láta þess
getið, að tveir fundir verða haldnir
nú i vikunni í Goodtemplarahúsinu,
annar á fimtudagskvöld, hinn á
föstudagskvöld. Mr. Andrew held-
ur fyrra fundinn og hefir boðið
mér þangað, en seinni fundinn held
eg og hefi boðið Mr. Andrews
þangað. Gefst mönnum þá færi á
að heyra skoðanir okkar beggja,
og vona eg að fundirnir verði vel
sóttir.
THOMAS H. JOHNSON.
D. E. ADÍ\MS COAL CO
224
jjAnr\ IIN KOl allar teSun(l*r eldiviðar. Vér höfum gaymslipláss
HUrvtJ oU LIIN ínVJL um allan bæ og ábyrgjumst áreiöanleg- virfkifti.
Alfatnaöur, hattar og karlmanna klæönaöur viö lægsta
veröi í bænum. Gæöin, tízkan og nytsemin fara sam-
ALDREI BREGZT!an {öllum hlutum>sem vér seijum.
Geriö vöur aö vansaÖ fara til
BÚÐIN, SEM
ALDREI BRE
WMITE e» MANAMÁN, 500 Main St., Winnipeq.