Lögberg - 29.06.1911, Blaðsíða 1

24. AR
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 29. Júní 1911.
5 NR. 26
Stjórnarskifti á Frakk-
landi.
Stjórnai formaðurinn í
Astrahu.C^J
M. Monis segir af sér.
M. Monis, stjórnarformaSur á
Frakklandi, sagtSi af sér 23. þ.m.
og alt hans náöaneyti. Stjórnar-
skiftin komu öllum mjög á óvart,
en tilefnið var það, að hermála-
ráðgjafinn Goiran (sem tók em-
bætti eftir Bereieaux, er' nýskeð
dó af slysförumý, hafði látið sér
um munn fara, að á styrjaldartím-
um ætti æðsti valdsmaður landsins,
forsetinn, að hafa yfirstjórn hers-
ins á hendi, en ekki hermálaráð-
gjafinn og æðstu herforingjai*.
iÞessari skoðun var þegar mótmælt
í þinginu, og þegar borin var upp
trausts yfirlýsing til stjómarinnar,
var hún feld með 238 atkvæðum
gegn 224, og sótti ráðaneytið þá
þegar um lausn. Monis-stjórnin
kom til valda annan marz síðastl.,
tók við af A. Briand, sem baðst
lausnar 27. Febr. eftir röggsam-
lega og atkvæðamikla stjórn.
Þúsund Tyrkir fall?.
Fjölmennur arabiskur uppileisn-
arflokkur réð á tyricneska herfylk-
ing skamt frá Ghessan við Rauða-
hafið, 23. þ.m. Móhamed Ali
Pasha var fyrir liði Tyrkja og
féllu 1,000 rrienn af hans liði, ep
enginn veit, hvar hann er sjálfur
niður kominn, Arabar sóttu að
Tyrkjum af mikilli grimd og var
barist í návigi af mestu ákefö.
Tyrkir sem undan komust á flótta,
voru margir særðir sverðum.
Tyrkneskur fallbyssubátur ætlaði
að skjóta á Araba, en skaut í þess
stað á bæinn Ghessan og varð
mörgum tyrknleskum hermönnuin
að bana. Uppreisnarmenn náðu i
nokkrar fallbyssur, milkið af kúlu-
byssum, skotfærum og öðru her-
fangi. Arabar þar um slóðir hafa
löngum borið fjandsamlegan hug
til Tyrkja og þeirra yfirráða, og
hafa sífeldlega gert tilraunir til að
brjótast undan þeim. Á hinn bóg-
inn hefir Tyrkjastjórn gert mikinn
her út á hendur þeim og ætlar sér
að ganga milli bols og höfuðs á1
uppreisnarmönnum.
Stjórnmáladeilur áBret-
landi.
Lávarðadeildin brezka tekur í
dag til umræðu frumvarpið, Sem
neðrideild þingsins samþykti um
takmörkun á valdi lávarðanna, og
búast menn við, að nú hefjist hin
seinasta og. harðasta rimma milli
deildanna, sem sögur fara af.
Enginn veit, hvort lávarðarnir
muni samþykkja frumvarpið eða
fella það. Sumir segja að þeir
vilji breyta þvi, en Asquith stjórn-
in hefir tekið þvert fyrir allar
breytingar, Fylgismenn stjórnar-
innar fullyrða, aö loforð konungs
hafi fengist fyrir því, aö skipa
nógu marga nýja lávarða ef á
þurfi að halda til að koma frum-
varpinu í gegn um lávarðadeildina.
En aðrir telja það ekki nema blekk
ing eina til að hræða lávarðana.
Ef frumvarpið verður samþykt ó-
breytt, ætla írar að taka til ó-
spiltra málanna og berjast fyrir
heimastjórn sinni. Margir máls-
metandi menn meðal Breta fylgja
þeim fast að málum og verður
ekkert tilsparað að afla þeirri stefnu
fylgis. Helztu ræðuskörungar íra
og frjálslyndaflokksins ætla um
þvert og endilangt Bretland í haust
til að tala fyrir því máli, og þeir
hafa og í hyggju að gefa út mörg
flugrit, máli sínu til stuðnings.
Mannskæður fellibylur.
Mannskæður' fellibilur fór um
strönd Peru í fyrri viku, norðan
frá Pisagua og suður til Antofag-
asta. Reif upp hús og tré og sökti
skipum en braut önnur. Ákaflegt
steypiregn fór á eftir og er skað-
inn ómetanlegur. Talið er að um
200 manns hafi farist eða meiðst.
Af því að símar slitnuðu og ónýtt-
t»st, er ekki enn komnar greinileg-
ar fréttir um tjónið. Samskonar
óveður kom seinast á þesum stöðv-
um fyrir 20 árum.
Anrdew Fisher, stjórnarformaö-
ur í Astralíu, dvelur um þessar
mundir á Englandi eins og aðrir
stjórnarformenn úr nýlendunum.
Hann fór ungur að aldri og um-
komulítill fná Skotlandi til að
freista hamingjunnar við náma-
gröft í Astralíu. Englendingum
hefir þótt nóg um hve frjálslega
hann lítur á sum málefni þar og
heima fyrir. Hann virðir ekki menn
lieklur málefni. \ ræðu einni hall-
mælti hann Keir Hardie af því að
hann væri á móti herbúnaði, og má
af þvi marka, hve ólíkar skoðanir
þessir tveir verkamanna-foringjar
hafa. Nýskeð hefir hann átt tal
við fjármálamenn í Lundúnttm sem
eiga eignir í Astralíu, og gefið
þeim ómjúk svör. Sendinefnd
auðmanna, sem eiga þar miklar
landeigrtir, beiddist áheyrnar hjá
honum til að mótmæla hinum nýja
landsskatti,, sem kominn er á í Ast-
ralíu, og mun verða til þess, að
girða fyrir að einstakir ntenn sölsi
rnikið land undir sig. Nefndar-.
menn sögðu, að skatturinn yrði til
þess að bægja stóreigna-
mönnum frá Astralíu. Mr. Fisher
svaraði þeim á þessa leið : “Þið
vitið ekki hvað þið eruð að tala
um,” og sýndi þeim svo fram á, að
stóreignamenn tefði, að sinni
hvggju, fyrir framförum landsins
með þvi að svæla undir sig mikil
landflæmi i fjárgróða skyni. Mr.
Fisher hefir til þessa hafnað öllum
titlum og “orðum”, sem honum
hafa boðist. Hann kom ekki til Ox-
ford, þar sem hann átti að hljóta
sæmd eins og aðrir stjómarfor-
menn, og hafnáði nafmbót frá Cam-
bridge háskóla.
Horfur i Mexico.
Smátt og smátt er friður áð
korriast á í Mexico. Því var spáð,
að forkólfar uppreisnarinnar
mundu berjast um völdin og óeirð-
irnar halda áfram. En ekki alls
fyrir löngu áttu þrír voldugustu
menn landsins fund með sér og
urðu ásáttir. Það voru þeir De la
Barra, núverandi forseti, Madero
og Reyes uppreisnarforingjar.
Það varð að samningutn með þeim
að Madero yrði í forsetakjöri, en
Reyers yrði hermálaráðgjafi hans,
en De la Barra utanríkisráðgjafi.
Má því telja víst, að Madero verði
kosinn, hvenær sem forsetakosn-
ingar fara fram. — Gamli Diaz er
nú kominn til Spánar, og kvartar
þar yfír þeim svikum og vanþökk,
er þjóð sín hafi sýnt sér. Það er
nú uppvíst orðið, að hermenn hans
voru mjög illa búnir að skotfærum,
skothylkin mjög svikin í verksmiðj
um stjórnarinnar. —• Kínaveldi
krefst mikilla skaðabóta af Mexi-
co, vegna þess óréttar, sem Kín-
verjar voru þar beittir meðari á
uþþreisninni stóð. Þáð mál verð-
ur friðsamlega til lykta leitt milli
stjórnanna. Kinastjórn hafði áð-
ur hótað að senda berskip til Mex-
ico, en hættir nú við það.
Breytingartillaga Roots feld.
Eins og skýrt hefir verið frá hér
í blaðinu, gerði Root senator nokkr-
ar breytingartillögur við tollsamn-
ingana milli Canada og Bandaríkj-
anna, og bjuggust sumir við, að
þær breytingar mundu ná fram að
ganga í senatinu, en svo varð þó
ekki. Þær voru feldar þar með
miklum meiri hluta 27. þ.m. eftir
sjö stunda þingrimmu. Enn þá
geta komið fram breytingar tillög-
ur við frumvarpið, og ekki verður
það borið upp til fullnaðar úrlita
fyr en seint í næsta mánuði. Marg-
ir eru því mótfallnir bg gera alt
sem þeir geta til að spilla fyrir
þvi. Taft forseti stendur fast með
því, og lætur ekki sitt eftir liggja
að styðja það af alefli.
Hvaðanœfa.
—Forsetahjónin í Bandaríkjum’,
Taft og frú hans, héldu silfur-
brúðkaup sitt um fyrri helgi. Mik-
ið var þá um dýrðir í “hvíta hús-
inu”, um ,5,000 manns sátu þar
veizlu, en gjafir og heillaóskir
streymdu að hvaðanæfa.
—Nýlega eru látnir í Kaup-
mannahöfn tveir merkismenn. Jo-
han Svendsen, frægt tónskáld og
söngstjóri við konunglega leikhús-
ið þar, og Emil Poulsen, einhver
frægasti leikari Dana.
—Bráðabirgðastjórniir i Portú-
gal vann mikinn sigur i kosning-
unum, sem fram fóru í fyrra mán-
uði og kom þingið saman 19. þ.m.
Stjórnin lagði þá niður völd, en
tók við þeim aftur samkvæmt ósk
þingsins. Konungssinnar ætluðu
sér að gera uppreisn þegar þingið
kæmi saman. en það hefir farist
fyrir; stjórnin gætti allrar varúð-
ar og sendi hermenn þangað. sem
helzt var von óeirða.
—Kosningar eru nýlega um garð
gengnar í Austurríki. Barón von
Bienerthe. sem verið hefir .stjórn-
arformaður síðan í Nóvember 1908
hefir sagt af sér, en til valda kem-
ur barón Gautcb, sem tvisvar hef-
ir verið stjórnarformaður þar í
landi áður.
—Bólan hefir gosið upp í Daw-
son Citý, og veiktust milli 20 og
30 Um helgina.
—Opinber tilkynning hefir verið
send frá Kína til Wasihington, um
uppskeru horfur þar. Uppskeran
er nú byrjuð og hungursneyðinni
aflétt, og er nú öllum hallærissam-
skotum hætt. — “Rauði krossinn’’
safnaði alls $80,300 til hjálpar hin-
úm bágstöddu, og hefir því fé nær
öllu verið eytt.
Hon. Daly dómari
látinn.
Hon. T. Mayne Daly, lögreglu-
dómari hér í borginni andaðist
snemma morguns síðastliðinn laugh
ardag.
Dauðsfall hans kom öllum á ó-
vart, því að hann var alheill ái
föstudaginn og gegndi þá dómara-
störfum, en veiktist seint á föstu-
ilasvkvöldið. Banamein hans var
það, að æð slitnaði í öðru nýranu.
Hon. Dalv var flestum mönnum
kunnur hér i bæ og vegna stöðu
hans bar mj<>g mikið á honum.
Hann átti öflugan þátt í stofnun
margra líknarstofnana og þótti að
öllu hinn nýtasti borgari. Hann
var fæddur 1852 í Ontario. nam
snemma lögfræði og kom til Bran-
doribæjar 1881, og varð fyrsti
borgarstjóri þar. Hann var koS-
inn sambandsþingmaður 1887 í
Selkirk, og varð innanríkisráðgjafi
í Ottawa 1892, og var það þangað
til Tupper-stjómin féll fyrir Laur-
ier 1896. Úr þvi stundaði hann
logmannsstörf vestur í British Ool-
umbia og hér og var skipaður í
dómarasætið 1904, og gegndi því
embætti til dauðadags.
Útför hans fór fram með fram-
úrskarandi viðhöfn síðastl. þriðju-
dag„ og var líkið flutt austur til
Qntario á æskustöðvar hans þar.
V erkamannaskortur.
J Bruce Walker, aðal-innflutn-
inga umboðsmaður, liefir verið að
kynna sér uppskeru-horfur og
eftirspurn eftir verkamönnum i
Vesturlandinu. í fyrra fóru 22
þús. manna frá Ontario, Quebec
og sjávarfylkjunum vestur í land
til að vinna við uppskeru, og var
það nægilegt, því að þá var upp-
skera tiltölulega lítil. En á þessu
si rtri segir hann þörf miklu fleiri
manna , því að akrar hafa nú auk-
ist um 2,000.000 ekra, og ef gert
er ráð fyrir 20 bushelum af ekr-
unni, þá verður uppskeran 40
miljón bushelum meiri en í fyrra.
Þegar þess er gætt, að likindi eru
til að uppskera verði mun meiri en
í fvrra, þá telur Walker ekki of
mikið í lagt. að 40 þúsundir manna
þurfi þar vestra um uppskeru-
íejdi, og ætlar hann að uppsker-
an verði um 200 miljónir bushela.
Hveitiakrar í Saskatcliewanfylki
einu hafá aukist hér nm bil um
miljón ekrur á- árinu, og það er
eftirtektavert, að ■ þessi mikla við-
bót hefir einkum orðið norðvest;ur,
norðaustur og vestarlega í fylk-
inu. Þár að auki hafa hafra-akr-
ar Saskatchewan fylkis aukist nær
utn 300,000 ekrur. f austurhluta
fylkisins hafa hveiti akrar heldur
minkað, hafra og hör akrar hafa
stórum aukist. Það er enn frem-
ur eftirtektavert, að fjórir fimt-
ungur hinna nýju akra eru á þess-
um stöðvum, sem innflytjendur
liafa tekið sér bólfestu.
Krýningin.
Svo segja blöö. að varla muni
nokkurntíma síðan sögur hófust,
og að minsta kosti ekki í manna
minnum hafa fram farið nokkur
athöfn með meiri prýði en sú.
sem haldin var í hinu fornhelga
musteri Englands, Westminster
Abbev, er konuiigur vor, George
V., var vígður undir kórónu, ásarnt
drotnjngu sinni.
Þeir sem voru viðstaddir krýn-
ingu Játvarðar konungs telja þa
sein nú er nýafstaðin bera mikið
af hinnj að viðhöfn og prýði, viði-
urbúnaður stórkostlegri, vígslusið-
ir veglegri, en hovrttveggja sinn
var viðstaddur mikill fjöldi kon-
ungborinna manna og tiginna, “af
gulli glóandi og stáli sf inandi”,
svo og tignar konur af ýmsum
.löndum, búnar i skart af pellklæð-
um. gulli og gimsteinum. Þangað
hafði sótt flest hið mesta stór-
menni úr þeim löndum er Breta-
konungi lúta, landstjórna’menn og
aðrir höfðingjar, svo og konungar
eða sendimenn þeirra af Öðrum
löndum. Er svo að orði kveðið,
að aldrei hafi fyr sézt jafnljóslega
auður og þroski hins brezka veld-
is, .er alt þess höfðingjaval kom
til höfuðborgar rikisins.
Þeir segja, Breta r.ir, að Georg
V. sé hvorttveggja i senn, likastur
því sem Englendingar gerast og
jafnframt “brezkastur” í þeim
skilningi, að hann einn allra Breta-
konunga hafi ferðast um alt sitt
víðlenda ríki og gert sér kunnugar
þarfir þegna sinna. starf þeirra og
stríð, framtiðarvonir og fram-
kvæmdir. Því þótti það vel hlýða.
að æðstu ráðsmenn í hinum ýmsu
löndum veldisins áttu fund með
sér í það mund, og báru ráð sín
saman að treysta sem bezt sam-
band hinna ýmsu ríkishluta, og
gera menn sér hinar beztu vonir
um tóöan árangur af þeim ráða-
gi ðum, v
Krýningar athöfnin fór fram
með frábærum veg og prýði og
vakti aðdáun og undrun þeirra,
sení áittu kost á að vera viðstaddir,
e > allir keptust við, bæði háir og
iagir. að votta hollustu sína, og er
svo sagt, að naumast hafi svo hrör-
legt kot fundist á Englandi, að
þt 1 sem þar bjuggu hafi ekki sett
kerti í glugga eða hengt fána á
dyrustafi til þess að minnast þessa
hátíðlega tækifæris. Má slík holl-
usta virðast því merkilegri, sem
konungsdæmin með því valdi. við-
höfn og eyðslu, sem þeim er sam-
fara, eru annars ekki eins vel þokk-
uð hjá almenningi nú á tímum,
sem áður var.
Yfirmaður kirkjunnar á Eng-
landi framdi vígsluna, en Jórvíkur
biskup sté í stólinn. Hann hafði
íyrir txeta: “Eg er á meðal yðar
eins og sá, sem þjónar”, en úr
ræðu hans er þetta hermt: ‘,rBiðj-
um fyrir konungi vorum, að hans
sterka trúnaðartraust á guði veiti
honum styrk til að gegna þeirri
köllun, sem guð hefir honum falið:
að vera meðal þjóðar sinnar í
heimalandinu, meðal hins mikla
manngrúa Indlands, meðal hinna
ungu og upprennandi þjóða fyrir
handan haf, sá eini sem stendur
ofar hagsmuna vonum einstakra
rr.anna, flokka og landa, að hugsa
um alla, bera umhyggju fyrir öll-
um, að draga saman hugi allra til
að vinna saman, sækja eftir hinum
sömu sóknarmörkum og þola þraut-
ii‘ og mótlæti í sameiningu. Slíkt
er í sannleika konunglegt ætlunar-
verk. Biðjum drottinn, að hann
veiti konunginum sína náð til að
inna það af hendi.';
Athöfnin stóð yfir æði lengi, og
þótti furða hve vel konungshjónin
þoldu í þeim hita og loftleysi, sem
í kirkjunni hafði verið. Frá því
er sagt, að meðan á því stóð að
smyrja og krýna konunginn, þá
viknaði drotningin, og slíkt hið
sama konungurinn, er sonur hans
hin elzti. ríkiserfmgirjn, laut hon-
um og sór honum trúnaðareið að
fornum sið. Að 'okinni krýning-
unni Méldu þau konur.gur og drotn-
ing til hallar sinnar og héldu þar
veizlu mikla vildarmönnum sínum
og helzt konungbomum mönnum
er þati höfðu heimsótt; en almenn-
ingur skemti sér við flugelda,
hrennur og aðra gleði er til hafði
verið stofnað af höfðmgjum og
ríkismönnum viðsvegar um land.
Næsta dag fór konungur um
Lundúnaborg með líkri viðhöfn og
hinn fyrra dag, er krýningin stóð,
og var fagnað sem bezt af hálfu
aiþýðu og öörum, en konungur
gerði sig blíðan í móiti fagnaði
þeirra, hét að gera sitt til að halda
fram ýmsum umbótum, er hann
hafði byrjað á áður en hann tók
konungdóm og þóttu ræður hans
skörulegar. Þann dag hafði kon-
ungur 6,000 manns í boði sinu, og
fór það fram í hallargarði konungs
ins, áem er 50 ekrur að stærð og
mjög fagur, en um kveldið var
herskipasýning afarmikil í viður-
vist hinna tignustu gesta og lauk
með því hátíðahöldunum
ITm veizlúr og ^nnan hátíðlegan
viðbiinað. sem fram fór viðsvegar
í ríki konungs, flytja blöðin mikl-
ai frásagnir sem hér yrði oflangt
iafnvel að drepa á. Einu skal þó
við bætt, er ætla má, að lesendum
vorum þætti ekki óskemtilegt að
sjá, en það er lýsing sú ó konungi
er blaðið “Daily Nevvs” flutti
krýningardaginn og mannjafnaður
konunga, hans og föður hans.
Blaðið segir á þá leið, að konung-
ur sé uppalinn á herskipum og
engum likari i framferði og hugs-
unarhætti heldur en sjómanni eða
óbreyttum borgara, hann temji
sig mest að óbreyttum borgara sið-
um og uni sér bezt í þeirra hópi
Tátvarður konungur var hand-
genginn högum og háttum hvers
lands á meginlandi Evrópu, dvaldi
þar löngum og undi sér þar vel.
en Georg lætur sér fátt um annara
landa hagi finnast og unir sér
hvergi nema á Bretlandi. Játvarð-
ur var heimsmáður og kunni vel
að njóta gæða þessa heims, Georg
hmn mesti hófsemdarmaður um
alla hluti. Játvarður var sem
heimamaður í hverju landi þarsern
hann kom, Georg kann hvergi við
sig nema á Bretlandi. Játvarður
var spekingur mikill og ráðagerða-
maður og kunni vel að dylja það,
sem honum bjó í brjósti, Georg
hreinn og beinn i svörum og alls
ekki undirsettur. Hann er engum
líkari en ráðvöndum og vel inn-
rættum manni af efnaðri borgara-
stóft. Hann kann engar iþróttir,
nema að skjóta, og hefir litinn hug
á þvi sem menn kalla “sport”.
Söng og hljóðfæraslætti hefir hann
yndi af, en þó ekki þeim sem nú
tiðkast mest. Honum leiðist að
heyra Wagner, leikrit Ibsens og
þeirra sem herma eftir þeim, vill
hann helzt ekki sjá né heyra. Ge-
org konungur er ekki allra. sem
kallað er, en ef hann tekur trygð
við einhvern, þá slitur hann aldrei
vináttu við hann.
Um Maríu drotningu hans er
sama að segja. Hún er alvöru-
gefin og skyldurækin, líkast þvi
sem hjá vönduðu! iborgjarafólki
gerist, og næsta frábitin þeirri létt-
úð og prjálsömu prýði, sem tiðk-
ast méð þeim tiginbornu og auð-
ugu stéttum, er konungum eru
handgengnastar. Það er ekki ó-
líklegt, að bragurinn breytist hjá
því fólki, bæði innan hirðar og
utan, þvi að drotningin vill miklu
heldur sinna þjónunum sínum held
ur en dansa og sitja veizlur og
konungur er meira gefinn fyrir
bækur heldur en spil og samsæti,
en bömin sín elskar hann fram
yfir alt annað.
Hveitibirgðir heims.
Einhvem tima kann að því að
draga, að Canada verði “kom-
forðabúr alríkisins”, segir Mone-
tary Times, en langt verður þess
að bíða, aö þvi er virðist, ef at-
huguð er hveitiuppskera allra landa
árið 1910. Þa fengust 3-574.573'
000 bushela í öllum hveitilöndum,
en þar af lagði Canada ekki til
nema 149,990,000 bushel. Sjö lönd
vom Canada fremri að hveitirækt
árið sem leið, og hið áttunda —
Þyzkaland, var nær jafnoki þess.
Á Frakklandi einu fengust nær
100,000,000 meira en i Canada.
Rússaveldi er allra landa fremst
með meira en þrjá fjórðu biljón
bushela. en þar næst em Bandarík-
in. Bretalendur á Indlandi em
Iiæstar með helming móts við
'Fandaríkin, en þá koma Argen-
tina, Chili, Ástralia og New Zea-
land. í Tyrkjaveldi fengust 164,-
778,000 busheí 1910,
Um 40,000 innflytjendur komu
til Saskatchewan á árinu sem Ieið,
þar af rúmlega 26 þúsundir frá
Bandaríkjunum.
Kvenfrelsiikonur í Lundúnum.
Nýlega gengu kvenfrelsiskonur
í fylkingu um götur Lundúnaborg-
ar, eitthvað milli fjömtíu til sex-
tíu þúsund talsins. Er það stærsta
kvenfylking, sem menn muna eftir
aö sézt hafi nokkru sinni í heimi
Fátækar samnakonur gengu þar
viö hliö vellauðugra hefðarkvenna.
Fór skrúðgangan vel fram og ó-
rcalaust, og gekk fylkingin þó
f fimm mílur vegar um borgina.
f einum hluta fylkingarinnar vom
um sjö hundrað konur, sem setið
höfðu í fangelsi fyrir óspektir. 1
fjdkingaribnoddi gekk hópur kvenna
sem þeyttu lúðra, vora þær klædd-
ar háskotabúningi. Fylkingin nam
siaðar við Albert Hall, og var þar
haic'nn fjöragur fundur kvenfrels
ismólinu til styrktar, eins og menn
geta ímyndað sér.
Nýjar gullnámur.
Frá Nome berast þær fréttir,
að gullnámur miklar og auðugar
hafi fundist við Goodnews flóá,
sunnan við Kuskokwin. Mörg
l.undruð manns strqvira ti’ nýja
námalandsins frá Id. aroad og eins
frá Nome.
Spánverj til norðurskauts.
Spánverji, sem Gisbert heitir,
er að undirbja sig í leiðangur til
norðurheimskautsins. Hann hefir
í hyggju að fara sömu leið, sem
Friðþjófur Nansen fór á “Fram”
alt til Nýsiberíueyjanna, en þaðan
í austur til Archangel eyja og síð-
an að halda norður. Um $150,-
000 ætlar Gisbert að safna til leið-
angursins, og ef hann fær það
fé, að leggja af stað í Júnírnánuði
næsta ár.
Auðmenn á Englandi.
Á skýrslum síðustu skattmála-
nefndar á Englandi hefir það orð-
ið ljóst, að nú séu þar í landi um
10.000 menn og konur, sem hafi
i áistekjur hver um sig, að
minsta kosti $25,000. Samtals
"oru tekjur alls þessa auðuga fólks
iiir $600,000,000, eöa 60 þúsundir
dohara á hvert höfuð. Þetta fóik
átti flest heima í bæjum. Væ.-i
mjög fróðlegt að fá skýrslur til
san'snburðar um tekjur óðalseig-
eigenda ríkra út um sveitir, en það
er ekki auðvelt vegna þess, að þar
skortir nákvæm gögn á að byggja.
Bandaríkjaflotinn í Kaup-
mannahöfn.
Snemma i þessum mánuði kom
Bandaríkjaflotinn til Kaupmanna-
'nn rnar og var þar vel fagnað, sem
vænta mátti, en dönsk blöð bera
hermönnunum þó fremur illa sög-
una, og eins varö yfirforingja
hersins míkil skissa á í einni ræðu.
Danskir herforingjar héldu gest-
unum viðhafnarmikla veizlu í
skemtistaðnum Tivoli; Wessel,
visi-aðmínáll Dana, mælti fyrir
minni Bandarikjaflotans, en að því
búnu svaraði Badger aðmíráll og
flotaforingi Bandaríkjanna. Tal-
aði hann af blöðum og sagði: “Vér
höfum komið hingað frá hinni
nýju álfu til einhvers elzta rílds i
Evrópu. Oss er það mikil ánægja
að eiga tafarlaust fund með sjó-
liðsforingjum þessa lands, sem á
sér miklar frægðarsögur um afrek
flota síns. Vér herforingjar Banda
ríkjanna beram hinn hlýjasta hug
til þessa lands.” Að því búnu
lagði hann iblöðin frá sér, en mundi
þá, að hann hafði gleymt að biðja
menn að drekka minnið, og stóð
þá upp og mælti hárri röddu: —
“Herrar mínir, má eg biðja yður
að drekka skál þýzka flotans og
þýzku herforingjanna!” Það sló
dauðaþögn á alla, en svo fóru menn
að hlæja og kalla “Danish! Dan-
ish!” og drukku menn skálina í
mesta flýti.
í fyrstu héldu menn þetta mis-
mæli, en síðar hafa menn viljað
kenna um fáfræði aðmírálsins, að
hann hafi ekki vitaö betur en þeir
væri i einum hluta þýzka keisara-
dæmisins. 'Eftir þvi sem blaðið
“Vort Land” segir, afsakaði hann
þetta við skipsmenn á þessa leið:
“Skipsmenn! Mér hefir orðið á af-
leit yfirsýnd (a scandalous mis-
take), sem eg vil, að ekki hendi
nokkum yðar, svo að þér særið
ekki hina dönsku þjóð, sem tekiö
hefir oss vinsamlega. Landiö, sem
þér eruö í, heitir Danmörk. Hér
er töluð sérstök tunga, sem heitir
danska, og konungurinn, landið og
þjóðin er sjálfstætt og er ekki
fremur háð Þýzkalandi en flotinn
er háður þýzka keisaranum. Hann
lýtur að eins Danakonungi.”
Ur bænum
og grendinni.
Kirkjuþinginu var slitið um há-
degi á miðvikudaginn. Bandalags
þingið tók til starfa kl. 2 síðd. á
Miðvikudaginn. Fréttir af þvi
verða að bíða næsta blaðs.
Kand. Kristján Sigurðssn er ný-i
skeð kominn til bæjarins úr sex
vikna ferð um Gimli kjördsemi,
þar sem hann hefir starfað að
undirbúningi kjörskránna í kjör-
dæminu.
Ungfrúmar Hulda og María
Laxdal fóru vestur til Leslie, Sask.
í kynnisför til ættingja sinna og
dvelja þar nokkurar vikur.
Séra Bjöm B. Jónsson, forseti
kirkjufélagsins, varð að fara af
þinginu á þriðjudaginn til að jarð-
syngja unga stúlku, sem lézt i
söfnuði hans fyrir fáum dögum.
Herra Þorbergur Þorvaldsson
magister kom frá Harvard háskóla
hingað til bæjarins í fyrri viku, og
fór norður til foreldra sinna i Ár-
nesbygð. Eins og skýrt hefir ver-
ið frá í Lögbergi fékk hann náms-
styrk i Harvard i sumar, og ætlar
mjög bráðlega að fara til Þýzka-
lands til að halda áfram vísinda-
iðkunum sínum.
Samsöngurinn sem haldinn var í
Fyrstu lút. kirkju á mánudags-
kveldið var hepnaðist ágætlega, og
var prýðilega sóttur. Það er sjald-
an sem jafnmargt fólk hefir sótt
samkomu eða samsöng í þeirri
kirkju jafnvel, og hafa þó oft ver-
ið vel sóttar samkomuf þar. Hvert
einasta sæti skipað niðri í kirkj-
unni og æðimargt fólk uppi á lofti.
Á eftir fóra fram ókeypis veiting-
ar niðri í sunnttdagsskólasalnum.
Látin er nýskeð í Reykjavík frú
Leopoldine Friðriksson, ekkja H.
Kr. Friðrikssonar yfirkennara, en
móðif Dr. M. Halldórssonar í
Park River, N.D., og þeirra syst-
kina. Hún var 87 ára gömul, mesta
nterkiskona. TSímfregn).
Viðskifti Canada á fyrstu tveim
mánttðum fjárhagsársins hafa
numið $112,170,1x9, og er það
$7,000,000 meira cn á sama tíma-
bili fyrra, og eru horfur á, að öll
viðskifti á árinu muni nema meira
en $750,000,000. Á þessum tveim
mánttðum voru innfluttar vörur
um $5,500,000, en útfluttar land-
búnaðarvörur höfðu lítið eitt mink
að, námu $31,098,988 eða $1,750,-
000 minna en um sömu mundir í
fyrra. Námuafurðir voru útflutt-
ar fyrir $5,430-343. sjávarafuröir
$788,380, skógar-afurðir $3,846,-
Iix. — Samkvæmt nýútgefnum
skýrslum var Canada sjöunda land-
ið í röð hveitiræktarlanda.—Mann-
talsskýrslur Canada eru nú sem
óðast að berast til Ottawa, en lengi
verður verið að telja saman á
þeim, svo að ekki er búist við því
verði lokið fyr en í Oktober,
Séra Hans B. Thorgrímsen fór
heimleiöis í gærmorgun.
Á miövikudagsnóttina var and-
?ð:st að heimili sinu, að Icelandic
River í Nýja íslandi, Þórunn
Finnsson, kona Kristjóns Finns-
sonar, er þar býr. Hún var á
íimtugsaldri, mjög merk og góð
kona; banameinið mun hafa verið
brjóstveiki.
Við síðasta manntal sem tekið
var í Stokkhólmi, höfuðstað Sví-
þjóðar, voru þar 2,460 manns, sem
komnir vora um áttrætt og þar
yfir, þar af voru 1,969 konur. En
II2 þeirra kvenna og 28 karl-
manna voru á aldrinum milli 90
og 103 ára.
Mrs. Johnson frá Pembina, syst-
ir Stefáns Johnsons fyrrum kaup-
manns hér bæ, er hér á ferð.