Lögberg - 14.12.1911, Síða 1

jpytex Johnson &.
Grain Commission Merchants
- 20 1 GRAIN EXCHANGE BUILDING - i
Members Winnipeg Grain Exchange Winnipeg
I
ISLENZKIR KORNYRKJUMENN
Sendið hveiti yðar til Fort WiIIiam
eða Port Arthur, og tilkynnið
Alex Johnson & Co.
201 GKAtN EXCHANQE, VVlNNlPEG.
Fyrsta og eina íslenzka kornfélag í Canada.
24. ARGANGUR
H
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 14. DESEMBER 1911
NÚMER 50
Roblin=stj ÓI nin hæ kl kar tal þrc iða-
ffia ld ið í bæn Ul m um ] r tiel minff.
9
Á miövikudagsmorguninn var
fíytur blað Robllin stjórnarinnar,
þau tiðindi, að nú eigi að skifta
um talsímataxtann og lögleiða
annan nýjan. Ekki ber hann
það þó með sér þessi nýi ^axti að
Roblin stjórnin ætli að efna sín
margendurteknu loforði um að
lækka talsíma taxtann, um helm-
ing, þann sem var áður en 'hún
tók við. Nei það er öðru nær.
Hún hœkkar nú talsíniataxtann
sem hefir vcrið um hclming, á
heimilisfeðrum, en ómögulegt að!
segja hvað mikið leigan hækkar á
þeim sem “business”-talsíma
bríika.
Fyrir heimilistalsíma hafa menn
undanfanö greitt j$2 5 á ári, en
sainkvæmtt nýja taxtanutn verður
sú leiga hækkað upp 1 $4.00 á mán-
uði, eöa $48,00 á ári; sem næst
helmingi hærra gjald en heimilis-
feður hafa áður greitt.
Leigan á “business”-talsímum
hefir verið $50.00 á ári, en verður
eftirleiðis $48.00 á ári, en með því
skilyrði, að business-menn fóni að
eins 100 sinnum hvern mánnð, eða
rúmlega þrisvar sinnum á dag; en
nær sem business-menn þurfa oft-
ar að fóna, verða þeir að greiða
tveggja centa skatt í hvert sinn.
Hlýtur leigan því að verða feikna-
há hjá öllum starfsmálafélögum,
sem nokftr viðskifti hafa til
muna, og margfált hærri en nú er
hjá öllum þorranum!.
Nokkur fleiri tilboð um talsíma-
taxtann eru gerð, sem ekki er tími
til að minnast nákvæmlega á nú,
en það verður gert seinna; öll erit
þau samt óhagkvæmari en
það, sem um hefir verið að velja
áður, þó lélegt væri og öll þannf
ig sniðin, að þau leggja höft á
almcnning, að þvi er brúkun talr
sima snertir en jafnframt aðferð til
að smánurla sem mest út úr mönn-
u m í talsímagjöldum,
Sjiálfsagt mælist þetta fáheyrða
gerræði stjórnarinnar stórilla fyrir
hve nær sem að gjöldum kemur.
Ontario kosningarnar. i Frá Canada-þingi.
Eylkiskosningar i Ontario fóru
svo, að liberalar unnu fjögur 'kjör
dæmi. Þegar til kosninga var
gengið, höfðu Oonservatívar 87
atkvæði á þingi, liberalar 18 og
verkamenn 1. Cons. þóttust eiga
vís 90 sæti, en urðu að láta sér
nægja 83, og hefir vitanlega
margur látið sér nægja með
minna. Bæir allir voru þeirra
megin, nema East Hamilton; þar
var verkamannafulltrúinn kosinn
á ný, með atbeina liberala, eftir
harða liríð. N. W. Rowell. hinn
nýja leiðtoga liberala, ætluðu con-
servativar sér að fella frá kosn-
ingu, og beittú til þess öllum ráð-
um, en ekki tókst það. Þetta er
hin fyrsta kosning, sem 'hann hef-
ir stjórnað, og hefir sýnt það, að
hann er vel til foringja fallinn, er
ósérhlífinn, vel máli farinn. rösk-
ur og einarður, beitir engum ó-
hreinum ráðum, en fylgir einbeitt-
lega góðum málstað með hreinum
vopnum.
Það er vel liklegt, að liberalar i
Ontario láti sér vel lika afdrifin.
Þeir gengu til kosninga með
þeirri vissu, að verða í minni
hluta. Sir James Witney sleit
þingi, til þess að geta notað sér
sigur afturhaldsflokksins í ríkis-
kosningum, til þess að ganga miíli
bols. og höfuðs á þeim litla hóp
sem liberalar höfðu á að skipa i
þinginu. Honum mistókst þaðl
Styrkur liberala óx en þvarr ekki.
Héðan af mun hann vaxa og halda
áfram að vaxa ár frá ári. Con-
servatívar eru við völd í Ottawa,
hafa gifurlegan meiri hluta i Ont-
ario, og gátu þó ekki tálgað af
þeim litla hóp, er stóð í móti
þeim. Það spáir góðu um fram-
tíð hins frjálslynda flokks í Ont-
ario ög viísar greinilega leiðina
til sigurs.
Ef nokkuð er hæft í því, sem
flogið hefir fyrir, að Roblin vor
hafi hugsað sér, að sigla í kjöljar
Bordens, og reyna þann vcg að
afla sér fylgis, þá er ekki ólíklegt.
að hann taki dæmi af kosningun-
um 1 Ontario og biði seinni, ef
ekki betri tima.
Þingmenn
fengu heimfarar
leyíi þann 7., til þess að geta
verið heima hjá sér um jólin og
eiga að koma aftur og taka til
sta.fa þann 10. Jan.
Alla vikuna áður en þingi . eit,
•• •• þingmönnum tiðræddast L.n
þið, hve gifurlega stjórnin ham-
ast i því að svifta starfsme.m
þicnustu ríkisins embæ(ttum Þcg-
ai liberalar komu til va da 1896,
f ’r stjómin hægt og gætilcga i hað
að svifta menn embættum; lét þo
s>nf fylgjendur yfirleitt ótia
t>nr, ef starf eða emibætti losnaði,
ef til þess voru hæfir, svo og ef
nýjar sýslanir voru á stofn settar.
Það er óhætt að scgja, að þessari
reglu var hóflega fylgt og þess
jafnframt gætt fyrst af öllu, að
maðurinn væri til starfsins hæfur.
Á þeim árum skalf Mr. Borden af
hryllingi út af því, hvernig þessari
nglu væri beitt, og itjáði sig um
það óaflátanlega bæði á þingi og
utan, að aldrei mundi hann fafra
svo að Hann skyldi vist ekki
bcita þeirri aðferð þegar þar að
kæmi.
Nú er Borden kominn að völd-
um. og nú gengur ekki á öðru en
að svifta menn embættum. Þegar
]>ví er hreyft á þingi, þá ber liann
fm þá afsökun, að stjórn liber-
ala hafi farið eins að. Hann
sneið var af því klipin, og sú allra
vænsta, eftir því sem nú horfist á,
og gefin öðrum. Efndin á því
loforði, svo beisin sem hún er,
varð sú, sem nú er raun á orðin.
og bera þeir báðir þá skuld sam-
eiginlega, Borden og Roblin, hinn
síðarnefndi ekki síz£. Hinn marg-
umtalaða landauka fékk Manitoba
að vísu, svo vel úti látinn sem
hann var, en alls ekki y(firráð op-
inberra landa. Enginn mintist á
loforð Bordens um það. Að eins
er það- baft eftir Roblin, að fylki
voru yrði ekki gert lægra undir
höfði en öðrum. Sú yfirlýsing er
ekki mikils virði, þegar hún kem-
ur sönru dagana, sem núverandi
ríkisstjórn einmitt gerir fvlki
voru lægra undir höfði en hin
fyrri. Þar á o.fan kernur það, að
einum hclzta ráðgjafa Bordens
liafa farist orð á þá leið, að stjórn-
arílönd í Alber|ta yrðu ekki fengin
stjórn þess fylkis, fyr en hún ætti
það skilið, sem mun mega skiljast
svo að réttindum fylkisbúa skuli
haldið fyrir þeim þangað til þeir
skifta um stjórn. Ef svo er, að
Manitoba á að missa réttinda sinna
þartil allir stjórnarformenn í Vest-
ur Canacla eru orðnir jábræður
játar með öðrum orðum. að hann Qttawa stjórnar, og hicnni geð-
béiti einmitt þeim brögðum; sem þekkir í öllum efnum — þá fer að
hann áður fordæmdi sem óafsak- draga úr efndum loforðanna. og
anleg og óliafandi. Meira að það að marki .
segja læitur hann það óátalið, að -----------------
sumir ráðgjafar hans lýsa því í1 „Upp kotna svik im síðir.“
heyx**anda hljóöi, aö þeir sem. sigur, _____
vinna, skuli fengs njóta. tegarl -r „ __; r •
shk liræsni er 1 fratnmi hofo ao! . ..
öllum almenningi ásjáandi og á-1skommu’ . að Peningabogh hefði
heyrandi, þá er sannarlega þörf á ^oliS verið af skrifstofu C. N. R.
að henni komi viti í koll.
Það er nú fram komið að
nokkru leyti, sem Hon. Rodolphe
Lemieux beitti sér fyrir 1 sinni
stjórnartíð, að fært er niður sím-
skeytagjald yfir AtlanzhaJ. Sam-
þykki sitjómarinnar á Bretlandi til
þess kom í vikunni. Eftir er að
framkvæma það, sem Lemieux
einnig bar fyrir brjósti, að gera
sæsímann að ríkiseign.
Frá Kína.
Þess var síðast getið, er upp-
reisnarherinn sleit vopnahlé og
tók herskildi stórborgina Hankow.1
Eftir það eru þau tíðindi helzt afj
aðgerðum hans, að járnbrautina
miil'li Canton og Hankow hafa þeir,
fengið á sitt vald og eyðilagt hana
svo og rænt og brotið búðir og
smiðjur járnbrautarfélagsins
Undanfari hers þeirra uppreisn-í
manna hefir tekið borgina Chang
Sun, brotið jámbrnutina og brent
allar stjómarbyggingar. Þær
sveitir, ásamt ödum liðsafla upp-
reisnarmanna, er á leið kominn til
höfuðborgar Kínaveldis. Mót-1
staða af hálfu keisarans manna er
sögð lítil, með þvi að hver hersveit
hefir send verið /til Peking, og
mun þar bráðlega til skrarar skríða
ef ekki gengur því fyr að koma á
sáttum, á fulltrúaþingi því er sit-
ur á rökstólum í Shanghai, og
hvorirtveggja hafa sent erindreka
til. Rússar hafa aukið varðlið um
bústað spndiherra sms í Peking, en
láta styrjöldina hlutlausa að öðru
leyti.
SkriÖinn tók af.
félagsins í Regina. Sá sem gæta
skyldi skrifstofunnar brá sér frtá
urn augnablik, en þegar hann kom
aftur, var böggullinn horfinn. Því
var haldið leyndu, hve mikið var í
böglinum, en nú kemur það fram.
að í honum voru 40.000 dollarar.
Stjóm félagsins lét ekki á neinu
bera, en lét í kyrþey halda njósn-
um um háttalag allra starfsmanna
félagsins í bænum. Njósnarmenn
komust að því, að maður nokkur í
þjónustu félagsins, Bmnell að
nafni, fór að^ eyða peningum meir
en verið hafði, og sýndi hvað eftir
annað gilda stranga af seðlum, en
A ferðum sínum um vesturland-
ið í sumar, var þetta einn póstur-
inn í nálega hverri ræðu, sem Mr.
Borden hélt; “Eg og minn flokk-
ur höfum lengi haldið því fram,
að hverju fyilki verði veitft yfirráð var til þess tíma vanur að lána
yfir og fult eignarhald tá stjórnar- skildinga hjá öllum, kmjningjum
löndum og öllum þarmeð fylgjandi sínurn> og átti aidrei cent. Eftir
hlunnindum, sem þau eiga rétt 02',*., ,, ,
, ,, , • .. , 0 , , öihðlega vikutima sagði hann upn
fulla heimtmgu a, og skulum & ............6 . ,
stuðla til ]>ess að þau ,fái þetta!Vlnnunnl hjá- félaginu, keypti sér
jafnskjótt og þvf verður við kom- J farmiða austur og lagði af stað til
ið ” Þessum orðum mælti Borden! Winnipeg. En hann var ekki einn
í för, þó hann héldi það, heldur
voru spæjarar hvervetna á hæluin
Nú er Borden kominn að völd-1 hans og var hann tekinn fastur á
um oe hefir fullkomið færi á að1 n • , TT . , , TTr, ,,
‘ ° „ Tr, , Brunswick Hotel 1 Wpeg, fam
efna þessi loforð og onnur. Ver 11 , , , . „ , , ,
Manitoba höfum þegar fengið á- mmustum eftir að hann kom Þan&'
væning af efndum loforða hans. [ag- A sömu stundu var félagi
Hann tók mikið af um það, að j hans handtekinn í Regina fyrir
Manitoba s'kyldi fa þann landauk.i vitorð og aðstoð í þjófnaðinum,
sem stjórn fylkisins f*ri fram á I og verga báðir teknir fyrir j,ar á
og rettmdi stæðu til. Sa landauki , . L,
varð miklu rýrari þegar til kom,1 mo,«un- Þeir eru fransk,r að ætt
heldur en sá sem fylkinu stóð til baSir> °S komnir vestur fynr þrem
boða af hendi Lauriers. Rífleg árum fná Montreal.
og öðrum jafnskýrum og ákveðn-
um.
Krýningin.
Þegar Játvarður konungur varð
keisari yfir Indlandi árið 1963, þá
fór hann ekki sjálfur tll hinnar
heilögu borgar Indlands, Delhi,
heldur sendi bróður sinn, hertog-
ann af Connaugbt, þann er nú er
landstjóri í Canada. Þá krýning-
ar at'höfn sóttu um 100 indverskir
undirkóngar og múgur og marg-
menni að auk, er nema mundi 200
þúsundum.
Krýninguna á þriðjudaginn sótti
svo margt fól'k, að varla varð tölu
á.komið. Gisting í borginni kost-
að'i 300 dollara á dag, en þó var
hitt vitanlega miklu fleira. er hafð-
ist við í tjöldum og á víðavangi.
Tjöld þcirra höfðingja og annara
er til hátíðarinnar sóttu, tóku yfir
25 ferhyrnings miílur; þar voru
götur sem í stórborgum. sérstök
vatnsleiðsla og ljósavírar og raf-
magnsvagna þvert og endilangt og
umhverfis þá tjaldaborg. Tjald-
búð konungs stóð í miðju og tók
upp úr öllum hinum. Þar fór
krýningin fram og þar tók kon-
ungur við vildarmönnum sínum og
tignum ges/tum. Tjaldið er svo
stórt, að þar geta setið 3.000 manns
í einu, og er að innan blátt, hvítt
og gylt. Á bak við það er veizlu-
tjald konungs. Þar hélt hann
krýningarveizluna; þar geta" 160
manns seíið að borðum í senn.
Til hliðar við það stóðu svefn-
tjöld konungs og drotningar og
tjöld varakonungs Indlands.
Konungur og drotning komu á-
samt föruneyti sínu til krýningar-
staðar með þeirri viðhöfn sem
svo voldugum og tignum konungi
hæfði Ló för þeirrar skrúðbúnu
fylkingar fram hjá sætapöllum er
almenningi voru ætlaðir og frek-
ar 80 þúsundir sátu i; þar næsit
fram hjá öðrum með 12 þús ;
eftir það settust konungshjónin í
hásœti sín, með kórónu og annan
tignarskrúða, en fram undan þeim
sátu í upphækkuðum sætum inn-
lendir höíðingjar og ensldr með
konum sínum. Þar mátti líta mik-
ið skraut gulls og gimsteina, afar
skrautleg herklæði og stásslegan
höfuðbúnað, þvi að hvar og einn.
bæði karl og kona, báru á sér þær
beztu gersemar í eigu sinni.
Sjálf athöfnin fór þannig fram,
að kallari konungs, búinn í gull og
purpura, reið fram á hrafnsvört-
um hesti. Honum fylgdu 16 lúður-
sveinar, átta enskir og átta ind>-
verskir; þeir höfðu lúðra af silfri
og blésu‘þrivegis hátt og hvelt,
síðast fyrir hásæti konungs. Þar
stii ri ikallarin.n vjð Ihestinum jað
boði konungs og las upp hátt og
snjalt, svo að gerla heyrði um alla
pallana, að Georg konungur hinn
5. væri kórónaður keisari yfir
Indlandi. Þá var fáni konungs
dreginn á stöng, þjóðlagið þeytt á
lúðra af mörg hundruð manns,
skotuni hleypt af 101 fallbyssu og
mörg þúsund' byssum. Stóð þá
keisarinn upp af hásæti sínu og
hneigði sig til beggja handa, en
lýðurinn lausf upp fagnaðarópum,
og var þá athöfninni lokið. Um
allar borgir Indlands fóru kallarar
á sama tíma og krýningin fór fram
í Delhi, með þau tiðindi, að keis-
arinn væri kórónaður.
Hálfa aðra rniljón dollara gaf
konungur til skóla á Indlandi,
náðaði marga sakamenn, belzt fyr-
ir pólitísk afbrot. og loks lét hann
kunngera að Delhi væri höfuðborg
Indlands.
Frá stríðinu.
milli Tyrkja og ítala berast enn
seni fyr litlar sögur. Tyrkir gera
áhlaup á vigstöðvar ítalska hers-
ins, helzt að næturlagi, og ítalir
útrásir, en með litlum árangri, að
því er virðist Sú er hin siðasta
frétt af hemaði ítala, að þeir
skutu á enskt gufuskip í Hafinu
rauða og brutu til skemda. en að
því búnu kom foringi á herskipi
því, er skotin sendi og beiddist af-
sökunar á hervirki því. Vopn er
sagt að Arabar i Tripolis fái nú
orðið, hin beztu er gerast, helzt
frá Egyptalandi.
Slys
vildi til við nýjasta brunn borgar-
innar, No. 8, á þriðjudagsmorgun-
inn. Maður að nafni Stanley Rice
vann þar að Crésmíði nálægt raf-
magnsvírum, og snerti þá. Straum-
urinn var ákaflega sterkur, um 13
þúsund volts, og dó maðurinn
þegar. Föt öll brunnu utan af
honum og þeyttust í allar áttir,
önnur siðan var var kolbrunnin,
svo að 'hvorki var eftir hold né
bein og annar handleggurinn moilti-
aði niður. þegar líkið var hreyft.
Sá sém stýrði rafmagnsvélunum
varð einskis var fyr en hann sá þá
óvenjulegu sjón, að alt húsið var
sem í einu ljÓ6báli, þóttist þá
vita., að virarnir hefðu náð sam-
an með einhverju móti og stöðv-
aði vélarnar. En það var, sem
vita mátti, um seinan. Maðurinn
sem fyrir slysinu varð, var 38 ára
gamall og ókvæntur. — Margir
bæjarbúar urðu þess varir, að ekk-
ert vatn fékst í húsumi þeirra fyrir
dagmálabil á þriðjudag, og var á-
stæðan sú, sem fyr gíeinir, að vél-
ar voru stöðvaðar meðan á því
stóð að ná líkinu og færa raímagns
straumana í goitt -lag á ný.
Rán og fyrirsát.
gerðist hér í borginni á mánudags-
kvöld, með þvi móti, að George
Kershus, contractor, gekk heirnan
frá sér að 48 Cathedral Ave.. kl.
rúmlega 7 það kvöld, og er hann
var skamt kominn, réðust á hann
þrír menn; skaut einn á hann með
skammbiyssu, en hitti ekki; hinir
stungu hann með hnifurn og særðu
hann á handlegg og viðar, en það
hlífði honum, að hann var 1 þýkk-
um loðfeldi. Þeir höfðu hann
undir, m:ð því að hann mæddist
fljótt af blóðrás.. og man hann
það síðast, að ræningjamir leiíuðu
í vösum hans, og tóku það sem
hann hafði á sér, en það vom 4
dallarar og 90 cent. Hann rakn-
aði við eítir skamma stund og
komst heim til sin, var lögreglunni
gert aðvart. og inaðurinn settur á
spítala. Lögreglan fékk lýsingu
hjá honum ai ræningjunum, og
voru þegar sendir njósnarmenn á
alla staði, er slíkir voru líklegastir
að leita til, öllum lögregktþjónum
send lýsing, hvar sem var í bæn-
ifm, og sagt að líta vel i kringum
sig, og leið svo kvöldið'. að enginn
varð neins var. Undir báttatíma
varð lögregluþjónn var við þrjá
náunga, er gengu hratt meðíram
skóla einum i Norðurbænum. Hon-
um þótti þeir grunsamlegir og
kallaði til þeirra, cn þeir tóku þeg-
ar á rás. Hann hljóp þiá uppi og
tókst að ná þeim. og kom þeim
með miklum erfiðleikum og áflog^
um til næstu lögreglustöðva. Þetta
reyndust vera ræningjarnir, ítalsk-
ir, eftir nöfnunum að dæma, og
tæplega fullvaxnir.
Eandaríkjaþmgið.
Bandaríkjaþingið var sett í vik-
unni sem leið með venjulegri við-
höfn. Ætla menn að það verði
eitt hinna atkvæðameiri þinga, er
haldin hafa verið í seinni tið og
ræður að líkindum nokkru um það
hversu forsetakosningarnar fara
næst. — Helztu málin, sem þetta
þing hefir um að fjalla, eru toll-
málið og verzlunarsamlaga málið.
Um þau mál verður að sjálfsögðu
hörð barátta í báðum deildum
þings. Þá má enn telja breyting
á bankamálalöggjöíinni, gerðar-
dómsmál, lánsamninga við Nicara-
gua og Hondura^ og margt og
margt fleira. — Umræður um toll-
málin hefjast strax eftir að tolb
málanefndin hefir lagt fram
skýrslur sínar Þeirra er von utn
jólaleytið. Demókratar gera sér
miklar vonir um að græða á úr-
slitum þessa máls — Forseti sendi
þinginu boðskap sinn á þriðju-
daginn var.
—Friðrik Danakonungur er ura
þessar mundir sitaddur suður í
Parísarborg.
—íbúatölu á Þýzkalandi segja
síðustu skýrslur vera 64,925,900.
Fólksfjöldinn þar í landi aukist
tim rúmar fjórar miljónir á síð-
ustu fimm árúm.
—Siðastliðið sumar er uppskera
af ö1’um kornteetindum sem rækt-
aðar hafa verið í Canada, talin um
165.000000 bushela.
Verðlaun
af sjóði Nobels afhenti Gust'av
Svíakonungur þeim sem þau hafa
hlotið í ár. Madame Curie fékk
verðlaun fyrir rannsóknir í efna-
fræði, Próf. Wilhelm Wien í Wu-
erzburg verðlaun Jyrir eðlisfræði-
legar uppgötvanir og háskólakenn-
ari í LTppsölum að nafni Hallvarð-
ur Gullströnd, fékk verðlaun fyrir
visindaleg afrek í læknisfræði.
Sendiherra Belgja -í Stokkhólmi
tók við verðlaunum fyrir skáld-
skap af hendi Maurice Maeter-
lincks sem er sjúkur um þessar
mundir. Friðarverðlaun af þess-
um sama sjóði veitti stórþing
Norðmanna og ski,fti milli tveggja
tnanna. Verðlaunin eru um 40
þúsund dollara í hvern stað.
A norðurvegu.
Norðmaður er hér staddur í
borginni, Christian Leden að
nafni, og kemur norðan úr óbygð-
um; hefir dvalið þar i sumar við
undirbúning norðurfarar næsta
vor. Þá ætlar hann að fara sömu
leið og landi vor, Vilhjálmur Stef-
ánsson fór fyrir nokkrum árum,
er hann sótti til móts við norður-
farana Lewellyn og Mikkelsen og
náði þeim eins og til stóð, þótt
ekki kæmu þeir fram för sinni. Er
það ráðagerð Mr. Ledens að fara
frá Athabasca Landing, þegar ísa
leysir, ásamt tveim Norðmönnum.
upp eftir Athabasca og Slave
fljótum til Great Slave Lake og
þaðan eftir MacKenzie f.ljó|fi tií
hafs. Hann ætlar að hafa tvo
báta og 12 þúsund punda farangur
og vonast til, að geta komist með
fram landi eftir Norðvesturleið
svokallaðri, er Roald Amundsen
fór fyrstur fyrir 4 árum, og ljúka
fcrðinni við Chesterficld Tnlet. en
þaðan má komast með skipi Hud-
sons Bay fél. íil mannabygða.
Ferðin á að standa í tvö eða þrjú
ár, kostar um 25 þúsundir dallara,
er konungshjónin norsku leggja
til að nokkru leyti. Mr. Leden er
ferðalögum vanur, hefir verið i
Grænlandi um tíma og kynst Eski-
móum; þeim ætlar hann skamman
aldur vísan hér eftir. Þvi ráðger-
ir liann að hafa með sér hljóðrita
og ljósmyndavél, til þess að geyma
menjar um tungu og alla háttu
þeirra.
Kína-frétt.
Blaðaniaður átti tal nýlega við
Yuan þann er fyr getur, og æðst-
ur er af keisarans mönnum, og
hefir það eftir honum, að hann
vilji berjast fyrir því í lengstu
lög, að koma á skipulegri og
sterkri stjórn til þess að halda sam
an ríkinu. Af þeirri ástæbu held-
ur hann fast við, að láta keisarann
vera við völd, halda keisaratign-
inni, en fá öll völd i hendur full-
trúaþingi og stjórn er beri ábyrgð
fyrir því. Hann óttast það mest,
ef uppreisnarmenn liafa fram
kröfur sínar um þjóðveldi, .að þá
komist stjórn landsins á ringul-
rcið vegna flokkadrátta, og muni
þá reka að því að lokunum, að er-
lendar þjóðir skerist í leikinn, og
taki hver sinn skika af landinu.
Hann segir uppreisnarmenn þegar
sundurlynda sín á milli; hvert
fylki, . sem uppreisninni fylgir
ber sinn hag og áhugamál fyrir
brjósti, og heímtar hverju hagað
á þann veg, sem þvi hentar bez(t,
þó í bága komi við það sem önruir
vilja vera láta. Verður úr því
sundurþykkja og ber voði, þegar
enginn er til yfirstjórnar og með-
algöngu. Hann neitaði því ekki,
að stjór nkeisarans hefði verið
stórum áfátt, en ríkinu stæði meiri
ógæfa af ótakmörkuðu alþýðu-
valdi, heldur en nokkru öðru,
enda væri hávaði allra Kínverja
því fylgjandi, að halda trygð við
keisarann. Segir þesssi blaðamað-
ur svo frá, að Yuan sé öruggur og
trevstandi sé honum umfram aðra
menn til þrss. að sjá hvað beqt
henti, og áræðis til að berjast fyr-
ir því.
—John D. Rockefeller afsalaði
sér nýskeð forræði Standard olíu-
félagsins.
Ur bænum.
Tveir af söjnuðunum í Argyle-
bygð, Frelsissöfn. og Immanúels-
söfnuður, hafa nýlega gefið presti
sínum, séra Fr. Hallgrímssyni i
jólagjöf mjög vandaða loðfóðraða
kápu og loðhúfu, sem er hvort-
tveggja töluvert á annað hundrað
dollara virði. Voru þessar gjafir
afhentar honum um síðusftu mán-
aðarnót til þess að hann gæti haft
þeirra not fyrri part vetrar.
Herra Halldór Árnason, bóndi
frá Brú P. O., í Argylebygð var
hér staddur í bænum um helgina,
ásamt sonum sínum Árna og
Snorra.
Mr. Elías Magnússon heilsaði
upp á Lögberg einn daginn, ný-
kominn hingað til Winnipeg til
sonar síns, Mr. Edward Ellis, að
680 Gharles Str. Elías er nú 76
ára gamall, en svo em. að han»
var við fiskiveiðar norður á
vatni i fyrra haust og haustið þar
áður, enda er hann fiskiveiðunum
vanur, byrjaði 16 ára að róa á
Hrútafirði og síðan á Vesturlandi,
Seltjamarnesi og víðar. Elías kom
til þessa lands með stóra hópnum.
sem Capt. Jónasson sagði leið
hingað 1876, og fór strax til Mikl-
eyjar, sem bygðist þá “af allra
beztu mönnum í hópnum”, segir
Elías. Við eyna hefir hann haldi-
ið trygð síðan; þar misti hann
konu sína fyrir 6 árum og 7 böm.
— öll nema Þorstein á Gimli og
Edward hér í bæ. — Elias hefir
keypt öll íslenzk blöð frá upphafi
sem hér hafa kcmið út; Framfara,
Leif, Heimskringlu og Lögbergs
getur liann vitanlega ekki án ver-
ið. Vér óskum hinum aldraða
heiðurskarli góðrar og grænnar
elli.
Síðastl. Nóvembermánuð önduð-
ust 699 manns, sem keypt höfðu
lifsábyrgðir í New York Life fé-
laginu. Fyrir þann hóp borgaði
félagið $2,480,717.00 erfingjum
hinna lótnu. Á sama tíma borg-
aði New York Life $2,211,300.00
’lifandi meðlimum sínum sam-
kvæmt skírteinum þeirra. Marg-
ir eru þeirrar skoðunar. að nauð-
synlegt sé að deyja til að fá fé sitt
greitt frá lífsábyrgðarfélögum, en
því er ekki þannig varið þegar um
New Ýork Life lífsábyrgðarfélag-
ið er að ræða. Fjöldi fólks lifir
það að geta hafið peninga sína
sjálft hjá því félagi, ]>ó að marg-
ur drukni nærri landi.
Hon. Hugh John Macdonald
hefir nýskeð verið skipaður lög-
regludómari í Winnipeg. Walker
dómari hefir gcgnt ÞV1 embætti
síðan Hon. T. M. Daly lézt í
súmar. Herra Macdonald er son-
ur Sir John A. Macdonald, og er
lögmaður. Hann kom til Winni-
peg skömmu eftir 1880 og gekk
þá í félag við J. Stewart Tupper
um lögmannsstörf. Árið 1891 var
hann kosinn sambandsiþingmaður
hér í Winnipeg. Fimm árum sið-
ar varð hann innanríkisráðgjafi i
Tuppers ráðaneytinu, en lét af því
starfi er Tupperstjórnín féll. Þtd
næst varð hann foringi conserva-
tiva hér í Manitoba og komust aft-
urhaldsmenn til valda undir hans
forustu í Desembermánuði 1899.
Varð hann þá i bili stjórnarfor-
maður þetsa fylkis, en lagði niður
vi’ld árið 1900 |til að berjast móti
Sifton tim Brandon-kjördæmið, i
samhandsþingkosningum og féll i
í þeirri kosningahríð, en R. P.
Roblin tók sæti hans hér í Mani-
toba ráðaneytinu.
Krýndur var í Bangkok 2. Des-
ember hinn ungi konungpir yfir
Síam með tilhlýðilegri viðhöfn og
hátíðabrigðum, að viðstöddum
s'endimönnum frá flestum ríkjum
heirns. Einn helzti ráðgjafi Sí-
aniskonungs um nokkur ár var
danskur maður, og við hirð Dana-
konungs mun þessi nýi stjómari
hafa dvalið um stund.
Hið nýkosna þing Frakka hefir
samþykt gerðir stjómarinnar í
Moroccomáiinu, þó ekki sé með
góðu geði gert. Svo er að sjá,
sem Frökkum skiljist ekki hvers
vegna deilan um Morocco vaktist
upp aftur, þar sem Þjóðverjar
höfðu viðurkent rétt Frakka í
Morocco með samningi 1909.