Lögberg - 04.01.1912, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. JANÚAR 1912.
3
í Breiðdal fyrir 60 árum.
mönnum sögur af hreystiverkum
feSra s:nna og forfeSra. Þyrptust
menn jafnan kringum þá til aS
hlýöa á. Var þa'ö góð skemtun
þegar sögurnar voru áheyrilega
sagöar. Breiödælingar og Horn-
firöingar fóru stundium í kapp-
reiðir og hestakaup, o.s.frv. Þó
ekki værj nú drykkjuskapur al-
mennt tpikill meöan dvalið var í
kaupstaðnum, þá höfðu flestir
kar.menn glas upp á vasann með
brennivíni og auðvitað soipu á
þeim við og vi'ö og gáfu hverjir
öðrum þegar þeir hittust, sem
kunningjar voru. Svo voru nú
líka altaf innanum og samanvið
menn, sem drukku ofmikið brenni-
vín og urðu ölvaðit—fullir. Voru
sumir þeirra illir og þreytandi
viöureignar, en góðgjarnir menn
tóku sig ávalt fram um að friö-
stilla þá og koma þeitu burtu úr
ösinni á einhvern afvikinn stað,
t.d. eitthvert tjaldiö, og voru hjá
þeim þar til þeir sofnuöu. Allir
þeir, sem lengst voru aðkomnir
reistu tjöld mötuðust í þeim og
sváfu í þeim. Veitinga- Cða gisti-
hús, var ekkert til í þá daga við
Djúpavog. í sumarkauptíðinni
tóku Breiðdælingar ávalt út nægar
byrgðir af kornvöru til ársins—
tunnu fyrir hvern mann, er þeir
höfðu til heinrlis. Brennivín
keyptu allir meira og minna.
Bjargálna bændur tóku oftast á
fjögrapottakút og svo á eina eöa
tvær þriggja pela flöskur til nestir
á heim eiðinni Hinir ríkari tóku
me:ra, þetta 8 til 10 potta. Vinnu-
menn keyptu brennivín, 2 til 4
]x>tta , enda vinnukonur keyptu
brennivm og geymdu það til að
gefa frændum sínum og góökunn-
ingjum. Litilsháttar var og keypt
af öðru vini: Mjöð, messuvin,
koniak, ronim og extrakt. Fáir e'ð’a
engir munu þó hafa keypt allar
.þessar tegundir. Af tóbaki var
keypt allmikiö, munntóbak og nef-
tóbak. Fjöldi karla og kvenna
brúka'ði neftóbak. • Örfáir reyktu.
F.ina konu gamla þekkti eg, sem
brúkaði munntóbak. 4<affi var
keypt tiltölulega lítið. Góöir
meöal bændur tóku 10 til ió pund
—þotti mikið ef fór yfir 12 puiid.
Steinsykur og púðursykur var
keypt að sinu leyti meira en kaffi.
Af hvítasykri var keypt minnst
hjá alþýðu; mönnum þótti ofmik-
ill höföingjabragur á þvi. Súkku-
Iaöi keyptu margir. svo sem eitt
pund. Fikjur 1 til 2 pund til að
gefa börnum og unglingum þegar
heim kom. Rúsínur til aö hafa í
töðugjaldagrautinn cg á jólanótt-
ina. Skonrog fhveitibrauðj og
haglclabrau'ö, fáein pund. Tærafta-
kaup voru heldur ekki mikil. Ivon-
ur tóku fáar álnir af hvítu lérepti,
svo og dökkleitt fóður léreft og
stundum boldang í sængurver og
koddaver, nokkra tvinnastokka,
klúta, helzt bláleita, og herða-
klúta (sjöl) stóra eða litla. Ým-
islegt smávegis: hnappa, nálar,
skæri, fingurbjargir, vasahnífa,
bandprjóna, litarefni: brúnspón,
indigo; leirs,kálar 2 til 3 spilkom-
ur, og leirdiska, og spil. Þegar
herm var komiö var jafnan öllu
heimilisfólkinu gefið sætt kaffi og
hagldabrauö með, svo fengu og
allir í staupinu, brennivín, náttúr-
lega, n þeim sem það vildu elcki,
þá eitthvað annað bragöbetra.
Konur gáfu vinnukonum smum 2
eða þrját álnir af lérefti eða
herðaklút og tvinnastokk. Smal-
inn fékk oft vasahníf eða hálsklút,
stundum hvortveggja. I seinni
kaupstaðarferðinni, fó.n jafnan
einhverjir af þeim, er heima sátu
i fyrra skiftið. Kaupstaðarferö-
irnar í sumarkauptíðinni voru
ávalt skemtilegar þegar veðrátta
var þurr og blið. Þær voru svo
mikil tílbreyting frá daglega lífinu
heima fyrir að öllum unglingum
hlaut að þykja mikið i þær variö
og veröa þær minnisstæðar. E11
þegar veðriö aftur á móti spiltist
ai stórrigningu og stormi, fór
gamanið af, og þá urðu allir fegnir
því að komast sem fyrst heim Að
loknum kaupstaðarferðum og að-
dráttum úr kaupstaö, tóku bænd-
ur að búa sig undir sláttinn, smíða
hrifusköfi og hrífuhausa orf og
ljái, þeir sem það gátu, og rnargt
fieira. SLttur var jafnan byrj-
aður, fyr eða seinna i 13 vjku
sumars. Byrjuðu flestir á útengi
og voru við þann heyskap nálægt
viku—sjaldan lengur. Þá byrjaði
túnsláttur; var hann sottur kapp.
samlega. Henn fóru almennt á
fætur um sóiaruppkomu og stóðu
við sláttinn til miðsmorguns. Þá
var sláttumönnum gefið sætt kaffi
og brauð meö. Á dagmálum var
borðaður morgunmatur, hleypt
mjólk eða skyr og mjólk. Á há-
degi—er sól var í fullu suðri. var
boröaður miðdegismatur, kjöt,
brauö og smjör eða soðinn f’skux".
brauö og smjör. Að lokinni mál-
tíð lögöust sláttumenn til svefns
og sváfu hérumbil 2. klukkutíma,
niáske vel svo það stundum. Er
þeir risu upp áftur var farið í
smiðju til að dengja ljáina; voru
jTinan dengdir tveir 1 jáir handa
'hverjum, svo ekki þyrfti að tefj-
ast vi'ð denging aö morgninum áð-
ur en döggin þornaði af grasinu.
Litlu fyrir miðaftan fóru menn
aftur að slá og stóðu framundir
miðnætti, á að gizka klukkan ell-
efu Þegar þurkatíð var um túna
sláttinn, breiddi kvennfólk úr ljá-
múgunum og þurkaöi t ðuna, svo
hún hirtist eftír hendinni; þótti
mönnum þá ganga vel. Samt
þótti nú flestum vænt um, að skúr-
ir kæmu 'eða regn; þá gekk slátt-
urinn greiöar og varö mun ljettari.
enda kom aldrei svo mikil helli-
rigning aö þessvegna væri liætt
myndir þessarar aldar ruddu sér svo, að græða inegi alla sanda ís-
braut yfir löndin. þá má telja það lands. Því fer fjarri. Upnnk
vist, að hann heföi gripið merki og aðburöur flestra stærri sand-
þeirra og ruðst fram í brocldi anna er svo stórvaxin, að það er
fylkingar móti kúgun og þræl- ofvaxið mannleguin mætti að ráða
dómi. Allir þessir hæfileikar lágu bót þar á.
fólgnir í sálu hans. Renna oss ó-
sjálfrátt í hug orö Harald!s kon-
Það er sagt, aö “betra sé heilt
en vel gróið’ ’. Eflaust er það oft
ungs harðráða, er tilrætt var um satt. En hitt er þó ekki siður víst
Gizur biskup, að úr honum mættil að vel gróið sár minnir betur e«
gera þrjá menn# vikingahöfðingja. margt annaö á starfandi lífsmagn.
konúng og biskuj), “ok væri hann Þætti mér því rkki ósennilegt, að
ör þeirra sára sem nú er verið að
til alls vel fallinn.”
Úti í Viðey er búiö aö reisa^græða á göm'11 æt jörð'nni yrðu
Skúla fógeta mikinn bautastein og.til Jæss að g’æöa ’í sn istann og
merkilegan Hann er 5 álnir og styrkja lífsmagn íslenzku þjóðar-
15 þumlunga á hæð, fimmstrend-j innar.
slætti
slógu
tumnu; menn stóðu og
þó holdvotir yrðu, sirin
ur drangur og á hann letrað íram-1
an á: Skúli Magnússon, 1711—|
1794, en aftn á: Reistur 1911.
Steitrninn er reistUx* fyýir fé.'
E. E.
/7=
Búðin sem alla gerir
ánægða.
vanalega tiina. Stundum kom nokkur hundruð krónur, sem gef-
það fyrir, sökum óþurka og rign-!;8 var fyrir 4 árum (1907). Þá
inga, að lítt eða eigi hafði liirzt af
töðunni, þegar tún voru alslegin.
Þegar svo þurkur kom, gengu all-
ir, sem vetling gátu valdið að því
að þurka. Jafnótt og taðan þurr
var rökuð saman og bundin í reipi
var hún flutt á hestum að hlöð-
sátu nokkurin tnenn veizlu í
Reykjavík. Þar stakk Sveinbjörn
Sveinbjörnsson yfirkennari frá
Árósum upp á þvi, að viðstaddir
veizlugestir gæfu nokkuð að mörk-
um til að reisa Skúla fógeta minn-
isvatöa í Viðey. Tók hann sjálf-
unni. í hlöðunni var ætíð einn ur IOO krónu seöil úr veski sínu
maöur til að velta inn böggunum, I og f>aö a8ra fy]gja eftir. Þann
leysa þá og kasta úr heyinu. svo að komil í sjóð nokkur hundruö.
jafnt yrði. Á smærri búum báruj \,ðrir gefendur munu hafa verið
rnenn venjulega baggana á sjálf- nl a Sighv. Bjarnason banka-
utn sér að hlöðunni. Þegar tað-
an var öll komin undir þak voru
gefin töðugjöld. AUvíöa vax"
haft hangiö kjöt; sumir slátruðu
kind, helzt vanka kind, cf til var,
og höfðu nýtt kjöt; svo var og
stjóri, Pétur J, Thorsteirus' n
kaupm.. Fggert Briem frá Vifðfey
cg ef til viTl fleiri
í minningarsjóð hans nvstofn-
aðan hafa þrír menn gefið 500
hver. Guöjón Sigurðsson og Th.
Sandgræðsla á ís-
landi.
gjörður grjóna grautur út tómri Thorsteinsson 200 kr. hv., nokkrir
injólk og látnir í hann rúsinur; f]ejr] IOO kr
líka var gefiö sætt kaffi og lumm-
ur með og í staupinu brennivín
öllum sem vildu, og það vildu oft-
ast allir. Útengjasláttur var
sóttur af engu minna kappi en
túnasláttur. Fáir fóru á engjar
samt fyr en að afliðandi miðjum Margir þeiria landa hér vestan
tnorgni; stóöu menn svo viö' slátt hafs. sem a''st bafa upp á gam a
fram að hádegi; þá var borðaður landinu, rnuna eflaust eftir,mold-
miðdegisverður, um leið tóku rnenn arflögunum og böröunum ]>ar. ()g
sér hvíld, sjaldnast Lngri en sem l’ó a<1' Þe'r kunni að hafa g eymt
svaraði klukkutima Rakstrar- blettunum sjálfum, þá rekur þa
konur mjólkuðu ávalt búpening á l)e> sjnlfsagt minni til kveðjanna
morgnana, áöur en þær fóru á er þeir sendn, þega. þuirir vindar
engjar, svo þær komu jafnan blésu, einkum haust og vor.
stundu seinna en sláttumenn, og blitt er ef til vill öllum ekki
fóru heim hóti fyr en karlmenn. jafnljóst, aö þessi litlu moldarflög,
til að gegna kveldmjöltum. Ali- vindnöguöu þúfur og börö, voru
staðar ]>ar sem ekki var liægt að a^ e'ns véikinda vottur. Þeir vita
þurka heyið á enginu var Ijáin ekki, aö þcssi litlu fúasár áttu eft-
rökuð i föng, þati svo flutt þegar 'r a^ staekka og veröa aö lokum
hentugast þótti heim á tún eða l'l þess aö leggja í eyöi mestu bú-
annan þurkvöll; heyiö þurkað svo sældar íaröir °g blómlegar bygöir
þar. Eítir lok 17. viku sutoars og hvað sem fyrir varö. Þó er
var ekki hætt vinnu á kvöldin fyr 1)V' svo far'ð. Óvíöa munu sjást
en tók aö rökkra. Þar sein hey-! Jafn merki þesskyns sa-nd-
skapur var reytingssamur—ekki 'ol<s sem hér hefir nefnt veriö,
hægt aö slá samfleytt meira en sem einmitt þar.
einn dag og ekki það stundum, | Flestir íslendingar hafa fram á
höföu flestir þann sið að flytja! s'ðustu tíma álitið sandfokið eitt
heim á tún heyiö jafnótt og ljáin af l)e'm meinum, sem ekki y,-ðu
var rökuð, varð þaö jafnan nota-1 1)ætt aö neinu, likt og hafís eða
drjúgur og aífarasæh heyskapur. elrlgos. Þessari skoöun hefir.vald-
Jólablað Lögbergs.
Til Lögbcrgs á jóladagsmorgun!
Háttvirtu vinir mirir, stjórnar-
nefnd og útgefendur Lögbergs I
Beztu alúðarþökk fyrir jóla-núm-
erið 21. Des. 1911. Það er bezta
gjöf, sem nokkur íslenzkur blaða-
maður eða félag hefir gefið oss
löndum, sem eg veit af til þessa
dags. Það er sniðið °g st ypt eft-
ir hátiðleik blessað,-a jó’anna; það
er yöur öllum til sóma, sem að
því hafa unnið. Það flytur betr-
andi og glæðandi kærleiksyl inn í
hjörtu allra ósjálfrátt, rétthugs-
andi manna. Það er bæði fróð-
leikur og fistfengi, sem prýðir
blaðið frá upphafi til enda, er all-l
.ir eiga þátt í, s*m í það hafa lagtj
sinn litla eöa stóra sket'f. Eg vil
ekki fara út i neinn ritdóm og erj
líklega heldur ekki fullfær um
slíkt. Margir af ljóöskáldunum|
hafa gert þar mæta vel. En und-
ur vel geöjast mér “Vetur” eftir
nafna minn, séra L- Thorarensen.
Og skáklsagan Jitla,_ “Silfurmill-
urnar”, eftir Dr. J. Pálsson, hún
er snild þótt stutt sé. Enda veit
eg það, að þar er efni í eitt af
okkar, glöggasta og tdfinninga-
skírasta söguskáldi, sem vér eig-
um til hér vestan liafs. Látlaust.
fullkomið og myndarlegt er alt frá
hendi ritstjórans. Og mig langar
til að þakka prenturunum. Bless-
uðum þjcuunum, sem svo örsjald-
an er minst á í sambandi við snild-
arverkin og alt, sem afkastað er i
heiminum. Samt er það vöndun-
in, dygöin og trúmenskan þeirra,
sem hjálpar til aö koma öllu i
fratnkvæmd, sem er til heiöurs og
sæmdar yfirboðurum þeirra. Beztu
hjartans þökk ti! allra, sem að
þéssari blaðsútgáfu hafa unnið.
Og vér kaupendur skulum muna
þaö, að þetta er myndarlegasta og
hugnæmasta jólagjöf, sem nokk-
urt íslenzkt blaö hefir g?fiö.
Nú er þaö ekki stjórnarstýrkur-
inn. sem klætt hefir Lögberg í
þenna ljómandi hátíðarbúning,
lxeði aö ytra og innra frágangi.
í miöjum Suðurdalnum er ákaf-|iö fjarlægöin frá öörum löndu.n 1>aö er alt a"nað, hel.ningi hátið-
lega stórt engjaflæmi er kallast1 flelra. En nú er svo fyrir að' ,c&ra °s dyj-mætara Það er
Blá. Er allt það flæmi votengi þakka. aö sú skoðun er seni óöast sannur "'anndonntr; þaö er gofug
nema hér og hvar á kilabökkum og að breytast. Má einkum þakka
árbökkum. Þar eiga 6 til 7 bæir|það Dönum, þó að sumum kunni
Skór <&> Slippers
þær langbeztu
Hérkoma leiöbeiningar uro hent-
ugar gjafir:
-tígvél handa karlmönnum hnept
eða reimuð, Patents, I ans. Gun-
metai, Vici-kid a $3.50, $4, $5,
O' $6
Slippers handa karlm. úr vicikid,
flóka eða moccasin Verð 75ctil $3
Falleg stigvél handa sventolki.
hnept og reimuð, Tans. Hatent,
Duil teather, .eivet, satin og kids a
$3 5°. 4 °K »5.50
Stórtúrvalaf þægtlegum iuniskóm
handa kvenfolki 50C upp í f 2.
Quebec Shoe Store
W111 C. Allnn. «icandi
639 Maio St. AustanverÖu.
afarstóru byggingu, er það setti
upp og ýmsu öðru, er þaö hefir
gert í framfara áttina. sem er svo
mjög sjaldgæft af íslenzkum blöð-
um; alt þetta bcndir til kaupenda-
fjölda, vinsælda og góðra skila
við blaði’ö. Það cr ósk mín og
von, að Lögberg haldi áfx-am að
koma út, lifi og færi okkur lesend-
um sinum, eins og það að undan-
förnu hefir gert nytsamar, fræð-
andi og skemtandi ritgerðir. _ Aö
endingu óska eg' yður og blaði yð-
ar alls góðs og eflingar í frain-
tiðinni og enn fremur gleöilegra
jóla og farsæls nýárs.
Benjamín Tlio rgrímsson.
cngi. Svo fengu og nokkrir Ixend
ur, er næstir bjuggu, þar árlega
leigt engi, þvi aldrei þraut víöáttj-
an. Mcst allt sem í- Blánni var
heyaö, fluttu menn blautt—vota-
band—á þurkvöll, sumpart á kila-
bakkana, sumpart á túnin; var það
all erfiður heyskapur en oft er
Bláin vel sprottin og grasið heldur
gott. Aldrei var farið í lÆup-
stað eða í neinar Iangferðir um
sláttinn Fólk fór til kirkju á
sunnudögum ]>á sem endranær, og
ýmist heimsóttu nágrannar hverjir
aðra á helgum, sér til skemtunar.
Lftir túnaslátt, sendu ]>ó sumir
bændur oft einrv rnann, ]>etta ann-
anhvern eöa ]>riöja livern laugar-
dag með einn hest i taumi, suður
a Berufjaröarströnd til að fá nýjan
fisk, helzt ísu, í skiptum fyrir skyr„
smjör og ost. Allflestir hættu
slætti 22 vikur af sum.-i. Stöku
menn voru við heyskap fram að
göngum. Þá var gjört utanað
heyjum, dyttað aö húsum, farið í
skóg og búist viö fjallgöngum.
fMeira.J
að l>ykja sárt að heyra ]>að, ]>ví að
fátt gott þykjast ]>eir eiga þeim
upp aö unna. En eitthvað á þessa
leið er saga málsins:
Danskur sjóliðsforingi, er send-
ur til íslands nokkrum sinnum í
þarfir ríkisins. Hann kemur brátt anna' þaö er að minni hyggju;
niarkveröasti afangastaðurinn a
auga á það, hve landið er nakið—
skóglaust. Viöbrigðin hafa veriö
mikil. Honum fanst ísland vera
hluti ættjarðar sinnar. Fyrir því
vill hann reyna að bæta úr skóg-
leysinu þar, eins og gert hafði ver-
ið heima hjá honum í Danmörku.j ,y ,inum ti[ Lögbcr^
Fékk hann þvi til vegar komiö. að
stórmennska, — ef eg mætti það
orð viðhafa í ]>eirri von, að eg
ekki yröi misskilinn.
Jólin eru liðin. Drotni almátt-
ugum sé lof fyrir liverja stund,
sem hjá líður, sem skilur eftir
frið og ánsegju. Bráöum erum
vér staeldir á vegamótum áraskift-
allri okkar vegferð. Guði sé lof
fyrir alt sem liöiðer, og lít ]>ú
með miskunn á allan veikleikann
cg gef oss öllum gleðilegt ár!
Lárus Guðm undsson..
Skúla fógeta
minnast þcir nú heima á íslandi
meö ýmsu móti. Jón dócent Jóns-
son liefir gefið út bók sína um
hann á ný og breytt henni og auk-
iö við hana. í niðurlagi bókar-
innar segir svo:
“HefÖi Skúli Magnússon verið
uppi á söguöldinni, er þaö engum
vafa bundi’ð, að hann hefði orðiö
rikur héraðshöföingi og vígamað-
ur, er skáld og sagnamenn hefðu
viðfrægt í ljóðum og sögum,
Hefði hann lifað á því tímabili i
sögu lands vors, er kirkjan drotn-
aði yfir hugum manna og hjörtum,
þá hefði hann sjálfsagt borið bag-
al og mitur og sveiflað tilfinnan-
lega einvaldssprota kirkjunnar yf-
ir landi og lýö. Hefði honum aft-
ur á móti veriö þaö ætlað af for-
sjóninni að lifa á vorum dögum.
um þær mundir er frelsishug-
sérfræðingur i þeirri grein var
sendur til landsins til þess að
rannsaka staðháttu alla. Reynd-
ust þeir ekki jafnslæmir og marga
mundi gruna. Eru nú komnir upp
nokkrir gróðx-arreitir og margar
þúsundir af trjáplöntum eru gróö-
ursettar árlega víðsvegar um land.
Ke]>past ungmennafélögin auk
þess hvert við annað um að grciö-
ursetja sem flestar plöntur á
hverju vori.
En um leiö og danski skógfræö-
ingurinn fór um lanclið, sá hann
annaö verkefni sem ekki þurfti
s'ður að sinna. Þaö var sand-
græðslan. eða að hefta útbreiðslu
sancffoksins. Var síðar sendur
annar danskur maður til þess að
athuga það nánara. Dani.* hafa
að líkindum nánari þekkingu
þessum maluin en nokkur önnur
þjóð, svo mikið hafa þeir unnið að
sandgræðslu heima hjá sér. _______
Þessi maður komst að þeirri nið-
urstöðu, að mikið mætti hefta
eyðingu af sandfoki á fslandi, ef
viljinn væri góður.
Nú eru fimm ár síðan byrjað
va." á sanclgræöslu tilraununum
meö styrk af almannfé. Þó að
tíminn sé ekki lengri en þetta og
viö margt sé aö striða: óbhða
veðráttu, erfiða flutninga, fátækt
og stirðan hugsunarhátt, þá hefir
þaö |>egar sýnt sig, að margri
sandauöninni má breyta i frjó-
sama og arðberandi bletti.
Enginn skyldi þó skilja þ.etta
éAðsent úr bænumj
— Útgefenchir Lögbergs, rit-
stjórar og eigendur, eiga mikla
]>ökk skylda frá kaupendum þess
fyrir jólanúmer þess blaðs. Það
er gefendum sóini, en móttakend-
um ánægja.
Þótt leitaö væri austan hafs
sem vestan. þá mun aldrei fyr
sézt hafa eins stórt og skraut’egt
íslenzkt jólablað og ]>etta — eða
ekkert annaö einstakt númer af
blaði — 18 siöur í svo stóru broti.
Aöallega er framsíðan fögur,
]>ar sem hún birtist í þremur litum
ineð nöfnunum, myndinni, kvæö-
inu og umgerðinni, og eiga ís-
lendingar því sjaldan að venjast.
að sjá svo mikið skraut á blööum
sinum.
Alt er blaöið annars ljómandi
a vel úr garði ge-t, hvað pappír og
prentun snerti.*, en ekki minka þó
myndirnar. kvæöin og ritgerðirn-
ar 1 blaðinu gildi það. sem þaö
hefir í bókmentalega átt. Flest er
svo vancfeð, að það er með Iþvi
bezta, sem vér íslendingar hér
vestra þaö minsta kostij höfum
átt að venjast.
í þetta sinn ætla eg ekki að
lýsa neinu sérstöku. Vil aö eins
endurtaka þakklæti mitt, og óska
Lögbergi gleöilegs nýárs. I
Úr bréfi frá Ivanhoe, Minn.
Mér til ánægju sé eg það á
mörgu, að Lögberg er ekki í
neinni fjárþröng; svo sem þeirri
Sönn er sagan
sem hér fer á eftir, þó líkari sé
ævintýrum þeim, er segir frá í
þjóðsögum um KotkarTssonu, er
eignuöust kongdóttur fyrir kænsku
sina og hepni.
Fyrir 25 áruni fluttist ungur
maöur frá Jótlandi til Ameríku,
og kom til Ecuador í Suður-Ame-
riku; fékk þar atvinnu hjá dönsk-
um lyfsala í höfuðborginni Quito.
Eftir 6 ár keypti hann þá búö og
varð brátt efnaður, þvi það var
eina lyfjabúöin í borginni. Franz-
rnenn tveir stofntiðu aðra, en hann
keypti af þeim og rak lyfjaverzl-
un í tveim stööum,, síðan setti hann
á stofn ölbruggun, og gerðist, þeg-
ar timar liöu, ttmsvifamesti og
auöugasti kaupmaður í þessari höf-
uðborg Ecuador’s. Hann giftist
dóttur landstjórans, sent var auö-
ugt gjaforð og af beztu ættum þar
i landi; varð bæjarfulltrúi og
bankastjóri, og unt mörg ár kenn-
ari við háskóla þeirra í efnafræði;
þvtí a'ð liann var mikiö fyrir nátt-
úruvisindi gefin og hefir skrifaö
Ix>k um breytingu náttúrulögmála,
er kom út i Washington, og mikið
þykir til koma. Hann var í vin-
áttu við landstjómarmenn af öll-
um flokkum, og svo kænn, að hann
kom sér svo vel við alla, að þeir
sóttu hann aö ráðuni, en opinber-
lega gaf hann sig ekki við stjóm-
málum, ]>ví að landsmenn skoöuðu
hann jafnan sem útlending, einsog
alla sem ent ekki af þarlendum
ættitm. Margir norrænir menn
kotnti þar til lands og nutu allir
aðstoðar hans á inargan veg, og
kom hann öllum vel á veg, sem
nokkur þrifnaöur var yfir, en út-
lendir feröamenn, tignir og ótign-
ir, nutu gestrisni hans og leiðbein-
ingar
Quito stendur langt fró sjó, uppi
á háfjöl um, hærra yfir sjávarmál,
en nokkur annar bær í veröldinni.
Þar kont, aö hann þoldi ekki
fjallaloftiö, sent er ákaflega
þunt, og varö hann oft að fara
ferðir sér til heilsubótar, og fór
þá jafnan til Danmerkur. Hann
fór eina slíka i haust, og var það
hin siðasta; hann komnst dauð-
vona til átthaga sinna og lézt þar,
rúmlega fim‘.u;ur að ald i. Kona
hans lifir og tveir synir.
Æfisaga l>essa Jóta er engu lik-
ari en æfintýri, — og nú er þaö á
enda kljáð.
i
“Eg þjáöist af harölifi í tvö ár
og reyndi alla beztu lækna i Bris-
tol, Tenn., en með engúm árangri.
Tveir skamtar af Chamberlains
maga og lifar töflum ("Chamber-
lain’s Stomach and Liver Tablets)
læknuðu mig.’ Svo skrifar Thos.
E. Williams. Middleboro, Ky. —
Allir selja þær.
ÖLL
SÖGUNAR
MYLNU
TÆKI
Nú er tími til
kominn, að panta
sögunar áhöld til
að saga við til
vetrarins.
THB HEQB CUREKA PORTABLE SAW MILL
Mountt'd . on fvhrcls, for saw-
ii>glnus/2t /óöin xílöft. and un-
Ger. Tbis/flLV »eJL miilisaseasilymov-
lasaporta-
• tltresher.
THE STUART MACHINERY
COMPANY LIMITED.
Winnipeg, Man. |
764 Main St.,
Það tekst vel að kveikja upp á morgnana ef þér notið
”R0YAL GE0RGE“ ELDSPÝTUR
til þess, því aö þær bregöast aldrei. ÞaP
kviknar á þeim Hjótt og vel. Og þær eru þar aö
auki HÆTTULAUSAR. þtGJANni, ÖRUGGAR. Þaö
kviknar á þeiin hvar snn er. Þér fáiö 1000 eld-
spítur í stokk fyrir to c MUNIÐ ÞAÐ! Þér
megiö ekki missa af því. Búnar til af
The E. B. Eddy Lo. Ltd. Hull, Canada
TEISE & PERS8E, LIMITED, Umbodsmenn. Wínnipeg, Calvary, EdmoCton
ROKlnn, Fort Willlam og Port Arthur.Q
Útlendingurinn.
Eftirmæli.
Fleima átti hann hvergi:
Auka-gestur atvikanna,
útlendingur viðburðanna,
sérvitringur samlandanna.
Steinn i götu guðs og manna,
brotinn út úr bergi.
Brotinn úr heiðnu bergi.
Frá öllum var hann illttr vanur —
bar óláns merkin ný og forn.
Á Islandi var hann svartur svanur,
en sauður, hér í Kanada, með horn.
Heimurinn var honum hundaþúfa,
ep hitnnariki mýrarljós,
í helvíti var of heitt að búa, —
og húsgangsleg braut aö feigöar-ós
Svo heima átti hann hvergi:
Auka-gestur atvikanna,
útlendingur viðburöanna,
sérvitringur samlanclanna.
Steinn i götu gttðs og rnanna,
brotinn út úr bergi.
Brotinn úr heiönu bergi.
Þ. 1\
GUNNAR GUÐMUNDSSON.
Dáinn 11. Febrttar 1910.
Hve sælt við hinsta sólarlag
þá síðsta band er leyst,
að geta litið liðinn dag
og lifsins föður treys“
Þá hverfur alt sent áður var
i efsta sæti heims,
við sigurgeisla sælunnar,
frá sæltt dýrðar geints. v
Já, þá er dygð hins minsta manns,
í markið hæsta sett,
þar stjórnar gæzka gjafarans,
sem geldttr öllum rétt.
Nú hvílir þú við .þögult skaut,
og þráir kæran vin,
sent reyndist trúr á tæpri braut,
við tinians hret og skin.
Far vel! eg legg á leiðið krans.
með ljúfri þökk og ást,
því alt er gott frá hendi hans
sem hryggum aldrei brást.
Far vel, eg þakka liðna leið
þar lýsir minning kær,
þó lækki sól og skyggi skeið,
í skjóli vonin grær.
Fyrir hönd Þorbjargar Guðmundsson.
M. M.