Lögberg - 01.08.1912, Page 3

LÖGBERG. FIMTUDAGINN x. AGÚST 1912
3-
Hol-götur frá vaði —
Björg og Laufey báðar
Biöu út’ á hlaöi.'
Þar fór Lárus. Leitum snúin frá
Lesta-sveitin, einkis-vör hvar feldist
ÞaS sem horfiö haföi fram’ í á.
Helzt var sýnt, aö noröurförin dveldist.
Valdiö týnt og höfuðlaus var her,
Herra-tignir allra kannske í veði.
Óvíst mál hvar ínætti smeyja sér
Mjúkinn í hjá þeim sem næstur réði,
Líksins varö aö leita
Líka. Aftur ríða
Suöur. Út til sveita
Sœkja lið og bíöa.
Vita feng sinn falla
Fyrin slisiö þannin
Illa beit á alla.
Enginn syrgöá manninn.
Þyngstan huga sérhver samt þar bar
Sveina til er leiðtog slík þeim vórui,
Glópskan þeirra völd að þessu var
Vandræðinu og tvísýnunni stóru.
Lárus átti hæst i húfi þar,
Heiftin var hans ráðaleysi aö brýna.
Halli, fíflið, fann hve sárt það skar,
Fyrir þetta aö missa útgerð sína.
i
Lárus leiðar-greiðans
Launin hugsar blóöug
Björgu, er úti beiö hans
Beizkju-grætt en hróöug.
Sárra en grárra gjalda
Greypilegra efnda,
Ættar ægi-skjalda
Óvopnaðra hefnda.
Þegar riðu þeir í húsa-hvörf,
Þarna beið hún væntu tíðindanna,
Tígin-öldruö, drengileg og djörf.
Dyra-vættur sneyddu átthaganna
Sigurfríð hjá fórnum dýrri sér
Fööurlands í stundar-þágu greiddar.
Öllu svift. Og sinna stunda hér
Síðstu rauna-bætur þannig eyddar.
• . .
Hennar ættjörð aldna
— Ólík suður-foldum —
Bauð ei hátíð haldna
Hennar liðnu moldum.
Og fyrir unga mögu
Að eins hafði að bjóða,
Gröf í glötun Sögu,
Gleymsku allra ljóða.
Lárus hvesti hlakk-röddi sina í áér,
Sagði hvelt, en vonzkan skein af bránni:
“Tíðindin þau, Björg, við berum þér,
Báðir glópar þínir liggja’ í ánni!
Makleg afdrif. Hefði ei hirðstjórinn
Hjá þeim týnst og gæfa betri manna.”
Björg stóð föst, viðí illu al-búin,
Undir storkun þyngstu hrakfaranna. J
“Iæitt er, lepp sem prettum
Landsi síns að vill hlúa,
Gott þó færði í fréttum ,
Fallvalt myndi að trúa —
Liggi feigðar-fölur
Framinn illra dáða.
Sæl eg legg i sölur
Syni mína báða.”
Minni íslands.
(Flutt á samkomu íslendinga í
Mordcnbygð á aldar afmœíi
Jóns Sigurðssonar forseta)
I dag er tilhlýðilegt að minnast
ættarlandsins okkar Islands. Það
verður enginn fróðleikur fyrir
eldra fólkið sem eg get sagt um
landið. Það veit það alt áður, —
en fyrir yngra fólkiö, ætti það að
verða til uppörfunar ef það vildi
kynnast landinu betur, en það hef-
ir átt kost á, og einkum fært því
sikilning um það, hvers vegna það
er, að‘ vér geymum minningu þess,
eins og gimstein í gullöskjum.
Þegar Gunnar á Hlíðarenda leit-
aði um ráðahag til Hallgerðar þá
sögðu frændurnir kost og löst kon-
unnar: eins skal eg gera og byrja
á ókostum landsins. Fyrir af-
stöðu þess á hnettinum, er það eðli-
legt að það sé stygglynt og mis-
viðra samt og stórfelt íl eðli sinu,
en á hinn bóginn svo fagurt og
tignarlegt. -Það er ekkert rang-
nefna að kenna Island við konu eða
drotningu hafsins, og það mun eg
vi'ðrasamt og stórfelt í eðli sínu,
ur svo vel í eyra, jafnvel þótt eg
snúi mér að hinni kaldari hlið, j>ól-
strauminum að norðan. er flytur
með sér ísinn frá Grænlands óbygð-
um upp að ströndiun landsins ár
og ár í bili og það á þeim tima —
tíma vorsins, þegar alt á að safna
nýjum kröftum. Það er einn
langmesti ókosturinn ; þar af leiðir
óreglu bundin veðurátta (ef svo
má að orði komastj svo oft má sjá
vetrartíð á sumrum og sumarið á
vetrar dögum. I janúar mánuðj
hefi eg séð ný útsprungna sóley.
Þá var 9 gr. hiti um nætur á Remus
og aldamóta veturinn síöastl. sáust
sóleyar í túnuin í Eyjafirði. Hún
getur verið svona njislynd drotn-
ingin okkar í þafinu, en þeir skatt-
ar sem hennj berast sunnan frá
Mexiko flóa með gólfstrauminum
í opnum örmum verða ekki reikn-
aðir til verðs, þeir verma hafið
kringum strendurnar, og fyrir það,
og líka hitt, aði landið er umflotið
sjó, þá stigur hiti og frost aldrei |
eins hátt sem hér í Canada. Neð- í
an sjáfar liggur fjalla hrjggur í |
stefnu frá Skotlandi nor<ð vestur í j
ishafið, á honum stdndur Island j
norðarlega, eins of vættur á verði j
og hindrar ísrek suður um Atlants- I
haf, — það liggur nærri að Skot- j
land ætti að greiða Islandi vernó- j
artoll. En hver mundi svo djarf-
ur afS sækja taflið í hendur Dofra
konungs ? >
Þótt landið sq hrjóstrugt og ó-
björgulegt á mörgum stöðum þá
er einmitt þar, syo mikill kjarni að
hann verður ekki séður og metinn,
af ókunnugum sem ekkert þekkja
til af eigin reynd. Sauðfé sem
gengur um sand og hraun og upp
undir jöklum, verður svo holdgró-
ið og mörfeitt að það getur ekki
gengið og mörg dæmí að það get-
ur ekki reist sig.
Eg viðurkenni þaðrað Island
hefir ókosti, en hvar finst það
land i heimi, sem er að öllu galla-
laust? Ekki einu sinni aldingarði-
urinn Eden eftir því sem sagt er.
Sólin sem lifgar alt, vermir alt,
hefir bletti, og er hún elskuð af
öllum. Blettir íslands eru hverf-
andi móti kostunum. Vestur Is-
lendingar sýna það líka í verki ár-
lega', að þeir skrifa minningu þess,
á marmara en ekki sand. Lengi
lifi islenzkt þjóðerni! Lengi
hljómi norræna málið í þessari álfu
heimsins! —
Nú hefi eg i fám orðum sagt frá
afstöðu og eðlisháttum landsins
sem mér er hugljúft að lýsa, en
svo yerður það örðugra að sýna
það innbyrðis í anda svo að aðrir
hafi þess full not. Vér höfum
ekki flugvélar eður arnarvængi til
að berast á, yfir höf og lönd, ep
vér höfum sterkari vængi og hrað-
skreiðari, en það flug getur veitt.
Væng'i ímyndunaraflsins. Gefum
þeim vald vort og vilja um stund!
Látum ímyndunaraflið ljúka upp
fyrir fjarsýni voru hinni fjöl-
breyttu Iista höll náttúrunnar á
Islandi.
Jöklasýn.
Vér skulum fyrst í anda lita yf-
ir hálendið frá Fjórðunga öldu;
jöklarnir eru eins og konungar í
hásæti. Alt hið lága fellur þeim
til fóta, það er eins og þeir sendi
fyrirskipanir útum alt land niður
til sjáfar. með árstraumunum sem
renna undani fótum þeirra og
Ægir sjálfur verður að' lækka öld-
úrnar þegar boðberinn kemur.
Með hverri dagrenningu leggur
sólin gullborða á kórónu þeirra, og
að kveldi dags minnist hún við þá,
með eldstöfum aftanroðáns.
Þáð er eins og öll tungu höft
slitni við þá sýn — að sjá jökul
hjálmana og f jallseggjarnar
skygndra líkast skirasta gulli. Þar
mundi fyrst mállaus maður læra
að mæla!
Orð Sigurðar Breiðfjörð berg-
mála mér í eyrum:
Morgun sunnu blessað blóð
blæddi um fjalla tinda.
Tign jöklanna hefir ekki farið
fram hjá auga skáldsins.
Steingrímur kveður um Snæ-
fellsjökul, Stephan um Torfajökul,
Þörskabátur um EyrílWsjjökul’, dog
svo frv.
Eg skal nefna fleiri jökla á nafn
og gera þá kunnuga unga fólkinu:
Þeir hafa aldrei átt nafnseðla.
Vatnajökull, Öræfajökull, Eyja-
fjallajökull, Langjökull, Klofajök-
ull, Hofsjökull, Skaftárjökull. Hér
verður lítið sagt, af þeirn mikilleik
sem er þar, á því' fjalla hálendi.
Fjalla þyrpingin grípur hver í aðra
Það er eins og völundar fjallanna
hafi lagt allt kapp á fjölbreytnina.
Hver um sig, hefir vilja'ð hafa
sihn fjallastól, sem allra ólíkastan
hinum. Þar má sjá fjöllin af mis-
munandi hæð eins og stéttaskift-
inguna í mannfélaginu nær og fjær,
svo langt sem augað eygir. Þau
sem eru í mestu fjarlægð eru hjúp-
uð bláma tíbráarinnar sem rennur
saman við aöra fjölbreytta liti, svo
sem vötnin á heiðunum, lik glamp-
andi speglum i grænni umgjörð
setn taka myndir á heiðskírum
degi af nálægum hlutum, þar sjást
brúnir fjallanna í dofti niðri í
vatnsbotninum.
Léikvöllur vindanna.
V
A þessu víðáttu mikla hálendi
eru sandar og hraun. Ódáðahraun
er eitt stærsta hraun í heimi. Þar
hafa eldleðju straumarnir runið
niður, frá fjöllunum yfir flatlend-
ið löngu fyrir landnámstíð og arm-
ar af þvi ná, alt ofan til bygða, í
Suður-Þ ingeyj arsýslu.
Það er hrikalegt að horfa yfir
þann vigvöll elds óg ánauðar. Þar
eru gjár, sannneíndar grafir
myrkranna. Þar eru klett^r í
ýmsum myndum margra feta háir.
Það er eins og bíldhöggvara listin
hafi tekið sér snið af þeirn.
Þar er Sprengisandur, leikvöllur [
allra storma. Þar er KiðagH sem
Grimur Thomsen kveður um:
Ríðum og riöum og rekum yifir
sandinn,
rökkva tekur senn á Herðibreið. j
Álfadrotning er að beisla gand- j
inn —
ekki er gott að verða á hennar [
leið.
Yænsta klárinn vildi eg gef a til,—
að vera kominn yfir kiðagil.
Örnefni.
Þar er Katla, Askja, Arnarfell
og Dyngjufjöll með Jóns skarði.
Þar er Vonarskarð gegnum Vatna-
jökul, hinn gamli þingvegur til
Lögbergs, hins forna sögustaðar.
Þar er Bláfjall sem teigt hefir
helzt tind sinn upp úr snjóbreið-
unni á ísöldinni. — fÞað segir
jarðfræðingurinn Þorvaldur Tlxór-
oddsen.J Þar er Trölladyngja og
Leirhnjúkur með fl. Þar er Herði
breið. Búrfell og Sellandafjall
nær bygðum, Ytri og Syðri námar.
Þar var brennlsteinn tekinn til
forna'. Ytri og fremri Brúnar eru
þar í nánd hraunflákar í afrétti
Mývetninga, og margt fleira minn-
isstætt sem engin tök er að telja í
stuttu máli. I annari afstöðu má
nefna hina fögru Hveravelli. Þar
lifði fjalla Eyvindur um hríð ög
sauð kjöt sitt í hverunum. Þar
er Tómasar hagi kendur við einn
hinn merkasta mann, sem Island
hefir átt. Þar er Alftaver, þar
syngja hinir hljómfögru svanir. —
Þessi fáu örnefni sem hér eru
talin, eru á milli ^Uður-Þingeyjar-
sýslu á Norðurlandi og Hreppanna
í Árnessýslu á Suðurlandi Um
austur og vestur hálendið er eng-
•epq iiuij uui
Náttúru undur.
ísland er undra land. Það á
svo marga merka sögustaði. Eld-
fjallið Hekla ‘ og gosbrunnurinn
Geysir, eru nafntoguð: auglýsing
þeirra hefir borist út um allan
heim.
Geysir spýtir, brennisteinskendu
vatninu mörg hundruð fet upp í
loftið með drunum og undirgangi.
A þann leik hefir fólkið horft í
þúsund ár.
Þá er verðugt að nxinna á þing-
staðinn forna, Þingvelli með Al-
mannagjá og Lögbergi, þar sem
hinir spaklegu dómar fóru fram.
Um hamragirðinguna segir Jón-
as Hallgrímsson:
“Drottins hönd þeim hömrum
veldur,
Vittu barn sú hönd er sterk!
Gat ei nema Guð og eldur,
Gert svo dýrðlegt furðuverk.”
Ekkert land í heimi á jafn marg-
ar hitalaugar og hvera. Frá suð-
vestri til norðausturs liggur sterk-
asta hitaæðin gegnum landið. IÞjað
er líklega ofsagt, að hver sveit
megi heita laug meö þeirri linu, en
mörg sveit á líka margar. Margar
laugar og hverar eru i Laugardaln-
um. Margir bæir eru ikendir við
revk og laugar út um land alt. I
túninu á Reykjum í Skagafirði eru
tvær uppsprettulindir, önnur heit
en hin köld, með fárra faðma milli-
bili. Engin veðrabrigði hafa veru-
leg á hrif á eðli þeirra.
Klettur stendur upp úr Reykholts-
á i Borgarfirði, upp úr honum
sprettur vatnsæð. Ensk kona sem
var að ferðast um landið, trúði því
ekki, að þar út í straumvatninu væri
heit uppspretta, hún fór því út að
klettinum og brá á hann einum
fingri og brendi sig.
Uxahver í Reykjahverfi í Þing-
eyjarsýslu er goshver, hann spýtir
vatninu upp 18 fet, svo fellur vatn-
ið niður í hringmyndaða leirskál,
rennur inn af börmunum, vellur og
sýður, og býr sig undir nýtt gos:
nokkrir smáhverar eður hita augu,
eru þar í g rend við hann með
upphleyptum brennisteinskendum
sandbörmum, en þar er og svo
einn hver, stórfeldur í skapi og
mun lítið minni7 en Uxahver að
þvermáli. Hann er nefndur Bað-
stofuhver; þar iskellur málmlitað
vatnið í ofsa suðu í barma hvers-
ins á víxl. n^eð brestum og braki.
Það er i gömlum munnmælum að
þar hafi staðið bær, sem hverinn
er nú, og hann hafi komið upp
í baðstofugólfinu og nafn hans
dregið af því. Hvað satt er i
þeirri sögu veit eg ekki.
En hverinn vellur þar, í sínum
krafti og sinu veldi, með svip af
hinum Griska eldi. Ásbirgi í
Kelduhverfi er talinn einn ein-
kennilegasti og fallegasti staður
landsins. Skeifumynduð lands-
spilda hefir sígið niður í eldsum-
brotum og hamrabelti giröir það á
þijá vegu. Einar Benediktsson
segir i.hinu þróttmikla .kvæði um
Ásbirgi, að Sleipnir Óðins hafi
drepið þar niður einum fæti. Inní
birginu váxa birki og reiniviðar-
tré og til prýðis og tilbretyingu er
þar lítil tjörn og margbreyttur stór
vaxinn gróður.
Sluúttnes í Mývatni er einkar fag
urt, þar eru hvannir og .fjölskrúð-
ugur jurtagróður, mikið andavarp
og auðnulegt alt umhverfis.
Dýr og grós.
Mývatn er fiskiríkt, hefir eyjárt
og arðsemi /nikla, silunginn s,vo
feitan sem úr sjó væri runninn.
Vilt dýr eru ekki viða nema refur-
inn, hann á þar alstaðar heima.
Hreindýr eru norður af Mývatni,
lifa mest á fjallagrösum og mosa
sem kenningarnafn hefir af þeim
ÆreindýramosiJ. Þegar fjölskylda
þessara dýra er aðgreind meði nafni
þá er sagt á gamla málinu okkar
Gassi og Gemsa með Hreini sín-
um. Vilt sauðfé er upp af Núps-
skógi í Skaftfellssýslu; innilokað;
jöklum og stórvötnum. Það er þó
ekki almennings eign, heldur hlunn
indi afréttar bóndans sem ríkir þar
yfir. Er hann ekki voldugur kon-
ungur ? jöklar og straumar lúta
honum! Þetta sauðfé er eins og
landið og náttúran sem það elst
upp við, hart og skarpt í breyttum
myndum, að lit og fleiru, svo sem
ferhyrnt, þrihyrnt og kollótt. Ekki
verður það handsamað nema með
skotum. Þó kemur það fyrir að
það er svo holdug* aðþáð gefst
upp á hlaupunum og verður þá
tekið. I sömu sýslu eru sem sjálfs-
ánir akrar. Upp úr sandi vex Mel-
grasið sem svo er nefnt. Það er
líkast hafraakri, stöngin er gildari
en hafrastöng og fyllist út með
kom árlega; það er haft til brauð-
gerðar. Það er auðvitað í smáum
mæli þetta,—en á landskosti bend-
ir það.
Það er því ekki neitt yfirnáttúr-
legt þó Leifur hepni og Þorfinnur
Karlsefni sæu sjálfsána akra þeg-
ar þeir fundu Ameríku. Fjöll og
firðir Islands eru sem blaða mörg
bók, á hverri síðu birtist ný mynd.
Til sjávar.
Vér skulum snúa frá hálendinu
um stund til sjávar og líta með
ströndum fram. Það liggur beint
fyrir og taka í með skáldinu og
segja: ;
“Norðurstranda stuðlaberg
stendur enn á gömlurn merg!”'
t
Hafflöturinn er spegiltær. Skip-
in eru á sveimi undir hvítfölduð-
um seglum, og önnur stærri knúð
áfram af eldi og úða.
Hvala blástrar sjást hér og [þar„
og sporðaköstin kljúfa sjóinn til
begggja hliða. Fyrir nokkrum ár-
um komu tvær hvalamæður inn á
Arnarfjörð, sumar eftiir stunar,
með unghveli sín. fHvalurinn á
ekki nema einbera. j Fólkið við
fjörðinn nefndi þessar mæður
Reiðar og Rönd. Á þessar haf-
mæður var litið sem heilladísir
lands og lagar, er flyttu með sér
giftu og gróður til allra bjargráða
Lítum í anda yfir hinn mikla
Breiðfjörð. Það er sagt, að þar
muni vera ekki færri en 300 ejyjar,
hólmar og grassker. Uppá skerin
skríður kæpan og ruggar kópnum
sínum til værðar ; hún er að’ venja
hann af brjósti. Hann á að fara
að vera sjálfstæður selur um hinn
salta mar . Hann vaknar og finn-
ur hvergi mömmu sína^ Hann fer
að góla oghrína!
Sorgin á þarna heima út á sker-
inu! Öll börn gráta! En svo er
gleðin og friðurinn á öðlrum stað,
kannske á næsta hólma. Það er
varpeyja. Bliki og æður búa sér
þar hreiður. Matthías lýsir þvi
með einu erindi:
“Alrei sá eg ást og frið
una hér á jörðu,
sem þau blíðu býlin við,
bólin, dúni vörðu.’* 1 * * * * *
Lífið í björgunum
Vér skulum leiða athygli að j
fuglabjarginu. I þúsundatali situr
Langvíjan á hyllum hamranna sem
er máske 600 fet á hæð og <þar yfir j
Bjarg sem er alsett fugli mætti j
helst Ukja við stórfelda lyfjabúð
með flösku og glasaröðum.,
I þeirri miklu hæð verður ekki
aðgreint aunað en marglitir hálsar
fuglanna og er það nokkuð svipað j
flöskustútum með álímdum miðum
“Ó! að það væri alt brennivíns
flöskur!” sagði Arni slompur.,
Þessi fuglabjörg eru víða kring-
um Island. Drangey á Skagafirði,
hið mikla matborð sýslunnar, er
eitt af þeim, þar hefir, fugltekjan ;
náði 60,000—100.000 á ári. Þar j
var Grettir veginn. Þá rann Hær-
ingur á flótta og hljóp fram af
100 faðma háu bjarginu. Síðan er
þaö kallað Hæringshlaup; en 111-
hugi bróðir Grettis, ungur og fríð-
ur, vildi heldur láta lífiði en mega
ekki hyggja á bróðurhefndir.
Hér er ekki tími til að tala um;
sveitalífið á íslandi, en frjálslegt
er það. Þegar um ntannfundi er
aðræða, þá tekur hver sinn hest og
söðul og hafa samreið og geta
mælst við—hvor við annars hlið;
hestarnir eftirlátir, léttir í taumum
og fótkvikir. Það er tilkomumik- [
ið að sjá flokk kvenna þeytast á-
frant í samreið, eins og skjaldmeyj-
ar fyrir löngu liðnum tíma. Einn
af yfirmönnum í her Dana og í
fylgð konungs er hann sótti
ísland heim fyrir fáum árum,
mælti fyrir minni íslenzku hest-
anna og tók til þess í því sam-
bandi, að þær stúlkpr sem báru
fram rétti á borð konungsi, væru
ófarnar úr hverjum áfangastað
þegar allur mannskarinn lagði upp
til hins '\pæsta. En svo þegar til
næsta áfangastaðar kom, þá væru
þessar sömu skjaldmeyjar, — er
hann nefndi svo, — komnar þar á
undan og teknar til starfa. Eng-
inn gæti séð hvaða brautir þær
riðu. Það liti út, að þær brautir
væru annaðhvort niðri í jörðinni
eða þá bygðar uppi í loftinu og
bætti þvi við, að þetta væri ekki
hægt að gera í Danmörku. “Guð
er enginn íslendingur,” sögðu
Danir í skopi, á fyrri tímum. 1
þessu atriði mætir það árekstri, að!
þeir séu fyrir neðan þá, og víðar
og víðar. Og þótt íslenzka þjóð-
in nái ekki hinum risavöxnu þjóð-
um nema til knés í öllum verkleg-
um framförum, þá er hún ekki
afskift að atgjörfi andans.
Snjósóley og skarfakálið.
Grasaríkið er fjölbreytt á Is-
landi. Margar jurtategundir sem
ekki eiga heima annarstaðar enn í
heimskautalöndunum. Sem dæmi
má nefna snjósóleyjuna. Hún
vex i grjóturðum, milli snjóskafla
á hæstu fjöllum. Hún vaknar
síðla sum^rs. til að blómgast.
frjósa í hel í fyrstu hriðinni.
og frjósa í hel í fyrstu hríðinni.
Eggert Ólafsson mun nafa fundið
hana fyrstur manna. Síðar
aðrir. Þá kemur lýðskólakenn-
ari, Guðmundur Hjaltason, til
sögunnar, og fer að leita um reg-
in fjöll og finnur hana. Þá er
hún aðeins fundin á þrem stöðum
á landinu. Skarfakálið er önmfr
tegund sem nefna má; það vex| í
klettum. Það er meðal við skyr-
bjúgi er sækir á norðurpólfara,
og það kom einsetu mönnum á
Spitzþergen að góðu liði er liföu
þar í níu ár.
Tign og prýði landsins.
Eru þér allir i anda, búnir að
IÖLL
SÖGUNAR
MYLNU
TÆKI
THB HEGB EURBKA PORTABLB SAW MILL
Mounted . on whecls, for saw-
ing logs «2 / SO in. x íöft. and un-
dcr. This/J&vV f4. ^ millis ascasily raov-
ed as a porta-
ble thresher.

Nú er tími til
kominn, að panta
sögunar áhöld til
að saga við til
vetrarins.
THE STUART MACHINERY
COMPANY LIMITED.
764 Mam St„ - - Winnipeg, Man.
festa auga á Fjallkonunni? Eg
sé hana, Fjallafoldina okkar. Hún
er tignarleg og fríð! Kóróna
hennar er samgróin himinbláman-
um. Klæðafaldur hennar blóm-
nuum, fótskör hennar hafinu, saga
hennar sólkerfunum, söngur henn-
ar mans andanum.
Vér höfum virt fyrir ossj há-
lendið á ættjöröinni, það er ekki
líflaus eyðimörk. Náttúran er
alstaðar Íifandi, hveramir rjúka,
jöklarnir snúast, árnar renna og
sýning afls og iðnaðar heldur á-
frarn. Ámar streyma fram und- j
an rótum fjallanna, lækir og lindir
hoppa á stað í veg fyrir móðuna
oer sameinast henni. Gömul al-
þýðu vísa bendir á samrenslið:
Þverá rennur i' Þeyanda,
Þeyjandi í Beljanda,
Beljandi í Blöndu þó,
Blanda rennur út i sjó.
Elfurnar þreyta hlaupið, 'hamr-
arnir sverfast niður undan spor-
unx þeirra. Ýmist eftir langan
eður stuttan veg kemur áin fram
á fjallsegg e'ðúr hamrabrún. Þar
steypir hún sér niður. Þá kemst
fossinn úr reifunum og fer 1 að
kveða!
Það ,var foss með sínum söng,
sólar drifinn báli,
sem elstu skáldum greiddi göng
að guða helgu máli!
Fossinn er frömuður allra
tóna!
Fjallkonan á marga fossa. Þeir
eru hé^aðsprýði. Þeir eru Goðar
allra strauma! Dettifoss i Jökulsá
mun vera þeirra mestur að afli.
Þar næst má nefna Aldeyjarfoss
I i Skjálfandáfljóti í Bárðárdal.
[Frá því foss-orgeli berast tónamir
jheim að Mýri. Þar dvaldi skáld-
ið Stephan G. Stephansson á æsku
árum sínum. Hver eru áhrifin?
Land til solu
Eg vil skifta á landi, sem eg á
íi Saskatchewan ásamt nokkru af
peningum fyrir hús eða bygging-
arlóð í Winnipeg. Á landinu eru
40 ekrur brotnar og sáð í þæir í
vor höfrum; auk þess er nokkurt
engjaland og er alt landið um-
girt, en er.gin hús á þv:.
S. Sigurjónsson,
655 Wellington ave., Wpeg.
The UNION LOAN and
INVESTMENT CO.
FASTEICfiASALAR FASTEICflASAlAR
Kaupa og selja hús, lóðir og bújarð-
ir. Utvega peningalán, eldsábyrgðir
o.fl. Leigja og sjá um leigu á smá-
og stórhýsum. Finnið oss að máli.
Hannes Pátwrsson, John Tait, E.J.Stephen-
son, Jón Friðhnnsson, Thorl. Jónasson,
ó- Pétuisson.
54 Aikins Bldg. 221 McDermot. Phone G- 3541
West Winnipeg Realty
Company
653 Sargent’Ave.
Talsími Garry 4968
Selja hús og lóöir í bænum og
grendinm; lönd í Manitoba og
Norövesturlandinu, útvega lán og
eldsábyrgöir.
Th. J. Clemens,
G. Arnason,
B. SigurSsaon,
P. J. Thomson.
synodus fé, ef til j>ess kæmi að
prestastefnan yrði næsta sumar
haldin í öðrum landsfjórðungi.
Um barnabiblíu.
Af goðafljótsins gigju slátt
sá greip ei tóna hálfa.
Svo kveður Stephan kvæðin
hátt
að klettafjöllin 9kjálfa.
i >
Sama dularþráðinn má rekja til
Baldurs Jónssonar, sem er einn af
yngstu og efnilegustu námsmönn-
um hér vestanhafs. Aldeyjarfoss
er skírnarvottur hans. Margt
hljóðskraf hefir hlotið að fara á
milli jæirra. Bamseyra'ð er næmt!
Sigurjón Bergvinsson.
fFramhald í næsta blaði.J
Prestastefnur.
Þessar ályktanir voru gerðar í
Reykjavík: j
Um sýkingarhœttu við altarisgöngu:
“Prestastefnan sér ekkert því til
fyrirstöðu, ef einhver óskar þess
fyrir sitt leyti að neyta altaris-
| sakramentisins úr sérbikar, "áð
J hann fái þá ósk sína uppfylta”.
Um skilnað riKis og kirkju.
"Prestastefnan lýsir yfir því að
hún er ekki mótfaliin aðskilnaði
ríkis og kirkju, þegar það er kom-
ið í ljós, að hann sé alvarlegur
vilji meiri hluta þjóðarinnar”.
I umræðum um það mál tóku
þátt: Arni Þorsteinsson, Jóh. L.
L. Jóhannesson, Gísli Skúlason.
Sigurbjöm Gíslason, Böðvar
Bjarnason, Sigurður Gunnarsson
og Haraldur Nielsson, auk fmm-
mælanda, Kjartans prófasts Helga-
sonar.
Tillagan var sainþykt með 7
atkv. gegn 5.
Um fermingarathöfnina.
Fundurinn tjáði sig í öllúm
aðalatriðum sammála fyrirlestri, er
dómkirkjuprestur Bjarni (Jpnsson
flutti um það mál.
Um synodus fé.
Biskupi falið að ráðstafa þvi
sem losnað kynni að hafa af
“Fundurinn treystir því að hið
íslenzka biblíufélag sjái sér fært
að veita af fefagssjóði styrk til út-
gáfu hinn*^- væntanlegu barna-
bibliu”.
A eftir inngangsræðu docents
Sig. P. Sivertsen um messugerðir,
urðu töluvert heitar umræður,
einkum um það atriði, að ein af
aðalástæðum til hnignandi kirkju>-
rækni sé sú, að mpnnum geðjast
ekki að prestunum. Snerust um-
ræðumar að miklu leyti um nýju
guðfræðina. Engin ályktun var
gerð, en þessir töluðu: Jón
Helgason, Guðm. Einarsson, Jó-
hann Þ'orkoLsision, Signrbjöm
Gíslason, Gísli Skúlason, Böðvar
Bjarnason, .Haraldur Nielsson,
Bjami Jónsson, 'Þórhallur Bjama-
son og Matthías Jochumsson.
Erindi Jóns prófessors Helga-
sonar var um náttúruvisindii og
kristindóm.
PRESTASTEFNAN A HÖLUM
í Hjaltadal
hófst sunnudaginn 30. þ. m. með
guðsþjónustu. Geir vigslubisknp
var fyrir altari, en séra Stefán
Kristinnsson sté í stólinn.
Fundinn sóttu 10 prestar og
mættu norðlenzku prestarnir sýna
meiri áhuga en sú fundarsókn
lýsir.
Rætt var þar, meðal annars um
aöskilnað ríkis og kirkju. Flutti
séra Bjöm Jónsson á Miklabœ r-
indi um það mál og lagði móti
skilnaðimum, en hinir prestarnir
sem til máls tóku vom honum
sammála.
Geir vígslubiskup jtalaði um
líknarstarfsemi i sofnuðunum,
mælti með stofnun hjúkmnarfél-
aga. : Bauðst ihéaSskekhir Skagi
firðinga til þess að kenna hjúkr-
únarkonum þeim, er slik hjúkrun-
arfélög vildu ráða.
r
\