Lögberg


Lögberg - 10.04.1913, Qupperneq 4

Lögberg - 10.04.1913, Qupperneq 4
4 LÖGBERG, FIMTUDAGINN 10. APRIL 1913 LÖGBERG GefiO át hvern fimtudag a£ The Columbia Prebs Limitrd Corner William Ave. & Sherbrooke Street WlNNIPEG, - MaNITOBA. STEFÁN BJÖRNSSON, EDITOR J. A. BLÖNDAL, BUSINESS MANAGER UTANXSKRIFT TIL BLAÐSINS: The Columbia Press.Ltd. P. O. Box 3172, Winnipeg. Man. UTANÍSKRIET RITSTJÓRANS: EDITOR LÖGBERG. P. O. Box 3172. Winnipeg, Manitoba. TALSÍMI: GARRY 2156 □Verð blaðsins $2.00 um árið. Dugnaður. i. Ef tákna ætti meS einu orði það einkenni, er flestir landar vorir hér í álfu ættu sammerkt um, þá virtist varla annað heppilegra, en orðið, sem þessum línum hefir valiö verið að yfirskrift, — orðið: dugnaður. Orðið er í sjálfu sér loflegt og gott og verðskuldað, en til þess svo sem að milda hrósið ofurlítið mætti kannske ' segja, að þessi heiðurseinkunn landa vorra hér sé þeim ekki algerlega sjálfum að um þakka, heldur hafi aKveðnar or- sakir valdiö því, að þeim hlotnað- ist þessi heiðurseinkunn; mejgin-, orsakir þær sýnast hafa verið efnaleysi innflytj-encanna; það knúði þá til að leggja fram alla þá krafta sem þeir áttu, til að bjarga sér, en hinsvegar hvatti og ríkj- andi landssiður þá fram í sömu -áttina. Það er kunnugra en frá þurfi hverja taug, og vöktu upp af dvala kapp, þrek og þrautseigju löngu horfinna tíma. Margir of- huðu sér, bæði þá og siðar, með látlausri slitvinnu, en eigi allfáir þeirra, sent fastast gengu íram, eru nú orönir með auðugustu og atkvæðamestu Islendingum hér í álfu. Ekki var þeim síður brýn nauð- syn á að fylgja sér kappsamlega að verki, og nota vel hverja stund, sem settust að á nýbýlum út í sveitum. Þangað leituðu oft bændur blásnauSir meS konu og barnahóp. Með óbilandi elju, atorku og forsjá tókst þessu fólki að bjarg- ast af fyrstu árin; en það voru hörð ár, hinutn snauðu fjölskykl- um, og öldungis ógleymanleg, þó að saga þeirra verði ef til vill aldrei skráð, sízt til fullnustu, en hún er þó skáldsöguefni sem vert væri aS færa í letur, þeim sem tök hefði á — gull, sem greypa ætti í stein. En það sem um fram alt hefir fleytt nýlendubúum, Islendingum og öðrum, gegnum frumbýlings- raunirnar, hefir værið dugnaður- inn og þrautseigjan, sem hvestist og við vissu þess, aS ekki væri til ónýtis streytst, og arður hins mikla erfiöis væri trygður í hinu nýja og frjóva landi. Smám saman greiddist fram úr erfiðleikunum með þessu lagi; fátæku bændurnir eignuðust jarð- irnar sínar, og tóku að yrkja þær, hvað af hverju, eftir því sem til vanst. Þar einmitt út í nýlendun- liggja kannske stærstu og þyngstu Grettistök Islendinga í Vesturheimi; þeir hafa ekki fyrirhafnarlaust skógamir miklu, ir hafa verið ir úr akrar; ekki hafa gresi-úfnar slétturnar breyst í bleika kornakra, sem mæla má i mílum. Alt henr petta kost- að mikinn áhuga márga svitadropa mikla erfiðismuni, — í einu orði horfið, sein rudd- og ræktað- ’.eldur ill- sjálfkrafa að segja, að allflestir Islendingar, saSL mikinn og pviðjafnanlegan sem sezt hafa að í þessari álfu, <lugna,')- eftir því sem um hefir hafa komið hingað efnalitlir, en | ver>,,s aS gera hjá vorri íslenzku sumir alveg öreigar eða jafnvel með skuldir á baki; en þorrinn hér- allur þekkingarsnauSur um lenda háttu og siðu. Margir hverjir hafa og átt fyrir fjölskyldum að sjá. en hvort sem verið hafa f jölskvldu-menn eða einhleypingar. sem hér hafa kom- ið á land, efnalitir eða öreigar, þá hefir hvorumtveggja verið nauð- ugttr einn kostur að taka til starfa, þegar liingað kom, og sækja vinnti með þeim hætti, sem hér í landi er títt. Þéir, sem sezt hafa að í borg- um og bæjum, hafa flestir orðið að ganga að slitvinnu, og hafa hlotið að sækja hana jafnfast og aðrir verkamenn, sem fyrir voru. Mun eigi allfáum liafa þótt fullhörð fyrsta skorpan í nýja landinu. Einkum hafði hintim fyrri inn- flytjendum, er gengu í þjónustu hérlendra manna, orðið sú skorpa eftirminnileg, meðan landið var lítt bygt, bæir smáir, og meiri hörgull á atvinnu heldur en verka- mönnum. Eru til margar sagnir um það, hve baröfengilega vinna var sótt á þeim timum, því að útlendingum óbjargarfærum í hérlendu máli, var ekki hlíft í þá dagar, svo að mjög bar frá því, sem nú er títt. jafn kappsamlega eins og vinnt jió er sótt nú hér i landi, bæði í bæjum og sveitum. Já, aftakahörð hefir.þeim hlot- ið að verða, islenzka innflytj- endunum i fyrri daga, eldraunin fyrsta, sem þeir gengti í gegnum, að sögn greinágóöra og merkra manna, en þeim var það ljóst, að ekki var um nema tvent að gera — duga eða drepast. Vinnan var þeim lífsskilyröi, en undir lyfti og metnaðurinn aS verða ekki gerður liðrækur, enda mun þaS mjtig sjaldan hafa komið fyrir, að svo færi. Hitt er margsannað, að landar vorir stóðust hina ströngu vinnu, þegar út í það var komiö, og það voru ósvikin ’ Grettistök, sem þeir hófu af jörðu — Grett- istök, sem stæltu hvern vöðva og þjóð. I fyrsta Iagi, og að ö lum jafn- aði hefir það verið þörfin brýn og óhjákvæmileg, sem stælti til vinnu nýkomna landa. vora hingað til álfu; en svo hefir smátt og smátt, og nærri þvi án þess að af vissi, komist inn sá aldarandi hjá voru þjóðarbroti hér, sem Bretanum má nú orðið heita meðfæddur, að tíminn sé peningar. Það dregur hver dám af sinum sessunautum. Smámsaman hefir það mótast inn Dugnaðurinn er eitt aðalskilyrði þess að verða maður með mönn- um, hvar sem er, en ekki hvað sízt hér í landi. Vitanlegt er það, að styðjast Jiarf hann við fyrirhyggju og hagsýni, og heppnegt samræmi alls þessa eru meginstoSir und- ir efnalegri afkomu manna, þó ýinislegt fleira komi þar til greina, sem er sumt ófyrirsjáanlegt og ó- sjálfrátt mönnum í alla staöi. En dugnaðurinn er það, sem framar öllu öðru hefir oröið sameiginlegt einkenni Islendinganna hér í álfu. Og ef spurt væri aS því, hvað það bezta væri, sem þjóðarbrot vort hefði grætt við flutninginn hing- að vestur, vildi höfundur þessara lína segja: Hópurinn sem vestur flutti, hefir grætt þaS um fram alt, að verða að starfandi lýð; hann hefir lært margháttuð og þarfleg vinnubrögð og verksaöferðir, orð- ið að verksígjörnu fólki og allur þorrinn aS dugnaöarmönnum. Jafnvel mestu liðleskjur, og menn sem voru ósjálfbjarga þurfalingar á ættjörðinni, hafa orðið hér að nýtum og sjálfstæöum drengjuin. Þetta er sannleiki, sem ekki verður á móti mælt, og frá þvi sjónarmiði er óhætt að segja, aS betur væri farið en heima sitiö. Það er og deginum ljósara, að býsna margir þeirra mánna, sem bezt hafa komist hér áfram, af íslenzkum innflytjendum, þeir hefðu aldrei heima á Islandi kom- ist á mitt þaö skeiðhlaup starfs og framkvæmda, auös og timanlegr- ar velgengni, sem þeir hafa runn- ið hér á enda. Þess var heldur engin von; þar á Islandi voru ekki fyrir hendi þau skilyröi, er vöktu bundna krafta er í þeim bjuggu, en hér urðu þeir kraftar að koma í ljós — alt sem til var — vegna hrópandi jjarfar og áhrifa-ríks landssiðar. En hvort jjetta sama einkenni — einkenni atorkunnar, verður áburðarmesta sameiginlcga einkennið hjá næsta íslenzka ætt- liðnum hér í álfu, er aftur annað mál, sem gæti orðið nægilégt hug- leiðinga-efni í aðra blaSagrein. Kosningar í Alberta. Það færi víst ekki vel fyrir liberölum í neinum kosningum. ef spádómar aftnrhaldsmanna réðu úrslitunum. Nú stendur yfir kosninga undirbúningur í Alberta fvlki, og j)að fyrsta sem conserva- THE DOMINION BANK Slr EDUUND B. OSLEB, M. P„ Pre. W. D. MATTHEWS .Vlce-Prea. C. A. BOGEKT, General Manager. HöfuðstóU borgaður... . $5,000,000 Varasjóður . $0,000,000 Allar cignir . $76,000,000 AFLEIÐING ÞESS AÐ LEGGJA I SPARISJÖÐ. Þegar yður innhentast nokkrir dollarar eða hundruð, þá leggið t>að strax í sparisjóð í Dominion bankanum, og dragið þá ekki út nema brýn nauðsyn krefji. Það er hægra að spara peninga þannig en geynna þá í vösunum, því þaðan viija þeir hverfa, en í bankanum eru þeir óhultir og svo bætast vextir við. NOTRK DAME BRANCH: Mr. C. M. DENISON, Manager. HKKKIRK BRANCH: J. GRISDALE, Manager. ósvikna kosninga-falsspá- nyju, menn. Sama sálminn kyrja þeir í Alberta kosningunum. Þeir margjótra það hver eftir öðrum aS stjórnin liljóti aS falla, en um hitt eru þeir næsta fáorðir, hversvegna hún ætti aö falla, eða hver líkindi séu til jæss að hún falli, ef'nokkur væru. Þaö virtist Hggja nær aö segja kjósendum, ef skrif falsspámann- anna ætti aö hafa nokkrar verkan- ir, L’m jiaö — sem ætti aS vera að- alatriðið í kosningabaráttu and- stæðinga stjórnarinnar er að mestu leyti þagaS. ÞaS lítið sem í þá áttina er sagt, er helzt það, aö stjórnin hafi ekki hlynt jafnmikiS að suöurhluta fylkisins eins og hinum nyrðri. En j)ó svo væri aS þessi ákæra heföi við einhver rök að styðjast, er stjórnin j)á i raun og veru ámæl- isverð í þessu efni? Ber ekki að líta á hvernig ástatt er, áður en áfellisdómurinn er uppkveðinn? Flestum sanngjörnum mönnum mun víst trauðla finnast stjórnin ámælisverð fyrir það, þó að hún greiddi fyrir umbótum aS ein- hverju leyti í nýju bygðunum i norðurhluta fylkisins, sem litlar eða engar höfðu áöur fengiS, í samanburði við syöri nýlendurnar, einkanlega er nýju bygðunum var ]>esskyns styrkur sannkallað lífs- skilyrði. En aö halda j)vi fram, aö slík umhyggja stjórnarinnar hafi orðiS tjónsamleg öðrum hlut- um fylkisins, er hégómi, sem vart er svara verður. Og þó að eitthvað kunni að mega finna að stjórn Siftons i Alberta, eins og öllum öðrum stjórnum í víðri veröld, þá er það mála sannast, að hans stjórn hefir verið ötul og álmga- söm, og haft opin augu fyrir ])örfum og velgengi fylkisins í heild sinni, svo að það er mikiö vafamál, aö önnur stjórn hafi gert jafnvel, því siöur betur. Fyrir þá sök á stjórnin skiliS aS verða end- urkosin, og aö því munu liberalar í Alberta fylki styðja meS þeirri einlægni og áhuga, sem góðum borgurum sæmir,< en hafa aö engu hylliboð og mútur aftu haldsins tiva blöðin segja um væntanleg kosninga-úrslit er J)að, að liberal- j cystra °g vestra. stjórnin hljóti að falla. Þetta á að reyna aS berja inn í kjósendur; I Ffakkar 0g ÞjÓðvefjar. það á að reyna að telja þeim trú um, að ]>að sé gagnslaust fyrir þá að greiða atkvæði með fylgismönn- um stjórnarinnar, því að hún sé í meðvitund fólks vors hér, aö þvi fyrirfram ákveðin til aS bíða dugi ekki, þó að ]>aS hafi eignast málungi matar, aö leggjast á melt- ura, og hafast ekki að; það héfir komist inn hjá því, aö ekki dugi að 'itja auSum höndum, þó aö ör- byrgðar nauðsyn reki ekki bein- línis á eftir. Það hefir komist inn hjá Yestur-íslendingum, bæði meS uppteknu vinnukappi fyrstu áranna og sakir Jæss fo.’dæmis, er hin starfsama þjóð, sem hér býr fyrir, hefir gefið oss. Hún hefir meö dæmi sínu sannað og sýnt að vér einnig verðum að vinna, vinna af öllum kröftum,, ef vér eigum ekki að verða eftirbátar annara samborgara. Slik áhugasemi er hvervetna nauðsynleg og mikilvæg, en j)ó kemur hún ekki hvað sízt til greina í öllum atvinnurekstri. Samkepn- in hér í landi er svo ákaflega rík, að ekkert verksvið verður þar til handa þeim hysknu, kærulausu, lötu og liðléttu. Þeir eins og eiga hér ekki heima. Þeir hljóta að dragast aftur úr — týnast úr lest- inni. Samkepnin, þessi lífsvaki starfs- málarekstursins hér í landi, er svo öflug, að það er engum manni viSlit að reka hér neina atvipnu- grein, nema hann gefi sig allan við, ljái henni alla krafta sína. Ef það er ekki gert, getur starfsrekst- ur hans ekki hepnast, alt fer í handaskolum, aðrir draga frá hon- um þann fisk, sem sá hefði átt aS geta veitt; hann rær í Iand, með hálfan skut i bezta lagi, eöa kemur kannske aS alveg öngulsár. lægra hlut í þessum kosningum. Ef þeir conservativu væru reynd- ir að því að vera sannspáir auðvitað geta allir reynt aS spá, livort sem þeir hafa öðlast nokkra spádómsgáfu eða ekki — þá kynni nú aS vera ástæSa til fyrir kjós- endur, aS taka eitthvert ofurlítið mark á slíkum ummælum. En því er nú þannig varið, því að venju- legast þegar afturhaldsmenn hafa ]>ózt vissastir um sigur á tindan kosningum, og mestur blásturinn verið í blöSum þeirra út af vænt- anlegum sigri, ]>á hafa þeir vana- legast fariS eftirminnilegastar ó- farir. Það er ekki langt á að minnast. kosriingarnar í Saskat- chewan fylki í sumar. Þá kváðu viS Itrópin um sjálfsagt hrun Scottstjórnarinnar úr hverju aft- urhaldshorni og Heimskringla lýsti horfumim meöal annars með þess- um óríflegu orSum: “Aldrei hafa horfurnar veriS jafnglæsilegar til sigurs fyrir nokkurn flokk, sem conserva- tiva í Saskatchewan núna LeiStoga þeirra og þing- mannsefnum hefir alstaSar verið tekið prýðisvel, og und- irtektirnar hvervetna verið hinar beztu. ÖSru máli er aö gegna meö libera.a. Þeirra fundir hafa veriö lélega sóttir og mikið um hávaða og gaura- gang. Scott hefir því nær hvergi þorað að láta sjá sig. —Conservativar . . . berjast hinni góðu baráttu og erti vissir um sigur.” En eins og menn muna, varð sigur conservativa enginn nema á ’iappírnum í skrumblöSum þeirra, og þeir fóru hinar verstu hrakfarir í nýnefndum kosningum í Saskat- chewan og auglýstu sig enn aS í þýzka blaðinu "Kolnische Zeitung" stóö’ fyrir stnttu grein nokkur. sem vakið hefjr allmikla eftirtekt í Evrópu, eínkum meöai stjórnmálamanna. BlaSiS umgetna er i allmiklu áliti, og heldur aS jafnaði fram skoðunum sínum hik- laust og einarðlega, hvað sent skoöunum annara málgagna líSur, og hefir orS á sér fyrir að hafa góðar og traustar heímildir fyrir staöliæfingum sínum, einkanlega þegar ]>aS ræðir stjórnmál eða stjórnmálahorfur. í fyr umgetinni grein tekur ]>etta stóra Kölnar- blað óvenjulega hvast til orða, svo aS full ástæSa er til að ætla, aS eitthvað búi undir. RitgerSin er um hinn mikla her- búnað Frakka og ÞjóSverja og heitir: “Friðarspillirinn”. Er þar átt við Frakka. Það getur naumast verið erfitt, stjórn vorri, segir blaðið, að færa rök fyrir nauðsyn herbúnaðar vors, meö því aS hún blasir við augum, beint þaðan sem hættan ógnar oss, frá Frakklandi. Vér getum að vísu eigi neitaö því, að forræði slavnesku þjoðanna á Balkanskaga er Þjóðverjum í ó- hag. En samband Balkanþjóö- anna er eigi þess eðlis að það muni standa um alla eilífð, og víst þyrftu þær þjóðir á margra ára friSi að halda. Fjærri sé það oss„ aö gera lítið úr byltingunum á Balkanskaga og orsökunum, sem hafa hrundið þeim af stað; þegar fórnar er krafist svo sem eins og nú á sér stað, þá ber að voru áliti aS tala meS fullri hreinskilni, og benda á hvaðan hættan ógnar oss, en þaS er frá Frökkum. Aldrei hefir afstaöa vor og nábúaþjóöarinnar fyrir vestan oss, verið ískyggilegri, ófriðarlaust, en hún er nú; aldrei hefir hefndar- hugurinn hjá þeirri þjóS sýnt sig jafn tvímælalítiö, og aldrei hefir það komiS greinilegar í ljós, að þar er aS eins beöiS cftir öruggu sam- bandi Rússanna, og fulltrygðu vin- fengi Englendinga í því skyni aS ná aftur Elsas-I^>thungen frá oss ÞjóSverjum. Hvernig svo sem Evrópustyrjöld veröur háttað, þá er það víst, aS ÞjóSverjar munu berjast á móti Frökkum. En hvenær sú styrjöld hefst, getur enginn um sagt, en þaS er alveg víst, að Frakkar munu engu færi sleppa aS ráðast á oss, er þeir hafa nokkra von um aö bera hærri skjöld. BæSi í Paris og Lundúnum er spurt um það, í hvaSa skyni þessi grein í Kölnar-blaSinu só rituð, hvort Þjóðverjar í raun og veru séu ólmir i ófrið, og hvort hér sé talað að undirlagi stjórnarinnar. BlöSin í Paris halda ]>ví fram, aö ritgerð þessi í “Kölnische Zeitung”, muni mjög ýta undir það, að lög- tekinn veröi þriggja ára herþjón- ustu tími. Mun jafnaSarmönnum á Frakklandi verða það óhagræöi, því að um leiö hefir slegiS veriS úr hendi þeirra eitthvert þeirra traustasta vopn í baráttunni gegn herbúnaöi; að ekki þurfi að óttast Þjóðverja, þeir séu Frökkum vin- veittir. Eftirtektavert er og það, að verkamannafélög á Frakklandi hafa dregið sig i hlé og ekki viljaS taka ]>átt í baráttunm gegn þriggja ára herþjónustu skyldu. Frönsku blööin, einkum þau er mest mega sín, eru ákaflega harð- orS i garö Þýzkalands keisara. Þau halda ])ví fram, að þýzka stjórnin beri það út, að Frakkar ætli aö sitja um fyrsta tækifæri til að vinna aftur Elsas-Lothring- en. Sé það gert í því skyni að fá örugt fylgi "ríkisdagsins” til aS fallast á herkostnaðarauka þann er stjórnin vilji fá samþyktan. Eitt franska hlaSiS sem illvígast er, segir aö þessu háttalagi sé helzt að jafna til þess er Bismark hafi falsað Emser-símskeytið al- kunna. Frakkar segja aS ÞjóS- verjar hafi hafið herbúnaSarkapp- iS og þeir hafi verið neyddir til aS fylgjast meö, og mun mörgum Evrópuþjóöunum finnast svo sem þeir hafi nokkuð til síns máls, og liugnar yfir höfuö illa hið fjand- samlega kapp þjóða þessara. Sú yfirlýsing Asquiths forsætis- ráðherra Breta í neðri deild þings- ins, um að Englendingar séu ekki skyldir að senda Frökkum herlö til hjálpar yfir á meginland Evrópu, hefir vakið mikinn fagn- að yfir á Þýzkalandi. Frönsk blöS hafa áður talið það svo sem sjálfsagt, aö Bretar mundu styðja Frakka meö herafla, ef til ófriSar kæmi milli þeirra og Þjóöverja. Svo viss hafa frönsku blöSin veriö um þetta, að þau hafa jafnvel sum getið þess til, að 160,000 brezkra hermanna væri von á franska fold, ef friðurinn haggaðist. Þýzka blaðiö “Vossische Zeit- ung” leggur mikla áherzlu á, aö um vinfengi milli ÞjóSverja og Breta þurfi ekki framar að ugga. Þó aS hægt sé af staS fariö, þá sé úr vegi rutt þeirri orsök, er helzt hafi valdið óhug og vantrausti þeirra þjóða, hvorri á annari, og þaS út af fyrir sig, muni ööru fremur styðja aö því, að heims- friöur standi enn um hríð. NORTHERN CROWN BANK AÐALSKRIFSTOrA í WINNIPEG Höfuðstóll (löggiltur) . . . $6,000,000 Höfuðstóli (greiddur) . . . $2,706,519 STJÓRNENDUR: Formaður................Sir D. H. McMillaD, K. C. M. G. Vara-formaður ------- Capt. Wm. Robinson Jas, H. Ashdown H. T. Champion Frederick Nation Hon.Ð.C- Cameron W, C. Leistikow Sir R. P. Roblin, K.C.M.G, Allskonar bankastörf afgreidd.—Vérbyrjum reikninga við eiustaklinga eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir. — Avlsanir seldar til hvaða staðaar sem er á íslandi. — Sérstakur ganmur gefinn sparisjóðs innlögum, sem hægt er að byrja með einum dollar. Reutur lagðar við á hverjum 6 mánuðum, T. E. THORSTEINSON, Ráðsmaður. Cor. Willim Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Man. Allslaus umhverfis Framli. Brautin var meö einum teinum aSeins, og hliöarteinum á vissum stöðum, þarsem lestir mættust, en emigranta-lestir urðu aS bíSa þar, þangaS til allar lestir voru komnar framhjá, sem á feröinni voru um líkt leyti. Nú fekk eg að vita aS lestarmönnum var skift í Carlin, og voru allir farmiðar skoSaöir þar, og alls ekki aSgættir fyr en komið var til næstu stööva. Eg fór því þannig að, eftir ráSi þess- ara vina minna, að eg fór gangandi til næstu hliðarteina og beiS þar á felustaö, þangað til emigrantalest bar aS. Þar var ekkert nema auöur sandur, enga kvika skepnu aS sjá; fólkiö fór út úr vögnunum að hreyfa sig, og stytti sér með því biðina, og gat eg komíö mér í hópinn, svo lítið bar á og inn í lestina; lestarmenn grunuöu ekki, að r.okkur mundi hafast viS á slíkum eyöistað og skoSuðu því ekki farmiöana, þegar farið var á stað aftur, og meS þessu móti skil- aöi mér áfram 250 mílur yfir þaö sem eftir var af eyöimörkinni, og var þá kominn um iooa mílur austur frá San Francisco, á þrem vikum. Ogden hét sá staSur, er viS kom- um fyrst aS, eftir að éySimörkinni slefti, nálægt Saltasjó í Utah, og tók þar viS land, sem í sannleika flaut meö mj'ólk og hunangi, en í- búar þess lands reyndust méf furöulega gestrisnir og greiSviknir. Eg dvaldi þar í sex daga til aö hvíla mig, og hitti þá af hendingu ungan mann, sem eg hafði kynst á emigranta-lestinni, og var á íeiS- inni til Chicago, þarsem hann átti heima. ViS lögðum saman lag okkar og sammældumst. og varS eg feginn aS fá góðan samferöa- mann þær 1500 milurnar. Hann átti eitthvaö dálitið af skildingum og keypti fyrir þá nesti til ferS- arinnar, batt það í hentugan bögg- 11I og sváfum viS i heystakk þá nótt, nálægt járnbrautarstöS, og var það meiningin, aS fela sig í lest er fara átti austur á bóginn um morguninn. ViS vöknuöum við það aS lestin var aS leggja af staS; eg ldjóp upp, greip nestis- pokann, kallaði á félaga minn og stökk í einu hendingskasti inn í einn vagninn. Hann var á hælun- um á mér og réö til á eftir mér, en hrökk af vagninum og sá eg hann aldrei síöan, þvi aS lestin var komin á fulla ferS eftir drykk- langa stund. Þetta féll mér þungt, þvi aS maöurinn hafði verið mér góður og eg hafði hlakkaö til aS verða honum samferða. En ferðalag mitt stóð ekki lengi; lest- in nam staðar eftir svo sem klukkustund, vagninn sem eg var í, var settur á hliðarteina, og komu síðan lestarmenn og ráku mig burt. Næsta rnorgun lagði eg af staS meö teinunum upp hlíöar og brekk- ur Klettafjalla og var þá kominn burtúrUtah, oginn í ríkiö Wyom- ing. Þar skiftust á dalir og háls- ar lengi vel, en þó lítiS væri um mannabygð, þá var einveran þar alls ekki lík hinni hræðilegu auðn sandanna. Eg kveykti eld um kveldið og lá úti viö hann. Eg reyndi hvað eftir annaS að komast á lestir, en lestarmenn voru miklu varkárari í fjöllunum heldur en, á sandinum og var þaö um stund, að eg varð aö róla einn míns liðs, ])artil eg kom aö borginni Granger við Black Fork fljót, inni í miðj- um fjöllunum; þá var eg búinn meS nesti míns slysna vinar, og um nóttina eftir haföist eg viS í gisnum skúr, kvíðinn og hungrað- ur og átti vonda nótt. Eg þorSi meS engu móti að leggja nestis- laus á fjöllin, og velti því fyrir mér um nóttina, hvernig eg ætti að útvega mér fararnesti. Um þetta leyti, fyrir 35 árum, voru i Granger geymdar kola birgðir handa járnbrautarlestum og viðgeröarhús vagna var þar. Eg fór til þess sem því verki stjórnaði og baS hann um vinnu, en hann kom mér fyrir hjá bónda í nágrenninu, er kominn var af Englandi; hjá honum avaldi eg í tiu daga, og lagði að því búnu upp ineð nýja skó og nægilegt nesti og gekk leiðar minnar í tvo sólar- hringa. Þaö var seinni hluta dags, ann- an daginn, að eg sá emigranta-lest standa á hliöarteinum. Eg gekk i einn vagninn alveg eins og eg ætti þar heima og tók mér sæti. Sú Iest hélt af staS eftir litla stund, og þótti mér nú vænkast mitt ráS. Skömmu seinna kom lestarþjónn og kraföist að mega sjá farmiöa minn. Eg varð kófsveittur frá hvirfli til ilja, lézt þó fara að leita í vösum mínurn; en er hann stóð yfir rné’r, þá stóð eg á fætur, sagöi aö farmiðinn hlyti aS vera í far- angri mínum og gekk út úr vagn- inum, út á vagnskörinu, og lestar- þjónninn viS hliöina a mér. Þar sagSi eg honum upp alla sögu, hann engar sveiflur á því, heldur sparkaði þetta svaðamenni í mig svo snarpt og hroöalega, aö eg kastaðist út af vagninum og kom svo hart niður, að eg lá í yfilliði langa stund. Þegar eg vaknaði varð mér fyrst fyrir, að gæta að því hvort eg væri beinbrotinn. Það var ekki, en eigi aS^síöur var eg illa leikinn og beinlínis blóSugur, þarsem hroða- menhiS hafði sparkað í mig. Eg gat ekki haldiö áfram ferSinni, heldur haltraði með veikum burð- um til baka til bygðarinnar, sem eg hafði komiS seinast frá, og náSi ]>angaS í rökkrinu. Eg var nauða illa leikinn og gerði það til að hvíla mig, að setjast upp frammi fyrir járnbrautar stööinni, enda hafði eg hvergi höfSi mínu aö aS halla. Seinna um kveldið kom þar hraSlest brunandi, og stansaði framundan þarsem eg sat. Mér datt strax í hug, aö reyna sama bragöiö og áður, og þó að eg hefði þá þózt illa kominn, þá var mér nauöugir einn kostur að reyna þann veg aS komast áleiSis. Eg læddist því aftur fyrir lestina og skreiddist undir einn vagninn og skorSaði mig þar með gamla laginu. Skömmu seinna lagði lestin á staö upp í fjöllin, og tók brátt að kólna og pcgar komiö var 6000 fet upp’á við, var eg bók- staflega farinn aS frjósa í hel. Eg er sannfæröur um, að ef lestin hefði haldið viSstöðulaust til næstu stöSva, þá hefði eg ekki haldiS lífi. En til allrar hamingju vildi eitthvaS til, svo aö lestin stöSvaðist snögglega og kastaSist eg af spöng- inni ofan á brautina. Eg lifnaöi þaS mikiö viS byltuna, að eg gat skriöiS undan vögnunum; niða- myrkur var og vissi eg ekki fyrri til, en eg valt ofan brautarhrygg- inn ein 20—30 fet, Sú velta hafSi þau góðu áhrif á mig, að blóSiö komst á hreyfingu i líkamanum, og eg fekk aftur fulla rænu, sem eg var farinn aS missa. Eg hugsaði mér fyrst. aö verða eftir af lestinni, en þegar dálítið leið frá, sá eg þó, að svo kvalafult sem það var, aS ferðast undir vagnbotnunum, þá væri þó enn hryllilegra aö vera aleinn og allslaus uppi á reginfjöilum, langt frá allri mannabygS. Þegar mér skildist þetta, þá flýtti eg mér aS skorSa mig í sama staS, og stóð það heima, aS lestin tók á rás þegar eg var búinn aS koma mér fyrir. 1 sólarjipprás nam lestin staöar þarsem heitir Rawlins og þar skreið eg inn í eimvélahúsiö og settist þar við ofn. Enginn gaf mér gaum og sat eg þar eins lengi og eg þoröi og gekk aS því búnu út á stöðvarpallinn. Þiar rakst eg alt í einu á svaöamenniS sem hafSi sparkað mér út úr lestinni, daginn áður. Hann glápti á mig öldtingis hissa, hélt víst að eg væri aftur- genginn; en meiningin var, aS lest hans hafði beöiö á hliðarspori meöan hraðlestin sem eg hékk á, brunaöi framhjá. Eg haltraði burt, fékk aS kljúfa við hjá kot- karli um daginn og félkk fyrir þaS mat og legurúm. Fór svo fót- gangandi næsta dag yfir fjalIaskörS til Bénson City, er þá var ekki annaS en lítið timburhúsa þorp, og hitti þar stóran hóp flökku- manna, er tóku mig í félag sitt, hélt síðan fram ferSinni næstu daga þartil eg hitti mann er sagði mér, að eina ráSið til að komast inn í Nebraska ríki, væri þaS, að fela sig í kornflutninga vögnum, á þeim stað þarsem heitir Laramie. Þar var mikil aðsókn kornbænda og fjöldi lesta, aS flytja korniö austur á bóginn til markaöa. ViS skoSuðum vandlega vagnana og fundum loks þá lest, er fara skyldi lengsta leiS, til Council Bluffs í Iowa. Allir voru vagnarnir inn- siglaöir, svo aS strax mátti sjá hvort aS brotist haföi veriö inn í þá, en flökkumenn kunnu ráS við kannaöist við að eg hefði engan því. Dymar voru ekki á hjörum, farmiöa, bað hann afsökunar og heldur runnu á smáum hjólum Ieyfis til að vera meS. Hann svar-| eftir járnspöng. sem var fest fyrir aöi, baS mig annað hvort ge_a, ofan dymar. Flækingar voru því borga fyrir mig, eða fara úr lest- vanir að lyfta upp hurSinni meö inni. Eg sýndi honum fram á, spítu og skríöa undir hana að eg ætti ómögulegt með það, er inn í vagninn, láta huröina síö- lestin væri a harða ferS. Þa haföi '■ an falla á spöngina sem

x

Lögberg

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.