Lögberg - 11.09.1913, Qupperneq 5
uOGBJWjíG i xMTUÐAGIJSlí\ II. September 19x3.
5
t-ORSTEINN b. bORSTEINSSON.
GAMLIR NEISTAR.
VII. KVEÐJA.
(I90l)
Hvi hafa dýrlegir dagar
og daggperlur skærar
breyzt nú í döprustu dimmu
og döggin í hélu?
Hví ertu horfin mér augum,
minn hugljúfi svanni?
Hví er nú alt þa"8 á enda, ,
sem aldrei eg gleymi?
Svanninn minn ljúfi, mér svara —
eg sjálfur ei get þaö.—
Frjtls varstu — frjáls skaltu vera,
eg fjötra vil engart
Frjáls vildi ’ eg alt af þú yröir
við alt, sem þig hrygSi —
alt, sem á einhvern hátt skerti
þitt yndi og sælu. —
Manstu nú alt þaö, sem áSur
í ástljúfum draumum
sagSir þú ung viS þann unga?
I’aS alla trS man hann.
Ómar þaS eyrum hans fyrié
á einveru stundum.
Minningin viSkvæma varir
um voriS hans bjarta.
Glitrandi gullblóm á vori
mót glóeyju vaxa
niSur í fjallsölum fögrum
í friSinum helga.
Seinna þau höfuS sitt hnegja
og hverfa í duftiS.
Svo fór meS ástblómiS okkar,
sem upp spratt á vori.
Svo fór meS ástblómiS okkar. —
En er þaS þá dáiS?
Nei, þaS vex helgara og hreinna
á huglöndum björtum.
Frjáls má þar andi minn una
og yndi þess líta.
Syngja því svo lítiS kvæSi,
þótt svar eigi fáist.
Hver á. sitt blóm, sem ei bliknar
í blindviSrum ára.
Hver á sér guS ails þess góSa
sem geymt er í hjarta.
Hver á sér leiSengil ljúfan
í ljósi sem myrkri.
Hver á sér ástgoSiS eina,
sem enginn má snerta.
Þökk fyrir ástljúfan unaS,
sem áSur þú gafst mér.
Hann er mér sæla á sumrum
og sólskin á vetrum. —
Brosi þér blessun á móti,
þess biS eg af hjarta.
Far vel, mitt ástblóm og yndi,
um ókomnar stundir.
tveim dögum liSnum komu þau;
augnaráSiS var þreytulegt og star-
andi, svo aS auSveldlega var hægt
aS sjá á þeim aS þau liöfSu ékki
lent hér í fyrirheitna landinu.
Hún tók til máls og sagSi: “ViS
leituSum fyrir okkur í öllum þess-
um stöSum, sem þér ráSlögSuS
okkur; í gær vildum viS ekki koma,
því aS maSurinn minn sagSi aS viS
ættum aS “fara hamförum”, og viS
fórum hamförum, en árangurs-
laust meS öllu. ViS fórum til
stofnunar Kristilegs félags ungra
manna og þaSan fylgdi maSur
okkur í stórt, stórt marghýsi, þar
sem hirSingamann vantaSi. Svo
tók maSur hennar viS aS segja sög-
una og mælti: “Æ! þetta var
stærSar stórt gímald og svo óskap-
lega óhreint, þar sem 121 fjöl-
skylda hafSist viS! Þar var eng-
in hitaleiSsla, alt tómir ofnar og
óhreinindi gífurleg. Á hverjum
morgni átti aS bera niSur alt rusl
— maSurinn kallaSi þaS garbage
— og eg átti aS bera öll þessi
ósköp niSur bygginguna og niSur á
götu. Og meSan eg væri aS því
átti kona mín aS sópa alla stiga og
tvisvar í viku átti aS þvo þá, og
hún hefSi enga krafta haft til þess.
Og viS áttum aS búa í þremur
herbergjum, sem öll voru fjarska-
lega óhrein. Þlar kom enginn sól-
argeisli inn.”
Eg var búin aS talsíma til K. F.
U. M. og hafSi fengiS vissu um,
aS þau áttu hjónin ekki um annaS
aS velja, en aS ganga í þjónustu
þess, eSa að fara i vinnumensku
upp í sveit; en maSur sem þangaS
færi þyr.fti aS kunna aS fara meS
hesta, en skólagengni víkingurinn
kunni þaS ekki.
Svo höfSu þau fengiS tilboS um
húsaleigu í kjallara gegn því, aS
þau litu eftir hitunarofninum og
ræstu gangstéttina utan viS húsiS,
og eftir aS hafa kynt sér þetta til-
boS nánara skrifuSu vinnuveitend-
umir mér: “Og þar aS auki þurft-
um viS aS sjá um þvottinn fyrir
konuna.”
ÞaS var einkum tvent, sem þvi
var til fyrirstöSu aS þau fengju
atvinnu, til aS hafa ofan af fyrir
sér. Þó aS þau gætu lesið ensku
á bók, og skrifaS málið skiljanlega,
gekk þeim illa að tala það, og þau
höfðu i annan stað aldrei lært aS
vinna nokkurt verk. Hún gat
hvorki saumaS né lagt bót á nokkra
spjör. “Eg átti aS læra saum í
tvö ár í skóla, en meSan viS saum-
uSum var þaS venja aS einhver
læsi upphátt fyrir hópinn”, sagði
hún. “Mér leiddist saumaskapur-
inn, svo aS eg varS venjulega fyr-
ir því aS lesa fyrir bekkinn minn.
Eg get dregiS ofurlítiS í göt, en
bót kann eg ekki aS bæta.”
“KunniS þér aS búa til mat?”
“N^i, eg eldaSi reynaar ofan í
okkur'meðan viS bjuggum, en það
var brotalítil matargerS.”
Eg leit á þessi stóru ráSlausu
börn og sagði: “HvaSa störf eru
þaS, sem þiS getiS látiS almenningi
í té, og vitiS aS hann þarf meS?”
Þjau sátu lengi þegjandi, álika
lengi og bænagerS trúaSra bræðra
stendur yfir og sögSu svo: “Eng-
in!”
Þegar hér var komiS var eg svo
heppinn aS mér datt í hug að senda
þau á náSir HjálpræSishersins,
sem oft hafSi hepnast aS útvega
því fólki atvinnu, sem mér hafði
ekki tekist aS ljá HSsinni i þeim
efnum, en þar var þeim komiS í
kynni viS samlanda sinn og um
hann fórust þeim svo orS: “Hon-
um gat ekkert hugkvæmst annaS,
en aS auglýsa. En ráSalaus var
hann þó aS semja auglýsinguna?”
MaSurinn er kátur og spaugsam-
ur, og gjarnt til aS hlægja að hvaS
litlu tilefni sem er. Hann tók ó-
makiS af landa sinum, og samdi í
snatri auglýsingu á ensku sem
hljóðaSi þannig: Útlend hjón, sem
enga vinnu kunna, vilja fá aS læra
hamfarir.”
En hamfarirnar komu aldrei í
ljós í neinni mynd, , og útlendu
hjónin sáu loks aS þaS eina, sem
þau gátu gert, var aS flytjast aft-
ur heim til ættjarðar sinnar, þar
sem maSurinn gat gert sér von um
aS hafa ofan af fyrir sér meS
kenslu á heiSarlegan hátt, jafnvel
þó aS þau hjónin gætu ekki búist
viS aS skapa nýja Útópiu — að
minsta kosti ekki í bili. Útópía
þeirra var aS minsta kosti ekki 1
New York. Um þann truflunar-
innar sta'S komast þau svo aS orði:
“Æ\ þaS er óskapa hávaða-bær,
svo stór, svo hár, svo óhreinn, svo
troðningssamur og svo hræðilegur.
En samt sem áður er fólkiS dæma-
laust gott! ViS hefðum átt aS
kunna aS vinna ,en þaS er frá-
gangssök eins og er.”
Enn gerðum viS eína tilraun til
aS útvega þeim vinnu, Því næst
fundu þau konsúl sinn aS máli, og
hann ráðlagði þeim aS fara aftur
lieim í sitt land. ÁSur en þau fóru
komu þau viS hjá okkur aS kveðja
og skildust viS okkur meS kærleik-
um. En eg held aS hugmvnd
þeirra um ÁmeríMu sé bezt lýst
GOLDEN RULE
búðin hefir fengið allarbirgð-
ir til haustsins, af dömu og
herra klœúnaði. Það mundi
borga sig fyrir hvern sem er
að kaupa haust klæðnað í
GOLDEN RULE búðinni.
Sept. 10. verður sérstök
sala á barna og kvenna yfir-
höfnum.
Gleymið ekki að vér gef-
um premíu með hverju kaupi
THE GDLDEN RDLE
CT. GOLDSTEINT
meS orSunum: “Ameríka er ham-
faraland.”
Frá íslandi.
Reykjavík 9. Ágúst.
Ný bifreið er væntameg í bæinn
síðla í þessum mánuSi. Keypt af
Sveini Oddsyni bifreiSarstjóra og
samskonar og hann hefir hér nú.
Reykjavík 10. Ágúst.
Skátar, 19 aS tölú, komu hingaS
frá Danmörku í gær morgun meS
Botníu og fylgdu þeim þrír leiS-
sögumenn fullorðnir. Thomsen
ræSismaður hefir aSalumsjón með
leiðangrinum hér. Skátar í bænum
tóku á móti flokksbræSrum sínum
á bryggjunni og buSu þeim til
vistar meS sér þann tíma, er þeir
dvelja hér fþar til Botnía fer aft-
urj.
Brjóstmynd af Steingrími Thor-
steinsson hefir RikarSur Jónsson
myndhöggvari nýgert. Er hún nú
á lestrarsal Alþingis.
LoftskipaferSir verða sýndar
annaS kveld á íþróttavellinum. Eru
það tvö smá Zeppelinsíoftför, er
stiga þar upp. Má gera ráS fyrir
jnikilli aðsókn aS þeirri nýung.
Reykjavík ix. Ágúst.
Kálfshamarsvitinn nýi var
lcveiktur fyrsta sinn í gær. Hann
er bygSur af járni, rauður meS
hvítu belti og stendur hann yst á
sySra nesinu. Sjónarlengd um 12
sml. Vitinn er sjálfstjórnandi.
17 unglingaskólum var 5. þ. m.
úthlutaS 7700 kr. landssjóSsstyrk
samkv. fjárlögunum.
Hæstir voru skólarnir
á Núpi i DýrafirSi . . . . kr. 1,000
i HjarSarholti........— 800
- BakkagerSi í Borgarf. — 600
- Húsavík..................— 600
- VopnafirSi ...... .. — 500
- Vik í Mýrdal..........— 500
Núpsskólinn í DýrafirSi hefir
nýlega gefiS út skýrslu fyrir sí'ð-
asta skólaár. Sókju skólann 22;
14 piltar og 8 stúlkur. Kennarar
voru séra Sigtryggur og Björn
GuSmundsson frá Næfranesi.
Kenslugreinir: MóSurmáliS, föS-
urlandssaga, mannkynssaga, landa-
fræði, stærðfr., söngfr., lestur.,
teiknun og leikfimi. Mötusamneyti
höfðu nemendur og kennarar og
varð fæSiskostnaSur' pilta 69 au.
og stúlkna 52 au. á dag.
Mesta þifreiSarferðalag hér á
landi mun Jón SigurSsson, bifreiS-
arstjóri hafa framkvæmt er hann
fór ekki alls fyrir löngu á bifreiS
sinni austur aS Þjórsárbrú og til
baka og þrjár ferðir til Þíingvalla,
alt á tæpum sólarhring.
Reykjavík 12. Ágúst.
HéraSshátíS héldu BorgfirSing-
ar á sunnudaginn á Hvítárbökkum.
ÆtlaSi Ingólfur aS flytja fólk héS-
an til hennar, en menn vissu ekki
alment af því og gáfu sig ekki nógu
margir fram, svo fariS yrði.
Akureyri, 6. Ágúst.—....“Hér eru
flest þjóSþrifa og velferðarmál í niS-
urlægingu. Knrepurnar orsök ótal
margra meina, svo aS næstum horfir
til vandræða, og lögreglu-eftirlitiS
nauða-slælegt. ÞjóSræknin virSist —
því miður — vera á mjög lágu stigi
hér í bæ, eða svo sýnist, þegar fánar
eru dregnir á stöng. Mjög óvíða sá
bláhviti, fálkamerkiS á nokkrum stöS-
um, en “Dannebrog” almennastur. Hér
hefir þvi lítiS skipast viS fánarániS
12. Túní”.... St.
Leikhúsin.
Ekkert er eins holt fyrir melt-
inguna og líkamann ywrieitt eins
og að hlæja dátt, og þvi er skemtun
sem hægt er að hlægja si gmátt-
lausan að mjög svo heilsusamlegt
og styrkjandi lyf — og slíkt undra-
lyf er Dr. De Luxe, söngleikurinn
víðkunni, sem hinn káti Karl Oscar
Figman sýnir sig í á ný á Walker !
leikhúsi þessa viku.
Öllum þótti gaman aS honurn!
þegar hann sýndi hér seinast
“Theophilus” í “Madame Cherry”,!
en sá leikur var þessum svo ólikur, [
aS öllum mun þykja sem þeir sjái
leikarann í fyrsta sinn — og j
hlægja. Alla vikuna meS matinee !
á miðku og laugardögum.
Henry Miller í “The Rainbow”
alla næstu viku meS mantinees á |
meöku og laugardögum. Leikurinn
segir frá þvi er ung stúlka kemur
heim til föSur síns, en þau hafa
ekki sést frá því hún var barn, og
er prýSilega smekklegur.
Smith Island.
Mér hafa borist á annaS hundr-
að spurningar um þetta Smith
Island. ÞaS er svo stórt og vanda-
samt málefni, þar sem um er aS
ræða stóra íslendinga bygð. Eg
hvorki get eða má svara þeim op-
inberlega; mér dettur ekki í hug
aö spilla fyrir neinum manni sem
er að vinna á heiöarlegan hátt, ann-
aShvort aS landasölu eða öðru. Eg
þekki Smith eyju mjög vel, eg
skoðaði hana þrisvar sinnum í
sumar þegar eg var á ferS upp
Skeena ána. ÞaS er margt gott
viö þessa eyju eins og mjög marg-
ar eyjur þar á ströndinni. Eg skoð-
aði 8 helztu eyjarnar, sem hafa
flest þægindi til að bera.
Frá 2000—6000 ekrur hafa staS-
ið mér til boSs í sumar hjá eigend-
um eöa agentum á öllum þessum
eyjum, einnig 2000 ekrur á Smith
Is|and. Þótt þær hafi margt til
síns ágætis þá hafa þær ekkivalt
þaS sem eg uppástend aS maður
þurfi aS hafa til að tryggja áreiö-
anlega góða framtiS. ÞiaS getur
enginn sett upp niöursuöu hús á
Smith Island, því stjórnin gefur
ekki neinum leyfi til þess; eg veit
um þetta meS vissu, og líka hvar
hægt er aö fá leyfi og hvar ekki.
ÞaS er hættulega villandi annað
eins og þetta. Eg hefi ekki unniö
að þessu nýlendu málefni í alt sum-
ar, til þess að vita ekki um nauö-
synlegustu atriðin scrri yröu til
uppbyggingar fyrir framtíSina. Eg
væri búinn aS taka eina af þessum
eyjum, ef aS eg heföi ekki fundiS
pláss með öllum upphugsanlegum
tækifærum, bæði á sjo og landi,
eftir allra manna dómi þar. Eg
hefi haft mjög mikla erfiSleika aS
ná í þetta land, af því eigendur
hafa ekki viljaS selja. Nú er mað-
urinn kominn frá Englandi, sem j
tekur þetta land með mér; hann fer j
vestur aS Hafi þann 18. þ. m. til ]
að fullgera samninginn, og þá get
eg látiö landa mína frétta i gegn-
um íslenzku blööin um þetta fyrir-
hugaða land. Eg hef ekki veriS í
neinum flýti meö aS setja neitt á
markaSinn, fvrr en cg væri búinn
aS fá þaS pláss sem mér líkaði;
láta síSan hvern dæma fvrir sjálf-
an sig.
Þ|aS er alveg óhætt að kaupa
land á Smith Island, maður er viss
CANADfl'S
FINEST
THEATRE
VIKUNA FRA 8. SEI>T.
Matlnee Miv.d. og I.augard.
Afar-ágt leikfélag kemrn1 með
OSCAR F. FIGMAN,
og
ANN TASKER
í leiknum
„Doctor De Luxe“
Kveld $2.00 tU 25c. Mats. $1.50 til 25c.
VIKUNA FRA 15. SEPT.
Matinees Mlðvikud. og I.augard.
Henry Miller
„The Rainbow“
1.«... —P—.————————__—_
Thorsteinson Bros. & Co.
Eru að byggja, og Kafa nú til sölu (t* O C A A
nýbygð Kús, sem þeir selja fyrir
og þar yfir, — eftir stærð og gæðum Kúsanna.
Aðeins $ 1 00 út í hönd og $30 á mánuði
Ef kaupandi * óskar að Kúsið sé bygt eftir hans
eigin fyrirskipan, fæst það einnig. Þeir taka
einnig að sér húsabyggingu fyrir aðra.
SrJ 815-817 Somerset Building, WinnE
TAIjSfMAIl—Skrifstofa: Main 2992. Helmili: Garry 738
Bráðum kemur
William F aversham
í leiknum
„JULIUS CÆSAR“
The Columbia Press,
Ivimite<3
Book. and Commercial
Printers
Phone Garry2156 P.O.Boxll72
WINNIPEG
Nýjustu tæki
GERA OSS MÖGU-
LEGT AÐ FRAM-
LEIÐA PRENTUN
SEM GERIR VIÐ-
SKIFTAVINI VORA
ANÆGÐA
Fáið ánægju
af skóakaup-
um með því
að kaupa þá í
Quebec Shoe Store
639 Main Street, Winnipeg
Rétt fyrir norðan Logan Ave.
NoiIÐ IDEAL CLEANSER
til að hreinsa og þvo sink, baðker, og innviði,
Stór kanna með síugötum
3 könnur fyrir 25c
Búið til í Winnipi
að græSa góða peninga á því innan
tveggja ára, eöa styttri tíma.
ÞaS vita flestir vestur viS haf,
í Prince Rupert og þar um slóSir,
sem nokkuö fylgjast meS, aS eg
gaf þaS út þar í dagblöSunum, að
eg væri að velja hentugasta pláss
sem fáanlegt væri fyrir innflytj-
endur, meS ráöum beztu manna
þar; enda eru nú margir af þeim
mönnum sem hafa fiskaS þar í
sumar og eru orönir kunnugir,
víSa veriS meS mér aö velja pláss-
iö sem hefir mesta kosti, sem hægt
er aS fá. Stór hópur flytur þang-
aS vestur í byrjun Marz. Smá
hópar fara þangað vestur í haust,
og nokkrir fara héöan frá Winni-
peg þann 18. þ. m., til þess aö
skoða plássiS, og sumir búnir aS
kaupa land.
S- Sigurdsson. ..
Þeir sem vilja fá frekari upp-
lýsingar viövikjandi eyjunum, geta
skrifaS mér. Utanáskrift mín er:
216 Portage Ave., Wpg.
Plione ^lciin