Lögberg - 25.09.1913, Blaðsíða 4
LÖGBERG, FIMTGDAGINN 25. Septeniber 1913.
LÖGBERG
GefiO út hvern fimtudag af The
Columbia Press Limitkd
Coroer William Ave. &
Sherbrool»e Street
Winnipkg, — Manitopa.
stefAn björnsson,
EDITOR
J. .A. BLÖNDAL,
BUSINESS MANAGER
UTANXSKRIFTTIL BLAÐSINS:
The Columbia Press.Ltd.
P. O. Box 3172, Winnipeg, Man.
utanAskrift ritstjórans:
ÍEDITOR LÖGBERG,
P. O. Box 3172, Winnipeg,
Manitoba.
TALSÍMI: GARRY 2156
Verð blaðsins $2.00 um árið.
Nitaleg greiðasemi.
Eins og kunnugt er var lögbann
lagt á vinsölu á tíu mílna svæði
mebfram National Transcontin-
ental járnbrautinni, og þó ai5 þaö
væri ofurlíti'S haft á hótelmenn og
vínsala, þá þótti vinbannitS svo
sem alveg sjálfsagt, og hafa allir
veriS ánægíir með þaS, hvervetna
þar sem til hefir spurst, nema
svæsnustu frambjóðendur Bakkus-
ar og þeirra nánustu fylgifiskar
og sUrSningsmenn.
En þetta löghann um vinsölu á
nú ekki aS standa lengur. Borden-
stjórnin hefir nú gefiS út tilskip-
un, þar sem hún heimilar vinsölu
meS fram þeim hluta járnbrautar-
innar, sem fullger er.
Þessi einkennilega röggsemi
jafn-aðgerSarhægrar og duglítillar
stjórnar, eins og Bordenstjórnin
hefir sýnt sig aS vera, kann ýms-
um aS þykja dálítiö kynleg. En
þá eina mun furSa á henni, sem
ekki þekkja þá hugulsemi, stöku
nærgætni og umhyggju, sem aft-
urhaldsstjórnin hér í Manitoba
■hefir sýnt brennivínsmönnum. Nú
er einn helzti atkvæSamaðurinn,
sem í Roblinstjórninni var, og
þrautreyndtir vinur margra hótel-
manna, orðinn einn hæstráSand-
anna austur í Ottavva. Er því
býsna augljóst aS jjessi fjörkippur
sambandsstjórnarinnar um afnám
löghanns um áfengissölu meS fram
fymefndri járnbraut, er tákn þess
að nú ætlar Ottawastjörnin aS fara
aS ala samskonar umhyggju fyrir
vínsölunni um land alt eins og
Roblinstjórnin hefir gert hingaS til
hér í fylki.
Rogers ráðgjafi er því gamal-
reiSin brúkuS heima, og tilraun
þessi kom að litlu haldi. Menn
höfðu hér um bil jafnlitla reynslu
eftir sem áSur um það, hversu
gefast mundi að aka bifreiSum iuii
ísletizka þjóvegu.
En nú í sumar hefir veriS gerS
önnur tilraun, sem meiri árangur
hefir orSiS aS, svo mikill árangur
aS reynsla er fengin fyrir því að
fara rná eftir öllurn akvegum á Is-
landi — sem sæmilega breidd hafa
— meS bifreiðir að minsta kosti alt
sumarið eða meSan auð er jörð.
Tveir Vestur-Islendingar hafa
orSiS tií þess aS leiSa þetta í ljós.
I>aö eru þeir Sveinn Oddsón,
prentari frá Wynyard og stýri-
maSur bifreiSa er Jón Sigmunds-
son heitir.
Þeir komu meö bifreiö til ís-
lands snemma í sumar og hafa
haldiö uppi reglulegum bifreiSa-
ferSum frá Reykjavík og austur í
sveitir; einkum til Þingvalla. Hef-
ir bifreiSin reynst vel, aö efiis bil-
aö einusinni til muna, en margir
haft jjægindi af þessum flutning
um.
Þeir félagar sækja um styrk til
þings um 5000 kr. til bif reiSaflutn-
inga eftirleiöis, og eru líkur til aö
styrkur sá verSi veittur, því aö
fjárlaga nefnd er jjví fylgjandi;
en hvort sem alþingi styrkir þetta
fyrirtæki eöa ekki, þá er það lítiSi
vafamál, aS bifreiöir ryðja sér til
rúms á Islandi meS tímanuxn, og;
þá hvaö helzt til vöruflutninga.
Þær hafa gert þaö í löndum, svo
sem Englandi, jjar sem hagar svip-
aö til eins og á íslandi um vega-
kerfi, aö vegir eru lagöir skemstu
leiS, en ekki rétthyrningsbrautir,
svo sem hér i Vesturheimi, þar sem
landið var mælt alt áSur en bygð
hófst.
Yfirleitt mælir sú raun. sem
íengin er á flutningsbifreiSum
)VÍ
1 öSrum löndum, með |>ví að jjær
séu fremur hentugt flutningstæki
á Islandi. Og tilraunin seni gerS
hefir veriS heima nú í þessa átt,
stySur þessa skoðun, sem ails ekki
er ný, heldur flutt af jafn merk-
um manni, og miklum þjóSarfrum-
uöi, eins og Björn heitinn Jónsson
ritstjóri var. Hann bjóst fyr viS
bifreiöum en eimreiöum á íslándi.
Sjálfgefið virðist og nærri því, að
bifreiSir komi þar fyrst; sýnt er aS
byrja má meS þeim strax, en
strjálbýli og fátækt iandsins má
ekki í bili viS þeirri tvöföldu vega-
gerð, sem járnbrautum fylgir. Hitt
sýnist svo margfalt hagkvæmara,
eða leggja nýja þjóðvegu þannig,
að þeir geti jafnframt veriS ak-
vegir bifreiða. ÞaS virSist nú i
bili, sérstaklega meðan eimskipafé-
var liS þeirra ekki. Þetta hepnaS-
ist þá fyrst er 65,000 Serbar komu
Búlgörum til hjálpar, meS sextíu
fallbyssur, miklar og skotharðar.
Serbar urSu og fyrstir til aS ná
inngöngu í Adrianopel.
Þess ber og að minnast aS þaS
var griski flotinn, sem hélt tyrk-
neska flotanum inniluktum í Hellu-
sundi meSan á ófriðnum stóð, og
kom jjannig í veg fyrir, að tyrknesk-
ir hermenn þyrptust frá Asíu, yfir
sundið inn í Adrianopel og geyst-
ust út um öll Balkanfylkin. ÞaS
var grískur her sem réðist á
Bezaníu-kastalann og tók hann her-
skiídi, en kastali sá var aSalvígi
borgarinnar Janína í Albaníu.
Kastali þessi stóS 6,100 fet hátt
yfir sjávarmál og var lengi hald
manna, aS hann væri óvinnandi.
Þar var setuIiS mikið til varnar, um
35,000 valdra hermanna, er voru
ágætlega búnir að vopnum, höfSu
meSal annars 150 nýtýzku fall-
byssur Krupps til varnar; en um
hávetur taka þó 60,000 grískra
hermanna kastala þennan herskildi,
án nokkurrar aðstoðar hinna
bandamannanna.
Ibúar i Epírus og Makedoníu
mega Grikkjum þakka það frelsi,
sem jjeir hafa nú fengið — er þeir
komust undan tyrkneska ánauðar
okinu, sem á þeim hefir legiS um
fímm aldir.
THE DOMINION BANK
Bir KDMUNI) B. OBLEB, M. P., Fre» W. D. MATTHEWS .Vice-Pre*
C. A. BOGERT, General Manager.
Höfuðstóll Dorgaður . . . . »$5,360,000
Varusjóur. og ósltlftur gróðl .$7,100,000
Allar elgnlr . . .............$79,000,000
PJAKHAGSLEGAR FRAMFAKIK
stöðugar og varanrtígar nást sjaldan nema meö aðstoð sparl-
sjóðs. Sá sem heíir reikning við sparisjðð, heflr alt af hvöt til
að spara, á sina peninga á óhultum stað, eykur við það með
vöxtum og safnar reiðufé til siðari gróðabragða.
NOTKE DAME BBANCH: Mr. C. M. DENJSON, Manager.
8ELKIKK BKANCH: J. GBI8DALE, Manager.
er $1.29 búshel. Flax í Duluth er
$i.49J4- Ef horið saman verSiS
syðra og nyrðra er munurinn
20cent, sem greiðir 15 centa
tollinn og þó lítilsháttar umfram,
svo sem til að mæla meS markað-
inn í Duluth. En þó aS markaSur
fari upp og niður og verömunur
beggja megin landamæra bæði
vaxi og minki, þá er aðal hagnað-
urinn aS því er bændur í Vestur-
Canada snertir, fólginn í því, aS
víðtækari markaSur er meS toll-
lækkuninni færður nær, og verð á
staSarmarkaSi bænda bæði minni
breytingum undirorpið og ekki eins
lágt heldur.
Nautgripir og svín.
Hagurinn sem af því leiSir fyrir
griparæktarmenn í Vestur-Canada,
að tollur er numinn af lifandi
nautgripum og svínum, er svo
augsýnilegur að varla þarf að fara
um hann mörgum orSum. ÞaS;
kann vel að vera, að ekki verði
þetta ár gífurlega mikið flutt af
nautgripum og svínum út úr land-
inu á amerískan markað, en þar
syðra er þó mikil eftirspurn. Sama
er að segja af markaði í Austur-
Canada; þar er lika mikil eftir-
spurn þessara sömu varningsteg-
unda. Hafa því bændur í Vestur-
Canada nú að velja um þrjá mark-
aði nú í stað tveggja áður. Bezt
Nýju tolllögin
syðra og Vestur Canada.
Tolllækkun á höfrum.
fNiSurla g).
HagnaSur hlýtur bændum í Can-
atla að verSa það, er tollur á höfr-
um veröur IækkaSur syðra ofan í | virSist ligT&ja við fyrir hjarðeig-
6 cent. Jafnvel meðan gömlu toll-
lögin giltu, þegar tollurinn var 15
cent á busheli, var þó töluvert selt
af höfrum suður yfir landamæri.
1 í fyrra voru útflutt frá Canada til
Bandaríljja hafrar fyrir $145,670,-
36. AS vísu er þetta ekki mjög
mikil verzlun; en úr þvi aS hægt
var að gera þessa verzlun meðan
hái töllurinn gilti, þá liggur í aug-
tmi uppi aS mikiS muni viðskiftin
vaxa, eftir að búið er að færa toll-
inn ofan í 6 cent á busheli.....
Hafra-uppskeran hefir orSið ó
endur i Alberta að skifta við Wash
ington og Oregon og vegna þess
hve skamt er þar á milli ætti þar
viðskifti alt af að geta gengiö
greiðlega. En um svínarækt í Al-
berta er það að segja, að ef hún
er meiri en komiS verður í lóg,
venjulega víSskíftaleið, þá má slátra
svinunum, og senda kjötiS saltaö
til eystri markaSanna, því aS þar
er eftirspurnin meiri sem stendur,
heldur en Bandaríkjamegin landa-
mæranna; en vegna þess að mark-
aðsleiðin liggttr opin suSur, þá
bændur eiga völ á
mæranna.
sunnan Ianda-
venjulega rýr. og með því að maís- | Mjóta kaupendur eystra að haga
ttppskera er heldur ekki fullnægj- I sínl1 ver8i eftir ÞV1 ver?5i.
andi, má búast .við þvi, aS ýmsar
korntegundir verði þar í mjög góSu
ver^LJietta haust og vetur. VerS
a hofrttm í Chicago “Decemher
delivery'' er 44]/%, en í Winnipeg
37'Á búshelið.
er
lagið er ekki komið á Iegg, hyggi-
legra, og geta komið víðar að not-
um; og margfalt ódýrara heldur en
járnbraut, sem HtiII hluti lands
Grikkir og Búlgarar
lotnnugur, hvers virði það er við
kosningar að hafa vínsalana nieS!getiir taft gagn af
sér, og þeir hafa víst látiS sér það _______
alt vel skiljast valdsbræSur hans
austur í Ottawa; þessvegna hefir
engin fyrirstaSa orðiS aS fá banniS
gegn vinsölunni afnumið.
Engin neitar því, og víst stjórn-
in ekki heldur, aS- notaleg greiða-
stmi er þaS viS vínsalana. En
þeir fí það ekki fyrir ckki neitt.
AMir vita aS þaS verSur “tekið út
á þeim áftur" um næstu kosningar.
Heyrst hefir og aS samskonar
afnám lögbanns gegn vínsölu sé í
vændum í Le Pas, við Hudson’s
brautina, sem nú er verið að
byggja. Er talið full víst að af-
nám það nái fram aS ganga mjög
bráSlega. Það eru víst vafalaust
einhverjir þar sem ætla sér að fá
vínsöluleyfi, og Ottawa stjórninni
finst þaS ekki nema sjálfsögð
greiðasemi að verða við þeirri ósk.
Hún veit það aS slík greiðasemi
borgar sig — borgar sig ágætlega.
Bifreiðar á íslandi.
BifreiSar eru svo sem kunnugt
er, tiltölulegt nýtt samgöngufæri á
fslandi, höfSu ekki sést þar til
skamms tíma. Fyrir nokkrum ár-
um varð þó D. Thomsen kaupmað-
ur til þess að kaupa bifreið og hafa
heim með sér til íslands, því aS
hann hefir oft viljað gerast for-
göngumaSur ýmsra þarflegra nýj-
unga. En bifreið sú er hann flutti
til Fróns var gömul og slitin; mun
og hafa vantaS góðan vélstjóra;
nokkuð var það, að örstutt var bif-
Þegar fyrstu fregnir ófriSar-
ins á Bankanskaga hárust vestur
um haf furSaði marga á því,
hversu líítiS orð fór af fram-
göngu Grikkja. Þó var ætl-
un margra aS það væri for-
sætisráðherra Grikkja, sem þati
ráSin legði á sem viturlegust og
sigurvænlegust reyndust, og að
eftir þeint færu handamennirnir,
er mestu stórvirkin væru tmnin.
Þetta hefir og reynst rétt, til
getið, og nú er margt komið i ljós,
sent sýnir að Grikkjum var miklu
meir að þakka úrslit ófriðarins viS
Tyrki en fyrst fréttist, og í annan
stað hefir það sýnt sig. að Búlgar
ar hafa verið miklu ofsafengnari
og ver siðaSir heldur en bæði
Grikkir og Serbar.
En þannig stóð á því að fyrstu
fréttirnar létu svo mikiS af fram-
göngu Búlgara, að þeir höfSu ötul-
asta fréttaritara, er fyrstir urSu til
að bma ófriðartíSindum frá sér,
og gáfu sinni þjóS mestan heiSur-
inn; en síðan hefir það komið í
ljós, að Búlgarar hafa ekki getað
lialdið þeim heiðri, því aS þeir áttu
hann ekki meS réttu.
Því ítarlegar sem ófriðarsagan á
Balkanskaga er íhuguð, því meir
rýrnar sigurfrægð Búlgara. ÞaS
liggur í augum uppi að Búlgarar
hefðu aldrei getaB unnið Adriano-
pel með 100,000 manna, en fleira
Bygg.
Að því er bygg snertir þá
tollurinn nú 15 cent á búshel og
býsna hár að vísu; samt sem áður
er nú
byggs til Bandaríkja eftir aS toll
ASrar afurfiir.
Nýja tolllöggjöfin syðra veldur
litlum verSbreytingum á garðmat,
smjöri, ostum, mjólk og rjóma, af
þvi að ekki er enn fyllilega nógu
i mikiS framleitt af þessum vörum
í Canada til aS byrgja landsmenn
sjálfa. ASal-hagurinn verður bund-
. . inn viS þær búsafurðir, sem miklu
11 °.r ' æ "^1. 1 læSri sa a meir er framleítt af, en landsmenn
s t:l Bandankja eftir að toll- j þurfa sj41fir aS brúka, svo sem-
urinn var ær ur þetta mður. í . korntegundir. nautpening og kjöt.
t'Ti^R0 ur a yggi 30 cent a 1 Af tolllækkun og tollafnámi af
bushel 1 Bandankjum; þratt fynr k^ básafuríSuni) hljóta íbúar i
þeiman haa to lnam utflutt bygg Vestur.Canada a55 hafa stórmikinn
fra Canada td Bandankja $453.- hagnaS, er nú sem stendur verður
470.16. MaltgerSarmenn amerisk- ekki metinn til fuilnustu.
ír hafa fært sonnur a það, að bygg I _______«_•_______
frá Canada er ágætt til malts, þrátt
fyrir fullyrðingar, sem komið hafa
fram i gagnstöæa átt, af þeirra
hálfu, sem hag hafa haft af því aS
lastá canadiskt bygg. A umliSnum
árum hefir mest byggrækt í Can-
ada verið í Manitoba, en bygg hef-
ir verið ræktað kæruleysislega og
HtiS um litinn hugsað; en þrátt
fyrir alt þetta hefir uppskeran
orðið há, og liturinn all ákjósan-
legur i hverju meSalári. Á þessu
ári hefir veriS ræktaS meira bygg
en vanalega, vegna þess hve seint
voraSi, og þó að uppskera sú hafi
sumstaðar orðið i rýrara lagi, hef-
ir, hún orSiS um 40 búshel af
ekru, og jafnvel 50 búshel á nokkr-
um stöSum; dæmi eru og þess aS
60—65 búshel hafa fengist af ekru
i sumar. í sunnanverSu Alberta-
fylki hefir bygg uppskera hepnast
mjög vel, þar sem veruleg stund
hefir verið á ræktunina lögð með
áveitum o. þ. 1., og liturinn þar
ljómandi fallegur. 1 syðri hluta
Saskatchewanfylkis mundi vera
næsta auSvelt án tiltölulega mikill-
ar fyrirhafnar að rækta bygg með
bezta árangri.
Nú nýskeð hefir vero á byggi
veriS frá 54—72 cent, eftir 'gæS-
um, en bygg verð í Winnipeg um
sama leyti 43 ýý (til fóSurs) og
418^2 nr. 3. Bygg hér í Canada,
sem talið er nr. 4 og kostar hér 46
cent, mundi samhæfa því byggi
sem selt er í Duluth á 54 cent; en
hinsvegar mundi “Westem Cana-
dian” bygg reynast fullgott til þess
aS þaS borgaði sig að greiða á því
15 centa toll, ef fengist fyrir hvert
búshel alt aS 72 centum.
sýnja í þeim löndum. LifsnauS-
synjar hafa sem sé hækkaS á ár-
unum 1900—1912 um5i prct. í
Ástralíu og Nýja Sjálandi hefir
hækkun þessi aftur á móti ekki
orðið nema að eins 16 prct. Á
Bretlandi og Frakklandi hafa lífs-
nauSsynjar hækka’S um 15 prct, í
Austurriki og Ungverjalandi um
32 prct, á Þýzkalandi um 30 prct,
í Belgíu 32 prct og á ítalíu um 20
prct.” /
Rithöfundur nokkur sem þetta
mál tekur til umræðu, heldur því
frám að til þessarar hækkuna lífs-
nauSsynja hér á landi hljóti að
liggja einhverjar ástæður aðrar,
en framleiðslumagn vlstafirrgSanna.
Honum skjátlast þar heldur ekki.
ÞaS eru aðrar ástæður sem valda,
en hvaS helzt háir tollar.
Canada er Iand, sem að náttúr-
unni til, er flestum löndum betur
falliS til aS framleiða miklar vista-
birgðir, en þessu landi er aS miklu
leyti stjórnað í þágu f jár-gráðugra
erlendra iðnaSarfélaga. Bændurn-
ir sem keppa verða um aS koma
út vörum sínum á heims markaSi,
verða að greiSa tvöfaldan skatt,
þeim systrunum einokun og toll-
vernd, á hverjum hlut, er þeir
þurfa á að halda til akuryrkju eða
handa sjálfum sér. Af þessu leiS-
ir þaS, að menn þreytast á Iand-
búnaði, og fólk streymir stöBugt
brott úr sveitunum. ÞaS er heldur
ekki mikiS gert til aS hlynna aS
landbúnaSí. Mest er lögð stund á
kornyrkju, af því aS hún er hæg-
ust og þarf tíltölulega minna fé til
þess búskapar en annars. En því
meir sem vér stækkum akurreitina,
sem undir korn eru settir til að
keppa viS aSrar þjóðir, að þeim
mún mínkar alt af það landsvæði,
sem á má stunda griparækt. Þ(ví
verða ekki ódýr matvæli til að
vega upp á móti dýrum fatnaði.
ÓlániS er þetta: Vér höfum
færst í fang að reisa of stórar
hallir hinum pappírsalda iðnaSi á
sem oflitlum landhúnaðar grunni. Vér
höfum hleypt í spik erlendum iðn-
aðarfélögum á kostnaS þeirra at-
vinnugreína lands vors, sem bein-
ast lá vÍS a'ð stunda.
VerS
Flax.
á Northern Canadian flax
Hækkun líf snauðsynja
Allir sem einhvem tíma hafa
verzlaS og yerzla enn hafa orðiS
varir við þá geysimiklu hækkun,
sem orðið hefir á lífsnauðsynjum
hin síSari árin. Margar eru or-
sakirnar og fæstum, sem á mál
þaS minnast kemur saman.
Hér á eftir er ritstjórnargrein
úr hinu merka blaði Daily Tele-
gram, gefnu út í Montreal, «m
þetta efni.
Þar segir svo:
“Skýrslur sambandsdeildarinnar
fyrir síðastliðinn ÁgústmánuS,
sýna að enn hefir hækkað verð á
lifsnauðsynjum. Þannig er nú
samkv. stjórnarskýrslunum meðal-
verð á 270 vörutegundum orðið
163.2 í stað 135.9 í JúlímánuSi. í
AgústmánuSi í fyrra var meðal-
verS á samskonar vörutegundum
að eins 133,3. Þetta er ískyggi-
legt. þegar það er haft hugfast, að
kostnaður á lifsnauðsynjum hefir
hækkað meir í Canada á síBastliSn-
um 10 ártrni, heldur en i nokkru
öðru landi í víðri veröld. Stjórn
Breta hefir nýskeð látið gera rann-
sóknir, sem þetta hafa leitt í ljós.
Margur mundi líta svo á, að
verð á lifsnauSsynjum mundi
lægra vera i Canada heldur en í
öðrum löndum, landi þar sem hægt
er að framleiÖa gnægS vista og
lífsnauSsynja kostnaðarlítið. En
hiS gagnstæSa er þó sönnu nær.
Því til sönnunar má t. d. benda á,
að konunglega rannsóknar nefnd-
in brezka sýnir í skýrslum sínum,
aS Canada, nýtt land, er vænta
mætti að látiB væri framleiða vista-
birgðir ýmiskonar, er efst á blaði
þegar metin er hækkun lífsnauB-
Brahmina brúðir
Suður-Indlandi.
✓
a
HiS þyngsta stygSar yrSi, sem
hægt er að kasta að Brahminum á
Indlandi nú á dögum, er þetta:
“GuS sendi þér sex dætur”. Þ|essa
undarlegu bölbæn má oft heyra á
götum úti í borgum Indlands, þó
undarlegt sé frá aS segja, skrifar
inaSur nokkur indverskur riSinn
við ritstjórn og liknar starfsemi í
því landi.” Sá atburður, sem hver
og einti ber mesta áhyggju og
kvíðboga fyrir, er það, þegar kona
legst á sæng, ekki vegna þess að
móðirin er í hættu stödd, heldur
af kvíSa fyrir því, aS barniS verði
stúlka. ÞaS er skrítið aS sjá,
hversu hnipnir feSur verBa, þegar
þeir heyra, aS þeim sé meybarn
boriS. Þjeim þykir betra að eiga
tólf sonu heldur en eina dóttur.
Ef Brahmina foreldrar hafa dóttur
“aS gefa” þá má heyra nágranna
þeirra, þá sem góðviljaSir eru,
aumkva þá og taka innilegan þátt
í raunum þeirra. MiSur velvilj-
aðir nágrannar fyrirlíta þá.
Stúlkubarn er sjaldan uppáhald
foreldra sinna. ÞaS er ekki vist
þar fyrir, að illa sé meS stútku-
börn farið, heldur er miklu minna
dálæti haft á þeim, hetdur en pilt-
börnum. Frá því þær vitkast, fá
þær aS heyra, aS tilkoma þeirra
hafi veriS bötvun og ógæfa fyrir
fólk þeirra. Hún fær aldrei að
1 finna til þess aS hún standi jafn-
fætis jafnöldrum sínum karlkyns.
Slík er æfi og aðstaBa stúlkubarn-
anna.
Beint af þessu, hve lítils stúlku-
hörn eru metin, stafar sá hági siS-
ur að gefa brúSgumunum gjafir.
Sá ósiður hefir náð sér niðri með-
al Brahmina og hreiSist óSfluga út,
svo að til vandræða horfir. Upp-
hæðin vex með ári hverju, svo að
bæði rikum og fátækum verður
erfitt undir að búa, þvi að kaup-
gjald brúðgumans eða dóttur-
mannsins fer því meir hækkandi,
sem tengdafólkið er auðugra.
Ósiðurinn minkar ekki með ment-
uninni, heldur magnast. MentaS-
ur eignamaður er ágjarnari og
heimtufrekari heldur en hinn, sem'
ómentaður er. Þiessi siSur aS
I
NORTHERN CROWN BANK
AÐALSKRIFSTO/A í WINNIPEG
Höfuðstóll (löggiltur)
Höfuðstóll (greiddur)
$6,000,000
$2,760,000
Formaöur
Vara-£orma8ur
Jas, H. Ashdown
Hon.Ð.C- Cameron
STJÓRNENDUR:
Sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Capt. Wm. Robinson
H. T. Champion Frederick Nation
W, C. Leistikow Sir R. P. Koblin, K.C.M.G,
Allskonar bankastörf afgreidd.—Vérbyrjum reikninga við einstaklinga
eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir.—Avísanir seldar til hvaða staðaar
sero er á Islandi. — Sérstakur gaumur gefinn sparisjóðs innlögum, sem hægt
er að byrja með einum dollar. Rentur lagðar við á hverjum 6 mánuðum,
T. E. THORSTEINSON, Ráösmaöur.
Cor. Willim Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Mán.
‘gefa meS’ brúSurinni hefir komiS
margri fjölskyldu í kröggur. Þær
gjafir sem tengdasonurinn fær hjá
tengdaföður sínum, eru ekki skoB-
aðar sem heimanmundur hjá oss,
eru heldur ekki allar gefnar á
brúðkaupsdegi. Þ^er eru heimtaS-
ar við ótal tækifæri, meðan stúlku-
kindin er á lífi, eftir því sem kven-
fólkið i ætt eiginmanns hennar seg-
ir til.
BrúSguminn og hans ættfólk
lætur sér sjaldan Iynda gjafirnar,
sem brúðurinni fylgja, heldur
nöldra og nudda iSulega um það,
svo unga konan heyrír, hve smán-
arlega hún hafi veriS útleyst úr
föSurgarSi, og þreyta hana svo
með þeim IeiSa sýtingi, aS henni
hverfur allur þokki til tengdafor-
eldra sinna, og jafnvel foreldra.
Oft og tíðum líður konugarminum
illa, bæSi á sál og líkama, vegna
þess að gjafir foreldra hennar álít-
ast aldrei nægar. Hún fer að hata
foreldra sína og hræðast vandamenn
manns síns, og bölvar sínum fæð-
ingar degi. Stundum leitar hún til
manns síns, meS hálfum huga, og
væntir af honum elsku, verndar og
vorkunar. Hinn ungi maSur er
þá vant viö kominn og' reynir alt
hvaS hann getur til aS synda milli
skers og báru, vandamanna sinna,
sem hin ungu hjón vanalega búa
hjá, og konu sinnar, sem honum
þykir vænt um. ÞaS kemur oft
fyrir, þó manntetrið sé allur af
vilja gerður, að hann nær ekki hylli
tengdaforeldra sinna, kemst í ó-
samlyndi við foreldra sína og gerir
þó ekki konu sinni fyllilega til
hæfis. Ef hann kann ekki aS gera
sér sjálfstæSar skoðanir og er ekki
mikill fyrir sér, þá fer oft svo að
kvenþjóðin i ætt hans, sem eru ó-
mentaSar og hugsunarlausar, nái
fullum tökum á honum. Hvernig
sem fer, þá er hin nýgifta kona og
foreldrar hennar alveg á valdi að-
standenda brúSgumans. Því er
þaS vel skiljanlegt, hvers vegna sá
Brahmin sem eignast dóttur, verð-
ur áhyggjufullur og stúrinn.
Hann.gefur allar góSgerðirnar og
fær ekkert í staðini.
ÞaS er ekki langt síSan einn
Brahmin sendi bænarskrá til
mentamála ráðgjafans í Indlandi
og baS liann að hafa einhver ráS
aS hepta eSa taka fyrir þaS, aS
þeir stúdentar sem giftir væru,
skrifuðu tengdafeSrum sínum ó-
svífin bréf. Þetta heimskulega
atferli hinna ungu manna er mjög
algengt. Undir eins og maður
gefur dóttur sína ungum pilti, þá 1
deilir hann á tengdaföður sinn og
vandamenn konu sinnar fyrir þaS,
hversu tregt sé aS ná út úr þeim
gjöfum, og notar mentun sína til
aS úthúða þeim.
FaSir stúlkunnar hefir annan ó-
siS aS óttast. ÞaS er þagnarheiti
hennar á hinu nýja heimili. Sum-
staðar er heitiS brotiS, en víðast
hvar verða nýgiftar konur aS
halda þaS. Hún má þá ekki tala
til tengcIamóSur sinnar né tengda-
systra né neinna tengdakvenna.
Hún verSur aS þagna. Þegarein-
hver þeirra kemur þar aS, sem hún
er aS tala. Vitanlega má hún aldrei
setjast niSur í þeirra viSurvist.
Hún verSur aS standa úti í horni
og hlusta þegjandi á, þó hinar
þrumi yfir henni. Ef hún er
spurð- einhvers, þá verður hún aS
kinka kolli eða hrista höfuSiS. Oft
er hún misskilin og verSur aS vera
án þess sem hún þarfnast, þó að
þarfir hennar séu fjarskalega fáar.
Um umgengni hennar viS karl-
menn á heimili brúSgumans er þaS
að segja, aS hún má varla sjá þá,
hvaS þá tala viS þá.
Sá siður er þó einna hvimleið-
astur, sem viS géngst á Indlandi,
aS gifta kornungar stúlkur göml-
um körlum. Það er mikiS algengt.
HvaS gamalt sem mannsefniS er,
þá verSur konuefniS endilega aS
vera ungt. Eg hef oft séS brúS-
ferSir á götum stórborga á Ind-
Iandi, þarsem kornungar stúlkur
eru bundnar svo gömlum mönnum,
aS vel gætu veriS afar þeirra.
Slíkar giftingar eru. líkari útför-
um heldur en brúðkaupum. Stúlk-
urnar finna þaS vel. Þær leyna
óhug sínum og brosa, sumar sak-
leysislega. sumar ekki, en flestar
gera sér upp brosiS. Þqir sem rík-
ir eru og ágjarnir hugsa mest um
sjálfa sig, en illa gera foreldrarn-
ir, að selja þeim clætur kornung-
ar. ForfeSur cþeirra, sem köstuðu
meybörnum í fljótiS helga (Gang-
esj, gerSu betur viS sínar dætur
en þeir.
Slíkar barnungar konur eru ó-
gæfusamar hvernig sem fer; ef
bóndinn lifir er þeim lífiS leitt, ef
hann deyr og skilur eftir ekkju,
þá er ekkjustandiS alls ekki betra.
Vel mentaður viiiur minn harm-
aði konuleysi sitt fyrir skömmu.
Hann vildi ekki gifta sig fyr en
hann hefði lokiS námi slnu og var
fær um aS sjá fyrir konu sinni.
Hann va» orSinn hálfþrítugur þeg-
ar náminu var lokiS. Hann vildi
þá giftast, en fékk sig ekki til aS
eiga átta ára ganialt stúlkubarn,
eins og landssiður er; eldri stúlku
fékk hann ekki, þá er frumvaxta
væri, og varS svo konulaus upp úr
öllu saman. «
ÞaS er ákaflega kostbært, aS
gifta ungum manni stúlku ef þau
eru nokkurnveginn á sama reki.
Hann heimtar svo mikinn heiman-
mund meS henni, aS fáir foreldr-
ar standast þaS. Þjeir leitast þvi
viS, aS fá ekkjumann handa dótt-
ur sinni, eða fatlaðan mann meS
nokknr efni; í því falli er heiman-
mundurinn lítill eða englnn og get-
ur jafnvel farið svo, aS foreldrarn-
ir fái gjald af brúSgumanum fyrir
konuefniS.
ÞaS er algengt aS hitta tuttugu
Mjöl er nauðsyn að reyna-----
en það er eigi yðar verk
PURiry
FLQUR
Mjöl er mismunandi á ýms-
um tímum að bökunar gildi. Á-
stæðan er að hveitikornið er mis”
munandi eftir jarðveg o.s.frv.
Því er það, ef bökunin á að
takast alla tíð vel, að bökunar til-
raunir eru nauðsynlegar. Það er
ósanngjarnt, að ætla yður að gera
þessar tilraunir á yðar kostnað.
Því tökum vér 10 pund frá
af hverri sendingu hveitis sem
kemur í millur vorar og mölum *
það, bökum svo brauð úr mjölinu
Ef það brauð reynist mjög gott
og drjúgt, þá notum vér hveitið
sem oss var sent. Annars selj-
um vér það öðrum.
Með því að biðja. um FLOUR
með þessu nafni, þá eruð þér jafn
viss um meira brauð og betra
brauð.
„Meira braufí og betra brauö“ og
„betri sætindabakstur líka“