Lögberg - 26.03.1914, Side 4

LOGBERG, FIMTUDAGINN
26. MARZ 1914.
iji
LÖGBERG
GefiO át hvej-D fimtudag af The
C'OLfJMBIA PrESS LtMITED
Corner William Ave. &
Stierhroove Street
WtNNII-EG, — Manitofa.
stefán björnsson.
EDITOR
J. a. BLÖNDAU
BUSINESS MANAGER
UTANÁSKRIFT TIL BLAÐSINS:
TheColumbia Press.Ltd.
P. O. Bojf 3172, Winnipeg. Man.
utanXskrift ritstjórans
IEDITOR LÖGBERG,
P. O. Box 3172, Winnipeg.
Manitoba.
tt
Í
il
I
w
>11]
TALSÍMI: GARKY 2156 )j
Vcrð blaðsins $2.00 um árið.
Ó'leymanlegirþœttir úr
talsímasögu fylkis
vors.
Þó a® langt sé um liöiö, hefir
ekki meö öllu fyrnst yfir áhrifa-
mestu og úrslitaríkustu viöburöina,
er snerta talsímasögu fylkis vors.
Hún er svo eftirminnileg aö sumu
leyti, aö J>að er varla vou, og efni
hennar er J>ess eðlis, aö þaö á ekki,
og má ekki gleymast. Þvert á
móti á J>aö aö vera sem fastast
mótaö inn i meðvitund fylkisbúa,
svo fast og traustlega, aö þaö verði
núverandi fylkisstjórn til maklegr-
ar dómsáfellingar, er hún leitar
trausts kjósenda viö næstu kosn-
ingar, og þá um leiö til viðvörnuar
hverri ókominni fylkisstjóm. aö
hún vogi ekki að bregðast svo
trausti kjósenda. sem Roblinstjórn-
in hefir gert sig seka um í talsíma
málinu.
Uajirbíniojnr ta'sím tkaupanna
liins og menn muna, var Bell-
félagið einrátt um' talsímagjöld hér
i Manitoba fram til ársloka 1907.
Taxti J>ess þótti hár, 30 dalir fyrir
heimilistalsíma, en $50 fyrir tal-
síma atvinnurekenda. Þetta var
líka taxti einokunarfélags og þvi
ekki að furöa þó þaö reyndist
dýrselt. Stjórninni var vel kunn-
ugt um þaö, að fylkisbúar undu illa
gefin út rétt fyrir fylkiskosning-
-rnar 1907.
I þeim pésa lofar fylkisstjórnin
aö leigja ibúum Mani cb fylkis
calsíma meö kostnaðarveröi. Þar
ofar hún líka að færa niöur tal-
símaleigur. og “veita betri talsíma
starfrœkslu, fyrir minna en helm-
ing Jicss talsímagjalds, sem nú er
grcitt’’. En þá var það Bellfélagiö,
sem haföi einokun á talsimum þe;sa
fylkis, og setti þann taxta er fyr
var á minst ^$30 og $507. Þess
utan lofuðu ráðgjafamir því á
einum stjórnmálafundi eftir ann-
an. aö þeir’skyldu sjá um, að fylk-
isbúar fengju talsíma taxtann færö-
an niður um helming, og svo skyldi
alþýðan fá miklu betri starfrækslu
hjá stjórninni, heldur en hjá Bell-
félaginti. Þetta Iétu margir sér
skiljast, og lögöu trúnaö á stjórn-
arloforðin. Var það og nokkur
vorkunn, meöan ekki var lengra
komiö, jafn vasklega og fylkis-
stjórnin haföi sig frani i þessu
máli, og jafn fús og örugg og hún
var að lofa þýðingarmiklum um- | '
bótum í þessu efni. Viökvæöiö úr
stjómarherbúöunum var þetta: !
íetri talsíinastarfrækslu fvrir
meir en hálfu minna verö!” Og ;
stjórnin græddi mikinn sæg at- '
kvæöa á þessu herópi.
Eftir kosningarnar
leyti. Var því ekki aö furða, þó aö 1
þeir menn, er þann g litu á, væri '
.síður en svo ánægöir meö talsíma-
kaupin — eöa nýárs gjöfrna þeirra
Roblins og Heimskringlu.
Miljón dala ofoorguð.
Það var heldur ekkert smáræöi,
sem fjármá’.amjnnurn hér í fyl i,
roskmun og ráönum, taldist til, aö
Roblinstjórnin hefði gefiö um of
fyrir talsímakerfi Bellfélagsins.
Það var hvorki meira né minna en
full miljón dollara. Ekki er slík á-
sökun gegn stjórninni úr lausu lofti
THE DOMiiNlON BAMv
Blf KDMUND B. OSLEK, M. P„ Ptm W. D. MATTHKWH .Vlce-Praa.
C. A. liOGKKT, General Manager.
Innborgaður liöfuðstóll................$5,811,000
> „rasjuour og uskiltur sjóöur.........$7,400,000
pJKlí GKTIt) JiYltJ VD KKIKNING MKI) $1.00
Það er ekki nauðsynlegt fyrir þig að bíða þangaö til þú eign-
ast mikla peninga til þess að hafa sparisjóðs peninga hjá
þessum banka. Reikning má byrja með $1.00 eða meira.
Renta reiknuö tvisvar á ári.
NOTKK DAMK IIKANCH: 0. M. DKNISON, Manager.
SKI.KIKK BKANCU: J. GRISOALE, ManaBer.
+
♦
+
♦
+
♦
+
+
+
♦
+
♦
+
♦
+
NORTHERN CROWN BANK
AÐALSKRIFSTOr'A í WINNIPEG
Höfuðstóll (löggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóli (greiddur) . . . $2,860,000
+
♦
+
♦
+
♦
+
+
Formaðtir
Vara-forinaður
STJÓRNKNDUR:
- - - Slr. D. H. McMII/LAX, K.C.M.G.
- Capt. WM. KOBINSON
M
gripin, ellegar á ómerkilegum á-1 eignum Bellfélagsins i Canada,
giskunum bygö. Þvert á móti má : heföi hún átt aö fá eignarrétt á 20
henda á traust og ábyggileg rök, J prct af eigum félagsins í Can-
ada. En þaö fær fylkisstjórn-
in ekki. í staö Jjess aö fá eignir,
sem voru $3,300,000 virði, fær
Roblinstjórnin hjá Bellfélaginu
eignir, sem eru að eins $2,130,138,
virði, samkvæmt áður greindri
skýrslu félagsins sjálfs. Mismun-
urinn er $1,169,862. sem Roblin-
stjórnin hefir samkvæmt þessu
dæmi, gefiö ofmikiö fyrir talsíma
þá, sem hún keypti af Bellfélaginu.
Hér hafa verið dregin dæmi meö
þrennu móti og megin útkoman
þessari ákæru til sönnunar. Hér
á eftir viljum vér gera grein fyrir
nokkrum þeirra.
Eins og flestum er kunnugt, sem
íylgst hafa meö í talsímamáli þessa
fylkis, hafði sérstök nefnd verið
skipuö áriö 1905, til aö kynna sér
og gefa skýrslur um talsímafélög
og starfrækslu þeirra hér í landi
yfir höfuö að tala. Fyrir þeirri
nefnd mætti auk annara forseti
íellfélagsins. Gaf hann nefndinni !
kýrslu um það, hvers viröi talsím-!
og slík símabrúkun
kostnaöi. Flestir
menn munu brúka síma,
sjaldnar en tíu sinnum á
Z sir D. C. CAMERON. K.C.M.G., J.H.ASIIDOVVN, H.T.CHAMPION
4 W. J. CIIKISTIK, A. Mc'TAVISII CAMPBKLL, JOHN STOVKL
+
+ Allskonar bankastörf afgreidd. — Vér byrjum reiknínga vlð eln-
4 staklinga eða félög og sanngjarnlr skllmálar veittlr.—Avísanir seldar
+ til hvaða staðar sem er á íslandi.—Sérstakur gaumur gefinn spari-
4 sjóðs innlögiim, sem byrja má með elnum dollar. Kcntur iagðar
4 við á hverjum sex mánuðum.
t T. L. THURjxTEIWSOíN, Káðí?niaftur.
.
♦ Cor. William Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Man. +
♦
+ +.+♦+♦+.+++♦+♦+♦+♦+*+♦+*+++.+♦+♦+♦+. +, +♦ 4 ♦+ '.+'.+.4
+
+
+
+
+
+
+
♦
+
+
+
♦
+
♦
+
♦
+
svarar ekki
“business”
ekki
dag,
en með l>eirri brúkun hefði ár-
1 dlUlclgU ctimcwci w
gjaldiö samkvæmt kostnaðartaxta ,akir og karlmensku og höfuökempa Þá stofnui, svo úr garöi, aö hún
Roblins, oröiö, ekk. 50 dalir, held- ; tj, vopjia sinna Vörn hans er annál- ?rtl . ^malmennunum gott og
menni og valmenni mesta. . Sög-
unnar Eysteinri virðist hafa verið
afbragð annara manna fyrir vaxtar
íslenzk gamalmenni hér' vestan
hafs, er þess kynnu aö óska og
þurfa, gætu átt aögang að, og gera
ar íélags
hans væru, að meðaltali. verður sú sania, að ekki er ofmik-
1 Ef horiö er saman þetta verölag j iö í lagt. þó aö sagt sé. aö miljón
j Sise forseta Bellfélagsins, og- verö 1 dala af fylkisfé hafi veriö ofborgað
. þaö, sem fylkisstjórnin lét sig hafa ! fvrir talsímana.
j að borga Bellfélaginu að meðaltali ;
stantla við öll sin loforð. En þá { segir:
fór þó þegar aö vakna grunur um
. , . . , Efndirnar.
var enn engan bilbug á fylkisstjórn- j fynr simana, tveimur arurii seinna,
inri að finna. Hún lézt ætla að ; þá veröur munuririn sá er hér Eins og íyr var á vikiö, var það
1 heróp fylkisstjórnarinnar, er hún
1 hóf talsímabrask sitt: Betri tal-
, v vi >.• v- , ... * ifborgað á tals. í Wpg. $490,53°; símastarfrækslu gegn natfu minna
það, að hvorki yrði stjorninni þetta Of]jorga,x a öörum símum 333,646 . . .. D ,
, 1 r, ' x u' u tx- > > -1 & , • OOJ : íðgjaldi En hvermg hetir Robh.n-
klevft. ne aö hun heföi nokkurn ofborgað a langvegasim. 174,521 ; 6. . .
tíma ætlað sér þaö heldur. Hún j ofborgað á alm. talsim. 5,625 stj°rr»n n" cínt þetta loforð.
___________] Er starfrækslan betri.J Greiða tal-
$1.004,322 j símar.otendur háJfu minna iögjald
nú, heldur en meöan emokunarfé-
lagið haföi talsímana i sínum járn-
hefði að eins notaö talsímana til að
græða á atkvæöi, við nýafstaðnar
kosningar. Á þetta bentu ýms
blöö hér í fylki. og iæröu allgóö
rök fyrir. I’ar á meöal Lögberg.
Samtals ..
lútir þessum reikningi er það þá
klóm ?
l’m starfræksluna
lö
glögt, að fylkisstjórnin hefir gefiö
rúmri miljón dollara meir fyrir
Þá hlés Heimskringla eins og hval- j talsímarna. en þeir voru viröi, eft- 1 1 m Haríræksluna er þaö
ur. Sú ósvífni fanst voru íslenzka j ir mati forseta Bellfélagsins sjálfs j se(»Ía> a‘>’ varla leikur á tveim tung-
afturhaldsblaöi alveg ófyrirgefan- . ar;ö 1^5, og þegar kaupin voru t um um’ aíS luin se nok'<ra v’tund
leg'. ]>ar sem Roblinstjórnin væri i ger<\ hefðu símarnir þó átt aö vera j ,)etn en 1,Ja Bellfélaginu. Im iö-
sem óöast aö láta vinna að efning j nokkru ódýrari, þar sem félagið j k'Í'11 1"'> er Þaö seSÍa’ aö Þaft 1,e|-
þessa merkilega loforðs, um lækk- haföi fjölgaö þeim allmikið ,og J " ver’S læl<1<að um llelminS
un talsíma leigna i Manitoba, og t fært út kvíarnar.
ur 87 dalir. En vitanlega var ekki
viö ööru aö búast. Eftir að stjórnin
haföi gert talsímakaupin; og of-
borgaö símana jafngífurlega og
þegar hefir veriö tekið fram, var
ekki viö neinni lækkun á talsíma
leigum aö búast. Málamyndar-
lækkanir stjórnarinnar leiddu þetta
ástand og tvimælalaust i ljós. Þær
voru sýnilega soiðnar fremur til
uö, er Eénharöur var tekinn, og
ennfremur má marka hreysti hans
af því. aö ögmundur biskup köri
hann til aö berjast fyrir sína hönd
og Sunnlendinga, 1. Júlí 1526, í
öxarárhólmi, viö mesta kappa úr
liði Jóns Arasonar og Norðlend-
inga. Lauk svo þdm viðskiftum
aö Eysteinn bar hærra hlut. Víö-
ar er Eysteins getiö og hvervetna
þess. aö blekkja ta'símanotendum j ag einhverju karlmannlegu. Þor-
sýn. og reyna’ aö hafa út úr þeim leifllr Hansson leikur Eystein og
sem allra hæsta leigu, fyrir
talsímaafnotin, heklur en aö létta
þá byröi á almenningi, og gei-a
honum hægiii fyrir en áöur um að
færa sér í nyt þau þægindi, aö
Iiafa talsíma á heimilum sínum, og
brúka eftir þörfum. Eftir aö tal-
símakaupin voru fullgerð, með þeim
afarkjörum, sem þau voru bundin,
hlutu fylkisbúar að súpa seyðið af
þeirri ógleymanlegu ráösmensku
tekst betur i síðari hluta leiksiná.
Ereystein frá Kotströnd leikur
Sumarliði Sveinsson og er hæfi-
ánægjulegt heimili, og Vestur Is-
Iendingum til sóma.
Árangurinn af þeirri áskoran
hefir orðið sá, aö fram aö þessum
tíma hafa nefndinni borist þessar
gjafir:
Frá ónefndum í Glenboro . .$ 5.00
Frá ónefndum í N.-Dakota 10,00
Frá S. S. Hofteig, Cotton-
wóod, Minn. . . ........
Frá Th. Thorgeirsson, Wpg
Frá Vídalíns söfnuöi .. . .
Frá Vikur söfnuöi.......... 10,1
5,00
1.50
5.00
00
8,00
Roblinstjórnarinnar, og purkunar- ! bærnla á öndveröri 16. öld, ráöinna
Frá I.úters söfnuöi
Frá kven félaginu að Gardar,
N.-Dakota............... 25,00
Frá Karlakór Bandal. Fyrsta
lega skringilegur, svo aö mikið er j r Iut' SdAU'™Yj.nUí1,cs1" 4S-10
. 1 v v Tf. ■ Fyrir selda Hofuöíærdoma” 3,00
hlegiö aö. I hmr bændurnir sum- I _______'
ir lakar leiknir, aö Ingólfi undan-
teknum.
viröist oss takast sízt. Og sjáan-
lega er leiksviðið oflítiö fyrir leik-
endafjölda i þessum þætti Naum-
ast fyllilega rétt mynd íslenzkra
lausu meðferð á almannafé.
fMeira ).
Samtals .. .. .. $117,60
\nnar pattur leiksíiis! Ennfremur hefir kvenfélag Frí-
kirkjusafnaöar ánafnaö fyrirtæk-
inu álitlega fjárúpphæö, sem verð-
ur borguö þegar tekiö er til starfa.
Og loks hafa tveir valinkunnir
menn við íslendingafljót boöist til
að gefa land undir heimiliö. ef
kirkjufélagið vilji reisa heimilið
eina.
koma talsímum heim til hvers
bónda fyrir örfáa clali, og svo ættu
kaupin að fara fram aö fárra mán-
aða fresti, og talsima-gullöld Mani-
toba-manna aö renna upp!
Talsímakaupín.
Lm áramótin 1907 og 8 var þaö,
Enn má benda á annað dæmi, er
einnig sannar, aö stjórnin hafi gef-
ið miklu meir fyrir símana, en þeir
! og veröur alclrei, eða aö minsta
j kosti ekki á nteöan Roblinstjórnin
{ situr að völdum í Manitoba. Því
verður aö vtsu ekki neitaö. aö fvlk-
j isstjórnin geröi tilraun til í bili, og
voru veröir. Fyrnefndur Sise.. . ,
j . . vitanlega rett tu malamynda, að
torseti P.ellfelagsins, skyröi fra , . . , , . ,
, . . , , . . , , , færa ofurhtið ntður talsimagjóld,
• þvi fvrtr aður aminstn nefnd 1 .
, í etnkanlega
()ttawa, aö eigmr félags hans i|
Winnipeg. en þaö var
■ 1 Canada næmtt $159
að fylkisstjorn vor, Robhnstjormn, 1
hvern tal-
Stjómin keypti talsíma Bellfé-
lagsins fyrir $3,300,000, sem greiö-
ast áttu á 40 árum með 4% rentu.
Þetta var þí fvrsta sporið til efnda
fullgeröi kaup sin viö Bellfélag.ð
um talsíma. sem það átti þá hér í
• okurgjaldi þvi. er Bellfélagiö | fy]ki
krafðist fyrir talsinta sína, og lét
drjúglega yfir því, bæði 1906 og
}x> einkum 1907, að hún skyldi sjá j
unt aö lækkuö vröi talsímaleiga hér
í fylki, og þaö meir en litiö. Þaö . • ..
. . , , 1 a hinttm tnikilfenglegu og rnarg-
atti aö gera talsima svo ódýra, aö , , , * i- „ •
, „ . , i þráðu loforöum fylkisstjomarinn-
hvt'rn meöalbonda munaöi ekki ! x r . ,
ar. viðvikjanch niðurfærslu a tal-
vitund um aö hafa sima á heimili I . , • ‘ ,, .
sima leigum her 1 fylki, og Heims-
sinu. \ arö af þessu almennur! , , . .. ,
... , i Kringla var svo anægð vfir kaup-
fognuöur ut um fvlkiö, og Rohlin- . , • , •*, ? ' ,
.... ' unum. aö hun gleiöletraði þau a
stjormm i <>x storum fylgi, eftir aö ; • ,. . , , v.
, . , . . ' tvistu siöu, cg virtist vist bæöi svo
hun hatör tekið talsímamálið á ' - . . , v r
-• . mtkils um vert toforöaefndtr j
oagskra. og lofaö aímenningi þeim; , _ , v
6 1 stjornannnar. og það hvað verðtð
síma; þar meö taliö landeignir,
lamlvegasímar. einkaleyfi o. s. frv.
j skammgóðtir vermir. Auk þess
var sú lækkunartilraun þeint skil-
yröum bundin, aö hvorki heimilis-
_ . - 1 feöur né “business”-menn gátu
Engin astæöa er til aö tmynda ser.
, .' ,. . haft halft gagn af talsima, ef þeir
að forseti Bellfelagstns hafi gert! . . ...
minna úr eignum félags síns, held-1
ur en þær voru verðar. Það er
hlunnindum um talsímahald, er hún
hét í fyrstu. en þaö var að færa
símaleiguna niður um helming eöa
meir.
Láfo'Siii't:n læklmina.
T’áö'er nú utn átta ár
Roblinstjóniin tók aö lofa
síöan
ibúunt
pessa
.Ikis,
stórfengilegri lækkun
á talsímaleigum. ()g Iíklega er það
vegna þess. hvað !angt er um liöið
síöan. aö stjórnin lætur hlöð sín
hera til i>aka þessi loforð, í því
væri ákjósanlegt, að blaöiö taldi
talsímakaupin g j ö f ; ekki gjöf af
stjórnarhendi. rétta að Líellfélag-
inu, sem þó hefði ekki veriö fjarri
sanni. heldur af) fylkisstjórnin væri
ai) gefa Manitobabúum talsímana.
Nýársgjöf stjórnárinnar, mun ís-
Icnzka afturhaldsmálgagniö hafa
r.efnt þetta afreksverk Roblin-
hvorki landsiður hér. né neitt
“business'Mieldur, sízt fésýslumönn-
um. sem hafa í hyggju aö selja
eignir sinar, hvenær sem g>tt íæri
gefst. Það er því alveg óhætt aö
gera ráð fyrir. að herra Sise hafi
virt eignir Bellfélagsins, að minsta
kosti eins hátt, og hann hafi haldið
þær veröar. Og þó að I^oblin-
stjórninni væri vel kunnugt um
þetta vevölag forseta Bellíélagsins,
veröur þó meðalveröiö,' sem hún
æt!uðu aö notfæra ser eöa ná í lækk-
unarhlunnindin, sem Bordenstjórn-
in bauö. En meö' því aö nota sér
boðin og ætla að hafa símanna full
not. þá varö þaö uppi á teningi,
aö lækkunar tilboö stjórnarinnar
reyndust ekki hlunnmdaveiting,
heldur nýr kostnaöur og ný byröi
á herðar almenr.ings.
Sem dæmi þvi til sönnunar má
benda á það, að samkvæmt lækk-
unar tilraunum fylkisstjórnarinnar
á talsímagjöldunum' var ein sú. aö
fyrir heimilistalsíma skyldi greiða
Lénharður fógeti
var leikinn í Goodtemplarahúsinu
tvö kvöld í vikunni sem leiö. Efni
leiksins er sjálfsagt mörgum les-
endum vorum kunnugt, því að leik-
ritiö er fyrir nokkru komiö hingað
vestur, og blöð Jslands um það
getiö, og lokiö á þaö lofsorði. UPS lcikur fvar TTjartarsón laglega,
I»arf því ekki að segja frá því ítar- | °g sömuleiöis er Helga kona Torfa
lega. Nægir aö henda á, að höf- I sýslumanns sæmilega leikin. Hana
undur bregöur þar upp einum þætti | leikur EJín Hall.
til blóöugs bardaga, sem þar er
j sýnd. Annars finst oss vér hafa í ÍJj “ aUnar þrjár ckrUr’ en llinn
tekiö eftir því, í íslenzkum leikrit-
! um, aö höfundum og leikendum
hefir hætt til. að gera islenzka
bændur óþarflega afkáralega. Hitt
er þó mála sannast, aö íslenzkir
bændur eru ekkert alkáralegri en
fólk flest, en þeir eru hægir og kyr-
látir og seinþreyttir til vandræða.
Magnús fósturson Stefáns bisk-
danskrar kúgunar, sem beitt var
viö íslendinga um aldamótin 1500,
og sýnir ennfremur mótspyrnu
landa vorra gegn þeirri kúgun.
Hfniö er því hugnæmt íslenzku
auga og eyra. Eénharð’ur fógeti
veröur staögöngumaöur danska
valdsins á íslandi, cu íorfí sýsiu-
maöur í Klofa réttindavörður ís-
Gerfi og leiktjöld yfir höfuð góð
og auðséð að forstöðumenn leiks-
ins liafa Iagt sig frani um aö vanda
til hans, sem allra bezt. Hefir fólk
sýnt, að það kann vel að meta þá
viðleitni, og aö því fellur leikur
þessi vel i geö, því að húsfyllir var
hæöi kveldin, sem leikiö var. Fast-
ráöið er að lcika aftur þenna sama
félst á aö greiöa Bellfélaginu fyrir j$,5 Vlst ársgjald, en þar aö auki 2
talsíma þess hér i Manitoba. $232 cent fyrir ‘'érhvert símatal. er sima-
á hvern talsíma, eöa meö öörum llafanr11 æskti eftir. Eftir þeim
j oröum $73 mcir fyrir hvern síma,! taxta llell'’i sima notandi oröið aö
j-en svörtiu verömæti beirra nam. grciöa $29 a ari, meö því aö brúka
Talsjmarnir hér i fylki, sem
Roblinstjórnin keypti af Bellfélag-
ru 14.195 að tölu, og ef sú
:nu. vo
tala er margfölduð meö 73 fþví
síma sinn þrisvar á dag. Með
slíkri sparsemi hefði leigan aö vísu
oröiö 40 centum lægri en hjá Bell-
félaginu, en fæstum mun hafa þótt
sú lækkun borga sig eöa vera til
! bóta, ef ekki mátti brúka síma nema
í ljós útaf þessum talsíma j 235, sem samtals hefir verið of- Þnsval á dag.
gleyma því, og ætlar stjórnin sýni- kaUpum fylkisstjórnarinnar. j greitt fyrir aíla talsímana hér í 1>a gerðl Roblinstjómin og til-
iega meö þeirri göfugu aöferö, aö Fym yarö þa5 óánœgju efni> | fylki. er Roblinstjórnin keypti af | raun til aö lækka leigu á “business”
trausti, að almenningur sé búinn aö ’ korn
stjornannnar.
Cáiægja útaf kaupenum. j sem ofgreibt telst fyrir hvern tal-
F.kki leið á löngu aður óánægja síma), þá veröur útkoman $1,036,-
ler.dinga. I.ýkur þeirra viöskift- j leik, seinni part þessarar viku, 26
um svo, að hann fer aö Eénharöi <>g 27 þ. m„ og þykir oss sjálfsagt
og lætur taká hann af lífi áriö j aö fólk fjölmenni og fylli húsið.
Eí02- I Þaö er ckki oft, að íslendingar hér
Yíir höfuö tekst leikendum vel.'íelkra 1<<)St jafngóðrar og þjóölegrar
þegar þess er gætt, aö hér er ekki skemtu'nar, scm þessi leikur er, og
æféum leikflokki til aö dreifa, j þaö er meira viröi, en inngangs-
heldttr hafa leikendur'oröiö að æfa ! eyri nemur. aö sjá hann.
sig í hjáverkum, mes.t á kveldum,
eftir að venjulega dagsverki hefir Gamalmennahœlið.
veriö lokiö. Flest mun þetta fólk I ... " .
, -\etndin. sem ]>aö malefnt var
þo hafa letkiö aöur, svo aö langt er j falj8 . hendur á sí«asta kirkju_
fra, að þaö sé viövaningar. ! þingi, levfir sér aftur að ávarpa
Eénharö fógeta leikttr Björn 1 ^ estur-íslendinga.
kaui>maöur Pétursson af góðum
íkilningi, og þvi betur sem lengra
liöur á leikinn. Er Lénharöur þó
Snemma á þessum vetri mælt-
umst vér til þess opinberlega, aö
vinir mále.fnisins legðu fram gjafir
I þvi til stuöriings og létu á þann hátt
mg vandasamasta hlutverkið. J áhuga sinn koma svo i ljós. aö
Leikur Björns er yfirleitt at- næsta kirkjuþing gæti árætt aö
koma því fyrirtæki í framkvæmd,
koma sér úr klípu, þvi aö loforð
: stjórnin hafði hraðað þessum kaup-
hennar um lækkun á talsimaleigum. , „ , . ,
. . b um aður þing kom saman; monn-
hafa vmist reynst hin 'sviviröileg- ,- . , _ , .
& um ianst það nærri eins dæmi, aö
asta blekking eöa svik tóm. - „ ■ ■; . ,
tylkisstjorn reðist 1 þvilik storkaup
En þó að æöi langt sé um liðið. ; fyrir almannafé, án þess aö fá til
síðan ráögjafarnir í fylkisstjórn j þess samþykki þ.'ngsms. Þessi
vorri, hver et'tir annan, hétu fylkis- 1 iira5j á talsímakaupunum þótti og
húum lækkun á talsímaleigum, þá j þeim mun iskyggilegri. sem að eins
er engin hætta á, að þau loforð séu Voru fáir dagar til. þingbyrjunar,
ekki sannanleg enn. Bæði eru til þegar kaupin voru fastrágjn og-
sannanir fyrir þeim í sjálfum j fullgerð, og í aunan staö vegna
málgöngum stjörnarinnar, frá 1906 þess. aö hyggnum og hagsýnum fé-
til 19°7’ Þv« aft Þar var ekki sparað sýslu-mönnum fanst það geipiverö,
í þann tima. að flagga með hinurn | er stjómin hafði leyft sér aö greiöa
fögru heitum, og hins vegar eru og j fyrir talsímana, og einmitt vegna
þess, hve hátt verö fylkisstjórnin
’ellfélaginu iim áramótin 1907—8.1 símum meí l)vi móti- aö færa llis
Þriöja sönnunin er árskýrsla j fasta ársgjald þessara talsíma
Rellfélagsins. sem geim var viö i niöur 1 25 dali, en skylda þá er
árslok kJ07. Sú skýrsla bar það boöinu tæki, jaínframt til aö borga
með sér aö félagið átti alls í
2 cent í hvert skifti er símahaf-
til sannanir fyrir þessum loforð
um, í enn betri heimildarritum.
Þau eru til í bæklingum, sem Rob-
linstjómin gaf sjálf út í embættis-
nafni. Einn sá bæklingur var
heföi greitt, þóttust menn sjá þaö
í hendi sér, að hún neyddist til aö
svíkja Ioforð sín um lækkun á tal-
síma leigtim, aö öllu eða mestu
Canada 111,118 sima. Verðmæti au<li æskti viötals viö einhvern.
allra talsima eigna félagsins var Ef “business”-maöur er þessu sætti,
taliö i skýrslum $16,385,680. vil<li nota síma sinn fjorum sinn-
Fylkisstjórnin í Manitoba keypti um a deg> hverjum, þeirra 310
13 prct af öllum talslmunum, 12)4 vilku daSa> sem taldlr eru í árinu,
prct af ölltim langvega staurum. Þa mundi ársleigan hafa orðið 20
en 10 prct af þráðlengcium taldri í centum minna en árgjaldið, sem
mí!um, en uppliæðin, sem Mani- greiöa Þyrfti fyrir “business”-sima
toba-fylki er látiö greiða, er $3,- undir einokun Bellfélagsins. En
300,000, en þaö er sem næst 20 alllr> sem ofurlítið þekkja til starfs-
prct af þeim talsíma eignum öll- rnálalífsins hér í Winnipeg, geta
um, sem Bellfélagiö taldi sig e:ga í Keti® ÞV1 nærri, að ekki muni mik-
Canada viö árslok 1907. Úr því lS “business” gert á þeirri skrif-
aö fylkisstjórnin í Manitoba stofu- er ekki Þarf aö brúka síma
greiddi fé fyrir 2ö prct af öllum nema fjórum sinnum á dag,
kvæðamestur og áhrifaríkastur.
.Torfa i Klofa leikur Arni Sigurös-
son; ferst honum þaö vel og lið-
mannlega. Guðnýju dóttur Tngólfs
bónda á Selfossi leikur ungfrú
Guðmunda Harald. Leikur henn-
ar er næsta eðlilegur og látlaus,
svipbreytingar góöar og málrómur j
hreinn og skýr. Idenni tekst sum- !
staðar agætlega, og hún er vafalítið i
efni í góða leikkonu. Af aðal j
persónunum fanst oss Eysteinn j
sízfur; gerfiö heldur ckki sem bezt. j
Vér höfðum hugsað oss Eystein j
unglegri um þaö leyti, sem leikur-
inn gerist, þá um tívtugt. Og þó
aö satt kunni að vera, aö “seint
sé kvenna geð kanna”, þá virðist
Eysteinn i þessu gervi tæplega
nógu álitlegur eöa karlmannlegur,
til þess að hafa verfð verulega Iík-
legur til aö heilla Suöurlands sól-
ina frá Selfossi svo, aö enginn megi
viö hann jafnast í huga hennar,
og jafnvel ekki biskupssonurinn
frá Skálholti, sem er bæöi glæsi-
að setja á fót á komanda sumri ís-
lenzkt gamalmenna-heimili, sem öll
Fyrir þessar gjafir og góðu boð.
vottar nefndin gefendum innilegar
þakkir sinar.
En bettir má ef duga skal.
Oss er kunnugt um þaö, aö þaö
er allmörgum vor á meðal áhuga-
mál, að ekki dragist nú lengur að
koma í framkvæmd þessari hug-
mynd, sem svo mikið hefir veriö
rætt um síöustu árin. Til þeirra
snúúm vér oss nú sérstaklega, og
biöjum ]>á um að l>eita áhrifum sin-
um. til þess að svo mikiö fé veröi
lagt fram fyrir næsta kirkjuþing,
að1 unt verði þá að afráöa aö
byrja.
Gjöriö svo vel og sendið gjafir
yöar sem fyrst til hr. J. J. Vopna.
I’. O. Box 3144, Winnipeg, sem er
féhiröir nefndarinnar, og sýnið
meö því aö það sé vilji yðar, aö
Vestur-lslendingar eignist á þessu
ári gott og myndarlegt Gamal-
menna-heimili.
Fyrir hönd nefndarinnar.
T’aldur, Man., 20. Marz 1914.
Friðrik Hallgrímsson.
Svar til Heimskringlu.
I Heimskringlu nr. 24, dagsettri
12. Marz, birtir ritstjórinn álit sitt
og jafnframt ráðleggingar stnar,
viövikjandi útnefningu þingmanna-
efna hér í fylkinu. Þessi grein er
sérkennileg upp á sinn máta. Hún
gengur út á það, aö þingmannsefni
séu aö bjóða sig fram, sem séu í
alla staöi óhæfilegir ræflar, sem
skilji og þekki sjálfa sig svo lítiö,
aö hugsa, aö þeir geti meö nokkru
móti náö kjöri almennings, þó
naumast veröi satrt aö1 þeir séu
skrifandi og talandi. Það er furða
að ’nann skuli ekki hafa bætt því
við, aö þeir væru hvorki lesandi
eöa httgsandi!
Enn fremur segír hann, “aö
menn rífi sig upp frá búskapnum
eða annari stöðu, af því aö þá
Merkiie g tíðmdi fyrir kvenfólkið
Ofnreynt mjöl er til sölu. 1
stað þess að kaupa vanalegt
mjöl, getið þér keypt mjöl, er
bökunarkostir þess hafa reynd-
ir verið í ofni.
PURity
FLOUR
Tíu pund eru tekin úr hverri
hveitisending sem í mylluna
kemur. Þau eru möluð. Brauð
er bakað úr mjölinu. >
Ef brauðið, sem úr mjölinu
bakast er gæðamikið og stórt,
þá höldum vér allri sending-
unni og mölum hana. Annars
er það hveiti selt.
„Meira brauö og betra brauö“
,,betri sætindabakÞtur líka“