Lögberg - 03.09.1914, Qupperneq 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. SEPTEMBER 1914
7
Ræða ráðherra íslands
í sameinuðu Þingi
3. Ágúst 1914.
Eins og hinu háa alþingi er
kunnugt hefir hans hátign konung-
urinn útnefndi mig ráSherrra 21.
i. m.
Mér er þaö ljósr, af5 ótal erfiS-
leikar bíöa mín í þessu embætti.
Mér er þaS ljóst aS eg hefi tekist
á hendur ábyrgð, sem herðar mína-
-ar eru helzt til veikar til aS' bera.
En þrátt fyrir þáS Hggja nú
fyrir þinginu ýms þau mál, sem
hugur minn fylgir svo fast, aö löng-
un min til aö vinna aö heppilegum
úrslitum þeirra 'hefir oröiS ríkari
en kvíSi sá sem eg ber fyrir því,
•aö kraftar mínir reynist eins miklir
og skyMi. i
Eitt af þessum málum er stjóm-
arskrármáliö, sem liggur nú fyrir
háttv. neöri deild. í því felast ýms-
ar þær réttarbætur, sem þjóöin
hefir þráö um langan tima, réttar-
bætur, sem eg tel miklu skifta. Eg
«kal minna á afnám konungkjör-
inna þingmanna og rýmkun kosn-
ingarréttarins. Stjónarskrárfrum-
varp þetta er yfir höfuS þannig
vaxiS, aS eg hygg aö þing og þjóS
fylgi því nálega óskift. En jafn
óskiftur mun og hugur þings og
þjóöar um þaS, aS þær ráSstafanir,
sem geröar verSa jafnframt staö-
festingu stjómarskrárfrumvarps'ns,
verSa þannig vaxnar, aS sérmála-
.sviS vort veröi ekki þrengt meö
þieim. Um hitt er aftur ágreining-
ur hverjar ráSstafanir þrengi sér-
málasviS vort og hverjar ekki. Hér
í landi liefir nú veriS deila um þaö,
hvort ráSstafanir þær, sem gerSar
voru í ríkisráSi 20. okt. 1913 og
opið hréf. sem gefið var þá út,
mundi jafnframt fyrirhuguöum
úrskurði um uppburS sérmála
vorra i ríkisráði, veröa þess vald-
andi aS uppburöur sá, sem vér
jafnan höfum skoöaS sem sérmál
vort, mundi aS slíkum úrskuröi
fengnum verSa skoSaSur sem sam-
mál. Eg geng út frá, aS hinn fyr-
irhugaöi úrskurður verði á þá leiö,
aö í honum standi ekki annaS en
aö máiin veröi borin upp í ríkis-
ráöi. Hér er ekki staður nú til aö
fara frekar út í þessi ágreinings-
mál. ASeins vildi eg taka fram aö
min skoSun er sú, aS rétt sé, aS
þingiö á tryggilegan hátt fyrirbyggi
aS sá skilningur veröi lagöur inn í
ráöstafanir þær, sem gerðar voru í
ríkisráSinu 20. okt og opna bréfiö,
aS fomum rétti vorum til aö ráða
því meS konungi vorum hvar sér-
mál vor veröi borin upp, verði í
nokkru haggaö. Ekki svo aS skilja
aS eg vilji amast viS því, aS málin
veröi borin upp í ríkisráSi; aöeins
leggja áherzlu á þaS, aö þaS sé mál
milli konungs og vor, hvar málin
verSi borin upp.
Eg hefi skýrt hans hátign kon-
unginum frá því, aö eg gæti ímynd-
að mér, að hið háa alþingi jafn-
framt því aö samþykkja stjórnar-
skrárfrumvarpið mundi gera fyrir-
vara í þá átt, aS haldiS væri fast
viS aö uppburður sermála vorra
verSi sérmál vor. Hans hátign
konungurinn gaf ekki fyrirheit um
aö samþykkja stjórnarskrárfrum-
varpiS meS slíkum fyrirvara, en
sagöist þá fyrst geta tekið ákvörö-
un um þaö, er hann sæi hvernig
fyrirvarinn væri oröaöur.
ÞaS er samt von mín, þó aöeins
von min og trú, eftir aS eg hefi
kynst hinum ríka velvildarhug, sem
konungur ber til vor, aS sú mundi
reyndin verða á, aö vér fáum stað-
fest frumvarp þaö, sem fyrir þing-
inu liggur meS hæfilegum fyrir-
vara i þá átt sem aö ofan greinir,
og þaö því fremur er þaö von mín,
sem eg veit aS greiöasti vegurinn
til þess aö auka samúS milli Dan-
merkur og Islands, er einmitt sá,
aö fult tillit sé tekið til réttmætra
krafa vorra, og þá einkum þegar
kröfurnar eru þannig vaxnar aö
frá danskri hliö getur ekkert verið
athugavert viö þær. Þaö er aö
öllu leyti skoðun mín, aS þegar vér
höfum fengiS stjómarskrármálinu
og fánamálinu ráSiS til lykta á við-
unanlegan hátt, eigum vér aö forö-
ast ágreiningsmálin milli Islands
og Danmerkur, en snúa öllum hug
vorum aS innanlandsmálum vorum.
Verkefnin biöa vor á öllum sviö-
um. Vér hljótum að leggja meiri
rækt viS landbúnaö vorn en hingað
til hefir átt sér staS; grænu blett-
unum veröur aS fjölga í landinu.
Sjávarútvegurinn veröur aS eflast.
Vér eigum ekki ráö á aS halda gull-
kistunni kringum landiö lokaðri
lengur. Lyftistöng allra framfara,
samgöngur bættar á sjó og landi,
þurfa aS vera heitasta hjartans mál
vort. Ekkert sjálfstæSisspor hefir
veriö stígiS fastara í landi voru en
stofnun ísl. eimskipafélagsins, og
því máli vil eg fylgja meöt alhug,
enda veit eg aS hugur þjóðarinnar
vakir yfir engu máli meir en því.
Eg heiti því aö leggja alla krafta
mína fram til þess aS vinna aö
heill landsins. Sérstaklega nú á
þessum ófriSartímum mun stjórnin
gera sér far um aS tryggja velferö
landsins, og hygg eg aö fullyröa
megi, aö þær ráSstafanir séu nú
gerðar af þingi og stjórn, aS ekki
þurfi, aö bera kvíöboga fyrir ó-
friSnum. En eg veit þaö betur en
nokkur annar maöur aö minn eigin
kraftur er mjög takmarkaöur. En
þaS er ekki kraftur einstaklingsins
heldur kraftar einstaklinganna. sem
lyfta velferöarmálum þjóöanna. Og
aö því vil eg vinna, þaö vil eg
styöja og stilla saman þá strengi,
þá mörgu strengi, sem geyma fram-
tiSarvortóna íslenzku þjóöarinnar.
Eg ber þá von í brjósti aö rétt-
lætistilfinning mín megi jafnan
verSa vakandi í embætti þessu og
eg vona þaö, aS allir þeir sem eiga
undir mig mál aö sækja, megi
finna aS þeir eigi ekki viö ráöherra
ákveöins flokks 'heldur viö ráöherra
íslands. Og þó svo færi, sem und-
anfarin reynsla hefir bent á aS
stundum kunni aö vera kalt í
kringum ráöherrastólinn, þá vona
eg og óska aö réttlætislöngun mín
megi ekki frjósa í þeim kulda. Eg
óska þess hvorki aö ráöherratíö
mín verSi stutt né löng, um þaö
hefi eg engar óskir, en hins vildi
eg óska, aS eg mætti leggja þó ekki
væri nema lítiö laufblaS í þann
hamingjusveig, sem vér allir vilj-
um flétta um höfuS ættjarðaarinn-
ar.
Kosin 4 manna nefnd, sam-
kvæmt 1. gr. laga 1. ágúst 1914,
til þess aS vera landstjóminni tíl
aöstoðar um ráöstafanir til aS
tryggja landiS gegn hættu, sem því
gæti stafaö af ófriöi stórveldanna í
NorSurálfu.
Kosnir í nefndina::
Björn Kristjánsson
Hannes Hafstein
Sveinn Björnsson
Einar Arnórsson
Jón Magnússon.
Þetta er fullnaöarkosning. Fyrri
nefndin var aöeins til bráSabirgöa
á meöan ofangreind Iög voru óstaö-
fest. — ('Vísir).
Austur og Vestur.
Fátt er mönnum tiðræddara um
hér vestra meSal íslendinga, en
þaö, hvernig ástandiö sé á ættjörS-
inni. Menn eiga oft í höröum
deilum um þaS efni. Sumir halda
þvi fram. aS heirna sé alls ólifandi:
helzt ættu allir Islendingar aS
segja skiliö viö landiö og flytja
vestur um haf; landinu sé engin
uppreisnar von; þar sé alt í kalda
koli; engar framfarir; ekkert nema
bókmentastagl og stjórnmálarif-
rildi — um chkert; því fyr sem
þaS hepnist aS eySa landinu, því
betra. Flestir tala þessir menn um
ísland eftir því sem þeir segjast
hafa þekt þaö, þegar þeir voru
lieima, fyrir 15—20 arum, og þeir
fást ekki til aS trúa því aö þar
■hafi nokkúr breyting a oröiö.
Hinir, sem taum Islands halda,
skoöa landiö eins og þaö er núna;
bera þaö saman viö sjálft sig. eins
og þaö var t. d. fyrir 20 árum og
eins og þaS er nú. Þeir halda
því fram aS heima séu ekki allir
sofandi dauðýfli; þar séu vakandi,
hugsandi og starfandi menn, og aö
hugsanir þeirra og störf beri glæsi-
legan ávört; þeir sjá framfarir í
öllum efnum eSa flestum; sum-
staöar miklar, allstaSar nokkrar, og
þeir bera þess fult traust aö landiö
og þjóöin eigi flest sín stærstu
framfaraspor óstígin. og hafi samt
þegar stígið þau mörg og stór.
Þeir halda þvi fram, aS líðan
manna heima sé stórkostlega breytt
til batnaSar viS það sem áður var
og að breyting í sömu átt haldi
áfram. Ritstjóri Lögbergs fyllir
eindregiS hinn siöari flokkinn og
i þvi skyni aö menn hér vestra geti
fengiö sannar fréttir og ábyggileg-
ar í þessu efni, svo ekki sé alt
gripiS úr lausu lofti, ætlar blaSiö
ööru hvoru aö flytja ýmsa pistla
úr hagskýrslum tslands og greinar
sem sýna óhrekjanlega hvaS þar
er veriS aö hugsa, undirbúa og
framkvæma. I síðasta blaöi var
birt fróðleg grein eftir GuSmund
Björnsson landlækni, og nú birtist
önnur eftir GuSmund lækni Hann-
esson. Mun enginn leyfa sér aS
halda því fram, aS hér sé valið af
verri endanum eða hlaupiö meS
fleypur eftir þá meim sem ekki
vita orðum sinum staS. Þeir eru
báðir svo þektir menn aS mál
þeirra heyrist, vitnisburöi þeirra er
trúaö og rökum þeirra er erfitt aS
andmæla. — Ritstj.
Spurningum svarað.
Fyrir nokkru flutti Lögberg níu
spurningar, sem þaö mæltist til aS
sé svaraS.
1. Tækifærisvísa, hin sannasta og
bezt kveöna þykir mér vísan eftir
Bólu-Hjálmar:
Aumt er að sjá í einni lest
áhaldsgögnin slitin flest,
dapra konu, drukkinn prest,
drembinn þræl og meiddan hest.
í vísunni er öllu lýst nákvæmlega
eins og þaS kom H. fyrir sjónir, er
hann mætti prests-lestinni; þar sem
talað er um drembinn þríel, þá kann-
ast sum af oss, sem alin erum upp
heima á íslandi, viö það, aö vinnu-
menn á prestssetrum og öðrum heldri
bæjum, litu stunduni meS einhvers-
konar stolt-rembingi niöur á fátæk-
ustu kotunganna og voru afundnir í
viðmóti.
2. Merkastan i ísl. fornsögum tel eg
Njál.
3. Merkasta konu í íslenzkuin
fornsögum tel eg AuSi djúpauSgu.
4. Merkastan núlifandi íslending
tel eg Hannes Hafstein.
5. íslenzku þjóöinni hérna tel eg
mest gagna hafa haft af vesturflutn-
ingum í því aS margir hér vestra
hafa oröiS nýtari og betri menn og
auöugri bæSi andlega og efnalega,
heldur en þeir hefðu getaS orðiö
heima á íslandi; því ekki tel eg lík-
legt, aS sá geti gert mikiS gagn, sem
er allsþurfandi sjálfur.
6. AS þvi leyti, aö missa vinnu-
kraftinn út úr landinu, tel eg aS ís-
land hafi tapaö mest á vesturflutn-
ingum.
7. AS vera iöjusamir oS sparsam-
ir tel eg aS Vestur íslendingpim ríði
mest á.
8. Mesta núlifandi sagnaskáld á
íslandi tel eg Torfhildi Holm.
9. Hér veit eg ekki aö hverju er
spurt; þaS er sitt hvaö aö yrkja mest
eða yrkja bezt: eg fyrir mitt leyti
tel Matthías mikilvirkastan en Þorst.
Erlingsson og Einar Benediktsson tel
eg bragsnillinga hina mestu.
Annars hefi eg sáralítiS vit á
skáldskap.
M. Ingimarsson..
Spurningarnar í Lögbergi:
1. Drykkjuvísa Páls Ólafssonar:
undir flatt,
hausinn er veikur og maginn;
eg drakk mig svo fullan, eg segi
þaS satt,
eg sá hvorki veginn né daginn.
2. Merkastur maöur fornaldarinn-
ar Hallur af Síöu.
3. AuSur djúpauðga.
4. Hannes Hafstein.
5. Af peningagjöfum.
6. AS vinnukrafturinn hefir tap-
ast.
7. AS halda móðurmáli sínu og
þjóSerni.
8. Einar Hjörleifsson.
9. Matthías Jochumsson.
Sigurður Jónsson.
Svar upp á spurningar:
1. ÞaS er vandi að segja, hver
vísan er bezt; engin ein visa skarar
fram úr: en þetta er mín uppáhalds-
vtsa:
Blekkir slunginn mannorð manns,
meinseind þrungin hverri.
. hrekkvís tunga hræsnarans,
böggorms ungum verri.
2. Sagan lýsir Höskuldi Hvitanes-
goöa sem hinum ákjósanlegasta
manni; fögur sál í fögrum líkama;
hann hefir mest aðdráttarafl fyrir
konuhjartaS; þeim fornmanni hefi
eg helgað flest tárin. “GuS hjálpi
mér, en fyrirgefi yður"; maður getur
ekki gleymt þessum orSum; enginn
nema Kristur hefir þannig kvatt
heiminn, beðiö guS að vægja morð-
ingjurn sínum. Höskuldi næstur er
Hallur frá SiSu að mínum dómi
3. Helga kona HarSar Hólmverja-
kappa er mín uppáhalds fornkona;
þegar eg fór fram með Kollafirði
heyrðust mér öldurnar raula lof um
Helgu; því ekki aS gera það ? Hún
var sönn kona og sönn hetja .
4. Fjórðu spurninguna leiði eg hjá
mér; viS eigum svo marga snjalla;
en Hannes Hafstein ininnir mig
mest á Höskuld.
5. íslenzka þjóöin heima hefir haft
mest gagn af vesturflutningi pen-
ingalega.
6. Hún hefir tapaS á vesturflutn-
ingi vinnukrafti, jarðir hafa lagst í
eyði, sem spáir landbúnaðinum
dauöa: máttarstoS landsins fellur og
það er mikiö tap.
7. Vestur-íslendingum ríður mest
á, aö verða sér hvergi til skammar.
8. ÞaS er ekki gaman aS kveöa
upp dóm um sagnaskáldin; Einar og
Jón Trausti vega nokkurn veginn
salt: það fylgir einu stykkinu, sem
ekki fylgir hinu. SkáldiS mitt liggur
í öskustónni síðan Ólöf varö til um
árið; þar eru hæfileikar eins og fal-
inn neisti; ef GuSmundur á Sandi
reyndi aftur meS aðra undirstööu, þá
skyldum við sjá hver skjöldinn ber;
hann er einhver hinn ritfærasti nú-
lifandi íslendingur; skaöi að hann
getur ekki gefiS sig allan viö rit-
störfum Þar er fagur aldinviður,
sem ekkert er hlúS aS.
9. Sem IjóSskáld hefir Þorsteinn
Erlingsson ’flesta kosti, af því Hann-
es Hafstein gerir ekki eins og hann
getur.
Ragnh. J. Davíffsson.
SvaraS spurningum, er stóöu í
Lögbegi 20. þ.m.:
1. Dýpsta sæla og sorgin þunga
svífa hljóðlaust yfir storS,
þeirra mál ei talar tunga,
tárin eru beggja orS.
2. Þorgeir Ljósvetningagoði.
3. Bjargey kona Hávarðar IsfirS-
ings.
4. ÓefaS Hannes Hafstein.
5. Þessu þrennu: (1) Víðtækari
kynningu á umheiminum; (2^ Auk-
inni þekkingu annara þjóða manna á
íslenzkum bókmentum og íslending-
um sem þjóð ; )3J Fjárframlögum,
þegar stórkostleg slys hafa boriS aS
höndum, og einnig til þjóSminja og
nytsamlegra fyrirtækja (svo sem
minnisvaröa, og eimskipafélagsmálin.)
6. Vesturflutningar hafa svift ís-
land dugandi og nytsömum borgurum
í hundraða tali, og á þann hátt lamaö
starfskrafta þjóðarinnar heima.
8. AS viShalda málinu )íslenzk-
unnij hreinu og óblönduðu, sem er
sterkasta sérkenni hverrar þjóðar.
8. Einar Hjörleifsson.
9. Þorsteinn Erlingsson.
R. P.
1. Hani, krummi, hundur, svín,
hestur, mús, titlingur;
galar, krúnkar, geltir, hrín,
gneggjar, tístir, syngur.
2. Egill Skallagrímsson.
3. Unnur Djúpauðga.
4. GuSmundur landl. Björnsson.
5. AS fá nýjar hugmyndir
héSan.
6. Vinnukrafti og þegnskyldu.
7. Að vera samtaka.
8. Einar Hjörleifsson.
9. Þorsteinn Erlingsson.
/. /. D.
Heimþrá-
Hér lifi eg aleinn viS leiðan seim,
mig langar aS koma aftur heim,
mig langar aö deyja og dreyma heima
og dáðleysismókinu þar aS gleyma,
að striða og strita meS sterkum
höndum 9
og stökkva hafísnum langt frá strönd-
um
Hér sýnist mér alt so sveitt og soIliS,
sveiflur í gegn um heila mollið,
slétt og sviplaust er sjónin sér,
soðiö og mariS er valdið lér;
en heirna ríkir vor fjalldis fögur,
freðin og soSin, köld og mögur.
Hér vorar snemma með veöurblíöu,
hér veturinn blæs með sólskins þíðu,
en aflið vantar frá fossa falli,
framtiðin byggist á iðju og kalli,
því vorar snemma og veturinn stytt-
ist,
vegurinn rétti af því hittist.
Skuggasveinn.
Stökur
Háan móti hart var mér
hólinn brjóta tíSar;
nóg er bót aS nú ég er
nærri fótum hlíöar.
Æfi fyllast árin trú,
alt með stilling gengur,
vafin gyllir varla nú
vonar hylling lengur.
Ekki' í ljóðum unni’ ég þér
allan gróSur kífsins,
dimrn því móða ama er
yfir glóðum lífsins
Margt því hryggir minnis rann
meir en hyggja sveitir,
ó hve trygg mér armæðan
umsjá dygga veitir.
AuSs við fæö og ama bý
ein á svæði lífsins,
gömlum kvæSum á ég í
öll mín gæði lífsins.
G. S.
Kveldhugsun.
Loksins fundiS hefi ég hér
hlé þá blundar fjöldinn;
þögul lundin léttast fer
litla stund á kvöldin.
Lífsins þráin lamaSa
léttir frá sér trega
hugur dáir heiöskíra
himins bláa vega.
Eg vil sveima’ um alheiminn
öllurn gleyma sorgum,
oft því dreymir anda minn
æðri heim aS torgptm.
Lífs þó vakan hafi hörð
hugar þakiS gluggann,
vona kvak í veikri’ umgjörð
verst á bak viS skuggann.
Iðunn.
TIL
GUÐRÚNAR JÓNASSON, S.G.U.T.
A ÍSLANDI.
Ei Templararnir tefja hót;
þeir taka rögg á sig
og koma' í hóp á kveSjumót
aS kveSja GuSrún, þig. 1
Því Bakkusi aS berjast mót
þú bendir ungum lýS;
þín heimþrá óttast ekki hót
hin austurlenzku stríS.
Já, enn þá syrtir aS í heim
og eystra er stríS og neyð;
en örugg samt þú heldur heim,
Jjótt heróp sé á leiö.
Oss festir saman félagsband,
þótt fjarlægist þín leiö.
Þér óskum heilla’ úr landi’ á
land,
og um lífs þíns ómælt skeiS.
G. H. Hjaltalín.
EFTIRMÆLI,
send til Eygerðar lónsdóttur Miðdal
eftir lát fóður hennar,
JÓNS GÍSLASONAR MIÐDAL.
d. 9. Descmber 1913.
Þú áttir Jjér fjölmarga indæla stund,
[>ú ólst upp meS blómunum smáu,
aö skrifa og lesa oft skauzt þú á fund
við skógana’ og viSina lágu.
Þú dáöir ei mannheimsins dynjandi
gný.
þig dreymdi við nattúru barminn,
við daglegu störfin svo studdistu frí
viS sterkbygða föður þíns arminn.
En, sætan mín ,unga, eg veit það
svo vel,
aS viðkvæma hjartað þitt særSist,
er þrautir og sorganna þungbæra él
aS ]>ér yfir heimiliS færSist.
Því æskan er viðlíka örlögum háð
sem iSgrænu laufin á trjánum,
viS haustélin fyrstu þau falla á láS
og frjósa und vetrarins snjánum.
Er hann, sem aS ykkur var aðstoð
og traust,
og ástríkur faöir og vinur,
á brottu er tekinn, þaS harmboS á
haust,
J>á harmþrunginn skógurinn stynur.
Því nú er hann falíinn, sem verkin
sín vann
með verklegri þekking og hreysti;
mót sérlyndi gæfunnar sókndjarfur
hann
á sigur hins góSa æ treysti.
Já, mörg voru handtök hans hraust-
leg og kná
á heiöskíru æskunnar vori,
og vonglaöur horfði’ hann mót heim-
inum þá
meS hyggju og djörfung og þori.
Svo fluttist hann burtu af feöranna
grund
og frumslfóga landið réS kanna,
og nóg fékk að starfa hans sterk-
bygöa mund
á starfsviði frumbýlinganna-
Svo bjó hann þar um sig með börnin
og víf
á bala und greinunum háu;
l>aö tjáði’ ekki’ að hugsa um hæg-
inda líf,
en hlúa aS efnunum smáu.
Og skóginum breytti’ hann í blóm-
legan rann
og búiö sitt stundaði glaður;
og áður en mörg liöu árin varð hann
vel efnaður, sjálfstæður maSur.
Svo liðu fram tímar, en langt varð
ei skeiö,
og lúinn hinn sjálfstæði maður;
og hver einn. sem endar svo æfinnar
skeið,
hann alfarinn snýr héðan glaöur.
En minningin fögur um manndóms-
ins verk
hún megnar helzt söknuð aö lina,
og eilífSar vonin, svo einlæg og sterk
aö öölast Jjar fund sinna vina.
Iðunn.
Frá Islandi.
Brezkt skemtiskip var heima á ís-
landi í Júní í sumar, sem “Ermine”
heitir. Á því var maður skozkur, að
nafni Loudon McQueen Douglas frá
Edinborg. Þegar hann kom heim til
sín aftur ritaði hafin langa grein og
vinsamlega í stórblaðið “The Scots-
man." Hann dáist mikið að fegurð-
inni á íslandi um sólsetrið. Hann
kveöur landið eiga mikla framtíð í
verklegu tilliti, ef ekki bresti til
}>ess fé.
Sveinn Björnsson flytur tillögu um
J>að, að samið sé og lagt fyrir næsta
J)ing frumvarp til laga um hlutafélög
og endurskoSun hegningarlaganna í
sambandi við þau. ,
Konráð Konráðsson héraðslæknir
á Eyrarbakka og ungfrú Sigríður
Tónsdóttir Sveinssonar á Akranesi
ALLAN LINE
Konungleg Póstgufuskip
Frá Montreal Frá Halifax
til til
Liverpool og Glasgow Glasgow
FARGJOLD
A FYRSTA FARKÝMI......$80.00 og npp
Á ÖÐRU FARRÝMI........$47.50 og upp
Á pRIÐJA FARRÝMI......$31.25 og upp
Fargjald frá íslandi
(Emigration rate)
Fyrir 12 ára og eldri.................... $56. i«
“ 5 til 12 ára......................... 28.05
“ 2 til 5 ára.......................... 18,95
“ 1 til 2 ára.......................... 13-55
“ börn á 1. ári....................... 2.70
Allar frekari upplýsingar um gufuakipaferÖirnar, fu-
bréf og fargjöld gefur umboðsmaBur ror, H. 8. BiHDAL,
horni Sherbrooke og Elgin, Winnipeg, sem annast um far-
gjalda aendingar til Islands fyrir þá sem til hana leita.
W. R. ALLAN
344 Maln 8t„ Wlnnlpeg. AðalomhofinnnSur TMUBlud^
STOFNSETT 1882
LÖGGILT 1914
D. D. WOOD & SONS,
---------LIMITED---------
verzla með beztu tegund ^af
= K O L U M =
Antracite og Bituminous.
Flutt heim til yðar hvar sem er í bænum.
Vér æskjum verzlunar yðar,
SKRIFSTOFA:
904 Ross Avenue
horni Arlington
TALSÍMI:
Garry 2620
Private Exchange
FiinNl! UhE
ov”~'. ::d
voru gefin saman
Júlí.
hjónaband 11.
Nýjustu tæki
GERA OSS MÖGU-
LEGT AÐ FRAM-
LEIÐA PRENTUN
SEM GERIR VIÐ-
SKIFTAVINI VORA
ANÆGÐA
The Columbia Press,
Llmited
Book. and Commercial
Printara
Phona Garr7 2156 P.O.Box3l72
WINNIPSG
Fjalla Eyvindur heldur áfram sig-
urför sinni um Evrópu, segir ísafold;
næsta vetur segir blaSiS aö hann
verði leikinn í Berlin, Dresden, Essex
og Kiel.
Einar Jónsson hefir lokiS viS
mynd er hann nefnir: “Þróun''
JEvulationJ og er mikiS látið
af henni. Myndir Einars birtast nú
í hverju stórblaðinu á fætur öðru og
fá mjög mikið lof alstaöar; sérstak-
lega fyrir það, hversu frumlegar ]>ær
séu. Ber Einar nú nafn íslands víöa
um lönd. Viö slíkan mann má oss
ekki farast smásálarlega.
Erindi um ísland hefir Guömundur
Kamhan flutt víöa um Danmörku að
undanförnu við danska lýðháskóla.
En Egggert Stefánsson hefir sungið
íslenzk lög. Er vel látið af starf-
semi J>eirra félaga í dönskum blöðum.
■ i*' mwm
Listaverðlaun hefir Ríkarður Jóns-
son hlotið við listaskólann danska.
Hann er Jjriðji Islendingurinn, er
slík verðlaun hlýtur á J>essu ári. (
Beiðni kenuir til AlJ>ingis um ]>að,
að Islandsbanka væri levft aö auka
seðlaútgjöf sína úr 2yí miljón króna
sem nú er upp í 5 miljónir. Þngið
skipaði nefnd í máliö og voru þessir i
í henni: Julius Hafstein ('form.J,
Kristinn Daníelsson Jskrif. og frain-
sögumaðurj, Björn Þorláksson, Ei-
ríkur Brietn og Steingrimur Jónsson.
RæSpr nefndin þinginu til þess að
veita J>etta leyfi eins og um var heð-
ið. að öðru en því að ekki sé tiltekin
nein ákveðin upphæð, heldur séu
seðlar gefnir út eftir þörfum, en næg
tr>'gg>ng gefin fyrir þeim. Skal
/eðlaupphæð sú, sem úti er í hvert
skifti ekki fara meira en 2 miljónir
fram úr verði málmforðans, sem
bankinn hefir.
Guöm. Björnsson landlæknir mælir
móti því að stofnað sé kennaraem-
bætti í grísku og latínu við háskól-
Guðm. Hannesson flytur frumvarp
um að skipuð sé nefnd því til íhug-
unar hvort ekki sýnist tiltækilegt aö

Dominion Hotel
523 MainSt. Wmnipejf
Björn B. Halldórsson, eigandi
Bifreið fyrir gesti
Sími Main 1131. Dagsfæði $1.25
Ágætt t.lað mála með
báta o annað aem er
undir beru lofti.
YACT ENAMEL
Allir litir. Fallegir eg endingar-
góðir. Helztu kaupmenn selja
fækka sýslumanna embættum.
Samjiykt hefir þingið aö fella úr
gildi fátækratíundarlöggjöfina gömlu.
Tvö börn skaöbrendust nýlega í
laugunum hjá Reykjavík.