Lögberg - 20.05.1915, Blaðsíða 1

SÉRSTAKIÆGA óskast til kaups: Ridpath’s'Hist-
ory, Stoddard’s Lectures, Science and Health og
Old Canadian Books. — Sérstök kjörkaup á frægum
verkum: Dickens, 28 vols., $3; Makers of History, 20
vols., $3; Tolstoy. 18 vols., $12.50; World’s Best His-
tories, 30 vols., $4.98; Stevenson, 13 vols., $5; Scott,
35 vols., $7.50; Reade, 16 vols., $2.95; Dumas, 26 vols
$4.50; Rider Haggard, 18 vols, $7.50; B. P. Roe, 17
vols., $3.50; World’s Great Classics, 29 vols, $14.95.
Nelsons Loose Leaf Encyciop., $19.50; llth Edition
Britannica, India Paper, new, reg $225.00 at $99.98.
Allir velkomnir a8 skotSa. “Ye Olde Book Shop”, 253
Notre Dame Ave. gegnt Grace Church. Ph. G. 3118.
idftef o.
Két með
stjórnareftirliti.
Búnaðar stjórnardeild Canada lætur stimpla két af öllum
ske num, sem slátrað e* í þeim stofnunum, sem hún hefir
eftirlit meö: „Canada approved.“ Vor aðferð er að selja
aðeins két af heilbrigðum skepnum. Gætiö að stimplinum.
FORT GARRY MARKET CO., Limited
330-336 Garry St. Phone M. 9200
28. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 20. MAÍ 1915
NÚMER 21
Orðsending Bandaríkjanna
til Þýzkalands stjórnar
Alvarleg mótmœli út af drápi meir en
100 amerískra borgara á skip-
inu Lusitania
Svohljóöandi bréf hefir forseti
Bandaríkjanna kvatt sendiherra
sinn í Berlin til a8 leggja fyrir
stjómina þar;
Washington 13. mai 1915.
Utanríkisrá'öherrann til hins ame-
ríska sendiherra í Berlin.
GeriS svo vel að ganga á fund
utanríkisráðherra ihins þýzka rík-
is), lesiS þetta bréf fyrir honum
og skiljib eftir afrit af því:
“Útaf nýfrömdum 'athofnum
þýzkra stjórnarvalda er brutu í
bág viö réttindi Ameríkumanna. á
hafinu, og lengst fóru, er skotiS
var tundurskoti hiö brezka skip
Lusitania og því sökt þann 7. maí
1915, og yfir 100 amerískir borg-
arar með því lífi firtir, þá er þatS
vitanlega hyggilegt, aö stjórn
Bandaríkja og stjórn liins þýzka
keisaradæmis láti sér ljóslega og
fullkomlega skiljast, að þarmeö
er málið komiö í óvænt efni, nema
samkomulag náist.
Með harmi og furðu.
Hinu brezka farþegaskipi Fal-
aba var sökt af þýzkum tundur-
sendli 28. marz og var þar fjöri
firtur Leon C. Thrasher, amerísk-
ur borgari; amerísku skipi, Cusih-
ing„#var árás veitt 28. apríl, af
þýzkum flugdreka; þann 1. maí
var amerísku skipi, Gulflight sökt
af þýzkum kafbát, og tveir til af
þegnum Bandarikjanna fórust þá
og loks var sökt gufuskipinu
Lusitania — en allar þessar til-
tektir hefir stjórn Bandaríkja
horft uppá meö sívaxandi áhyggju,
harmi og undrun.
Stjórn Bandaríkjanna getur
varla fengið sig til aö trúa því, að
hin þýzka stjórn hafi samþykt eða
fyrirskipaö þessar tilgerðir, svo ab
gerlega gagnstæðar reglum og
venjum og anda liernaðar nú á
dögum. Því álítur hún þaS skyldu
sína, að ræSa um þær viö hina
þýzku stjórn meS fullkominni
hreinskilni og í því fulla trausti,
aS sú von bregöist ekki aS hin
keisaralega stjórn lægi þann óhug
sem vaknaSur er og bæti úr því
sem ofbrotiö er gagnvart frið-
helgi sjávarins.
Mótmæli gegn framferði Þýska-
lands stjórnar.
Bandaríkja stjórn hefir veriS
látin vita, aS keisarastjórnin hafi
álitiS sig knúöa til, af óvenjuleg
um atvikum í þessu stríöi,. og af
þeim ráðum óvina sinna, aö reyna
að bægja öllum viöskiftum frá
Þýzkalandi, að taka upp hefndar-
ráö, mildu svæsnari en í sjóhern-
aði liafa gerzt, þau sem sé, að lýsa
herkví og vara öll hlutlausra landa
skip við að fara þar nærri. Stjórn
þessa lands hefir þegar gripið
tækifærið til að skýra stjórn keis-
arans frá því, að hún getur ekki
viðurkent að slík ráð séu leyfileg
né slik viðvörun til skerðingar
réttindum amerískra' farmanna né
ameríkra borgara í löglegum er-
induin á farþega skipum eða kaup-
förum stríðandi ríkja; og að hún
verður að lialda ábyrgðinni fastað
hinni þýzku stjórn af skerðingu
þeirra réttinda, hvort sem framin
er óviljandi eða af ásettu
ráði. Henni skilst að hin
keisaralega þýzka stjórn dragi
engan efa á, að þau réttindi séu
skýlaus. Hún gengur þvert á móti
að því vísu, að hin keisaralega
þýzka stjórn samþykki sem sjálf-
sagða þá reglu, að lífi þeirra sem
ekki fara til orustu, hvort sem
hlutlausum eða stríðandi þjóðum
tilheyra, megi ekki að lögum eða
réttu stofna í hættu með þvi að
eyðileggja vopnlaus skip, og við-
urkenni sömuleiðis, einsog allar
aðrar þjóðir gera, þá skyldu sína
að viðhafa venjulega varúð með
uppgöngu og leit til að komast að
því, hvort grunsamlegt far sé í
raun og veru tilheyrandi stríðandi
þjóð eða flytji forboðna vöru únd-
ir hlutlausra landa siglinga fána.
Hert á mótmœlum.
Því vill Bandaríkja stjóm í
fylstu alvöru vekja eftirtekt hinn-
ar keisaralegu þýzku stjómar á
því atriði, að helzta aðfinningin
gegn þeim hernaði sem þeir beita
nú við verzlun mótstöðumanna
sinna, hvílir á því, að kafbátar
verða ekki notaðir til að eyða við-
skiftum, nema með því að brjóta
í bág við sanngirni, skynsemi, rétt-
læti og mannúð, sem allar þjóðir
nú á dögum ganga stranglega eft-
ir að fylgt sé. Það er sama sem
ómögulegt fyrir foringja á neðan-
sjávarbát, að ganga upp á kaupfar
í hafi og rannsaka skjöl þess og
farm. Það er sama sem ómögu-
legt fyrir þá, að taka það hernámi,
og ef þeir geta ekki hleypt her-
náms skipshöfn á það, þá mega
þeir ekki sökkva því og stofna lífi
skipverjanna og farþega í háska,
í smábátum úti á opnu hafi. Það
er svo að skilja, sem hin keisara-
legd þýzka stjórn viðurkenni þetta
hreinskilnislega. Oss er tjáð, að
í þeim tilfellum sem að framan
eru greind, hafi ekki gefist tími
jafnvel til þeirra vesölu bjargráða
og í tveim þeirra var ekki svo
mikið sem aðvörun gefin. Það er
ljóst að kafbátar verða ekki not-
aðir gegn kaupförum, einsog sýnt
hefir sig síðustu vikumar, nema
brotin séu á bak aftur mörg heilög
boðorð réttlætis og mannúðar.
Réttindin.
Amerískir borgarar gera ekki
annað en það sem þeir hafa
fylsta rétt til, er þeir sigla skipum
sínum og ferðast um sjóinn hvert
sem þeir hafa lögmæt erindi að
reka, og njðta þess réttar án þess
að eiga á hættu að lifi jieirra verði
stofnað í voða með athöfnum sem
fara freklega í bága við alment
viðurkenda þjóða samninga og
skyldur og sannarlega mega þeir
treysta því, að landstjórn þeirra
veiti þeim fulltingi til að njóta þess
réttar.
Nýlega var birt í blöðum Banda-
ríkja — þó leitt sé að segja keis-
arastjóminni þýzku frá því, form-
leg aðvöran, sögð komin frá sendi-
herranum þýzka i Washington, á
þá leið, að hver BandcWkja borg-
ari, sem notaði rétt sinn til frjálsr-
ar umferðar um sjóinn, mætti
ábyrgjast sig sjálfur, ef leið hans
lægi um það sjávarsvið, þarsem
flotastjórnin þýzka beitti kafbát-
um gegn skipaferðum Englands og
Frakklands, í trássi við kurteisleg
en mjög alvarleg mótmæli stjóm-
ar hans, Bandaríkja stjórnar.
Þessa er ekki getið í því skyni
að benda hinni keisaralegu þýzku
stjórn, að svo stöddu, á þá furðu-
iegu ósvinnu, að þýzki sendiherr-
ann í Washington gerir þjóðinni í
Bandaríkjunum orð með blöðun-
um, heldur í þeim tilgangi, að við-
vörun um það, að ólögmæt og ó-
mannleg athöfn skuli drýgð, getur
alls ekki viðurkenzt að afsaka eða
draga úr þeirri athöfn, né heldur
draga úr þeirri ábyrgð sem henni
er samfara.
Stjórn jiessa lands hefir lengi
haft gott til hinnar keisaralegu
stjórnar að segja og þeirrar sann-
gimi sem hún hefir sýnt að und- ^
anförnu og jivi getur Bandaríkja
stjórnin ekki trúað því, að fyrir-
liðar þeirra ^farkosta, sem hafa
(lrýgt þessi afbrot, hafi gert það
af öðru en misskilningi á fyrir-
skipunmn hinnar keisaralegu,
jiýzku flotastjómar. Hún gengur
að \)vf vísu, að jafnvel foringjum
kafbáta hafi ekki verið ætlað að
gera jiað, sem stofnaði lífi þeirra í
hættu, sem ekki eru við stríðið
riðnir eða grandaði hlutlausra
þjóða skipum, jafnvel jió að þeim
mistækist af þeim sökum, að her-
taka þau eða hremma.
stætt hernaðar reglum þeim, sem
hin þýzka stjórn hefir að undan-
fömu haldið fram, bæði hyggilega
og staðfastlega.
Stjórn og þjóð Bandaríkjanna
væntir að keisarastjórnin þýzka
taki rétt og taki fljótt í strenginn
í jiessu efni, sem svo mikið er
undir komið, ekki aðeins vegna
gamalla vináttu banda er tengja
bæði ríkin, heldur líka vegna sér-
staks samnings er gerður var árið
1828, með Bandaríkjunum og kon-
ungsríkinu Prússlandi.
Afsakanir og bótaboð fyrir að
eyða hlutlausra landa skipum er
sökt hefir verið óviljandi, kunna
að fullnægja kröfum þjóða á milli,
ef elcki er um manntjón að ræða,
en í engan stað verður með því
réttlætt eða afsökuð sú hernaðar
aðferð, er stofnar hlutlausum
þjóðum og mönnutn í stóran og
nýjan voða.
Hin þýzka keisara stjóm mun
ekki ætla Bandaríkja stjórn að
láta nokkuð orð ótalað eða nokk-
urt verk ógert til að gegna þeirri
heilögu skyldu áð halda uppi rétt-
indum Bandaríkjanna og þeirra
borgara og sjá um að þeir njóti
þeirra með fullu frelsi.
(Undirritað) Bryan. ,
Fallinn á vígvelli.
Annar íslenzkur piltur hefir lát-
ið líf sitt í hinni óðu orustu við
Langemarck eða Ypres: Pétur,
son ívars Jónassonar, söðlasmiðs
hér í borg. Pétur var með þeim
fyrstu, sem héðan fóru í 90. her-
deildinni. Hann var aðeins 18
Pétur Jónasson.
Bandámenn hnekkja ' j
Þýzkum á Frakklandi
Rússar taka tuttugu þúsund fanga. Hernaður
Breta. Italir búast til bardaga.
Manndráp í Armeníu.
-f
4*
-f
4«
-f
4«
-f
4«
-f
4«
-f
4*
I
t
í
t
I
i
t
t
t
Heiðurssamsœti.
vetra gamall. Þeir Jóel Péturson
voru félagar og vinir »g stjómuðu
vélabyssu sveitar sinnar, en stór-
byssur Canadamanna höfðu reynst
vel í orustunni. Pétur var fyrst
talinn með þeim, sem ekki komu
fram eftir orustuna, og var von-
ast eftir, að hann hefði verið tek-
inn höndum, en síðar er vissa
fengin um það, að hann hefir fall-
ið. Hhnn var geðfeldur piltur,
efnilegur og einkasonur föður
síns.
Einn af þelm sem tapast hefir.
Jóel Björnsson Péturssonar, tví
tugur sveinn, er talinn í flokki
þeirra, sem ekki hafa komið fram,
eftir orustuna. Hann er uppalinn
í Winnipeg, en fæddur i Fljótum í
Skagafirði. Faðir hans er verka-
maður hér-í borginni, og eiga þau
hjón fjórar dætur og einn son,
flest á unga aldri.
Særður á vígvelli.
Á Frakklandi.
Undanfarna viku hefir sóknin
og vörnin verið skæðustl á Frakk-
landi. Þjóðverjar ætluðu sé,r vís-
lega að yerða fyrri til að hefja
sókn í þessum mánuði, heldur en
mótstöðumenn þeirra, og höfðu
það í huga að brjótast til borganna
frönsku við sundið, Dunkirk og
Calais og búa þar um sig, áður en
Bretar og Frakkar væru tilbúnir.
Þeir lögðu þar að, sem hið cana-
diska lið var fyrir, fyrir skömmu
komið á vigvöll og óvant orustum,
hugðu þar vænlegast að rjúfa
fylkingarnar. Þarmeð beittu þeir
eiturlofti. sem enginn fékk staðist,
drógu lið að sér, sem mest þeir
máttu og vonuðust nú til að geta
gengið milli bols og höfuðs á
hinum brezka og canadiska her.
En þeim hafa brugðist vonir sinar
og ráðagerðir. Þeir hafa nú sótt
með öllu afli á hið brezka lið í
umliðnar vikur, en þó mannfall
hafi verið mikið, þefir það ekki
látið þokast frá stöðvum sínum, er
það nam staðar í, eftir fyrsta á-
hlaupið. Þýzkir hafa þvert á
móti orðið að láta undan síga.
Hversu mörg mannslíf sú orrahríð
hefir kostað, bera skrárnaP um
fallna og særða úr liði Canada
bezt vitni um, en þær eru langar.
Það mun láta nærri, að tala þeirra
sé um sex þúsundir alls. Af Bret
um og Þjóðverjum hefir fallið
miklu meira og er þvi ljost, að or-
ustan hefir verið ógurleg, því að
vígvöllúrinn er ekki nema nokkrar
bíejarleiðir ,á hvern veg.
Frakkar skakka leikinn.
Bretar héldu uppi orustu í odda
þeim, er skagaði inn í vígstöövar
þýzkra nálægt Ypres, meðan
Frakkar bjuggu lið sitt til að ná
aítur því svæði, er þeir höfðu orð-
ið laust að láta í hinni fyrstu hríð,
vestur af vigvelli Breta. Og í
annan stað söfnuðu þeir liði aust-
ur af hinum brezka her. Þegar
þeir höfðu undirbúið alt, sem þeir
bezt kunnu, sóttu þeir franK á
tvær hendur hinu brezka liði og
svo mikið magn var að sókn
þeirra, að þýzkir hrukku ekki við,
féllu sumir í skotgröfunum en
surnir hörfuðu undan svo mílum
skifti. Býli og kennileyti, sem
þau hörðu viðskifti, eru kend við,
])ýðir ekki að nefna, liitt er mest
um vert, að þar mefy var mikill
sigur unninn. Þýzkir fangar
voru teknir svo þúsundum skifti,
svo og vopn þeirra og hernaðar
gögn, en miklu fleiri voru þeir,
sem féllu. Af sigri þeim stafar
það. að bandamenn ætla sér von
bráðar að setjast um borgina Lille,
en hún er ramlega víggirt af Þjóð-
verjum, með þeim sterkustu og
kænlegustu vigvélum, sem nútím-
inn hefir yfir að ráða. Þessi sig-
völl, sem þannig er
marga orustustaði
dreift um
þrem heims-
álfum, þá væri það mikill her.
Það er Þjóðverjum mest lið,i að
þeir hafa aðeins sitt heimaland að
verja, á tvær hendur, og kljúfa
herafla þeirra, sem þeir eiga í
höggi við, svo að þeir geta elcki
náð saman.
Manndráp í Armeniu.
Sex þúsund Armeniumenn hafa
Tyrkir drepið ásamt sínum félög-
um, Kúrdum í Litlu-Asiu; þessir
kristnu Armeniumenn vom frið-
samir sveita og þorpabúar, og er
búizt við að áhlaupum á þá haldi
áfram, nema bráð hjálp komi af
hendi bandamanna.
Sjófloti Bandaríkja.
í Hudson elfu eru saman komin
herskip Bandaríkja, sem höfð eru
austanmegin landsjns, í Atlants-
hafi. Þau eru 64 að tölu, hinn
4*
t
t
t
4-
+
4-
t
*
í tilefni aí því að lamli vor, Thos. H. Jolmson, þing-
maðnr f.vrir Mið-Winnipeg, liefir verið gerðnr að ráðherra
opinberra verka í Manitoba-fylki, og að þetta er £ fyrsta
skifti, sem lönduin vorum liér liefir lilotnast slík viðurkenn-
ing og slíkur heiður, þá konm nokkrir fslcmlingar sér saman
um, að það væri vel viðeigandi fyrir Winnipeg-íslendinga, að
láta í ljós viðurkenning sína og þakklæti til herra Thos. H.
Johnson fyrir þenna heiður sem ckki er einasta hans, heldur
allra Vestnr-fslendlnga, og fyrlr franikomu lians í hvívetna,
sem ætíð hefir verið fslendingum tll sóma.
pað hefir því verið ráðið, að lialda samsæti Thos. H.
Johnson til lieiðurs í Royal Alexandra Hotel á föstudagiim
kemur, þann 21. þ. m., kl. 7.30. J>etta samsæti verður að eins
fyrir karlmenn og cr vonast til þess, að fslendingar af öUum
flokkum, heiðri gestinn með nærveru sinni. — pess má
geta, að ekki er ætlast til, að samsætismenn séu í sérstök-
um viðhafnarfötum.
Aðgöngumiðar, er kosta Sl.50, eru til sölu að Lögbergi.
4*
4-
4*
4-
4*
4
4-
4
4»
4
4«
4
4«
4
4«
4
4«
4
4*
4
4*
4
4<
4
f
4
4*
4
4*
4
. 4<
Samsæti
Safnaðarfulltrúar fyrsta lúterska
safnaðarins héldu söngflokki
lrirkjunnar fagnaðarsamsæti á
laugardaginn var að heimili Mr. J.
J. Vopna. Hafa fulltrúarnir fyr-
I ir löngu tekið upp þann sið, að
þakka söngflokknum árlega með
fagnaði nokkrum fyrir vel unnið
starf í þarfir safnaðams. Að
þessu sinni voru þeir Hon. T. H.
Johnson og B. H. Olson er ný
lega er útskrifaður úr læknaskóla
stærsti floti, sem sést hefir í einni! fylkisins með hæsta vitnisburði og
höfn þar í landi. Skipin vom í J báðir eru meðlimir söngflokksins,
tvísettri röð, öll grá á lit, og var J heiðursgestir samsætisins. Söng-
röðin fjögra milna löng. 1 flotan- flokkurinn söng nokkur lög svo
um eru 16^ orustuskip, og , tvö ; og Mrs. S. K. Hall og Mr. og Mrs.
stærst allra: New York og Texas, Alex Johnson einsöngva. Séra B.
þau hafa byssur með 16 þumlunga | B. Johnson þakkaði flokknum fyr-
hlaupvídd; sextán tundurbátar, 121 ir mikið og vel unnið starf, en
kafbátar, brynsnekkjur tundur-1 Magnús Pálsson beindi máli sínu
dufla skútur, spítalaskip og aörir að hinum nýkjörna ráðherra. Er
farkostir. Beitisnekkjur sem flot- Mr. T. H Johnson þakkaði fyrir
anum tilheyra, voru ekki í þessumi | þann heiður og þá velvild er sér
hóp, héldu sig annars staðar í ! nefði sýnd 'verið, minti hann safn-
svipinn. aðarfulltrúana og söngflokkinn á
það sem hann hafði sagt, er hann
\ var fvrst
Vcrða að fylgja settum reglum.
Hún treystir því þess vegna
fastlega, að hin keisaralega þýzka
stjórn afneiti þeimi gerðum, sem
Bandaríkja stjórn kærir hér, að
hún svari fullum bótum, að svo
miklu leyti sem meingerðir mega
bætast, sem eklri verða metnar, og
að hún taki þegar í stað ráð til að
koma í veg fyrir að nokkúð hendi
framvegis, svo augljóslega gagn-
ur bandamanna gefur
vonir um, að nú sé byrjað aftur-
hald Þjóðverja, sem lengi
spáð, að hefjast mundi um þetta
levti.
Á öðrum stöðum hafa orðið
vopnaviðskifti, en ekki jafnsögu-
leg og þessi.
hafði hann nálægt 5000 punda
virði í reiðupeningum, ávísunum
og öðm. Er hann var spurður
því hann gengi svona illa til fara,
kvaðst haim gera það til þess að
þurfa hvorki að óttast þjófa né þá
sem léku sér að því að svíkja
bændur. Hinn gamli, gætni öld-
ungur kom frá Ástralíu, hafði bú-
ið þar í ‘35 ár. Nú var 'hann á
heimleið til ættlands síns, til að
njótá þar ávaxta iðju sinnar og
bíða sólseturs. Lögregluþjóiminn
fylgdi honúm til báts er gengur
milli Hafnar og Málmeyjar.
Eyðing trjástofna.
Skrumauglýsingar um allskonar
kynjalyf fylla dálka flestra dag-
blaða. Eitt af þeim ögnum sem
bændum er ætlað að líta á, er efni
sem á að vera þeim eiginleikum
gætt, að ef það er barið á trjá-
stofna, þá eiga þeir að verða svo
mjúkir og eldfimir. að auðvelt sé
að' brenna þá.
Fyrir nokkrum árum var það
auglýst í blöðum og tímaritum, að
jörirm þmgmaður fynrlef saUpétur væri leystur upp t
Vestur Winnipeg, að hann vonað- vaUli leginum helt ; holu ;
____ ,st tl]’ aft atgjorðir sínar 1 opinber- j stofninuni) j>á yrtfi auðvelt að
___• Gestkvæmt var í kiötbúð l™<nál1ura yr*.u fWei. þess flis’ ■ brenna stofninn og ræturnar evdd-
e . kJ,otDU( að þær legðu hömlur á starfsemi J .
Cales . Killdeer, N. D. emn daginn K . þarfjr kirkjunnar söng. US ' aue.Ýsinira er bvi ,haW
er hann hafði 1400 punda þunga| flokksins er hann kvaðst enn sem iK fr'm 'ð ’fihW1 J Lwí
fym, þott starfsvið sitt hefðl LtTS Qg brennisteinssýru geri trjá-
I stækkað, halda áfram sem að;stofna eldfima og jafnvel ddi
— Dómsskjalasafnið í Madrid á! undanförnu. Hann vonaðist til að
Spáni brann til kaldra kola
snemma í þessurn mánuði. Sánta
Barbara kirkjan, er næst stóð
safninu, skemdist til niuna, en
þeim hluta hennar, er hefir að
Hvaðanœfa.
geyma gröf Ferdinands VI varð
fórðað við elfþnum.
— Öllum vodkabúðum á Rúss-
landi hefir fyrir löngu verið lok-
, þeim. Einn þóttist hafa fundið
afskifti s.n af op.nberum málum rág td ag eyJJa trjástofmmum a
yrðu aldre. þess eðl.s, að kirkjan dogum og ekki kostaði neim Iö
eða songtlokkunnn þyrftu að bera|cent ag eyöa hverjum stofni
kinnroða fynr að telja hann í hópi Um þaS j ti er mest yar auglýst
meðl.ma sinna. ^ af |)eSfum kyngalyfum bárust
| landbúnaðardeildinni í \Vashlng-
Með Gullfoss ton margar fyrirspurnir þessu við-
fóru 14 farþegar alls, sem Wti I víkjandi- Svar hennar var á þessa
nefndarinnar hér veit af, þar af 13 j
! leið:
að, sem kunnugt er. Afengissölu- ^le ðan úr borg: |_ Efnafræðingar þeir er .áða hef-
húsin voru aðal skemtistaðir allr-! hrú Lára Bjarnason, 11 ven® leitað hjá, eru sammála
ar alþýðu og þótti mörgum súrt í Krú Guðrún Pálsson, um það, að ekki hafi enn tekist að
brotið er þeirra misti við. Til að "" K,rstm IKl’ld,OTS.son ^ lnna hagkvæm ráð til að eyði-
bæta nokkuö úr skák, hefir hús-LJ^’ °§ ' Aðalstemn Kr,stjans'; leggja trjástofna með sýrum
son,
um verið komið á fót, er fólk má
sækja sér til fróðleiks og uppgygg-!
ingar. 300 slík hús eru þegar full-!
búin i og umliverfis Poltava. Eru
þar lestrarsalir og nægt húsrúm,
til að halda fyrirlestra, hljómleika, i
dansleiki og aðrar svipaðar skemt- i tra 9rattou’, '''•
Mrs. Rosa Gislson
Mr. og Mrs. Ólafur Bjarnason,
Mr. og Mrs. Haraldur Anderson,
Daníel Sigurðsson, póstur,
Friðrik Björnsson, tinsmiður,
Haraldur Alex Möller,
Mrs. Guðrún Bergson,
amr.
KoLskeggur T. Tliorsteinsson,
Vígvellir Breta.
Á Frakklandi halda Bretar uppi
bardögum, sem nú er sagt, með
miklu liði, en miklu mundi það
muna, ef þeir gætu dregið þangað
alt sitt lið, sem þeir hafa á öðrum
stöðum. pyrir utan alian þann
f jölda, sem 'á herskipum þeirra er,
hafa þeir margt manna við Dar-
danella sund, í þriðja lagi hafa
þeir vígbúinn her við riuez skurð,
ef Tyrkinn skyldi ráðast til
Egiptalands, fjórða herinn hafa
þeir upp af Persaflóa, upp til
Mesopotamiu, þann fimta í Aust-
ur Afríku, er lent hefir saman við
Þjóðverja öðru hvoru og þann
sjötta í Suður Afríku vestantil,
þarsem Botha sækir fram og rek-
ur hið þýzka lið á undan sér. I
sjöunda lagi berjast Bretar á Ind-
— Enskt líknarfélag er safnar
monnum fé til ag bæta úr þörfum fátækra
er mist hafa ættmenn sína; í stríð-
var inu, fékk nýlega lítinn göggul og
var utanáskriftin með tinni kven-
hendi. 1 bögglinum var gull-
hringur og lítill bréfmiði er þetta
var á ritað: “Hann kemur ekki
aftur; eg veit honurn mundi ekki
þykja hringurinn annarsstaðar
betur kominn.”
Fimm geysistórar vatnsdæluú
hafa verið bygðar á láglendinu í
Louisiana til að þurka 37,000 ekra
stóra landspildu. Pípurnar sem
vatnið spýtist út um eru 12 fet
að þvermáli. Dælur pessar, sem
sagt er að séu stærstu uppþurkun-
ar dælur sem enn hafa verið smið-
aðar, má lyfta 1,000,000 gallónum
af vatni á mínútu hverri. Landið
sem þurka skal er í raun og veru
eyja, umflotin á þrjá vegu af
Mississippi ánni en sýki sker tang-
ann frá landi.
meS 90. h'erdeiidinni t Winnipeg, fór! landi við ættkvísl nokkra, múham-
héSan mánudaginn 24. Agúst. Hann'eðs trúar, er þar hefir hlýtt kalli
var íæpt háif Þrltugur; fæddur 1 soldáns í Miklagarði. Ef alt það
SkagafirSi, sonur Tómasar porsteins-1 . ® . . ",
sonar hér i bæ. hð væri samankomið a einn vig-
Dælurnar eru sérstaklega til
þess gerðar, að halda vatninu
Þetta fólk lagöi upp héðan á mið-
vikudagskveld, kom til New York á
laugardagsmorguninn kl. hálf átta
og hafði gengið sú ferð að óskum. I
Þann 13. höfðu landar í New York‘
haldið veizlu skipsmönnum af GulÞ I
foss, og mun frásögn um það birtast
síðar hér í blaðinu.
Skipið átti að leggja af stað á
laugardag 15. Maí, en för þess tafð-
ist þar til á mánudag, er það lagði
úr New York höfn í sina löngu sjó-
ferð.
Þessar fréttir eru liér hafðar eftir
formanni Eimskipafélagsnefndarinn-
ar vestrænu, hr. Árna Eggertssyni,
sem annaðist afgreiðslu af félagsins
hendi hér í þetta sinn.
ekki verða |>eir eldfimari þótt
þeim sé á þá dreift. Saltpéturs-
sýra og brennisteinssýra vinna
ekkert á þeiin og ekki heldur þó
|>eim sé blandað saman. Lru {>etta
þó sterkustu sýrur sem til em. —
Sennilega hafa allir bændur ekki
verið svo hyggnir, að leita^ ráða
sér fróðari matina heldur látið
ginnast af skrumauglýsingum
prangaranna.
Uppreisn !í Portúgal.
Ekki á bjarni.
Gamall Svíi kom emn daginn
með skipi til Kaupmannahafnar
frá Hull. Hann var svo illa búimi
og ræflalegur, að lögreglumaður
leiddi hann við hlið sér er á land
kom til að grenslast eftir hvort
hann hefði nokkuð til að borga
íifyrir fæði og húsaskjól. Karl
síkinu lægra en landeignum bænda' fletti þá frá sér fatadulunum og
á eynni, svo veita megi vatni út í
það. Undirstaða undir dælumar
er grafin 60 fet í jörð niður. All-
ar kostuðu dælumar $246,000 og
talið er að reksturskostnaður verði
nálægt $15,000 á ári.
opnaði peningaveski er var saum-
að i leðurbelti mikið og vandað;
var veskið fult af enskum gullpen-
ingum. Enn fremur hafði hann
þrjár bankaávísanir, er hver hljóð
aði upp á 500 pund sterling. Alls
1 því landi er hryðjusamt ,og
berast þar samborgarar lianaspjót-
I um á. Barizt hefir verið í liöfuð-
borginni Lissabon og í Oporto
borg, með æmu mannfalli. Sumar
sveitir hersins hafa barizt með
þeirri stjórn, sem við völd var,
svo og sum herskipin, en þar kotn,
að uppreisnarmenn urðu yfirsterk-
ari og skyldi sá maður taka völd
er Cagas nefndist. En er hann
fór leíðar. sinnar til höfuðborgar,
að taka við stjórninni, gekk einn
þingmaður að honum og skaut
hann fjórum skotum, og er sagt,
að það hafi verið honum ærið til
banans. ÞJngmaðurinn misti lífið
i höndum lögreglunnar. Ekki
herma fréttir hvað uppistandinu
veldur, en flokkadrættir hafa lengi
verið magnaður í landinu og fólkið
harðlynt og gjarnt til manndrápa.
Konungs sinnum er dreift við
bardagann, en ekki skilst það af
fréttunum, hvort þeir hafi byrjað
óróann. Spánsk herskip eru á
leið til Lissabon.