Lögberg - 15.07.1915, Blaðsíða 1

PENINGAR FYRIR BÆKFR.—Hæstu prísar og
skærustu skildingar borgaíir fyrir 11. útg. Encyclo-
pedia Britannica, Book of Knowiedge, Stoddard’s
Leetures, nýjar skáldsögur og skólabækur í bandi.—
Bækur, frímerki, fáséSir gripir og myndir keyptar,
seldar eða teknar í skiftum. púsundir útvaldra
béka, nýrra og gamalla, fyrir hálfvirSi eSa minna.
Stærsta úrval fornra og fágætra bóka vestanlands.
Sérstök kjörkaup og kaupbætir um stundarsakir. —
Allir velkomnir aC sko'Sa. “Ye Oltle Book Shop’’, 253
Notre Dame Ave. gegnt Grace Church. Ph. G. 3118.
tfú'
Két metf
stjórnareftirliti.
Búnaðar stjórnardeild Canada lætur stimpla két af öllum
skepnum, sem slátrað er í þeim stofnunum, sem hún hefir
eftirlit með: ,,Canada approved.“ Vor aðferð er að selja
aðeins két af heilbrigðum skepnum. Gætið að stimplinum.
FORT GARRY MARKET CO., Limited
330-336 Garry St. Phone M. 9200
28. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 15. JÚLl 1915
NÚMER 29 ío
Þjóðverjar að vellilagð-
ir í Vestur-Afríku
Botha með Búa her tekur alt þeirra land.
rumar
er
í Afríku suövestan til, frá hafi
og langt uppí land, áttu F’jóðverj-
ar stórar nýlendur, alls
322,000 fermílur að stærö,
þeir höföu slegiö eign sinni á síö-(
asta hálfan mannsaldur, fyrir tíl-
hliörun Breta. Þeir ruddu þar(
fast til landa, höföu þar landstjóra(
meö allvænum her og ætiuöu sér(
aö koma þar á fót öflugu nýlendu^
ríki. Suöur af þessu landi þeirra
eru lönd Breta í Suöur-Afríku, [
þaöan var efld uppreisnin þar,
meöal Búanna, í vetur leið, eink-
um að vopnum, og þangað flýðu
uppreisnar höfðingjar Búanna, er
ekki voru feldir eða handteknir,
og börðust eftir það með Þjóð-
verjum.
Þegar Louis Botha hafði
usndrað liði uppreisnarmanna
heima fyrir, gerði hann út her á
hendur Þjóðverjum í hinni um-
ræddu nýlendu þeirra. Sá her
var fluttur sjóleið til hafna á
vesturströndinni og þaðan herjáð
í tvennu lagi, inná lándið. Þjóð-
* verjar urðu undan að hrökkva,
þýzkir missa herskip Málshöfðanir.
eyddu þeir vistum, rifu upp jám-
brautir og eitmðu brunna á und-
anhaldinu, til þess að gera liði
Búanna sem erfiðast fyrir, en
ekki varð það til annars en seinka
för þeirra. Þýzkir voru reknir
smámsaman, sem fé i rétt, þang-
að til þeit áttu ekkert undanfæri,
annað en að leggja niður vopnin
og gefast upp. Það sem uppi
stóð af aðalher þeirra, gekk á
vald Búa fyrir helgina, nælægt 3000
manns, en að visu er einhver
strjálingur þýzkra hermanna eft-
ir ótekinn, til og frá um óbygðir.
Þetta þykir mikill sigur fyrir
Breta, og víst þykir þýzkum súrt
í brotið, er eignir þeirra út um
heiminn eru reittar af þeim smám-
saman. Svo er sagt, að þeir eigi
hvergi tak eftir annað en lönd sín
á austurströnd Afriku, en á þau
herja Bretar nú, bæði á sjó og
landi. Kitehener lávarður símaði
Botha heilla og fagnaðar óskir
yfir fengnum sigri og bauð part
af hans hrausta liði velkomið á
vígvöll méð sínu liði á Frakk-
landi.
Svo segja skýrslur Rússastjórn-
ar. að einn af kafförum þeirra
hafi sprengt upp þýzkt herskip,
er rann í broddi herskipa flota
þeirra i Eystrasalti. íyrir framan
Danzig flóa. Um likt leyti rendi
einn tundurbági Rússa á þýzkan
kaffara og sökti honum. Þýzkir
vilja ekki við þetta kannast, en
vist er, að skipum lenti saman á
þessum slóðúm, að sögn Svía, er
segja eitt skip þýzkra hafa flúið
til eyjarinnar Gotland og verið
illa leikið af skotum. svo að varla
var sjálfbjarga.
Orrahríðin á Frakklandi
Uppihaldslaus hjaðninga víg.
I júní mánuði urðu óvígir af
liöi Breta á Frakklandi 6(2 þús-
undir manna, þarmeð taldir falln-
ir og handteknir, en það var helm-
ingi fleiri en í maí en þrisvar
sinnum fleiri en í aprílmánuði.
Þetta mannfall varð á 20 mílna
svæði og geta allir séð af því, hve
hörð hefir vériö viðureignln.
Frakkár hafa yfir 300 milur að
verja, og ef mannfall í liði þeirra
er að sama skapi, þá blösferar
manni að luigsa til þess. Það er
enginn vafi á því, að þýzkir hafa
látið mikið lið á vestra vígvelli
upp á síðkastið, en með þvi að
bandamenn hafa sótt meir á, þá
má ætla, að viðureignin hafi orð-
ið þeim mannskæðari. — Árang-
urinn af sókninni hefir að vísu
ekki orðið mikill, nokkrar mílur,
þarsem bezt lætur. Það er svo að
sjá, sem vígvarnir Þjóðverja séu
svo traustar, lið þeirra svo mikið
og vopn svo skæð, að ekki verði
fylking þeirra rofin. Það lýtur
út fyrir, að ráðagerð Joffres um
að “naga utan, af’ liði þeirra og
smá eyða þvi með stöðugri að-
sókn. sé eina aðferðin, sem unt
er að hafa við þýzka herinn á
Frakklandi að svo stöddu.
Um bardaga Breta hefir þegar
verið getið all ýtarlega. Um sókn
Frakka vð Arras, á þeim stað sem
nefnist “völundarhúsið”, af ákaf-
legri mergð vígskurða, kænlega
gerðra, flytja blöðin stórar frá-
sagnir. Þessi staður er tíu mílna
breitt svæði milli Arras og Be-
thune. Þar eru margir hólar og
hálsar, en i þá höfðu þýzkir graf-
ið vígskurði svo kænlega, að ekki
var hægt að sækja þá nærri al-
staðar með skotvopnum, svo og
falið byssur sínar og gengið- afar
vel frá öllu. í fjóra manuði hafa
Frakkar sótt að þessum hálsum og
hafa þá nú alla á valdi sinu.
Hvorirtveggja hafa beitt stórskot-
um fyrir sig, eins miklu og við
var komið og barizt á nóttinni
ekki síður en daginn. Svo erl
sagt, að um 100,000 menn hafi
þýzkir mist í þessum hildarleik.
Alt svæðið er leiðum sett, með
krossum yfir, sumstaðar stór
kuml og 'haugar, þarsem mjög
' morgum hefir verið komið fyrir í
sömu gröfinni. Sum leiðin eru
rofin af stórskotum, og svo má
segja, að allur Jiessi völlur • sé
þakinn af dauðraí manna leiðum
og lx>llum stórum og smáum,
•þarsem stórskotin hafa sprungið,
grafist ofan í jörðina og þyrfað
henni upp. Sumar kúlurnar hafa
sokkið án þess að springa, upp af
þeim er reist spíta, með áletrun,
að þar sé ósprungin kúla í jörðu.
Þess er getið, að sumstaðar
höfðu þýzkir grafið rangala inn í
hlíðamar, upp af vigskurðum sín-
um. en er franskir náðu hólimum
og vildu taka stöðvar þeirra, þá
skutu eða lögðu þýzkir hvern sem
í skurðina kom, frá þessum
hellrum, er þeir höföu grafið í
hliðarnar, og urðu ekki sóttir, þar
til þeir frönsku þeyttu heilum
hlössum af kúlna-hólkum með
sprengiefni i, ofan í skurðina;
kúlurnar þeyttust i allar áttir og
inn i rangalana og var þessu
haldið áfram, þartil flestir voru
dauðir í þeim.
Hver krókur og kimi í völund-
arhúsi þessu, á sína sögu, af
hreystibrögðum 0" harmslegum
atburðum.
Ennþá halda Frakkar uppi lát-
lausri sókn og ekki linast vörnin
hjá Þjóðverjum. Frakkar segja
sjálfir, að hinir þýzku sýni mik-
inn hug og hreysti í vörninni.
Sum þorp eða vígi eru hólmuð af
frá aðal stöðvum þýzkra og sækja
Frakkar að þeim öllu megin, en
ekki vilja þýzkir gefast upp, þó
að engin von sé að komast hjá að
deyja, og mjög fáa fanga taka
franskir tiltölulega, því að þeir
þýzku ráðast jafnan á þá, þó; fáir
séu eftir, með skálmir eða langa
hnífa, og marghleyptar skambyss-
ur.
Herinn stœkkar.
Ákveðið er af' Canadastjóm, að
auka her landsins, svo að í honum
verði alls 150,000 manns. Af
því liði verða tvennir herir. með
50 þúsundum í hvorum á vigvelli.
en þriðja sveitin verður að æf-
ingum í Canada og verða af henni
teknir og sendir menn til liðs-
auka á vígv’elli, jafnóðum og á
þarf að halda. Liðsafnaður stend-
ur nú yfir viða um landið. Eitt
hvað hefir heyrzt um, áð betur
gangi að koma af herklæða gerð
en áður, svo að ekki er hætt við,
að senda þurfi mjög marga í
þeirra eigin utanyfir fötum, áleið
is til Englands.
Blaðið “Tribune” skýrir írá því,
að stjómin hafi ráðið lögmennina
Bonnar og Craig, sem það kallar
einna slyngasta að fást við saka-
mál, af lögmönnum vestanlands,
til að flytja mál, er höfðuð verða
gegn ráðgjöfum hinnar fyrri
stjómar, fyrir ýms afbrot, er
sönnunargögn finnast fyrir í
ritnisburðum framkomnum • fyrir
lúnni konunglegu rannsjóknar-
nefnd. Blaðið segir, að mál verði
höfðað gegn öllum fyrv. ráð-
gjöfum nema Armstrong. Vitnis-
burðif, sem bomir hafa verifc fyr-
ir rannsóknarnefndinni, hafa ver-
ið fengnir þessum lögmönnum.
jafnóðum og þeir hafa verið til-
búnir frá ritara hendi, og segir
blaðið að tillögur þeirra séu vænt-
anlegar áður langt um líður.
Bretar og ófriðurinn. HON, T. C. NORRIS LÝSIR SÖGU
HOWDENS 1ILHÆFULAUS AN
Þarfir þjónar.
“Chicago Daily
mjög lofsamlegum
Slys í Ontario.
Milli tíu og tuttugu fórust og
um 60 meiddust, er strætisvagn
rann út af teinum og brotnaði,
skamt frá Queenstown, Ont. LTm
160 vom í vagninum ,er þangað
höfðu hlaupið undan skúr; þetta
var i halla, og kom svtí, af ein-
hverri ástæðu, að hann fór brun-
andi ofan brekkuna, aftur á bak,
við óp og vein kvenfólks og bama,
er mestmegnis voru í honum.
Loks var bugða á temunum,
þeyttist vagninn þar útaf. braut
vírastólpa einsog verið hefði úr
gleri, fór á hliðina og rann þann-
ig útaf háum bakka á stóreflis tré.
er brotnaði og braut vagninn mik-
ið á hlið og að aftanverðu. Það
þótti mikil furða, að ekki skyldu
allir limlestast, sem í vagninum
voru, en það mun hafa hlíft, að
fólkið stóð svo þétt í honum, sem
drepið væri í tunnu og mun það
hafa 'hlift mörgum við stórmeiðsl-
um.
Svör Þýzkalands
stjórnar.
Enn hefir stjórn Þýzkalands
svarað Bandaríkja stjóm og er
svo sagt, að sama sem öllum kröf-
um hennar sé vísað frá. Er þvi
svo að sjá, sem til vanda horfi
með samkomulag og frið milli
þessara rikja, svo framarlega sém
Bandaríkin vilja halda kröfum
sínum til streitu. Svarið er ný-
lega komið og vilja landstjórnar-
menn Bandarikja ekkert um það
segja, að svo stöddu, annað en að
það sé all's ekki fullnægjandi.
Meðal annars er það talið, að
þýzkir vilja enga ábyrgð kannast
við útaf dauða þeirra 100 Ame-
ríkumanna sem vom fjöri firtir,
þegar Lusitaniu var sökt, en því
vill Bandaríkja stjóm alls ekki
una, að þola þá óvirðing og rétt-
inda skerðing bótalaust. Hún
heldur því fram að hafið sé
frjálst með þeim skoröum, sem
alþjóðalög setja, og þau lög vill
hún ekki láta brjóta á þegnum
sins lands. Utanríkis ráðgjafinn
Lansing er að semja svarið, sem
síðan verður gefið endanlegt
form, í samráði við forsetann.
Mörg stórblöð Bandaríkja em
orðhvöss i garð Þýzkalands
stjómar, þykir hún gera Banda-
ríkjunum óvirðing, og eggja
stjómina, að halda uppi rétti hlut-
lausra landa, samkvæmt alls'herj-
ar lögum.
Enn tórir Tyrkinn.
Ennþá þrauka Tyrkir í skot-
gröfunum á Gallipoli skaga, en.
brezkir kafbátar komast fleiri og
fleiri inn í Marmora sjó og banna
þangað siglingar, svo að Tyrkir
verða að flytja alt á landi. Sagt
* er, að þýzkir foringjar hafi allir
yfirgefið hinn tyrkneska her á
Sýrlandi, af ósamkomulagi við
sína tvrknesku stallbræður og hóp-
ast til Constantinopel. Járn-
brautarlestir á Sýrlandi koma að
litlu liði, því að allar lestit standa
kyrrar af kolaleysi, og marga aðra
hluti er farið að skorta hjá þeim
heiðnu herrum við Sæviðarfeund.
Matarskortur í Austur-
ríki.
Um 6000 fanga hafa Austur-
ríkismenn látið lausa, og hleypt
inn á Svissland, vegna þess, að
ekki var matur til handa þeim í
Trent, sem ítalir eru í þann veg-
inn að umkringja. En fleiri eru
sagðir væntanlegir sömu leiðina.
Sumir, ef ekki flestir af föngum
þessum eru rússneskir, teknir í
omstum í Galiziu. Svisslending-
ar vilja ekki róa undir þeim og
hleypa þeim til Italiu. Þar verð-
ur séð fyrir þeim fyrsta kastið, en
vel má vera, að þeim skjóti að
lokum upp við Hellusund. að
glíma við Tyrkjann.
Eldsvoði í Caron.
$60,000 skaði.
Eldur kom upp i verzlunarhús-
um Saskatchewan Trading fé-
lagsins í Caron, Sask. á þriðju-
dags nóttina, skömmu eftir njiö-
nætti. Slökkvivélar eru engar til
i þorpinu, svc hver tók það áhald
er hendi var næst og vatni mátfi
halda. og hjálpaði til að bera
vatn á eldinn. Margir gestir frá
Moose Jaw höfðu náttað sig i
þorpinu og létu þeir ekki sitt eftir
liggja. Hálfum öðrum klukku-
tíma eftir að eldsms yarð vart
kom slökkvilið frá Moose Jaw og
tókst þá að bæla niður eldinn á
skömmum tíma, en þá hafði hann
gert alt að $60.000 skaða.
Merchjants 'hóteliö, „'Saskatchewan
Trading félagið, Hamilton bank-
inn og Thomson póstmeistarf urðu
fyrir mestum skaða.
— KeMy úr landi.
Svo fór, að Kelly varðist stefnu
með því að halda sig utan landa-
mæra. Hin kgl. rannsóknamefnd
vildi kveðja hann fyrir sig til að
sýna skjöl og skilríki og svara
spumingum er fyrir hann yrðu
lagðar, en liann hafði sig úr landi
og býr nú í húsi sínu við Detroit
Lakes suður í Minnesota. Jafn-
fraipr er haldið á kröfu hans um
að’ banna hinni kgl. rannsóknar-
nefnd með dómi að krefja hann
vitnisburðar, en þeirri kröfu er
æltað að koma í dóm Prendergasts
dómara í þessari viku, og síðan
fyrir yfirdóm. Þangaðtil endileg-
ur dómur er um það genginn, má
Kelly ekki koma í land, ella verð
ur hann handsamaður aá boði
rannsóknarnefndar og haldið í
fangelsi, þartil hann léti að kröf-
um nefndarinnar. Hann er sagð-
ur ófús að koma hingað, fyr en
dómur er genginn um dómkröfu
hans.
Néws' ter
orðum um
hlutdeild Breta i ófriðnum og
gefur um leið stutt en glögt yfir-
lit yfir helztu atriðin í hinu stór-
kostlega starfi, sem þeir eru að
inna af hendi í þarfir Norðurálf-
unnar og alls mannkynsins. Blað-
ið bendir á eftirfylgjandi atriði:
1. Bretar halda opnum sjóleið-
um fyrir skip sin og bandamanna
sinna.
2. Þeir verja strendur sínar og
bandamanna 'áinna. 1
3. Þeir_ hjálpa Frökkum til að
berja á Tyrkjum og vinna hug
Balkanþjóðanna.
4. Þeir hjálpuðu Frökkum og
Belgiumönnum á meginlandinu
þegar mest reið á, þegar Þjóð-
verjar virtust ætla að leggja þau
lönd undir sig á fám dögum og
þar taka þeir enn öflugan þátt í
bardaganum.
5. Þeir útvega lán öllum banda-
mönnum sinum og byrgja þá að
vopnum.
6. Þeir hafa meir en tíu sinn-
um fleiri menn á vígvelli en þeir
lofuðu í upphafi.
7. Þeir standa svo duglega á
verði að óvinaher kemst ekki inn
í land þeirra. Til þess hafa þeir
eins marga menn og með þarf.
Sumir tala þannig, að engu er
líkara en að Bretar séu skyldir til
-að verja öll lönd nema sitt eigið.
Ef Bretar hefðu ekki hjálpað
Frökkum og Rússum — heldur
blaðið áfram — mundu þeir fyrir
löngu hafa orðið að láta undan
síga. Ef Bretar hefðu ekki skor-
ist i leikinn, mundu ítalir aldrei
hafa þorað að hallast á þá sveif
er þeir gerðu og engin von mundi
hafa ýerið um. að Balkanþjóðirn-
ar legðu sinn skerf á metaskálarn-
ar til að létta herbúnaðar og
stríðsokinu af herðum heimsins
Og þvi niá ekki gleyma, að Bret-
ar voru ekki neyddir til að hjálpa
Frökkum. Hvað sem i kunni að
skerast, þá höfðu þeir aldrei lof-
að Frökkum meira en. 120,000
manns. Me’ira lið voru þeir ekki
skyldir að senda. Þjóðverjar
höfðu beðið þá að sitja hjá; en
þeir gerðu það ekki. Þeir vissif
að frelsishugsjónir heimsins voru
í veði, dýrmætustu hugsjónir
þjóðanna.
UPPSPUNA.
Af þvi sem fram hefir farið Þvi tali hefði hann fMr. Norris)
fyrir Perdues nefndinni, sem sett svarað svo, að tilætlunin væri ekki
var til að kanna kærur Fullertons að leggja þá ('Roblinstjómina) í
og þeirra fjórtán, er það söguleg-[ einelti eða ofsækja þa (persecute),
ast, sem gerðist á mánudaginn, er, en rannsóknin yrði að vera frjáls
Hon. T. C. Norris gekk fyrir[ og óhindruð og í alla: staði lögum
réttinn, til að bera vitni. Svo samkvæm. Mr. Norris lýsti þessu
sem kunnugt er, haföi J. H.
Howden, fyrrum ráðgjafi Roblins,
borið það fyrir nefndinni, að
hann hefði tvívegis 'hitt Norris og
hefði hann gefið sér að skilja, að
Chambers, er í makki var við
Howden um að fá hjá honum
stóra fjárupphæð, væri trúandi til
að gera samninga, sem haldast
fnundu.
Þessa frásögn Howdens lýsti
Norris ósanna. í fyrsta lagi
hefði Howden ekki hitt sig nema
í eitt skifti, ekki í tvö, einsog hann
hefðí borið, og í það sinn hefðu
kosninga kærur ekki komiö til tals.
1 réttinum, sagði framburö
Howdens ósannan, en Howden
sat beint framundan honum og
hlýddi á þegjandi.
Annað atriði sem Mr. Norris
hermdi og mikla eftirtekt vakti,
var það, að oontractarinn Kelly
leitaði á fund hans og bað hann
tala við sig undir fjögur áugu.
“Milli okkar fer ekkert heimug-
legt,” var svarið. Tók þá Kelly
til stríðmæla, kvaðst skyldi koma
mætum mönnum liberala á kald-
an klaka og berjast af öllum mætti
við þá, ef rannsókninni héldi
áfram: “Þú hefir rétt til þess, ef
Hinsvegar hefði’ Howde'n þá ver-1 þú þykist ekki hafa gert neitt
iö að færa í tal, hve hart hin kon- . rangt; við viljum helzt að þú
unglega rannsóknamefnd gengijverjir öllu til varnarinnar,” svar-
að rannsókn þinghús-hneyxlisins. ‘ aði Mr. Norris honum.
vestan, erkihertogi Franz að
austan. Rússar hafa veitt afar
hart viðnám hvarsem vígi var, en
yfirleitt haldið liði sínu undan
hægt og hægt þartil um helgina.
Þá gerðu þeir alt í einu afar 'harða
aðsókn að liði Franz hertoga,
keyrðu það undan sér ærið lang-
an veg, þartil kom i hæðir nokkr-
ar, þar veittu þýzkir viðnám,
með því að gott var til vamar og
lið dreif að þeim' er að baki þeim
var. Sóttu Rússar að hálsunumí
af magni og stóð orustan lengi,
og stendur ef til vill enn, því að
sögur ganga fáar af þessum svaða-
lega aðgangi sem nú fer fram á Bosporos.
Póllandi, en sú fregn kemur frá
Vínarborg, að Rússum miuni ekki
takast að ná hæðunum og sé hinn
— Bannað er að búa til baðm-
ullardúka í Bradenbury eftir 1.
ágúst, fylkinu sem Berlin stend-
ur í.
— í Svisslandi gengur sú saga,
að Þjóðverjar séu að smíða 15,000
mótorsleða. — Ekki búast þeir við
að stríðinu verði lokið áður en
vetur leg-st að.
—Rússneskur kafbátur sökti
tveimur tyrkneskum gufuskipum
og einu seglskipi, hlöðnu kolum
og vistum, í Svarta hafinu. Aö
þvi búnu rak hann þrjár vopnað-
ar skonnortur á land skamt frá
frú
- Sir
sinni,
Robert Borden, ásamt
lagði á stað til Eng-
— Loftfarið sem verið er að
smíða i Toronto fyrir Breta,
verður hið öflugasta sem til er í
veröldinni; “Canada” á það að
heita.
— Tveir Múhameðs trúar menn
í her Breta á Indlandi virtust
missa vitið sviplega er þeir voru
við heræfingar. Urðu þeir
nokkrum mönnum að bana áður
þeir yrðu handsamaðir.
— Meira en helmingur allra
ibúa Bandarikjanna er innan
tuttugu og fimm ára aldurs.
Ofsi Þjóðverja í Banda-
ríkjum.
Eftir því sem deilan harðnar
milli þýzku stjórnarinanr og
Bandaríkja, verður það berara,
að þýzkir Bandaríkja þegnar hafa
samtök til spellvirkja þar í landi.
Kveld'ið sem Morgan var særður,
var sendiherra Breta staddur hjá
honum og fór þaðan í bifreið
Morgans kveldið eftir. Sex menn
spruttu upp, þarsem leið hans lá
um og skipuðu ökusveini að
stöðva ferðina!, en hami 'hleypti
reiðinni á flugferð svo þeir
lirukku úr götunni. Bifreið höfðu
þeir þar, hlupu í nana og eltu
j sendiherrann langa lengi, en náðu
honum ekki. Haldið er, að þess-
ir hafi verið félagar Holts þess er
j veitti Morgan tilræðið.
í sum skip, sem fara með vör-
ur til Englands, eru sprengivélar
settar, að áliti lögreglunnar af
samsærismönrfiim, er í vitorði voru
með Holt, og eru viða getur
hafðar á þeim stöðum. sem hætta
j þykir búin af spellvirkjum þessara
þýzku þegna landsins,
— I Brussel sprakk Zeppelins
j flugdreki 30. júní og varð að
engu nýtur eftir skeytum að dæma
j sem komið hafa til Amsterdam.
Sagt er að allir flugmennimir
I hafi farizt.
Áköf sókn og vörn.
í hinni löngu og skæðu orra-
hrið, sem staðið liefir margar vik-
ur, milli Arras og Bethune, og
getið er um á öðrum stað í þessu
blaði, hafa Frakkar náð öllum
hálsum sem um er barizt, nema
þeim sem smábærmn Souchez
stendur við. Þó höfðu þeir 'hönd
yfir einhverju af því svæði, þang-
að til nú einn daginn, áð þýzkir
veittu sókn með kúlum, er fullar
voru af eiturlofti, sendu þegar a
eftir stórar fylkingar að eyðá
þeim, sem eitrið hafði ekki unnið
að fullu og náðú með því móti
öllum hálsinum. Frakkar hamast
nú að þýzkum á þessum stað, og
smásaxast á það svæði, sem þýzk-
ir unnu. en fjöldamörg mannslif
fara forgörðum íyrir hvert fót-
mál, sem vinst þar og tapast á
degi hverjum. Svo er sagt, að
lið Frakkanna sé ákaft og ólmt til
bardaga, hirði ekki lengur ihu líf
sitt, heldur að vinna sem mest
áður en það fellur. Fyrirliðar
eiga fult í fangi að halda mönn-
um sinum frá að fara óvarlega og
hætta lífi sinu að óþörfu. Liðs-
menn svara þeim vanalega:
“Herra fyrirliði, hvað gerir það
til — við erum hér kommir til að
deyja Með þeim hug í brjósti
gengur hið franska lið á þessum
stað til víga og er þá eigi að
kynja, þó að jafnvel hinir harð-
vígu Þjóðverjar verði áð þoka
fyrir þeim.
þýzki her úr hættu. Af. sögum lands 30. júní með gufuskipintj
þýzkra um fangatökur þykirj “Adriatic”. Hafa Þjóðverjar
mega ráða. að almenningur í þeinv heitið að granda þvi skipi ef þeir
löndum er þeir herja, berjist móti mega því við koma, en það hefir
þeim sem einn maður. Annars ekki tekizt. Mr. Borden situr nú
er sannast að segja, að fregnir í London við góðan fagnað.
eru svo óljósar er að austan ----------
ganga, að vér kunnum lítið þaðani — fundurkúla sprakk í aðal
að segja með vissu. Drepið er á lögreglustöð New York borgar
í fréttum, að vafasamt sé, hvort 1 klukkan 9 að kveldi dags snemma
Rússaher muni bíða átekta innan: 1 mánuðinum. Rúður brotnuðu
virkja Varsjövu, heldur ef til vill ( ve&&*r hrundu og gólf löskuðust
vikja austur á bóginn , austur
fyrir fljótið Bug, og foVðast með
því móti að sóknarherinn komist
á hlið við hann og krói hann af
frá aðalstyrk landsins. Eitt er
vist, að Bretum þykja fréttirnar
en engum varð sprengingin að-
bana. Kúlan virtist vera sömu
tegundar og sú, sem nota átti til
að sprengja með St. Patricks
kirkjuna í síðastliðnum októlær
mánuði. Kúlan var úr tveggja
að austan stórum betri þessa viku þumlunga þykku stáli og falin 1
en áður, og láta vel yfir kænlegri ?amabi leðurtösku. Fjórir menn'
stjóm og hörðum handtökumjvoru teknh' fastir fyrsta hálftím
Rússanna.
Hvaðanœfa.
Aðgangurinn á Póllandi
Þar var síðast frá sagt, er
ógrynni Hðs af. Austurríki,
Þýzkalandi og Ujigverjalandi
sótti norður Pólland í humáttina
á eftir Rússum, að loknum stór-
orustum þeirra á ýmsum stöðum í
Galiziu. Fylkingarbrjóst þeirra
er hundrað mílur á breidd. Þessu
liði stýra aðallega Mackenzen að
Þjóðverjar neita að skýra frá
nöfnum þeirra, er þeir hafa 'hertekið
í héruðum .þeini er þeir hafa lagt
undir sig af Frakklandi. Sem svar
gegn þeirri ókurteisi neita Frakkar
að auglýsa nöfn þeirra Þjóðverja,
er þeir hafa handtekið, frekar en
góðu hófi gegnir.
—Rússakeisari hefir tekið bróður
sinn, Michael stórhertoga, aftur í
sátt fyrir frannirskarandi dugnað og
kænsku á vigvelli í Karpatafjöllurn.
Hertoginn var rekinn frá hirðinni
1911 vegna þess, að hann giftist
konu, sem ekki var af aðalsættum.
Þegar stríðinu er lokið, nýtur hann
sömu réttinda innan hirðar eins og
ekkert hefði í skorist.—ef hann lifir
svo lengi.
—Sagt er að erdinand konungi í
Búlgariu hafi verið veitt banatilræði
nýlega, seni þó mishepnaðist. Lítið
hefir verið látið á þessu bera, en
varð þó ekki haldið leyndu.
Hollendingar hafa í kyrþey verið
að búa sig undir að verja hlutleysi
sitt ef til slíks kæmi. Hafa þeir nú
að sögn 300,000 manns vígbúna, er
kalla má til landvarnar hvenær sem
á þarf að halda.
— Þýzki kaffarinn “U 30”,
sökk skamt frá mynni Ems árimn-
ar og lá 36 klukkustundir á hafs-
botni. Þá tókst að lyfta honum
upp á yfirborðið og var að eins
einm af hásetunum látinn. Bátur-
inn var dreginn til Emden; þar
bíður hann viðgerðar.
| ann eftir að glæpurinn var fram-
inn.
—Hollenzkir jaínaðarmenn mæra
harðlega á móti þvi, að landherinn
sé aukinn. Þeir halda því fram, að
með því sé hlutleysi þeirra hætta
búin.
/
—Frönskum hermönnum er nú
stranglega bannað að nevta meira
víns eða áfengis en þess, sem þeint
er lögum samkvæmt daglega úthlut-
að. Jafnframt er vínsölum bannað
að selja hermönnum áfenga drykki.
Til þessara ráða hefir verið tekið
sökuin þess, að það hefir sýnt sig, að
þar sem hermenn' hafa dválið tif
lengdar, þar hefir áfengissala auk-
ist og er hermönnum um kent. En
það er alment viðurkent fyrir löngu,
að áfengisnautn, ekki sizt ef úr hófi
gengur, spillir heilsunni og lamar
siðferðisþrekið og sljóvgar skyldu-
tilfinninguna. En enginn þarf frem-
ur á þeim dygðum að halda en ein-
mitt hermennirnir.
Stormur og hagl.
Ofviðri með hagli skall á í
Norður Dakota nótt'ina milli 12.
og 13. þ. m. óg fór yfir fimtíu til
sextíu þúsund ekra svæði af sántt
landi og olli talsverðum skemd-
um. Mestur varð skaðinn i og
uánhverfis Forest River. Fór
stormurinn þar yfir 18 mílna
langt og fjögra til sex mílna
breitt svæði. Mátti heita að öll
uppskera ejdSilegðist hjá sumum
bændum. Gluggar í húsum
brotnuðu víða, því ofsarok fylgdi
haglinu.