Lögberg - 02.09.1915, Qupperneq 2

L
LOGBERG, FIMTUDAGINN 2. SEPTEMBER 1915.
Skörungur segir sína
skoðun.
Yfirleitt eru blöö Bandaríkja
gröm og reiK yfir aöförum Þjóö-
verja á hafinu, og þykir höggviö
nærri virSingu þjóSarinnar. Theo-
dore Rosevelt gerSi heyrinkunn-
ugt sitt álit, þegar eftir aS skipinu
Arabic var sökt, á þessa leiS: “Eg
sé þaS látiS uppi í sumum blöSum,
aS svari þýzkra viS síSasta erindi
stjórnar vorrar, — því, aS Arabic
var sökt og lífi amerískra borgara
grandaS — hæfi bezt, aS láta hinn
þýzka sendi'herra Benstorff fara
sína leiS og kalla heim aftur sendi
herra vorn í Berlin. Eg vonast
fastlega til, aö stjómin sé ekki
þessarar skoSunar, því aö meS því
móti væri viröing og hagsmunum
Bandaríkja misboSiS enn á ný.
Erindi þaS sem Bandarikja for-
setinn sendi hinni þýzku stjórn í
febrúar, var ágætt, ef því aSeins
heföi veriS framfylgt. En öll þau
boð og bréf sem héSan hafa veriö
send síöan, hafa ekki sýnt annaö
en kjarkleysi og þrekleysi; aö
“Lusitaniu” og “Arabic” var sökt,
eru einmitt hroöaleg svör viö
þróttleysi því er síöan hefir ver-
iS sýnt. Þýzkaland lætur sér
alveg á sama standa um þaS eitt,
aö sendiherrar eru burtkallaSir.
Sá tími er löngu liöinn, er þessi
þjóð átti aS hætta orSaskiftum.
þaö sem nú skeði, er ný og sorg-
leg afleiöing þess, aS þjóö vor
kraföist ekki að hafinn væri stríSs-
búnaður fyrir þrettán mánuðum
síðan.”
Á ööru leiti er Bryan meö sín
friðarmál, segir þaö mest um vert,
aö halda landinu frá ófriði, og beri
öllum borgurum landsins aö gera
sitt til aö friður haldist yfir því.
Sína skoðun áréttaði Roosevelt
meS hvassorðri ræðu, er hann hélt
nýlega fyrir liðsmannaefnum í
Pittsburg, og sagöi meðal annars:
“Frjálsum borgurum á aS vera
leyfilegt aS leggja sig fram til
bardaga, ef berjast þarf. Þeir
sem prédika friS fyrir alla muni,
eiga ekki frekar heima í lýS-
stjórnar riki, heldur en þeir hug-
lausu, og eru tngu betri borgarar
lieldur en þeir sem huglausir eru.
Líklega hafa engir unnið eins fast
að hnignun meöal þjóðarinnar og
osóma meöal adra þjóöá, einsog
þeir sem friS vilja hafa, hvaS sem
það kostar, sem hafa reynt að
koma því inn hjá þjóð vorri, að
heimskulegar samþyktir um gerö-
Til þingmannsins
Thómasar H. Johnson.
('KvæðiS var orkt í þeim tilgangi aS flytja það í sam-
sæti, sem fél.“íslendingur" i Victoria, B.C., ætlaSi að halda
honum, þegar hann var á ferð þar í borginni í Júlímánuði
1913, en sem hann, annríkis vegna, gat ekki þegið.J
Láta enn skulum vér gígjuna gjalla,
glæðum að nýju vorn hugsana-eld,
einum því góðfræga garpinum snjalla
glaðir vér enn þá hér fögnum i kveld.*J
Þennan vér eigum af þjóðflokki vorum
þingskörung mestan á vínlenzkr.i grund;
honum að treysta vér hiklaust æ þorum,
hann því að gæddur er fornkappa-lund.
Heil! sé þér. Tónias. þú hefir þér unnið
heiður á þingi og réttar-sal í!—
Mikið i íslending margan er spunnið;
megum vér stór-gleðjast allir af því.
Enginn því skyldi það óvifðing telja,
íslenzkum stofni þó kominn sé frá;
hann eigi mættum vér mætari velja,
margar því sólfagrar greinar hann á.
Afturhalds-stjórninni aldrei þú hlífðir,
einarður bentir þú gallana á,
Roblin þvi löngum til reiöi þú ýfðir;
ráS-kænn hann sízt vildi auglýsa þá.
Marg-oft á þinginu mælskur þú fluttir
magnaSar ræður, um stjórnarfar spilt;
afturhaldsseggirnir, andsv'ara stuttir,
athafnir sinar þá fengu ei gylt.
Senn aS þú ráðherra-forsætið fáir
fylkis-á-þinginu, Roblins í staö,
sanngjarn það landi vor sérhver víst þráir,
sæmd því oss öllum og gagn myndi það.
—Ómengað frelsi æ anda vorn næri;
afturhald sæmir ci nokkurri þjóð.
Lífið fyrst ágæta ávexti bæri
alþjóð ef sæti við frelsisíns glóð!
J. Asgeir J. Líndal.
*) FélagiS hafSi éSur fagnaS þeim préf. Sv. Sveinbjörns-
syni (23.-ll.-’ll). skfildinu St. G. St. (14—2.-’13) og heim-
skautafaranum Vilhj. Stef. (19.-6.-’ 13), og haföi þeim öll-
um veriö flutt kvæði.—Höf.
vinnumenn, skrit-^ekki hindra, þá bæta úr þv' herfi-
handiðnamenn eðaj jega glæpaverki sem framiö var á
_iu. Þá skyldu höfum vér
vanrækt. Vér höfum sýnt svo
mikið kjarkleysi að Þýzkaland
vera, aö drepa
konur vorar og böm á rúmsjó
bændur og
stofuþjónar,
daglaunamenn, er vilja verSa sett-jgej
jörö sinni aS liðíi, ekki síður en{
þér, skuli ekki eiga kost á jþví.
Þeir geta ekki átt kost á því, nemaj áleitTættulaust
þjóðm fari að dæmi Svisslendinga
og veiti hverjum ærlegum og rétt; j En" hvað''vTsvfkur líflutningT'her-
hugsandi Amenkumanm kost aj þá væri það si5feröisl t
þvi, meö misseris kenslu a einu! __. „ • „.. , „
T Tu' 7 r%^n|ba”m Þ™ «>ftatning. ÞaS „.
a hend, skyldnna v.S «tt,orSma, , h na sk , rir þaSl
ef þorf krefur — og þeir sem , „ ..... x • , .,
ekki hafa hið rétta hugarfar, ættu ‘ f ’ ei” so 1 tisi amu í sjo
og Arabic og glæpmn drýgði
gagnvart Belgiu, þann stærsta Sem
samt aS inna þessa skyldu af |
hendi, því aS lýðveldi á rétt á f • ... .
þjónustu borgara sinna. ram.nn^ e ír veri a no urn
Herbúðir þessum líkar eru skóli ^' fra W1 ^ Napoleons dogum.
iwrgaradygða, ekki síður en her- , a ' er e 1 ei.Þvcrt a moti>j
þjónustu. ÞaS ætti að gera öllum' .!)V'._ei ' ’nt. Jott> aö sltJa hjá
vorum ungu mönnum aðt skyldu 'Jar {{evsi og singjornum hug,
J ' þegar rettur —---------------
ardóma og framburöur kjánaleæs að SanSa a þá. Hver maður, sem ,
f . nokkurt mannsmót er að, vill ö
oröaskrafs á friðarþingum geti
komið í staðinn fyrir hæfilegan sækJa Þa
°g
Það
herbúnað.
ragmenni og
rangur málstaður
er rangt fyrir
Um friðar-prédikara ogl">c"‘ Það er enn
skólastúlkur, sem ( verra ef hei1 ÞJ°S ger.r þaö. En
hvern einstakan.
Eftir því sem stríð gerast nú á stofna fé!öS t!1 aS halda> friöi>1 aS í^j-2?
dögum, er það frámunalega hvaðsem 1 húfl er, svo og þá, er"ne e< a sr£ra íerra "n ,r n ’
með, eöa gera hærra undir höföi
heimskulegt. að "tála um að mÚFur gera ekkl annaö en safna fé eða ^Klin t>J<)ð' se™ dt hefir gert af
manns grípi ,il vopna » þeim «>f. ~ Þj a! i Alve^ S, is Jlda
í viöskiftum milli þjóöánna, eins-
hafi áður verið kent að beita þeim Þeim ætti að gera skiljanlegt, að ;
og berjast í fylkingum. *Um l)eir ver?!a að inna af hendi hvaða v ^
þrettán mánuði hefir Amerík-a starf sem íandið lieimíar. Þá veröu | °ÍT mc‘ hverr’ ^J0® fTnr slf>- Það
unnið löðurmannlegt verk meðal að knýÍa tl! að Þ°la aga tfl aö gera cr rett fyrir fG Og einstakra manna,
skyldu sína.
þjóðanna. Yér höfum möglunar-
laust látið oss sæma að horfa uppá
þann máttlitla fótumtroðinn, er
vér höfum hátíðlega lofað að verja.
\ ér höfum horft upp á vora eigin
samborgara, konur og böm, myrt
a rúmsjó, án þess að láta nokkuS
til vor taka. Vér höfum beitt
orðaskrúði í stað þess að Iáta
hendur standa fram úr ermum. A
þessum tíma hefir stjórnin ekki
gert allra minstu ráðstafanir til að
bua sig til að vernda réttindí vor
Og það þó þessir þrettán mánuðir' Americans-
hafi leitt það atriði
hnefarétturinn ræður
Ef til stríðs kemur aS fa voPn *
og þeir sýna sig að vera óherfæra,
)á ætti aS vera hægt að nota þá! j
| sem heldur
ijófum,
hönd lögreglumanni,
skefjum innbrots-
kvennasölu niðingum,
til aö grafa vígskurSi og safnþrór svoltu handar illvirkjum og
frá eldhúsum og gera hvaS annað oðrum föntum. Það er rangt, að
starf sem þeir kunna að vera hæf- fa fnntum v°pn 1 hönd til aS beita
ir til, eftir að þeir hafa sökt sér á gegn. lo8:reglnmanninum. Þetta
kaf i friðarskraf og friöarstapp. I dæmi ma heimfæra upp á viður-
skammir, óhróður, stórbrot við veg
og virðingu þjóöarinnar, dráp ís-
lenzks þjóðernis og þjóöarmetnaðar,
að eg hafi verið fremstur í flokki að
vinna löridum mínum skaða og
skömm, að eg hafi myrt mitt eigið
óskabarn, að hafa reitt upp böðulsaxi
og gengið milli bols og höfuSs á
sóma lands og þjóðar, o. fl., o. fl.
Það er svo sem engin furða, þótt
góður íslendingur, óháSur öllum
flokksböndum, eins og Lárus GuS-
mundsson, fyllist heilagri vandlæt-
ingu yfit ööru einst athæfi og lýst er
hér aS framan. Þess er ekki að
vænta, að sá eigi upp á pallborðiS,
sem alt þetta hefir aðhafst.
En hvai eru svo sannanirnar, sem
allur þessi stóri dótnur er bygöur á?
1 hverju eru afbrotin fólgin? í því
einu og engu öðru, að eg mælti meS
ákveðnum manni tii þingsætis og á
móti öðrum. ÞaS g.it veriS rétt eða
rangt, eftir því hverjar kringumstæS-
urnar voru. Og hverjar voru kring-
umstæðurnar? Annar maðurinn
bauS sig fram undir ákveðnu merki
og hinn undir öðru gagnstæöu. Ann-
að merkið hafSi verið svo saurgaö,
að engum gat veriS sómi að halda
því á lofti; um þaS bar mönnum al-
ment saman. Hitt merkiS var nýtt
og hreint. Undir öðru merkinu gekk
fylking, sem sek hafði orðiS í ótal
efnum og brugðist trausti þjóSarinn-
ar hvað eftir annaS. Um þetta ber
mönnum ahnent saman einnig.
Undir hinu merkinu voru' menn, sem
ekkert höfðu til vantrausts unnið.
Á móti þeim, sem óráðv'anda flokk-
inn studdi, mælti eg cinarSlega og
með hinum.
Var þaS íslenzku þjóðinni sómi,
að serrda mann á þing, sem verið
hafði í reikningslaganefndinni og
hylmað þar yfir stórglæþi eftir
megni?
.Já eða nei!
Var það ísJenzku þjóöinni sómi að
kjósa þann á þing, er þátt hafði tek-
ið í samsæri til þess að ræna beztu
menn þjóöarinnar mannoröi ?
Já eða nei?
Var það íslenzku þjóðinni sómi, að
skerast úr leik, þeg.ar Manitoba-
þjóöin í heild sinni var aö bjarga
heiöri sínum frá glötun ?
Já eða nei!
Var það ekki sjáEsögö skylda ís-
lendinga sem góðra borgara, að lýsa
vanþóknun sinni á gerðum conserva-
tíva flokksins?
Já eða nei!
Var það ekki öruggasta og eina
ráðið til þess aS sýna þá vanþókn-
un, aö hafna honum meS atkvæðum?
Já eða nei!
Var það ekki skylda kjósenda, að
votta Liberölum þakklætisviðurkenn-
ingu fyrir þaö, að þeir komu upp
miljón dollara þjófnaðinum ?
Já eða nei!
Var þaS ekki sjálfsigt, að sýna þá
viöurkenningu með atkvæöagreiðsl-
unni og þingmannsvalinu?
Já eða nei!
Var þaS ekki v'elþóknunar yfirlýs-
ing til afturhaldsflokksins á glæpa-
verkum hans, ef hann hefði veriÖ
studdur aftur til valda?
Já eða nei!
Var það ekki vanþóknunar yfirlýs-
ing til liberala fyrir það, að þeir
komu upp þjófnaðinum, ef atkvæði
Herbúðir þessum líkar, eru
bezta ráðið g-egn Ameríkumönn- ,r
um, sem eru Ameríkumenn aöeins
til hálfs. (Hér er átt aöallega viS
eign þjqðanna. Þýzkir hafa sjálf- heföi veriS greitt á móti þeim?
sem lifir
hégómans 'era
1 !jos, að
ineiru nú í
veröldinni, heldur en nokkru sinni
f.vr, að hin vóldugasta hernaðar
þjóð nútímans hirðir alls ekkert
um allsherjar siövenjur og lögmál,
og að réttvisin er engin til, ef ekki
er jiróttur til að halda henni fram.
AS reiða sig á hljómfalleg orö,
án athafna til að gera þau gild-
andi, ber vott um sál,
meðal skugganna og í
riki.
Stjórnin hefir ekki
dal í þessar herbúöir.
hefir ekki aöhafst neitt til áö auka
landvamir á umliðnu ári, þann
tímann sem nauðsynlegra var að
efla landvarnir en nokkru sinni
fyr, í sögu þjóðarinnar, og þvi er
j>aö vænt, að einstakir menn hafa
reynt, að bæta upp vanhyggju
stjómarinnar; þeir liðsforingjar
oý sjálfboðaliðar, sem hafa starfað
að }>ví að stofna til þessara her-
búða eiga þakkir skilið af þjóð-
inni, svo og þeir menn, sem lagt
hafa fram fé til jæirra; en þið
piltar, hafið orðiS að kaupa her-
stundað vopnasmíðar meir en
allar aðrar j>jóSir, handa þeim sem
í stríöi áttu. Látum oss fá her-
>á sem emaf þýzku kyni, Ge°rman- 8<«n °g vopn í hendur pe.rra, sem' aö’f’ordæma” fylki’sst'jórann&“og Tlja
imericans, sem nefndir eru hafa Pann'g synt hng og dug. er ;hann réttrækan --------------------------------- ’ -
‘hyphénated’). Hvenær sem til ver ekki hofum sýnt, og vilja|
vanda hefir stefnt á umliðnu ári,! bíarga Belgiu frá undirokun, fé-i
j>á hefir það sýnt sig, að hinir Bett'ug °g möurlæging. Og látumi
hálfu Ameríkumenn hafa lagt sig oss hvetJa °g styöja vopnasmiöj-
fastlega fram móti Ameríku, fast-: ur’ svo að ver getum staðiS í vor-
lega fram með röngum málstaS. -um sporum, ]>egar háskann ber að
Ef reynt er aö vinda tvo fána \tpp1 oss> þvl að sannarlega mun hann
á sömu stöng, verður annar alla tíð koma að oss, ef vér erum afskifta-
að vera neðri, og hinir hálfu hafa'dausir ti! að leggja liSsyrði þeim
jafnan Bandaríkja fánann fyrir: þfóttliílii, er rangt hefir veriö
Já eða nei?
Var þaö ekki eitt fyrsta umræðu-
j efniS á conservaþva þinginu stóra,
éisstjórann og telja
úr embætti fyrir það
að hann verndaSi fólkiö ?
Já eða nei?
Ef svarið við því er .játandi, var
þá ekki hinn svo kallaöi nýi Inde-
pendent-Liberal-Conservatívi flokkur
að lýsa veljióknun sinni á gömlu
glæpamannastjórninni ?
Já eða nei!
Var hægt að treysta Conservatívum
neðan hinn. Vér'verðum allir að Sert og of værugjamir og latir tiljtd Þess að efna heit sin Vlð bindindis-
lagt einn
ÞjóS vor
Ameríkumenn
annað.
Betri borgarar era
og ekkert að húast til að verja oss gegn yfir-
troðslum. Sannarlega mun hásk-
ekki til í ann bera að oss, ef oss tekst að
klæðin sjálfir og eyöa peningum til um> °S þetta ætti að vekja gremju
margra annara þarfa. með ööram11 brjósti hvers Ameríkumanns, sem
orSum, hafið orðið aö borga fyrir er verður að nefnast því nafni.
að fá að læra hvernig berjast skuli Forsprakkar hinna þýzku Ame-
ríkumanna hafa talað og aðhafst
það, aS hættulega nærri stappar
Iandi þessu, heldur en borgarar af sannfæra stóra hemaöarþjóS um
þýzku kyni, sem eru Ameríku-; Það> að ver séum of stórlátir til aS
borgarar i fullum trúnaði, og ekk-1 berjast, aö vér séum ekki til j>ess
ert annaö. En j>eir sem ,eru þýzk-jbúnir, aö verja meS vopnum dýr-
ir til hálfs, hafa á umliSnum1 mætustu hagsmuni vora og þjóð-
misserum sýnt sig aö vera fjand- jar heiður.”
menn jæssa lands og allrar mann-i
úSar. Það hefir nýlega komið'
fram, hvernig þessir þýzku Ame-
ríkumenn hafa starfað með út- ^ vi| eg. sencla kunningja mínum, herra
sendurum hinnar þýzku stjórnar r . . n * , ■ r- •
r,. Larusi GuSnuindssyni, faeinar at-
— oitlega beinhms keyptir þartil,
- gegn helgi ameriskra stofnana hu£asemchr við grein hans tiJ "ú" :
og gegn því, aö Ameríka gerði
skyldu sina gagnvart öðrum þjóð-
í bróðerni
fyrir fósturjörðina.
Fn fyrir hvern sem hefir ráS á
að koma hingað, einsog þér, eru
inörg hundruS eins góðir Ameriku-
menn, er vildu gjarnan koma, en
geta það ekki. ÞaS er ekki lýS-
landráðum við Bandaríkin
Samkvæmt samþyktum gerðum
i Hague, var þaS heilög skylda
vor, að gera hverja ráðstöfun, sem
stjórnar ríki samlxiðið, að ungir nauðsynleg var, að hindra, og ef
síðasta blaði Heimskringlu. Hann
byrjar á þvi, að telja það “ófyrirgef-
anlegt að þagna ekki, þegar a!t
(kosningarnar) sé um garð gengið.”
Ef það er satt, hvers vegna þegir
hann þá ekki? eöa á að skilja orð
hans jiannig, að það sé “ófyrirgefan-
legt” öllum nema honum sjálfum?
Sakir þær, sem Lárus ber á mig í
grein sinni, eru lítið betri en Fuller-
tons kærurnar, og rökin álíka. Hann
sakar mig um: lýgi, lastmælgi,
menn eftir öll svikin að undanförnu?
Já eða nei I
Var hægt að kalla Aikins-flokkinn
nýjan flokk, þar sem nálega allir
voru í kjöri, sem verið höfðu í reikn-
ingslaganefndinni og fjórtán manna
safnsærinu ?
Já eða nei!
Var hægt að treysta íslenzka þing-
mannsefninu til þess að verða bind-
indismönnum trúr, þar sem hann var
nýbúinn að greiða atkvæði í móti
vínsölubanni ?
Já eða nei?
Er það ekki því að eins sjálfsagt
að senda islenzkan mann á þing, aS
líkindi séu til að hann verði íslend-
ingum þar til sóma?
Já eöa nei!
Hafði íslenzki þingmaðurinn frá
Xýja íslandi orðið íslendingum til
sóma á meðan hann var á þingi?
Já eða nei!
Eg vil í mesta bróðerni biðja kunn-
ingja minn, Lárus, að fara yfir allar
þessar spurningar í huga sér og
biðja anda sannleikans að blása sér í
brjóst réttu svari við þeim öllum.
SömuleiSis mætti hann spyrja sjálfan
sig þeirrar spurningar, hvort það
muni hafa veriS af ræktarleysi til ís-
lenzks þjóðernis og illum hug til Ný-
Islendinga, að kapteinn Jónasson
vann á móti þingmannsefni aftuT-
haldsflokksins?
Enn fremur mætti beina þeirri
spurningu að Lárusi, hvort hann hafi
lesið nefndarálit konunglegU rann-
sóknarnefndarinnar. Þar segja dóm-
ararnir í einu hljóði, aö conservatívu
mennirnir í reikningslaganefndinni
hafi svikist um skyldu sína og breytt
á móti betri vitund, þegar þeir
greiddu atkvæði á móti rannsókn;
með öðrum orðum: þeir voru meS-
sekir í yfirhylmingunni
Ensku blööin hrósa kjósendum fyr-
ir }>að, aS þeir hafi ekki kosíð neinn
af þeim mönnum aftur, nema'
frönsku kpnblendingarnir í Iberville.
Hefði Sveinn verið kosinn aftur, þá
hefði setningunni verið breytt þann-
ig, að allir kjósendur heföu í því til-
liti gætt skyldu sinnar nema frönsku
kynblendingarnir í Iberville og Is-
lendingar í Gimli kjördæmi. Eg er
stoltur af því aö hafa lagt, til minn
litla skerf'til þess aS bjarga islenzku
Jijóöinni frá þeim dómi.
ÞaS sem Lárus hefir eftir mér
og á að ver orðrétt, er svo bögubósa-
legt, aS tæpast þarf leiöréttingar.
Hann kveður mig hafa frætt menn á
því, að eg stæði í sporum Thos. H.
Johnson og flytti þeim þau boð hans
og skipun, að þjóðarsæmd þeirra
væri öll í því fólgin, að kjósa Aust-
urríkismanninn; og að hann ætlaði
strax að skifta kjördæminu í tvent.
ÞaS voru fieiri á fundinum en
Lárus og muna væntanlega hvað eg
sagði. Eg bar kjósendum kveðju
Thos. H. Johnson með því viöbættu,
að hann treysti því að íslendingar
legðu fram sinn skerf til þess aö
bjarga nafni Manitoba-fylkis og gera
íslenzkú þjóðinni ekki þá vanvirðu
að styðja conservatíva flokkinn í
þetta skifti. Sömuleiðis, að áður en
aörar kosningar færu fram, yrði
Gimli-kjördæmi þannig skift, að ís-
lendingar og Galicíumenn gætu haft
sinn fulltrúann hvorir um sig.
Þaö er talin bókmentaleg óráS-
vendni í mesta lagf, að þykjast hafa
orðrétt eftir, en halla eins máli og
Lárus gerir; t. d., að Thos. H. John-
son hafi boðilð og skipqð mönnum að
geiða atkvæði á vissan hátt, og að
eg stæði t sporum Thos. H. John-
sons. Ný-íslendingar eru engir sauð-
ir, sem reknir séu í Vissa átt á móti
vilja og sannfæringu, þá Lárus má-
ske haldi J>að. Engum lifandi manni
dettur í hug aS bjóða þeim eöa skipa
að greiSa atkvæði á annan hátt en
sannfæring býður. AnnaS mál er
það, aS Ný-íslendingar eru sann-
gjarnir menn og skynsamir yfir höf-
uð og því fúsir til þess að ræða mál
sín viS hvern sem er og sannfærast
hafi misskilningur átt sér staö.
Hvort Lárus hefir hugsað sér aS
reyna að rægja mig meS þessu við'
Thos. H. Johnson, veit eg ekki, en
einhver hefir tilgangurinn veriS, og
rógur er það vopn, sem fýr hefir ver-
ið beitt í fylkingum afturhaldsins;
þaS er því ekkert nýtt.
Samskonar vopn ' er það, sem
veriS er að beita móti Ferley. En
tíminn sýnir það, hvort minna ligg-
ur eftir hann sem þingmann þegar
ár er liöiS, en eftir hinn, sem á und-
an honum var, og hvor J>eirra fylgir
betur sannfæring sinni.
Annars situr það ekki á Islending-
um aS taka upp þá aöferð gegn
öðrum útlendingum hér sem þeir
voru beittir sjálfir á innflutningsár-
um sínum. Mörgum íslendingi hefir
sviðiS það sárt, hversu niöur á oss
var litiS áður fyr, og þaö er níðings-
verk aö fara nú eins aö viö annan
þjóöflokk nýfluttan inn. Hér í landi
er fremur þörf á einingar starfsemi
og samvinnu stefnu allra þjóöbrot-
anna, en að ala upp úlfúð og þjóð-
ernisríg.
Sv'o er máliö fullkomlega skýrt frá
minni hálfu og má Lárus eiga síð-
asta orðið, ef hann vill. Kosning-
arnar eru afstaðnar og árangur
þeirra næsta timabil veröur bezta
svarið.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Minni íslands.
l'lutt á þjóðminnlnganlag að Gimli 2. Agúst 1915.
(Lag: “Bg elska yður, þér íslands fjöll.”)
I dag vér minnumst þín, móðir kær,
og mæ'Ium þinni fögru tungu.
I dag vér finnum þig færast nær
í fjarlægðinni munar-þungu.
Þó ytra manni mynd þín sýnist gleymd,
í minninganna djúpi hún er geymd,
j>ar guðshönd slær á gígjur þær,
sem bernsku vorrar söngva sungu.
Með huga klökkum þig kvöddum vér
og kvíðarökkur framtíð skygði—
En guði þökk fyrir þaS, sem er—
oss þrekið hrökk og sigur trygði.
Hvert ljós er skín, hvert gengið gæfu spor
sé geisli’ á þínum himni, móöir vor.
Sú auöna hér var erfð frá þér,
sem vorar nýju brautir bygði.
Hver frónskur drengur, hver dóttir J>in
á dulinn streng í huga sínum;
hann vari lengur en leiftursýn,
]>ar leysum engan þátt né týnum.
ÞaS miöur færi’, aö hrópa hátt í dag,
ef heitorð væru gleymd umsólarlag.—
Hvert blóm, sem skín um brjóstin þín,
sé guðheyrö bæn frá börnum þínuni.
Sig Ji'il. Jóhannesson.
Islendingadagurinn á
Gimli 2. Ágúst ’ 1 5
v'ar hátíðlegur haldinn í “Glaðheim”
Gimliborgar. Dagurinn rann upp
bjartur og fagúr og unaöshýr sem
árdagsóður elskenda, með angan md-
vara lofts og lagar, og hét ljúfum
dagdraumum og skini sólar til aftan-
dags. Þau heit voru trúlega efnd af
hollvættum þjóðminningadagsins.
HátíSarhaldiS hófst aS líðandi dag
málum með íþróttakappi, svo sem
venja er til. Þar var stokkiö langt og
1 stutt og hoppaö hátt og lágt og runn-
ið í köpp, glímt, synt og fleira. Virt-
ist íþróttakapp þetta fremur lélegt og
þátttakan sízt til lofs lagiS; og er
það íslenzkum drengjum hér óvirð-
ing stór, hve lítt þeir æfa íþróttir, og
dragast aftur úr á því sóknarsviöi, og
sprettur það af engu öðru en vilja-
skofti. ÞaS er óskandi og vonandi,
að þeir reki ámæli j>aö eSa illmæli
af baki sér næsta íslendingadag.
Það ætti þeim að v'era létt sök; því
þeir, sem hér og víðar hafa veriö, á-
líta aS í Nýja Islandi séu jafn-röskv-
astir drengir með Vestur-lslending-
um. — Þegar talað er um Islendinga-
daginn í heild sinni, þá er íþrótta-
mótiö hér notað sem auka-atriði, eins
og það á að vera, eða sem umgjörð
um aðal kjarnann. Þegar íþrótta-
mótið er oröinn fyrsti þáttur eða
jafnt aS völdum fyrsta þætti íslend-
ingadagsins, þá er hann búinn aö
missa gildi sitt. Aöal kjarni íslend-
ingadagsins er, aö orna minningun-
um ástkæru um ísland og glæða ást
okkar til íslenzkrar tungu, sem er
guðamál, og móðir okkar þjóðernis-
lífs og drengskapar. ÞaS göfuga
starf ber þeim, sem fyrir minnum
mwIa og öllum, sem andanum ástmál
flytja í sögn eð asögu; þeir eru ljós-
ið, sem lýsa þann dag, þeir eru sál
dagsins.
Á þvi ljósbifi hafa Gimlibúar aldr-
ei vonsviknir verið á íslendingadag-
inn. Fr'á því hófi höfum viS lieim
gengið með óskir upp fyltar og
v'ermdar vonir. Hér hefir líka ætíð
verið kappkostaö aS hafa einhverja
málsnjöllustu menn að mæla fyrir
minnum þann dag. Og ekki sízt i
þetta sinn. Enda þarf Gimli í þeim
tilfellum ekki “langt aö seilast til
lokunnar.” ‘,Hér eru karlar, sem
kunna aS káka við staup”, ársnienn
og ársins gestir.
Um miSmunda var aðal hátíð dags-
ins sett af forsetanum séra Carli J.
Ólson, og mæltist honum vel og
drengilega. Þar næst voru minni
flutt og margir söngvar sungnir af
söngflokk, sem æföur var til þess að
skemta ]>enna dag af hr. Jónsi Páls-
syni slaghörpuleikara frá Winnipeg.
Og er aö því geröur mikill rómur,
hve ágæt sú skemtun hafi verið. ViS
hér munum lengi minnast áhuga hans
og alúðar v'iö starf sitt og þökkum
honum meö sérstökum hlýhug fyrir
drengilega framkomu.
Fyrir minni Islands orti dr. Sig.
Júl. Jóhannesson kvæði, sem fylgir
hér með. Fyrir minni Nýja íslands
orti hr. Jón Runólfsson kvæði, sem
þegar hefir birzt í blöðúnum.
Fyrir minni íslands mælti séra J.
P. Sólmundsson ásthlýtt sonarmál.
Fyrir minni Canada mælti hr. Hann-
es Pétursson snjalt erindi, og voru
skeyti hans skeinuhætt að marki
miSuS.
Fyrir minni Nýja Islands flutti
ræðu séra Rögnvaldur Pétursson,
þrungna a mannviti og megintökum.
íslendingadagsnefndin er sérstak-
lega þakklát öllum þessum mönnunj
fyrir dyggilega unnið starf til heilla
og ánægju á íslendingadaginn. Og
ekki þakkar hún sízt forsetanum, séra
Carli J. Ólson, fyrir hans góðu og á-
hrifaríku þátttöku í hátíöarhaldinu.
HátíSin fór fram meS allri prýði.
ÞaS er orðið álit margra, að ekki sé
annarsstaöar betri og þjóöernislegri
Islendingadagur haldinn en á Gimli,
og mun þaS sízt oflof vera.
Hugfangið hlustaði fólkiö á kvæð-
in, ræðurnar og sönginn. Brosljúf
ánægja lýsti hvers manns veg, þá
heim var gengiS og }>akkaði fyrir
dýrðlegan dag.
Sv'o hneig dagurinn meS aftan-
roSábliki í arma Ágústs nætur.
Er draumljúf sér.vaggaSi í kvöld-
roðans kyrð
með kvikandi ljósin í ómælis-firS.
Og andvarinn blíSmálum hvíslaSi
hljótt
að húminu, kvakandi: góöa nótt!
H. Þ.
Gimli, 24.-8.15.
Vínbann í B. C.
Á fund stjórnarformannsins
McBride í British Columbia, gengu
nýlega fulltrúar bindind’isfélaga og
kröfðust þess, aö vínbann væri
lögleitt í fylkinu meðan striSið
stæöi og yröi ekki leyft aS selja
vín framar, nema meS almennri
atkvæðagreiðslu allra fylkisbúa.
Jafnframt tóku sig til vínsalar og
ýmsir business menn og þeimtuðu
aö engin breyting yrði gerð á vín-
sölu löggjöfinni aö svo stöddu,
með því að verzlunar stéttin hefði
állareiðu þunga byrði að bera og
mætti ekki á það bæta meö því að
afnema vínsölu. Stjórnarformað-
urinn daufhevröist við bæn bind-
indismanna, og kváS enga breyting
verða gerða á tilhögun vínsölu, en
jafnframt lét hann vel yfir, að at-
kvæðagreiðslu mundi leitað seinna
meir um vínsölumiálið.