Lögberg - 23.12.1915, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23 DESEMBER 1915
Kappræður.
Eitt aðalatriðið til þess að skýra mál sín er það
aö kappræða þau. 1‘egar þaS er gert meö sanngimi
og rökum og færir menn koma fram á bá'Sar hliðar,
þá eru miklar líkur til þess að málið iskýrist og
glöggvist.
Allir1 sem vita sig hafa góðan málstað eru æfin-
lega reiðubúnir og viljugir að koma með rök sín
fyrir almenning; reiðubúnir að heyra öll andmæli;
reiðubúnir að leggja málið í gerð á þann hátt að
fólkið dæmi þegar öll gögn hafa verið fram lögð í
opinberum blöðum og á almennum ræðupöllum.
Það að vilja vinna að málum sínum í myrkri og
laumast með þau að tjaldabaki er ávalt vottur um
meðvitund þess að málstaðurinn sé ekki góður. Þeir
sem fyrir sannleikanum berjast þurfa aldrei að óttast
Ijós rannsóknanna. í því er sannfæring góðs mál-
staðar fólgin að vilja rökræða það sem fyrir liggur
vel og ítarlega við andstæðinga sína.
Enda er það sannreind sem ekki verður á móti
mælt að því lengur og greinilegar sem góðu máli
er haldið í ljósi rannsóknanna og eldraunanna, því
læeur koma fram gæði þess og gildi. En því betur
sem illur málstaður er skoðaður og ræddur, því rneiri
hætta er honum búin. Af þessu leiðir það að þegar
einhver er fús að leggja málstað sinn undir almenn-
ing og óhræddur að mæta öllum mótmælum og reiðu-
búinn ekki einungis að hlusta á andstæðinga sína,
heldur einnig til þess að veita þeim fult frelsi og
óhindrað næði til þess að koma með þau rök er þeir
)»ykjast hafa, þegar einhver er fús til að gera þetta,
þá má treysta þvi og trúa að hann hefir góðan mál-
stað, eða að minsta kosti að hann er sjálfur sann-
færður um 'gildi málstaðar sins.
Þegar aftur á móti einhver þykist berjast fyrir
góðu máli, en vill helzt tala um það undir fjögæir
augu; }»orir ekki að mæta opinberum andstæðingum
gegn því, fer undan í flæmingi þegar hann er krafinn
um gögn og sannanir, þá er það venjulega að hann
liefir meðvitund um að hann sé að flytja rangt mál.
Pegar um brennivínssölu og vinbann hefir verið
að ræða, hefir það hingað til verið svo að bannmenn
hafa hleypt öllum geislum opinberra rannsókna á
málefni sitt; þeir hafa aldrei farið i felur; þeir hafa
skorað á brennivínsmenn að koma fram í blöðurn og
á ræðupöllum; skorað á þá í kappræður, en þeir hafa
farið undan í flæmingi; þeir hafa sannað það með
imdanfærslum sínum að þeir hafa flutt veikan eða
rangan málstað, og vitað sjálfir að þannig var.
En auðvitað má einnig líta á málið frá annari j
hlið, og hún er sú að brennivínsliðið hefir til skamms ;
tíma þózt hafa bæði töglin og hagldirnar. Það hefir |
treyst því að það hefði mcð sér, ef ekki meiri hluta
fólksins, þá að minsta kosti stjórn og lögreglu, og
þess vegna væri sér óhætt; það hefir lagt riflega í
kosningarsjóði til þess að halda brennivínsstjórnum
við völd, það hefir haft með sér auðvaldið, sem hing-
að til hefir verið sterkasta vald þessa lands'. Það
hefir treyst á mútuþægar stjórnir og ,það hefir
enn fremur treyst sannfæringarleysi og hviklyndi
atkvæðisgreiðenda yfir höfuð og samtakaleysi bind-
indismanna sérstaklega.
Það hefir því talið sér óhætt að fara hægt, vinna
i laumi og taka öllu rólega. Brennivínsvaldið hefir
verið það heljarafl, sem ekkert hefir staðist og engu
hlíft.
lagsins — að rumska. Þeim fer ekki að lítast á
blikuna, þeir fara að bera saman ráð sín. 'Þeir sjá
að stjómirnar verða ekki keyptar lengur; dómstól-
unum ekki mútað lengur; atkvæðin ef til vill ekki
keypt lengur og þeir sjá að eitthvað verður til bragðs
að taka ef það á að hepnast að halda alþýðunni
blindri lengur, vanalegi sandurinn sem í augun hefir
verið kastað þvæst i burtu; það verður að reyna
annað.
Og afleiðingarnar verða þær að í fyrsta skifti í
sögu þjóðarinnar hér koma eitursalamir og eitur-
byrlaramir fram í dagsljósið að hálfu leyti. Þeir
fylla blöðin með auglýsingum, ,sem þannig eru skráð-
ar að sem líkastar séu ritstjórnargremum, ef ske
kynni að þannig yrði hægt að blinda augu einhverra;
en nöfnin sín sitja þeir ekki undir þessar auglýsingar-
Það er þrent sem bindindismenn mega gleðjast af
í sambandi við þetta. 1 fyrsta lagi er þarna komið
fram opinberlega, svart á hvítu með það sem eitur-
verzlanirnar hafa fram að færa, og er því opnaður
vegur til andmæla. Það er í fyrsta skifti sem þeir
hafa verið neyddir til þess að leyfa nokkrum geislum
að skína á sinn veika og illa málstað. Nú fyrst er
svo komið að bannmenn geta opinberlega haft mál-
efnið til kappræðu. Og vér treystum því og vitum
það, að þegar alt moldviðrið hefir verið krufið til
mergjar, þá græði bindindis- og bannmálið stórkost
lega á kappræðunni, því frá þessum tíma og þangað
til í vor stendur sú deila, og því lengra sem líður,
mun það verða sýnt betur og skýrar, hverjar séu
hvatimar á bak við auglýsingar eitursalanna og
hversu samvizkusamir þeir eru í staðhæfingum sínum.
í öðru lagi er það gleðilegt að eitursalamir sjálfir
iiafa það á meðvitundinni að þeir s'éu að verja rang-
an málstað, flytja óhreint mál, þar sem þeir fyrir-
verða sig fyrir að setja nöfn sín undir auglýsingarnar.
— Þetta atriði sannar það að jafnvel þeir sjálfir
viðurkenna þannig opinberlega sekt sína — skamm
ast sín fyrir sitt eigið mál.
í þriðja lagi er það bindindismönnum gleðiefni
að enginn blaðaútgefandi né ritstjóri í öllu landinu
fæst til þess að taka þessar greinar nema með því að
Iýsa því yfir um leið að þær séu svo óhreinar að hann
vilji enga ábyrgð bera á því sem í J»eiin s'é. Þetta
kemuir fram á þann hátt að öll blöðin taka það fram
að það séu auglýsingar. ,
í jæssu er fólginn stórkostlegur sigur. Þetta sýnir
j»að að blöðin, sem að nokkru leyti eru bergmál af
almenningsálitinu og aö nokkru leyti skapa það„ eru
einróma á J»eirri skoðun að verzlun með áfengis'eitur
sé óhrein og ljót. Eða hvað gæti það þýtt annað?
Nú skal það athugað í fám orðum hvað eitursal-
arnir hafa fram að flytja sínu máli til stuðnings. En
áður en J»að er gert skal gerð grein fyrir því hvers-
vegna ]»eir eru nefndir hér eitursalar, því sumum
kann að Jiykja það ósanngjarnt.
|Til Jæss' að sýna fram á að J»ar er um enga ósann-
girni að ræða skal geta þess að öllum læknum, öllum
efnafræðingum ber saman um ]»að að áfengi sé eitur.
Það getur komið fyrir að “arsenik” sé gott til meðala
J>ó það sé eitur, en J»að er undir öllum kringumstæð-
um veikjandi og eitrandi fyrir heilbrigt fólk að éta
það eða drekka. ‘'Stryknin'' er einnig gott meðal í
vissum sjúkdömum þótt eitur sé, en skaðlegt, altaf
og alstaðar fyrir heilbrigt fólk.
Afengis eitrið er alveg sömu lögum háð. Það er
banvænt eitur eins og hin, en getur verið gott lækn-
islyf í vissutn tilfellum, en það er undir öllum kring-
umstæðum skaðlegt heilbrigðum. Það getur verið
gott að skera stykki úr líkama manns til J»ess að
bjarga lífi, eða brenna með logandi járm; en engum
óvitlausum dettur í hug að gera ]»að nema því að
eins að um vissar tegundir veikinda sé að ræða.
Þannig er það með áfengiseitrið, það er gott eins og
Leti.
Fáir lestir eru tíðari en leti, og fáir lestir eru
skaðlegri en leti. Sumir menn eru svo náttúru-
iatir, að þeim er það kvöl að lireyfa sig eða
reyna á sig.
Þess eru til dæmi, að men hafa jafnvel dáið
úr l'eti, þó ótrúleg sét; dáið af því, að þeir nentu
ekki að leita sér bjargar, þótt kostur væri, og
létu heldur lífið.
Sjaldan hefir leti komið greinilegar í ljós, en
á föstudagirin var. Þá fóru fram bæjarkosn-
ingarnar í Winnipeg, og eru þar talin að vera
46,000 atkvæðisbærra manna, en að eins 6,000
greiddu atkvæði; 40,000 voru svo latir, að þeir
nentu ekki að fara á kjörstaðinn. Fjörutíu
þúsund letingjar af fjörutíu og sex þúsundum!
Má vera, að einhverjir liafi verið fjarstaddir,
en tiltöulega hafa þei.r verið fáir við fjöldann.
Ef ekki sýndu skýrslur, að þetta væri þannig
virkilega, þá tryði því ekki nokkur lifandi
maður.
Og það var fyrir leti, að Árni Egggertsson,
landi vor, var ekki kosinn. Islendingar voru of
latir til þess að vinna nógu duglega að kosn-
ingu hans, og þeir voru of latir til þess að
rangla ofan á atkvæðisstaðinn, til þess að láta
í Ijós viþja sinn.
Hefðu allir Islendingar greitt atkvæði, eins
og allir borgarar eru siðferðislega skyldugir
að gera, þá liefði Árni verið fulltrúi Jieirra nú;
þá liefðu þeir ekki verið sem olbogabörn bæjar-
ins, sem enga rödd eiga í bæjarstjórninni.
Ilefði Árni fengið rúm 100 atkvæði meira, þá
var hann kosinn.
Það er vafasamt, hvort nokkurn tíma hefir
verið beitt öðrum eins þrælatökum við nokkurn
mann í kosningum, eins og við Áma Eggerts-
son í þetta skifti. Annars vegar átti hann að
keppa við ofsóknir frá andstæðinguin, en liins
vegar við leti þeirra, sem hann átti heimting á
að fá stuðning frá. Midwinter, andsækjandi
hans, bar á hann landráð og reyndi að æsa hugi
og tilfinningar fólks gegn honum á hinn ó-
drengilegasta hátt. Blöðin öll, hin ensku, tóku
| liann verulegum Jirælatökum, þar sem þau öll
virtust öll hafa gengið í þegjandi félagsskap í
því skyni, að útloka alt það, sem með Árna
mælti.
Séra Rögnvaldur Pétursson reyndi að koma
að sanngjarnri meðmælagrein, en var neitað;
Joseph Skaptason fór með aðra, og var neitað;
Steinunn Seftánsson fór sömu förina; ritstjóri
Lögbergs einnig. Og ekkert ensku blaðanna á
þar undantekningu; þau voru öll þar á sama
bandi. Þegar talað var við þau um að taka
sanngjarna grein í sambandi við kosningarnar,
ef þar var mælt með Árna, þá var hljóðið í
svarinu alveg eins og krakkanöldur, sem er
með dúsu í munninum.
Þegar ósanngirnin fer svo lang't, að blöðin
neita um hógværar greinar almenns efnis, þá
er skörin sannarlega farin að færast upp í
bekkinn.
Sannleikurinn er sá, að þessar aðfarir við
Arna gefa manni grun um, að bæjarstjórnin,
sem var og er, hafi verið hrædd um, ..,aa
ertsson heimtaði rannsókn á bæjarmálum og
reikningsskap ráðsmenskunnar, ef hann kæm-
ist að, og hafi liugsað sér að koma í veg fyrir
það með aðstoð blaðanna. Enda er það víst,
að hann hefði orðið stjórn bæjarins það sama,
sem Thos. H. Johnson hefir verið að undan-
förnu á þinginu; en slíkir menn eru aldrei vel
liðnir hjá þeim, er í skugganum vilja vera.
En aðalatriðið í sambandi við þetta er Jiað,
að þrátt fyrir hinar lognu landráðakærur Mid-
winters, og þrátt fyrir mótstöðu gömlu bæjar-
stjórnarinnar, og þrátt fyrir samtök eða ósann-
girni ensku blaðanna, hefði Arni verið kosinn,
ef Islendingar hefðu fylgst eindregið að mál-
um. En þeir brugðust á tvennan liátt; letin
hélt þeim heima í stórhópum, áhugaleysið stakk
þeim svefnþorn, og Jiannig voru þeir óbeinlínis
á móti Isl'endingnum og sjálfum sér. I öðru
lagi er það haft eftir Wallace sjálfum, að hann
hafi haft marga Islendinga til þess að vinna á
móti Árna og með sér.
Þetta er ekkert lítilfjörlegt atriði, ekkert
einkamál, sem að eins snertir einn mann eða
einar kosningar. Það er alvarlegt, opinbert
mál. Mál, sem er stórhættulegt fyrir oss hér.
Að íslendingar séu svo ótrúir hverjir öðrum,
að þeir lilaupi af hólmi, þegar til baráttu kem-
ur, og annað hvort sitji heirna eða gangi hálf-
leynilega í lið með Jieim, er á móti oss vinna.
Það ér alvarlegra en svo, að fram hjá megi
ganga.
Þess er vert að geta, að margir Islendingar
lögðu fram alt er þeir máttu landa vorum til
liðs og heiðri þjóðar vorrar til bjargar, og tóku
þar saman höndum lúterskir og únítarar, liber-
al og conservative; en það dugði ekki til.
Vér erum háværir um framtakssemi og fram-
tíð vora í þessu landi, en á sama tíma erum vér
of latir til ]>ess að segja já eða nei. Ef Jijóðin
á ekki að hverfa með öllu tafarlaust, að því er
álit og áhrif snertir hér í landi, þá verður þetta
að breytast. Mönnum verður þá að skiljast,
að vér verðurn að koma vorum eigin mönnum
í allar þær áhrifastöður, sem föng eru á og vér
getum án Jiess að misbjóða samvizku eða rétt-
læti.
Það er vonandi, að íslendingar nagi sig svo
pjóðina hér eftir sem hingað til, beri umhyggju fyrir | í handarbökin fyrir þetta stóra glappaskot, að
vclferS samborgara sinna? trúir því nokkur aS J>eir | þeir bæti fvrir það na>sta ár og sendi þá í bæj-
sé'u aS vinna aS sigri þjóSarinnar
að Egg-
Nú er þetta aS breytast. AlþýSan er aS vakna. . , . . . . . , , . , „.
Byssuskotin og blóSfossaniSurinn hefir vakið sofandi ! ej.tur 1 v,ssum ve.kmdum, eftir lækmsrað,, en
Iýð af margra alda svefni.
aldrei ella.
Þegar eitthvaS reynir á; ]»egar í nauðir rekur;
Jiegar um lífið er að tefla; þegar horfst er í augu
við glötun og dauða, ]»á er farið að reikna út í alvöru
hvað ]»að sé, sem bjargað geti; hvað það sé sem auki
krafta, og hvað að sé sem þá lami.
Allar þær þjóðir sem í stríðinu eru hafa sezt á
Þá koma gögn eitursalanna, og byrja þeir á því
að reyna að vekja með sér meðaumku.n manna í
sambandi viS þaS að þeir hafi lagt stórfé í eiturgerð-
ar- og eitursölustofnanir. Þeir kveðast hafa lagt
$25,000,000 í vinsöluhús og víngerðar; þeir segja aS
meira fé sé í þeim stofnunum en öllum bönkum fylk-
rökstóla hver út af fyrir sig og allar í einingu til j jsjns ega öllum iðnaSarstofnunum þess'. Ef þetta er
j»ess að finna upp bezt ráS til þess ab vernda andlega satt; ef það er satt aS þeir hafi sogið út hús ekkna
og likamlega krafta. ÞaS er lífsspursmál að engum , (>„. niunaðarleysingja i þessu fylki í svo stórum stil
kröftum sé til ónýtis eytt; allar vilja þær sigur og af, þeir hafi eiturstofnanir, þar sem meira sé af
þvi verður að vernda alt það er til sigurs má leiða, jjeningum saman komiS' en í öllum iSnaðarstofnunum
en hrekja það á brott er honum stendur í vegi. j |)jóðarinnar, ]>á er sannarlega mál til komið að taka
C)g hver hefir orðið niðurstaða þessara þjóSa?h taumana og breyta til.
Hvað er ]»að sem ]»ær hafa allar komio ser saman , [>afi . ff h kki eöa öllu heldur blygðunarleysi
utn? Þeim hefir ölluni undantekmngarlaust komið '
saman um það að |nn óvin ættu þær sem öllum
öSrum væri skæðari — þaS er brennivínið.
Rússar bönnuSu svo að segja strax alla áfengis-
íNikuiasar |
sölu í sínu viðtæka ríki og vitnisburður
hertoga, yfirhershöfðingja Rússa eftir 6 mánaða
reynslu áfengisbannsins er sem hér segir: I‘ jár-
liagur landsins' hefir blómgast; siðferbisþroski þjóS-
arinnar hefir vaxið meira á ]»essum sex mánuSum en
i síðastliðin 20 ár aS undanförnu ; heimili sem van-
rækt voru í þúsundatali, eru nú blómleg og farsæl.
Tugir þúsunda Rússneskra hermanna sem eyddu
hverju centi er þeir unnu sér inn 'fyrir áfengiseitur
og voru byrði á þjóSfélaginu, verja nu launum sinum
til forsj.ír heimili og fjölskyldu; glæpum hefir
fækkað um 52% ; lögreglugæzla kostar tugum þús-
unda minna sökum þess' að færri eru afbrotamenn.
Ef þetta stríS hefir ekkert gott í för meS sér
nema það að áfengissala og drvkkjuskapur liætti í
Rússlandi, ]»á samt er ]»að jafnvel blessun fyrir land-
iS og þjóðina. Þvi svo blind verður Rússastjórn
aldrei að leyfa J»eim óvini inngöngu. sem versta
bölvunl hefir leitt yfir Rússland —”
Þannig er vitnisburður eins merkasta manns er 1
Rússneska þjóðin á.
Bretakonungur hefir gengið a undan J»jóS sinni
með þvi góða eftirdæmi aS hætta algerlega allri
áfengisnautn. Asquith forsætisráðhérra sagði i þing-
inu eigi alls fyrir löngu að Englendingar ættu þrjá
óvini. J»aS væri Þýzkaland, Austurriki og áfengi, en
af þeim þremur væri hinn síðasttaldi miklu skæðari
hintwn báðum.
Á þessum neyðartimum, ]»egar alt verður að taka
til bragðs, er bjarga megi, koma allar þjóðir sér
saman um að áfengið sé óvinur mannkynsins, óvinur
siðferðis. óvinur heilsunnar, óvinur framkvæmdanna,
óvinttr sparseminnar, óvinur sigurvonarinnar.
Þegar augu þjóðanna hafa þannig opnast, þá fara
vínsölumennimir — hinir reglulegu óvinir mannfé-
Það pa
! til þess að koma fram fyrir fólkið og segja því frá
að maður sé búinn að raka saman svo miklu fé á
I brennivínssölu að maður eigi eignir sem nemi $25,-
000,000. AS maður hafi náð í svo mikið fé af launum
verkaniannanna og heimilisfeSranna fyrir brennivín
að svona mikiö fé sé saman komið á einn staS i gegn
brennivinsdrykkja efli friðsemi? Er nokkur til sem
[ trúir því að nokkuð gott leiöi af brennivínsdrykkju?
| sem altaf er samfara brennivinssölu. Er noþkur til
sem trúir þvi að brennivínsdrykkja styrki heilsuna?
Er nokkur til sem trúir því að brennivínsdrykkja
bæti siðferði ? Er nokkur til sem trúir því að
brennivínsdrykkja efli friðsemi; Er nokkur til sem
trúir því aS brennivínsdrykkja auki skynsemi og
jfratnsýni? trúir því nokkur maður aS brennivíns-
! drykkja efli heimilisfriðinn eöa flytji þangað nokkra
j belessun? trúir því nokkur maður áð menning þjóðar
jða einstaklings sé lvft upp meS brennivínsdrykkju
eða brennivinssölu ? Trúir því nokkur að heill eSa
j hamingja stafi af brennivínsdrykkju í nokkurri mynd?
1 trúir því nokkur aS þeir sem berjast fyrir aS brenni-
i vinseitrið fái að streyma yfir landiS og i gegn um
þessu stríði, sem | arstjórnina að inin.sta kosti einn mann, ef ekki
berjast fyrir því að leggja brennivinsfreistingar í
vegi hermannanna Trúir þvi nokkukr að þeir fari
með sannleika, sem lesa víndrykkjunni eða vinsöl-
unni lof?
Brennivínsmennirnir kveða reynsluna sýna þaS
aS ]ægar vínsalan sé I»önnuð, ]»á vaxi ósiöferöi og
glæpir; með öðrum oröutn að til þess að hafa siS-
satna og vandaða þjóð, þurfi helzt aö geyma heila
hennar og hjarta í brennivíni.
Lögberg ætlar sér að kappræða þetta mál við
brennivínsmennina framvegis og taka hinar svoköll-
uðu röksemdir Jæirra lið fyrir lið. Verður í næsta
blaði fyrsti kafli þeirrar kappræðu.
fleiri.
Og það er vonandi, að Eggertsson láti ekki
liugfallast, þótt svona færi í ]>etta skifti, held-
ur lóti það verða sér sterka hvöt til enn harð-
ari sóknar við næstu kosningar. Það er stefna
sem hér ríkir, að reyna að útiloka hina svo-
kölluðu útlendinga frá bæjarróðinu. Þótt ein-
hver hafi efast um það hingað til, þá er ekki
hægt að bera á móti }>ví hér eftir; það kom svo
greinilega fram.
fslendingar eru svo latir, að þeir nenna ekki
að segja já, eða nei! hvílík vanvirða! Hvernig
skyldi þá dreyma í gröfunum, forfeður vora,
þegar synir þeirra eru að deyja úr leti?
Gamalmennaheimilið.
Það væri synd að segja, að Islendingar hefðu
gleymt gömlu börnunum um jólin; gjafir til
heimilisins liafa streymt að úr öllum áttum,
eins og sést á gjafalistanum á öðrum stað í
blaðinu. Eftir því sem fleiri taka þar saman
höndum og leggja til skerf, getur stofnunin
orðið vandaðri og líðan þeirra betri, er þar
eiga að eyða síðustu stundum sínum. Svo langt
sést nú fram í tímann, að Jiessi stofnun ætlar
að blessast, og hefir það þegar komið í Ijós, að
hennar hefir verið brýn þörf. Þetta gamla fólk
—sumt að minsta kosti—á fegurri jól og frið-
sætli, og betri aðbúnað á heimilinu, én það hefði
ella haft.
Það er vel gert af þeim, sem það mega, að
hlynna að þessari stofnun og minnast hennar
um jólin; því, ef jólin eru hátíð barnanna, þá
eru ]>au ekki síður hátíð ]>eirra, sem aftur eru
orðnir börn.
Viðvíkjandi hinum einstöku mönnum og kon-
um ó heimilinu, mætti segja þetta:
Allir, sem þar eru, þekkja einhvern, eða rétt
ara sagt, einhver ]>ekkir þá, hvern nm sig, og
væri það ekki fjarri sannri jólahugsun, að
senda þeim gleðigeisla í einhverri mynd. Lítið
er það, sem gleður börn; lítið er það einnig, sem
glatt getur gamalmenni, og Lögberg væntir
þess, að íslendingar glevmi ekki gömlu börn
unum sínum um jólin.
Hollósk.
til Stefáns bónda Sigurðssonar og konu hans, Guð-
rúnar húsfreyju Magnúsdóttur, aö VíSivöllum
í Árnesbygö, í Gimlisveit.
Flutt í SilfurbrúSkaupi þeirra hjóna, 18. des. 1915.
V or spor liggja tæpt yfir kletta og klif
og klungriö og urðin hins hrapaða bíður.
Á firSinum úti eru rastir og rif,
þar ránsækin hrönn yfir boöana líður.
Og hvar sem er, fariS, er fjöriS í veSi;
á fjölgengnum torgum og einmana beSi.
En máttur guðs lifanda leiddi ykkur, hjón;
á leið hverri efldi hann þolið í taugum;
og þvi' verður gleöi vor samreynd með sjón:
aS sjá ykkur öldruð með lífiS i augum,
og samúöarskiniö og sólríka haginn
á síöasta tuttugu-og-fimm-ára-daginn.
Meö atorku genguS ]>ið ótrauS til hvers,
sem erfiöi heimti um nýlendu-kaflann.
Krá rjóörí til rjóðurs, frá veri til vers
bjó verklægni og hagsýni um töðuna og aflann.
Or myrkri sem sólskini sjálfstæðiö spunnuð.
Úr sjónmn og jöröinni gullið þiö unnuð.
í fjörutíu ár hefir forsjónin leitt
þá Fjallkonusyni, er bæ sinn hér reistu,
og myrkviðnum hafa í blómvanga breytt
og barist sem hermenn, er sigrinum treystu.
Nú íslenzka sveitin, er íslenzkust vestra,
með aflviö í framtíS til bygginga mestra.
Og blessist hvers einasta Islendings spor,
á einmana vegum, á fjölstignum brautum:
— sá útlendingshreimur, sem ókomiö vor
í ætt sína kveSur í gleði og þrautum;
— hver dóttir og sonur, sem dugar að lifa
þeim drengskap og menning, sem aklir ei bifa.
Og þiS, sem vér erum aS kveðja í kveld,
og komum aS norðan og sunnan og vestan
að færa ykkur helgasta hjarta vors eld
og hollósk um framtíSarsigurinn mestan, —
vor alfaSír blessi ykkur, gæti og geymi
að Gimlé, í eilífum vorsólarheimi.
Þorsteinn Þ. horsteinsson.
Ó stöðva tár.
Eftir Teresa Del Riego.
0, stöSvai tár og sefa sár,
sorg er ei lífsins stefna;
:,: á dyr hún ber. en brátt hún fer:
birta niun skugganna hefna ;
ó. líttu hátt í loftiö blátt
líttu hvar geislar stefna
frá skærri sól aS skýjastól,
skal því ei sorgina nefna;
á dyr hún ber ein brátt hún fer,
birta mun skugganna hefna,
Líttu því hátt í loftið blátt,
ljósið mun skugganna hefna.
Ó, sefa tár,
sorg er ei lífsins stefna.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Ættjarðarvísa.
I.ag: “Old folks at home”.
Eg renni klökkum muna mínum
í móöurskaut
er vorsins guð með vængjum sínum
vermir þar hverja laut.
Kg blóm á hverjum bala þekki
frá bernsku stund.
Ástin í fjarlægö fyrnist ekki
fyr en eg hníg á grund.
Hver sem hlaut af móður minni
mynd er hún grét og hló
hann geymdi inst í sálu sinni
svip þann er aldrei dó.
BÓKIN MÍN.
I bók mína bráðum er skrifað
og blöSunum skilað til hans,
sem veit hvað eg lengi fæ lifað
og les yfir reikningnn manns.
Já, blööin í bókinni minni
þau birtast, þar dylst ekki neitt.
Minn drottinn í dómkirkju þinni
þar daganna laun eru veitt.
Minn guð, þegar dagamir dvina
og dauöinn og kyröin fer aö,
eg lcgg undir löggæzlu þína
í ljósiS mitt síðasta blaö.
M. Markússon.
Þakklœti.
ForstöSunefnd gamalmenna-
heimilisins Betel finnur sér skylt
aö þakka fyrir hinar mörgu höfö-
inglegu gjafir, sem heimilinu hafa
borist nú rétt fyrir jólin. Þessar
gjafir eru úr mörgum áttum og
eru þess órækur vottur aö fólk
vort ber hlýjan hug til Betel.
Það eru þó nokkrar af bygti-
um vorum sem enn þá hafa
ekki sent Betel neina jólagjöf.
Vegna þes's að þörfin er mikil,
nipiri en menn alment ímynda sér]
þá væri mjög æskilegt ef einhverj-
ir af þeim, sem unna þessu góSa
starfi, gengjust fyrir isamskotum
þar sem þaS hefir elcki verið gert
ennþá. Ef bygðir vorar alment
láta af hendi rakna eins ríflega,
eftir efnum, eins og þær sem þeg-
ar hafa s'ent sínar gjafir, þá er
fyrirtækinu borgið hvaS næsta ár
snertir, annars ekki.
Fyrir hönd nefndarinnar,
B. J. Brandson
forseti.
Winnipeg, 20. des. 1915.
PANTAGES.
Nýjárs vikuna verður rnikið um
dýrSir á Pantages. Miss Grace
Cameron verður þar með sína al-
þektu snild. Annars verða þar svo
margir góðir Ieikendur að erfitt er
aS taka einn fram ytir annan.
Miss' Cameron er meSal beztu
gleðileikenda í Austur Canada, en
hún er hér í fyrsta skifti. Norine
Carmen og ungar stúlkur með
henni leika þar, og svertingja
stúlkur syngja. Mono og frú
Betts sýna þar tamda seli. Enn-
fremur leika þau Ruth og Kjtty
Henry og Andrew Louis.
DOMINION.
A Dominion leikhúsi næstu viku
verður sýndur hinn áhrifamikíi
leikur “Sherlock Holmes”.
Þar kemur hinn alþekti leyni-
logregluþjónn Sherlock Holmes
fram í sínum beztu myndum.
Leikurinn er afbragð í sinni röð,
eftir Wm. Gillette, leikara og leik-
ritahöfund. Heldur fólki agndofa
undir áhrifum sínum til endaloka
leiksins.
Velkomin bati.
AUii' þeir, sem veikir eru,
æska bata, livað sem J>að er,
áem að þeiin gengur. Þeir sem
eru magaveikir eða inuyfla-
ceikir, hafa venjulega miklar
þrautir, og fljótur bati við inn-
ioku af Triner’s American
Elixir of Bitter Wine, er ávalt
velkominn. Þetta meðal hitar
fljótt innyflin og hrindir þeim
til starfs. Það lösar líkamann
fljótlega við öll óhreinindi, er
annars söfnuðust fyyrir og eitr-
uðu blóðið. Það bætir melt-
mguna, hreinsar innyflin og
heldur blóðinu hreinu. f með-
nli þessu eru engin skemmandi
efni; það er algerlega hreint
°g heilnæmt. Það eykur mat-
arlystina, læknar hægðaleysi,
innýflakvöl, magakrampa og
taugaveiklun. Sérstaklega er
nælt með því við fölleitt og
veiklað kvenfólk. Verð $1.30
Fæst í lyfjabúðum.
Jos. Triner, Manufacturer,
1333-1339 S. Ashland Ave.,
Chicago, 111.
Stirðir vöðvar og liðamót
liðkast ef borið er á það Trin-
ir’s Liniment. Nudda vel inn
og árangurinn er ótrúlegur.
Við-kvefi er gott að nudda
Triner’s áburði á brjóstið. Við
gigt og taugakrampa er hann
ígætur. Verð 70c. Sent með
pósti og burðargjald borgað.
Hátíðaguðsþjónustur
í prestakalli séra H. Sigmars i
VatnabygSum verða eins og hér
segir:
24. des. Jólasamkoma að Kanda-
har kl. 5. e. h.
25. des. Jólasamkoma í Wyn-
yard kl. 4.30, e. h.
26. des’. JólaguSsþjónusta og
samkoma aö Mozart kl. 2 e. h.
26. des'. JólaguSsþjónusta að
Elfros kl. 8 e. h.
1. jan. Guösþjónusta að Leslie
kl. 7 e. h.
2. jan. Guðsþjónusta að Kriist-
nesi kl. 12 á hádegi.
2. jan. Guösþjónusta að BræSra-
borg kl. 3 e. h.
Á jóladaginn 25. desember
veröur íslenzk guösþjónusta í
kirkjunni í Leslie kl. 2. e. h. í
fjarveru prestsins verSur þar les-
inn húslestur. Allir velkomnir.
H. Sigmar.
B. B. Olson á Gimlí var á ferf
í bænum á laugardaginn og dvaldi
héú fram yfir helgina.