Lögberg - 24.02.1916, Qupperneq 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 24 FEBRÚAR 1916
TIL AKURYRKJU-BÆNDANNA!
Sendið oss korn yðar vér borgum yður fyrir-
fram peninga út í hönd fyrir það.
ÍSLENZKIR HVEITIKAUPMENN
The Columbia Grain Co., Limited
Talsími Main 14153.
242 Grain Exchange Buildlng, Winnipeg.
Tuttugu og tveggja ára trú þjónusta í þarfir kornyrkju-
manna stendur á bak við nafnið:
Herbert H. Winearls
Aðal skrifstofa: Útibú:
237 Grain Exchange Union Bank Building
WINNIPEG BRANDON
Eins og að undanförnu er mér ant um að komast að sem beztum kjörum
fyrir mína gömlu viðs.dftamenn og geta orðið mörgum nýjum að liði í ár.
SKRIFIÐ EFTIR WINEARLS: “HELPFUL HINTS TO GRAIN
SH PPERS”. NÝ ÚTKOMIÐ. KOSTAR lOc. VIÐSKIFTAMENN
FÁ KVERIÐ ÓKEYPIS. ÞAÐ SPARAR YÐUR PENINGA.
»T/« .. | • timbur, fjalviður af öllum
Nyjar vorubirgoir ^undum, geirettur og als-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
Limited
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
SEGID EKKI
“EG GET EKKI BOIiGA® TANNLÆKNI NC."
Vér vitum, a6 nú gengur ekkl alt aC ðskum og erfitt er a6 elgnant
.klldlnga, Ef til vill, er oss þa8 fyrir beztu. pa8 kennir oss, eera
ver&urn a8 vinna fyrir hverju centi, a8 meta gildi penlnga.
MINNIST þess, a8 dalur spsraBur er dalur unninn.
MINNIST þess einnig, a8 TENNUR eru oft meira vlr81 en penlngar.
HEU.ItRIGOI er fyrsta spor tll hamingju. pvt ver818 þér a8 vernda
TENN LKNAR — Nfi er túulnn—hér er staðurlnn tU að láta gera viö
tennur yðar.
Mikill sparnaður á vönduðu tannverki
EINSTAKAR TENNUR $5.00 HVER BESTA 22 KAil GUIjIi
$5.00, 22 KARAT GULIjTENNUR
Verð vort ávalt ébreytt. Mörg hundruð manns nota sér hlð lfiga veorð.
UVERS VEGNA EKKl 1
Fara yðar tilbúnu tennur vel?
e8a ganga þser 18ulega úr skorCum? Ef þær gera þa8, finnlB þá tann-
læknEL, sem geta gert vel vt8 tennur y8ar fyrir vægt verð.
í’G sinni yður sjfilfur—Notlð fimtfin fira reynsiu vora vlð tannlækningar
»8.00 HVAUBEIN OPI» A KVCtliÐUM
DB. PAESONS
McGRFJEVY BLOCK, PORTAGE AVE. Telefénn M. 699. Uppl yflr
Grand Trunk farhréía skrifstofn.
Albert Gough Supply Co.
Wall Street and Kildonan West
ALSKONAR BYGGINGAEFNI
Talsimar: Sher. 3089 og; St. Jonn 2904
REYNSLA VINSOLU-
BANNSINS
Öruggusta ráðið til þess að dæma um vínsölubanns afleiðingar er að
sjá hvernig það hefir hepnast þar sem það hefir verið reynt. Hér segir frá
nokkrum atriðum þeirrar reynslu þar.
Aukinn iðnaður í 10 ár per cent. * SAMANBURÐUR Á pVÍ HVERNIG ÁLÖGUR AUKAST
algerðum yínbannsríkjum. • • • • ............ | 0Q MINKA EFTIR VÍNSÖLU OG VÍNBANNI
J?ar sem yfir 50 % er undir vinbanm .......... 85,6 J
J?ar sem yfir 25/o er undii vínbanni .. . .... 82,2 ♦ í tveim ríkjupm, sem liggja saman og líkt hagar til í—
par sem minna en 25% var undir vinbanm........ 73,7 í
$ Kansas undir vínbanni. Nebraska með vínsölu
VfNBANN OG KAUPGJALD | 18g0 Kansas skattar 5,5 af þús. — Nebraska 5,9 af þús.
Aukið kaupgjald í 10 ár per cent. t 1881 Kansas skattar 5,0 af þús. — Nebraska 6,1 af þús.
þar sem algert vínbann var................... 103,0 ? 1882 Kansas skattar 4,5 af þús. — Nebraska 6,7 af þús.
par sem yfir 50% var undir vínbanni........... 77,0 -5« 1883 Kansas skattar 4,3 af þús. — Neþraska 7,8 af þús.
par sem yfir 25% var undir vínbanni........... 75,0 t 1885 Kansas skattar 3,9 af þús. — Nebraska 7,7 af þús.
par sem minna en 25 %' var undir vínbanni..... 61,0 + 1914 Kansas skattar 1,2 af þús. — Nebraska 7,8 af þús.
__ ♦ þessar tölur, sem teknar eru úr skýrslum ríkjanna sýna,
VÍNBANN OG HÖFUÐSTÓLL | að skattar lækka j,egar brennivínsstaðirnir fækka; þær
Aukinn höfuðstóll í iðnað 10 ár per cent. ♦ sýna það einnig, að yfir höfuð eru skattarnir 66% hærrM
par sem algert vínbann var................ - . 163,2 | þeim ríkjum, sem flest veita vínsöluleyfi, en í hinum, þar
par sem yfir 50% var undir vínbanni.......... 127,o + sem vínbann er algert. J7etta er stórkostlegt atriði í sam-
par sem yfir 25% var undir vínbanni ......... 11^,1 | bandi við brennivínsvprzlunina; með því er það sýnt, að vín-
♦ salan getur ekki lengur haldið þvi fram að hun se tekjuauki
VíNBANN OG SKATTAÁLöGUR ♦ fyrir ríkið. Hvers vegna skyldum vér láta leggja á oss
(þessar tölur eru fiá 1913, það eru síðustu skýrslur. ♦ þunga skatta fyrir vínsöluhúsýi? Ef nokkur ö n n ur verzl-
sem fengust; til þess tima voru að eins 8 riki með vinbanm ♦ , , ,
♦ un skaðar nokkurn mann, þa verður hun að borga skaðann
i Bandankjunum). 4-
♦ sjálf, en þegar brennivmssalan eyðileggur föðurinn, deyðir
SKATTUR AF EIGNUM Á MANN % móðurina, þá verður skattgreiðandinn yfir höfuð, ekki vín-
par sem algert vínbann var.................. $10-13 | verzlunin, sem glæpinn vann, að sjá fyrir munaðarlausum
J?ar sem yfir 50% var undir vínbanni......... 11-08 % börnunum. — Yínverzlunin er sníkjudýr á þjóðlíkamanum,
J?ar sem yfir 25% var undir vínbanni......... 14.23 $ sem étur upp tekjurnar, lamar heilsuna, rekur gleðina og á-
par sem minna en 25% var undir vínbanni .... 16.98 $ nægjuna af heimilinu og býður þangað synd og sorg.
♦* ♦+♦*♦*♦*♦+♦•*♦+♦+♦*♦*♦*♦*♦■*♦*
GreiðiS atkvæði MEÐ
vínbanni 13. Marz
♦•^♦•^•♦'♦♦•^•♦'♦♦♦♦'♦♦♦♦♦♦♦♦■♦♦‘♦♦‘♦♦‘♦♦'í'
FJÁRMÁLARÆÐAN f MANITOBA
Hon. Edward Brown, fjármálaráðherra Manitoba, lagði
fram fjármálaáætlun fyrir 1916 10. febrúar. Mr. Brown
taldi þar ekki tekjumar af vínsölunni árið sem leið, sem
voru $116,664. Mr. Brown kvaðst gera það af ásettu ráði
vegna þess að hann teldi víst, að vínbannslögin yrðu sam-
þykt. “Eg er viss um það,” sagði hann, “að þingið er mér
samdóma um það, að þegar fylkið tapar þessum tekjum, þá
stórgræðir það fjárhagslega, svo að margfaldlega vegur á
móti tapinu.”
♦^•♦-♦♦^•♦^♦♦♦♦♦^♦♦♦♦♦♦♦4.'é-i-f++4.++
Greið atkvœði MÓTI
vínsö!u 13. Marz n.k.
CREIDID ATKVŒDI SNEMMA 13. MARZ N. K.
um tíma allar þær breytingar upp-
ástungur sendar heim, og eg fyrir
mitt leyti, veit ekki hvaS mikiS af
þeim breytingum kann að hafa
komist í seinni útgáfuna. En til
biblíufélagsins brezka kom, mér
vitanlega, ekki annáð en ósk um
þaö aö breyta nafninu “Jahve” í
'‘Drottinn”, og ekki veit eg til þess
að neinn annar munur sé á vasa-
útgáfunni og hinni stærri, en aS i
binni fyrri er nafnið “Drottinn”,
þar sem "Jahve” er í hinni stærri.
Naumast virSist rétt að segja áö
vitS höfum ekki sömu biblíu, þó
þessi eini nafnamunur sé á. Þetta
eru vissulega öfgar, sem “skemma
jafnvel bezta málstað”.
Samt ræður höfundurinn til
meiri samvinnu milli Islands og
vor, sérstaklega í bví, að hafa sam-
eiginlegt hátíCahald til að minnast
400 ára afmælis siðbótarinnar, og
virðist mér sú uppástunga í alla
staði heppileg,en síður það sem á
eftir kemur, niðurlagsorð greinar-
innar, sö-rð í sambandi við þaS ai5
tillagan er borin undir atkvæði ís-
lendinga á Islandi: “Undir þeim
undirtektnm verður það, að miklu
leyti komið, hvert stcfnir.”
l’essi síSustu ummæli eru ann-
aöhvort ós'kiljanleg, eða þau eru
hótun. Óskiljanleg virðast þau
alls ekki. Þvert á móti virðast þau
vel skýr. Neyðist eg því til að lita
á þau, sem bótun þess, að, ef ts-
lendingar á fslandi verða ekki vel
við þessari tillögu, skuli hér vestra
verða meira en átSur skorið á'
böndin, sem hingaS til bafa tengt |
oss viö gamla Frón. Hótanir í i
þessu sambandi eru ekki aS neinu j
leyti oss samboSnar. Hvort sem
bræður vorir á Íslandi verða oss
góðir e<5a slæmir, höfum vér sömu
skyldur vi<5 vort íslenzka eðli og
allan vorn íslenzka arf. ViS ætt-
um ekki a<5 leitast við að vera í
hópi þeirra, sem gjöra rangt, af
því einhverjir aðrir hafa syndgað.
Mér þykir fyrir að þessu skyldi
vera hreyft á þann hátt, sem nú
hefir verið gjört. Mér finst grein-
in, vægast talað, óþörf. Yfirleitt
þarf ekki að hvetja oss til að verða
enskir. Vér eruni nógu fljótir til
þess af eigin hvötum. Og jafnvel
í sambandi við það, sem höfund-
urinn vill aðallega vinna með grein-
inni, það að koma í veg fyrir að
’fólk tapist úr kirkju vorri vegna
skorts á íslenzku máli, held eg að
ekkert sé unnið með því að gjöra
þetta að blaðamáli. Sjálfsögð
skylda er það allra safnaða vorra
að gjöra alt sem í þeirra valdi
stendur til að glata ekki fólki voru
burt frá sér eða kirkju vorri, og
þar sem svo stendur á að fólk er
að tapast burtu málsins vegna,
verður kirkjan auðvitað að koma
til þeirra með guðs-orð á því eina
máli sem þeir skilja.' Það stendur
líka sumstaðar svo á, að prestar
vorir prédika fyrir enskt fólk, sem
annars nyttt engrar prestsþþjón-
ustu, og er það þá sjálfsögð
skylda. En fyriV kirkju og söfn-
uði vora að gæta skyldu sinnar í
þessu sambandi er alt annað mál
að gjöra tungumálið að opinberu
deilumáli í kirkjitfélaginu. Og það
hygg eg enn sem komiö er sé mjög
óvíða þörf á ensku í kirkjustarfi
voru.
Tillögur minar í þessu máli eru
svohljóðandi:
1. Að menn forðist opinberar
deilur um þetta mál;
2. að stefna kirkjufélagsins sé
óbreytt í því að hlynna að hinu
íslenzka.
R. Martcinsson.
S ó Ij S K I N.
SOLSKIIT.
BARNABLAÐ LÖGBERGS
I. AR. WINMPEG, 24. FEBRÍ AR 191« Mt. 21
Nonni kveður.
dauður við stakkinn, og vorum við
bræðurnir hræddir um að hey-
kvísl annars hvors okkar hefði
snert hann. Eg fór með litla,
dauða fuglinn inn í hús að sýna
mömmu og systrum mínum hann.
Mamma gaf mér harða ávítun,
fyrir að deyða litla, saklausa fugl-
inn, sem hafði verið að leita sér
að matbjörg í kuldanum og snjón-
um. Systir mín tók fuglinn og
bjó liann út eins og hann væri lif-
andi, bjó svo hreiður í fallega litla
körfu, og setti hann þar í, lét svo
körfuna hátt upp í húsið svo hann
þornaði, og ekkert kæmi við hann.
Nokkrtt síðar komu þrjú ná-
granna böm að heimsækja okkur,
og var þeim sýndur litli fuglinn í
körfunni. En í gáleysi var karf-
an með honum i, sett á bókaskáp-
inn. en ekki i sama stað aftur.
Næsta morgun þegar komið var á
fætur, lá karfan á hvolfi á gólfinu
og smáfjaðrir til og frá. Köttur-
inn okkar, sem hafðj verið leyft að
vera inni um nóttina vegna kuld-
ans, hafði haft það fyrir næturverk
að tæta sundur litla fuglshaminn,
sem enginn matur var þó í fyrir
hann. Eg reiddist við kisu, en það
var til einskis. Eg' fann að eg og
bróðir minn vorum ttpphaflega
orsökin til alls þessa mótlætis.
Eg er nú svo hræddur um að þér,
kæri ritstjóri Sólskins, liki ekki
þessi efnislitla saga til að setja
hana í Sólskinsblaðið. En kann-
ske eg geti gjört betur síðar.
Eg óska öllum Sólskinsbörnun-
ttm allrar hamingju og framfara á
komandi tíð. Með virðingu.
14. fehr. 1916, Athabasca, Alta.
H. M. Stanley Crawford. n ára.
Point Roberts, Wash.
14. febr. 1916.
Kæri ritstjóri Sólskins:
Eg hefi séð svo mörg bréf i Sól-
skini frá litlum bömum að eg ætla
að skrifa fáeinar linur.
Eg þakka þér fyrir litla Sól-
skinsblaðið. Mér þykir gaman að
lesa það.
Eg geng á sunnudagaskóla og er
að læra að lesa og skrifa íslenzku.
Eg ætla að senda Sólskini litla
sögtt. — Svo liætti eg í þetta sinn.
Eg kannske skrifa seinna.
Með beztu óskum til þin og Sól-
skins barnanna.
Soffia Anderson, io ára.
Gátur.
I.
Hver er sú mær á vindum vóð
vafin æskublómi,
í valstrandar starfi stóð
strákur i aldurdómi?
II.
Hér drattar handstuttur,
háleitur, misfeitur,
sundhraður, sjódjarfur. búþarfur.
lágeyrður, leikharður,
á láði fær oft náðir,
veltist í voghelti
veiðist á skrofheiði?
III.
Það var fvrir fiski að þessi veg-
ur var ull.
Faðir sem legði 25 cent á banka
á hverjum degi handa syni sínum
eða dóttur frá því hann eða hún
fæddist og liéldi þvi áfram i 20
ár, gæti gefið henni eða honum
$2,550 í afmælisgjöf á tuttugasta
afmælinu.
Tauminn passar pahb'i minn
piltar, sterkur er hann;
út að keyra klárinn sinn
kveld og morgna fer hann
Hvað sem fyrir koma kann
klárinn fælits eigi;
enginn hestur eins og hann
alla ratar vegi.
tíma fvrir hann að renna í gegn
um mjóddina yfir í hina víddina.
Glasið var látið á borð, þannig að
víddin ineð sandinum snéri upp, en
sú tóma niður. Þegar allur sand-
urinn var runninn i gegn um
mjóddina úr efra hólfinu i það
neðra, þá var liðinn klukkutimi og
þá var glasinu snúið við. og svona
gekk þab koll af kolli. Það varð
Að búa til stundaglas.
í gamla daga var tíminn mældur
með stundaglasi; þá voru engar
klukkur til. Stundaglas var þann-
ig að það var vítt í bába enda, en
örmjótt á milli, rétt eins og tvö
glös með mjóum stútum væru fest
saman á stútunum. Það var svo-
mjótt á milli að fínn sandur gat
aðeins komist í gegn um mjóddina
ósköp dræmt. Svo Var látinn
sandur í aðra víddina mátulegja
mikill til ]>ess að það tæki klukku-
að hafa auga á glasinu og snúa því
við á hverjum kulkkutíma.
Það er hægt fyrir ykkur að búa
til stundaglas að gamni ykkar.
Takið þið tvö glös jafnstór og eins
i laginu, takið svo eins finan sand
og þið getið fengið, sigtið hann
svo engin stór korn verði í honum
og látið hann í annað glasið, takið
svo togleður flndiarubber) álíka
þykt og skinn. látið það fyrir stút-
inn og stingið á það fínt gat, mátu-
legt fyrir sandinn að fara í gegn
um; látið tóma glasið á borð, hvolf
ið svo glasinu með sandinum ofan