Lögberg - 27.07.1916, Blaðsíða 2

2
Í.ÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. JÚLI 1916.
Aðalfundur
Eimskipafélagí íslands.
Fundargerð og fundarskjöl.
Ár 1916, föstudaginn 23. júnímán.,
var haldinn aðalfundur Eimskipafé-
lags íslands samkv®mt auglýsingu
útgefinni af stjórn h.f. Eimskipafé-
lags íslands 23. des. f. á. Var fund-
urinn haldinn í Iðna'öarmannahúsinu
í Reykjavik og settur kl. 12 á hád.
af formanni stjórnarinnar, Sveini
Björnssyni yfirdómslögmanni. Stakk
hann upp á fundarstjóra Eggert yfir-
dómara Briem og var fundurinn því
samþykkur. Tók hann þá við fund-
arstjórn og kvaddi til fundarskrifara
Gír.la Sveinsson yfirdómslögmann.
Eundarstjóri lagði fram þrjú eint.
af Lögbirtingablaðinu með fundar-
auglýsingu, sömuleiðis eitt eintak af
blöðunum Vestra og Suðurlandi, enn-
fremur vött<í£ð frá bæjarfógetunum
á Akureyri og Seyðisfirði CSímvott-
orðý um að fundurinn hefði verið
birtur í blöðunum á þeim stöðum, og
eitt eint. af blaðinu Heimskringlu
með birtingu fundarboðs. Skjöl þessi
voru merkt nr. 1—7.
Fundarstjóri lýsti fundinn löglega
boðaðan með tilliti til framlagðra
skjala og samkv. 8. gr. félagslag-
anna. — Lagði fram skýrslu ritara
stjórnarinnar um afhenta aðgöngu-
miða að fundinum, sem urðu fyrir
hlutafé alls kr. 698,675.00 eða at-
kvæði 14,338. Skýrslan merktist nr.
8. Hún er svohljóðandi :*)
“Skýrsla um afhending aðgöngu-
miða og atkvæðaseðla til aðalfundar
H.f. Eimskipafélags íslands 23. júní
1916:
I. Landssjóður: hlutafé 400,000,
atkv. 4,099. II. Vestur-íslendingar:
hlutafé 67,700, atkv. 1000. III. a.
Hluthafar samkvæmt upphafl. útboði
kr. 212,825; b. Hluthafar samkvmt
hlutaútboði 4. sept. 1915 kr. 18,150 —
kr. ' 230,975 , atkv. 9239. Samtals
hlutafé’ kr. ‘ 698,675, atkv. 14,338. —
Reykjavlk 23. júní 1916. O. Frið-
geirsson, p.t. ritari.” .
Lýsti fundarstjóri fundinn lögmæt-
an samkv. 7. gr. félagslaganna, einn-
ig til lagabreytinga samkv. 15. gr.,
þar sem svo bæri að skilja lögin, að
miða ætti við afhenta aðgöngumiða,
en eigi m®tt atkvæði, og meira en
nægilegt væri afhent af miðum.
Var þá gengið til dagskrár fund-
arins og tekinn fyrir 1. liður, svo
hljóðapdi:
Stjórn félagsins skýrir frá hag þcss
°g framkvœmdum á liðnu starfsári,
og frá starfstillögunni á yfirstand-
andi ári, og ástœðum fyrir henni, og
leggur fram til úrskurðar endurskoð-
aða rekstursreikninga til 31. des. f. á.
og efnahagsreikning með athugasemd-
um endurskoðenda, svörum stjórnar-
innar og tillögum til úrskurðar frá
endurskoðendum.
Tók þá til máls formaður stjórnar-
innar Sveinn Björnsson yfirdómslög-
maður.
Las upp og lagði fram bréf frá
Vestur-íslendingum (um tilnefning í
stjórnarnefnd og útnefnda umboðs-
menn m. m.), svo og símskeyti vestan
um haf um innkomið hlutafé; voru
skjölin merkt nr. 9—10. í>au eru
svohljóðandi.
“Winnipeg, 15. maí 1916. Herra
Sv'einn Björnsson, formaður Eim-
skiaafélags íslands, Reykjavik, Ice-
land. — Háttvirti herra. Vestur-ís-
lenzka hlutasölunefndin hefir á fundi
dags. Jl. Jr.rn. falið mér að tilkynna
yður að stjórnarnefnd félagsins, 1. á
kjörfundi þeim, sem vestur-íslenzkir
hluthafar héldu hér í Winnipeg þann
16. febr. s.l. voru eftirfylgjandi fjór-
ir menn kosnir til setu í stjórnarnefnd
Eimskipafél. íslands: Árni Eggerts-
son með 3172 atkv'., B.L. Baldvinsson
með 2734- atkv., John J. Bíldfell með
2642 atkv. og Ásmundur P. Jóhanns-
son með 1242 atkv. Töldust þá kosn-
ir þeir ])rír menn sem flest atkvæði
hlutu, hinir til vara. 2. Vegna fjár-
hagslegra og annara ’ófyrirsjáanlegra
örðugleika hér, stafandi af Evrópu-
stríðinu, getur enginn þeirra, sem
kosnir voru, sótt ársfund félagsins á
Jvessu ári. 3. f>að hefir því orðið að
ráði að vestur-íslenzkir hluthafar
kjósi til þess fyrir sína hönd að mæta
á ársfundi félagsins í næsta mánuði
þá herra Þórhall Bjarnarson biskup
og Magnús Sigurðsson lögfræðing,
báða búsetta í Reykjavlk, og verður
biskupi sent umboðsbréf J)eirra og
kjörseðlar samtímis sendingu þessa
bréfs til yðar. Eg þarf tæpast að taka
það fram, hve sárt oss samverka-
mönnum yðar hér vestra fellur það,
að geta ekki sent yður héðan mál-
svara á ársfundinn til J)ess bæði að
kynnast/ttarlega starfsrækslu og hag
félagsins og framtiðarhorfum þtess,
og J)ó ekki síður að votta með nær-
veru vorri þar hlýhug vorn til félags-
ins og með bróðurlegri samvinnu að
leggja vorn skerf til úrlausny þeirra
vanda og velferðarmála J)ess, sem
framtíð þess verður að byggjast á og
sem væntanlega v'erða leidd til lykta
á fundinum. — En jafnframt vil eg
J)ó líka taka fram, að vér hér berum
hið fylsta traust til stjórnenda félags-
ins og vitum að þeir, af allri einlægni
beita sínum miklu og góðu hæfileik-
um til þess, við ljós J)eirrar reynslu
sem þeir þegar hafa aflað sér við
starfrækslu þess, að tryggja svo
stofnun þessa, að hún megi halda á-
fram að þroskast og eflast til varan-
legra heilla fyrir þjóðarheildina, alt
eins og þá, sem lagt hafa fé til hluta-
kaupa í henni. — Með einlægri virð-
ingu. B. L. Baldwinson, ritari. —
Lesið og samþykt. Árni Eggertsson,
forseti.”
“Sveinn Björnsson, Rvik. Ten
thousand eighty dollars on hand
*) Skjölum fundarins, svo sem
þessu og fleirum siðar, er skotið hér
inn í fundargerðina.
Completes two hundred thousand,
Kroner rate three eighty. Thorsteins-
soú."
Með atkv*ði Vestmanna fara hér
á fundinum biskup Þórh. Bjarnarson
og Magnús lögm. Sigurðsson. Land-
ritari fer með atkvæði landssjóðs.
Formaður lagði fram skýrslu stjórn-
arinnar prentaða um hag félagsins
og framkvæmdir á stofnun 17.—22
jan. 1914 til ársloka 1915 og starfs-
tilhögunina á starfsárinu 1. jan. til
31. des. 1916. Skýrslan v'ar merkt nr.
11. Fór formaður í ræðu sinni yfir
aðalkafla hennar. Endaði hann ræðu
sína með })akklæti til gjaldkera. fé-
lagsstjórnarinnar fyrir lán, ókeypis, á
fundarstað handa stjórn félagsins,
þakkaði einnig öðrum, er hlynt hefðu
að félaginu á margvíslegan hátt.
Þá tók til máls gjaldkeri félags-
stjórnarinnar, Eggert Claessen yfir-
dómslögmaður. Lagði fram reikn-
inga félagsins og fór um þá nokkr-
um orðum. Hinir framlögðu reikn-
ingar merktir nr. 12. Kvaðst kjald-
keri skilja svo tillögur endruskoð-
enda í hinum framlögðu reikningum
á bls. 41, um vaxtarreikninginn, að
ekki þyrfti að geta hins athugaða at'
riðis á aðalreikningum félagsins,
heldur v bókum þess, en við þær
ættu endurskoðendur einungis.
STil máls tók þá af hluthöfum
kaupm. B. H, Bjarnason, þakkaði
hann stjóminni fyrir starf hennar
og glögga reikninga, og lagði til að
reikningarnir yrðu þegar samþyktir.
Endurskoðandi Ó. G. Eyjólfsson
kaupmaður skýrði frá að skilningur
gjaldkera á tillögu endurskoðenda
um vaxtarreikninginn sé réttur.
Þá bar fundarstjóri upp reikninga
félagsins ásamt tillögum endurskoð-
enda til úrskurðar fundarins og lýsti
því, að enginn ágreiningur v®ri um
þá milli stjórnar og endurskoðenda
félagsins. . Voru reikningarnir sam-
þyktir í einu hljóði.
Þá var borin upp tillaga um að
þakka stjóm félagsins fyrir fram-
kvæmdir hennar. Samþykt í einu
hljóði og með lófaklappi.
IVar þá næst tekinn fyrir annar lið-
ur á dagskránni þannig hljóðandi:
Tekin ákvórðun um tillögu stjórn-
arinnar um skifting ársarðsins.
Tók fyrstur til máls Eggert Claes-
sen yfirdómslögmaður og mælti með
tillögu stjórnarinnar. Hún er svo-
hljóðandi:
“Tillaga um skifting ársarðsins:
Frá félagsstjórninni: Hreinum arði
eftir ársreikn. kr. 101,718.16 að.frá-
dregnum neðangreindum kr. 43,194.21
— kr. 58,523.95, — skal skift þannig:
a. í eridurnýjunar- og varasjóð legg-
ist 25,580.54, b. stjórnendum félags-
ins sé greitt í ómakslaun alls kr. 3,-
500.00, c. endurskoðendum félagsins
greiðist í ómakslaun alls kr. 1,000.00
og d. hluthöfum félagsins greiðist í
arð 4 pct. af hlutafé því, er rétt hefir
til arðs kr. 711,085.17, kr. 28,443.41.
— Samtals kr. 58,523.95. — Aths,:
Félagsstjórnin hefir s^mkvæmt 22. gr.
félagslaganna ákveðið að verja ofan-
greindum kr. 43,194.21 til frádráttar
af bókuðu eignaverði félagsins sem
hér segir: a. Á e.s. Gullfossi kr.
22,000.00, b. ^ e.s Goðafossi kr. 18,-
000.00 og á stofnkostnaði kr. 3,194.21
—Samtals kr. 43,194.21.”
Kaupmaður B. H. Bjarnason lagði
til að enginn arður yrði nú útborg-
aður hluthöfum, en þóknun yrði
greidd framkvæmdarstjóra fyrir vel
unnið starf. Þá talaði Sveinn Björns-
son með tillögu stjórnarinnar. Enn-
fremur töluðu Pétur Ólafsson kon-
súll, L. H. Bjarnason prófessor ('af
hálfu endurskoðendaj, Ragnar Ólafs-
son konsúll frá Akureyri, Bjarni
Jónsson frá Vogi og Pétur Péturs-
son frá Akureyri. Þessir ræðumenn
töluðu einnig með ])óknunagreiðlu
til framkvæmdarstjóra.
Fundarstjóri gat þess, að félags-
lögin bahni að greiða framkvæmdar-
stjóra sérstakan arð ('tant>émej,
heldur yrði að beina tillögu um það
til stjórn félagsins, að honum yrði
()óknun greidd.
Þá var tillaga B. H. B. um að út-
borga hluthöfum engar arð að
[)essu sinni, borin undir atkvæði
fundarmanna og var feld með öllum
J)orra atkv*ða.
Tillögur stjórnarinnar hér að lút-
andi er að finna í framlögðum, og
merktum nr. 13 a—e, tillögum frá
stjórn og öðrum ('aðaltillögumj með
viðfestri dagskrá fundarins; hafa
|)essi skjöl verið^lögð fram á skrif-
stofu félagsins og áteiknuð um það
og stimpluð.
Stjórnartillögurnar á 13 a, um
skiftingu arðsins, voru þá bornar
upp og samþyktar, a—c í einu hljóði
og d. með þorra atkvæða.
Eftir nokkrar athugasemdir um
|)óknun handa framkvæmdarstjóra
frá B. H. Bjarnasyni, Ragnari Ólafs-
syni, Pétri Ólafssyni, L. H. Bjarna-
son og At V. Tulinius, var samþykt
svohljóðandi tillaga /rá Pétri Ólafs-
syni aðallegaj: “Fundurinn skorar á
stjórnina að greiða útgerðarstjóra
2000 kr. í viðurkenningarskyni fyrir
vel unnið starf á liðnu ári.” Hlaut til-
laga þessi allan þorra atkvæða fund-
armanna.
Þá tekinn fyrir 3. liður dagksrár-
innar:
Tillögur um lagabreytingar.
Er tillögur þessar að finna í framan-
lögðum skjölum nr. 13: frá stjórninni
13 b, og breytingartillaga á 13 c frá
Ó. G. Eyjólfssyni o. fl.
“TiIIaga til breytingar frá félags-
stjórninni. 17. gr. félagslaganna orð-
ist svo: Stjórn félagsins skipa níu
menn úr flokki hluthafa og skulu þeir
vera búsettir í Reykjavík, nema tveir,
sem mega vera íslendingar búsettir í
Vesturheimi. Ef þeir samningar
verða, að landssjóður gerist hluthafi
í félaginu fyrir 400,000 kr. sbr. 4.
gr.J má félagsstjórnin semja svo um
við laiidsstjórnina, að ráðherra skuli
skipa einn hluthafa búsettan í Rvík
Packet of
WILSON’S
FLY PADS
WILL KILL M0RE FLIES THAN
X $8°-W0RTH 0F ANY
x STICKY FLY CATCHER
Ilreln í meðferð. Seld í hverri
lyfjabúð og £ matvörubúðum.
í stjórn félagsins til eins árs í senn,
enda hafi landssjóður þá ekki að öðru
leyti atkvæði um stjórnarkosningu.
/Vðrir stjórnendur en sá sem ráðherra
kann ^ð skipa samkvæmt framan-
f.kráðu, skulu kosnir á aðalfundi.
Skulu tveir J)eirra jafnan kosnir eftir
tilnefningu vestur-íslenzkra hluthafa,
að undanskildum landssjóði. Kosn-
ingin gildir til tveggja ára, og gangi
menn úr stjórn á hverjum aðalfundi
eftir kjöraldri. Á aðalfundk 1916
ganga þó 3 úr stjórn eftir hlutkesti,
en fimm skulu kosnir í staðinn, og á
aðalfundi 1917 ganga þeir 3 úr er })á
sitja enn í stjórn samkvæmt kosningu
stofnfundar og jafnmargir kosnir í
staðinn. Á aðalfundi 1918 ganga 4
úr eftir hlutkesti af þeim 5, sem kosn-
in voru á aðalfundi 1916 og jafnmarg-
ir kosnir í staðinn. Heimilt er að
endurkjósa mann í stjórn. Stjórnar-
koning fer fram þannig: Þegar vest-
ur-íslenzkum mönnum ber að tilnefna
nefndir á almennum fundi hluthafa
vestan hafs, sem haldinn sé í Winni-
peg, eftir J)eim reglum, sem samþykt-
ar verða á slíkum fundi, áður en, til-
nefningin fer fram í fyrsta skifti.
Tilnefning }>essi skal fara fram svo
snemma, að hún verði tilkynt aðal-
fundi félagsins, þeim er kjósa á
stjórnarmennina. í annan stað skulu
hluthafar, aðrir en landssjóður og
J)eir sem búsettir eru i Vesturheimi,
tilnefna á aðalfundi næst á undan
stjórnarkosningu tvöfalt fleiri úr
flokki hluthafa búsettra í Reykjavík,
en kjósa ber eftir tilnefningu þessa
flokks hluthafa. Síðan fara fram
bundnar kosningar, fyrst um stjórn-
anda eða stjórnendur, sem kjósa ber
samkvæmt tilnefningu annara hlut-
hafa, að undanskildum landssjóði,
J)annig, að kosið er um þá eina,
er tilnefndir hafa verið, og fer um at-
kvæðisrétt hluthafa, annara en lands-
sjóðs, við ])*r kosningar eftir ákvæð-
um 10. greinar. Ef sæti verður autt í
stjórninni milli tveggja aðalfunda,
kýs stjórnin annan hluthafa í staðinn
til að vera í stjórn til næsta aðalfund-
ar, ef henni þykir þeís þörf. Næsti
aðalfundur kýs því næst mann í
skarðið fyrir þann, sem fór. Kjör-
timi hans nær ekki lengur en til þess
tíma, sem sá átti að fara frá, er hann
er kosinn í staðinn fyrir.
“TiLIaga til aðalfundar h.f. Eim-
skipafélags íslands 23. júní 1916.
Breytingartillaga við tillögu félags-
stjórnarinnar um breyting á 17. gr.
félagslagann. Flutningsmenn: Ó. G.
Eyjólfsson, Páll H. Gíslason, Jón
Björnsson, Björn Kristjánsson, Jón
Brynjólfsson, Guðjón Björnsson,
Einar Markússon, f.h. Kristínar Árna-
dóttur Einar Markússon, R. P. Leví,
Nathan & Olsen, Haraldur Árnason,
S. S. Svavars, A. V. Tulinius. —
Kaflinn frá upphafi 2. málsgreinar
(“‘Aðrir stjórnendur en sá”J og út
að niðurlagi næstseinustu málsgrein-
ar “kosningar eftir ákvæðum 10.
greinar” orðist svo: “Aðrir stjórn-
endur en sá sem ráðherra kann að
skipa samkvæmt framanskráðu, skulu
kosnir á aðalfundi. Skulu fyrst tveir
J)eirra kosnir til eins árs í senn af
hluthöfum búsettum í Vesturheimi
eða umboðsmönnum þeirra og taka
aðrir hluthafar eigi þátt í kosningu
þessara tveggja stjómarmanna,' sem
mega vera íslendingar búsettir í Vest
urheimi. Hina stjórnendurna kjósa
síðan hluthafar aðrir en landssjóður
og þeir, sem búsettir eru í Vestur-
heimi. ’ Kosning þeirra gildir til
tveggja ára og gengur helmingur
])eirra úr stjórn á hverjum aðalfundi
eftir kjöraldri. Á aðalfundi 1916
ganga þó þrír úr stjórn eftir hlutkesti,
en fimm skulu kosnir í staðinn. Með-
al }>eirra, sem úr ganga, skal vera
annar þeirra tveggja stjórnenda, sem
kosnir voru á aðalfundi samkvæmt
tilnefningu umboðsmanns Vestur-ís-
lendinga og skal sérstaklega varpa
hlutkesti um, hvor þeirra skuli víkja
úr stjórninni. 1 stað þess sem þann-
ig skal ganga úr stjórninni, skal
maður kosinn af hluthöfum búsettur
í Vesturheimi til eins árs, samkv»mt
því sem að ofan er sagt. Síðan skal
varpa hlutkesti um, hverjir tveir af
hinum öðrum fjórum félagskjörnum
stjórnendum skuli ganga úr stjórn,
og kjösa síðan hluthafar aðrir en
landssjóður og þeir, sem búsettir eru
í Vesturheimi, þá fjóra stjórnendur,
sem þá er eftir að kjósa. Á aðal-
fundi 1917 ganga þeir 3 úr, er þá
sitja enn í stjórn samkvæmt kosn-
ingu stofnfundar, svo að sá stjórn-
andi, sem á aðalfundi 1916 var kos-
inn af Vestur-lslendingum, og jafn-
margir kosnir í staðinn, tvo þeirra
Heimilt er að endurkjósa mann í
stjórn.” Reykjavík, 16. júni 1916. —
Aths.; Aðalefni tillögu þessarar er
það, að Vestur Islendingar kjósi tvo
stjórnendur af níu en taki ekki að
öðru leyti þátt í stjórnarkosningu, og
yrði þetta fyrirkomulag svipað eins
og það, að landssjóður kýs einn
stjórnanda en tekur ekki þátt i kosn-
ingu annara stjórnenda. Til þessar-
ar breytingar á hluttöku Vestur-ís-
lendinga í stjómarkosningu virðist
vera full ástæða eins og nú stendur.
Aftaða. Véstur íslendinga gagnvart
öðrum hluthöfum Eimskipafélagsins
er sem sé gersamlega önnur nú, en
þegar lög félagsins voru sett á stofn-
fundi. Þá var innlent hlutafé, að
undanteknum hlutum landssjóðs, ekki
lofað meira en 340 þús. kr., og óvíst
um aukning þess, og innborgaðar að-
eins 325 ]>ús. kr., en hlutafé Vestur-
íslendinga var þá þegar orðið 160
þús. kr. samkvæmt skýrslu Vestur-
íslendinga á stofnfnndinum og fast-
lega gert ráð fyrir, að hlutafé þeirra
yrði að minsta kosti 200 J)ús. krónur.
Með öðrum orðum, á stofnfundinum
voru hér að lútandi lagaákvíeði sett
á þeim grundvelli, að Vestur-Islend-
ingar cettu meira en þriðjung alls
hlutafjár félagsins, að frátöldum
landssjóði. Þetta gat að nokkru leyti
gert skiljanlegt, hversu mikið vald
Vestur-lslendingum var á stofnfundi
fengið yfir stjórnarkosningunni, þar
sem ]>eir, samkvæmt 17. gr. félags-
laganna, eigi einungís ráða í raun og
v’eru alveg tveimur stjórnarsætum,
heldur einnig hafa atkvæði um það,
hverjir skuli kosnir af þeim, sem inn-
lendir hluthafar tilnefna, og með þvi
að svo mörg atkvæði eru söfnuð á
eina hönd, eins og verður hjá um-
mann eða menn í stiórn, skulu tvö-
falt fleiri hluthafar, én kjösa á, til- ^ðsmanru Vestur-ís endmga a fe-
lagsfundi, þa getur ekki hja þvi t.ir-
ið, að hann ráði tiltölulega mjög
miklu einnig um kosningu þeirra
stjórnenda, sem innlendir hluthafar
tilnefna. En hvérnig er afstaða
Vestur-íslendinga nú orðin? Hún
hefir breyzt svo síðan á stofnfundi
að innborgað hlutafé, annara en
Vestur-íslendinga og landssjóðs, er
nú (T6. júníj sem hér segir: Hlutafé
samkv. hinu upprunalega útboði er
kr. 451,893.00, og samkvæmt hlutaút-
boði 4. september 1915 kr. 214,817.
Samtals kr. 066,710.00. Á móti ]>essu
er hlutafé Vestur-íslendinga, sem
greitt hefir verið hingað til félagsins,
kr. 160,542.17, eða með öðrum orð-
um tæpir tveir níundu af hlutafé fé-
lagsins, að frátöldum landssjóli, og
vvirðist þá ekki usanngjarnt, að Vest-
ur-íslendingar ráði ekki um fleiri en
tyo níundu af stjórnendum, eins og
hér er lagt til. Og hér er jafnvel ekki
tekið með hlutafé landssjóðs. Er þó
í alla staði réttmætt að telja það með
gagnvart Vestur-íslendingum, því að
vér, hinir innlendu hluthafar og
landsmenn yfir höfuð, munum ein-
göngu, en alls ekki Vestur-lslending-
ar, súpa seyðið af því, að illa tækist
kosning félagsstjórnayinnar, svo að
hlutafé landssjóðs yrði fyrir skaða.
En væri innborgað hlutafé landssjóðs
/100 þúsund kr.J tekið með í ofan-
greindum reikning, þá næði hlutafé
Vestur-íslendinga ekki því að vera
tveir elleftu hlutar af öllu innborguðu
hlutafé. Og athugi /maður, hvernig
aðstaðan muni vera í nánustu fram-
tíð, um hlutafé félagsins, kemur enn
betur í Ijös, að tillaga vör er langt
frá því að vera ósanngjörn í garð
Vestur-íslendinga. Fyrst og fremst
mun landstjórnin að sjálfsögðu nota
heimild sína til að taka 500 þús. kr.
í hlutum í félaginu undir eins og unt
Verður að útvega strandferðaskip
Þar sem hlutafé annara innlendra
hluthafa er nú þegar orðið yfir 666
þús. kr. og vex stöðugt, þá má óhætt
fullyrða, að það verði innan skamms
orðið að minsta kosti 700 þúsund kr.
og mjög sennilegt, að það verði orðið
talsvert meira fyrir næsta aðalfund.
En af því sem stendur í athugasemd
um endurskoðenda við félagsreikn
inginn, svörum félagsstjurnarinnar og
tillögum endurskoðenda til úrskurðar
viðvíkjandi hlutafjárloforðum Vest
ur-íslendinga og innborgun hluta-
fjár þeirra, þá má telja það víst, að
hlutafé Vestur-Islendinga verði ekki
meira.en 200 þús. kr. og meira að
segja mjög óvíst, að það verði svo
mikið. Samkvæmt þessu, sem hér er
sagt, má telja, að í nánustu framtíð
verði hlutafé félagsins sem hér seg-
ir: Landssjóður 500 þús. kr., Vestur-
íslendingar í mesta lagi 200 þús. kr.
og aðrir hluthafar að minsta kosti
700 þús. kr. Samtals 1400 þús. kr. —
En eftir þessu yrði hlutafé Vestur-
íslendinga í mesta lagi tveir fjórtándu
hlutar áf öllu hlutafé félagsins að
landssjóði meðtöldum, og þó lands-
sjóður væri alls ekki talinn með-
sem vér eins og fyr sagt teljum rangt
—þá yrði hlutafé Vestur-Islendinga
samt ekki meira en tveir níundu hlut
ar af öllu hlutafénu. — Alt, sem að
framan er sagt, sýnir það glögt, að
frá hvaða sjónarmiði sem litið er á
málið, fá V estur-Islendingar sam-
kv-emt tillögu þessari fullkomlega svo
mikil áhrif á stjórnarkosninguna, sem
þeim ber að itltólu við hlutafjármagn
þeirra. Tillagan tryggir þeim að
ráða yfir tveimur níundu stjórnenda
og hlutafé þeirra er, eins og hér
hefir verið sýnt fram á, hvernig sem
á er litið, ekki meira en tveir níundu
hlutafjárins, þó landssjóður sé ekki
talinn með. Það er sett í tillöguna,
kjósa til eins árs hluthafar búsettir að þeir tveir stjómendur, sem Vestur-
í Vesturheimi eða umboðsmenn þeirra
(sbr. hér að framanj, en tveir skulu
kosnir af öðrum hluthöfum en lands-
sjóði og þeim, sem búsettir eru í
Vesturheimi. Á aðalfundi 1918 ganga
úr stjórn fyrst og fremst þeir stjórn-
enda, sem kosnir eru af Vestur-ís-
lendingum, en auk þess eftir hlutkesti
þrir af þeim fjórum stjórnendum,
sem kosnir voru á aðalfundi 1916 af
öðrum hluthöfum en landssjóði og
}æim, sem búsettir eru í Vesturheimi.
íslendingar kjósa, skuli kosnir að eins
til eins’ árs í senn sakir þess að Vest-
ur-íslendingar óskuðu Jjess, að hinu
upphaflega frumvarpi til laga fyrir
félagið yrði meðal annars breytt t
þá átt, að öll stjórnin færi frá ár
hvert. Það er felt burtu ákvæðið um
tilnefning tvöfalt fleiri hluthafa en
innlendir kjósendur eiga að kjósa og
bundna kosningu meðal þeirra, með
því að þar að lútandi ákvæði í 17. gr.
félagslaganna eru miðuð við það, að
Vestur-Islendingar taki þátt í
kosningu þeirra stjórnenda, en verði
því breytt, virðist ekki næg ástæða
til slíkrar tilnefningar, sem gerir
stjómarkosninguna flókna og erfiðari
á aðalfundi.
Ákvæði um stjórnarkosningarnar
nú á aðalfundi ('1916J og á aðalfund-
unum 1917 og 1918 eru bráðabirgðar-
ákvæði, sem eru nauðsfnleg meðan
lag er að komast á kosning stjórnar-
innar, eins og tillagan ætlast til að
hún verði. — Refkjavík, 16. júní 1916,
Ó. G. Eyjólfsson.”
Þessir tóku til máls um lagabreyt-
ingarnar: Sveinn Bjömsson ('með
tillögu stjórnarinnarj, Ó. G. Epjólfs-
son (með breytingartillögunnij, Þórh.
Bjarnarson biskup f.h. Vestur-íslend-
inga, B. H. Bjarnason, Bjami Jóns-
son frá Vogi, Halldór Daníelsson yf-
irdómari, séra Jóhannes Lynge, Jó-
hannes og Magnús Sigurðsson ff.h.
Vestur-íslendingaJ; bar hann fram ■
rökstudda dagskrá svohljóðandi (í-
hrærandi breytingartillögunaJ:
“Með því að tillaga þessi, sem
snertir sérstaklega réttindi Vestur-
íslenzku hluthafanna, kom svo seint
fram, að þeim hefir ekki sjálfum gef-
ist kostur á að athuga hana og taka
afstöðu til hennar, þá ályktar fundur-
inn að senda tillöguna til framkvæmd-
arnefndar vestur-íslenzku hluthaf-
anna með ósk um að þeir leggi hana
fyrir hinn almenna hluthafafund í
Winnipeg til þess að hún verði rædd
þar og tekur jafnframt fyrir næsta
mál á dagskrá.”
Enn töluðu prófessor L. H. Bjarna-
son, Sveinn Björnsson og Benedikt
Sveinsson bókavörður.
Hin rökstudda dagskrá var þá bor-
in upp til atkvæði, en með þvi að
fundarstjóra þótti atkvæðagreiðsla
óljós, voru atkvæði látin fara skrif-
lega fram, eftir atkvæðamiðum.
Var þá kl. 3yí, en fundarstjóri gaf
fundarhlé til kl. 5, en atkvæði talin
upp í hléinu.
Kl. 5 eftir hádegi hófst fundurinn
aftur. Lýsti fundarstjóri að atkvæða-
greiðslan um dagskrána hefði fallið
þannig:
Já sögðu 2821, nei sögðu 5459, og
dagskráin þannig fallin. Þá borin
upp til atkvæða breytingartillaga á
skjali 13c (Ó. G. Eyjólfsson o. fl.J.
Talin upp atkvæði og féllu þannig:
alls greiddu 7917 atkv., já 5507, nei
2410. Lýsti fundarstjóri tillöguna
fallna, þar sem til lagabreytinga
þurfti samkvæmt félagslögunum, 15
gr., þrjá fjórðu hluta greiddra atkv.,
er eigi hefði fengist fyrir tillögunni.
Bar þá fundarstjóri upp fán skrif-
legra atkvæðaj tillögu stjórnarinnar
um laga breyting á skjali 13 b, og var
hún samþykt með öllum greiddum at-
kvæðum gegn 6. Lýsti fundarstjóri
hana samþykta.
Þá tekinn fyrir fjórði liður dag-
skrárinnar:
Kosning þriggja manna í stjórn fé-
lagsins, í stað þeirra, er ár ganga
samkvarmt hlutkesti.
Úr gengu stjórninni með hlutkesti:
Eggert Claessen, Halldór Daníelsson
og Garðar Gíslason.
Þá gengið til kosninga á einum
manni úr flokki Vestur-íelndinga
(i stað Halldórs Daníelssonar sem
kjörins af þeimj, og kosið á milli
þeirra tveggja, er Vestur-lslending-
ar höfðu tilnefnt fremsta, í bréfi, sem
er skjal 9 hér yið fundarbókina:
Árna Eggertssonar og Baldvins L.
Baldvinssonar. Sveinn Björnsson
gat þess, að hinn síðamefndi hefði |
tjáð sér í bréfi, að hann ætti mjög j
óhægt með að sitja í stjón Eimskipa-|
félagsins sökum anna og ýmislegs |
annars.
Atkvæði féllu þannig: Árni Egg-
ertsson hlaut 6284 atkv., Baldvin
Baldvinsson 1167, auðir seðlar voru
168. Lýsti fundarstjóri því Árna
Eggertsson kosinn úr flokki Vestur-
íslendinga.
Voru þá tilnefndir af fundarmönn-
um 8 manns úr flokki hluthafa bú-
settra í Reykjavík }sjá síðar í fund-
arskýrslunnij.
Þá lýsti fundarstjóri að meðan upp-
talning færi fram á atkvæðum, yrði
teknir fyrir aðrir liðir dagskrárinnar,
6. liður o.s.frv.
Tillögur um adkning hlutafjárins.
Sv'einn Björnsson form. félagsins
tók til máls og m*lti með tillögu
stj'órnarinnar á skjali 13 a. — sem
sé um að auka hlutaféð upp í 2 mil-
jónir, svo hljóðandi:
“Tillaga um aukning hlutafjáfins:
Frá félagsstjórninni: Fundurinn á-
kveður að heimila félagsstjórninni að
auka hlutaféð upp í tvær miljónir
króna.”
Borin undir atkvæði greind tillaga
stjórnarinnar, og samþykt í einu
hljóði.
Þá tekinn fyrir sjöundi liður dag-
skrárinnar:
Heimild til að láta byggja eða kaupa
skip.
Til máls tók Eggert Claessen, talaði
með tillögu stjórnarinnar á skjali 13
a um aukning skipastólsins, svo hljóð-
andi:
“Tillaga um heimild til aukningar
skipastólsin^. Frá félagsstjórninni:
Félagsstjórninni heimilast að láta
byggja eða kaupa 1 eða 2 millilanda-
skip auk strandferðaskipa þeirra, sem
heimild var gefin á stofnfundi til að
láta byggja eða kaupa. •
Tillagan born undir atkvæði og
samþykt í enu hljóði.
Tekinn fyrir 8. liður dagskrárinn-
ar:
Umræður og atkvæðagreiðsla um
önnur mál, sem upp kunna að verða
borin.
Tekin til umræðu tillagá um hækk-
un flutningsgjalda frá Gísla Sveins-
syni, svohljóðandi:
“Tillaga um hækkun flutriings-
gjalda. Frá Gísla Sveinssyni yfir-
dómslögmanni: Fundurinn telur ó-
hjákvæmilegt og sjálfsagt, eins og nú
standa sakir, að stjórn Eimskipafé-
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
Kaupmannahafnar
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
lagsins hagi flutningsgjöldum skip-
anna um sinn nokkuð eftir því, sem
önnur félög á Norðurlöndum gera og
hafa gert, síðan er ófriðurinn hófst.
Gengur fundurinn að því vísu, að
v*ntanlegur gróði af slíkri hækkun
flutningsgjaldanna leggist að öllu
leyti í varasjóð félagsins, svo að ])að
geti sem fyrst af sjálfsdáðum aukið
skipastól sinn og verði þannig' færara
um að halda uppi siglingum til hags-
muna fyrir alt landið.”
Tók tillögumaður fyrst til máls og
talaði með tillögunni, en hún er á
framlögðu skjali 13 d.
Auk hans tóku til máls: Sveinn
Björnsson, Bjarni Jónsson frá Vogi,
B. H. Bjarnason, Jón Þorláksson,
Magnús Sigurðsson og Ragnar Ólafs-
son.
(Sumir tóku til máls oftar en einu
sinni. Enn fremur talaði Gunnlaug-
ur Magnússon, úr Strandasýslu.
Þá borin upp rökstudd dagskrá, er
Jón Þorláksson bar fram, svohljóð-
andi:
“Með því að fundurinn felst á
stefnu þá um hækkun flutningsgjalda,
sem kemur fram í skýrslu félags-
stjórnarinnar, tekur fundurinn fyrir
næsta mál á dagskrá.
fStefna stjórnarinnar er sú, “að
hækka ekki flutningsgjöldin eftir J)ví
hvað mögulegt væri að nota sér neyð-
arástand það, sem nú er um skipakost
og flutninga, heldur að hækka þau
smámsaman, og fara þá að mestu
eftir því sem þörfin krefur vegna
aukinna útgjalda til þess «ð fyrirtæk-
ið beri sig fjárhagslega.”J
Þessi tillaga var samþykt með öll-
um þorra atkvæða. Lýsti fundar-
stjóri þá, að tillagan á 13 d. kæmi ekki
undir atkv'æði, þar sem dagskráin
hefði verið samþykt.
Kom þá til Umræðu tillaga um út-
boð hlutafjáraukningar, frá Ó. G.
Eyjólfssyni o. fl.< á skjali 13 e., svo-
hljóðandi:
“Um útboð á hlutafjáraukning.
Tillaga til fundarsamþyktar á aðal- i
fundi Eimskipafélags Islands 23. júní
1916. FFlutningsm.: Ó. G. Eyjólfs-
son, Páll H. Gíslason, Jón Björnsson,
Guðjón Björnsson, Einar Markússon,
f. h. Kristínar Árnadóttur Einar
Markússon, Jón Brynjólfsson, Nathan
& Olsen, R. P. Leví, Haraldur Árna-
son, S. S. Svavars. — Fundurinn
skorar á félagsstjórnina að bjóða ekki
væntanlega aukning hlutafjár út til
þeirra Vestur-íslendinga, sem ekki
hafa staðið í fullum skilum með borg-
un hlutafjár til félagsins.”
Töluðu um hana Páll H. Gíslason
kaupm., Sveinn Björnsson, Ó. G.
Eyjólfsson, Þórhallur Bjarnarson
biskup, Jón Þorláksson og Benedikt
Sveinsson.
Tillagan borin undir atkvæði og
feld með yfirgnæfandi atkvæðafjölda
(6 greiddu atkvæði með tillögunni.J
Fundarhlé var þvínæst gefið frá
kl. 8^2—9yí. Hófst fundurinn aftur.
Lokið upptalningu atkvæða hinna til-
nefndu manna, er áður var getið, eft-
ir fjórða lið dagskrárinnar.
Tilnefndir voru þessir:
Eg^rt Claessen . .. méð 7055 atkv.
Halldór Daníelsson . — 5735 —
Thor Jensen..........— 4806 —
Garðar Gíslason . .— 4183 —
Jón Þorláksson . ... — 3879 —
Jón Björnsson .. .. — 3448 —
Magnús Sigurðsson . — J437 —
Halldór Þorsteinsson — 1185 —
Næstir fengu atkvæði:
Páll H. Gíslason.........| 976 —
Björn Kristjánsson .. .. 846 —
Sighvatur Bjarnason . .. 707 —
Thpr Jensen (Ólafur Thor sonur
hans fyrir hans höndj og Magnús
Sigurðsson neituðu að taka á móti
kosningu, ef þeir yrðu fyrir kjöri.
Komu þá í þeirra stað tilnefndir með
mestum atkvæðafjölda Páll H. Gísla-
son og Björn Kristjánsson, er þó
taldist undan kosningu.
Fór þá kosning fram um fjóra af
þessum átta tilnefndu mönnum, í
stjornarnefnd félagsins. Kosningu
hlutu þessir:
Eggert Claessen .... með 7415 atkv.
Halldór Daníelsson .. — 6156 —
Jón Þorlákssón .. .. — 4907 —•
Halldór Þorsteinsson — 4747 —
iNæstir fengu atkvði:
Jón Björnsson .......... 1236 —
og Garðar Gíslason .. . .i 3069—
Þá var loks tekinn fyrir fimti lið-
ur dagskrárinnar:
Kosinn endurskoðandi í stað þess,
er frá fer, samkv. hlutkesti og einn
varaendurskoðandi.
Út var dreginn með hlutkesti end-
urskoðandi Ó. G. Eyj'ólfsson kaup-
maður.
Kosning endurskoðanda fór þá
fram og hlaut kosningu (við skrif-
lega atkvæðagreiðsluj: Ó. G. Eyjólfs-
son með 2133 atkv'. Næstur fékk at-
('Niðurl. á 3. bls.J
Vöxtur félagsrjóma-
búanna
í SASKATCHEWAN
Hin fimtán félags rjómabú, sem rekin eru af
búnaðardeildinni, sjá um sölu fyrir allan rjóma, sem
bændumir í Saskatchewan geta fram leitt.
Með því að starfrækja þessi rjómabú undir einni
stjórn, er framleiðslukostnaður lækkaður eins og mest
má verða og allra hæsta verð fengið fyrir rjóma.
pessi rjómabú eru á ýmsum stöðum fylkisins, og
er það þess vegna vinnandi vegur svo að segja fyrir
hvem einasta bónda að flytja á samvinnu rjómabú.
Rjóminn er allur aðgreindur eftir gæðum og
borgað fyrir hann eftir því. Sætur rjómi og bragð-
góður er borgaður 5 centum hærra verði fyrir pundið
af smjörfitunni en súr rjómi og bragðslæmur; það
borgar sig því að hirða vel um rjómann.
Tölur þær, sem hér fara á eftir, sýna vöxt og við-
gang samvinnu rjómabúanna í Saktachewan um síð-
astliðin 8 ár.
Ár . Tala rjómab. Tala notenda Smjörpund
1907 .. 4 213 66,246
1910 .. 7 1,166 507,820
1913 .. 11 2,681 962,869
1914 .. 13 3,625 1,398,730
1915 .. 15 5,979 2,012,410
Áritun á allar rjómasendingar: “THE GOVERN-
MENT CREAMERY” til einhvers af eftirfylgjandi
stöðum, sem næstur er þægilegustu járnbrautarstöð
fyrir yður:
Birch Hills Lanigan Regina
Cudworth Lloydminster Shellbrooke
Canora Melville Tantallon
Fiske Melfort Unity
JEerrobert Moosomin Wadena.
Langenburg Oxbow
Upplýsingar um verð, flokkun smjörs, flutnings-
skýringar eða annað fást hjá rjómabússtjóra þeim,
sem næstur yður er, eða frá aðal umboðsmanni rjóma-
búanna.
W. A. WILSON,
Dairy Commissioner.