Lögberg - 27.07.1916, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. JÚLÍ 1916.
5
í kvæðinu “Áfram”, sem hann
orti árið 1872, segir hann meðal
annars:
“Er íslenzku kaupförin sigla um
sjá
og sjálfir vér kraftanna neytum,
þá hlæjum að kúgun—því hver
getur þá
oss hamlað að skipinu beitum?”
Hugsum okkur að íslendingar
hefðu þá—fyrir nálega hálfri
öld—hafist handa og byrjað eig-
in verzlun á eigin skipum; ætli
hagur þjóðarinnar og menning
hefði þá ekki verið blómlegri en
raun varð á? Næsta hálfa öld-
in svarar þeirri spurningu.
pegar eg var um fermingu—
rétt um það leyti sem Jón ólafs-
son komst fyrst á þing, þá var
ekki rifist meira um nokkum
mann mér vitanlega en hann.
Sumir töldu hann öfgamann og
æsinga og ekkert annað, aðrir
skoðuðu hann eins og brautryðj-
anda allra framfara. Hann hafði
talað á fundi í Reykjavík —
mig minnir árið 1882—og hald-
ið því fram að konur ættu að
hafa atkvæði jafnt og menn,
vinnufólk jafnt og húsbændur;
ekkert vistarband ætti að eiga
sér stað; allir ættu að mega fara
hvar um land sem þeim sýndist
án sekta; konungkjömir þing-
menn ættu ekki að vera til o.s.fr.
petta var kenning sem ekki
féll í frjóan jarðveg í þá daga,
og um það var jafnvel deilt
hvort maðurinn væri með öllum
mjalla eða ekki. Nú er þetta alt
orðið að lögum.
Um Jón sem löggjafa—þau
lög er hann hafi sérstaklega
komið í framkvæmd og stefnur
er hann hafi fylgt, er ekki tími
né rúm til að ræða hér; það mál
er bæði flókið og undir álitum
komið, en hitt skal óhikað tekið
fram að hann undirbjó huga
þjóðarinnar og gerði hann mót-
tækilegan fyrir ýmsar framfar-
ir, sem aðrir komu til leiðar síð-
ar, og hann kveikti eld og áhuga
ungra manna með ræðum, ritum,
ljóðum og athöfnum, ef til vill
í stærri stíl en nokkur annar
um það leyti sem hann lét mest
til sín taka; í því lágu hans
mestu pólitísku áhrif og stjórn-
málastörf. Og þegar hann fékst
við einhver sérstök ritstörf, þá
valdi hann oftast eitthvað til
þess að vekja og hrynda áfram.
Pannig þýddi hann hina heims-
fvægu bók “Frelsið” eftir John
Stuart Mill, og fleira.
Pegar talað er um stjórnmál
kemur margt til athugunar.
Flest þjóðfélagsmál heyra þeim
fil. enda var það fátt sem Jón
ekki lét sig varða. Hann skrif-
aði um bankamál, landbúnað,
sjávarútveg, bindindismál og ó-
tal margt annað er að stjórn-
málum laut; auk fjölda rita og
ritgerða um skáldskap, heim-
speki, trúmál, sögu, málfræði o.
fk Einnig þýddi hann nokkur
ágæt rit, svo sem “Kátur piltur”
°g “Sigrún á Sunnuhvoli”, hvort-
tveggja eftir Björnstjeme
Björnsson, og eru þær þýðingar
báðar þjóðkunnar og þjóðfræg-
ar.
Pess var áður getið að Jón
mundi hafa verið mesti æfin-
týramaður sinnar tíðar, og
munu tæplega skiftar skoðanir
um að svo hafi verið.
Skólalíf hans var víðburðarík-
ara en flestra annara, þótt hann
kæmi manna yngstur í skóla.
ódælska og alls konar unggæðis-
háttur, einkendu veru hans þar
svo mjög að fá munu dæmi slíks;
hefir hann sjálfur sagt af því
margar sögur.
Á þeim tímum var drykkju-
skapur og gjálífi margra menta- :
manna í algleymingi heima og
margir þeirra í skóla er síðar
Urðu þjóðkunnir menn; enda er
Það eftirtektavert í sögum allra
landa að margir þeirra sem síð-
ar urðu forustumenn þjóðanna
hafa verið ódælir æfintýramenn
á yngri árum. Og þetta er eðli-
legt, þeir eru eins og vellandi
hver, sem spýtir og gusar við
hverja hreyfingu. Geysir er
sannarleg ímynd þessara manna;
ekki þarf annað en kasta í hann
hnausum, til þess að sjóðandi
vatnssúlur standi tugi feta í loft
upp.
Pegar tilfinningaríkir ung-
hngar sjá eða heyra einhverju
misboðið sem þeim er kært, þá
er eins og sé kastað nokkurs kon-
ar “hnaus” í undirdjúp hugsana
þeirra og þeim er ekki rótt fyr
en þeir gusa honum frá sér með
heitum fossum og sterkum.
Svona var Jón ólafsson og
svona hafa fleiri verið á öllum
Öldum með öllum þjóðum.
Og hvar væru þjóðirnar, hvar
Væri heimsmenningin, ef hún
hefði ekki notið þessara manna?
peir eru allir á “undan” tím-
anum, eins og það er kallað, en
sannleikurinn er sá að ef allir
fylgdust með því sem er, allir
væru “samferða” tímanum eða
véttara sagt tíðarandanum, þá
þektust engar bætur né breyt-
ingar; þá stæðu allir í sömu
sporum altaf og allstaðar.
Að hafa verið dæmdur fyrir
landráð, flúið og verið í útlegð;
átt síðan í málaferlum við æðsta
mann landsins og farið aftur
huldu höfði og landflótta og
hafa gengið í gegn um alt þetta
á tvítugs aldri, það er að minsta
kosti alveg éinstætt í sögu fs-
lendinga á síðari tímum, og jafn-
vel þótt víðar sé leitað í tíma eða
rúmi.
Að koma svo heim til ættjarð-
ar sinnar og verða konungkjör-
inn þingmaður, það er líkara æf-
intýri en virkileika.
Sá sem skrifar sögu Jóns ól-
afssonar á mikið verk fyrir
hendi, bæði skemtilegt og vanda-
samt; en verði hún vel úr garði
gerð og engin hlutdrægni látin
komast að, þá verður það merki-
leg bók að mörgu leyti, og hvað
sem annars má um hann segja,
þá er það víst að hann sagði satt
í “Kveðju til íslands”:
“Nokkurn son þú aldrei hefir átt
gem elskar heitar þig en eg hef
gert”.
pótt þjóðin hafi átt meiri
“skapstillingamenn”.
Sig. JÚI. Jóhannesson.
Foam Lake bygðar búar heiðra G.
J. Bildfeil og konu hans.
Þann 12. þ.m. var þeim heiðurs-
hjónunum Gísla J. Bildfell og konu
hans Valgerði Eiríksdóttur haldiö
veglegt- samsæti að samkomuhúsi
bygðarinnar Bertdale í tilefni af
því að þá höfðu þau hjón verið gift
i 25 ár.
í samsæti þessu munu alls hafa
tekið þátt á annað hundrað manns,
eða nærfelt allir íslendingar i bygð-
inni. —
Samkomuforseti eða skálameist-
ari, eins og W. H. Paulson vill kalla
það, var Mr. Jón Einarsson.
í heiðurssæti voru brúðhjónin
leidd af þeim Mr. og Mrs. B. Ja-
sonsson og um leið vottaði þing-
heimur þeim virðingu sína með því
að standa upp.
Þegar forseti hafði með nokkr-
um velvöldum orðum boðið brúð-
hjónin og aðra velkomna, var sung-
inn sálmurinn: “Hve gott og fag-
urt” o.s.frv. og að því búnu hélt
presturinn séra Jakob Kristinsson
stutta ræðu.
Bbrð voru búin ríkulega, eins og
Foam Lake búum er lagið, og tóku
nú allir eftir áeggjan forseta að
taka óspart til matar síns, því þótt
tilefni samkomunnar að sumu leyti
mætti likja við haustið, þá var
verulegur lífgandi vorbragur yfir
öllu, enda var veður hið elskuleg-
asta og borðhaldið var hvergi í-
þyngt með þungum eða tormeltum
ræðum, en glaðværðarkliðurinn var
sem fuglakvak um varptíma.
Að borðhaldi afstöðnu afhenti
forseti þeim hjónum að gjöf, Mr.
Bíldfell silfurbúinn göngustað, en
Mrs. Bíldfell gullúr með festi af
sama málmi og þess utan nær 90
dollara i peningum á silfurdiski. —
Að þessu loknu hófust ræðuhöld,
og skemtu rnenn sér með söng
ýmissa islenzkra laga á milli ræð-
anna.
Þeir sem töluðu, voru: Mr.
Sveinn Eiriksson, Jón Janusson, G.
Eaxdal, Jakob Norðmann og Jón
Torlacius. Mrs. Ingi flutti stutt
erindi í bundnu máli.
Þau hjón Mr. Bíldfell og kona
hans eru fyrstu íslenzkir innflytj-
endur í þessa bygð. Þau fluttu
hingað fyrir 24 árum og eins og
einn ræðumaður, Mr. Jón Janusson
benti á, hefði átt vel við að steypa
saman hátíðahaldi þessu við 25 ára
hátíöahald bygðarinnar sem fram
ætti að fara að ári, en öðrum fleiri
fanst ógjörlegt að fækka með því
hátíðunum, þær væru ekki of marg-
ar. og það reið baggamuninn, enda
er framkoma þeirra hjóna gagnvart
síðari innflytjendum, hvað gestrisni
og aðra hjálpsemi snertir, ve!
þess virði að þess sé oftar minst.
Samsæti þetta stóð frá kl. eitt
61 kl. 10 síðdegis, og mun óhætt
mega telja eitt með þeim beztu í
þeirri röð sem hér hefir verið
haldið, enda var þvi af forseta
stjórnað með lipurð og fjöri, eins
og hans' er vandi. Ræðurnar voru
stuttar, en hver hafði af eigin
reynslu sitt að segja um ósérhlífni,
hjálpsemi og framtakssemi þeirra
hjóna, og hversu vel þeim hafi
gengið að stjórna farkosti sinum
gegnum brim og boða.
Eftir klukkan 10 skemti unga
fólkið sé’r við dans til kl. eitt.
Kveðja
til Árna Sveinssonar
Hr. Árni Sveinsson.
Eg hefi lesið gaumgæfilega at-
hugasemdir þínar við svar mitt til
þín, og þykja mér þær það ómerki-
legasta, sem komið hefir frá þinni
hendi. Þú leggur auðsjáanlega alt
kapp á, að þyrla upp sem mestu
ryki, og villa mönnum sjónir í þessu
máli, með útúrsnúningum, hártog-
unum og ómerkilegum orðafjölda.
Islendingadagurínn í
Riverton, Man,
PROGRAM
Minni íslands, RæÖa, . . . .
Canada, Rœða, . . . .
Kvæði, . , . .
“ N. íslands, Ræða . . .
. B. Marteinsson
. S. Thorvaldson
Gutt. Guttormsson
Sigtr. Jónasson
Minni íslenzkra hermanna, Ræða, Séra Jóh. Bjarnason
Margvíslegar íþróttir: Kapphlaup, kaðaltog, glímur.
stökk, o.s.frv. Verðlaun gefin vinnendum í hvert skifti,
Riverton hornleikaraflokkur spilar öðru hverju allan
daginn.
Dans í Riverton Hall að kveldinu. Riverton Or-
chestra spilar fyrir dansinum.
Hér eru nokkur dæmi gripin af
handahófi úr grejn þinni:
Þú segir, að eg hafi byrjaS um-
bótatilraun mína með því að minna
á það, að Argyle-íslendingar hafi
eitt sinn verið nefndir “andlegir
Homstrendingar”. Fyrirlestur
minn um samkvæmislífið hélt eg
síöastliðinn vetur, en athugasemdin
birtist ekki fyr en á þessu sumri.
Þú viröist hafa veitt fyrirlestrinum
litla eftirtekt, en hnotið um þessi
tvö orð og strandað þar. Þessi tvö
orð, sem eg i grandleysi notaði í
sambandi við það, er eg vildi segja
um Argyle-lslendinga, hefir þú nú
gert að hermerki þínu, og veifar ó-
spart framan í bygðarmenn, til þess
að æsa upp þá, sem kynnu að vera
svo fáráðir, að láta blekkjast.
Þú segir það ósannindi, að allir
forgöngumenn bygðarbúa á fyrri
árum séu fallnir úr lest. Allir,
sem iþú taldir upp í fyrri grein
þinni, eru fallnir úr lest, og við þá
eina átti eg. Þetta er hártogun þín.
Samkvæmt skýringu minni áður
birtri sagði eg það eitt um Argyle-
fslendinga að mér virtist skorta til,
að þeir sköruðu fram úr í félagsskap
og andlegum störfum, svo sem þeir
gera í búskap að sögn kunnugra
manna. Fram hjá þeirri skýringu
gengur þú algerlega, til þess að geta
haldið áfram að vonzkast, og eyða
mörgum óþörfum orðum. Ef það
er svo augljóst sem ráða má af orð-
um þinum, að þessi ummæli hafi
við ekkert að styðjast, því þarftu
þá að ganga slikan berserksgang,
og hafa svo hátt ? Þú ættir að geta
bent á það, sem birst hefir í blöð-
um og tímaritum úr Argyle nú á
seinni árum. Þú ættir að geta bent
á málfundafélög ungra manna,
íþróttafélög, samvinnufélög og
mælskumenn. Þú hefir bent á einn
ungan mann sem rétt nýlega hefir
komið fram. Eg hefi heyrt til hans,
og Hkað mjög vel. Þrátt fyrir
hömlur og erfiðleika hafa hæfileik-
ar hans rutt sér til rúms á ræðu-
palli frammi fyrir almenningi. En
þú ættir að geta bent á fleiri í svo
fjölmennri bygð og vel mannaðri.
íslendingadagshátíð er haldin all-
víða í bygðum ísl. Því bendir þú
ekki á slíka hátíð í Argyle? Þegar
þú skrifar mér næst, ættir þú að
eyða minna af rúmi blaðanna, en
hafa orð þín mergjaðri.
Heldur þú að búskaparáhyggjur
vinnumanna þinna sé eins miklar
og þinar eigin, sem stjórnar verka-
lýð þinum, berð heimilið þitt alt
fyrir brjósti, sérð því fjárhagslega
borgið o.s.frv., o.s.frv.? Fleira ætla
eg ekki að tína til, því nóg er komið.
Rógburði þínum og persónulegum
árásum á mig svara eg fáu, því það
er bygt á litlu viti. Þér er alls ó-
kunnugt um félagsstarfsemi mína
og framlög til slíks. Veit ekki að
hverju orð þín lúta um ófélagslyndi
mitt, nema ef vera skvldi að því,
að eg stend ekki i söfnuði; þykir
það líklegt, því, þú slettir til þeirra,
sem hafi gagn af félagsskapnum en
vilji ekki styðja hann. Úr því þú
seilist svo langt til þess að sveigja
að mér persónulega, væri mér ekki
á móti skapi að við bærum þar sam-
an plögg okkar og sæjum hvor okk-
ar væri sjálfum sér samkvæmari í
því efni. Óþarft var að reka horn-
in í þá menn, sem standa utan við
deilu okkar. En slikt verður þeim,
sem ekki kunna sér hóf.
Nú mun eg ekki oftar níðast á
góðsemi Lögbergs og langlundar-
geði lesendanna í þessari deilu.
Fara munt þú enn á stúfana, ef eg
þekki þig rétt, en eg ætla að taka
því karlmannlega og þegja. Vertu
svo vinsamlegast kvaddur.
Til íslendinga í Argyle.
Áður en eg legg frá mér pennann
i þessari deilu vil eg bera fram þá
ósk mína, að þrátt fyrir veðragang
þann, sem út af þessu hefir risið,
megi, þegar um hægist, eitthvað gott
af því fljóta. Þótt svo hafi til tek-
ist, sem raun er á orðin, var tilgang-
ur minn sá sem eg hefi áður á vikið.
Eg hefi þegar bent á, hvað mér virð-
ist skorta á ágæti þessarar bygðar,
og því hefir ekki verið hnekt í einu
einasta orði. Æskulýðurinn þarf að
vera alvörumeiri, hugsa meira,
starfa meira saman í félögum svo í
áttina stefni til samvinnu og sam-
vamar gegn f járdráttarsýkinni,
óhreinum viðskiftum, einangrun og
lágfleygum hugsunarhætti.
Það er í sjálfu sér ekki tiltöku-
mál, þótt félög deyi, ef félagsand-
inn lifir og brýzt fram á nýjan leik.
Og þá er vel farið, er ungir menn
rísa upp og láta þá gömlu ekki falla
óbætta, — því:—
“Þótt bili hendur,
er bættur galli;
ef merkið stendur
þótt maðurinn falli”.
Jónas horbergsson.
íslendingadagurinn í Wynyard.
Vatnabygðirnar hafa venjulega
haft góðan íslendingadag, en það
ber hún með sér skemtiskráin, að
enn þá betur hefir verið vandað til
hans í ár en nokkru sinni fyr.
Ræðurnar, sem að sjálfsögðu ættu
að vera aðalatriðið á slíkum þjóð-
hátíðum, verða eflaust góðar með
afbrigðum. Þeir sem þær flytja
eru allir viðurkendir að vera meðal
færustu manna er vér eigum hér
vestra.. Verður óefað fjölment á
Wynyard annan ágúst.
Til íslendinga á Gimli.
Sökum þess að “commissioning”
séra Octaviusar Thorlákssonar fer
fram næsta sunnudag og ætlast er
til að allir prestar kirkjufélagsins
séu þar, verður engin guðsþjónusta
á Gimli þenna dag á íslenzku. En
séra John Maclean D.D. frá Winni-
peg prédikar að kveldinu á Ensku.
Vinsamlegast,
Carl J. Olson.
PANTAGES.
Þar fara fram alls konar leikar
og sýningar næstu viku. Sérstak-
lega verður þar ýmislegt hlægilegt
og s'kemtilegt.
Henrietta De Serris og félag
hennar er frægur flokkur sem þar
verður og skemtir vel. Sýnir hann
bæði leiki og listaverk sem eru
heimsfræg. Þar á meðal frá stríð-
inu og myndir af því sem eyðilagt
hefir verið þar.
Benny and Hazel Nann, eru
ágætt söng- og leikfólk.
DOMINION
“The Common Law” heitir leikur
sem þar fer fram og byrjar á mánu-
daginn. Er hann búinn til upp úr
sögu með sama nafni, sem mikið
orð hefir fengið á sig að verðleik-
um.
Fred Kerby, sem allir kannast
við, er nú kominn aftur, og mun
það gleðja marga.
í sumarfríinu hefir leikhúsið alt
verið skreytt og prýtt, og er nú
miklu fegurra en áður.
Bréf frá pýzkalandi.
Kæra móðir mín.
Eg býst við að þér sé farið að
þykja það undarlegt að eg skuli
ekki skrifa þér; ert þú ef til vill
orðin hugsjúk yfir mér; en ástæðan
er sú að eg hefi fluzt frá einum
stað i annan upp á síðkastið. Við
erum einhversstaðar í Rússlandi
eða Póllandi við vegagerð. Pétur
er líka í þeim hóp.
Við vildum ekki vinna, en vorum
þvingaðir til þess; það er mánuður
síðan við fórum frá Munster og
það hefir farið langur tími til þess
að koma sér fyrir.
Við erum að fá fyrstu bréfin.
Við búumst við sendingum eftir
þessa viku. Eg fekk bréf frá þér
frá 3. apríl og póstspjöld. Eg held
við verðum hér aðeins í nokkra
mánuði; en á meðan er skrifað ut-
an á alt til okkar til Frederickshaf-
en. Hingað til hefir það verið ó-
mögulegt að fá að reykja hér og
þurfum við því nauðsynlega að fá
sendingarnar.
Eg hefi engar aðrar fréttir sem
stendur nema það að við erum ágæt-
lega frískir.
Skilaðu beztu kveðju til allra og
,Pétur sendir kveðju sína.
Þinn elskandi sonur.
Pte J. Pcterson.
-Utanáskrift:
British Prisoner of War
No 1653, 8th Canadians
No 1 Comp., ist Engl. Command
Gefangenlager, Friedrichfeld,
Germany.
pjóðræknissjóðurinn.
Þ'essir hafa gefið í Þjóðræknis-
sjóðinn, sein fylgir. Safnað af S.
O. Eiríksson, Oak \riew, Man.:
R. P. Peterson $2.00, Carl Kjerne-
sted $2.00, S. Sigfússon $2.00,
Amljótur Gíslason $2.25, F. O.
Lingdal $4.00, S. Brandson $1.00,
Kr. Brandson $1.00, James Good-
man $2,00, Eyjólfur Sveinson $2.00
Harry Davidson $2.00, Magnús
Davidson $2.00, Pétur V’igfússon
$2.00. S. O. Eiríksson $6.00, Sig-
prður Eiríkson $2.00, Christian
Eiriskson $2.00, Ármann Eiríksson
$1.00, John Magnússon $5.00, Ein-
ar Sigurðsson $6.00. — Samtals
$4<5'25' _
ÞAKKLÆTI.
Með hrærðu hjarta þakka eg öll-
um þeim, er sýndu mér hluttekningu
við fráfall míns elskulega sonar á
vígvellinum, með því að skrifa mér
og koma til mín; það yrði of langt
að nafngreina þennan hóp, en mér
er skylt að nefna Miss. Þuru Good-
man, sem v'ar reiðubúin að gera alt
sem hún mögulega gat fyrir mig.—
Sérstaklega þakka eg okkar góða
presti, séra Birni B. Jónssyni, fyrir
minningarorðin í kirkjunni, einnig
komu hans til mín, og svo margt
fle'ira gert fyrir mig. Alt þetta skín
sem sól i gegn ,um sorgina.
Að síðustu þakka eg guði fyrir
alt og bið hann, sem græðir öll sár,
að vera öllum þessum næstur, þegar
sorg og mótlæti bera að höndum.
Mrs. J. Preece,
687 Winnipeg Ave.
\T<• .. 1 • timbur, fjalviður af öllum
Nyjar vorubirgðir tegu„dum> g„rcttu, og a]..
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
Limited
HENRY AYE. EAST
WINNIPEG
SEGID EKKI
“UG GKT EEKI BORGAB TANVI.ÆKNI NC.’*
Vér vltum, að nú gengur ekkl alt að 6*kum ok erfltt er að el«naaa
aklldlnca. Bf tll vlll, er oaa það fyrir beatu. >að kennlr ees, aem
verðum að vlnna fyrlr hverju centl, að meta (lldl penlncn.
MINNIST þess. að dalur sparaður er dalur unninn.
MINNIST þeea elnnlg, að TENNUR eru oft melra Tirðl en peningnr.
BCEUI/BRIG9I er fyrsta spor tll hamlnxju. >yl verðlð þér að vernda
TEVNURNAR — Ná er timinn—hér er ntaönrlnn til aC láta gere vUI
tennur ySar.
Mikill sparnaöur á vönduðu tannverki
KINSTAKAR TKNNUR $5.00 HVER BE8TA 29 K.UL GTJUi
$5.00, 22 IiARAT GUUvTENNUR
VeHJ vort ávalt óbrejrtt Mðr| bnndruC manns notn sér hl8 U|* varS.
HVERS VEGNA EKKJ pO ?
e Fara yöar tilbúnu tennur vel?
eða Kensn þser iðulega úr skorðum? Kf þær sera það, finnið þé tann-
lækna, sem *eta *ert vel vlð tennur yðar fyrlr væ*t v*»C.
BG slnnl ySnr sj&lfur—NotiC fimtán éra reynsin vora vtS tannlæknlncns
$8.00 HVALBEIN OPl® A KVÖLDUM
DE, P AESONÖ
HeGREBTT BLOCK, PORTAGR AVE. Telefónn M. 800. Uppt yfts
Grand Trunk farbréfa OnUMola
S 6 L S K I N
BARNABLAÐ LÖGBERGS
I. ÁR. WINNIPEG, 27. JÚLÍ 1916 NR. 43
gafst mest af öllum börnunum, og
I þó ert þú fátækust; það var fallegt
af þér.”
Samkoman var byrjuð, söngur-
inn og hljóðfæraslátturinn kvað
við um allan salinn. Mæðgurnar
gengu til sætis. Guðfinna litla leit
í kring um sig, henni varð litið á
kjólana og skóna sem hinar stúlk-
urnar voru í, þeir voru allir nýir
og sumir mjög skrautlegir. Skórn-
ir sýndust allir nýir; konurnar
voru allar vel búnar líka, hún leit
á sinn kjól, hann vár gamall og
upplitaður, en vel hreinn; og skórn-
ir, þó þeir væru vel burstaðir, þá
voru þeir þó götóttir. Hún fann
kinnarnar á sér verða brennheitar
og hún þorði varla að líta upp; hún
átti ekki heima innan um svona vel
búið fólk, fanst henni. Loks leit
hún á móður sína. Hún var í göml-
um, en vel þvegnum kjól, með
gamla skó; svipur hennar var ró-
legur og alvörublandinn. Hénni
varð litið þvert yfir húsið, þar stóð
maðurinn sem tók við peningunum.
Hann sá liana og brosti og hún gat
ekkí annað en brosað líka. Henni
kom til liugar það sem hann sagði
við hana, henni d’att líka í hug, það
sem gamla konan sagði henni og
sem var svo likt því sem móðir
hennar talaði svo oft við hana.
Þessar hugsanir og hinn rólegi
svipur móður hennar hrundu í
burtu hinum óþægilegu hugsunum
hennar að miklu leyti.
Móðir hennar tók engan þátt x
gleðinni, hún fór snemma heim;
hún þurfti að sofa, því hún mátti
til með að sauma mikið næsta dag.
Guðfinna litla sá stór tár velta nið-
ur kinnar móður sinnar þegar þær
voru að hætta. Hún gat ekki skilið
þá af hverju lá svona illa á henni
eða hvað mikið þær höfðu mist við
fráfall föður hennar. Hún las bæn-
irnar sínar og mamma hennar kisti
hana, svo lokaði hún augunum og
endurtók í huga sínum þangað til
hún sofnaði þessa barnslegu bæn:
“Góði guð mirin á himnum, hjálp-
aðu mér svo eg geti orðið góð
stúlka altaf, altaf ósköp góð stúlka.
Þá get eg hjálpað henni mömmu,
svo hún þurfi ekki að vinna svona
mikið og huggað hana svo aldrei
liggi illa á henni, og þegar eg er orð-
in stór á hún ekkert að gera nema
það sem hún vill.”
Þessu loforði sínu gleymdi hún
heldur ekki, en efndi það vel og
varð góð og gæfusöm stúlka.
Glæðum í byrjun góðar tilfinn-
ingar barna okkar.
Perla.
Barna þula.
i(Úr "Kátum plltl”)
Komdu, komdu, kiðlingur,
komdu, mömmu grákálfur,
komdu, kötturinn Branda,
komdu að mjálma að vanda,
andarungar, eltið mig,
ekki er vert að fela sig.
Komið, grislingar gráir,
gangfærir vart, svo smáir,
og dúfumar mínar
með fjaðrirnar fínar:
Glitrar dögg á meiði,
glatt skin sól í heiði;
og hásumar er nú, og hvergi frem-
ur, .
en kallaðu á haustið—og það kemur.
fjón Ólafsson þýddi).
Ljómandi fallegt kvæöi eftir
Ýndo kemur í næstu blöðum Sól-
skins. I
Kistillinn hans afa
Leikur handa börnum.
Eftir Jakob Briem.
(NiSurl.)
Ingibjörg: Sæl verið þið
Hvers lags er þetta, hvað eruð þið
að hafast að. Breytið þið nú, elsku
börnin mín, eins og eg bað ykkur
áður en eg fór, mikil ósköp eru að
vita til ykkar. Það var gagn að ekki
var messað, svo við gætum komið
heim, að ykkur, með alt athæfið.
Hvar er hann afi ykkar?
(Ólöf með tárin í augunum hleyp-
ur upp um hálsinn á mömmu sinni).
Ólöf: Elsku mamma! vertu nú
góð og fyrirgefðu okkur öllum!
Ingibjörg: Réttast væri nú samt
að hýða ykkur öll, en þegar börnin
iðrast og biðja syndafyrirgefningar,
þá er varla mögulegt annað en að
fyrirgefa þeim, af því við viljum
að guð geri það sama við okkur,
þegar við gerum eitthvað lj’ótt. En
segið þið mér þá alveg satt, af
hverju voruð þið drengir að fljúg-
ast á?
SigríSur: Þeir voru að jagast
um galdrabréfið, sem þeir héldu að
væri, og vildu báðir hafa það, og
svo fóru þeir að tuskast út úr því.
Ingibjörg: Hvaða galdrabréf,
nú er heyrandi til ykkar, lofið þið
mér að sjá það 1
('Ólöf beygir sig niður á gólfið
eftir bréfinu og fær mömmu sinni
þaðj ; Hérna mamma mín! (Ingi-
björg les bréfið með miklum á-
hyggjusvip, sem einlægt vex með
lestrinuin).
Ingibjörg: Guði almáttugum sé
lof og þakkir, fyrir þenna dag!
Hvar er afi ykkar, og hvar hafið
þiö fundið þetta bréf?
Ólöf: Þáð var undir skinninu,
sem liggur þarna á gólfinu, utan á
spjaldinu á stóru guðsorðabókinni
hans afa, biblíunni. (Rétt i þessu
kemur Stefán inn og leiðir gamla
Þorvald, sem staulast mjög hægt).
Stcjá)i: Sæl verið þið, börn!
Þið hafið farið dáfallega með hann
afa ykkar, að gleyma honum úti
við fjós, og láta hann svo vera að
staulast einan heim, hann var rétt
kominn að brunnvökinni og hefði
máske druknaö þar, hefði eg ekki
komið að honum í sömu svifunum.
Nú skal eg segja ykkur hvað eg
ætla að gera við ykkur. Eg tek
ykkur eitt á eftir öðru og rass-skelli
ykkur duglega, svo þið getið munað
eftir því næsta sunnudag, hvemig
þið eigið að breyta þá. Hvar er
slípólin mín?
Ingibjörg: Við verðum að fyr-
irgefa þeim alt í þetta sinn, góður-
inn minn! Þau hafa fundið fyrir
okkur 5,000 ffimm þúsundj ríkis-
dali, sem föður minn hefir vantað
næstum því nú í þrjátíu ár.
Stefán: Hvað meinarðu með
því, fundið peninga fjTÍr okkur?
já, það er líklega helzt, það bregður
ekki vananum að þau finni peninga
eða hitt þó heldur. Þau finna það
hvernig helzt, þau eigi að vinna
böm!