Lögberg - 31.08.1916, Blaðsíða 1

Lögberg - 31.08.1916, Blaðsíða 1
Peerless Bakeries Heildsöluverzlun Búa til beztu tegundir af sætabrauði. Ekkert sparað til að hafa það sem ljúffengast. Giftingar kökur búnar og prýddar sérstaklega vel af manni sem er meistari íþeirri ðn. Kringlur og tvíbökur einnig til sölu. Pantanir frá verzlunarmönnum út um landið fljótt afgreiddar. C. HJALMARSON, Eigandi, 1156-8 Ingersoll 8t. - Tals. G. 4140 öQbef Q' 29. ARGANGUR WINNIPEG, MANITOBA. FIMTUDAGINN 31. AGÚST 1916 NÚMER 35 ROUMANIA SEGIR AUSTURRÍKISTRÍD Á HENDUR Þetta er mikilsvert fyrir bandamenn, með því að Þjóðverjar og Austur- ríkismenn eru með því hindraðir í (lutningum til Asíu. Má segja að Roumania haldi lyklinum að Ragdad Þótt Rumania sé ekki stórt land, iþá er fólksfjöldinn allmikill og her- inn sagður harSsnúinn. ÞjóSin er 6,800,000 aS tölu; er þar 580,000 æfSra hermanna og sagt aS um 1,000,000 sé þar herfærra manna. Herinn hefir veriS viS öllu búinn svo mánuSum skiftir og er þar eng- inn hörgull sagSur á skotfærum, því þeir hafa þegar fengiS mikiS af þeim frá Japan. Eitt af því sem þátttaka Roum- ena í stríSinu hefir í för meS sár er þaS aS nú geta Rússar fariS þar í gegn og ráSist á Búlgaríu. Austurríki er nú í þeirri klemmu sem veitir illa aSstöSu. Rússar sækja aS þeim aS norSaustan, ítalia aS suSvestan og nú koma Roumen- ar aS austan og suSaustan; eiga þeir því í hættulegri vök aS verjast. ViS þetta bœtist þaS aS um helm- ingur íbúanna í Bukovina og T ransylvania eru kynbræSur Roumena; hafa Roumenar veriS hart leiknir í Ungverjalandi og er ekki ólíklegt aS þeir fagni komu Roumena og gangi þeim viljugir á vald. Þá má einnig taka það til greina aS ekki er ólíklegt aS þetta hafi þau áhrif á Grikki aS þeir einnig fari í stríSiS bandamanna megin. Er ekki fjarri sanni aS geta þess til aS Grikkland, sem nýlega var í stríSi meS Roumenum og Serbum á móti Búlgörum gangi nú í liS meS Roumenum og þar meS bandamönn- um. til þess- aS reka óvini sína Búlgara fyrir fult og alt úr Malce- doniu. 1200 hestar keyptir á viku. Fulltrúar bandamanna kaupa aS minsta kosti 1200 hesta á hverri viku i Austur St. Louis í Illinois. SíSan stríSiS hófst liafa Englcnd- 'ngar, Frakkar, Italir og Belgar keypt um 215,000 liesta þar fyrir $39,000,000. Óánœgja milli Bandaríkjanna og Canada. . Missætti hefir komið upp milli nágrannaþjóSanna beggja megin línunnar út úr fiskiveiSum. Hefir Sir Joseph Po}>e aSstoSar utanrík- isritari fariS til Washington til fundar viS fulltrúa Bandáríkjanna i því máli. MeS honum fór W. A. Found umsjónarmaSur fiskiveiS- anna í Canada. Réttlátur maður. 200 manns tapa borgararéttindum. Þegar stríSiS skall á voru hundr- uS manna frá Bandaríkjunum sem búiS höfSu á Englandi frá 10 og UPP í 35 ár og aldrei komið heim til sín til veru. Þeir ætluSu nú aS flytja vestur en fengu ekki land- göngu. Var þaS úrskuröaö aS þeir. hefSu tapaS eSa fvrirgert borgara-] réttindum sínum meS því aS dvelja allan þennan tíma í Englandi og þaS aS vera í sarna landi svona mörg ár án þess aS fá borgararéttindi væri grunsamt, þeir voru því taldir ó- heppilegir innflytjendur og neitaS um landgöngu. Þeir voru aS minsta kosti 200 og eru sumir stórauðugir. Henry Ford hinn mikli bifreiSa- e'gandi hefir gengiS á undan öllum mönnum í heimi meS þaS að bæta ótilkvaddur kjör verkamanna sinna og hækka kaup þeirra. Fyrir nokkru tók hann upp á þeirri reglu aS veita þeim og skifta upp á milli þeirra parti af þeim ágóSa sem fé- lag hans hafSi, og hefir hann svo aS segja veriS tilbeöinn af verka- mönnum sínum síðan. ÞaS er víst eins dæmi í allri veraldarsögunni aS starfsmenn elski eins húsbænd- ur sina og verkamenn Fords elska hann. Eöngu áSur en aSrir tóku upp þá reglu og algerlega af sjálfsdáSum, tók hann upp þá reglu aS láta vinna aöeiná 8 klukkutíma eða skifta sól- arhringnum upp á milli þriggja flokka, því hjá honum er unnið alt áriS og allan sólarhringinn. Nú hefir sú frétt komiö nýlega aS hann ætli innan skamms aS skifta sólar- hringnum í fjóra starfsparta og láta því aSeins hvern starfsmann yinna sex klukkutíma og borga $1,00 um klukkutimann, eöa $6.00 á dag öllum sem hjá honum vinna. Hiti milli Svía og Englendinga. Englendingar hafa aS undan- förnu stöðvaS allan böglaflutning milli 'SviþjóSar og Bandaríkjanna til þess aS skoöa hann. Þessu hafa Sviar reiöst og sent harSorS mót- mæli til Englendinga, en hinir hafa gefiS góS svör og gild. Tóku Svíar þá þaS ráS aS hindra sendingar frá Englandi til Rússlands. Englend- ingar fundu það i eitt skifti aS all- mikiS af leöurlíki var sent frá Bandaríkjunum til Sviþjóðar og var taliö vist aS þaS ætti aS fara til Þýzkalands. Öll skjöl á báSar hliöar i þessari deilu hafa nú veriö prentuS. Á þeim skjölum sést aS um eitt skeið skorti lítið á að í stríS færi milli þessara þjóöa, enda grunt á þvi góöa enn og engar sættir komnar á sem talist geti. Hert á dómi Liebknechts. I undirdómi var Dr. Eiebknenht foringi jafnaöarmanna dæmdur í 3c' mánaSa fangelsi og burtrekstur úr hemum ; áfrýjaði hann þvi til hærra dóms, en þar var svo hert á að hann er nú dæmdur í fjögra ára fangelsi og er hann auk þess sviftur borg- aralegum réttindum í sex ár. Kær- urnar voru fyrir landráS. Herskip í smíðum Svo segja fréttir frá Englandi aS þar sé veriö aS sniíða fjölda nýrra herskipa, sem eigi aö veröa enn þá voldugri og fullkomnari en nokkur önnur herskip, sem áöur hafi þekst. Fréttaritari sem þar var á ferö, segir aS viö þaS verk vinni bæði karlar og konur og sé því flýtt eftir því sem mögulegt sé. Heimtar stríð við Bandaríkin. Von Tirpitz hershöfSingi I>jóö- verja hefir gefiS út yfirlýsingu, þar í sem hann heldur því fram aS þaS j sé sjálfsagt fyrir ÞjóSverja aS j segja Bandaríkjunum stríö á hend- ur. KveSur hann þaS svo tnikils ; virði aS geta háð hindrunarlaust árásir á öll verzlunarskip, sem 11 sambandsmanna fari meS neSan- sjávarbátum, aS þeir syndgi gairn- vart þjóðinni með því aS gera þaS ékki. En þaö sé Bandaríkjunum aS kenna aö þeir geti þaö ekki nú sem stendur. Segir hann aS Banda- ríkin séu þeim óvinveitt hvort sem sé og þau geti ekki orð'ö þeim skað- legri i stríS fari en þau séu nú meö þeirri stefnu sem þau hafi Þetta skial \ron Tirpitz var j }>rentaS í Berlínar blöðunum. en | utanríkis fréttaritarar fengu ekki j leyfi til aö senda þaS blöðum sin’m>. Svo er álitiö að keisarinn fá'st j ekki til að segja Bandarikjunum IstríS á hendur, en samt þykir það [mjög grunsamt að blöðum á Þýzka- landi skyldi leyft að prenta þetta og sagt er að þaS hafi valdið stjóm- inni í Washington talsveröra áhyggja. Ný loftskip. Svo segir frétt á fimtudaginn aS ÞjóSverjar séu aö smíSa nýja teg- und af Zeppelin loftförum, sem séu miklu stærri og fullkomnari öllu, er áður hefir þekst. Þau eru svo stór aö þau rúma 2,000,000 tenings- fet, eru 780 feta löng og 80 feta breiS, geta fariS hraöast 80 mílur á klukkustund'nni, en fara venjulega á njósnarferðum sinum ekki nema 35 mílur, og geta haft eftirlit á 3000 mílna svæöi. Skipin hafa 6—7 vé!- ar sem allar til samans hafa 15000' hestöfl. Hvert skip getur flutt 5 smálest- ir af sprengikúlum, getur farið 17;- 000 fet í loft upp; hafa skipin véla- byssur bæöi í skut og stafni og ofan á belgnum. Á skipunum eru 35 manns. Þessar upplýsingar gaf Montague barón frá Beanlieu, fyrverandi for- maSur flotamála og herstjórnar- nefndarinnar, í ræðu sem hann hélt 23. ágúst í ÍBury St. Edmcnds. KvaS hann þetta sýna hversu mikla áherzlu Þjóðverjar legöu á aS hindra bandamenn meö loftskipum sínum. KvaSst hann hafa fulla vissu um aS tvö slík skip væru þeg- ar bygö og f jögur verði til i október. Nýtt drápsmeðal. Sagt er aS Þjóöverjar hafi fund- iö upp nýtt meðal til þess aS farga óvinum sínum. Er það nokkurs konar vökvi sem þeir skjóta; veldur hann bruna tilkenningu, en ekki m'klum sársauka fyrst i stað og sviðinn hverfur svo aS segja eftir stutta stund, ber lítiS á sársauka í tvo daga, er því meiöslinu litill gaumur gefinn. En á fjórða degi veldur þetta dauöa, sökum þess að það hefir í sér efni sem lætur blóð- ið storkna, eftir því sem fréttin segir. Þessu meSali var fyrst beitt á Rússa 5 orustu hjá Krevo. Símbréf allan sóiarhringinn. Símbréf (lettergrams) fimtíu oröa löng hefir verið hægt að senda að kveldinu og nóttunni hingaö til; hafa þaS oft verið kölluS kveldbréf (night letters). Nú hefir sú regla verið gerð af flestum félögum að þessi bréf má senda hvenær sem er og kosta 50% meira en venjuleg skeyti fioorða), eða skeyti sem ekki fer yfir 10 orö og kostar t. d. 40 ecnt má nú vera alt aö 50 oröum og kostar þá 60 ent o.s.frv. tÞessi skeyti verða aö vera á enr-ku eða frönsku. Bremen tekið? Brezkur skipsforingi, sem kom til New York á skipinu Baltic 24. ágúst sagði þá frétt aS Englending- ar hefðu veitt þýzka neðansjávar- skipiS Bremen í stálnet 2. ágúst. HefSu þeir tekið 32 af skipshöfn- inni sem fanga, en 3 hefðu farist. Samtimis þessari frétt kemur önnur frá Kaupmannahöfn sem fullyröir aö Bremen sé á leiöinni vestur og lendi í Bandaríkjunum eft;r fáa daga. Segir sú frétt að eigandi skipsins hafi fengiS ske>ti frá því 23. ágúst og sé skipiS í engri hættu. Loftskip ráðast á England. AS kveldi þess 24. ágúst komu þýzk loftskip til Englands og köst- uSu þar fjölda sprengikúlna. VarS þaö 8 manns að bana og 36 meidd- ust. Eignatjón varð ekki m kiö að því er fréttin segir. Deutshland kemur heim. Mikið var um dýröir á Þýzka- landi þegar Deutshland kom heim aftur. Skipseigendum og skips- höfninni voru haldnar fagnaöar há- tíöir og keisarinn boSaði König skipstjóra á sinn fund og sæmdi hann heiöursmerki. Nú er sagt að Deutshland sé um þaS leyti aS fara af staS vestur aftur til Ameriku og veröa á því allir sömu hásetarnir sem voru. Koma þeir enn meö vörur og eiga að sækja skotfæraefni sem fyr, hvernig sem þessi ferð tekst. Frá fslandi. Uppreistarandi meðal ^úa. Botha ihershöfðingi lýsti því yfir í ræðu á laugardaginn í Bloem- fountain i SuSur Afriku, aö enn á ný væru sumir Búar að hugsa til uppreistar og blása aö fornum glæSum. KvaS hann það fyrst og fremst illa farið á þessum tímum og i öSru lagi alveg árangurslaust: uppre 'starmönnum gæti ekkert unn- ist. Kvað hann foringja slikrar uppreistar ættu að bera kinnroða fyrir tiltæki sitt. “Uppreist yröi aSeins til þess aS skaða oss” sagSi hann. “í síSasta BúastríSinu vor- um vér vel búnir að vopnum og sameinaSir og samt töpuðum vér sjálfræði voru. Framti'Sargæfa vor veröur aS fást meö öSrum ráð- um.” ískyggilegt. Um rúman tveggja vikna tíma hefir staSiö yfir striS eða deila mill' járnbrautarfélaganna i Banda- ríkjunum og járnbrautarþjóna. Krefjast hinir siðarnefndu ]>ess aS vinnutíminn sé ekki nema átta klukkustundir, en hinir neita. Hef- ir Wilson forseti haldið hvern mála- miðlunarfundinn á fætur öðrum meS fulltrúum beggja málsaö la, en þaS hefir komiS fyrir ekki; hvorug- ir hafa viljaö slaka til um hárs- breidd. Er þetta afaralvarlegt og hefir það i för meS sér aö allar lestir teppast í Badaríkjunum ef ekki fæst bráSlega samkomulag. Isafold segir aS síldvei'ðarnar nyrðra gangi ágætlega. Botnvörp- ungarnir moka inn síldinni daglega og verSi framhaldiö í líkingu viö bvrjunina, megi gera ráS fyrir ein- stæSum síldarafla í sumar. Sama blaö segir þá frétt aö frú Sylvia Linge dóttir Guðmundar Tihorgrímsens umboössala á Eyrar- bakka, sé látin í Kaupmannahöfn, en systir hennar frú Eugenia Niel- sen dó á Eyrarbakka fáum dögum áöur. Þær voru systur séra Hans Thorgrimssonar í Grand Forks. Bærinn Skógargerði í Múlasýslu brann til kaldra kola 22. júli Bónd- inn þar, Gisli Helgason bóksali misti alla innanstokksmuni og bæk- ur er hann haföi til sölu, en alt var vátrygt. Haldiö er aS neisti frá ofnpípu 'hafi kveikt í þekju hússins. Jón Trausti hafSi ætlaS að höfða tnál gegn ísafold fyrir athugasemd er þar birtist um sögu Jóns “ÖboS- inn gestur”, sem út kom í Eimreiö- inni og birt var í Lögbergi. En nú hefir hann hætt þeirri málsókn fyr- ir þá ástæöu að hann segir aö rit- stjórinn v'iji ekki taka á sig sið- feröislega ábyrgS af greininni. Séra Jón Helgason fór til Dan- merkur með Gullfossi 21. júlí til þess að flytja fvrirlestra um íslan I og íslenzk efni viS lýðháskólana dönsku samkvæmt boSi því er hann fékk. tsafold segir þá frétt aö Jóhann skáld Sigurjónsson hafi nýlega fundiS upp ryklok. ÞaS er til þess ætlaS að leggja ofan á glös og bolla t'I þess aö fyrra innihaldiS ryki og öörum óþverra; er ætlað aö það nutni verSa mjög hentugt í sjúkra- húsum og eins við drykkju undir beru lofti. Jóhann hefir fengiö einkaleyfi á þessari uppfyndingu á öllum NorÖurlöndum og hefir þeg- ar selt talsvert. Frá fyrsta degi ágústmánaöar var stundatali sólarhringsins breytt þannig, eftir því sem Lögrétta seg- r, aS taliS er frá miðnætti til miö- nættis, en ekki frá miðnætti til há- degis, eins og áöur var. Á miðnætti er því klukkan 24. Sunnanlands er votviðrasamt svo aö til vandræða horfir meö hevskap, en á norSurlandi bezta heyskapar- tið. Grasspretta fremur góö um land alt. “Skjöld” heitir lítiS gufuskip sem nýlega er komið til íslands frá Danmörku, eign O. Johnsen og Kaabers, og er þaS fariS út til síld- veiða. Skipstjórinn er Ingvar Þorsteinsson. 28. júlí druknaSi Einar Guöjóns- son, veitingamaður á kaffihúsinu “Nýja Island”. DruknaSi hann í Þingvallavatni þar sem SogiS fell- ur úr því. Var þar á báti, sem hvolfdi fyrir straumi. Launamálanefndin hefir lokiö starfi sinuvog er skýrsla hennar stór bók. Leggur hún til aö eftir- laun séu með öllu afnumin, en launareglunum breytt. Kenslubók í hraSritun er nýútkom in eftir Vilhjálm Jacobson, prentuð i Kaupmannahöfn. Hefir höf. ver- iS um nokkur ár í Kaupmannahöfn, en er nú alfluttur heim aftur. Verð- ur hann aö likindum kennari í hraö- ritun og var honum veittur styrkur af alþingi til útgáfu bókarinnar. „Skift um spil“ IVimiipeg lœknir kominn úr stríð- inu og segir sögu sím. Dr. George Kalichman aö 453 Selkirk Ave., er nýkominn lieim eftir árs þjónustu sem herlæknir hjá bandamönpum. Óvíst er aö hann fari aftur, því síðan herskyldan komst á í Eng- landi er nóg af læknum. “ÞaS er undarlegt" segir Dr. Kalichman, “að hér spyrja allir hvernig stríöiS muni fara; en í Þýzkalandi spyr enginn um það.” “Þieir vita þar hvemig fer”. sagöi þýzkur fangi viS læknirinn fyrir nokkrum mánuöum. Þeir sem hann hefir spurt um þaS upp á síð- kastið eru ekki eins vissir um þaS. Þeir halda nú aö stríðið muni enda með bræðrabyltu. TraustiS á ke saranum er samt óhaggað: “Eg vildi aö lærið á keisaranum væri orðið eins og lær- iS á þér”, sagöi læknirinn við þýzk- an fanga, sem haföi fengið blóö- eitrun í lærið eftir kúluskot. “Nei, nei. óskið þess ekki” sagSi sjúklingurinn, keisarinn er bezti maöur: þetta er ekki honum aö kenna.” Fööurlandsást er óefað grund- vallar ástæðan fyrir þvi hversu fúsir Þjóöverjar eru til að líöa fyr- ,ir ættjörSina. HálærSur þýzkur herfangi reyndi nýlega að sannfæra læknirinn um þaö aS Þjóðverjar væfu í sjálfsvarnarstríSi og hefSu veriö frá byrjun: að Þýzkaland heföi veriS neytt út í stríðiö af ótta við Rússland og til þess að taka þátt í ólijákvæmilegu slríði þann'g að þurfa ekki aö berjast innan sinna eigin landamæra hafi þaS orðiö aS ráðast á Belgiu. Þegar þýzkur fangi ætlaöi aö þrjózkast að einhverju leyti þá þurfti aldrei annað en hóta honum því aS senda hann aftur til Þýzka- lands. Flest’r þeirra álitu að tvö ár í skotgröfunum hjá ÞjóSverjum væri þaö lengsta sem hægt væri aö ]>ola. “Bandamenn byrjuðu ekki að herja fyr en 1. júlí í snmar", sagði Dr. Kalichman. ' “ÞangaS til var óvinunum aðeins haldiS í skefjum. Fyrir sex mánuSum voru vorir menn sem særðust allir tættir og tánir í sundur, en Þjóöverjar að- eins lítið særSir. SíSan fyrsta júli hefir alveg “skift um spil". Nú eru það vorir menn sem litiS eru særðir, en ÞjóSverjar flaka sund- ur í sárum. Þetta sýnir hvernig stríðiö er; það synir það að nú er sóknin frá hálfu vorra manna en ekki þeirra, eins og áður var.” þ“Free Press"). “Landið” blaS Björns Kristjánssonar flytur hverja greinina á fætur annari á móti verzlunarsamningnum sem brezka stjómin neyddi tslendinga til að undirskrifa. Segir blaðiS aS ísland tapi við það miljónum króna og telur þaS auk þess (>heyrSa kúgun. Talsímar stjórnarinnar. Takimar fylkisstjórnarinnar hafa verið talsverö auSsuppspretta fyrir hana aö undanförnu. Inn hafa komiö í júlímánuöi $156,273.83. Kostnaöur þann mánuö voru $118,- 250.36 og er því gróSinn auk kostn- aSar $38,023,52. Af þvi verður aS borga vexti. Fyrir 8 mánuSi frá 30 nóvember 1915 hafa komiS inn $1,222,432.,69, kostnaður hefir numiö $901,072.77, og er því hreinn ágóSi $321,359.92. Brennivínssali fyrirfer sér. Sam Korman, sem hafði veriS brennivínssali í Dauphin þangaö til vínbannslögin komust x gildi fyrir- fór sér í RauSánni á mánudags- morguninn. Hann flutti til Winni- peg í vor og byrjaði matsöluverzl- un, en tapaSi á henni og var í fjár- þröng. Á mánudagsmorguninn kallaSi lxann á elzta son sinn, fór nxeS hann niöur aS á, fékk honunx $40 sem var aleiga hans, kvaddi hann og gekk í ána. HafSi fólk hans tekið eftir þvi aS undanförnu að hann hafSi veriö undarlegur í íram- komu. Hann lætur eftir sig ekkjw og átta böm. Félagi Vilhjálms í Winnipeg. Kenneth Chipnxan, einn af fylgd- armönnum Vilhjálms Stefánssonar kom til Winnipeg á mánudaginn; fór hann héðan til Keewatin aS finna kunningja sína og kemur svo aftur á þriSjudaginn. Hann sagSi engar fréttir aðrar en þær, siem blöSin hafa þegar flutt. ekkju og 4 böm. Likiö verBur flutt norður til Árborgar á þriöju- daginn og fer jaröarförin fram þaSan á miSvikudaginn. GuSbjörg GuSmundsdóttir And- erson andaðist í gær aS heiinili sinu 951 Ingersoll St., eftir langa legu. Hún var 71 árs að aldri, fædd í Vallnakoti i Reykjadal í N.-Þing- eyjarsýslu. Kom vestur fvrir 14 árum og hef;r átt heima hjá dóttur sinni og tengdasyni St. Baldvins- syni og þar dó hún. Herteknir af skipum. Fyrirspum kom fram xxm þaö nýlega í enska þinginu hversu marga menn Þ jóSverjar og Bretar hefðu tekiS hvorir af annars skip- um. SvariS var þannig aö ÞjóS- verjar hefðu tekið frá Bretum 45 foringja og 364 liSsmenn, alls' 409, en Bretar hafa tekiS frá Þ'jóö- verjum 136 foringja og 2056 liðs- menn, alls 2192. 500,000,000 minkun. Samkvbamt síSustu skýrslum er áætlað aö uppskera í Canada og Bandaríkjunum verði 500,000,000 (fimm hundruS miljónum) mifela minni en hún var í fyrra. Er þetta samkvæmt reikningi' T. C. Crerars forseta “Westem Grain Growers” fCagsins. Tvö þúsund börn deyja. Barnaplágan í New York er heldur í rénun. Tvö þúsund born eru þegar dáin, en átta þúsund hafa veikst. Deyja nú aö meöaltali rúm 20 böm á dag, en um 50 veikjast. Er þaS talsvert lægra en veriS hefir. Ofsaveður og stór- skemdir. Ofsaveður gieysaði í Vestur Canada 28. ágúst aS kveldi. Mest kvað aS þvi í vesturparti Manitoba og Saskatchewan. Svo var veöriö afskaplegt í Brandon að fól’k varð aS leggjast niSur þar sem þaS var statt til þess aS fjúka ekki. í Hughes herbúö- unum var sandrokiö svo mikið aS tæplega sást handá skil; tjöld fukti þar niður og brotnuðu stoSir, en tjöldin sjálf rifnuðu í hengjur. VeöriS stóS yfir i \]/2 klukkustund. I kringum Virden segja ferða- menn að vindhraðinn hafi veriS 60 mílur á klukkustundinni. í Plum- as í Manitoba var stormurinn verri en nokkur maöur inundi eftir; hagl, regn og stórviðri dundi yfir meö slíkum ósköpum aö fádæmum sætti. Tré brotnuöu og rifnuöu upp meö rótum; þök fu'ku af húsum og akr- ar stórskemdust. í Binscarth í Manitoba urSu einn- ig stórskemdir og hundruS þúsundd dala viröl' eyðilagöist. Byggingar fuku, talþræöir slitnuSu og stór- skemdust. í Esterhazy i Saskatchewán var rokiö geysilegt og varö þar svo mikiö sandrok aö dimt varð sem um nótt væri; og byggingar skemdust stórkostlega. Skólahús er Llarra hét skamt þaö- an fauk og molbrotnaSi; voru í þvi 22 börn og kennari og meiddust flestir meira og minna; eitt barnið er dáiö af meiöslunum. 1 Melville varð aö minsta kosti $100,000 skaði á eignum og ökrum. 1 ð arbo í Saskatchewan urðu einnig stórskemdir; fauk ]>ar t.d. þak af húsi og önnur skektust, og í Tantallon fuku margar stórar hlöö- ur og jámsmiöja fauk þar í bænuni. Bæjarfréttir. Asgeir Þorbergsson Fjeldsted undirforingi (Captain) i 223. her- deildinni lézt á hospítalinu i Winni- peg 30. ágúst. Hann var skorinn upp við botnlangabólgu fyrir tveim- I ur vikum, en var kominn að dauða [ áöur. Sló honum niður aftur ný- ' lega og voru allar tilraunir árang- I urslausar. Hann lætur eftir sig Magnús Clarence Johnson, sonur Magnúsar Jöhnson (frá Hjarðar- felli) aö 382 Agnes St. og konti hans, andaöist n ágúst úr heila- bólgu. Hann var 11 ára gamall, elzti sonur ]>eirra hjóna, sérlega efnilegur. JarSarförin fór fram frá þeimilinu og jarðsöng séra Fr. J. Bergmann. Henry Alexander Steel, mynda- smiður, og Pálina Valgerður Vig- fússon voru gefin saman í hjóna- band af séra Bimi B. Jónssyni, aö heimili hans, 659 William Ave. í gær (30. ág.). LögSu ungu hjónin • þegar á stað frá vígslunni í skemti- ferö suður til St. Paul og Minne- apolis. Verkfallið, Síðustu fréttir telja þaö víst aö verkfallið veröi hafið. Verið er aS ræða málið í Washington ])inginu, en engar likur til að neitt dugi. Verk- fallið á að byrja á mánudaginn og þýöir það aö 400,000 járnbrautar- ])jónar í Bandarikjunum hætta vinnu á sama tíma. Áhrif þess á Canada verða afarvíStæk ; sérstak- lega veröa vandræði meS kol í Austur Canada, því þar eru flestar verksmlðjur því 'háöar að verða að fá kol frá Bandaríkjunum. Kröfur verkamanna virðast vera nijög sanngjamar, en verkveitend- ur þrjózkast. Þaö er eftirtekta vert aö á sama tima sem Henrý Ford er af sjálfsdáðum og ótil- kvaddur aö færa vinnutímann nið- ur i 6 tíma á dag og hækka kaup um leið, og enn freniur að færa nið- ur verS á vörum sínum, skuli ]>au auðfélögin sem mest græSa stofna landinu og þjóöinni í voða heldur en að vilja sýna verkamönnum sín- um sanngirni. ÞaS sýnir það að eúistöku ginisteinn glóir í mann- sorpinu. eins og Bólu-H jálmar kemst aö oröi. Heinisk. segir, að það sé kjafts- högg á hermennina, aö tala vel uni ísland.— “Eg vildi ekki skifta á tíu miljón- um dollara og því að vera Islcnd- ingur,” skrifar maSur Lögbergi. Hvernig lízt Mþgnúsi á það? Canadastjórn keypti byssur handa hermönnunum, sem voru svo léleg- ar, að enska stjórnin lét fleygja þeim eftir aö þær voru reyndar, en piltarnir voru fyrst í mannskæSustu orustum og höfðu þessi ónýtu vopn. —Hver var valdur aö dauða þeirra sem þar féllu ? Ef þaS er lygi, sem H. Dewart sagði, að einn ráðherrann í Ottawa- stjórninni væri eigandi í nikelverzl- un, setn Þjóðverjar fengju nikkel frá til þess aS búa til kúlur úr og skjóta meö Canadamenn, hví er bann þá ekki kæröur og máliö rann- sakað ? Og ef hann segir þaö satt, hví er þá ráöherrann ekki dæmdur í fangelsi fyrir þann glæp—eða skot- inn ? Nú er það tízka aö hafa klær en ekki neglur—þaS á vel við á þessari vargöld. Einhver maður með hitaveiki og óráöi hefir komist í dálka Heimsk. næstsíöast og heyrir þar til manna uppi á ræöupalli á íslendingadaginn, er kallar Canada “ambátt” og “pútu.” Þaö er sorgbroslegt að “hlusta á menn meS óráSi.” Ef einhver íslendingur á stuttbux- ur frá li. öld, eöa hvenær sem þæt voru í tízku, ætti hann nú aö nota tækifærið, því þær eru að komast í “móð” aftur. Hjálmar Bergmann mótmælii rækilega fööurlandsniöi Heimsk. — og hún prentar það sjálf í ristjórn ardálkum sínum, sú gamla.—Ekki ei aS tvila stefnuna. "Viltu ‘leysa’ skóinn minn?” sag? piltur við móður sína; en það áti að skiljast þannig, að liann bæ? hana aö binda eSa reima skóinn,- C‘To lace” á ensku verður “a Ieysa” á vestur-islenzku). I

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.