Lögberg - 15.02.1917, Page 3

LÖGBERGr, FIMTUDAGINN 15. FEBEÚAR 1917
3
Polly
anna
Eftir Eleanor H. Porter.
“Nú, eg verð aö segja þaö,” sagöi hún tneö þeim
róm, sem hvorki var viðfeldinn né gerSi sér ómak til
aS vera þaS. “Eg —”
“En nú verS eg fyrst aS segja þér hvernig leikur-
inn er,” greip Pollyanna fram i fyrir henni vongóS.
“Þú kernst aS því, aS þaS verSur gaman fyrir þig aS
leika hann, af þvi hann er svo erfiSur. HlustaSu nú
á nng
I”
Svo fór Pollyanna aS segja henni frá trúboSskassan-
um. hækjunum og brúSunni, seni ekki kom. Ilun var
;.S ljúka viS þessa frásögn, ])egar Milly kom mn.
“Frænka ySar spyr éftir ySur, ungfrú Pollyanna,”
sagSi hún letilega og kærulaus. “Hún síniaSi til kaup-
mannsins og baS hann aS senda boS. Þér eigiS aS flýta
ySur, sagSi hún. ÞaS eru nokkrar lextur, sem þer
verSiS aS hafa lært áSur kveld kemur."
Pollyanna stóS upp nauSug.
“Sv’ei, já,” stundi hún upp. "Já, nú skal eg flýta
mér.” Svo hló hún alt i einu. “Eg má í rauninm vera
glöS yfir því, aS eg hefi fætur til aS hlaupa á og flýta
mér, er þaS ekki satt, frú Snow?”
Hún svaraSi engu, hún hafSi augun lokuS og lá kyr.
En Milly, sem stóS eins og steingervingur af undrun,
sá aS þaS vottaSi fyrir tárum á holdlitlu kinnunum.
“Vertu sæl,” kallaSi Pollyanna til frú Snow, þar sem
hún stóS á þrepskildinunt. “Mér þykir svo leitt meS
háriS. Eg vildi fegin hafa fengiS tima til aS setja þaS
upp, en máske eg geti þaS í næsta skifti.
* * *
Einn eftir annan HSu dagar júlímánaSarins; og fyrir
Pollyönnu voru þaS glaSir dagar. Hún gat þess oft vtS
frænku sina, hve indælir sér fyndust dagarnir vera, en
þvi svaraSi frænka hennar fremur þurlega;
“ÞaS er gott, Polyanna, aS þér finnast dagarnir vera
indælir; en eg vona aS þeir séu líka gagnlegir fyrir þig
__ annars hefSi eg ekki á neinn hátt rækt skyldu rnína
viö þig-”
Vanaiega svaraöi Pollyanna þessu með þvi, að ílcygja
sér um hálsinn á frænku sinni og kyssa hana — enda
])ótt ugnfrú Polly í hvert skifti væri jafn forviSa og
dtilarfull. En einn daginn, þegar þær sátu viS sauma,
sagSi Pollyanna alt í einu:
“Álítur þú aS þaS sé nóg, aS dagamir séu gagnlegir,
Polly frænka? Meinar þú aS þaS séu nógu indælir og
gæfuríkir dagar þá?”
“Já, þaS álít eg, Pollyanna.”
“Þegar þeir eru gagnlegir?”
“Já, auSvitaS.”
“Já, en aS vera glaSur — er þaS þá ekki gagnlegt?
spurSi Pollyanna alvarlega.
“jú—nei—ekki aS eins þaS, aS vera glaSur.”
“Ó, þaS er leiSinlegt!. Þá mun þér ekki geSjast aS
þeirn leik, fyrst þér finst þaS. Þá er eg lirædd um aS
þú viljir aldrei leika hann, Polly frænka.”
“Leikinn? HvaSa leik?”
“Jú, leikinn sem pa—,” Pollyanna beit á vörina. “Nei
—þaS—þaS var ekki neitt,” sagSi hún.
Ungfrú Polly lét brýr síga.
“Nú skulutn viS hætta aS sauina í dag,” sagSi hún
styttingslega. Saumatíminn var þá HSinn og Pollyanna
fór.*
SíSara hluta dags, þegar Pollyanna kom ofan frá sínu
herbergi, mætti hún frænku sinni í stiganum.
“Ó, Polly frænka, hvaS þaS er indælt,” hrópaSi litla
stúlkan, “Þú ert á leiSinni upp til aS líta eftir mér.
Komdu bara, komdu bara, mér þykir svo vænt um heim-
góknir.” Og um leiS sneri hún sér viS og þaut upp stig-
ann aftur, og opnaöi svo herbergisdyr sinar.
Ungfrú Polly hafSi alls ekki dottiö í huig aö líta eftir
Pollyönnu. Hún var á leiöinni upp á loft til aS finna
hvltt sjal, sem hún hélt aS væri i stóru kistunni undir
austurglugganum. En sér til takmarkalausrar undrunar
fann hún sig sitja á öSrum harSa stólnum hennar Polly-
önnu, í staö þess aS sitja úti á loftinu fyrir framan
kistuna. Og þetta hafSi svo oft viljaS til s'tSan Pollyanna
kom; ungfrú PoHy varS þess vör, aS hún gerSi stundum
alt annaS en hún hafSi ætlaS sér aS gera, — aS hún
gerSi stundum eitthvaS undarlegt og óvænt, sem var
henni alveg ólikt.
“Mér þykir svo vrent um heimsóknir,” sagði Pollyanna
aftur, á meöan hún flögraöi um herbergiö, eins og hún
væri laS taka á móti óteljandi gestum í skrautlegri höll.
“Og einkum síSan eg fékk þetta herbergi. eg er »in
' s'álf Já ef *'■■'** ■’ * ->uuVlta® haft leigu-
herbergi áSur, ét. paú eru hv'ergi nærri eins viöfeldin og
þau, sem maSur á sjálfur, er þaö ekki, Polly frænka?
Og eg á þetta auðvitaS; eöa á eg þaS ekki ?”
“Ju-ú—, jú, auðvitaS,” tautaSi frænka hennar hikandi,
meöan hún ósjálfrátt furðaði sig á því, hvers vegna hún
stóð ekki upp og fór til að finna sjaliS.
“Og auSvitaö þykir mér nú einmítt vænt um þetta
herbergi, enda þótt hér séu ekki gólfdúkar, myndir á
veggjum né blæjur og því ttm likt. sem eg hafSi svo
tnikiS hlakk—”
Pollyanna blóSroðnaSi alt í einu, leit niður og þagn-
aSi. Svo ætlaði hún t vandræSum sinum aS sleppa þessu
efni og finna eitthv’aö annaö, en frænka hennar greip
frarn í fyrir henni og sagSi hvatskeytlega:
“HvaS var þaS, sent 'þú ætlaSir aö segja, Pollyanna?”
“Eikkí—ekki neitt, Polly frænka. Eg viildi—aö' eg
iiefði ekki sagt það.”
, “Nei, það er mjög líklegt,” svaraði Polly frænka
hetinar. kttldalega “en þú sagSir þaS nú sarnt, svo þaS
er eins gott að þú haldir áfram.”
“Já, en þaS var 't rauninni ekkert, Polly frænka; það
var aS eins þaS, aS eg hafði hugsaö mér herbergi með
dúk á gólfi, tnyndir á veggjum, kniplingablæjur og annað
slíkt—slikt sem þú veizt að menn óska sér. En auðvitað—•”
“Ó-já, svo þú haföir httgsað ]iér þetta ?” greip ttngfrú
Polly fratn í önug.
PoIIyanna roðnaði enn meira.
"Rg hefði auðvitaöf þkki átjt aS ^era Iþað, Polly
frænka,” sagSi hún afsakandi. “Af því aS eg haföi aldrei
hefði það ekki VeriS vegna þessa, þá heföi eg ekki
saknað þessara hluta svo mjög — jafn fallegra hluta,
tnynda og dúka og þess konar, á eg við; og þá heföi mér
ekki komiS til hugar að hugsa mér mitt herbergi þannig,
tneSan við gengum eftir dyraganginum og upp alla stigana
hérna fyrsta daginn, og svo—og svo—. En satt aS segja,
Polly frænka, þaS var ekki meira en eina mínútu — eSa
nokkrar mínútur, á eg við — áður en eg gladdits yfir
því, aS hér var enginn spegill, því þá gat eg ekki séS
freknurnar mínar. Og fegurri mynd en fyrir utan glugg-
ann hérna, hefSi þaS aldrei getaS oröið; og þú hefir
veriS svo góS v'iS mig, Polly frænka, aS—”
Ungfrú Polly stóS snögglega upp. Hún var mjög
rjóð í kinnum.
“Þetta er nóg, Pollyanna,” sagði hún fastmælt. “Þú
þarft ekki aS tala meira.”
Á næstu sekúndu þaut hún út um dyrnar, og hraöaði
sér ofan stigann í silkipilsunum, — og þegar hún var
konrin ofan í stigaganginn, datt henni fyrst í hug að hún
heföi ætlað sér aS leita aS hvíta sjalinu uppi á loftinu.
En daginn eftir sagSi ungfrú Polly meS kitldalegri
rödd við Nancy:
“Nancy, þú getur flutt fatnaSinn og munina hennar
ungfrú Poliyönnu ofan i herbergið, sem er neöan undir
Ioftherberginu. Eg hefi ákveSið aS láta systurdóttur
mína hafa það herbergi fyrst um sinn.”
“Já* ungfrú,” svaraöi Nancy hátt; en viS sjálfa sig
sagSi hún: “Ja, hver ræfillinn, hvað skal þetta eiga að
þýSa?” Og þegar hún fáum augnablikum síðar mætti
Pollyönnu, sagSi hún með sigurhrósi og sjáanlegri ánægju
á feita, rauSa andlitinu:
“Nú, hlustið þér nú á mig, ungfrú Pollyanna! HugsiS
ySur, þér eigiö aS flytja ofan á annað loft — í herbergiS
undir loftherberginu. Já, þér fáiö það — ]rér fáiS þaS !”
Polyanna fölnaSi.
“Hv'aS ertu að segja, Nancy? er þaS satt—er það í
raun og veru satt? Það getur ekki veriS satt?”
“Eg held að ySur reynist þaS satt,” sagöi Nancy í
sigurhróss róm, og kinkaSi kollinum aö fatabunka, sem
hún bar á handleggnum, og setn hún hafði nýlega sótt
i búningsklefaim hennar Pollyönnu. “Mér hefir veriS
skipað að flytja ofan alt sem þér eigið þarna uppi, og
þaö geri eg nú eins fljótt og eg get, svo hún fái ekki
tíma til aS breyta áformi sínu.”
Pollyanna heyrði ekki síöustu oröin sem Nancy talaði,
Hún þaut ofan stigann og tók tvær rimar I einu skrefi,
eigandi á hættu aS detta á höfuðið beina leiS ofan í
dyraganginn. Tveimur hitröum skelti hún svo undir tók
í húsinu og einum stól velti hún tttn koll, áSur en hún
náSi takmarki sinu — Polly frænku.
“Ó, Polly frænka, Polly fræuka, viltu ])etta i raun og
veru? Á eg aS fá þetta herbergi í raun og vern hér eftir ?
En góSa, þar er nú alt — bæSi gólfdúkar og kniplinga-
blæjur og þrjár fallegar myndir á veggjunum, auk þeirra
sem eru úti og maSur sér í gegn um gluggann, þvi hann
snýr aö sötnu átt og glugginn uppi. Ó, Polly frænka—!”
“ÞaÖ er gott, Poilyanna. Mér þykir vrenf um á8 þú
ert svo ánægS meS tilbreytrnguna. Og þar eS þér J>ykir
svo vænt um slíka hluti, ]>á vona eg aö ]>ú veröir varkár
og farir vel með þá; því þess krefst eg af þér. Og nú
gerir þú svö vel og reisa ‘Stólinn þama upp aftur; og
svo veiztu að mér geðjaít illa aö, aS huröttm sé skelt
afarhart og hátt, eins og þú gerðir tvisvar fvrir fáum
augnablikum síðan.”
Ungfrú Polly talaði >í hörkulegum röm — hann var
svo miklu hörkulegri sökutn ]>ess, aö hihi af eitini eSa ann-
ari orsök fann. aö hana langaöi til aö ]>urfa aö gráta —
og ]>ó var ungfrú Polly ékki ein af ’þéim, sem var nijög
grátgjarnt.
Pollyanna gekk þangaö sem stólBrm íá. 'reisti hann tipp
og lét á sitt vanapláss.
“Já, frænka — nei. eg veit aS eg skélti hurðunTiTn,'"
viöurkendi hún geislandi af ánægjm “En sjáöu, þá var
eg einmitt búin aS fá aö vita þaö méö 'herbergiö, og eg
held líka aö þú hefðir skelt hurSum, ef þú heföir—”, Nú
]>agöaSi Pollyanna ált í einu og 'horfSi meö athygfi á
frænku sina. “SegSu mér, Pollv frænka, ætli þú — æ'tli
þú hafir nokkru sinni skelt liurSum eftir þér?"
“Nei, þaS vona eg raunar að eg’hafi aldrei gert.”
Rödd Polly frænku hennar var í rneira lagi hræSslttleg.
“Nei, en Polly frænka, }>aö er 'þó synd.” >
“Synd ?” endurtók Polly frænkR dlveg hissa, svo ÍBún
gat aS eins sagt þetta eina orS.
“Já, einmitt synd. Því þú skihrr, aS ef þú hefðir
veriö hneigS fyrir aS skella htrrSuni, ’þá hefðir þú -atiS-
vitaS skelt þeim; og ef þú hefir aldmi veriS svo glöS, aS
þú gazt ekki varist því að skella hurSum — þvt e'f *þú
hefðir veriö reglulega glöö, ]>á he'fðir ]>ú ekki geU.ö
varist ]>vi. Og það er þó syrtd. Mér þykir svo slrernt,
að þú hefir aldrei veriS glöÖAÚiir nenuu’á
Poii^aiina!”
Ungfrú Polly sagði ekki »teira, '|>vi PollyaTtwa var
horfm aftttr : það var aö eins lutröna aö lóftstlganum.
sem skall aftur með hávaöa, *em svUraði fyrir hana.
Pollyanna þaut upp til að hjálpa Nancy aS flytja teigur
stnar ofan í mýja herbergið.
Ungfrú Polly sat aftur í dagstofunni. ■ Henni Sanst
Intn vera fremur ringluS. En hún var€ að viStarisenna
meS sjalfri ser — ,-að það var jþó sumt, sem' hún hefSi
verið glöð yfir.
"• >
Itaft neitt slíkt. þá óskaöi eg mér ]>ess. ÞaS komu
tvisvar dúkar i trúboSskassanum að sönnu, en þeir voru
baSir svo litlir, sjáðu, og blekblettir i öörum ]>eirra og
got a þeitn báSum, Og einu sinni konui tvær myndir; en
þaö komu áldrei fleiri; og aöra þeirra seldi pa—, eg
meina að aðra, sem var falleg mynd, urSum yjS aS
.#.■ en hin, var svo skernd og gleriS sprungib,. En
XL KAPÍTUL3.
Jimmy.
Svo kom ágúst. Og ágúst kom meö ■nýungar «tg
óvænta viðburði — sem raunar komtt ekki flatt upp á
Nancy. Nancy var hætt aS veröa hissa á ttokkrum hlut
nú orðiö. Siöan Pollyatma kom, fanst henni hún ekki
gera annai, e<t bíða eftir óvæntum viSlntröttm og viS-
brigönm.
Pollyanna hafði fundið ketlíng, sem jnjáaSi og kveink-
aði ser eínhversstaSar á þjóSbrautinni. Hún fór til allra
nagrannanua og spurSi hvort þetta værí þeirra ketlingur;
en ]>egar enginn vilcli katinast víð hann né krafðist haus,
tók hún hantt heim með sér, eins og þaö v-æri .sjálfsagt.
Og mér þótti svo vænt uni að eg fann engan sem átti
liann," sagöi hún ánægjulega viS frænku sína, "því mig
langaSt sífelt til aö taka hann heim meö mér, mér þykir
sv° vænt lnn ketlinga. Og eg var viss um að þú mundir
gleSjast yfir því, aS viS fengutn hann.”
Ungfrú Polly leit snöggvast á litla, ntagra, gráa ketl-
tnginn í faðmi Pollyönnu, og hana hrylti reglulega viö
honum — Pngfrít Polly þótti ekki vænt um ketti, ekki
einu sinni um fjöruga, fallega, hreina ketti.
Athugasemd
riff fyrirlestur séra Magnúsar Jóns-
sonar “Vcstan um haf”.
Fyrir greiðvikni góöra rnanna, hefi
eg nú eignast fyrirlestur séra M.
Jónssotiar, sem hann nefnir:
“Vestan um haf”. — Mér þótti vænt
urn aS fá tækifæri til aS sjá hann og
lesa; og eftir að eg hefi nú íhugaö
innihaldiS, . virðist mér hann ekki
eins lósanngjlarn, í garð Vestur-ís-
lendinga, eins og álitiS er af ýmsum
hér v'estra, og eg hygg, aS af ásettu
ráöi, hafi hann ekki viljaS halla réttu
máli, þótt hann hafi—auSséö—víða
gjört það, af vanþekking og mis-
skilningi, Séra M. Jónsson segir,
“aö íslenzka þjóSin, muni naumast
hafa gengiS í gegn um snarpari eld-
raun, en “Landar” í Nýja íslandi
gjörðu, þegar bóluveikin gekk þar.
Enda svarf þá svo aS, að stjórnin
varS aS skerast í leikinn, til þess að
ekki hryndi niSur úr hor og vesal-
dómi, allur hópurinn. Þar ofan á
bættist svo háð og vesaldómur ann-
ara, svo aö Icelander ("íslendingurj
var oröiS nokkurs konar smánaryrSi”.
— Þessar setningar eru langt frá
því sanna. Tiltölulega lögðust færri
i bóluv’eikinni, en útlit var fyrir, og
hefir þaS veriö því aö þakka, aS
flestir höfðu veriö tólusettir ein-
hvern tima heitna á ættjörðunni. Eg
var ]>á til heimilis hjá tilvonandi
tengdafööur minum, Jóni Jónssyni
frá Gilsárstekk í Breiödal. Voru
alls 9—níu—niantís til heimilis hjá
honum. En aðeins 2 lögöust i l>ól-
•tvnni—eg og piltur 5—6 ára — sonur
ÞórSar Þorsteinssonar, sem nú býr
hér í Argyle bygS. ViS itrðitm
nokkuð þungt haldnir. Samt liföum
við þaS í gegn, og urSum jafngóðir.
Of fyrir góða aðhjúkrun og aS-
hlynning, hurfu bólu örin svo aS
segja alveg. HefSu allir sent í ból-
unni lágu haft eins góðan viðttr-
gjörning og húsakynni, hefði veikin
orðið væg-ari og færri dáið. En eins
og eðlilegt var, voru húsakynni víð-
ast hvar mjög léleg, og kringunt-
stæSurnar erfiðar, einkum þar sam
göngur við umheiminn vortt lokaðar
vegua bóluveikinnar. — ÞaS var ekki
eingöngu vegna bólunnar, að Can-
ada-stjörn “varS aS skerast í leik-
vnn”. Þegar til Quebec kom vortt
margir innflytjendur alveg peninga-
laiisir; svo sljórnin, varð þá strax, að
korna þeini til hjálpar. ÞaS sýnir
greinilega fátækt íslendinga á þeim
ártttn. hdima á ættjörðirmi; eignir
sumra jx'irra vortt ekki nægilegar
fyrir íargjaldiS. Og itneira að segja
sumir vortt svo fátækir aS þeir urStt
að fá allan sinn 'fararcyrir.—áSur
]>eir VögSu af staS—hjá þeint sem
Ix'tnr "stóSu. En ]>egar kom ltingað
tiil laiuds, var miest leitað á náðir
síjismarinnar. Enda var hún mjög
hjítdpsöm. íslemdttigar höfðu ]>á lika
•góiSan talsmawn, þar sent var F.T.H.
R. Marquis of Dttfferitt og Ava.—
Ttezt {jjektur meðal íslendinga sem
Lord Dufferin. — Hann var þá full-
ttirúi Englandsstjórnar hér.
Lord Dttíferin ltafSi ferðast uin
iksland, áríð 3856, og þá kyrit sér vei
tsland og- íslendinga, og bar hlýjan
'lutg til þeirra, og haim fyrirleit eícld
ttafniS; 'lvelander”, enda kom hann
aö heinaeækja þá í Nýja ístawli, árið
1877. Og'þótt ekki vaai þá álitlegt
t Nýja Isiandi, vegæia forar og
bieytu, iryg fólkiö mjög fátækt, aS ný-
afstaÖBiini bóluveikántm, \íar 'hanit
samt návuggur og voætgiiívttr ttrú fram-
ttíS Islendinga hér, vias ,um »8 ]>éir
tnynd* verða góSIr og göfugrr þegu-
ar CaJtada-rikis—og .títBÍnn 'iiefir léítt
i IjcB, áö ]>essi dj.úpsæi og -skarp
skygm , góöi majftor. IhaifSi srett fyrir
sér.
iEiffiti tanun. alveg tilhæfilaust áS a
fyrsJia landnáinssrum okkar, ver
heldur litiö niður á Isfiendinga hér;
ag raafnið “lceLamter’.'. En téfcki vaúð
eg sauut oft fyrir því.itmda ktnnnixQg
nokfcnö í ensku þegar eg kom atð
heinaian. Mér þíátaá héitiur afl tia’fo-
inu Islendingur.—eöa— “Icetander".
ÞaS «r aö segja;: þegai "darn” eði-
“dirtf" var ekká úkeytt framan vil
þaS. En eg man elcki tí aS eg yrSi
nokkarntima fyrír jþví. -— lEg vantt
líka sBvó aö segja ætib viö «míða-
vinrnj og vora yfiiirEienn íníiiir mér
einstal lega góðir. Samt heyrSi eg
stundum orSið: '“dam IeéSander'”, en
]>aö vi r ]>á' venj-ttlega fytir þaö að
enskurinn kunní ekki aS nefna eða
íframbœöa íslenzka uafniS, »g “Land-
ínn" sfcildi ekkí enskttt; svo þaS \var
iþá grerrjtt og \an«kætia tiljirií. En
þetta breyttist og hvarf fljótt. is-
leudingar komust hérr fljótt i gott
áljt; ]>eir reyndust vatuUSir og
áneiöanlegir. Eg he.ytrði innlendan
verzlunartuann eitt jsinn segja : “Ef
þu «ert íslendingur er óhætt að lána.
þér"'. Og ,nú er svo kooniS að þaf
eru álitin göS meSmæíi ,-aS vepa ís-1
lendingur, eöa “Icelander”.
Jaejat, svö ekki tneira ittt> þaö. En|
það var ek;ki alveg KttalaS uml
st jórnarJániS; wil eg því reyna aö út-
skýra ]jaS, nokkuö nánar. — Þ,eg;ar
íslenzkir innflytjjendur áriS 1876 voru
kotnnir aHa leiS, norðtir og uiður til
Nýja íslands, lét stjórnin hvern fjöí-
skyMuföður hafa eina kú, og vmi
fjölskyldan fjölmenn, þá tvær kýr,
og svo matreiðslu-vél og fleiri
áhöld, Einníg nokJbtö af verkfærum
til að ryðja og yrkja landiS. ÞaS
var ólán fyrir nýlenduna aS sjö
fvrstit landnátnsár Islendinga v'oru
hin mestu rigninga ár, var þvi forin
og bleytan fjarska mikil. og erfitt til
aðdrátta. Svo kont þaS fyrír að
vatnð hækkaði svo aö flæddi inn i
sum húsin sem stóðu látt og voru of
nærri vatninu. \’arð þetta ásamt
stmdrung og ágreiningi viSvíkjandi
trúmálum, tilefni, til þess að út-
flutningur byrjaði, og bélzt þar til
flestir voru fluttir burt úr nýlend-
unni. Hefti ]>aö eðiilega allar fram-
íarir um langan tíma. Jafnvel þótt
innflutningur byrjaði fljótt aftur;
því þegar fátækir innflytjendur
komu aS heiman, sem ekki áttu vini
eöa vandamenn hér vestra, fóru þeir
oftast til Nýja íslands. Því fyrir þá
fiskinægS sem vatniö hefir að geyma
og skóginn sem bæði er til skjóls og
húsabygginga, verður léttara fyrir
fátæklinginn aS komast þar af í byrj-
un en í flestum öSrurn bygSum hér
vestra. En þetta hefir þó jafnframt
dregiö úr framförum þeirra, og ný-
lendunnar. Því þeir hafa verið
þarna utan viS menningar áhrifin.
Þeim hefir hætt viS aS hafa ]>á bú-
skapar aðferS hér, sem þeir lærðu á
ættjjörðunni. En sem er ótæk, ef
tuenn ætla sér að frantleiða alla þá
auölegö, sem jörSin geymir hér í
skauti sínu. En isíSan járnbrautin
v'ar lögS, gegnum Nýja ísland, hefir
þetta mikiS breyzt til batnaöar. Og
mér virðist aö eg sjái nú í anda: aS
á vestur strönd Winnipeg vatns,
verði í framtíöinni fagrar og vel
yrktar bújaröir, meö hagkvænmm og
skrautlegum byggingum. — Eg álít
aS íslendingar ættu aS gera sitt
bezta til aS halda öllum sínum
landeignum þar; og auka viö þær og
færa út af öllu megni. Unga og
uppvaxandi kynslóðin, ætti framvegis
aS gefa sig meira aS landbúnaöinum.
ÞaS mun vera óhætt að fullyrða:
AS Vestur-íslendingar gengu gegn
um allar hörmungar og eldraunir ný-
byggjaralifsins, á fyrstu frumbýlings
árum ]>eirra hér vestra, meö dæma-
fáum dugnaSi og jþolgæði. Þeir
hafa margborgaS þann styrk ríkisins,
í því, aS byggja upp og yrkja landiö.
Því jaröyrkjan er undirstaða allrar
velntegunar og framfara ríkisins.
Og sjaldnast eru járnbrautir og önn-
ur samgöngufæri lögS, fyrr en af-
urðir bændanna eru því vaxnar aö
borga allan kostnaö, sem þaS hefir í
för meS sér.
En þótt þaS væru talsverðar eld-
raunir og hörmungar, sem íslend-
ingar gengu gegnum, á frumbýlings
árunum, eru þær varla takandi til
greina, í samanburöi viS allar þær
hörmungar og eldraunir, -sem xslenzka
þjóöin hefir géngiö gegnum þau
1042 ár, sem liSin eru frá þvi fyrstu
landnámsmenn settust aö á íslandi
áriS 874, þvi harðæri og hungurdauði
hefir alt of oft gengið yfir ísland,
þótt aldrei hafi það verið eins sorg-
legt, og eyðileggjandi, eins og þegar
“svarti-dauði” geysaöi 1402 yfir
landiS. Mörg héruö eySilögðust, og
heilar ættir dóu ut. Ekki var bólan
i Nýja Islandi heklur neitt í sanian-
hurði' viö sttórubólu-veikina á gamla
landinu snemnia á 18. öld. Um
hana kemst eitt skáldiS þannig aS
oröi: “Stórabólan aftók ein átján
þúsund ntanna”. Raunar nntn þaS
ekki sanngjarnt aö áfella landið, fyr
ir allar þær sorglegu eyöileggingar,
þvi vanþekking og óhagsýni og ó-
fullkomin stjórn sátu þá í fyrirrúmi;
og hindruSu flestar fratnfarir. En
sem betur fer þarf ekki að kviða
slíku í framtíSinni. Framfarimar
hafa verið svo miklar næstliöin ár,
bæði til lands og sjávar; og sam-
göngur viö umheiminn mega nú
lteita allgóðar. Og einmitt nú eru
wiest ’líkindi til, aö sú auðlegS, og
það vatnsafl sem vort kæra ættland
geymir i skauti sinu, komt ættbræör-
um vomm heima, aS fullum notum.
'Og eg er viss um að Uestwr-íslend-
iugar samgleðjast þeim.
AS íslendingar i Dalcota 'eða ann-
ars staðar hér vestan hafs, tali tneS
kulda og fyrirlittiing um ættland sitt,
ikannast eg ckVi við; þvi þau 40 ár,
sent eg hefi dvalið her, hefi eg al
clrei heyrt rieút líkt ’því. Heldur
ætíö hið gag'astæða. Þaö sannar
líka, það sena hefir veriS rætt og
ritaS hér vestra, itm gamla landiS,
og ]>á öl! hatfflrahöUlrn til minningar
um brarður vora iog velferöamál
þeirra. Sérstaklegtt árlegu hátíSa-
liöldin 2. ágtúfl. Eins nær þaö engri
átt, aS gjjafir icöa peninga styrkur til
ýmsra fjTÍrtæk|a heima, sé lagt fram,
eða gefið aí fordild til aS sýnast.
Eg hefti Straft ttteS Itöríduni fjársöfn-
iin. til styrktar “Löndum” heima. Og
aldrei oriöfð war viS annað, en ein-
lægni og góðvilja til bræSranna. Sem
fyrir óKKSu ’náttúrunnar, og ýms
óhöpp, eiga oft viö hörð kjör að búa
— Þegatr Srétíkit óhapjpa slysið meS
“GoSafofis", viutust menn vilja taka
hlutdeiid > taþinu; og eg þykist v'iss
rum: a5 itít leit&S verður samskota
Itér, hefir Jjaö góðan áttangur, eink-
wm úti á htndsbygðinni.----- Eg vona
þvi og titeyvfí aS séra M Jónsson sc
svo heiSaflegttr og sanngjjam maSur,
ah hann fcanniist inú viS í.'illur sínar,
skammsýni og misnkilning. og þar af
leiöandi; TeiiSrétfi -J>aS settt er rangt
ogtósanngjamfc. Þi,-í þráttifyrir allan
barffiaskap sttrtu, fá’iiræSi og misskiln-
ing, hefir hanti vakiö eftirtekt
tiiamta — hér og ifeeima — á þeim
sanrikeik: aS eftir að eins 30—40 ára
dvöl hér vestra, eru Vestnr-íslend-
ingar langt á tmðtan almestningi
licima-; í búskap, jafðyrkjtt iOg verk-
Icgri þekking. Sem auSvittCS er
mest landgæðtnn og hagkv'æntum
kringumstæSum að þákka. Ratmar
gerir þessi fyrirlesíttr muii Vestur-fs-
lettdinga ltvorki til né frá; ltann
verSttr áfitinn setn marfcleysa, hvað
]>á snertir. En hann sýnir prestinra
í sittni réttn ntynd. Sýuír fáfræöi.
skilningsleyst, og skort á allri
praktiskri þekking. VeriS getur að
þetta gönuskeiö verði ltonum samt til
góðs; svo að hann framvegis, taki
sér tínia frá hinni óvissu guðfræði,
til aS kynna sér betur, eöli og ásig-
kontulag mannlífsins frá róturn; og
eðlislögmál. yfir höfuð að tala. Já,
kynna sér betur verklega Jjekking. og
praktiska tnentun. Slíkt hefSi góö
ábrif á hann; manngildi hans myndi
vaxa, og hann verða nýtur og góSur
borgari vors kæra feðra lands.
Svo skal eg leyfa mér aC minna á
þann sannleik: aö Vestur-íslendingar
** ijjj
'-lÉk w t
EDDY’S
ELDSPITUR
Jafnvel þó þær hafi hækkað í verði, sem stafar af
því að ýmislegt sem til þeirra þarf hefir stigið upp, eru
þær þó eins góðar og áreiðanlegar og að undanfömu _
eins og þær hafa fengið orð fyrir.
Biðjið ætíð um
EDDY’S ELDSPÝTUR.
hugsa oft og innilega um ísland og
bræðraþjóSina. —• Líkt og bömin, —
meðan þau eru aS Vaxa upp í for-
eldra húsum, veita þau heimilinu ekki,
eins næma og innilega eftirtekt, eins
og þegar þau eru komin frá því út
í heiminn. Þá veröa þeim æsku- og
uppvaxtar árin svo minnisstæð; og
endurminning æskubræSra og for-
eldra svo kærar, að hugurinn leitar
ávalt til þeirra; og heimsókn til föö-
urhúsanna þeim svo indæl og unaðs-
rík. —
Þannig hygg eg aS séu tilfinning-
ar og samband Vestur-Islendinga viö
landiS, og bræSraþjóöina heima. AS
minsta kosti þeirra Islendinga, sem
voru fæddir og uppaldir á Islandi. —
MeS vinsemd og viröing.
Árni Sveinsson.
Minni
Stúkunnar “Djörfung”, 26. janúar 1917.
Með “Djörfung” hátt vér hefjum okkar merki
af hjartans gleði, bróðurlund og trygð,
og sýnum það í orði, önd og verki
að enn er táp og fjör í vorri bygð.
í dagsins stríði fjöll og björg má færa
ef fylkt er saman, helgri eining með.
Já, það er eina leiðin til að læra
að láta ríkja sátt og kærleiks geð.
pó kaldur vetur vefj i grund og flæði
skal vor og gleði oma hjartans reit.
Já, látum mátt, í máli, hug og kvæði
og manndóm lifa, það sé okkar heit.
pó hér sé hvorki glys né borga glaumur
vor gæfa býr í sveita ró og frið,
á meðan æðir sterkur tímans straumur
með stríð og blindni, heift of spiltan sið.
Með “Djörfung” fram skal frelsis merki hefja
af féfegs anda, trausti, von og dáð,
og látum ekki tál né sundrung tefja
en tvinnum saman okkar beztu ráð.
Með ára röðum bygðar blómin stækka
og bráðum gleymist unnið strit og þraut.
Já, óðum sporin erfiðleikans fækka,
sem áður ruddu landnemunum braut.
M. Markússon.
ísland.
«(TllelnkaS Ma*nú$i Ji.nasyni presti frá Gardar t Norður Dakota)
Aí ■ -
IP* land nalnna ljútustu vona
og laiKÍanna kterst;
Kt had H-orra %ru ljóða,
í>ú lanil minna bemsku slóða;
... I’" snuest allra lanila, í lírssósru stærsi.
iMeð fORniiði iwilsj. ltndv*ra. úr áttlnni frá þór.
Eg tilbiö 1>A sídsttttt er veraiandi lífskrafta ljá þér.
Kg dyrka l>rer stjötrtair, s-m stara úr bládjúpi á p|g,
'so" 'Hnn «*s íótttir, sem flýr ekki frá þér.
Minn soknoðnr aiK.rsf.U.Us, úr eftir ár. í útleKð. — Minn In,K„r býr l.já |>.
J. B. HOLM.
I3réf frá New York
Nct ’Ymfc, f>. 'febr 1917.
&3r. .°Itg, júl. Jifhtntnesbon ritstj. Lögb.
( loði iamf&'.i
Eg send'i yðtrr hér noöaar línur,
ti’1 þe ss að láta 5ÍSur vita rsm latida,
•Kem (»ru sJatdðrr hér, luvaS þeir eru
aS ge ra.
Ilingað kom til New York skip-
•sii.tóri Jón GaSsnttndsson fri Reykja-
vík t tieö landstjörnarskipinu Bisp
íý’ö'ipiít fór heftfitt aftur fí! ísl. 31.
.ianj, tii þess aö sækja vörttskip
Jægar brytinn ætlar aö fara aS Ix
]>að sem hann hafSi keypt, þá er 1
unt sagt aS ]>essi humlraS dala s<
sé falskttr. Én þaö er ekki óhugs;
að þessi ]x>rpari reyni aS leika }x
an leik viS fleiri landa, sem er
ferðalagi meö ísiandsskipum, og
eg því gefa ykkur landar, setn I
þetta, dálitla aðvörun.
GoSmundiir Kamban er hér
hakla fynrlestra á skólum og s-
myndir frá íslandi. Eg hefi hlu;
a hann eitt kvekl og skemti niér m
vel, etns og allir sem þar voru ge
vtst, og má eg segja að það var
“ ---* íurt, cg svgjíi ao hao var
2"**» h-
Ha’Ilgr. BcnedTktteon > Reyfcjavik 'hafa
keypt h ér. 'ÞaHiasar ná veriö aö breyta
skipinu til íslandsferða. Það er skip
á ste- rð viS Gríllioisí og á víst fyrst
unt *inn aS notast eingöngu til ís-
lands og* Amerilaa ferða. hefir plass
íyrir um T7>—2« Æarþeg:i; muu hafa
fcostáö um .$200.tXM). Emnfrentttr er
ltér skTpstjóri Gtiðtnuiidur Sigurðsson
i skipákaupuitL ,er aS reyna aS fá
IxMnvöpputig eða sildveiSaskip; verS
hefir htdkkaS hér aíarmikið á skiptnn,
en hann ’hefir samt góSar vonir um
að geta iengiö eitthvíið, sem honum
Hkar. tsvc er hér enn einn skipstjóri
með skipshöfn aö sækja seglskip, sem
Thor Jenserj hefir keypt hér.
að oröi og hvaö fallega hann
um Island og skýrði vel Vrá öllu,
vortt víst tnargir ]>ar viSstaddir,
ekkt höfðu hugmynd um hvar ís
var. og ]>ó þeir nú vissu }>aS, h<
þetr víst haft alt aðra skoðun á I
tnu en þeir höfSh þegar ]>eir h.
hlnstað á Kamban.
Eg vona að eg geti oftar sent •
frettir heSan, ef þér óskiö, því'
er ekkert nýtt orðið m’ma að 1
c'r sem eru í verzlunarer
um
Eg sendi yöur tnína kæra kveö
Tryggvi J óakimsso
Þess tná geta að höf. þessa e
sendt etnnig úrklippu úr blaSi í
sagðist vera fæddttr á Fáskrúðsfiröi. skált'slm ••þ" P r ^ -’r er
eti liafa farið aö heíman tvéggja ára leo-t Ijelnist-
•—1 ...........»- -* *«; s '•»■’■ ISn.
ann a skiptnu, sem er tslenzkur sk piS landar x , J
er norsk,). Þ„i .„Snr, * þ
vist ekkt tslenzku. heldttr dönskn • _ Kttstj.
K ENNARA VANTAR
víst ekki íslenzku, heldur dönsktt;
urþu þpir satnferSa á land og brytinn
fór ttpp á pósthús að sækja peninga,1
sein honttm höföu verið sendir að ‘yrir \'estri S. D. nr. 1669 fvrir
beiman, til þess að kaupa ýmislegt niánuði, frá 1. apríl til ')()' -
smadót fyrm Svo spyr ]>essi landi! Ums:ekjendur tiTtaki mentastit
fef svo tna kalla hannj, hvort hann kanp. TilboSum veitt möttika t;
geti ekki skift fyrir sig T00 dala ntarz.
seðli. “Jú, þaS er velkotniS,” svararj B. G 4nrtrr'n„ . -r
brvttnn, og svo skilja þeir. Seinna ’ —' " lc 'Trca.
1 hratnnes, Ma
l