Lögberg - 20.12.1917, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. DESEMBER 1917
13
Kaupmannahafnar
Munntóbak
Búið tilúr hin-
um beztu, elstu,
safa- mestu tó-
baks blöðum, er
ábyrgst að vera
algjörlega hreint
Hjá öllum tóbakssölum
F réttabréf.
Þetta er tóbaks-askjan sem
hefir að innihalda heimsins
bezta munntóbak.
Mozart, 14. des. 1917.
Herra ritstjóri!
Nú er þá kominn kaldur vet-
ur, og menn eru óðum að færa
sig inn í húsaskjólið, fækka þá
eðlilega búsumsvifaefni bænd-
anna, svo þeir fá meiri tíma til
að veita hinum almenna hávaða
athygli, en það orsakar aftur
það, að þeir geta ekki setið þegj-
andi hjá þó þreyttir séu.
pó hugurinn hvarfli víða og
mörg séu umfangsefnin, þá loð-
ir það þó lengst við að hver er
sjálfum sér næstur, og í skjóli
þeirrar megin reglu, ætla eg að
byrja á því eins og nýr og góður
gestur að segja fréttir úr minni
bygð.
Sameiginlegt er okkur það
sonum mannanna, að hið sár-
asta situr efst í huga okkar, og
man eg fyrst að segja frá því
að nýlega er hér látin, hinn 28.
f. mán. valinkunna sóma konan,
Sigríður porsteinsdóttir Gríms-
son.
Sigríður var ættuð úr Gull-
bringusýslu, fædd í Vorhúsum
á Vatnsleysuströnd 12. júlí 1858,
og vantaði hana því 7þ^ mánuð
á sextugasta árið þá er hún lézt.
Hún dó af hjartaslagi. Foreldr-
ar hennar voru þau porsteinn
Jónsson frá Auðnum, og Ingi-
björg Hjalldórsdóttir þórðarson-
ar prests Jónssonar á Lundi í
Lundareykjadal í Borgarfjarð-
arsýslu. Systkini átti Sigríður:
þrjá bræður, eru tveir af þeim
dánir, en einn þeirra er bóndi í
Garðinum í Gullbringusýslu og
hjá honum dó móðir þeirra á ní-
ræðisaldri í marzmánuði 1916.
Eina hálfsystir átti hún, er hún
ógift og á heima í Reykjavík á
íslandi. Sigríður heitin var 12
ára gömul þá er hún misti föður
sinn, og hafði hún þá verið
heilsulaus í fleiri ár. Eftir það
ólst hún upp hjá móður sinni til
þess er hún giftist eftirlifand'
manni sínum Daníel Grímssyni,
30 nóv. 1878. Grímur faðir
Daníels var Steinólfsson, bónda
á Grímsstöðum í Reykholtsdal,
og konu hans Guðrúnar pórðar-
dóttur prests Jónssonar í Lundi
í Lundareykjadal. pannig voru
þau því náskyld hjónin Daníel og
I Sigríður að Guðrún amma hans
! og Halldór afi hennar voni syst-
kini.
Heima á íslandi bjuggu þau
Daníel og Sigríður sem tómthús-
hjón í barnaskólahúsinu við
Brunnastaði á Vatnsleysuströnd.
þar til sumarið 1885 að þau
fluttu vestur um haf og sett.-
ust að í Gardar-bygð í Norður
Dakota. Voru þau þá algerlega
eignalaus, og höfðu fyrir þremur
bömum að sjá. f Gardar-bygð
bjuggu þau 21 ár, eða þar til ár-
ið 1906 að þau fluttu inn í þessa
bygð, og námu land hér rúmar
3 mílur vestan við bæinn Elfros.
pau hjón eignuðust 11 böm.
prjú af þeim dóu ung, en átta
eru á lífi og öll uppkomin. pau
heita: Guðmundur bóndi hér að
Mozart, Hallgrímur kaupmaður
á Mozart, Stefanía kona Stefáns
bónda Núpdals að Elfros, Guð-
rún kona Stefáns Bjömssonar
bónda að Elfros, Valdimar býr á
heimilisréttarlandi föður síns,
og Valgerður yngst bamanna,
heima hjá föður sínum og bróð-
ur. Tveir synir þeirra hjóna
Jón og Vilberg gengu í herinn,
223. herdeildina, og eru nú á víg-
velli á Frakklandi. í fyrra vetur
voru myndir af þeim bræðmm
í Lögbergi og nokkur minning-
arorð.
Sigríður hafði á bezta skeiði
æfinnar verið vel vaxin meðal-
kona á velli, og höfðingleg ásýnd-
um, lundgóð og lífsglöð, en það
var sem góðmannlegi svipurinn
hennar, segði mér æfinlega sömu
söguna af hinar hlífðariausu á-
hrifum örbyrgðarinnar, og hvað
helzt á þeim tímum sem móður
umhyggjan vildi alt til vanda.
Hún var umhyggjurík, starf-
söm og afkastamikil búkona og
svo mikill mannvinur, að það var
sem hennar nærgætni og góðvilji
gerði vart við sig á hverju heim-
ili í grendinni.
pað lítur annars ekki út fyrir
að það fari öllu lengur að kallast
fréttir, þó einn og einn góður
nágranni safnist til feðra sinna,
þegar dagblöðin hins vegar flytja
langa lista yfir fallna samlanda,
vini og frændur fyrir og eftir
hádegi, hvem dag ársins. En
það held eg þó að alvömsvipur-
inn á umskiftum lífs og dauða
hljóti í lengstu lög að krefjast
athyglis.
Og svo vík eg mér þá aftur
að hávaðanum og heimsádeilu
málunum. Berið þið mig þang-
að sem soilurinn er mestur sagði
aumingja kerlingin í þjóðsög-
unni. pað sem lætur hæst í
eyrum um þessar mundir er þátt-
taka manna í stjómmálunum, og
er það mjög eðlilegt. pað kenn-
ir þó hver sín, þegar að hjart-
ánu kemur. Aldrei hefir aíþýð-
unni riðið meira á skjótum heil-
ræðum sinna vitrustu og beztu
manna en einmitt nú. Og aldrei
hafa einstaklingar þjóðarinnar
jafn alment, skapað sér jafn á-
kveðnar skoðanir í stjómmálum
og nú, og þess vegna er hávaðinn
ekki eingöngu innan þinghúss-
veggjanna nú á dögum, heldur
liggur hann yfir öllu landinu
milli fjalls og fjöru. pegar eg
er að segja fréttir úr þessari
bygð, þá hefi eg engan rétt ti!
áð segja að ein stjómmálaskoð-
un sé annari yfirsterkari hér
hjá okkur meðan kosningarnar
em ekki yfirstaðnar, nema að
svo miklu leyti sem eg get bygt
það á framkomnum staðreynd-
um, en þær eru naumast til. pó
má nokkuð alvarlega ályktun
draga af því, hvað hér var vel
og myndariega tekinn þáttur í
siguriáni til stríðsins, og benti
það til að menn séu samsteypu
stjóminni hlyntir og samhuga.
Og hinsvegar finst mér hvað fs-
lendinga sérstaklega áhrærir, að
framkoma þeirra ráðh. Thomas-
ar Jónssonar og Dr. B. J. Brands-
sonar mælist alstaðar vel fyrir.
Eg get heldur ekik skilið afstöðu
Lauriers í herskyldumálinu
nema sem kæruleysislegan valda-
leik, sem er hampað og haldið á
'lofti með kitlandi tilfinninga-
máli. Yfir öll vesturfylkin eru
hraustustu og framtakssömustu
mennimir komnir í stríðið svo
tilfinnanlega, að vandræði eru að
geta haldið við búskap á löndun-
un. Hvort megum við þá við
því, að láta þessa úrvalds menn
afskifta og eftirlitslausa, á með-
án Laurier er að safna sjálfboða-
liði, eftir að honum jafnsnjallir
menn eru gengnir frá að safr.a
meiru, eða á meðan Laurier er
að þvo hendur sínar með því, að
leggja herskyldulög undir þjóð-
ar atkvæði. Nei! Einusinni var
Laurier hraustur maður, en nú
er hann að verða aftur barn.
pegar svo þessar ástæður eru
yfirvegaðar í tiliiti til þess, að
Rússar virðast vera út úr stríð-
inu, ítalir svo voðalega á bak
brotnir, og Bandaríkin ekki búin
að fá tíma til að snugga sig full-
komlega á stað, þá er allur
dráttur og hik af Canada hálfu,
öflug lyftistöng fyrir óvinina.
Eg yona að næstu tímar leiði
það í ljós, að Canada sé ekki það
ógæfunnar heimkynni, sem hik-
aí" halda sínum helgasta
rétti á lofti, og vernda sín óska-
börn. —
Annars er öll flokkaskifting.
eins grundvölluð og hún er í
pólitík, að mér finst skaðleg fyr-
ir mannfélagið.
pað er löngum að mikilhæf-
ustu mennimir verða að sitja að-
gerðalausastir hjá, einmitt þeg-
ar þjóðin þarfnast hvað helzt
vitsmuna þeirra og framtaks-
semi, og það af þeim ástæðum að
þeir tilheyra öðrum flokki, og
jafnframt þó vitandi það, að
skoðaðir, tilfinningar og dóm-
greind flokksbræðranna getur
ómögulega verið eitt og hið sama
í öllum málum, heldur miklu
fremur geta margir að eðlileg-
um hætti margir úr öðmm
flokknum tilheyrt hinum í ýms-
um málum, en slíkt þarf sam-
kvæmt aldarandanum að vera
falið og hræsnað.
Ekki meina eg með þessu að
engin flokkaskifting megi tii
vera, en það er hægt að skilja að
hún er orðin að óeðlilegri skoð-
anaverzlun, ef f jölmennur flokk-
ur manna getur fallist í faðma að
skoðunum til, í mörgum óskyld-
um málum, og það ár eftir ár.
Eg er hræddur um að frostið
næði aftur uppskerunni okkar
bændanna á haustin, ef við lét-
um kenna okkur að viðhafa að-
eins conservativa eða liberala til
að moka, slá og hreykja, eftir
því hvaða flokki við tilheyrðum
sjálfir. En okkur hefir nú einu-
sinni lærst, að heppilegast sé að
halda þeim manninum, sem okk-
ur reynist bezt, hvaða stjóm-
málaflokki sem hann tilheyrir.
Nýafstaðnar eru hér sveitar-
stjómar kosningar. f sveitar-
stjómina hér í Elfros vom kosn-
ir tveim íslendingar: Counsellor
Steinólfur Grímsson og Reev
Páll Tómasson. Hafa þeir báðir
setið áður fleiri ár í sveitar-
stjórninni. f mörg ár hefir ís-
lendingur Árni Kristinsson verið
skrifari sveitarinnar hér, og
verður það vonandi framvegis.
pað sem af er yetrinum hefir
tíðin verið mjög góð. Nóvem-
bermánuður óvanalega hlýr, og
voru menn að plægja hér akra alt
fram að þeim tuttugasta. Með
desemiber kólnaði tíðin. Mjög
kalt í dag, 41 gráða fyrir neðan
zero í morgun. En snjór er hér
mjög lítill, svo ferðast er á kerr-
um og bifreiðum aftur á bak og
áfram alt til þessa.
Svo oft eru gestir og gang-
andi búnir að skýra frá upp-
skerunni hér síðastliðið haust,
að eg held það léti illa í evrum,
að eg færi nokkuð um hana að
segja. En það er þá öllu heldur
uppskeran framvegis, sem eg
þarf að minnast lítið á.
Sökum hærra verðs, sem á
uppskerunni hefir verið að und-
anförnu, hafa menn eðlilega
þvingað akrana meira en góðu
hófi gegnir, til þess að grípa
gæsina meðan hún gefst,. en af
þessu leiðir^að að landið er orð-
ið uppgefið, þarf að hvíla það.
Hinsvegar er þörfin á allar síð-
ur svo mikil fyrir framleiðsluna,
að menn hugsa ósjálfrátt um
það, hvort ekki verði með nein-
um ráðum komist hjá því að
hvíla akrana? Allir hiafa heyrt
þess getið að til séu áburðarefni
sem að meira eða minna leyti
geti komið í staðinn fyrir hvíld-
500 íslendingar óskast til aS læraf
bifreiSa og gasvéla 18n í Hemphill ÍSj-
skóla, sem hefir stjórnarleyfi I Winni-
peg, Regina, Saskatoon og Edmonton.
Herskylda er lögleidd 1 Canada og
hundruS þetrra manna er stjórnuSu
bifreiSum og gasvélum verSa aS hætta
þeim starfa og ganga i herinn. Hér
er tækifæri fyrir þig aS læra góSa iSn
og sem ekki tekur þó nema fáar vikur
aS læra og taka eina af þessum stöS-
um, þar sem kaupiS er frá J80 til $200
um mánuSinn. Vér kennum ySur og
höfum áhöldin sem meS þurfa, bæSi
aS kenna ySur aS stjórna vélum og
gera viS þær. Svo sem þessar: Bif-
reiSum, flutningsvögnum, gasvélum og
skipsvélum.
ASeins 6 vikur til náms. Ahöld 6-
keypis. Vinnuveitenda skrifstofa vor
hjálpar ySur til aS fá vinnu eftir aS
þér hafiS lært. I.átiS ekki dragast
aS byrja. KomiS strax. ókeypis
lækningar. GangiS á þá stofnun sem
næst ySur er. Hemphills Motor
School, 220 Pacific Ave., Winnipeg.
1827 Railway St., Regina. 20th St.
East, Saskatoon, og 101 St., Edmonton.
og Calgary, Alta.
'FAR VEL MEÐ TENNURNAR'
Ö2J
Ódýrlækning verð-
ur í rauninni lang-
dýrust.
Ef góSar tennur tákna heilbrigSi, þá er nauSsynlegt fyrir bann.
sem hefir lélegar aS tryggja sér einungis fyrsta flokks aSgerS.
ófullkomin tanniækninga áhöld, gera einatt ófuilkomna
lækningu. ....
Skrifstofa vor, útbúnaSur, þekking og reynsla, tryggir ySur
óbrigSult verk.
þá er verS vort engu síður sanngjarnt Spyrjist fyrir um þaS.
•, /i /' ■ 1;i'11\T Horni I.ogan og Main
JJr. V). V). JLr V ilí!i 1 . Inngangur á Logan.
Talsími: Garry 3030 ---- Opið að kveldinu
'FAR VEL MEÐ TENNURNAR"
ina, og jafnvel að árlega séu
slík áburðarefni brúkuð í Evrópu
til aukningar uppskerunni. En
hvernig stendur á því að mönn-
um alment lærist þetta svo seint ?
f fyrra vetur va_r í Lögbergi rit-
gerð eftir einlivern búfræðing
sem gaf það í skyn að menn gætu
meir en gert væri brúkað tilbú-
in áburðarefni til að framleiða
meira af jörðinni. Tvívegis
reyndi eg að komast í samband j
við þann mann til að afla mér
meiri þekkingar í þeim efnum,
en það mislukkaðist af vissum
ástæðum. Og nú vil eg þá vin-
samlegast fara þess á leit við
þig, heiðraði herra ritstjóri, að
þú útvegir og birtir í blaði þínu
svör við eftirfylgjandi spurning-
um.
Hvar er tilbúin áburðarefni
að fá? Hvað. eru þau dýr?
Hvað er flutningsgjald þeirra á
hverjar hundrað mílur? Hvem-
ig eru þau hagnýtt, svo sem á
hvaða tíma árs? Og með hverj-
um hætti er þeim komið í .jörð-
ina? ásamt korni á vorin, eða
með sérstökum verkfærum ?
parf að endumýja áburðinn ár-
lega? Geta tilbúin áburðarefni
svarað fyrir hvílingu, eða eru
þau einungis reynd að því að við-
halda lengur frjómagni jarð-
vegarins ? Auka þau eða eyða
illgresi ?
pá er nú erindi mínu lokið í
bráðina.
Með kærri kveðju og beztu
óskum.
Vinsamlegast,
Friðrik Guðmundsson.
Svar.
Tilbúinn áburð er hægt að fá í
Austur Canada. Verð fer nokk-
uð eftir því, til hvers hann er
hagnýttur. Hann hefir verið
reyndur á ýmsum stöðum hér í
Vesturlandinu, en hvergi svarað
kostnaði. Pessi tilbúni áburður
eykur fremur en eyðir illgresi, og
getur alls ekki komið í staðinn
fyrir hvíld landsins. peir sem
reynt hafa áburð þennan hér
vestur frá, ráða mönnum frá þvi
að leggja út í kostnað þann, sem
notkun hans hefir í för með sér.
Frú mín góð! þú ættir að eins
að finna lyktina af mulda kaff-
inu, eftir að það er trekt, og þá
bragðið að því! pað eitt er víst
að þú hefir ekki fengið malað
kaffi eins gott og “Red Rose”
kaffi. peir sem kunna að dæma kaffi og
hafa víða farið og drukkið kaffi á ýmsum
stöðum, segjast aldrei hafa fengið ljúffeng-
ara kaffi. Sumir hafa farið svo langt að
segja — jæja, það er víst bezt að setja það
ekki á prent. Vér viljum mælast til að
þér reynduð Red Rose mulið kaffi, án þess
að segja meira um gæði þess. Vér viljum
ekki gera yður forviða fyrir tímann eða
fyr en þér hafið reynt bað. Og sama er
verðið sem það var fyrir þremur árum.
676
Red Rose
Coffee
GÓÐ ER HÚN
BLESSUÐ LYKTIN!
I ..
Húðir, Ull
og
LDDSKINN
• • • •
Ef þú óskar eftir fljótri afgreiðslu og hsesta verði fyrir ull cg lcískii n,fkiifið
.Frank Massin, Brandon, Man.
SkrifiÖ eftir verði og áritanaspjölduno.
IðLIKII
öldungurinn, “þetta unglamb er hreinasta og hvít-
asta smálamb í allri hjörðinni; það er sannarleg
gjöf kærleikans.
Og að því búnu skunduðu hirðingjamir með
hraða ofan hiíðina, en drengurinn bar unglambið
í faðminum. Loks komust þcir heilu og höldnu
til þorpsins Bethlehem, og þeir námu staðar við
lágt fénaðarhús, og þar fundu þeir konunginn —
lítið ungbam vafið reifum og var jatan vagga þess.
peir sáu kvikfé nálægt í hreysi þessu, og Jósef
er gætti Maríu og hins himinborna ungbarns.
Ekki var þetta höll, hlaðin dýru skrauti. En
hirðingjamir vissu fullvel að orð engilsins voru
sönn, og að ungbam þetta var hinn fyrirheitni
konungur.
Hið himneska ljós, sem Ijómaði um hvelfingu
Ioftsins, þá er samsöngur hinna dýrðlegu engla
guðs ljómaði uppi yfir hæðunum, virtist einnig
skína með dásamlegri dýrð og fegurð í kring um
hið heilaga bam, og hirðingjamir huldu andlit
sín, því að augu þeirra þoldu ekki að líta glit og
skærleik þessa óviðjafnanlega ljóss. Og þeir
féllu á kné og tilbáðu barnið og þökkuðu guði að
gjöf hans heilögu ástar var þegar orðin eign hins
eftirvæntandi heims, og mannanna er þráðu hann
svo heitt.
Drengurinn horfði í hrifning og með aðdá-
unaraugum á alla þessa dýrð, og svo rétti hann
fram litla lambið sitt. Og ungbarnið brosti í augu
drengsins, og rétti honum hina smáu elskuþrungnu
hönd sína. Og drengurinn beigði kné sín hægt í
himneskum frið og með lotningu, sem ber að sýna
Jesú einum; lagði hann svo minsta lambið úr
hjörðinni að fótum hins blessaða bams — gjöf
ástarinnar — gjöf trúarinnar handa Jesú baminu.
Johannes Stephenson
þýddi.
MJÚKUR MÁLRÓMUR.
Hvað mörg af bömunum, sem þetta Iesa, ætli
reyni að tala þannig, að röddin þeirra sé sæt og
þægileg fyrir alla, sem heyra þau tala? pað eru
margir drengir og stúlkur, sem aldrei reyna þetta,
og svo verður málrómur þeirra harður og klúr og
ósköp óviðkunnanlegur. Sætar raddir em heimil-
unum eins og samhringing silfurbjalla, sem gleðja
oss, hve nær sem vér heyrum þær; en há, klúr og
köld rödd, sem brakar og brestur í, er eins og brot-
in bjalla, sem falskt hljóð er í.
Málrómurinn er æði mikið undir því kominn,
hvað það er sem við tölum. Ef við tölum það,
sem er kalt, sárt og gremjufult, þá er hætt við
að málrómurinn sé harður og óþýður; en ef við
í eynum að tala það, sem gott er og vinsamlegt,
þá verður málrómurinn þýður og sætur. Og orð-
in, sem við tölum, em komin undir hugsununum,
sem við hugsum. Við skulum biðja Jesús að gefa
okkur góðar hugsanir, svo vér tölum að eins kær-
leiksorðin.
ÁSTA.
Ástkæra, ylhýra málið,
og allri rödd fegra!
blíð sem að barni kvað móðir
á brjósti svanhvítu;
móðurmálið mitt góða,
hið mjúka og ríka,
orð áttu enn eins og forðum
mér yndið að veita.
Veiztu það, Ásta! að ástar
þig elur nú sólin?
veiztu að heimsaugað hreina
og helgasta stjaman
skín þér í andlit og innar
albjört í hjarta,
vekur þér orð, sem þér verða
vel kurn á munni?
Veiztu, að lífið mitt ljúfa
þér liggur á vörum ?
fastbundin eru þar ástar
orðin blessuðu.
Losa þú, smámey! úr lási
lítmn bandingja;
sannlega sá leysir hina
og sælu mér færir.
Meyjan mín hin væna.
Mín er meyjan væna
mittisgrönn og fótnett,
bjarteyg, brjóstafögur,
beinvaxin, sviphrein;
hvít er hönd á snótu,
himinbors á kinnum,
falla lausir um Ijósan
lokkar háls hinn frjálsa.
—Ljóðmæli J. H.
III. ÁR. WINNIPEG, MAN. 20. DESEMBER 1917 No. 11
Jólin, friðarhátíðin mikla, sem allir hlakka til, er svo að
segja runnin upp.
Ljósa-hátíðin sannkallaða, fæðingarhátíð mannkyns-frejsar-
ans, boðandi frið á jörð, rennur upp yfir höll og hreysi innan
fárra daga.
Kæru Sólskins-börn! Vér vitum að þér, eins og öll önnur
saklaus börn, hafið lengi hlakkað
til jólanna — jólagjafanna, jóla-
trjánna, jólaljósanna og söngsins.
Vér vitum að eftirvænting yðar, er
hrein og saklaus, eins og óskir og
vonir allra sannra jólabarna eiga
að vera. Hátíðin er yðar hátíð. —
Fagnaðarboðskapur jólanna yðar
eign. — Friðarboð hirðingjanna yð-
ar eign. — Betlehem stjarna'i yðar
eign! —
Sólskinsbörn! Hver sem á í
hjarta sínu friðarboðskap jóianna
er auðugur — allir aðrir fátækir.
Ef þér vitið af einhverjum
manni, sem á bágt,—situr í skugga
og hlakkar ekki til jólanna þá
minnið hann á fæðingarhátíð frels-
arans— jólabarnið dýrðlegs, sem
getur friðað hreldan hug. —
Gleðileg jól, kæri Sólskins-t örn!
Gleðileg jól til allra ykkar ættingja
og vina, og allrar hinnar vestur-
íslenzku þjóðar!
“Af himnum ofan boðskap ber
Oss, börnum jarðar, englaher;
Vér fögnum þeirri fregn í trú;
Af fögnuð hjartans syngjum nú”