Lögberg - 16.05.1918, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. MAÍ 1918
Ættjarðarást og þjóð-
ernistilfinning.
Frá því saga mannkynsins
hófst hefir það verið viðurkent,
að eitt af því allra fegnrsta, sem
nokkur þjóð á til, sé ættjarðar-
ást og þjóðernistilfinning. j?að
þarf ekki að eyða mörgum orð-
um að því hvað ættjarðarást sé,
það orð skýrir sig sjálft. f orðið
fslenzkt þjóðerni má leggja
margvísilegar meiningar. pað
er álit þeirra manna, sem hugsa
ujn þetta mál, að orðið þjóðemi
séu sameiginlegir eiginlegleikar,
sem verða að sérkennum hverr-
ai' þjóðar. Okkur Vestur-fslend-
ingum hefir verið borið á brýn
af þeim mönnum, sem ekki hafa
fundir hvöt hjá sér að vingast
við oss, að ættjarðarást og ís-
lenzkt þjóðemi væri ekki til á
meðal vor, þeirri kenningu er
ekki þörf að mótmæla, því öll
viðleitni og framkvæmdir hinna
beztu manna hér með okkar þjóð
að viðhalda móðurmálinu og
þjóðerninu sýnir hið gagnstæða,
pað er því ljóst, að þeir sem slíkt
mæla fara með hina mestu villu
sem við engin sannindi hefir að
styðjast. Ættjarðarástin og þjóð
ernistilfinningin er margra ak’a
arfur vor, sem er með öllu óupp-
i*ætanlegur. Lyndiseinkunnir ís-
lenzku þjóðarinnar lifa frá einni
kynslóð til annarar, þó íslenzk
tunga deyi út sem enginn skildi
halda að verði í bráð, lifir þjóð-
eraið. pað tekur meira en einn
og meira en tvo aldarfjórunga að
uppræta sérkenni einnar þjóðar;
væri slíkt mögulegt, mætti álíta
að stofninn væri rotinn, og sú
þjóð væri lítilsvirði. pað verða
ekki margir, sem finnast svo ó-
þjóðhollir að segja að við höldum
ekki uppi erfðakostum íslenzku
þjóðarinnar. Hér kannast hver
við arman, hvar sem menn finn-
ast. Hvar sem fslendingar em
staddir meðal landa sinna, em
menn reiðubúnir að sýna hver
öðrum greiðvikni og gestrisni, að
þeirra sögn, sem ferðast um ís-
lenzkar sveitir. pessi mannúð
og gestrisni hefir verið frá alda
öðli eitt af einkennum íslenzku
þjóðarinnar, það mun í flestum
tilfellum vera meginregla, að ef
ferðamenn koma að kveldi dags
þar sem íslendingar eiga fyrir
að ráða, sé þeim borgið. pað er
alkunnugt að forfeðmm vomm
pótti það heiður að vera íslend-
ingur, þeir báru höfuðin hátt og
hreyktu sér af því, hvar sem þeir
vom staddir, hvort heldur var
með tignum mönnum eða ótign-
um, og enn þann dag í dag
þykir okkur öllum, sem íslend-
ingar viljum vera, heiður að því
að vera íslendingar í hinnu miklu
hringiðu þeirra mörgu sam-
steypu þjóða. En til þess að geta
haldið áfram að vera hreyknir af
fslendings nafninu og þjóðem-
inu, er Hfsspursmál fyrir hinar
komandi kynslóðir að halda við
hinu dásamlega og gullfagra
máli, íslenzkunni; málið. sem all-
ir sannmentaðir menn dáðst að,
þessum dýrmæta árfi, sem við
fluttum með okkur frá ættland-
inu kæra, við hinir eldri vonum
og treystum því, að eftirkomend-
umir verndi og varðveiti þenna
arf, og láti hann aldrei úr greip-
um sér ganga, auk þess, sem
engum dylst að sá maður er
meiri og fullkomnari, sem kann
tvö tungumái, en sá sem að eins
kann eitt. Er það siðferðisleg
skylda að glata ekki móðurmál-
inu, þessu hljómfagra máli, sem
fyrst bar fyrir eyru okkar, mál-
ið örfar þjóðernistilfinninguna.
Ekkert er betra og áreiðan-
legra að viðhalda móðurmálinu
og glæða þjóðernistilfinninguna,
en sagan; með öllum þjóðum er
hún eitt hið bezta meðal. Fyrir
sögum emm við hreyknir, en til
þess að vita fyrir hvað það er,
sem við hreykjtÉn okkur af,
verðum við að lesa söguna.
Sagian skýrir frá því allra feg-
ursta og glæsilegasta í þjóðlífi
voru- hún skýrir frá hreysti og
hugprýði forfeðra vorra, mann-
úð þeirra, drenglyndi og einurð.
Hvar sem rent er augunum yfir
söguna, blasa við þessir kostir
þjóðarinnar, þessir eiginleikar
haldast þar í hendur, og voru
lengi erfðakostir þjóðarinnar ís-
lenzku.
Margir kannast við söguna af
Gils Illugasyni. Hann fór til
Noregs ungur að aldri, þess er-
indis að hefna föður síns, á
manni, sem Gjafaldur hét og var
hirðmaður Magnúsar konungs
berfætta. Er Gils kom til Nor-
egs og steig þar á land, mætti
hann Gjafaldi á stræti. Var ekki
að sökum að spyrja. Gils brá
saxi og særir hann Gjafald til
ólífis. Konungi var sagt til.
Varð hann reiður mjög, lét taka
Gils höndum og setja í varðhald.
prjú hundruð íslendingar voru
staddir í bænum. pá er þeir
vissu þessi tíðindi söfnuðust þeir
saman undir forustu Teits Giss-
urssonar, biskups. Slógu þeir
Teitur hring um fangelsið, sem
Gils sat í, brutu það upp og tóku
Gils í flokk sinn. Magnús kon-
ungur varð reiður mjög er hann
vissi tiltæki íslendinga. Hafði
hann um orð að drepa þá alla.
Prestur sá var í liði Teits, sem
Jón hét og var ögmundsson, síð-
ar biskup á Hólum. Jón prestur
stóð upp og talaði langt erindi og
snjalt fyrir konungi, benti bisk-
up konungi á annan æðri dómara
sem hann yrði að beygja sig fyr-
ir. Konungi sýndist ráðlegast
að gefa upp reiði og taka Gils í
sátt, sá hann í hendi sér að líf
mannsins yrði dýrt- um það leyti
sem allur hinn harðsnúni ís-
lenzki hópur, sem stóð eins og
einn maður, yrði að velli lagður.
Enn mundi þessi glæsilega
saga íslendinga á tólftu öldinni
endurtaka sig meðal vor.—pjóð-
emistilfinningin mundi knýja
oss að hlaupa undir sama merki,
að bjarga lífi manns af okkar
þjóð, sem borinn væri rétti sín-
um. f flokki vorum mundi koma
fram annar Jón ögmundsson,
sem verja mundi harðfengilega
fslendinginn, sem í nauðum væri
staddur.
pá er kunnug sagan af práni
Sigfússyni, sem þegið hafði stór
gjafir, virðingar og sæmdir af
Hákoni jarli Sigurðssyni. Er
práinn var albúinn að sigla til
íslands, kemur Hrappur á flótta
undan jarli, sem ætlaði að drepa
hann. Hrappur, þó íslendingur
væri, vár alkunnur óknyttamað-
ur, sem mörg ódáðaverk hafði
unnið, bæði á fslandi og í Noregi.
Hrappur grátbændi práinn að
taka við sér, því líf sitt lægi við,
prátt fyrir allar þær velgjörðir
sem práinn hafði þegið af jarli,
skaut hann Hrappi undan og
frelsaði með því líf hans, að eins
fyrir að hann var íslendingur.
Til em Hrappar enn á meðal vor,
og enn mundi góður fslendingur
skjóta Hrappi undan.
Eins og kunnugt er, fóru flest-
ir af hinum yngri mönnum utan,
sem kallað var á söguöldinni “að
sigla sér til fjár og frama”.
Sóttu þeir menn flestir á fund
konunganna og annara þjóðhöfð-
ingja, dvöldu með þeim árum
saman í hinu mesta yfirlæti.
págu íslendingar af konungun-
um stór fé sæmdir og metorð,
var það alltítt að þeir lögðu meiri
vináttu við íslendinga en sína
eigin menn og meiri virðing.
Aðalsteinn Englakonungur bauð
Agli Skallagrímssyni staðfestu
með sér, og slíka kosti er hann
vildi beiðast. Haraldur Gorms-
son Danakonungur bauð Gunn-
ari á Hlíðarenda kvonfang og
ríki mikið ef hann vildi með sér
vera. ólafur Tryggvason lét
Kjartan ólafsson á sér skilja að
hann mundi gefa honum hina
glsilegu og göfugu systur sína,
Ingibjörgu, ef hann vildi þar í-
lengjast. Snorri Sturluson fór í
banni Hákonar gamla til íslands.
pórður kakali varð svo glaður er
hann fékk orðlof til íslands, að
hann kvaðst aldrei mundi af
landi fara, ef sér yrði auðið út-
komu; kvað hann engan hlut til
handa sér borið ihafa, sem hon-
um þætti vænna um. ótal mörg
fleiri dæmi mætti telja, ef tími
og rúm leyfði, af heimþrá og
ættjarðarást forfeðra vorra í
gegnum alla söguöldina. En þess
ber að gæta að flestir eða allir
íslendingar, sem dvöldu í út-
löndum á söguöldinni, voru ann-
að hvort ríkir bændur eða ríkis-
mannasynir, sem bæði áttu lend-
ur og fé að hverfa að á fóstur-
jörðinni.
pað þótti harðasti dómurinn á
Söguöldinni er menn áttu aldei
útkvæmt, að mega aldrei koma
aftur til fósturjarðarinnar, og
enn er það harðasti dómurinn
fyrir mörgum sem upp eru aldir
á ættjörðinni og ála verða aldur
sinn í fjarlægð. Heimþráin og
ættjarðarástin hin sama og á
Söguöldinni, ef hin sömu skilyrði
væru fyrir hendi. Hjá allmörg-
um munu þær stundir stundir
vera hinar skemtilegustu, sem
rætt er um æskuárin og náttúru-
fegurðina á gamla landinu. Hvað
góð sem lífskjörin eru, virðist
ættjarðarástin yfirsterkari.
Franska þjóðin hossaði Na-
póleon, þó er sagt að honum hafi
aldrei orðið Frakkland eins kært
og Corsíka. Eins og að framan
er bent á, er ekki minsti vafi á
því að ætjarðarástin er sú sama
hjá íslenzku þjóðinni sem fyrri,
hjá þeim, sem ættjörðina þekkja
pjóðemistilfinningin er hin sama
sem á dögum forfeðra vorra. Enn
eru lyndiseinkunnir ungu mann-
anna, hreysti og hugprýði hin
sama. Ljós vottur þess er þátt-
taka landa vorra í hinni miklu
og ægilegu styrjöld, sem nú
geysar í heiminum, sýnir það
betur en alt annað hugrekki
hinna ungu manna, hve margir
hafa sjálfkrafa og ótilneyddir
gengið í herþjónustu með þeirri
ákveðnu hugsun, að fóma lífi
sínu fyrir frelsi og mannrétt-
indum fósturjarðar sinnar. Spek-
ingurinn Sólon taldi þann mann
hamingjusamastan, sem dáið
hefði fyrir fósturjörðina.
En er það heiður fyrir íslenzku
þjóðina að sjá að hreysti og hug-
prýði haldist í hendur hjá hinni
ungu kynslóð hér vestra. Er það
sýnilegt að þeir erfða kostir
þjóðarinnar eru í engri aftur-
för. Mæla það sumir að þjóð
vor eigi fleiri menn á orustu-
svæðinu en nokkur önnur þjóð,
miðað við fólksfjölda. Allir sem
heima sitja lifa við þá öruggu
von, að sem flestir af hinum
ungu og hugrökku mönnum
komi heim heilir á húfi, með
sæmd og virðingu- eftir að hafa
sýnt öðrum þjóðum að þeir væru
af íslenzku bergi brotnir, gædd-
ir hinum alkunnu erfðakostum
þjóðarinnar smáu norður í Atl-
antshafi.
Sögufróður sveitamaður.
Samningsleysið
pá eru “sendiiherramir” loks
skipaðir og farnir til Englands
en lengi stóð á því. peir áttu að
vera komnir til Englands fyrir
áramót, því að lengur giltu ekki
samningar okkar við Breta, og
ómögulegt að segja hvert tjón
landinu hefir orðið af drættin-
um. Menn vita að öll útgerðin
var í óvissu vegna samningsleys-
isins, og furðulegt að nokkur út-
gerðarmaður skuli hafa ráðist í
að gera út skip sín, án þess að
hafa hugmynd um hvaða verð
mundi fást fyrir fiskinn. pað
er því ekki stjóminni að þakka,
þó að útgerðin hafi ekki stöðvast
algerlega, en miklar líkur til 'þess
að hún eigi sök í því að botn-
vörpungarnir voru ekki allir
gerðir út vorvertíðina, vegna
örðugleikanna á því að fá kol í
Englandi.
Og það er nú fleira en menn
hyggja, sem samningsleysið hef-
ir haft áhrif á. T. d. er ekki
nokkur vafi á því, að það hafi
haft áhrif á vöruflutningana frá
Bandaríkjunum, því að um þá
gætu Bretar ráðið miklu,
Er þá ekki alt í góðu lagi nú ?
munu menn spyrja, af því að
Gullfoss hefir nú loks fengið út-
fararleyfi. En einmitt af því,
hvernig það komst í kring, vita
menn að útflutningsleyfi frá
Bandaríkjunum hafa beinlínis
strandað á samningleysinu við
Breta. Og loks fékst útflutn-
ingsleyfið handa Gullfossi fyrir
milligöngu Breta, af ‘því að öðr-
um kosti hefði orðið að senda
Lagarfoss til New York með
vörur þær, sem hér liggja undir
skemdum, og hefði hann þá ekki
getað flutt kjötið til Noregs. —
En Bretum er um það hugað, að
Norðmenn fái kjötið, því að ann-
ars verða þeir að kaupa það
sjálfir; en iþó að kjötlitlir séu,
vilja Bretar sem allra minst af
saltkjötinu okkar.
En. þegar um það var að ræða,
að fá brezku stjómina til þess
að útvega frekara útflutnings-
leyfi frá Bandaríkjunum, þá
gáfu þeir það svar, að um það
mætti tala, þegar farið yrði að
semja um verð á afurðum okkar.
Með öðrum orðum: tregða sú
sem verið hefir á útflutningsleyf
um frá Bandaríkjunum, og að
líkindum einnig krafa Bandaríkj-
anna um lán á skipum okkar til
flutninga, stafar algerlega af
'þessum óþarfa og óskiljanlega
drætti stjómarinnar okkar á því
að koma “sendihermnum” af
etað. Og það er enn óséð, hvert
ógagn okkur getur enn stafað af
þessari vannrækslu stjórnarinn-
ar. Eftir því sem lengra líður
og það kemur betur í ljós, að
matvælaskortur er yfirvofandi í
Bandaríkjunum.verður vafalaust
enn örðugra að fá matvæli þaðan
ómögulegt er að leiða neinum
getum að því hvað valdið hafi
þessum drætti. ómögulegt að
sjá neina skynsamlega ástæðu til
þess að fresta samningunum. —
Ekkert annað en framkvæmdar-
leysi og hugsunarleysi stjómar-
innar og alment getuleysi á að
koma nokkru í verk sem þörf er
á. Hún virðist hafa varið öllum
tíma sínum í það hið mikla, og
að vísu þarfa verk, að losa sig
Við alla ábyrgð á landsverzlun-
inni, og hefir svo haldið að hún
væri þar með orðin algerlega á-
byrgðarlaus á allri annari stjóm
ilandsins. Má jafnvel vel vera,
að landsverzlunarforstjórinn hafi
að lokum verið látinn skipa
“sendiherrana”.
—Vísir.
Dánarfregn.
t
Helga Erlendsdóttir andaðist
16. apríl 1918, Portland Oregon,
427 Blockstone St. Banamein
hennar var slag. Hin framliðna
var flutt til Sheridan, þar hvílir
hún í grafreit bæjarins, við hlið
síns elskaða manns Stehpans
Brynjólfssonar frá Botnastöðum
í Húnavatnssýslu á íslandi.
pökk og heiður sé þeim er með
nærveru sinni, sýndu henni og
ástvinum hennar, sönn vináttu
og virðingamierki. Eg sé í anda
hjónin sem unnust, og dauðinn
hafði um stundarsakir aðskilið,
Redi uce' íourPaintCost
One Hal ’P T?aíni \falues*
J Ever Offered ■ ■ "0
f

SKR8TÖK RJitK
KAVP, A SAMA
VERB OG PVIi-
IR STRleiö.
VKR IMiiBVM
VÐUR ÞAV
HI.UNNINDI
I'ANTIB STRAX
m
Verðið á þessari vörutegund er, tiltölulega hátt yfirleitt, sökum þess hve málningarefnin hafa stigiÖ, svo sem
Leads, Pigments og Linseed olía. Til þess að reyna að ha lda verðinu nitSri, eru sumir framleiðendur atS búa til mál,
úr ódýrari og lélegri efnum, en varan verður svo léleg að ekki er ómaksins vert að nota hana. Verðið á málteg-
undum þeim, er hér eru taldar á eftir er mjög lágt saman borið við gæðin. Sökum þess að vér gerðum mikil inn-
kaup í fyrra, áður en núverandi verðhækkun átti sér stað, erum vér færir um að bjóða mönnum þessi kjörkaup.
Vér höldum því fram og getum staðið við það, að vér selj um beztu málningarvöruna á markaðinum, og að þér gerið
helmings sparnað með því að kaupa hjá oss.
VERÐ A “READY MIXED” HÚSAMÁLI.
í eftirtöldum litum og: könnustærðum.
INNANHÚ88 HVITT UTANHÚSS H \ iTT CJIEAM Mther brúnt 1-Qt. könnnr MKDIUM ORÆNT SI.ATE BI.ACK tvr'C' indian rautt pr k.iós buatt /»p- venetian rautta^-_ _ „ l|KV MEDIUM ORATT \l ViA EMBRAI.D GRÆNT \ -f BUFF KT7i-.il Jt) UGHT GRATT DÖKKGRÆNT tDíJ.UclTKRIIA COTTA .11 1 i »lll %-Gal. kunnur 1-Gal. könnur ff-Gal. könnur ^ v
VERD A “READY MIXED’’ HLÖDUMALI. f eftirtöldura litum og könnustœröum.
INDIAN RAUTT 1 íial. könnur $125 8L.ATE S6.00 5-GaJ. könnur BRÚNT 10-Gal. könnur $11.75
VERD A “SHINGLE STAIN”. í eftirtöldum litum og könnustæröum.
BUNGALOW BRÚNT 1 Gal. könnur $1.35 MOSA GRÆNT BLACK $1250
VERf) A VAGNA OG AKURYRKJUVERKFÆRA í eftirtöldum litum og könnustærSum. MALI.
RAUTT GITLT 1-Pint könnur 50c GRÆNT QKC BLACK t/U l-Quarts könnur BLATT MAROON *4-GaI. könnur $1.85
VEGGJAMÁL. EVERCOTE KALSOMINE. GÓLFMAL.
Þú getur ekki betur gert en atS nota
"Indian Head” Flat Wall Paint. ÞatS er
vatnshelt, aut5velt atS þvo, nietS sápu, og
þornar fljótt. AtSur en notatS er, skal setja
Evercote Kalsomine er
áreianlega samkvæmt
öllum heilbrigöisregl-
um. Vér getum á-
5()c
5-Punda Pakki
GeriÖ gólf yBar fallegri metS ”I«dian
Head” gólfmáli. Þornar fljótt, endist lengi.
gott fyrir stiga og anddyri. Eitt gallon
nægir fyriij^vö "coat” á 300—360 fer-fet.
Litlr: Yellov^ Orange, Drab, Tan, Gray.
eitt “coat” af “Wall Size” á plastrið.
Flat Wail Colors: Cream, Medium, Buff,
.Tan, Light, Blue, Green og Primrose. Aætl-
að 300 fer-fet, 1 gal., tvö "coats”.
Imp. measure .........Qts. %-Gal. 1 Gal.
Verð, hver ...........-.70c $1.30 $2.50
SPECIAL WALL SIZE.
Imp. measure ....„Qts. %-Gal 1 Gal.
Verð, hver ......45c «Oc $1.50
byrgst betri árangur
með því að nota Ever-
cote Kalsomine, en
nokkrar aðrar tegundir,
það gefur herbergjun-
um sérstaklega þægl-
legan svip, og er til 1
öllum litum, svo sem
White, Cream, Buff,
Pink, Light Pink,
grænt, blátt, dökt og
ljósblátt. Allar þessar
tegundir fyrir hendi.—
5 pd. pakkar. Verð 50c
Atta fallegar
tegnndir
Imp. measure ........Qts. Vé-Gal. 1 Gal.
Verð ...........\.....«5c $1.25 $2.45
IIEIMILIS enamel.
Afbragðs tegundir, fyrir stóla kommóð-
ur, rúmstæði, hyllur og barnavagna o. fl.
Fæst í eftirtöldum litum: White, Pink,
Light Blue, Gloss Black, Green og Cardinal.
Imp. measure ..........%-Pint Pta. Qts.
Verð .................. ..25c 50c 90o
VEGGJABURSTAR.
Agætir fyrir girðing-
ar og hlöður, meðal
stærð. Chinese bristles,
nikkel plated, haldið
rautt. Verð vort:
No. 1483—3 þuml. bréiður, hver 50c
No. 1484—3% þuml. breiður, hver 65c
No. 1485—4 þuml. breiður, hver 85c
OVAL “HANDY’' BURSTAR.
2 lnaml. breiðir
No. 1488
Verð .....35c
VARNISH BURSTAR.
No. 148f—
"Jasper” Bristle
Flouing Varnish
burstar. haldið
steinað. ÍMjög
góðir.
No. 1487—“Rex” Bubberset Varnish
burstar. alveg óbilandi og. ómissandi. skaft-
ið með eðlilegum lit. og nikkel hring.
Breidd. þuml 1 1)4 2 2)4
Ver«, hver 20c 25c 30c 35c
KALSOMINE BURSTAR.
No. 1489—óviðjafnanlega þægilegir, og
endingargóðir. 7 þuml. breiðir. Hver „60c
No. 14S10—Fyrirtaks góðir, o g langn,
málmtengdir. 8 þuml. breiðir. Hver„..86c
No. 14811—Hvítir, 8 þumL breiðir og málm-
tegundir, sérstaklega hentuglr við veggja-
þvott. Verð ......................*6c
GLUGGA AHÖLD.
hessir burstar eru
óviðjafnanlegir við „ „ „ 9 i
glugga málningu og
enamel.
No. 14812—-Breidd, þml... % % 11%
Verð .....................lOc. 15c 15c 16e
Vér ábyrgjamst
bnrsta vora.
Steel Cultivator $12.i°
Compound Lever Expander
Fullkominn, með
tiveimur hjó-lum.
1*11
sem hugsast getur og ábyrgst að vera gott.
No. 3111—Þyngd um 20 pund. Verð ...........
Fyrirtaks góður garð-cultivator, sterkur
og sérlega vel smíðaður. Með hest-hoes,
lever-hjóli og bakhjóls regulator, og gerir
verkstjóranum auðvelt að ráða hve djúpt
tennurnar rista, og eins að hann renni
jafnt og óskrykkjótt. Tönnunum er svo
fyrir komið að þær gera ekkert ógagn ,við
flutning frá einum stað til annars. Lever
expander, getur víkkað eða þrengt cultiva-
torinn, eítir því hvað raðirnar eiga að vera
breiðar. Þetta er handhægasta verkfærl
........................812.50
WITH
COMPOUND
LEVER
EXPANDER
$9.75
No. 8H2—Vlotor Cultivator, »aml elns og 3H1.
aö því fráskildu aB hann hefir ekkl “tbe rear
wheel dept regulator” eBa "lever”. Fullkomlnn
útbúnaBur meB S þriggja þumi. “hoeB'' og “Bhort”
hilleraf’. ódýrasta tegund af góBum cultivators
& markaBinum.
VerB vort aSeinB ....................................$9.75....
C. S. Judson Co., Ltd.
Corner LOGAN & SHERBROOKE ST., WINNIPEG
en nú sameinuð aftur, og indælu
blómin er vinir þeirra hafa stráð
á grafir þeirra. Helga Erlends-
dóttir var fædd 9. júlí 1855 á
Bakkagerði í Stöðvarfirði í Suð-
ur-Múlasýslu á íslandi. Ættar-
tala hennar er rituð í ‘Markland’,
lítill söguþáttur er bróðir hennar
ritaði um dvöl íslendinga í Nýja
Skotlandi. Til fósturs var Helga
tekin tæplega ársgömul, af þeim
heiðurslijónunum Guðm. Magn-
ússyni og konu hans Jórunni
Brynjólfsdóttir í Hnefilsdal í
Norður-Múlasýslu. Til þessa
lands fluttist hún 1875, með
þeim er það sumar fluttu til N.
S. Vorið 1881 gekk hún að eiga
Stephan Brynjólfsson. Eins og
kunnugt er orðið, leystist upp ís-
lenzka bygðin í Markland, það
kumar flutti Stephan með konu
sína til Winnipeg; ári síðar nam
hann heimilisréttarland tvær míl-
ur'fyrir vestan Gardar, N. Da-
kota, þar munu þau hjón hafa
eignast fyrsta bam sitt, er dó
ungt. Ágætlega búnaðist þeim
hjónum í Garðar-bygðinni. Eftir
nokkurra ára dvöl þar, seldi
Stephan bújörð og búslóð' dvöldu
þau svo eitt ár á Mountain N. D.
þaðan fluttu þau til Sheridan,
hvar þau eignuðust einkar fa.ll-
egt heimili; þar dó Stephan fyr-
ir nokkrum árum síðan. Eftir
dauða hans var Helga á vist með
dætrum sínum Erlínu, gift
Gevre A. Yeaton og Jónínu, gift
Carles E. Williams. Báðir eru
þeir amerískanar, mestu atgerf-
ismenn, búsettir í Portland. Mér
til mikillar gleði, var eg sjónar-
vottur að því, sumarið 1914, að
hún var virt og elskuð af dætr-
um sínum, tengdasonum og fóst-
ursyni, Páli, er þau hjónin tóku
til fósturs veturinn er þau
dvöldu á Mountain, að báðum
foreldrum hans látnum, (Mr. og
Mrs. Bjöm Bjömsson). Páll
skrifar sig Brynjólfsson og til-
heyrir hann nú 43. flugvéla deild
U. S., komin til Englands. Sjálfri
henni fórust þannig ©rð: “Eg
get sagt þér það bróðir, að engri
gamalli konu getur liðið betur en
mér, dætur mínar og tengdasyn-
ir bera mig á höndum sér”. Mér
er málið of skylt til þess eg geti
skrifað um þá framliðnu það
hrós er hún á skilið; það eitt vil
eg segja, að hún var ástúðleg
eiginkona og móðir, vel skýr og
trúkona mikil, framkoma henn-
ar í samræmi við hana.
Blessuð sé minning hennar.
Guðbrandur Erlendsson.
pegnskylduvinna í Noregi.
Landbúnaðarráðaneytið norska
hefir borið fram lagafrumvarp
um þegnskylduvinnu þar í landi.
par er mælt svo fyrir, að hver
maður á aldrinum 15—65 ára sé
skyldur að vinna að jarðyrkju,
er stjómin krefst þess. Menn
skulu láta hjú sín laus til vinn-
unnar, þegar krafist er, og eins
vinnuhesta sína. gert er ráð
fyrir að auka ræktað land um
eina miljón dekara og að stjóm-
in þurfi 4 milj. manna dagsverk
og 2—3 milj. hestadagsverk.
Böm frá 10—15 ára skulu einnig
tekin í vinnuna og þeim stjómað
eftir fyrirkomulagi skátafélag-
anna. Iðnaðarstofnunum má
loka, ef með þarf, til þess að fá
þaðan vinnu. óræktuð lönd má
taka eignaraámi til ræktunar.
Kaup við þessa vinnu á að verða
eins og alment gerist.
TIXj JóNS BJAKNASONAR SKóIiA.
SafnaS af S. Sieurjönsson:
Miss Lára Sigurjónsson ........$5.00
Miss Thelma Sigurjónsson ........... $2.00
Miss Baldina Pétursson ........ 2.00
Bdvald Sigurjónsson ........... 5.00
Miss Jónasína Goodman ............50
Mrs. Elías Goodman................25
Miss ólafsson ................. 1.00
O. T. Johnson ....................... 1.00
Kristján Goodman .... ......... 2.00
Sam. Goodman ........................ 1.00
Miss Valgerður Jónasson ............. 1-00
Miss R. SigurSsson .....................25
Miss L. Sigurðsson ...............25
Vinur ........................ 1-00
Lindal Hallgrímsson ........... 5.00
Miss S. Vigfússon.......................50
Miss Th. Vigfússon................50
Miss Jóhanna Pálsson..............50
íslendingur .... .......................50
Miss E. Thorsteinsson ......... 1.00
Vinur ......................... 1.00
Miss Ingib. Jónasson..............50
St. J. Scheving .... .... ..... 1.00
Árni Anderson (Tailor) .............. 2.00
Sam. P. Sigurðsson .................. 1.00
B. K. Johnson (F.R.) .......... 2.00
Sveinn Sveinsson .................... 3.00
S. D. B. Stephenson .... .... 1.00
Vinur ........................ 1.00
Magnús Johnson ...................... T.OO
Miss SigriSur Peterson .... .... .... 1.00
Miss SigriSur Sigurjðnsson .......... 2.00
Jón Sigurjónsson .............. 3.25
$50.00
SafnaS af Gunnl. Jóhannssyni:
Johannes Josephson .......... $ 1.00
GuSjón H. Hjaltalfn ........... 1.00
Páll S. Dalman ..... .... ... 1.00
Jón Thordarson ................ 1.00
GuSm. Bergman .......'i...... 1.00
GuSJón Eggertson .............. 1.00
Sigurbj. Paulson .... ......... 1.00
Otto Kristjánsson ............. 1.00
LlSur Lindal .................. 1.00
porarinn porvardson ........... 1.00
porgils Johnson ....... ... .... 1.00
Jón Ketilsson ................. 1.00
Jóhannes Jónsson .............. 1.00
Walter Dalman ......... .... .... 1.00
Astvin Johnson ................ 1.00
Mrs. Helga DavíSson .......... 1.00
‘‘ Helga porbergsson .... .... 1.00
“ FriSl. Johnson .......... 1.00
“ Júlfus Jónasson ........... 1.00
“ Vilhjálmur Pétursson .. . 1.00
" Ingunn Johnson .......... 1.00
“ Jakobfna Preece ........... 1.00
Miss Kristín Stefánsson ...... 1.00
“ GuSný porsteinsson .....
“ María Magnússon .......
“ Líiufey Lindal ........
John Johnson .............
Steindór Jakobsson .......' .
GuSm. Kristjánsson ......
Ogm. J. Blldfell .........
Jón Einarsson ............
Jónas porvarSsson ........
Frederick porvarSsson .... .
Eiríkur SigurSsson ........
Rev. B. B. Jónsson .......
Ónefndur ........ ........
Mrs. Stefán Sveinson .....
" Juliana Thomas .......
“ E. LúSvíksson .... ....
“ Paul Johnson ..........
“ Kristján Albert ......
“ Ovida Swainson .......
G. L. Stephenson .........
Jóhann porgeirson ........
Kristján K. ólafsson .....
Edv. G. Baldwinson ......
Miss Gu'Sbjörg Johnson ....
“ Guðrún Johannson . ..
Hannes J. Lindal ...... ....
Paul Johnston ............
Jakob VopnfjörS ..........
Gunnl. Oddson ............
Sigurjón J. Snidal .... ..
Magnús Markússon ........
Helgi Johnson (Brooklands)
Mrs. Carolina Dalman ....
“ Wm. Halldórson ........
“ Haildór Valdason . .
“ GuSrún Freeman ........
“ Áslaug Ólafsson ......
“ Jóhannes Bjarnason
“ Jensna Björnsson ....
1.00
1.00
50
.50
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
6.00
5.00
5.00
6.00
5.00
5.00
10.00
10.00
25.00
10.00
5.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.60
.50
.25
.25
$160.00
ArSur af samkomu, sem nokkr-
ar stúlkur héldu í Vidines-
bygS að Hnausum ........... $40.00
ArSur af fyrirlestri sem skóla-
stjóri Rúnólfur Marteinsson
fiutti I kirkju Fyrsta lút.
safn I Winnipeg ............ 22.05
ArSur af myndasýningu Ogm.
skólastjóra Sigurðssonar, frá
Islandi, I kirkju Fyrsta lút.
safn. I Winnípeg .......... 30.90
J. Árnason, Winnipeg .......... i.00
Mrs. Gróa Goodman, Pacific
Junctton, Man. ............. 2.06
ónefnd ........................ 2.00
H. G. Hinrlksson, Winnipeg . .. 1.00
Mrs. Ásdís Hinriksson, Wpg . .. 1.00
Árni SigurSsson, Winnipeg .... 1,00
John Sigvaldason, Glenboro .. 10.00
GuSbrandur Einarson, Glenbdro 6.00
Theodor Johannsson, Glenboro
(var áSur auglýst sem $15) 10.00