Lögberg - 18.07.1918, Qupperneq 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. JÚLÍ 1918
Þáttur af
Halli af Horni, Snorra presti og
Hallvarði Hallsyni.
Eftir Gísla Konráðsson.
1. Kap. Frá Halli og sonum hans.
ardóttir, Einarsdóttir í Birtings-
holti, en móðir Guðrúnar, kona
porbjarnar, var Steinunn skálda
Finnsdóttir, Jónssonar prests á
Melum, Finnssonar, Steindórs-
sonar á ökrum, Finnssonar, Am-
órssonar, Akra-Finnssonar, Pét-
urssonar. En þau voru böm
Bjamar porsteinssonar og Guð
rúnar porbjamardóttur: 1. Guð-
ríður, átti Sigurð Hannesson; 2.
Allir drukku þeir feðgar lýsi sem gjörði’ eg stund að bíða;
mjólk væri.
6. kap. Viðureign Halls og Snorra
prests.
Hallur hét maður, er bjó á
Homströndum á þeim bæ, er á
Homi heitir; telja margirhann I Guðmundur skáldi Bjömsson á
Jónsson verið hafa. Guðrún hét | Homi í Skorradal, sá er kveðið
kona hans, og voru þeirra synir i befir rímur af Sýrusi Persakon-
Jón og Hallvarður. ungi; hann átti gróu, ekkju
Hallur var ærið fom í skapi og Helga Bjarnasonar í Vogatungu,
kallaður hinn fjölkunnugasti Jónsonar gulls, Bjamasonar;
maður. Líktist Hallvarður mjög i þeirra son Hálfdán; 3; porsteinn
föður sínum um vit og ýmsa fom Bjömsson í Höfn, átti Ingveldi
feákju. Afarhraustir voru þeir j Magnúsdóttur frá Efra-Skarði;
feðgar allir, og er sumra sögn, að var þeirra son porgeir smiður á
Jón væri >eirra sterkastur; en Eyri í Svínadal; 4. -Magnús
alt skorti hann annað við Hall- Bjömsson á Akranesi; og 5.
varð. Snorri prestur, er áður var talinn
Hallur reri jafnan á sæ og fór Hann var hinn hraustasti mað-
í bjarg eitt með sonu sína eina, ur, íþróttamaður mikill, syndur
og það þegar þeir voru 11 og 121 sem selur og skáld gott.
vetra, nema ef hann hélt seka
menn, er stmku á fund hans úr 4. kap. Snorri prestur tekur
öðrum landsf jórðunugum; lét | galdrabók að sögn.
hann þá vinna hjá sér svo ámm I
skifti; kom hann og mörgum All-mjög lá orð á því, að lítt
þeirra í útlendar þjóðir. færist Aðalvíkingum og fleirum
Hallur var íþróttamaður um vestra við presta sína, og veitti
• glímur og slönguvarp, svo nálega þeim mein eigi all-lítið dftsinnis
mátti hann alt hæfa, er hann með fjölkyngi, og sumir þeirra
slangraði til. Skutlari var hann [ hefði eigi langgæðir orðið. Vom
og mikill, hvala og sela. Er það l þá kallaðir verstu galdramenn á
í sögnum, að eitt sinn skutlaði Ströndum Hallur á Homi og
hann hval 3 vikur sævar undan maður sá er Jón hét, kallaður
landi, og reri hann í land með gamli.
sonum sínum, er þá voru enn: pað var eitt sinn er Snorri
ungir, svo nauðulega fengu þeir prestur var nýkominn í Aðalvík,
báðir róið á móti honum. Segja að hann fór sjóleið, telja sumir
menn og hval þennan fertugan það væri að Hælavík (Heljarvík)
verið hafa. pað er og síðan haft gekk til bæjarins, en flutnings-
eftir Hallvarði, að lítt hlífðist j menn hans biðu við sjó niður;
faðir þeirra við þá bræður í æsku I skyldi prestur skíra bam bónda.
því maður væri hann ólatur, af- Prestur gekk til baðstofu ogfann
arsterkur og mikilvirkur. þar engan mann. par voru myrk
pað er frá Hallvarði sagt, er bæjargöng og all-löng; en er
hann var 15 eða 16 vetra, að 1 hann vildi fram, heyrði hann, að
þeir bræður væru báðir heima á kerlipgar tvær sátu í eldhúsi 0g
Homi einir karla, því faðir hjöluðust við.
þeirra var ei heima; var það um prestur stóð við og hleraði til
vor eitt ísa mikið. B.iamdyr af- tals þeirra. Atti önnur þar
argrimt og soltið hafði af isum heima( en hin var a5komin.
a land stokkið Kom það að bæ.]-4 Spurði komukerling, hvort messa
ardyrum a Homi og knuði svo I ætti á helginni. pað kvaðst hin
harðlega dynn að la við broti ætia. “Hvemig fellur ykkur við
hl.iop siðan að h.ialli og braut | prestinn ykkar héma?” Hin
hann upp og tok að eta þar fisk svarar. “Svona og svona!”
oghákarl. Hallvarður greip há- j KomukerlinR spyr; “Ætli >ið
karlaskálm mikla og vildi þegar látig hann nú kemba hærurnar?»
ut að biminum. Bað moðir hans Hin svarar. «Æf eg veit >að nú
hann ei shkt að voga, latti og Jon | ekki. hann er nú héma, hann
hann, broðir hans, en ei tjaði það gamli jðn> Qg með bókina sína”.
HIjop Jon svo ut a eftir. En Hin svarar; <*a, er svo? Hvar
Hallvarður lagði skálminm til er sauðurinn ?» “Hann er hérna
dyrsms a hol, svo það fekk bana, fram { skálahússrúminu”.
og þeótti það ænð aræði af jafn- yið >ag prestur fram
ungum manm sem Hállvarður |. 8kálj£Ú8£ Var þar koldimt
j og enginn gluggi á að sjá.
Prestur þreifaði fyrir sér og
j fann mann í rúminu, með bók
Jón hét prestur í Aðalvík, son eigi all-litla ofan yfir brjóstinu,
Einars prests, er haldið hafði | og svaf upp í loft.
Stað í Aðalvík um 45 vetur, ól-
var þá.
2. kap. Frá Jóni presti og Halli.1
afssonar, Guðmundssonar frá
Snorri prestur þreif bókina, og
TT.,_, . , j,.. ,laust í andlit, og lét með fylgja
S\ettu, og Hildar Amó^dóttur hnefann Vaknaði Jón við ilkm
fra Fumfirð1. Jón prestur atti draum fé]1 blóð ofan um hann
Guðnyju Sigurðardottur, prests alla en við það þreif prstur til
i Gmnnavík Gíslasonar systur hans þurkaði blóð hans á vasa.
GislaprestsiOtrardal Voru þau klút sfnum því trúað að
born Jons prests og Guðnyjar: bezt mundi að blóðga galdra.
1. Sigurður, er óol749, *a^ir menn, þV{ þá mættu þeir sin ekki
porleifs a Laugaboli; 2. Ragn-jorka
hildur, átti Jón Jónsson; þeirra
son Jón í Hattardal; 3. Steinunn Snorri prestur tók bókina og
átti Torfa Jónsson í Æðey var síðan kallaður fjölkyngismað
hrekks, er kallaður var; 4. Hild- ur, og mest eftir það að hann
ur, er síðan átti Snorra prest, og | komst í kunnleik við Hall á Homi
5. Bjami Jónsson á Sandeyri og [er enn mun talið. — En Jón flýði
síðan á Skarði á Snæfjallaströnd; á braut og gaf sig aldrei í færi
er margt fólk er frá komið. v’ó snorra prest sáðan.
Hallur á Homi var lítt kirkju-
rækinn, og vandaði Jón prestur1 5- kap. Frá Halli og sonum hans.
um það við þann, að hann van- j Hallur bjó nú á Horai, og sótti
rækti tíðir og drægi að gjalda hann eigi heldur kirkju, þó
gjöld sín. Má það ælta að litlu Snorri prestur væri kominn í Að-
goðu svaraði Hallur um það. | alvík; gazt honum lítt að hinum
pað var nokkru síðar, að þeir j unga presti þeim.
feðgar reru drottinsdagsmorgun
Snorri prestur vildi nú eitt
sinn fara á fund Halls á Homi
því það er sagt, að hann segði
að einum þyrði hann að mæta
nálega í hvíventa, einkum það
er aflraunir snerti; hafa og
margir kallað hann þriggja
manna maka að afli.
Maður er nefdur Jón og bjó
Skjaldabjamarvík. Hafa sumir
kallað hann bróðurson Halls
Homi. Hafði prestur komist
kunnleika nokkum við Jón. Er
sagt að Jón væri kominn að Stað
er prestur hét að finna Hall, en
Jón réð honum frá því, kallaði
Hall eigi blektursmann vera og
illan viðureignar, ef hann reidd-
ist; mundu og lið^menn hans eigi
hlífnir, og eigi auðsóttir ókend-
um. Væri það mark á Halli, ef
hann roðnaði við og ypti öxlum
að þá væri að honum reiði. Og
þá er prestur vildi fara að hon
um ríðandi, mætti hann hyggja
að því, að gjá ein yrði fyrir hon-
um á leið að Homi, er hestur
prests fengi eigi yfir komist.
Prestur vildi þó fara, og er
Jón fekk eigi latt hann, skifti
hann hestum við prest, og fekk
Jón honum hest sinn brúnan að
lit; sagði að hann mundi fótfim-
ari yfir gjána og vegvísari, og
trauðla mundi Hallur villa sjón-
ir fyrir honum. Tók prestur því
með þökkum; fór síðan leiðar
sinnar, og fanst brúnn all-fót
fimur. En er hann hitti Hall,
sá hann þar fátt manna, nema
þá Hallvarð og Jón bræður, er
hrundu úr vör bát sínum 0g reru
til fiskjar.
Hallur bauð presti í skemmu
sína. Stóðu þar kistur umhverf-
is, en klefi fyrir stafni. En er
þeir höfðu við talast um hríð,
tók prestur að víta Hall um guð-
leysi. Fór þá Hallur hægt
fyrstu. En er prestur ól á því
að aldrei kæmi Hallur í Kirkju
og þeir fóm að yrðast meira, tók
Hallur að roðna og ypta öxlum,
0g gekk snúðugt að klefanum, og
ætlaði prestur það í honum, að
lítt mundi sér holt að út kæmi,
að því er þá við vissi, er hann var
genginn svo í greipar Halli
Stökk því út 0g á hest sinn, og
hleypti á brott, en þegar brá yfir
níðamyrkri. Heyrðist presti þá
hrinur og gnur hvervetna um sig
í myrkrinu. pó komst hann með
heilu undan, því Brúnn skeikaði
hvergi, og fann hann hvergi, að
gjáin yrði fyrir honum. Hittust
þeir Jón síðan, og eftir það gekk
Jón á milli þeirra prests og Halls
og kom svo, að prestur bauð
Halli til sín fyrir jól, og voru
þeir prestur löngum á einmæli,
og heyrðu menn oft hlátra til
þeirra. Er þá mælt að prestur
sýndi Halli bók þá, er hann tók
af Jóni “gamla”, og ætla menn
að prestur næmi mikið af Halli.
Var það þá og oftar að Hallur
dvaldi með presi. Vildi það þá
til, að strákur eánn illur og ódæll
hrapaði til bana. Hallur sat inni
hjá presti og reykti pípu, er þeim
var sagt lát hans. Hallur sagði
þá við prest: “Fallega fór einn
eldisgemlingurinn þinn núna!
Ætli honum hafi-verið vel smal-
áð?” Prestur svarar: “Hvemig
átti eg að smala því fé, er enginn
gat hamið nema fjandinn?”
Voru þeir Hallur og prestur
jafnan síðan vinir.
úti’ á sjónum eg sá víða
eins og menn á sjónum ríða.
Horfði’ eg lengi, heilann um það
helzt að grafa,
mér heyrðust bæði skurka og
skrafa.
Skrattan bað eg þá að hafa.
Á Homströndum ekki jörðin ört
er gróin
Hæst eru fjöllin helzt við sjóinn
hafa þau á sér jökla-snjóinn.
Víða er þar vandasamt og vegur
stríður
alt um kring, á allar síður,
enginn maður hestum ríður.
Hælavíkur- held eg -bjarg með
hæstu fjöllum;
þó sem Hombjarg þarflegt köll-
um;
þau eru mest á Ströndum öllum
Kátlegt er það, kyhni eg þér,
minn kæri vinur!
Hombjarg undir harðast stynur
þá Hælavíkurbjargið hrynur.
Steinar falla stundum þar með
stórum skriðum,
þeir sem detta hátt úr hlíðum
hafa þar stað á fiskimiðum.
pegar úr miðju bjargi bláu bráð
um detta
Upp í loftið aftur spretta
yfrið hátt á neðstu kletta.
Peir sem eiga nýja nót á Norður-
ströndum,
Selveiðina hafa í höndum,
hvar sem koma fyrir sig böndum
(3umir hákarls-sóknirtíðum sam
an kevra.
ífærur og annað fleira,
alt sem bátum kann tilheyra.
Veiðina brúka verða þeir, sem
vel þar búa;
strengi saman sterka snua;
stóru skipin á þeir trúa.
Hvergi bregst á helztu miðum
hákarls-tetur;
?orskurinn aldrei þverrað getur
?að er alt eins sumar og vetur.
einn og veiddu útsel mikinn og
fluttu hann lifandi í Aðalvík. Var
þá til messu tekið á Stað. peir
Hallur og Hávarður fóm með
selinn í kirkju og drógu alt í
kórdyr og sátu þar á honum um
prédikun. En er tíðum var lokið
bað Hallur prest hafa þar Maríu
sauð sinn, og slepti honum lif-
andi. Hræddist prestur þær til-
tektir, og er sagt, að hann byði
Halli að gefa honum upp gjöldin.
En eigi vildi Hallur það, drap
selinn og fékk hann presti. Er
sagt það væri öll gjöld hans, er
hann galt honum, meðan hann
var prestur á Stað. Hélt Jón
prestur Stað um 12 vetur, en sjá
er, að aðstoðarprestur væri hann
áður Einars prests föður síns.
Andaðist Jón prestur 1739.
3. kap. Frá Snorra presti og kyns
mönnum hans.
pað var tveimur vetmm síðan,
eftir nokkra daga, að veður
lyngdi, því mjög hvesti, þegar
bátinn sleit frá þeim, 0g var
þeirra þá leita farið af útróðrar-
mönnum á Homi. En fyrir því
að þeir vom matarlausir, urðu
það úrræði þeirra, er sultur
þrengdi að þeim, að eta fugl hrá-
an óplokkaðan, og sagði Hall-
varður svo síðan: “pegar við
að stúdent sá, er Snorri hét, vígð- átum fuglinn óplokkaðan, hætti
Átmenn miklir er sagt þeir
feðgar væri allir, en Jón þó mest-
ur, svo sagt er að hann æti 60
bjargfuglaegg í einu oftsinnis og
yrði gott af. En allra þeirra var
hann rammastur að afli, sem fyr
við getur.
pað var eitt sinn, að Hallur
var með sonum sínum á bát
framan undir Hombjargi, að
fuglaveiði eða eggjaleit. En er
þeir höfðu lent undir bjarginu
og klifrað sig á urð eina, slitnaði
7. kap. Hallvarður ritar Ijóðabréf
Ormi sýslumanni Daðasyni.
peir Hallvarður og Jón vom
sjógarpar miklir og rem jafnan
tveir á skipi eftir að faðir þeirra
lét af útróiðmm og hann gerðist
gamall.
Hallvarður var ritari svo góð-
ur, að orðlagt er, og að 1 hending-
um mátti hann mæla, svo var
honum liðugt um kveðskap. Oft
var hann á ferðum og kynti sér
við það höfðingja og heldri menn
Hafði hann eitt sinn komið að
Fagradal hinum innri til Orms
sýslumanns Daðasonar, prests
í Otrardal, Steindórssonar, og
hafði Ormi virzt hann vitur mað-
ur í hvívetna. Ræddi sýslumað-
tog það, er bátur þeirra var fest- ur við hann um sjófarir hans
ur með, því öldusúgur var. Kom- og spurði margs af Söndum, og
ust þeir þá eigi á braut fyr en skildu þeir með vináttu. Var það
ist til Staðar í Aðalvík, og fékk
hann Hildar, dóttur Jóns prests.
Hann var sonur Bjama bónda
okkur við að verða bymbult, en
þá við átum hann reyttan (plokk-
aðan), varð okkur gott af. pá
porsteinssonar, porgeirssonar í náðum við kóp lifandi og slátr-
Höfn, en kona porsteins, móðir J uðum'honupi; saup faðir okkar
Bjamar, var Oddný, dóttir blóðið og át innýflin, því hann
Snorra á Geldingsá, Jónssonar, var gamall, þurbrjósta og hneigð
Péturssonar, frá Hæli í Flókadal. ur orðinn fyrir vökvunina; en
En móðir Snorra prests, kona | við bræðúr skiftum kropnum á
Bjamar, var Guðrún porbjam- milli okkar, og varð dágott af”. Hjá stórum töngum stutta
þá 3 vetrum fyrir það, að Snorri
vígðist að stað í Aðalvík, að Hall
varður ritaði Ormi Ijóðabréf all
langt, 69 erindi. pað er leiðaróð-
ur um Homstrendur. Segir svo
í inngangi hans:
Ef að greina eg skal hér í efnum
vöndum
eyðiplássið alt á Ströndum,
ólíkt er það suðurlöndum.
Ritum vér hér fáein erindi
önnur úr ljóðabréfi þessu, en þó
eigi samstæð:
Heiðnabjargfð held eg versta
Horas- á -ströndum,
þar er víða fult af fjöndum,
fólskum slægum jarðaröndum.
?eir mega fuglinn þar til fá í
þrautum nauða,
sem liggja upp á líf og auða,
við lítinn pening er það sauða.
Á almenningum alt um kring,
sem oft er vandi,
víða sést þar viður á landi
vel sandorpinn, óþrjótandi.
Sá, sem er í svoddan plássi sumar
og vetur,
leldur kyrt viS'íieimasetur,
hvorigur annan fundið getur.
Marga veit eg mjög vel skýra
menn innlenda,
?egar burtu vilja venda,
villast allan dag til enda.
Alt um kenna ókindum og ilsku-
tröllum.
Ilíðar liggja hátt í fjöllum,
hvergi fært með sjónum öllum
Sjódraugamir bæði bæi og bygð-
ir kanna,
álíkt fyrir augum manna
eins og flokkur bjargbúanna.
inu sinni ef við ber að um þá
tölum,
sjást þeir víða saman í hölum,
sem sagt er frá í Áradölum.
Með því öllu mun eg þó hafa þar
mitt aðsetur;
annarstaðar ekki betur
uni eg mér um sumar og vetur.
Aldrei skal eg lýta það land í
ljóðamæli;
það er valið þjófabæli,
þó því engin maður hæli.
8. kap.
Frá Áskeli
presti.
og Snorra
Áskell er maður nefndur, er
sagt er að byggi í Hælavík (Helj-
arvík), en aðrir á Sléttu. Lá það
orð á honum, að séð hefði hann
fyrir presti sínum áður. Lítt
lagðist og á með honum og
Snorra presti, jafnskjótt og hann
kom í Aðalvík.
Áskell var mjög fjölkunnugur
haldinn, og gerði hann sér mjög
dátt við prest í fyrstu. Prestur
grunaði hann mjög, og var það
þá eitt sinn, að Áskell vildi gefa
presti að súpa á flösku. Tungl-
skin var á. Leit prestur á hana
við tunglinu, og sá, að fluga svam
ofan á glasinu. Sló prestur það
úr hendi Áskatli. Féll það þá
ofan í snæinn, því lausamjöll var
á jörðu. Réð prestur þegar á Ás-
kel, og glímdu þeir um hríð, þar
til Áskell féll. Lét þá prestur
kné fylgja kviði, og heitaðist að
hella ofan í hann úr glasinu.
Bað Áskell sér þá griða og bauð
til alla liðveizlu sína og trúnað;
því víst æltuðu fleiri að fyrir-
koma honum, og er sagt hann til-
nefndi þá, er porgils hétu og Jón
blóti, þó Hallur á Homi mundi
verða skæðastur, en þá vom
?eir Hallur og prestur sættir.
Varð það þá, að prestur gaf Ás-
honum gjört, er hann reri. Tók
Áskell þá ráð það, að hann reri
með presti. Voru þeir tveir á;
því fyrir hvem mun vildi prest-
ur róa þá gaf, sem hann var van-
ur og mátti því við koma. Rem
þeir nú á mið fram. En eigi höfðu
þeir fyr vöðum rent, en æsings
veður hvein á með haglhríð svo
mikilli, að ekkert mátti á móti
sjá, og lá þegar við að undir þeim
hvolfdi. Tók Áskell þá ráð það,
að hann lét prest koma utanborðs
Lyngdi þá þegar. Hélt prestur
sér við hjálmvalarlykkjur á eft-
ir, en Áskell reri til lands í logni.
En svo eru miklar og ótrúleg-
ar sagnir um óvild við Snorra
prest, að sagt er að þeir væri 18,
er vildu hann feigan, og 2 prest-
ar að auki, en þó eigi tilgreindir.
9. kap. Viðureign Snorra prests,
Jóns blóta og porgilsar.
pað var síðan, að þeir Jón blóti
og porgils gjörðu Snorra presti
fiskigaldur þann, er fiskgengd
var mikil, að hann varð eigi var,
þó hefði hann að hásetum fiski-
menn hina beztu; en þeir Jón og
porgils hlóðu hvem dag. Sá
prestur að það mundi eigi ein-
leikið vera og f jölkyngi við haft;
tók prestur nú að neyta bókar
þeirrar, er hann tók af Jóni
gamla. pað er og haft eftir
presti sjálfum, að ÁSkell veitti
sér atbeina að gjöra þeim por-
gilsi missýningar, og rúnastafi
fyndi hann undir keypum á skipi
sínu. Næsta dagþá sjóveður var
gott, reru þeir og hlóðu. En það
vildi til um þá porgils og Jón,
að þeim varð missýni svo mikið,
að þeim sýndist sjór til lands, en
land til fjöm og sjávar, og settu
þeir um daginn skip sín að f jalli
upp, alt til þess Snorri prestur
hafði lent með farm sinn. pótt-
ust þeir nú ósVinnir hafa við orð-
ið, og létu nú glettum við prest
með fiskigaldrana.
#
10. kap. Drepnir þrír ránsmenn.
COPENHAGEN
Þotta er tóbaks-askjan sem
hefir að innihalda heimsin
bezta munntóbpk
Munntóbak
Búið tilúr hin-
um beztu, elstu,
safa- mestu tó-
baks blöðum, er
ábyrgst að vera
algjörlega hreint
Hjá öllum tóbakssölum
prír eru bæir í vík þeirri, er
inn skerst milli Homabjargs og
Hælavíkurbjargs, og Höfn kall-
ast; stendur bærinn Höfn fyrir
miðri víkinni, Hbm Hombjargs-
megin og Rekavík hinum megin.
Hleypa þar jafnan útlend veiði-
skip inn í norðan veðrum, bæði
flæmskir, Hollendingar, franskir
og enskir. Áttu þeir Hallur 0g
Hallvarður ærin kaup við marga
þeirra, og voru í vináttu við
suma þeirra, og hefir svo Snorri
prestur frá sagt, og eftir honum
synir hans, Jakob smiður og Ein-
ar, að einn helztur vina þeirra
væri skipari á enskri fiskiskútu,
er Jón Hávarður (Howard) hét.
Seldu þeir honum oft sauði til
sláturs, ella þeir skiftust gjöfum
á. pað var eitt vor, að Hávarður
ileypti inn á höfnina undan
norðanveðri miklu og hvalveiða-
skip mikið eftir honum, flæmskt
að sagt var. Skipari þessi hét
:5étur Ynkel, illur og ódæll; en
fyrir því að með Hávarði var
æknir sá góður, er Ríkarður hét,
góður kunningi þeirra Halls, er
Snorri prestur vildi við ræða, þá
sendi Hallur eftir presti 0g kom
íann á hom. peir Hávarður 0g
tíkarður komu á land og fleiri
menn þeirra. Mælti prestur þá
við Rikarð og spurði hann margs
um læknafræði, en Hallur gaf
lávarði 4 sauði góða, og fór
hann og menn hans aftur frám
til skips síns.
Pétur Ynkel varð þess var, að
lávarður flutti sauði úr landi;
com hann þá þegar með nokkra
menn að Hávarði, áður hann
gengi upp á skip sitt, og spyr
íann Hávarð, hversu hann komst
að sauðum þeim. Hávarður kvað
sér gefna. Heimti Pétur, að
hann léti sig fá; væri gnógt
slíkrar vöru á íslandi, og honum
hægt að afla hennar, er hann
væri kunnugur. En Hávarður
vildi eigi lausa láta sauðina. Lét
Pétur þá ræna þeim.
peir Hallsynir höfðu farið
fram með Hávarði, og töluðu um
ívort eigi mætti verjast. Há-
varður kvað það að vettugi, því
ærinn væri aflmunur. En er
?eir bræður komu á land aftur,
cvað Hallur einskis örvænt af
:5étri. En fyrir því, að þá var
ogn mikið, kvað hann ráðlegast
að róa út skip Hávarðar frá ill-
menni því, og játti prestur því.
Stigu þeir þá 4 á skip, Hallur
synir hans og prestur, og komu
til fundar við Hávarð með 3 sauði
og buðu honum útróðurinn; tók
hann því með þökkum, og var að
orðum haft, hve rösklega þeir
reru. Skildu síðan við Hávarð
með vináttu og þágu gjafir af
honum. En er hann var út kom-
inn gegnt Hornbjargi, kastaði
byrjargolu frá því, og silgdi hann
á haf út.
Pétur lá eftir inni á Höfninni,
því þar var enn hvítalogn. peir
Hallsynir og Snorri prestur
hærri föður sínum. Prestur var
þeirra minstur vexti.
Degi síðar kom Pétur á la^d
við 8. mann og rændi 3 sauðum
frá Halli. Vildu þeir Hallvarður
og presur þá fara að víkingum
með barefli, en Hallur bað þá
bíða þess, að þeir færu undan
landi, og skyldu þeir þá reyna
slangran og hæfni sína, og svo
varð. Og er víkingar vom á leið
komnir og áttu all-skamt til
skips síns, slangraði Hallur í
höfuð þeim, er við stýrið sat, og
hafði sá bana. Pétur sat næst
fyrir framan; hæfði og prestur
höfuð hans, svo hann steyptist
útbyrðis. Hallvarður banaði og
hinum þriðja. En mestur var
steinn sá er Jón kastaði. Mælti
prestur þá: “Herjólfs-færi”, og
er þess getið í Hálfsrekkaeögu.
Nam steinn Jóns mann engan, en
braut gat á skipið, svo að sjór
féll inn kolblár. Fengu 5 víking-
ar borgið sér á sundi til skipsins.
Hræddust víkingar við atburð
þennan. Rann og litlu síðar byr
á, og þótti þeim fótur sinn feg-
urstur sem fyrst á braut að verða
pað er sagt, að Pétur Ynkel
fanst litlu síðar rekinn, og var
alt molað höfuð hans. Söktu
þeir Hallvarður líki hans í sjó,
og bjuggu svo um, að eigi skyldi
aftur ganga.
(Framhald).
L
ÆFIMINNING
©
1
Guðrún Ásmundsdóttir.
catli gnð. Skyldi hann og gjöra höfðu numið slöngvan af Halli;
prest við varan, ef þeir porgils
og Jón vildi á hann leita, og veita
lið það er hann mætti. Leið 0g
eigi langt, áður Áskell sagði
presti, að galdraveður mundi að
fengu þeir Hallvarður og prestur
jafnlangt slangrað; er þó sagt að
prestur væri enn hæfnari, en
Fimtudaginn níunda maí síð-
astliðinn andaðist merkiskonan
Guðrún Ásmundsdóttir að heimili
tengdasonar síns, Eyleifs Jóns-
sonar, í grend við Churshbridge,
Sask. Hún hafði legið rúmföst
í tvær vikur áður en hún lézt.
Guðrún sáluga var fædd á Mið-
seli við Reykjavík, 10. maí 1835;
foreldrar hennar voru þau hjón-
in Ásmundur Bjömsson og Rósa
Jónsdóttir, er síðar bjuggu í
Grjóta í grend við Reykjavík.
ólst Guðrún upp á Mið-Seli hjá
konu er Margrét hét, þar til hún
var sjö ára, þá fluttist hún að
Grjóta til foreldra sinna og var
hjá þeim til fermingaraldurs, þá
var hún vistuð um tveggja ára
tíma til Gudmundsens kammer-
ráðs, þaðan fór hún til Jóns
Guðmundssonar lögmanns, út-
gefanda “pjóðólfs” og konu hans
Hólmfríðar porvaldsdóttur í
Reykjavík. Hjá þeim dvaldi hún
til 27 ára aldurs, er hún giftist
Árna Jónssyni, sem þá átti heima
hjá bóndanum Sigurði Ingjalds-
syni á Hrómskála við Reykjavík.
pau hjónin settust að í Vogum
á Vatnsleysuströnd; reistu hús á
Hábæ og bjuggu þar allan sinn
búskap. par andaðist Ámi mað-
ur Guðrúnar árið 1886.
peim hjónum varð fimm bama
auðið, og komust þau öll á full-
orðins ár: Ásmundur, kvæntur
Hallfríði porsteinsdóttur, býr nú
á föðurleifð sinni á Hábæ; Jón,
kvæntur Sigurveigu Sigurðar-
dóttur, rekur nú verzlun í
Churchbridge, Sask.; Kristín,
gift Eyleifi bónda Jónssyni, býr
grend við Churchbridge; Guð-
ný, gift Guðgeiri Eggertssyni,
bónda í sömu bygð; Guðrún,
andaðist þar í bygðinni veturinn
1912, ógift. Stúlkubarn tók Guð-
rún sál. til *fósturs og ól upp með
börnum sínum; hún heitir Ingi-
björgAmoddsdóttir og er gift
hérlendum manni CharlesJoseph
í Winnipeg.
Guðrun sáluga fluttist vestur
'um haf sumarið 1900 með þeim
fymefndum dætmm sínum,
Kristínu og Guðrúnu. Settist
hún þá að hjá dóttur sinni Guð-
nýu, sem þá var gift og hafði
komið til þessa lands fyrir þrem-
ur árum. Dvaldi hún hjá böm-
Jóni fórst stirðlegast. Vom þeir | um sínum til skiftis það sem eft-
bræður og afarmiklir vexti og1 ir var æfinnar. Hún hafði rétta
þrjá um áttrætt, þegar hún lézt.
pað má með sanni segja, að
Guðrún sáluga hafi verið mesta
valkvendi. Hún var innilega
kristin, guðrækin, hógvær, frið-
söm og viðkvæm í lund. Manni
sínum, bömum og bamabömum
auðsýndi hún ætíð hina sterk-
ustu trygð og ástríki. Hún var
ráðdeildar og dugnaðar kona, og
hjálpsöm um leið. Vildi engan
láta synjandi frá sér fara. Hvere
manns hugljúfi var hún ætíð.'
Hafði átt við nokkra erfiðleika
að stríða framan af æfinni, en
hafði látist sér læra það snemma
að taka öllu, sem fyrir kom með
þreki og hógværð. Hún var ein-
staklega prúðmannleg í viðmóti
og umgengni. Hafði auðsjáan-
lega eignast og geymt hjá sér
margt það, sem bezt var í fari
heldrafólks á hennar tíð. Séra
Stefán Thorarinsen á Kálfatjöra
sálmaskáldið, var sóknarprestur
hennar þann tíma mest allan, er
hún bjó að Hábæ. Hún mintiist
hans jafnan með þakklæti og
djúpri virðing, og var auðfundið,
að hún taldi sig í stórri skuld við
hann, andlega talað.
Mjög lasburða var Guðrún sál-
uga orðin á síðustu ámm; þó
þjáðist hún ekki til muna fyr en
síðustu tvær vikumar. Urðu
þá dætur hennar Kristín og Guð-
ný, að vaka yfir henni nótt og
dag, ásamt góðri hjúkrunarkonu,
Regínu Johnson, sem stundaðí
hana með stakri alúð og áhuga,
og leitaðist við á allan hátt að
láta henni líða sem bezt.
Jarðarförin fór fram þriðju-
daginn 14. maí, frá heimili Guð-
geirs Eggertssonar og Guðnýjar
konu hans. Séra Guttormur
Guttormsson flutti húskveðju,
og síðan líkræðu í Konkordía
kirkju. Var hún lögð til hvíldar
í Konkordia grafreit. Flest alt
bygðarfólk fylgdi henni til
grafar.
Hlutaðeigendur votta innilegt
þakklæti hjúkrunarkonunni Miss
Reginu Johnson, svo og öllum
þeim, sem sýndu Guðrúnu sálugu
hlutteknngu í veikindunum og
heiðruðu útför hennar.
Drottinn blessi minning hinn-
ar látnu, í nafni frelsarans, sem
hún setti traust sitt til alla sína
æfi.
Vinar.