Lögberg - 26.12.1918, Síða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN
26. DESEMBER 1918
’Sólskin* óskar öllum |j
íslenzkum börnum
Gleðilegra Jóla!
*
Hollendingurinn fljúgandi,
Fyrir mörgum árum síðan var skip frá Nor-
egi á heimleið eftir langa sjóferð til fjarlægra
landa. Skipstjurinn á þessu skipi hét Daland, og
átti hann bú sitt og heimili í Noregi. Hann gekk
óþreyjufullur fram og til baka eftir þilfari skips-
ins, og var að hugsa um dóttur sína, Sentu. Það
var forkuunar fríð, dökkeygð stúlka, sem hann
hafði nú ekki séð í marga mánuði. Og hann hlakk-
aði til þess, að í kvöld gæti hann komist heim og
gæti vafið dóttur sína elskulega að hjarta sér.
En með kvöldinu fór að hvessa og skýbólstrar
að myndast í lofti, sem vindurinn tætti í sundur og
þeytti fram og aftur; og við og við steyptist helli-
rigning úr þeim og buldi á þilfarinu.
“Það er barasta gusa, sem hjaðnar eins fljótt
og hún reis,” sagði kafteinninn.
En um miðnætti hafði vindinn ekkert la'gt,
heldur hafði hann aukist svo, að nú söng í hverju
bandi og siglutrén svignuðu undan ofurkrafti hans,
og öldurnar ruku hvítfextar alt í kringum skipið.
Daland vissi að þetta var engin bráðabyrgðar-
hviða, heldur var hann genginn í ofsaveður. Og
hann vissi líka, að lítil líkindi mundu verða til þess
að hann kæmist fram hjá klettaskaganum, sem
f ram undan skipinu var, og sem að f jörðurinn lá á
bak við, sem dóttirin kæra átti heima í; og þangað,
sem hann hafði vonast eftir að ná um kvöldið.
Hann skipaði því mönnum sínum að rifa segl-
in, breytti stefnu skipsins og stýrði því til lands,
þar sem hann vissi af landvörðum vogi, er hann í
skjóli gæti beðið af sér óveðrið.
“Eg man ekki eftir að eg hafi nokkumtíma
verið úti í slíku ofveðri,” sagði Daland við háseta
sína. “Guð hjálpi þeim, sem í nótt eru úti á rúm-
sjó.”
Varla hafði Daland slept orðinu, þegar að ljós
glampaði í gegn um náttmyrkrið, og í svip lýsti
upp sjóinn, ógurlegan og löðrandi; og undireins á
eftir kom drynjandi þrama. Og rétt í sama bili
hrópaði stýrimaðurinn upp og sagði: “SkiP
framundan. ”
Daland tíljóp út að borðstokknum og sá annað
skip, sem var að reyna að ná sömu lendingu og
þeir. Ilann heyrði skipanir kafteinsins á ókunna
skipinu vel, og skömmu síðar sá hann þá kasta út
akkeri, og skip þetta lagðist við hliðina á norska
skipinu. Þetta aðkomna skip var mjög einkenni-
legt. Það var veðurbarið og auðsjáanlega gamalt.
Seglin, sem skipshöfnin var að taka saman, voru
blóðrauð á lit.
Skipshöfnin á stkipi þessu var mjög þögul —
ekkert orð heyrðist frá vörum þeirra, eða ánægju-
svipur á andlitum þeirra yfir því að þeir voru bún-
ir að ná óhultu skýli fyrir ofviðri og ósjó. Skipið
lá þarna við akkerisfestar sínar, og etnhver ósegj-
anleg og dularfull þögn hvíldi j”fir skipi og skips-
höfn. Og norsku sjómennirnir, sem hafði langað
til þess að kynnast skipverjum þessum, og óska
þeim til hamingju með að vera slopnir við hættu
hins ægilega hafs, sneru baki við þessum mönnum,
sem virtust helzt ekkert vilja hafa saman við þá að
sælda.
Eftir litla stund kallar kafteinnin á ókunna
skipinu til Dalands, og býður honum til sín yfir á
skip sitt, og það þá hann. Þeir fóru niður í klefa
kafteinsins á ókunna skipinu og sátu þar alla nótt-
ina þar til að sól reis úr ægi og etorminn lægði,
naista morgun.
“Eg hefi farið víða,” mælti ókunni maðurinn
við Daland. “Um óþekt og fjarliggjandi höf.
Auðlegð í gulli, silfri og dýnnætum steinum, eru
falin í leynihólfum hér í þessum klefa. En þau
eru mér lítils virði. Eg er þreyttur og þrái hvíld
— þrái heimili. Ó, hve glaður eg skyldi gefa helm-
ing þessara auðæfa minna, ef eg gæti fundið yng-
ismær, sem elskaði mig, væri mér trú og vildi verða
konan mín. Víða hefi eg leitað, en hvergi fundið,
og nú er eg komimx til Noregs í þessum erindum.
Þar segja þeir mér, að stúlkurnar séu bæði fagrar
og tryggar. Hvað segir þú mér um þetta, Daland?
Þú hlýtur að þekkja þær.”
Heimilisfólkið á Gamalmennaheimilinu Betel, Gimli, Man.
Mynd þessi, sem hér birtist, er af Betel og heimilisfólki, tekin snemma síðastliðið vor. Á
myndlnni sjást 24 af 40 gamalmennum, sem á heimilinu eru. Sumt af því er svo lasburða að
það fer ekkert niður eða út, og er því ekki á myndinni. Svm er og vinnúfólkið, ráðsmaður og tvær
forstöðukonur og þrjár vinnukonur. Okkur datt í hug að það kynnu að vera margir, sem hefðu
gaman af að sjá framan í andlitin á gömlu sólskinsbörnunum á Betel, sérstaklega núna, þar sem
svo margra hugir stefna þangað eins og hinar mörgu gjafir bera vott um. Myndin kemur þá
einnig til ykkar, sem vottur þakklætis fyrir allar gjafirnar og alla velvild sýnda Betel, fyrst og
fremst frá heimilisfólkinu sjálfu og í öðru lagi frá forstöðunefnd heimili-sins, til allra hinna
mörgu vina Betels fjær og nær. Og um l'eið ósknm við öllu fólki gleðilegra jóla og góðs og far-
sæls nýs árs. Fyrir hönch nefndarinnar
J. Jóhannesson
Viðmót og útlit ókunna mannsins hafði mikil
áhrif á Daland. Honum var vel farið í andliti, en
mjög fölur; augun dökk og fögur, og drógu Daland
að sér ineð einhverju raunafullu og seyðandi afli.
Þegar Daland heyrði um auðæfin, sem falin voru
iþarna í skipinu, fór að glaðna yfir honum. Og
hann fór að hugsa um Sentu í sambandi við þau.
En hann svaraði: “Herra, það er ekki mitt
að segja um það, hvort að norsku stúlkumar eru
þeim dygðum prýddar, er yður hefir sagt verið.
En eg á dóttur heima, og ef þér viljið koma heim
með mér á morgun, þá getið þér sjálfnr dæmt um
fegurð hennar. En sjálfur hefi eg reynt trygð
hennar og blíðu.”
Svo varð það að samningum, að ókunni mað-
urinn skyldi fara heim með Daland daginn eftir,
og Daland fór yfir í sikip sitt. Hann gekk þegjandi
fram og aftur um þilfarið á skipi sínu, og var
djúpt hugsandi. Og um kvöldið gat hann ekki far-
ið að sofa fyrir umhugsuninni um auðlegð þá, sem
gæti múske orðið hans innan lítils tíma, því Iengi
hafði hann verið að hugsa um að fá auðugan og
vel metinn mann handa Sentu dóttur sinni. Og
hann sagði vi ðsjálfan sig: “ Skyldi ofveður nokk-
urntíma liafa fært nokkrum kafteini slíka gæfu?”
Undireins að morgni léttu skipin akkerum, Og
sigldu út með tanganum, sem þau höfðu legið und-
ir. Og sólin stafaði geislum sínum á sjóinn, seglin
og landið. Það var dýrðlega fagur morgun.
Á hömrunum, sem risu eins og veggir sinn
hvoru megin við fjörðinn, stóð hús Dalands. Hús-
ið var lágt og málað hvítt, umhverfis það var garð-
ur, og á bak við hann var greniskógur, sem skýldi
húsinu og klæddi hlíðina alla, sem reis á bak við
hamrana. ,
Á unga aldri hafði Senta mist móður sína, og
síðan hafði hún verið föður sínum alt. Og nú sá
hann mynd konu sinnar, sem hann hafði elskað, og
mist fyrir átján árum, endurspeglast í dóttur siöni
dökkeygðu, og varð hún honum þeim mun kær-
ari. — Daland var oft að heiman svo mánuðum
skifti, eins og gefur að skilja. En þá réð húsum
fyrir hann gömul kona, sem María hét. Hún hafði
fóstrað Sentu og unni henni mjög. Og á kvöldin í
skamdeginu söfnuðust nágrannastúlkur Sentu, og
sem voru á hennar aldri, saman í húsi Dalands í
kringum stórt eldstæði, sem var í eldhúsinu, og þar
sagði María þeim sögur um huldufólk, álfa, og um
víkinga, sem ferðuðust land úr landi og unnu sér
frægð og frama. Og á milli sungu þær vinstúlk-
urnar ættjarðarkvæði. Og var Senta þar fremst í
flokki, því hún kunni mikið af þeim.
-“Eg er alveg hissa á baminu,” sagði María
oft við Daland. “Þarna stendur rokkurinn oft
tímunum saman, og hún syngur, — syngur þjóð-
söngvana hvern á fætur öðrum. Hvað skyldi hún
-móðir mín hafa sagt, ef eg hefði gjört þetta?”
En Daland aðeins brosti og mælti: ‘ ‘ Látum
hana eiga sig, María. Hún er ennþá bara, og vex
bráðlega upp úr þessum draumórum, og þó er næg-
ur tími til vinnu. Og þeir hefðu sannarlega verið
fáir, sem 'hefðu getað fengið það af sér, að ávíta
hina fögru, draumhneigðu Sentu, sem var fámálug
mjög nema þegar ættjarðarljóðin og hetjusögurnar
höfðu nóð valdi yfir henni. Hún var þögul hvers-
dagsiega við húsverkin, og þegar hún var að leikj-
um í garðinum, þar sem hún, eins og unglingum er
títt, lék sínum barnaleikjum. En aðal-uppáhalds-
staður hennar var fram á hamrabrúninni. Þar sat
hún tímunum saman og horfði út á sjóinn, sem
stundum var slóttur og fagur eins og spegilflötur,
en stundum úfinn og grár, og valt þá upp að hömr-
unum með fei'kna afli.
Og þar ®at hún dag eftir dag, og þegar að
María gamla spurði hana hvað hún væri að gjöra,
sagðist hún vera að vita hvort hún sæi ekki til
pabba koma. Hún vissi að það var ekki til neins
að segja henni um hið seyðandi og töfrandi afl,
sem sjórinn með öllum sínum breytilegleik hefði
fyrir sig, því hún mundi ekki skijja það.
Og þegar stormurinn buldi á lága hvíta húsinu
-svo að hrikti í hverju bandi, og sjórinn gnauðaði
við hamrana og liljóð lians samlagaðist rokum
stormsins var eins og þessi náttúruöfl samanrunn-
in ólguðu í æðum Sentu. Ilún gat þá ekki haldið
kyrru fyrir, hel-dur gekk fram og aftur um húsið.
Það var einhver óróleiki sem/ gTeip hana ávalt
þegar svo stóð á. Það var eins og hún þá þráði að
vera eins og sjó fuglinn, sem svífur á léttum vængj-
yfir hafrótinu, eða stingur sér í öldur hafsins úfn-
ar og ægilegar. (Framhald.)
Sögvísi.
Stúlka nokkur, er ihét Soffía, hefði verið
vænsta stúlka, hefði hún ekki haft í fari sínu slæm-
an löst, er að lyktum bakaði henni mikið ólán. Það
var löstur hennar að hún var málug. Þegar hún
heyrði eitthvað, hafði hún engan frið, fyr en hún
var búin að segja frá því hverjum, sem hún náði í.
Hún stóð oft tímum saman á hleri og gægjum til
að komast eftir einhverju til að segja frá aftur.
Oft fékk hún óvítur fyrir það, að hún vanrækti
störf sín fyrir athæfi þetta, en það kom fyrir ekki.
Hún ságði frá öllu, sem við bar í grend við hana,
og það versta var það, að hún jók oft iniklu við, og
þegar hún hafði ekki heyrt neitt, sem henni þótti
sögulegt, skrökvaði hún einhverju upp, og var það
oftast eitthvað misjafnt.
Af því hún var fátæk, varð hún að fara í vist;
en þá fór fyrst illa fyrir henni. Fyrstu dagana
skemti hún vinnufólkinu með sögum sínum, en
bráðum barð það leitt á henni. Húsmóður hennar
h'kaði í fyrstu vel við hana, því hún var ötul og
þrifin, og sagði henni margt um vinnufólkið. En
er fram leið komst húsmóðirin að því að Soffía
sagði margar sögur um hana ejólfa og suinar ó-
sannar, en vanrækti verk sín; var hún þá rekin úr
vistinni. Líkt fór fyrir henni víðar. Loksins fór
hún flakkandi sveit úr sveit. Einhverju sinni kom
hún á prestsetur og leizt konu prestsins mannvæn-
lega á hana. En er presturinn heyrði orðróm þann
er af henni fór, mælti hann við konu sína: “gáðu
að spakmæli Salómons konungs: ‘Munnur útlendra
kvenna er djúp gröf; sá sem Drottinn er reiður við
dettur í hanaF Láttu hana fara eins og hún kom”
Soffía fékk síðan hvergi inni, og lifði á vergangi
það sem eftir var æfinnar.
Glenboro, Man., 5. des. 1918.
Kæri herra!
Eg ætla að senda þér ofurlitla sögu í Sólskin-
ið, ef þér þykir -hún þess virði að setja hana í
blaðið:
Hégómagirni.
Einu sinni var barnakennari, sem hafði sjötíu
böra til kenslu, og lét hann sér jafnan ant um fram-
farir þeirra í siðferði og lærdómi, Hafði hann og
innrætt þeim slíka lotningu fyrir sér, að í hvert
sinn, sem h-ann hnerraði, þá fleygðu þau öllu frá
sér, krosslögðu hendumar á brjóstinu og hneigðu
sig svo mælandi: ‘ ‘ Guð blessi sPekinginn hann
kennara okkar. ’ ’ Svaraði hann þeim þá og sagði:
“Guð blessi ykikur og ok-kur öll saman”. Léti nú
nokkurt barnið hjá líða, að taka undir óskir hinna
bamanna, var hann vanur að refsa því harðlega.
Einu sinni beiddu börnin kennarasinn, að lofa
-sér að fara til lystigarðis nokkurs, skamt frá borg-
inni, og leyfði hann þeim það. Var honum og mik-
il -skemtun að ihorfa á leiki baraanna, og hafði vak-
andi auga á öllu, sem þau gjörðu. Síðan héldu þau
öll saman heim. En á leiðinni gjörðust börnin
þreytt og kváðu-st vera dauðþyrst. Sáu þau sér til
niiikils fagnaðar brunn einn álengdar; en er kom
að brunninum, þá batnaði ekki, því hvorki var þar
fata né festi, til að þau gætu náð upp vatninu.
Kennarinn aumkvaðist því yfir börain og á-
setti sér að hjálpa þeim hvað sem það kostaði. Lét
hann þau því fá sér lafdregla sína, rakti þá síðan
sundur og bjó til fes-ti úr þeim. En til allrar ó-
hamingju gat hann ekki náð ofan til vatnsins með
bandi þessu, og varð hann því að taka til annara
ráða. Lét hann því sígast niður í brunninn í fest-
inni, en börnin hél-du í. Hafði kennarinn með sér
dálítinn bikar, sem liann fylti með vatni hvai5 eft-
ir annað, og dróu börnin hann upp; og er þau liöfðu
öll saman -svalað þorsta sínum, beiddi hann þau að
draga sig upp aftur úr brunninum. Þau gjörðu
það, og keptust hvert við annað að draga hann upp.
Var ihann nií rétt -að segja k-ominn upp á brunn-
barminn. En í því vetfangi vildi svo illa til, að
hann fékk -hnerra. Krosslögðu börnin þá óðara
hendurnar á brjóst. sér og kölluðu einum munni:
“Guð bles-si vorn æruverða kennara!” En kenn-
árinn var þá ekki -svo Ti'vegi staddur, að líann gæti
svarað þeim, því ibann lirapaði í sama bili niður í
brunninn, og brotnaði á honum mjaðmarbeinið.
Hljóðaði hann upp yfir sig af sársauka, en börnin
þutu í allar áttir að leita honum hjálpar. Loksins
vildi það honum til happs, að hjartagóðir menn
átitu þar leið fram hjá. Björguðu þeir honum upp
úr brunninum og komu honum heim til sín. Lá
hann lengi af meiðsli þessu, og batnaði aldrei svo,
að hann gæti aftur farið að annast störf sín, og
varð því að hætta við skólann.
Þannig reið hégóm-agirnin h-onum að fullu, því
hefði hann ekki gengið svo ríkt eftir hégómlegum
kurtei-sisvenjum, þá hefði hann og vel getað hnerr-
að sér að -skaðlausu, og ekki þurft að hrapa ofan í
brunninn og verða ófær alla æfi.
Hér með sendi eg $1.00, sem eg ætla að gefa í
Sóliskinssjóðinn, og bið þig að gjöra svo vel að
korna til skila.
Með beztu jólaóskum.
Anna Thordarson.
1 p— Sólskinssjóður. — 7i‘|
w “Margt smátt gerir eitt stórt“ —-==í>>
Áður auglýst..............................
Hughe L. Hanneson, 523 Sherbrooke St. Wpg.
Zoffónías Thorkels-son, 738 Arlington, Wpg.
B. A. Björnsson, 679 Beverley St.,Wpg.....
Clara Björnsson, 679 Beverley St. Wpg.....
Ingimar Björnsson, 679 Beverley St., Wpg-
Mrs. C. Steven-son, Scotsguard, Sask......
Magnús Eyjólfsson, Langruth...............
Guþm. Agúst Eyjólfsson, Langruth..........
Ragnh. Guðrún Eyjólfsson (dáin) Langruth
Heiðrún Elínborg Eyjólfsson, Langruth ....
Emil Eyjólfsson, Langruth.................
María Hallsson, Oak Point.................
Kristjana Hallsson, Oak Point.............
Lily Björason, Pacific Junction ..........
Edward Björnson, Pacific Junction.........
Jakobina Johnson, Silver Bay..............
Wilfred Joihnson, Silver Bay..............
Gordon Johnson, Silver Bay................
Ragnar Jolmson, Silver Bay ...............
Skúli Johnson, Silver Báy ................
Salin S. Fo-ss, Ivanhoe, Minn.............
Laura K. Foss, Ivanhoe, Minn..............
Ohristian P. Foss, Ivanhoe, Minn. ..'.....
August A. Foss, Ivanhoe, Minn.............
Magnús M. Fo-ss, Ivanhoe, Minn............
Guðrún K. Isfeld, Glenboro................
Garlond Rafnson, Glenboro.......-j........
Anna Margaret Helgason, Silver Bay........
Kristín Sigurlaug Ilelgason, Silver Bay
Kristbjörg Jónsson, Silver Bay ...........
Einar Jónsson, Silver Bay.................
Anna Thordarson, Glenboro ................
30.85
5.00
5.00
5.00
2.50
2.50
1.00
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
025
0.25
0.50
0 50
0.20
0.20
0.20
0.20
0.20
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.75
1.00
0.15
0.10
0.15
0.10
1.00
Alls nú 61.35