Lögberg - 17.04.1919, Page 1

SPIERS-PARNELLBAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. R E Y NIÐ Þ AÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
ef e.
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St.
Garry 1320
32. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 17. APRÍL 1919
NUMER 16
Fyrir liðugu ári síðan var íslenzka mannfélagið í
Winnipeg með öndina í hálsinum yfir ihastarlegu sjúk-
■dómstilfelii ungrar og sérstaklega vel metinnar konu.
þeirrar, sem nefnd er nieð fyrirsögn iþessara fáu
orða. Hún var svo vel metin að engin önnur nng kona
var henni þar fremri, 'hennar var svo mikil þörf í mann-
félaginu, sem hún tilheyrði, sökum hinnar göfugu söng-
listar er luin unni og þjónaði með svo mikilli snild, og
vegna annara ágætra mannkosta, heimilið hennar, eigin-
maður, foreldrar, hörnin, sem hún var að ganga í rnóður-
stað og aðrir nákomnir ástvinir hennar máttu með engu
móti missa liana, svo að dkki var að undra þótt kvíði
fylti sérhvert 'hjarta og menn bæðu: “Drottinn minn,
okki þetta!”
Þetta sem menn óttuðuát og hefðu alt viljað gjöra
t.il að forðast, varð þó að vera. Þótt húii væri hraust og
heillhrigð andlega og líkamlega, náði sjúkdómnrinn með
tröllslegum krafti sínum að höggva skarð í múrana og að
síðustu að yfirbuga jarðneslka lífsborg hennar algjörlega.
Á föstunni lagðist hún og fastan, það sem eftir var,
reyndist henni kvalafullur Gretsemane; en í páskadýrð-
inni opnuðust hinar eilífu dyr, morgunbjarmi liimnanna
birtist henni og hún var raeð upprisnum frelsara sínum.
Þessarar konu héfir ekki áður verið getið nema
stuttlega í blöðunum og hefði þó vissulega verið ástæða
til, og þessvegna eru línur þessar ritaðar, þó þær sýni
ekíki nema fáein brot af æfi hennar.
Hún var fædd í Winnipeg 8. september, 1893, og var
heimili hennar ávalt í Winnipeg. Foreldrar hennar
voru þau hjónin Jón Vídalín Friðriksson, ættaður úr
Hnnavatnssýslu, og Guðlaug S. Sigurðardóttir, ættuð úr
Börgarfirði. Hafa þau um langt skeið búið á Elgin
avenue. Hún ólst upp í foreldra húsum ásamt bræðrum
sínum, Franklin, sem nú er í fluglier bandamanna í Ev-
rópu, og Jónasi Guðmundi, sem enn er í föðurgarði. Hjá
foreldrum sínm var hún þangað til 'hún giftist. Hún
giftist Davíd J. .Tónassyni, sem ættaður er úr Húna-
vatnssýsluu, 30. ágúst, 1917 Er hann Islendingum hér
og víðar að góðukunnur sérstaklega sem söngmaður og
söngstjóri. Var sönglistin eitt af því marga, sem þau
hjónin áttu sameiginlegt, enda var hinn stutti samveru-
tími þeii-ra veruleg sælutíð fyrir þau bæði. En “lífið
varir stutta stund.” Sannarlega mó segja með Sig-
ríði sálugu í huga:
“En þegar ungir öflgir falla
sem sígi í ægi sól á dagmálum.”
Kveðjustundin var 31. marz (páskadag) 1918.
Þegar Sigríður var 9 árabyrjaði hún að lærá að leika
á píanó. Má segja að píanóið hafi verið stallsystir henu-
ar frá því, það sem eftir var æfi hennar. Foreldrar hennar
veittu henni alla hjálp, sem unt var þaugað til hún gat
nnnið fvrir frekari tilsögn sjálf. Sérstaklega hafði
móðir hennar .sterka trú á því, að þessi list dóttur hennar
gæti komið að góðu hialdi, enda brást ekki sú von. Brátt
ko'mn í ljós hinir ágætustu hæfileikar, og samvizkusemin
og dugnaðurinn voru að því skapi. Furðu fljótt fóru
aðrir að ujóta góðs af list hennar. Þótt 'hún væri ekki
uema liðugra 24 ára þegar hún lézt, var hún nú samt búin
að fást við pianó-kenslu í Imrtnær ÍO. ár. Kornung
varð hún organisti í stúkunni “Skuld. ” Áður en hún
var tvítug varð hún organisti Skjaldborgarsafnaðar og
var það í f jögur ár. Þess utan var Ihún, um nokkurra ára
skeið, að einhverju leyti til laðstoðar við flestar samkom-
ur, sem haldnar voru meðal tslendinga í Winnipeg. Auk
þess skeinti Niún með list sinni á fjöldamörgum 'samlkom-
um hérlendra manna. Afturkomnum hennönnum á al-
menna sjúkrahúsinuu var hún á þennan hátt að skemta.
|>egar hún smittaðist af veiki þeirri sem Jeiddi hana
til bana.
ITún var ágætur kennari. Hún hafði ekki einungis
yfirgripsmikla þekkingu, heldur líka lag á ]>ví að veita
öðrum það sem hún átti sjálf. Þess utan var persónan
íbæði virðuleg* og aðlaðandi og nemendum þótti svo
vænt um hana að þeir vildu alt fyrir hana gjöra, enda
hafði hún allstóran nemendahóp, bæði enskra og íslenzkra
unglinga. Söngsamkomur hélt hún, sem hún stofnaði
til sjálf, ekki einungis til að sýna kunnáttu nemenda
sinna heldur líka til að styrkja einhver nauðsynleg mál-
efni. Allra fyrsta samkoman sem hún, þá kornung
stúlka, stofnaði til var til arðs fyrir djáknasjóð Fyrsta
lúterska safnaðar. Samkomur hélt hún einnig til arðs
fyrir gamalmennaheimilið, Betel, og fyrir lijálparsjóð
223. herdeildarinnar. Af þessu er augljóst hve mikil
alvara bjó í henni og live fagurt, kærleiksríkt hugarfar
hún átti. Af þessu sést ennfremur, hve stóran þátt hún
átti í sönglífi Islendinga í Winnipeg meðan hennar naut
við, enda var sóst eftir hjálp hennar í hvívetna og
hjálpin fúslega af bennar 'hendi látin í té.
Hiín var ávalt meðlimur í Fyrsta lútersfca söfnuði.
Þar var hún skírð og fermd og þar sótti hún sunndaga-
skóla langt fram yfir fermingu. Þar var hún ennfremur
í söngflokknm og þangað sótti hún guðsþjónustu ætíð
þegar hún gat. Þar eins og annarsstaðar var hún
boðin og búin til hjólpar á allan hátt, sem henni var unt.
Hún tók mikinn iþátt í starfinu fyrir hermennina og var
meðlimur í bandalagsnefndinni sem skrifaði fjarlæg-
um meðlimum í hernum. Auk annars var hún frábær-
lega samvinnuþýð og ábyggileg, svo ekki var að undra
að sem flestir vildu njóta góðs af starfi hennar.
Hún hafði göfuga, hreina sál. Hún elskaði Drottinn
sinn og frels^ira. Birta og fegurð voru yfir öUu lífs-
starfi hennar. Hún unni öllu fögru. Hún mat dýr-
gripi hins íslenzka söngs. Sérhver sem þekti hana
saknar hennar. Um liana má viðlliafa orð íslenzks
iskólds: \
“Var líf hennar lilju skærra,
hreinn lofsöngur og hjartans bæn.
Yfir sveit og sal, yfir sess og kirkju
féll líf hennar sem friðargeisli. ”
R.
SUm séra J. A. Sigurðsson.
(Hringhendur).
í Heillar allra hugarslóð
jheppið spjallið braga,
ihjá þér snjalla harpan góð
j hljómi alla daga.
jSýna verkin gj örir góð
j gýgjan 'sterk hin fríða,
jskýr og merikur skemti þjóð
skáld og Merkur lýða.
| Hann upplýsir mann og mær, j
jmann'lífs ísinn ibræðir, !
! sannur íslands sonur kær j
! sannann vísdóm glæðir. j
, 20. marz 1919. !
Sv. Símonsson. j
Frá friðarþinginu.
pví hefir orðið all-mikið á-
gengt s'íðani blað vort kom út síð-
ast. — Svo mikið að öllum aðal-
ágreiningsefnunum hefir verið
rutt úr vegi og á mánudaginn
var gjörði Wilson forseti svo
hljóðandi yfirlýsingu:
“par eð menn hafa nú komið
sér saman um aðal-atriðin í sam-
bandi við friðarsamning á milli
samherja og pjóðveria, svo að
það ætti ekki að taka lengi að
klæða hann í það form, sem hann
á að bera, þá finst þeim mönnum
sem mest Ihafa haft við þennan
samning að gjöra, að ráða til þess
að málsvörum pjóðverja, verði
boðið að mæta umboðsmönnum
samherja í' Versölum 25. þ. m.
pað er ekki meiningin að sá fund
ur hindri eða seinki fyrir þeim
öðrum störfum, sem enn1 eru ó-
kláruð á þinginu. pvert á móti
vonumst vér eftir því að það
verk hafi nú greiðlegan fram-
gang og að öil þau spursmál,
sem enn er ólokið verði til lykta
leidd |og farsæls samkomulags
allra h'lutaðeigenda.
pað er vonast eftir því að
spurismál þau, sem sérstaklega
snerta ítalíu, einkum í sambandi
við aðgang að Aidríahafinu verði
mjög bráðlega leyst. pað spurs-
mál verður látið setja í fyrirrúmi
ívrir öllum öðrum spursmálum,
þar til það efir verið útkljáð.
pau atriði, sem sérstáklega
koma pýzkalandi við, hafa þann-
ig verið tekin út úr verkahring
aðal-þingsins, en þó sú aðferð sé
notuð, meinar það ekki, eins og
fram hefir verið tekið að uppi-
hald eigi að verða hjá þinginu í
öðrum imáhim, héldur ætti þetta
að greiða fyrir þeim, og þó þessi
aðferð verði að vera notuð mein-
ar það ekki að samningur sá, sem
við pjóðverja verður gerður eigi
að vera sérskilinn, heldur verður
hann partur af friðarsamningn-
um í heild sinni.”
Upphæð sú, sem friðarþingið
hefir komið sér saman um að
pjóðverjar skuli borga er $50,-
000,000,000 og skulu $5,000,000,-
000 borgaðar innan 2 ára $10,-
000,000,000 innan 30 ára og vext
ir af þeim tíu biljónum, sem
nema 214% til 1926, en 5% þar
eftir, en borgunardagur á $35,-
000,000,000, sem ákveðið hefir
verið að pjóðverjar skuli borga
hefir ekki enn verið ákveðinn,
það á nefnd að gjöra, sem líka á
að hafa vald til þess að ákveða
um aðrar skaðabætur sem pjóð-
verjar verða að borga.
Allur kostnaður í sambandi við
striðið og skaði sá, sem af því
ihefir Ihlotist segja fróðir menn
að nemi $260,000,000,000.
an frá Gimli á þriðjudaginn, þar
sem hann Ihefir dvalið hjá þeim
hjónum Dr S. E. Björnsson og
dóttur sinni. — Hann lagði af
stað vestur til heimilis síns í
V atnabygðum á miðvikudags-
kveldið.
Capt. J. T. Thorson kom heim
frá herstöðvunum á mánudags-
kvellið var, frísikur og hress.
Capt Thorson fór hóðan með 223
herdeildinni
Kvenfélag Tjaldbúðar hefir á-
kveðið að halda tafl og spila
sikemtikveld í fundarsal kirkjunn
ar á sumardagskveldið fyrsta,
24. þ. m., þar verða kaffiveiting-
ar og samskot tekin. Kotnið
með tafl og spil. Allir velkomnr
RUSSLAND
Sagt er að aðmíráll Kolchak
hafi fengið skipun frá Omsk
stjóminni í Rússlandi um að
halda með her sinn til Moscow
og táka borgina. f ávarpi til
hersins segir hann: “Við höfum
fengið skipun um að sækja fram
á móti fylkingum Bolsheviki-
manna með Moscow, sem aðal
takmark. Fólkið bíður óþreyju
fult eftir að vera frelsað undan
yfirráðum Bolsheviki manna.”
Frétt um grimdarverk-óskap-
legt, sem Bolsheviki herinn
Osca kemur frá stjóminni
Omsk, þar segir að þegar að að-
miráll Koldhak hai tekið bæinn
og að Bolsihevikimenn voru
neyddir til þess að yfirgefa hann
þá hafi þeir myrt alt hið svo-
nefnda heldra fólk brjarins, 2000
að tölu, en haft verkafólk flest í
burt með sér.
ekki sagt. • Guðmundur var ekki
ríkur maður á dóllara vísu. Samt
er það grunur minn að hann hafi
átt talsvert inni á banka í Winni-
peg og svo mikil og góð smíðatól
með meiru, og verður því öllu,
sjálfisagt, komið í peninga og
sent til réttra ertingja að útfar-
arkostnaði frádregnum.
Piney er að færast í aukana.
Nýr verzlunarmaður er að flytja
hér inn, H. S. Hallwarðson frá
Pine Creek, Minnesoda, og hefir
hann keypt tvílyft hús af S. A.
Anderson og er von á honum í
miðjan mai eða kanske fyr. Hann
er að góðu kunnur fslendingum
hér*og verður af öllum sem til
hans þekkja vel fagnað, svo hafa
aðrar fjölskyMur flutt inn til
Piney, svo hvert hús er fult.
Nú er 7. apríl og austan stór
snjóhriíð með ofsa stormi, og er-
um við að vona að sumarið komi
strax þá uppstyttir.
pað er annars nokkuð undar-
legt að ekki koma neinir menn
hingað til Piney í landaleit Eg
hefi víða verið, bæði sunnan og
norðan línu og hvergi fundið
pláss sem hægra er að komast af
og hafífc* nægilegt til fatar og
matar fyrir efnalausa menn en
einmitt hér, bara ef viljinn er
til að bjarga sér sjálfur.
Með beztu óskum til Lögbergs
og allra lesenda þess.
Rudrugis.
Fréttabréf.
í Vorkvæði effir Erl Johnson,
sem birtist í Lögb. 3. þ. m. mis-
ritaðist hjá höfundinum tvö orð
í seinustu línu þriðja erindisins
par stendur: “um blíðviðrið sum
arið færist þeim nær,” en átti að
Piney, Man. 7. apríl 1919
Heiðraða Lögberg!
Af því að ekki hlefir neitt sézt
héðan úr bygð í Lögbergi svo
teljandi sé næstliðin 2—3 ár,
datt mér í hug að senda eftir-
fylgjandi línur, og ef þú álítur
þær þess verðar að láta birtast á
prenti svo gerir þú það.
Næstliðið suimar var hér eitt
af aílra happasælustu sumsrum
síðan bygðin ihófst. Heyskapur
að feng og gæðum góður og allar
yera: um blíðviðrið su’mars er fær “egundjr seni sáð næst;
ir þeim stærð.
Eins og vanalega hefir kvenfé
lag Fyrsta lút safnaðar sam-
komu á smardaginn fyrsta. Verð
ur jsérstaklega til hennar vand-
að að öllu leyti. Ágætur söngur
hljöðfærasláttur, fæðuhöld og
veitingar. Félagið hlakkar til að
fagna sumri í samkomusal kirkj-
unnar, fimtudaginn 24. þ. m.
með eins mörgu fólki og þar
kemst fyrir. Englr aðgöngumið-
ar verða seldir en samkomugest-
irnir borgi 25 cent við inngang-
inn. Skemtiskráin verður aug-
lýst í næsta blaði.
Eins og menn muna þá var
auglýst ií öllum íslenzku blöðun-
um að J. J. Pálmi gæfi verð-
laun fyrir bezt kveðnar hring-
hendur. pessu ættu s’káldin hér
vestra að muna eftir, og færa sér
í nyt, og senda ljóð sín til Sigur-
björms Sigurjónssonar að 724
Beverley St. Winnipeg, en ekki
til ritstj- blaðanna því þeir eru
í dómnefndinni.
Ungverjaland.
Or bœnum.
Stúlka óskast í vist til Mrs.
Hon. Thos. H. Jahnison, 629 Mc-
Dermot Ave.
Mr. Grímur Laxdal kom norð-
Sagt er að utanríkisnáðherra
Ungverja í Soviet stjórninni
nýju hafi að undanförnu verið í
Munich til þess að fá Soviet
stjómina nýju í Baveria til þess
að ganga í bandalag við Ung-
verja.
Soviet stjómin í Ungverja-
landi hefir samþykt og látið
birta yfirlýsingu eða öllu held-
ur á skorun til allra Ungverja í
Canada og í Bandaríkjunum að
yfirgefa þau lönd og halda heim
því nú bíði föðurlandið eftir þeim
með útbreiddann faðiminn, og að
kringumisitæður þær, sem ollu
burtför þeirra að heiman sé nú
rutt úr vegi, og að framtíðin
lofi miklu fyrir þá í landi, þar
sem mannamunur sé enginn og
þar sem enginn sé ríkur og eng-
inn fátækur, en allir hafi nóg.
liðið vor gáfu góða uppskéru með
fyirtaks nýting og engum skemd
um af náttúrunnar hendi, marg-
í'engu 50—70 bushel af ekrunni
af höfrum og eg held enginn hafi
fengið undir 40; sama var með
hveiti. Ekki dæimalaust að ekra
hafi gefið yfir 50 bushel af
bezta hveiti, og sama er að segja
um aðrar korntegundir og allan
garðamat. Svo hér í bygð eru
aDir eldri og yngri mjög þakk-
látir þeim sem öllu stjórnar og
stýrir af náttúrunni tilheyrandi
fyrir blessunuarríkt og arðber-
andi næstliðið sumar.
Svo byrjaði veturinn göngu
sína að tímatali til, en ekki með
snjóþyngslum og gaddihörkum
og með fáum köldum dögum vet
urinn allan út og næstum snjó-
lausum, en samt allra bezta sleða
færi frá 10. nóvember og til 1.
aprál. og svo að kalla stöðug logn
og blíðviðri.
Heilsufar mér í bygð hefir
verið gott. Flúin að eins komið
á þrjú íslenzk heimili og mjög
væg og sama er að segja um aðra
kvilla, kvef og þess háttar ekki
teljandi.
17. fyrra mánaðar dó hér mið-
aldi'a maður, Guðmundur Guð-
mundsson trésmiður, og var bana
mein hans anddrúmsþrengsli og
var að eins lasinn 2—3 daga.
Hann mun hafa verið ættaður
undan Eyjafjöllum í Rangárvalla
sýslu og er sagt hann haf i átt þar
hruma móður á líifi og 2 systkini
Hann kom hingað frá Vestmanna
eyjum 1905 og hélt til í Winni-
Fráíslandi.
Edward Runólfsson bónda í
Norðtungu, af fyrra hjónabandi,
lést 18. febr. í Glasgow. Bana-
meinið var inflúenza.
porsteinm Sch. porsteinsson
hefir að sögn, keypt lyfjabúð
Reykjavíikur og tékur við henni
1. júlí í sumar.
pegar Guilfoss kom seinast frá
Ameríku fundust við ranmsókn á
þriðja hundrað flöskur af áfeng-
um drykkjum. Var þetta falið
miMi þilja á háseta Mefum skips-
ims; famst með því að rífa þil frá.
Tveir skipverj ar játuðu sig seka
um brotið. Hafa þeir nú verið
dæmdir, annar í 400 króna sekt
og 9 daga eimfalt fangelsi, en
hinn í 300 króna sekt og 6 daga
eimfalt fangelsi. Fangellsis refs-
ingn er fyrir það, að iþeir játuðu
báðir að tilgangur þeirra hefði
verið að selja áfengið hér. —út
af ibroti þeisisu hefir Eimiskipa-
félagið vikið ellefu skipverjum
af Gullfossi. — Vel og röggsam-
lega tekið í lagabrot.
—ísafold-
Á áundi isálarranmsóknarfélags
ins 27. april voru koisnir í stjórn
þess: E. H. Kvaran, Har. Níels-
son, Sig. Láruisson, Snæbj- Arn-
Ijótsision, Sigurj. Pétursson, Ásg.
Sigurðsson og pórður Sveinsson.
Nýútkomin bók.
peg við smiíðar þar till fyrir 2—3
árum og ihaf ði hamn hér hvergi
fast heimili, en var allstaðar vel-
kominn, því hann var sérlega
vandaður í alla staði og hvers
manns hugljúfi, og er hans sárt
saknað áf öllum hér í bygð-
Hann andaðist ihjá E. E. Einar-
son of hafði rúm sitt þar nú und-
anfarinn langan tíma. Séra H. J.
Leo Ihélt húiskveðju
valda yfir líkbörum
Icelandica, XI. hefti Cor-
nell University 1918. —
Halldór Hermamnsson.
petta hefti, sem tel'ur 96 blað-
síður, auk 4 sem teknar eru upp
fyrir efnisyfirlit er kærkomið og
þarft verk. Höfundurinn, sem
kunnur er að lærdómi og vand-
virkni bregður í þessu heítl upp
fyrir manni skýrum myndum af
tímabili þjóðar vorrar þegar að
hún var að rumskast og reyna að
brjóta af sér útlenda áþján, —
þegar hún var að vakna til lífs-
ins — isíns eigin lífs. petta hefti
hefir að flytja sögu blaða og
tímarita íslendinga frá byrjun
og til 1874. par er ástandið eins ■
og það var með þjóð vorri í þá
tíð lýst, þörfinni, sem hinir hugs
andi menn þjóðarinnar fundu
sárt til, og erfiðleikumum, sem
þeir áttu við að stríða- Fyrsta
prentsmiðjan sem til íslands kom
auk þeirrar sem var í Skálholti
og á Hólum, sem aðallega var
notuð til þess að prenta guðsorða
bækur, var flutt til íslands árið
1773 og fyrsta fréttablaðið, sem
gefið var út á íslandi var prent-
að í þessari prentsmiðju, s*m
var í Hrappsey á Breiðafirði, það
var á dönsku og hét Maaneds
Tidender og rtstjóri þess var
Magnús sýslumaður Ketilsson.
Myndir flytur heftið af Magn-
úsi Ketilsyni, Jóni Eiríkssyni,
Magnúsi Stephensen, Baldvini
mjög vel Einrssyni, Tómasi Sæmundsyni,
G. G. sál.,Jóni Sigurðssymi og Jóni Guð-
en hver jarðsöng hanm get egmumdssyni ritstjóra pjóðólfs. 1
sambandi við það blað tekur höf-
undurinn upp úr fyrsta blaði
landsmanna og getum vér ekki
andsmanna og getum vér ekki
stilt oss um að taka það hér upp.
5. nóv. 1848 No. 1.
Guð gefi yður góðan dag!
Vér getum ekki neitað þVí, að
það hefir lengi verið svo að orði
kveðið um oss fslendinga, að vér
svæfum og þyrftum endilega að
vakna. Og vér getum heldur
ekki Ixwið á móti því, að það hafa
hljómað til vor raddir, sem hafa
eins og haft það mark og mið, að
yekja oss af þessum sveifni.
Skýldi það nú ekki vera þess vert
að skoða hvað meint muni vera
með þessum svefni, og undir eins
tilvinmandi, að gefa þeim rödd-
,um gaum, sem hafa tekið sig
saman um það, að vekja þjóðima
af honum ? pegar vérþá heyrum
þetta utam að oss :mikið sofið þér
íslendingar! er þá meiningin sú,
að vér séum út af dauðir í yfir-
troðslum ? eða þegar vér heyrum
hrópað til vor: vaknið þér nú fs-
leningar! eigum vér þá að skilja
það hróp í sömu meiningu, og
þetta ávarp hjá sálmaskáldinu:
vaknið upp, kristnir allir, og sjá-
ið syndi^m við! Eg fyrir mitt
teyti held, að vér eigum ekki að
skilja þetta á þá leið. pað er
samt enga veginn meining mín,
að vér íslendingar þurfum þess
ekki með, að heyra neinar radd-
ir, sem hrópi til vor af öHu afh,
að vér skulum vakna af svefni
syndanna og láta ljós orða Krists
lýsa æ betur og betur á vegum
vorum. Hverjum getur dottið í
hug að segja oss svo góða! Eng-
um, sem þekkir oss. Vér erum í
því tilliti, einis og aðrir bræður
vorir í heiminum, hvorki heitir
né kaldir, heldur hálfvolgir eða
hálfsofandi; vér höfum, þegar
bezt lætur, vilja til hins góða, en
oss vantar styrkleika til að fram
kvæma það. Og það vantar ekki
það hljóma sí og æ fyriir eyrum
voruim frá prédikunarstólnum
þær raddirnar, sem brýna fyrir
oss, hvað til friðar vors heyrir í
þessu efni. Með þeim svefninum,
sem hér ræðir um, mun þó held-
ur meint vera deyfð á þjóðlynd-
inu; mók á þjóðrandanum, svefn
á þjóðlífimu. Og þær raddir, sem
eg segi að hafi eins og tekið sig
fram um það að vekja þjóðina af
þessum svefni, þær hljóma ekki
fá prédikunarstólnum; þær hafa
komið til vor langan veg að; þær
hafa borist oss utan af hafi. Og
hveð meina nú þessar raddir,
þegar þær kveða svo að orði við
oss: sofið nú ekki lentgur fslend-
ingar, héldur vaknið! Eg held,
að þær meini hér um bil þetta:
íátið það ekki lengur dyljast fyr-
ir yður, að þér eruð þjóð út af
fyri yður! leyfið ekki, að þjóð-
emi yðar renni burt og týnist
innan um hinar þjóðimar! Látið
yður ekki einu gillda, hvort þér
verðið t. a. m Rússar eða Prúss-
ar eða hvað! héldur sjáið það
sjálfir, að þér eigið veglegt þjóð-
emi að verja, að yður byrjar að
fá ást á þjóðfélagi yðar, að þér
megið ekki hugsa til að verða
neitt annað, en sanmir íslendinig-
ar! Einis og þá raddimar frá
prédikunarstólnum láta sér ant
nm, að vekja oss af svefmi synd-
anma, og glæða hjá oss kristileg-
an anda, svo reyna líka raddim-
ar utan af hafimu til, að vekja
oss af dvala hugsunarleysis og
hirðuteysis um þjóðemi vort, og
láta sér ant um að glæða hjá oss
þjóðlegan anda. En hver rök
eru til þess, að eg segi raddir
þessar úr hafi komnar? Mér
virðis.t sem þær gætu ekki komið
úr landimir sjálfu. Eða skyMi það
ekki fara eftir líkum lögum með
hverja þjóð, sem sefur. og sýslar
ekkert um þjóðerni sitt, eins og
með hvem einstakann mann,
sem sefur og veit ekki neitt af
sjálfum sér? Sa, sem sefur, get-
ur ekki vakið sig sjátfur, heldur
hljóta að koma utan að honum
annarstaðar frá Ihróp eðe, hnipp-
ingar, eigi hann að vakna á viss-
um tíma.”
Efni þessa heftis er þannig að
hvert einasta íslenzkt bam hér í
Vesturheimi ætti að lesa það, og
hér gefst ungafólkinu Mka tæki-
færi að kynmast þessu þýðingar-
mikla tímabili þjóðar vorrar, því
það af því, sem leiðinlegt þykir
a lesa íslenzku þarf þess ekki,
því saga þessi er rituð á ágætu
énsku máli.
Frágangur allur á bók þessari
er hinn prýðilegasti í allastaði.
Kostar í kápu $1.00.