Lögberg - 20.11.1919, Síða 2
Bls. 2
LÖGBERG, FiiyíTUDAGINN 20. NOVEMBER 1919
Réttindi ísl. ríkisborgara
á Grænlandi.
Heimildir; Fornyet anordning
og forbud mod ub^rettiget hand-
el i Grönland, 18. marts 1776,
sem kemur í stað eldri laga.
Bekendtgörelse for Söfarende
i Davisstrædet, 8 marts 1905.
IndenVigsmlinistariets erklæring
af 27. Juli 1905. Lov om salt-
vandsfiskeri nr. 109, 4. maí 1907
.1 Sambandslögin 1. des. 1918.
Fr. v. Liszt; Völkerrecht.
nœrst á öðru en súpu ♦♦♦
♦>
Hún segist ekki hafa I
NytsamirHusmunir *
með sérstökum kjörkaupum bjá
BANFIELÐ’
Pyngdist u m tólf pund og fær
fulla heilsu með því að nota
Tanlac.
pegar ræða skal um réttar-
stöðu íslenskra borgara á Græn-
landi, er rétt að gera greinar-
mun milli landhelgi Grænlands
og sjálfs landsins. Hjer verður
heldur eigi rætt um rjettarstöðu
vora nema í þeim bluta af land-
inu, sem er alþjóðalega viðurkend
eign T)anakonungs.
Eldri ákvæði, er bönnuðu skip-
um að koma nær Grænlandi en
í ákveðna fjarlægð, eru nú
fallin úr gildi, bæði af því, að
þau koma í bága við þjóðaréttinn
og af því að þessi ákvæði hafa
ekki verið endurnýuð í “an-
ordning 1776”, er nemur-eldri
lög úr gildi. Um breidd land-
helginnar við Grænland 'hefur
skort bein lagaákvæði — og þá
eðlilegast að ætla hana eins og
í Danmörku — þangað til innan-
ríkisráðaneytið, sem Grænland
heyrir undir, hefur í yfirlýs-
ingu sinni, dagsettri 27. julí 1905,
tilkynt.
“Til skýringar á því, hve
langt út frá ströndinni að 'fisk-
veiðar við Grænland eru áskildar
dönskum þegnum, skulu gilda þau
ákvæði, að fiskveiðamörkin út
frá ströndum Grænlands ber
að draga í 3 mílufjórðunga
fjarlægð frá ystu mörkum, þar
sem landið er þurt um fjöru,
með allri Grænlands strönd
með þar til heyrandi hólmum,
skerjum og rifum, þó þannig, að
í flóum ber að reikna þessa 3 .
mílufjórðunga frá beinni línu i
dreginni þvert yfir flóann á þeim
stað næst mynninu, þar sem
“Eg skal, eins lengi og eg lifi,
fara hlýjum orðum um Tanlac, og
þvi meðali á eg gersamlega að
þakka hve vel eg hefj náð heilsu
minni aftur,” sagði Mrs. Eveline
Woolnough, sem heima á að 614
Simcoe Street, Winnipeg, við um-
boðsmann frá Tanlac félaginu
'núna fyrir fáum dögum. Og svo
bætti hún við:
“Tvö síðast liðin ár þjáðist eg
mjög af illkynjaðri magavejki, og
voru kvalirnar stundum lítt þolan-
legar. Mér var stöðugt að hnigna
og loksins var svo komið, að eg
gat ekki unnið mín daglegu störf
innan húss; eg gat meira að
segja tæpast lyft léttustu hús-
munum og var ekki orðin neitt
annað en skinin bein.
“Loksins sagði vinur minn einn
mér frá Tanlac og ráðlagði mér að
reyna það, Eg fékk mér flösku
og áhrifin byrjuðu að koma ljós
furðu fljótt. Nú get eg borðað
hvaða mat sem er og verður ekk-
ert meint af neinu. Eg finn ekki
til minstu þreytu, hve mikið sem
eg legg að mér við vinnu mína og
hefi þyngst um tólf pund síðan
eg fór að nota Tanlac, og er stöð-
ugt að styrkjast. __
“Mér finst eg vera siðferðislega
skyldug til að láta almenning vita
þann dásamlega lækninga-
um
kraft, sem Tanlac hefir sýnt í
sambandi við mig, ef vera kynni
að það gæti orðið einhverjum líð-
andi manneskjum til heilsubót-
ar.”
Tanlac er selt í flöskum og
fæst í Liggett’s Drug Store, Win-
og hjá lyfsölum út um
land; hafi þeir það ekki við hend-
ina, þá geta þeir þó að minsta
en 101 kosti ætíð útvegað það.—Adv.
líkingu !
um margar •
breiddin er ekki meiri
mílufjórðungar,— alt í
við það, sem gildir um sama efni! mótmælalaust í gildi
við Færeyjar og ísland.” | aldir, og engum
par sem “anordning 1776”jað vefengja.
bannar ekki fiskiveiðar í græn-J Danir hafa þesvegna
lenskri landhelgi, og þar sem bónarveg til allra ríkja, sem geta
slíkt bann erefcki heldur að finna j haft nokkur mök við Grænland,
neinstaðar í dörtskum lögum og og fengið leyfi hjá þeim til að
yfirlýsing innanrfkisráðaneytis-! halda Grænlandi lokuðu fyrir
ins beinlínis áskilur dönskum | borgurum þeirra. Pessi leyfi hafa
*
t
T
t
t
T
t
t
T
T
t
t
t
T
T
t
T
T
T
T
f
T
t
♦♦♦
t
t
T
t
t
t
t
T
t
t
t
T
Y
♦
t
t
t
f
t
komið til hugar ♦♦♦
♦♦♦
farið | ^
:
t
t
t
t
s
Nurse Rockers
sr:
$1.95
r
Búnir til úr af-
bragðs góðum .
• harðviði, gullin
eik og afar vel
vandað til frá-
gangins alls. —
Kjörkaupsverð
$1.95
Hœgindastólar
$21.50
Kvartskorin
eik, reyklituð
áferð, afarvel
stdppaðir og
klæddir með
óslítandi leð-
urlík.; mjúk
fjaðrasæti —
Kjörk.verð:
$21.50
r
t
t
SILKALINE og CHINTZ
Mikið úrval' af fallegu munstri
fjölbreyttum litum, 30—36 þml.
Vanav. 60c.
og
‘^Cjörkaupsverð ......
mjog
45c
COTTON COM FORTERS
Yfir tveggja manna rúm, stoppuð með ekta
bómull, fóðruð með úrvals silki.
borgurum án undantekningar verið gefin fyrir laungu síðan;
fiskiréttinn þar, getur ekki leikið þannig gáfu Englendingar leyfið ♦ , Vanav. $6.75. Kjörkaupsverð...
efi á því, að danskir borgarar með samningi 1824, Bandaríkja-
og þeir, sem hafa sömu rjettindi menn
1826.
og þeir, hafa einir og hafa allir < Hvernig er nú rjettarstaða
— rjett til að fiska í landhelgi íslendinga gagnvart lokun Græn-
Grænlands eftir vild. Að þessu , lands? pað verður að gera grein
leyti er engin munur á rjettar-! á milli tímans fyrir og eftir 1.
stöðu danskra og íslenskra desember 1918. þar sem hvert
borgara. | ríkji hefur vald lífs og dauða yfir
Hvað landið sjálft snertir, þá J sínum borgurum, hefur einol^unin
bannar “anordning 1776” öðrum jog lokun Grænlands verið, og er
en einokunarversiluninni og! enn, fullgild gagnvart dönskum
hennar þjónum að “besejle” borgurum. Fyrir 1. desember var
Grænland og versla við lands-j farið með ísland eins og hluta
menn. Besejling verður líklegastjúr danska ríkinu, og ís'lendinga
að takast í víðari merkingu, sem danska þegna. Ákvæði
sem það, að sigla inn á hafnir og dansks ríkisrjettar um rjettar-
hafa möik við land. Skipum, sem J stöðu danskra borgara á Græn-
liðið hafa skipbrot eða skortir. landi giltu einnig fyrir íslend-
vatn, er bó ekki meinað að leitajinga. og brot gegn þessum laga-
hafnar til að bæta úr þessum ákvæðum var hægt að fá dæmd
við danska dómstóla af dönskum
ríkisvöldum. 1. des. 1918 verður
sú brejd;ing á þessu, að danskur
ríkisrjettur giildir eigi lengur
fyrir ísland nje íslenska borg
ara, og það er ekki hægt að fá
það er engin j fslendinga dæmda sem dansfca
dæmi til þess ] borgara eftir honurn. Eftir 1. des.
vandræðum. Samkvæmt tilkynn-
ingu til sjófarenda í Davissundi
1605 og “anordning 17T6” er
öllum öðrum en þeim. Bannað
að koma inn í landið. Undanþága
með sjerstöku leyfi getur fengist
hjá stjórninni, en
skylda, og jafnvel
:
T
f
f
f
Morris Hœgindastólar
$19.95
Sterkur eiktr-
rammi, fjaðra-
sæti og bak, vel
stoppað, klætt
með leðurlíking.
Kjörkaupsverð
$19.95
PYKK OG MJÚK TAPESTRY 1 ARCH
CURTAINS
óslítandi efni róslitað, blátt, brúnt og grænt
Munstrin óviðjafnanleg. Vanaverf i
$3.25. Kjörk. yardið á........
FLANNELETTE BLANKETS
Afargott Flannelette, með gráum, hvítum,
bláum eða bleikum borðum.
Stærðir 10x4 11x4 12x4
Parið á $2.95 $3.45 $3.95
FELTOL
Hinir alþektu en ódýru gólfdúkar.
í allskonar litaúrvali,. rósóttir og eikarlitað-
ir. 6 feta breiðir. /*PC
Kjörkaup, feryard á ........... ÖM
BRUSSELS GÓLFTEPPI
Einkar vandlega ofin, skrautlegt munstur
og fagrir litir, Stærð 6-9x9
Fáheyrð kjörkaup ................
SMYRNA GÓLFTEPPI
Alveg einstö'k að fegurð og gæðum, Austur-
landa gerð. Stærð 30x60 þml.
Kjörkaupsverð ........ v... ..
$6.95
HUCK pURKUDREGLAR
Mjög gott efni, 18 þuml breitt
Sérsitök kjörkaup, yardið á .
35‘
Kaupið Columbia hljómplötur hér. Lán veitt skilvísu fólki.
Búðin opin
8.30 til 6 e. h.
Á Laugard.
8.30 f.h. til 10
að fcveldi
J. A. Banfield
192 Main Street
Phone Garry 1580
Laugardags-
kjörkaup
frá kl. 7 til 10
e. h.
f
f
f
f
f
f
f
♦♦♦
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
COPENHAGEN
Munntóbak
Búið tilúr hin-
um beztu. elstu,
safa- mestu tó-
baks blöðum, er
Þetta er tóbaks-askjan sem abyTgSt að Vefa
hefir að innihalda heimsin cllgJÖrlega hfemt
bezta munntóbpk
Hjá öllum tóbakssölum
LÆRID VJELFRŒDI
VULCANIZING BATTERIES og WELDING
Lærðir bifreiðamenn, gas-dráttvélastjórar, tire aðgerð-
armenn og oxy-welders, fá hátt kaup fyrir vinnu sína Eft-
irsurn eftir slíkum mönnum er margfalt meiri en nemur
þeim fjölda, sem læra slikar handiðnir. Vér kennum þær til
fullnustu á hinum ágæta skóla vorum. Bezti og fullkomn-
asti skólinn í Canada. Vér höfum komið öllúm vorum $25,
000 útbúnaði fyrir í einu lagi í stað þess að láta þá upphæð
dreifast á sjö eða átta skóla. Engin stofnun í Canada jafn-
ast á við skóla vorn eins og hann nú er. Kensluaðferðirnar
hinar beztu sem þekkjast og eftir kröfum tímans. — Hjá
oss má greiða kenslugjald út í hönd eða með afborgunum.
Skrifið til Dept. X.
GARBUTT MOTOR SCHOOL, LIMITED
City Public Market Bldg. CALGARY, ALTA.
paríð peninga yðar
með því að kaupa þá fæðutegund, sem
þér fáið mesta næringu úr. f allar bakn-
ingar yðar ættuð þér að nota
PURITy FCDUR
(Government Standard)
Flour License No. 15, 16,
ra) *-|
í
að mönnum í þjónustu vísindanna
hafi verið synjað (Mylius Ericfc-
sen). pví næst banna “anordning
1776” að ræna Skrælingja fje-
munum sínum eða flytja þá burt
úr landinu eða fremja neinskonar
ofbeldi við þá eða Ðani. par á
móti er ekki til neitt bann gegn
því, að reka atvinnu á Grænlandi,
en einokunarverslunin og lokun
landsins gera hana ómögulega.
Brot gegn “anordning 1776”
varðar því — ef
nást — að er farið
farm til Kaupmanahafar og
hvorttveggja gert upptæfct, en
enga frekari ábyrgð er hægt að
gera á hendur skipshafnar eða
eigenda.
pessi aldönsku lög um lokun
Grænlands eru beint í bága við
þjóðarrjettinn. Samkvæmt honum
er hvert ríki skylt að halda uppi
andlegum og efnalegum viðskift-
um við önnur ríki þjóðrjettar-
samfjelagsins. Fyrst og fremst
er hvert ríki skyldugt til að halda
löndum sínum opnum fyrir vers-
lun og siglingum annara ríkja
samgöngum og samvinnu við þau
og borgara þeirra, innflutningi
fólks frá öllum ríkjum þjóðrjett-
arsamfjelagsins o. frv. En fremur
eru öll ríki þjóðarrjettarsamfje-
iagsins gagnhliða skyld að veita
borgurum hvers annars í öllum
aðalatriðum hliðstætt jafnrjetti
við sína eigin; rjett til að fara
um landið, rjett til að setjast að
hvar sem þeir vilja, reka atvinnu
svo sem verslun, siglingar, land-
búnað o. s. frv. án sjerstaks
afgjalds. pessar skyldur og rjett-
indi, sem þjóarrjetturinn setur,
eru óhjákvæmileg afleiðing af
eðli þjóðarjettarsambandsins sem
samsafni af rífcjum með gagn-
hliða viðurkjendu fullveldi og
valdsviðstakmörkum. pessi á-
kvæði eru þessvegna hluti úr
elsta og óhagganlegasta kjarna
þjóðaripttarins, sem hefir verið
er fsland og Danmörk tveir
sjerstakir, jafnrjettháír, full-
valda aðilar í þjóðarjettarsam-
fjelaginu. íslenskir borgarar
standa nú undir íslenskum ríkis-
rjetti; en þau einustu lög, sem
gilda milli íslands og Danmerkur,
eru þjóðarjetturinn og sambands-
lögin. Um rjettarstöðu vora á
Grænlandi eftir þjóðarjettinum
hefur verið talað. Til þess að
afsala sjer þessum sfcýlausu
sökudólgarnir j mannrjettindum vorum eftir
með 'skip og j þjóðarjettinum, nægir ekki þeg-
jandi samþykki heldur þarf frum-
ræna og skýlausa yfirlýsingu,
formlegt afsal. En slikt afsal er
hvergi að finna í sambands-
lögunum, og hefur heldur ekki
verið gefið út síðan þau gengu í
gildi.
pær greinar í sambandslög-
unum sem snerta þetta mál, eru
6. gr., 7. gr., 17. gr. og athuga-
semdin við 6. gr., og skal það nú
dregið fram, er helst gæti orkað
tvímælis.
f 7. gr. 4. hluta stendur.
“Samningar þeir, sem þegar eru
gerðir milli Danmerkur og ann-
ara ríkja og birtir, og fsland
varða, gilda og þar.”
Með þessu hefur fsland eigi
viðurkent lokun Grænlands, þótt
viðhald hennar hvíli á samning-
um við ýms ríkji, því hjer er að
ræða um, að fsland erfi réttar-
stöðu "gömlu Danmerkur” gagn-
vart öðrum ríkjum en auðvitað
ekki rjettarstöðu hinna margvís-
legu rífcja, t. d. Spánar eða
Bandaríkjanna, er gert hafa
samninga við “gömlu Danmörk.”
En fsland hefur heldur ekki erft
Fjettarstöðu “gömlu Danmerkur”
eftir lokunar samningunum, því
rjettindin sem þeir veita, hefur
“nýja Danmörk” erft ein af eðli-
legum ástæðum. — Lokunar-
leyfissamningarnir varða. með
öðrum orðum ekki ísland.
Jón Dúason
Sparið 20 til 30 cent á pundinu
Swift’s Ppemium
Oleomargapine
Smyrjið með því brauð yðar, “toast” og aðrar heitar kökur. Notið það ávalt í eldhús-
inu til þess að baka og steikja úr.
Sannfærið yður um, að þér eruð ekki að rýra viðurværi yðar með því að nota þessa ljúf-
fengu og hreinu tegund, heldur þvert á móti. Búið til á hverjum degi í hinni heilbrigði-
lega fullkomnu verksmiðju vorri í Winnipeg.
Hvert pund skoðað og viðurkent af eftirlitsmanni Dominion stjórnarinnar.
ll[mi!BIIIIHIIIII
|[[|IHIIIIHI[tll
Raw Furs
I
1
1
Ráðlegging vor: Sendið oss skinna-
vöru yðar sem fyrst og njótið upp-
skerunnar af hinu háa verði.
Pierce Fur Co.. Ltd. |
Ríchard M. Pierce, Manager
King and Alexander, WINNIPEG, Canada m
VÉR KAUPUM EINNIG HÚÐIR OG SENECA RÆTUR
—UIMHIIhIi—I
IIHIHIIIIHIIIII
IHllHIilHllll
IIIIHIIHIIIHIIIHIIIHIIimilll
Kaupið Jólakortin ySar strax!
Viðurkenning vor er sú:
„Að hafa bezta úrvalið”
Richardson & Bishop, Ltd.
Stationery Printing Binding
424 MAIN Street (Mclntyre Block)
W. A. Bishop, President
“Hafa verzlað hér síðan 1878”
BLUE RIBBON
TEA
Eyðið ekki tíraanum til
þess að leyta að einhverju
“alveg eins góðuu eins og
BLUE RIBBON TE
f
v