Lögberg - 29.01.1920, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 29. JANÚAR 1920.
Bla. 5
Auður er bygður á sparsemi
Ef pú þarft að vinna hart fyrir peningum þín-
um, þá láttu peningana vinna hart fyrir þig.
Sparisjóður vor borgar 3 prct. árlega og ervöxt-
unum bætt við höfuðstólinn tvisvar á ári.
THE DOMINION BANK
*
f
j NOTRE DAME BRANCH,
j SELKIRK BRANCH,
L
W. H. HAMILTON, Manager.
W. E. GORDON, Manager.
i
Mixi#
DSon'S ^
CompAnY
Lang frœgasta
TÓBAK í CANADA
á húsuin þessum en oft margar
útidyr. í fyrstu var sama húsið
notað til alls, en eftir 1000, er tal-
að um sérstaka eldaskála.
Fæði var óbrotið, hversdags-
lega, mestmegnis ket og ósýrð
brauð. Ekki var iborið á borð,
nema í veizlum og þá var matur
borinn inn í stórum trogum og
ékki voru önnur hnífapör brúkuð
en sjálfskeiðinga, er hver maður
bar jafnan með ,sér. Tvær aðal
máltíðir voru hafðar á dag en
liklegt er þó að einhver hressing
hafi verið þar á milli.
Uon klæðnað karla og kvenna
vita menn ekki með viasu, en haldið
er þó að hann hafi að mörgu leyti
verið líkur. Karlar og konur
brúkuðu jafnt yzt kyrtla og
trefila, hofuð búningur kvenna var
þó öðruvísi og íburðarmeiri, ann-
ars voru bæði karlar og konur
mjög skrautgjörn, fögur belti voru
brúkuð í mittisstað og höfðu bæði
karlar og konur hnífa í sliðrum
hangandi við beltið. Húsfreyjur
báru og jafinan lykila kippur sín-
ar með sér.
Börn voru látin vera eins frjáls
og sjálfráð 1 uppvexti og hægt
var, þótti það leiða til sjáfstæði
þeirra og þroska. par urðu menn
fuHorðinslegri í orðuim sínum og
störfum og það jafinvel stundum
þroskuð um aldur fram. Sveinar
tíu tiil tólf ára, tóku þátt í deilum
feðra sinna og vógust með vopn-
um. Ekkert var gert til að hefta
frelsi þeirra. pað þótti vænleg-
leiki að sneimma bæri á víkingseðl-
inu stundum hvöttu mæðurnar
unga syni sína til hefnda, svo sem
Guðrún ósvífsdóttir iþá porleif
og Bolla. Mikil áhersla var einn-
ig ,lögð á íþróttir og alla vígfimi
og andlegan þroska eftir því sem
atvik leyfðu. Uppeldi meyja
var líka frjálst, þó það væri engan
vegin vanrækt, frekar en uppeldi
sveina. pær voru látnar læra
kvæða og rúnalist, matartilbúning
og hannyrðir, margar fengust líka
mikið við hjúkrun og (læknisstörf.
Að jafnaði var mjög hlýtt á
milli foreldra ,og barna. Börnin
sýndu fioreldrunum ótakmarkaða
blíðni, s. 'S. pegar synir Njáls
gjörðu honum það til eftirlætis
að brenna inni með honum.
Engu minna var ástúðlegt með
fósturforeldrum og fósturbörn-
um og oft var það að fóstbræðra-
lag var svo heitt að dauðinn sjálf-
ur vann þar ekki á. Fóstbræður
voru þeir einnig kallaðir er bundu
með sér fóstbræðralag þ. e. s. eið-
bundin félagsskap, með því að
ganga undir jarðarmen, blanda
blóði saman eða vinna bræðraeið.
Eitt var það þó sem frjálsræðið
náði ekki til, ihvorki 'hjá karli eða
konu, og þó sérstaklega hjá kon-
um, og það var í ástanriálum, þar
réðu feður og frændur mestu um.
Oft fðll sá hjúskapur vel en oft-
ar var hitt að ef konan var gefin
nauðug þá reyndist 'hjúskapurinn
illa, og hjónaskilnaður var tíður,
því konur voru stórgeðja og þoldu
illa að lúta í lægra haldi.
pað var alltítt þá er menn bjugg-
ust við andláti sínu að þeir gerðu
ýmsar ráðstafanir. peir útbýttu
þá gjöfum til vina sinna og létu
drekka erfi sitt. pegar eftir and-
látið var hinum látna veittar ná-
bjargirnar, ef hann hafði verið
veginn lá hefndarskyldan á þeim
sem nábjargimar veittu. Stund-
um voru menn jarðsettir sama
dag og þeir önduðust en oftast
beið það þó ilengur.
pegar um heldri menn var að
ræða voru þeir heygðir með mik-
iJli við höfn. Haugamir voru
hafðir svo stórir að stundum voru
menn lagðir í skip í haugana og
ýmislegt af dýrgripum þeirra með
þeim. Með Skallagrími var í haug
lagður hestur ihans, vopn og
smíðatól <511. Oft var það við
erfisdrykkjur, að menn stigu á
stokk og stregdu þess heit að
vinna eitthvert afreksverk í
minningu hins látna vinar og
ta'ka sér kosti hans til fyrirmynd-
ár. Var það fögur venja og upp-
byggileg ef vel var heitið.
Að eins helmingur heilbrigður.
Á fundi sem Amerícan public
Health félagið, hélt fyrir skömmu
í New York, lét forsetinn, Dr. S.
W. Rankin, sér ýms ummæli um
murin fara í sambandi við heil-
hrigðis ástnd þjóðarinnar, er vak-
ið hafa bæði undrun og eftirtekt.
Síðastliðnu mánuðina, meðan
þjarkið út af friðarsamningunum
stóð sem hæst og verkföilin á
sóttu þjóðlífið, að ógleymdum
Mexico vandræðunum, er engu
líkara en að áhugi almennings
á heilbrigðismálunum hafi slokkn-
að út, éða með öðrum orðum að fólk
hafi gersamlcga gleymt því, hve
óumflýanlega pjóðar- mátturinn
hlýt.ur ávalt að hyíía á heilbrigði
fjöldans. Unuriæli Dr. Rankins
sanna það ótvír^ett, íhve ískyggi-
legt ástandið er að verða, og til
hvé mikiila vandræða getur horft,
ef ekki verður viðgert í tæka tíð.
Fóilksfjöldi Bandaríkjanna nem-
ur um eitt ihundrað og tíu miljón-
um 45 miljónir eiga við einhverja
Iíkamlega vanheilsu að stríða; 15
miljónir deyja árlega og þrjár
miljónir fóilks á ö'llum aldri, fá
eigi reist höfuðið frá koddanum
allan ársins hring. — Hálf þriðja
miljón fær kynferðis sjú'kdóma til
jafnaðar á ári hverju, o'g hátt á
þriðju miljón manna legst í hita-
sýki. Að eins þrjátíu og sjö mil-
jónir og fimm hundruð þúsundir,
eru við sæmilega góða heilsu, og
hálf tuttugasta miljón í alveg ó-
aðfinnanlegu heilbrigðis ástandi.
pað er sannarlega vel eftirtekta-
vert, að þrátt fyrir a'llar tilraun-
irnar, og allar þær feykilegu fjár-
hæðir, sem veittar eru til hinna
ýmsu mentastofnana þjóðarinnar,
er eftir alt saman fleira fólk á
geðveikrahælunum en samanlögð
nemendatala í öllum latínu og há-
skólum ríkjanna. pað er einnig
áætlað, að fyrnefndi flokkurinn
kosti þjóðfólagið þó nokkuð meiri
peninga.
iSkýrslur þessari líkar, ættu að
verða til þess, að stjórnin beitti
sér fyrir það, að stofnað yrði þeg-
ar öflug heilbrigðisdeild með völd-
um forstöðumönnum, sem gætu
gefið sig óskifta við því göfuga
starfi, að vernda heilsu almenn-
ings. —
Athuganir þessar oru þýddar
úr tímaritinu “The Indipendent”.
Fœrejisk þjóðernis-
barátta.
Lækkaðu gasreikning-
inn um helming.
Að elda við rafmagn
er ódýrast og bezt.
City Light & Power
54 King Street
í.
íslendin^ar Ihafa, sem von er
til, löngum unað því illa, hversu
mjög Norðmönnunt, &víum og
Dönum hætir til að gtleyma því,
að Norðurlandaþjóðir eru fleiri
en þrjár.
Við höfum þó ekkert að lá þeim.
Sjálfir erum við vanir að telja
þær fjórar og þykir nóg ef svo
er gert. En samt eru þær íleiri
en fjórar. Færeyingar eru fimta
þjóðin. Ef Finnar eru taldir með
verða þær sex.
pað er ef til vill mál, sem líta
má á frá ýmsum hliðum, hvort
Finnar 'heyri til Norðurlndaþjóð-
um. En Færeyinga komumst við
ekki hjá að telja með. Ætterni
þeirra er svo nörrænt sem verið
getur. Svo er að minsta kosti sagt
að eftir yfirlitum að dæma sé miklu
blandaðra blóðið í fslendingum en
þeim. Og þó rás viðburðanna
hafi gert þá eins danska þegna
og Danir eru sjálfir, munu fáir
vilja halda því fram að þeir séu
danskir. Til þess ættum við að
verða, og verðum líka, síðastir
manna.
Okkur hættir stundum til að
líta á Færeyinga heldur smáum
augum. pað er rétt eiins og okkur
þyki gaman að kasta því fram, að
tunga þeirra sé ekki annað en
afbökun úr okkar máli, og bók-
mentir þeirra engar. pjóðernis-
tilfinningum okkar virðist verta
ein'hver fróun í að sllá því föstu,
að við séum miklu meiri menn en
þeir. Bara að við gætum þá
slegið því föstu!
Færeyingar eru og hafa alla tíð
verið margfalt fáliðaðri en við.
Og þeir eiga 'heima nær umheim-r
irium, svo iþeir hafa ekki verið
eins einangraðir og við. Af þess-
um og öðrum ástæðum hafa þeir
átt í þjóðernisbaráttu sinni við
örðuglei'ka að etja, sem við höfum
varla neitt haft af að segja.
Aldrei 'hefir ofurmagn dönskunn-
ar véfið nærri því svo rótgróið
hjá okkur sem þeiim.
Tvær tilvitnanir sýna þetta bet-
ur en nokkuð annað:
Skömmu eftir aldamótin kom
til tals stofnun sérstaks landsjóðs
fyrir Færeyjar pá skrifar
Schröter sýslumaður í Sandey:
Rikissjóður er vor landsjóður,
og vér vi'ljum eingan sérstakan
landsjóð eiga. Heldur ekki vilj-
um ver treysta sjálfum oss sem
þjóð. Vér erum amt í danska
ríkinu og viljum ekki treysta á
sjálfa oss öðruvísi en sem hluta
þjóðarheildarinnar dönsku.
Nokkrum árum síðar sagði O.
Effersöe, sem þá var færeyskur1
þingmaður, þessi orð í fólks þing-
inu danska:
Vér Færeyingar teljuim oss að
öllu leyti danska og viljum geyma
niðjum vorum danska tungu í
eyjunum.
Aldrei hefir neinn íslendingur
með nofckrum snefil af rétti getað
tekið sér i munn lík oxð um sína
landa.
( Sannarlega ætti lslendingum
ekki að vera nein lánægja að því,
þó Færeyingar séu komnir skemra
á leið en við erum Miklu fremur
ætti það að vera okkur hvöt til að
veita þeim stoð, ef okkur er unt
með nokkru móti. Pað er heldur
enginn vafi á, að allur þorri
Islendinga mun Ihugsa svo.
Hjalið um bókmentaleysi Fær-
láti illa í okkar eyrum fyrst í
stað. Færeyingar hafa týnt nið-
ur stuðlasetningu aillri fyrir langa
longu. Ljóð þeirra njóta sín held-
ur alls ekki, ef þau eru lesin með
íslenskum framburði. Oft og
tíðum verða þá rím herfileg, þótt
ekkert verði að þeim fundið frá
færeysku sjónarmiði. T. d. rimar
siga— firb. sía — biðja — framb
bia—, eiga — frb. æa— á breiða
— frb. bræa, —i lið — frb. lúj —
á i —frb. új,— o. s. frv.
Pað væri skynsamlega gert, að
hætta talinu um að færeyska sé
afbökuð íslenska. Fyrst og
fremst á hugtak sem afbökun
hverg'i heima, þegar um tungumál
er að ræða. Sé því hleypt að,
verður hvert mál í víðri veröld
ekkert annað en afbökun einhvers
eldra máls. íslenzka er afbökuð
nonræna, 'h!ún afitur afbökuð
frumnorræna. Fáir munu verða
til að halda því fram með rökum,
að frumnorræna- hafi verið göfg-
ara mál en það, sem við nú tölum.
Hér stendur heldur ekki einu
sinni svo á, að fsereyska sé komin
af íslenzku. Auðvitað er sann-
leikurinn sá, að 'hér er um tvö
hliðstæð mál að ræða, sem bæði eru
runnin af sömu rót, og bæði hafa
breyst eftir því sem tímar liðu.
Stundum hefir færeyska geymt
hið upphaflega, sem glatast hefiir
í íslenzku. Oftar stendur hún þó
fjær fornmálinu. práfalt > hafa
báðar tUngurnar orðið samferða.
Enn í dag eru þær svó líkar, að
hvor þjóðin getur stautað sig fram
úr máli hinnar, ón þess að hafa
numíið neitt á)Bur. Færeyingar
eiga þó fu'llörðugt með að lesa
nýja íslenzku, en fornmálið veitist
þeim létt, því það er miklu orð-
snauðara. Meiri er munurinn á
mælta málinu á ísJlandi og í Fær-
eyjum, en hvorir geta þó lært að
skilja aðra á skamri stundu.
Okkur er kominn tími til að
þekkja nokkuð meira til Færeyinga
en ihingað ti'l hefir verið. öldum
saman hafa þeir verið nágrannar
okkar, án þess að talið verði, að
við höfum vitað neitt af þeim. Á
síðustu árum hafa þó kynnin nokk-
uð aukist, ef til viill ekki ætíð á
þann hátt, sem æskilegast hefði
verið. Eftir að stríðið kom hafa
þeirra.
Færeysk ljóðalist istendur o'kk-
ur ekki neitt að (baki það dugar
ekki að fara eftir því, þótt kvæðin
báðar þjóðirnar unnið saman í
sumum efnum. Framtíðin ein
getur skorið úr, hvort þeirri sam-
vinnu verður haldið áfram. Ef
fara má eftir orðum merkra manna
er viljinn góður á báða bóga.
En andlegu lífi Færeyinga höf-
eyinga, sem stundum heyrist á' um við hingað til furðarilega lítið
Fyrsti landnámsmaður í Fær-
eyjum er talinn Grímur kamban
á öndverðri 9. öld. Irsk rit segja
þó frá því, að áður hefðist þar við
einsetumenn þaðan úr landi, en
þeir hafi stokkið undan, þá er
vikingar komu. porri landnáms-
manna hafa verið Norðmenn; það
sýnir þjóðin enn í dag. pó eru
menn dekkri yfirlitum og örfari í
skapi ,í Suðurey en annarstaðar,
og má vera að því valdi keltneskt
ætterni.
Fyrsta sfceiðið eftir að eyjarnar
voru numdar réðu þær sér sjálfar.
Stjórnarfarið hefir veirið svipað
og á íslandi. í pórshöfn var þing-
staður. Á þinginu var bæði lög-
sögumaður og lögrétta. Eins og
í Noregi geri ihún hvorutveggja,
að setja lög og kveða upp dóma.
Merkastir atburðir, sem urðu í
Færeyjum í fornö’ld eru tengdir
við deilur þeirra prándar í Götu
og Sigmundar Brestissonar. Sig-
mundur tók kristni hjá Ólafi kon-
ungi Tryggvsyni og tókst á hend-
ur að kenna Færeyingum hina nýju
trú. En jafnframt bjó það undir
að koma eyjunum undir konung
oig ,sjálfan isig. Hann neyddi
Færeyinga til að láta skírast og
leitaðist síðan við að ná völdum
í eyjunuin. En prándur karl var
forn í skapi, vildi hvorki 'lúta
kristni né konungum. Um hríð
eldu þeir Sigmundur grátt silfur,
en sýo fór að Sigmundur var veg-
inn. Eftir það var prándur helzti
höfðingji í Færeyjum. Hann
atti kappi við ólaf konung helga
um 'hríð, en þá er hann var dauður,
komust eyjarnar undir Noregs-
konung og voru síðan nors'kt skatt-
land um langan aldur. Með
Noregi komust þær undir Dan-
mörku, en var þó stjórnað frá
Noregi eftir sem áður.
R. H. Guðmundsson, Gimli 2.60
B. G. Bjarnason, Ness P.0.... 5.00
Gaf áður kr. 8.50.
Tr. Tborsteinss., Tantallon 10.00
og 100 kr. arðm. fyrir 1919.
J. V. Jónsson, Gimli.......18.50
Finnb. Thorkelsson, Hayland 9.25
og 50 kr. árðnn. 1919—1924.
Bj. Jónasson, Baldur, 2 arðm.
og 100 kr. hlutbr. fyrir 1919
gaf áður 20 kr.
Mr. og Mrs. Grimson, Red
Deer, Alta .............. 113.60
pessi hjón áttu ekki Eimsk.-
fél. hlutabr., sendu peninga.
Jón Sigurðsson, Mary Hill 10.00
og hlutabréf sitt 100 kr.,
rneð skilyrði að það haldist
í eign sjóðsins.
Mrs. G. R. Olson, Gardar
arðm. fyrir 1919 af 100 kr.
J. J. Hoffiman, Hecla P.0.. 10.00
Dr. Sig. Júl. Johannesson 10.00
B. B. Bjarnaosn, Jaco, B. C. 20.00
Jónas Jónasson, Icel. Riv.. 12.50
og arðm. fyrir 1919 og 20
af 125 kr. hlutabr.
Bjarni Johnson frá Auðnum,
Markerville.............. 4.60
og 25 kr. hlutabr. til eignar.
S. A. Guðnason, Kandahar 37.00
M. J. Skafel, Mozart ....... 2.50
og arðm. af 25 kr. fyrir ’19.
M. Magnússon, Ghurehbr..... 10.00
og afrðm. fyrir árin 1919 til
1920 af 100 kr. hlutabr.
Ásv. Sigurðsson, Warrenton 100.00
S. Thorkelssori, Wpeg...... 50.00
kr. 4, 629.55
Manitobast jórn ín og Alþýðumá'adeildin
Greinarkafli eftir Starfsmann Alþýðumáladeildarinnar.
Winnipeg, 17. jan. 1920.
Herra ritstjóri!
Um leið og sendi hér með áfram-
ihald af lista yfir gefendur í Spít-
alasjóð ísl. kenna, vildi eg þakka
öllum þeiim, sem þegar hafa sent
gjafir, og benda þeim sem eftir
eru á, að þótt jóla og nýárs hátíð-
irnar séu liðnar hjá, er velkomið
af minni hálfu að taka á móti gjöf-
u.m í þenna sjóð; mig langar til
þess að hann verði stór, að hann
verðx míálefninu að sem mestu
gagni og Vestur-ísl. til sóma. pað
yrði hann bezt, ef allir Veistur-ísl
gæfu arðmiða sína fyrir árið 1918.
Eg vil geta þess, að það eru fleiri
og fleiri, sem ekki eiga arðmiða að
senda, sem sent hafa peninga-
gjafir. Seinást 1 gær sendu hjón
mér $25 frá Red Deer, Alta.
Á listanum, sem þegar hefir
birst, hefir slæðst inn sú villa, að
auglýst er T0 kr,, gjöf frá S. Mýr-
man, Point Roberts, en það átti að
vera Sigufður Mýrdal, Point Rob.
Á þessu ér beðið velvirðingar.
Eg fæ bréf sem sýna, að hlut-
hafar Eimskipafél. alment virðast
vera í efa um hvert þeir eigi að
snúa sér viðvíkjandi útborgun á
arðmiðum fyrir árin sém liðin eru,
og vil eg benda þeim á, að eg af-
greiði þann arð og gef einnig upp-
lýsingar um 'hvað annað, sem þeir
æskja í sambandi við Eimskipafél.
hluta-eign sína. Arðurinn fyrir
árin 1915—16 og 1917, er hérna
vestra, en fyrir 1818 skildi eg
peningana eftir á íslandi, sökum
þess, hve dollarinn var dýr þar í
sumar. Arðurinn fyrir 1919 er
ekki ákveðinn fyr en á ársfundi á
komanda sumri.
Vinsaimlegast,
Árni Eggertsson.
302 Trust and Loan, Bldg,
173 Portage Ave., East.
Winnipeg, Man.
The Boys’ And Girls Clubs.
The Boys’ and Girls — Drengja
og stúlkna félögin í Manitoba,
telja nú um 30,000 meðlimi. Megin-
þorri pilta og stúl'kna í þessum fé-
lögum er á aldrinum frá 10 til 19
ára.og gengur fjöldi þeirra á skóla
en þó ekki allir, og eiga heima
víðsvegar um Manitobafylki.
Frum’hugsunin , sem hrinti af
stað þessari Boys’ and Girls’ Clubs
hreyfingu er sú, að gera hina al-
mennu mentun, sem mest not'hæfá
þegar út í lífið kemur.
Góðir skólar kenna nemendum
fleira en það, sem beinilínis stend-
ur í kenslubókunum; þeir kenna
ekki einungis piltum og stúlkum,
stafsetning og lestur, heídur
skýra fyrir þeim einnig á hvern
hátt þekkingin geti komið að sem
hagkvæmustum notum á hinum
ýmsu starfsviðum mannanna.
Ungir sveitadrengir, sem ætla
sér að stunda landbúnað þegar
þeir eru orðnir vaxnir, eiga og
þurfa að ganga í þá skóla einung-
is, er frætt geta þá um hinar al-
gengustu starfsaðferðir, sem nota
þarf við landbúnað. Slíkum skól-
um verður að skiljast það greini-
lega, að það er ónóg fyrir bænda-
efnin að kunma lestur, skrift og
nokfcuð á reikningi. Bændaefnin
þurfa eingu síður að fá snemma
fræðslu í kynbótum búpenings,
nauta sauða og svína. peir þurfa
einnig að fá tilsögn í smíðum, svo
þeir geti gert sjálfir við hin al-
gengustu verkfæri á bóndabæjum.
Stúlkurnar — konuefnin, þurfa
líka vitanlega að læra brauðgerð,
fatasaum og niðursuðu -hinna al-
gengustu ávaxtartegunda.
The Roys’ and Girls Clubs,
hjálpar ungu kyslóðinni til að
læra alt þetta, og gera sér það
nothæft. Skólarnir og íheimilin í
sameiningu, eiga að vinna að þvi
að hrinda þessum straum af stað,
veita honum inn í alt þjóðlífið.
Sé til dæmis veitt tilsögn í því,
ískólunum, hvernig farið skuli
að við útrýming illgresis, þá eiga
unglingarnir að flytja þær upp-
lýsingar heim með sér, og fá alt
heimilisfólkið til þess að aðstoða
við að gera þær nothæfar.
Boys’ and Girls 'hreyfingin er
jafnhliða studd af Akurykju og
Mentamáladeildum Manitoba-
stjórnarinnar.
Á árinu 1920 verða verksvið
þessara félaga afar margbrotin,
og eru hér aðeins nokkur helztu
atriðin:
1. Dýrarækt. par getur verið að
ræða um folöld, kálfa, kindur, svin
o. s. frv. Til þess að piltar eða
stúlkur geti fengið nægilega
löngun til þess, að gefa sig við
fóðrun og uppeldi slíkra Ungviða,
þurfa þau að éiga skepnuna. Við
pað styrkist umönnunarhyötin.
2. Ppófun mjólkurkúa. 1 þessari
grein er dréngjurix og stúlkum
kent að rannsaka mjólkurkost
hinna einstöku kua, og finna út
upp á hár hve mikið peningivirði
í smjöri hver kýr gefur af sér.
3. Alifuglarækt. Unglingarnir
þurfa sjálfir að eiga hænsnin, og
kenná fólög þessi alt sem að rækt-
un og meðferð alifugla lýtur.
4. Um Útsæðiskorn. Drengjun-
um er kent að þekkja hinar ein-
stöku frætegundir, og hvernig með
þær skal farið.
5. Garðrækt. Allir vita hve mik-
ils virði þekfcing í garðrækt er, og
er félagsskapur þessi sannarlega .
þarfur á því sviði.
6. — 7. Saumaskapur og matar-
tilbúningur. Undir þessum líð-
um, er stúlkum kent að sauma og
búa til mat, á sem hagkvæmastan
hátt.
8. Niðursuða. par er stúlkum
kent, (hvernig sjóða skuli niður
hinar einstöku ávaxtategundir.
9. tllgresi. pað er, afarnauð-
synlegt að hinu unga fiólki á lands-
bygðinni, sé veitt þekking á hin-
um ýmsu illgresistegundum, og
hvernig þeim helzt verði útrýmt.
10. Landbúnaðaráhöld og verk-
færi. 1 þessum tilfellum er
drengjum kent að smíða ýms áhöld
og gera við hina og þess-a muni á
bændaheimilum.
11. Bókhald. Lögð er áherzla á
að unglingunum sé kent að færa
bækur, svo þeir geti síðar meir
ávalt 'haft glögt yfirlit yfir útgjöld
og inntektir, þegar út í búskapinn
kemur. pað er sannarlega eingu
síður nauðsynilegt fyrir bændur,
en aðra menn, að geta haft ávalt
við hendina ábyggilegt yfirlit yfir
hin daglegu viðskifiti, enda er slíkt
beinn vegur til velgengni.
önnur atriði. pað er auðvitað
margt fleira, sem taka mætti fratn
í þessu sambandi. Meðal annars
eru ýmis verðlaun veitt fyrir fram-
úrskarandi dugnað dxengja og
í The Boys’ and Girls Clubs, og
ættu foreldrar því alment að hvetja
börn sín til hluttöku í þessari
starfsemi.
íslandi, er ekki annað en stað-
lausir stafir. Raunar eru fær-
eyskar bóknnentir harla ismávaxn-
ar enn seiri komið er. Og eins og
gengur er ekki sennilegt, að meira
en lítill hluti þess, sem út er gefið,
muni standast tönn tímans. Hvað
sem því líður er víst, að til eru ekki
svo fáar bækur á færeysku og
margar þeirra góðar. því má
ekki gleyma, að fyr en um 1820
hafði færeyska aldrei sést á
prenti svo téljandi væri. Og bæk-
ur að einu ráði var ekki farið að
gefa út fyr en um 1890. prátt
fyrir örðug kjor hafa Færeyingar
á fáum ártugum komið sér upp
ritmáli, sem reynst hefir hæft til
að láta í ljósi “alt sem til hugar
kemur og hjartað ihrærir”. Sú
þjóð, sem gert 'hefir betur, líti
smáum augum á þessa starfsemi
sint. Og að þjóðernisbaráttu
þeirra (höfum við verið hlutlausir
áhorfendur, þó að enginn vafi sé
n, hvoru megin samúð okkar hefir
verið í þeirri viðureiign.
II.
pað sem menn vita um Færeyjar
í fornöld, er langmest að finna i
íslenzkum heimildum, fyrst og
fremst Færeyingasögu. Hún hef-
ir ekki geymst sem sérstakt rit, en
í sumum gerðum af sögum þeirra
ólafs Tryggvasonar og ólafs
helga standa hingað og þangað
kaflar um Færeyjar og þegar
þeim er skeytt saman, fæst góð
heild. pað er því eigi vafi á, að
hér er um sérstakt rit að ræða,
sem hlutað hefir verið sundur og
skotið inn í konungasögumar.
Gjafaskráin:
Áðurauglýst kr. 3,679.20
S. F. Olafson, Wpg ........100.00
Olafur Einarsson, Milton .... , 2.50
og 25 kr. hlutabréf sitt gefur
hann spítaJasjóðnum.
J. K. Einarson, Hensel..... 20.00
.og arðmiða fyrir 1919 og
1920 af 200 kr. blutar.
F. Thorfinnsson, Wynyard 9.25
og alla arðmiða af 50 kr. hl.-
bréfi um ókominn tíma.
Gísli Goodman, Wpeg ....... 22.70
Mrs. H. Magnusson, Elfros 2.50
G. Eggertason, Tantallon.... 9.25
Jos. Benjamínss., Geysir .... 18.50
Steini Goodman, Milton N.D. 2.50
og arðm. 1919 og 1920 af
25 kr. hlutabréfi.
Thorl. Ásgrímsson, Hensel 20.00
Johannes Anderson, Mount. 20.00
01. Gúnnarsson, Bredenbury 50.00
Chr. Johnson; Innisfail .... 9.25
Jón S. Skafel, Mozart .... .... 10.00
og arðmiða fyrir 1919 af
100 kr. Ihlutabréfi
Narfi Vigfússon, Tantallon 10.00
og arðm. af 100 kr. hlutabr.
fyrir 1919 og alla arðmiða
upp að og meðt. árinu 1927.
Hermania Guðrún Skúlason
Cáliento, Man............ 13.60
13 ára 'gömul stúlka, átti
ekki hlutabréf en sendi pen-
inga; ,hún segir: Mér þyk-
ir vænt um gamla landið.
Páll Bjarnason, Wynyard ....100.00
Gunn. Johannsson, Markerv. 5.00
Thorbjörg Jóhannss. Mark. 22.70
G. D. Grímsson, Mobart .... 18.50
Th. Thorarinsson, Icl. R. .... 2.50
Olafur Egilsson, Langruth 9.25
Mrs. Chr. Johannson, Hensel 2.50
Reymar Jóhannsson. Hensel 2.50
Brynh. Erlendsd., Seattle.... 31.90
Erl. Guðmundsson, Gimli .... 10.00
R?ANS flCTROU SHOP
643 Portage Ave. Tals. Sherb. 1106
-----“HIS MASTER’S VOICE” RECORDS
BY
LEADING DANCING ORCHESTRAS
Lively catchy numbers that make dancing doubly alluring
JOc for 10-inch Double-Sided
I’m Forever Blowing
Bubles—Wáltz, and
Somebody’s Waiting
for Someone—Waltz
Henri’s Orchestra 216069
Beautiful Ohio (Ha-
waian guitars), and
Golden Gate Ben Ho-
kes Al-Nani.......216071
Patches — Fox Trot
Dardanella, Fox Trot
Colemans Orchestra 216074
Freckles—Fox Trot
Coleman’s Orchestra
and Tents of Arabs—
One Step. Lincoln’s
Orchestra.........216073
And He’d Say, “Oo-la-
la! Wee-Wee! One-
Step—Linc. Orch, and
Breeze— Fox Trot
Henri’s Orchestra 216070
My Baby’s Arms—
Medley Fox Trot
and He’d say: “Oo-
1-la! We-Wee!” Pietro 18625
I Want a Daddy Who
will rock me to sleep
Medley Fox.Trot and
All the Quakers are
Shoulder Shakers —
Medley Fox Trot
All Star Trio .... 18626
$1.50 for 12-icify double-sided
Popular Waltz Lancers Nos. 1—2 Miro’s Orchestx'a 268001
Popular Waltz Lancers Nos 3—4 Miro’s Orchestra 268002
Hear them at any “His Master’s Voice” Dealers
Athugið vandlega hið
fræga ‘His Master’s Voice’
vörumeri.— pað er á öllum
ekta Victrolas.
XíUOI u***
Vér seljum hinar allra beztu VICTR0LAS j