Lögberg - 18.11.1920, Blaðsíða 2

uOGBbKG KlMTUADGiWN 18. NOVEMBER 1920
Taugarnar
voru úr lagi
FRUIT-A-TIVES SIGRAÐIST Á
TAUGA SLENI.
R. R. No. 4. Gilbert Plains, Man.
“Árið 1910 fékk eg taugaslen eitt
hið versta, léttist úr 170 niður í
115 pund.
Læknar voru vonlausir að mér
mundi batna og ekki dugðu nein
meðöl sem eg reyndi, þar til kunn.
ingi minn fékk mig til að taka
Fruit-a-tives.
“Mér fór rétt strax að batna og
hefi aldrei verið betri til heils-
unnar í síðastliðin átta ár.Eg hef j
alt af Fruit_a-tives heima hjá
mér.
JAS. S. DELGATY.
50 c. hylkið, 6 fyrir $2.50 og
reynsluskerfur 25 c. Til sölu hjá
öllum lyfsölum, eða beint frá
Fruit-a-tives, Ltd., Ottawa.
Um Rússland.
Eftir
H. G. Wells
víðsvegar um landið eins og þeir
áður gjörðu, alt annað er fallið, eða
er að falla.
Upp af þessum rústum og eyði-
legging, hefir bráðabyrgðar stjóm
verið mynduð af communista
flokk sem telur um 150,000 félagaí
þessi stjórn hefir með stigamanna-
aðferð kornið á nokkurskonar
reglu í bæjum sem eru sumir yf-
irgefnir af meira en helming þess
fólks sem þar var, og Komið á ó_
fullkomnu skömtunar fyrirkomu-
Og vildi eg taka það strax
fram að það er, það eina stjómar-
fyrirkomulag sem hugsanlegt er
á Rússlandi eins og nú standa
sakir, það er eina úrlausnin.
pað er sá eini grundvöllur sem
eftir er og <hægt að byggja á í
Rússlandi.
En það er ekki aðal atriðið. Að-
alatriðið fyrir oss vesturlanda-
menn er sá óþægilegi, og ægi-
legi sannleikur að mannfélags
fyrirkomulag sem er skilt voru
I eigin og var partur af því, 'hefir
| hrunið til grunna.
SL Pétursborg eyðilögð.
««• ‘j'
Hve^-gi á Rússlandi er hrun
þetta eins ægilegt og í St. Péturs-
borg. St. Pétursborg var bygð
af Pétri mikla og stendur lik-
neski hans úr eir í litlum garði
nálægt sjóforingja ráðhúsinu.
Hallir borgarinnar eru þögular og
Hinn nafnkunni rithöfundur og tómai.f eða þá notaðar fyrir skrif-
skáld H. G. Wells, hefir nýlega stofUI.( þar sem skrölt ritvélanna
ferðast til Rússlands ásamt syni heyrist fra morgni til kvelds, og
sinum, og hefir Mr. Wells ritað, eru ,pianka miHj?erðir víða settar
ferðasögu, og sökum þess að mað-j tj.j þess aj5 gjöra hina stærri sali
urinn er heimsfrægur, og líka nothæfari fyrir stjórnar þjóna þá
sökum þess, að allir sem til hans 3em þar vinna og beita kröftum
þekkja vita að hann muni síst tala sínum aðallega til þess að reka
máli íhaldsins, þá birtum vér úlfinn frá dyrum sín og annara,
kafla úr þessari ferðasögu hans og útjendinginn út úr landinu.
og eru þeir teknir úr blaðinu Free Árið 1914> voru raðir af verzj.
^ress; „ 1 unarbúðum í götum borgarinnar
í janúar 1914 kom eg til Pét-, og virtust allar hafa nóg að gjöra.
ursborgar og Moscow, og dvaldi Eg gekli j hæj>ðum mínum fram og
þar í tvær vikur. ! aftur um gotuna og fór inn í búð
í sept. 1920 bauð herra Kamen- hér og hvar> tij að kaupa smá_
eff verzlunarráðunautur stjórnar- hluti> og virða fyrir mér fójk_
innar á Rúsislandi sem þá var straumjnn sem var í óslitnum
staddur í Lundúnaborg mér að roðum
heimsækja Rússland aftur í lok öllum þessum sölubúðum hefir
september mánaðar ásamt syni nú verið lokað. pað er máske
mínum sem kunni dálítið í rúsis- hægt að fjnna sex sölubúðir sem
neskri tungu, og tók eg því boði. enn haIda áfram verzlun í St.
Við dvöldum í 15 daga á Rúss- peturs,horg.
landi, mest af þeim tíma vorum par er leirvöruverzlun sem
við í St. Péturursborg, þar sem atjdrnin á, og keypti eg þar nokkra
við höfðum alla okkar hentisemi diska að gamni mínu fyrir sjö til
og fórum víða um, og sáum nálega átta hundruð rublur 'hvern þeirra,
alt er okkur fýsti. ; og þar eru nokkrar búðir sem
\ ið komum og til Moscow þar hjúm eru sejd jf og fanst mér
sem eg átti langt tal við Lenine, og, það einkennilegt, að í borg þar
mun eg skýra frá því síðar, Við sem að fújk verður að ganga
bjuggum ekki á Hotel Internati- hungrað tii vinnu sinnar á hverj-
onal á meðan við dvöldum St. um degi> 0g á ekki nema bættann
Pétursborg eins og þó er vani og siitinn fatnað til að skýla sér
flestra útlendinga sem þar eru á ^ með> þar er en hægt að kaupa
ferð, heldur hjá fornvini mínum h]óm fyrir 5000 rúh]ur> sem er
Maxim Gorky, en túlkur okkar og g s g d eða $1,50 eftir núverandi
leiðsögumaður var ung kona-j verSmæti rússneskra peninga —
frænka russnesks sendiherra sem 0g fyrjr það verð, fær maður álit-
einu sinni var í Lundúnum. Hún jegan vond af chrysanthemums.
hafði fengið mentun sína í New-j Eg veit ekki hvort að orðin «a5
enham, og hefir hún fimm sinn- öl]nm ,búðum hafi verið lokað,”
um ven e ínn fost af Bosheviki gefa lesaranum skýra hugmynd
stjormnm og fær hun ekki að fara um hyering göturnar j St. Péturs.
, U U* v , f- UrS °rf Um j borg líta út, þær eru ekkert líkar
ví1°“* Bond Str. eða Piccadilly þegar
ast burtu þaðan og til Esthoniu,! , , -
þar sem -börn hennar eru, hún ! f,Uggatj0!d oli eru dregm fynr og
var því mjög ólíkleg til að villa fT °g ^ Æ' a
mér sjónar j hel£um> en alt er komið a ferð og
Eg minnist á þetta sökum þess, Ií1ug á mánudagsmorgnana.
að mér var sagt bæði áður en eg Skipin liggja '1 höfn illa útlít-
fór að heiman, og eins á Rúss- j andl og óhirt’ og er málið farið að
landi, að tilraunir yrðu gerðar til det,ta af J761111
þess að villa mér sjónar.
Astandið verður ekki dulið.
Satt að segja þá er ómögulegt
að dylja hinn grimma og ægilega
sannleika. pað er ekki óhugs-
andi þegar sendinefndir eru á
ferðinni, að þá megi glepja þeim
sýn með ræðu og veizluhöldum og
bumbuslætti, en það er ekki til-
tækilegt að sparibúa tvær stórar
borgir, til þess að taka á móti
tveimur eftirtektarsömum veg-
farendum sem oft fara sitt í
Gluggar eru sprungnir, aðrir
brotnir og fyrir þá er slegið með
óhefluðum borðum.
f einstaka búðarglugga sér mað-
um óhreinar leyfar af vörum með
óteljandí auglýsinga spjöldum á.
Gluggarnir eru allir ljóslausir,
og á verzlunar áhöldum öllum er
•tveggja ára gamalt ryk.
Dauðaþögn ríkir í þessum sölu-
búðum — dyr þeirra verða aldrei
framar opnaðar.
Sölutorgum lokað.
gátu menn þá ferðast með þeim
endurgjaldslaust, áður hafði það
kostað 2—3 rúblur að ferðast með
þeim, einn hundraðasta part ur
því sem eitt egg kostar 1 St. Pét-
ursborg. j
En það virtist ekki hafa mikil a- j
hrif, því á vissum tímum dagsins
sérs’taklega um heimferðar tíma
þyrptust allir í körin, þeir sem
ekki komust inn í þau hengu utan
í þeim hvar sem þeir gátu hönd á
fest, og er þá tíðum þeim sem
minni máttar eru hrundið af, og
eru slys sem af því hljotast dag-
legir viSburðir.
Við sáum einu sinni hóp manna
sem stóð yfir barni sem hafði orðið
undir einu af þessum körum, og
skorið var í tvent, og tveir af þeim
sem við höfðum náin kynni af í
St. Pétursborg fótbrotnuðu við
svoleiðis stimpingar.
Brautirnar sem þessir spor-
vagnar renna eftir eru í hinu ó-
skaplegasta ástandi, við þær hef-
ir ekki verið gert í þrjú eða fjög-
ur ár, og í þær eru dældir, sem
sumar eru þrjú fet á dýpt. Frost-
ið hefir etið í burtu stór stykki;
saurrennur hafa fallið saman og
fólkið hefir rifið upp göturnar
þar sem þær eru lagðar tré kubb-
um, til þess að brenna þeim.
pað var að eins tvisvar, sem við
sáum nokkra tilraun gjörða til
þess að gjöra við götur í St. Pét-
ursborg, en í hliðargötu einni
hafði einhver safnað saman
nokkru af viðarkubbum og tveim-
ur tunnum af tjöru.
pegar við .þurftum að ferðast
nokkuð langt, fórum við í bif-
reiðum sem hið opinbera átti, og
voru leifar frá stjórnartíð keis-
arans. í slíkum ferðum verður
maður að fara krókótt mjög, og
skrölta bifreiðarnar sem öllum er
rent með steinolíu, áfram með
geysimiklum hávaða.
Timburhús notuð til eldsneytis.
Nálega hvert einasta* hús sem
bygt hafði verið úr timbri, ,var
rifið niður og haft til eldsneytis
í fyrra vetur, og stendur stein-
verk það sem til var ú húsum þeim
á milli steinhúsanna eins og berg-
stöplar.
Allir þeir sem maður mætir
eru ræfilslega til fara, og allir
sýnast vera á ferðinni með byrðar
bæði í Moscow og í St. Péturs-
borg. Að ganga eftir hliðargöt-
um borgarinnar að kveldi til og
sjá ekki annað en fólk sem er töt-
urslega klætt, sem alt er að flýta
sér, og alt er með bagga á bakinu,
vekur hjá manni þá tilfínningu að
fólkið sé alt á flótta. Hún er
heldur ekki ástæðulaus, því að
manntal það sem Bolsheviki
stjórnin hefir tekið er ekki að
fara í felur með ástandið.
fbúatalan í St. Pótursborg hefir
fallið úr 1,200,000 ofan í 700,000,
og fólkinu þar er stöðugt að fækka,
all margt af því hefir farið út á
land og vinnur þar, en sumt af því
hefir flutt burt úr landinu, og
harðréttið sem fólkið hfir orðið að
líða hefir lagt fjölda af því í
gröfina.
Dauðsföll eru rúmlega 81 af
1000 í St. Pétursborg, áður fyr
þótti 22 af 1000 hátt hjá Europu
þjóðunum.
Fæðingar hjá fólki því sem á
við harðrétti að ibúa er um 15 af
1000, áður en stríðið skalþ á, voru
' það 30. '
pessar byrðar sem fólkið ber,
eru sumpart matarskamtar þess,
sem Bolsheviki stjórnar nefndirn-
ar útdeila, og sumpart ihlutir eða
matartegundir sem það hefir náð
í á óleyfilegan hátt.
hverja áttina. | Sölutorgum öllum sem líkjast
pegar að ferðamenn fara fram j helzt bazar er lokað í St. Péturs-
á að þeim séu sýndir skólar, eða horg, er það gjört tii þess að reyna
fangelsi, þá er siður flestra þjóða
að velja það af þeim stofnunum
sem bezt lítur út, og er stjórnin í
Rússlandj enginn undantekning í
þeim efnum.
Sú tilfinning sem ferðamaður-
inn finnur mest til á Rúsálandi
er að þar er öllu varpað um koll
svo gersamlega, að það eigi ekki
viðreispar von.
Hið volduga keisarveldi sem
þar stóð árið 1914, og stjórnfars-
legt fyrirkomulag sem því var
samfara, bæði að því er mannfé
lags
að varna óhlutvöndum mönnum
að sprengja upp verð á þessum
matvöruleyfum sem þar eru enn
til upp úr öllu viti, og síðan sölu-
búðum var lokað, virðist meining-
arlaust fyrir fólk að vera á gangi
enda er það hætt því — fólk sést
ekki lengur á gangi í St. Péturs-
borg.
Aðdráttarafl nútíðar stórborga
eru sölubúðir sem standa með
fram götum í löngum röðum með
upplýstum og skreyttum gluggum.
Ef þessar búðir væru teknar og
fyrirkomulag, fjármál og,., .. ... . .
verzlunarmál snertir, hefir undir I luttar’ þa er hka 'túhneigmg
sex ára uppihaldslausu stríði faI!.|fÓlks að vera þar á ferð burt'
ið til grunna. j numln-
Aldrei í sögu heims hefir annað Umferðin er óendanlega mikið
eins hrun átt sér stað. J Stjórnar- minni um göturnar í St. Péturs-
byltingin sjálf er að mínu áliti
alveg hverfandi í sambandi við
þetta afskaplega hrun.
Af rotnun sem í þjóðinni hafði
þroskast og af áleitni og áreynslu
yfirgangsfulls keisaravalds hefir
menning Rússlands eins og hún
ið. Fíramídarnir standa enn
borg en hún var 1914, og það er
mikill flýtir á fólkinu.
Rafurmagnsvagnar renna þar
enn, flutningsbifreiðar eru þar á
ferð þangað til kl. sex á kveldin,
og eru það hinar síðustu leyfar
auðmanna fyrirkomulagsins. En
var fyrir árið 1914, fallið og horf- /á meðan ek var þar voru þessi
4* dí-_____j______• . Vml/í IfL-r, ___- -
tæki líka gerð að ríkiseign, og
Rússneska þjóðin hefir ávalt
verið gefin fyrir að verzla og
víxla. Árið 1914 voru það mjög
fáar búðir í St. Pétursborg sem
höfðu fastákveðna prísa á vörum
sínum, og þó var þetta enn til-
finnanlegra í Moscow ef maður
leigði þar ökumann þurfti maður
að raga við hann um prísinn í
hvert sinn. pjóðin horfir fram
á þurð á öllum lífsnauðsynjum —
þurð sem stafar sumpart af stríðs-
erviðleikum — því Rússland hef-
ir nú átt í uppihaldslausu stríði í
sex ár, — og sumpart af samtaka-
og stjórnleysi, að nokkru leyti af
verzlunarbanni, og af ólagi á
peningamálum. Eini vegurinn til
þess að vernda bæjarbúa frá því
að einstakir menn nái haldi á
matvörunni, selja með okurverði,
hungri, og að síðustu blóðugum
bardaga um hinar síðustu matar-
leyfar, og aðar sameiginlegar lífs-
nauðsynjar, var einhverjskonar
sameiginlegt vald, og að skamta
hverjum einum af því sem til var.
Bolsheviki stjórnin, fylgir viss-
um reglum með úthlutun lífsnauð-
synja, og hvaða stjórn sem á Rúss-
landi væri nú, yrði að-gjöra það á
einhvern hátt, og ef stríðið á
vesturvígstöðvunum hefði haldið
áfram þar til nú, þá hefðí Eng-
land orðið að skamta eða úthluta
matarforða, klæðnaði og húsa-
skjóli meðal fólksins.
Okrarar skotnir.
1 Rússlandi geta menn ekki okr-
að á öðru en bænda framleiðsl-
unni, þar eru annarsvegar fram-
leiðendur sem ekki er tök á að
hefta, en hins vegar bæjarfólkið
með æstar tilfinningar, og lítið
sjálfsafneitunar vald.
Viðureign sú, er því að sjálf-
sögðu allbitur, þegar einhver verð-
ur uppvís að því að okra til nokk-
urra muna, eru honum gjörð fljót
skil _ hann er tafarlaust skotinn.
Vanalegum viðskiftum eins og
þau tíðkast hjá oss, er oft hegnt
þarðlega. öll verzlun er álitin
þar í landi að vera fjárhættuspil,
ög er því bönnuð með lögum.
En um verzlun manna á milli á
götunum í St. Pétursborg er pískr-
að, og er daglegur viðburður í
Moscow því það er eini vegurinn
til þess að fá bændur til að leggja
sig í framkróka með framleiðsl-
una og færa bæjarbúum björg.
það er líka talsvert mikið um leyni
verzlun meðal manna sem. þekkj-
ast, og reyna allir sem geta að
auka skamt sinn á þenna hátt.
Á hverri einustu vagnstöð sem
maður kemur á er keypt og selt
opinberlega.
Hvar sem við stönsuðum voru
hópar af bændafólki sem biðu eft-
ir að selja ferðafólki, mjólk, brauð
| og egg, epli eða þessháttar og
kepptist hver við annan um að
kaupa. Eitt egg eða eitt epli
kostaði 300 rúblur.
Bændafólkið sýnist hafa nóg
til matar, og eg efast um að þeim
hafi liðið betur 1914. Ef til vill
eru ástæður þess betri því það
hefir meira land undir hendi síð-
an landeignamennirnir stóru
hurfu úr sögunni, og ófáanlegir
eru bændur til þess að hjálpa til
að hrinda Soviet stjórninni af stóli,
því þeir vita að á meðan hún situr
að völdum, geta þeir haldið áfram
uppteknum hætti.
pað meinar samt ekki, að bænd-
ur veiti ekki rauðu hersveitunum
alla þá mótstöðtt sem þeir geta
þegar þær ráðast að þeim og þrýsta
þeim til að selja matvörur sínar
fyrir ákvæðisverð, og þegar her-
mennirnir eru fáir saman á þeim
ferðum, kemur það ekki sjaldan
fyrir að hændurnir ráði þá af dög-
um, og lesum vér þá um svoleiðis
atburði margfaldaða í Lundúnblöð-
unum, er nefna þessa atburði upp.
reisn bænda á móti Bolsheviki-
stjórninni, en það er fjarri því
sanna. Bændurnir eru bara að
skara eld að sinni köku undir nú-
veranúi stjórnar fyrirkomulagi.
Allar stéttir á Rússlandi að und-
antekinni bændastéttinni, að með
talinni embættismanna stéttinni
eiga við þröngan kost að búa.
Lán og iðnaðar fyrirkomulagið
sem áður veitti allsnægtir á Rúss-
landi, er fallið til grunna, og þeim
hefir ekki tekist að setja neitt í
staðinní og því síður að stofna
neinn nýjan iðnað.
paíS sem Rússland sýnist
! vera auðugast af er, vindlingar og
eldspítur, af þeim hlutum er meira
til á Rússlandi nú, en var á Eng-
landi árið 1917, og hinar svo köll.
uðu Soviet eldspítur á Rússlandi
eru vel til búnar.
En hálsbindi, kragar, skór, hlað-
Dorðar, línlök, ábreiður, skeiðar,
gafflar, leirtau og húsmunir, eru
ófáanlegir. Ef að bolli eða vatns-
glas brotnar, er ekki að tala um
að fá í skarðið nema með óendan-
legum eltingaleik, og ef eitthvað
finst þá verða menn að eignast
það í forboði laganna.
Á ferð okkar frá St. Péturs-
borg til Moscow ferðuðumst við í
svefnvagni sem stjórnin lagði
okkur til, en I honum var hvorki
vatnsglas, vatn, né heldur neitt
annað lauslegt, alt svoleiðis var á
burt numið.
Allir karlmenn scm maður hitt-
ir virðast vera illa eða órakaðir;
og héldum við fyrst að það væri
hirðuleysi; en við skildum betur
ástæðuna fyrir því, þegar kunn-
ingi okkar sagði syni mínum, að
hann hefðj notað sama blaðið úr
öryggishnífnum sínum í heilt ár.
Skortur á rbeðulum og meðala-
efnum.
Meðalaefni og meðul, eru ná-
lega ófáanleg, þó menn fái kvef
verði kalt, eða fái höfuðverk, þá
leggjast menn ekki upp í rúm með
heitum vatnsbökstrum. Smá kvill-
ar magnast fljótt og verða oft
skaðlegir. Okkur sýndist ná-
lega hver maður sem við mættum
vera eitthvað lasinn og illa útlít-
andi. Hraustlega útlftandi menn
er sjaldgæft að sjá í þessu um-
hverfi erviðleika og skorts. Og
ef einhver verður alvarlega veik-
ur er útlitið í fylsta máta alvar-
legt.
Sonur minn heimsótti Obuc-
hovskaya spítalann sem er einn af
þeim stærstu þar í landi, og sagði
hann að ástandið þar værj alt
annað en glæsilegt, þar var átak-
anleg þurð á öllum nauðsynjum,
-«s nciuungur rumanna þar var
auður sökum þess að ómögulegt
var að sjá fleiru fólki farborða en
þar var.
Hagstæða og nærandi fæðu er
ómögulegt að fá þar nema ef að-
standendur sjúklinggnna geta á
einhvern yfimáttúrlegan hátt náð
í hana utan sjúkrahússins og sent
hana þangað inn.
Uppskurðir eru framkvæmdir
að eins einu sinni í viku eftir því
sem Dr. Federoff sagði mér, þegar
hægt er að koma því við. Aðra
daga er ómögulgt að koma því við,
og verða því sjúklingar að bíða
hvernig sem á stendur.
í St. Pétursborg eru sára fáir
sem eiga föt til skifta, og í þeirri
stóru borg eru enginn tæki til |
samgöngu nema sporvagnar, sem!
eru meir enn troðfullir, og gaml-
ir skógarmar, sem leka og eru j
annaðhvort of stórir eða of litlir.
Ósamstæð föt til skifta.
í fataburði manna sér maður
margt átakanlegt, við komum einu
sinni á skóla að skólastjóra og
nemendum óvörum og þótti mér
skólastjóri óvanalega vel búinn.
Hann var í svörtum kjólfötum og
heiðbláu vesti.
Margir af hinum nafnfrægustu
menta og vísindamönnum sem eg
mætti, höfðu engann kraga um
hálsinn, en notuðu trefla eða tusk-
ur í staðinn. Gorky átti að eins
einn klæðnað sem hann er í þegar
hann, fer á mannamót í St. Pét-
borg. Herra Amphiteatroff rit-
höfundurinn nafnkunni talaði
íangt mál við mig. Hann var
fullur af hinum vanalegu grill-
um um að eg væri blindur fyrir
óstandinu, og að mér væri viltar
sjónir, vildi endilega að allir sem
við voru staddir færi úr fati því
tr þeir bæru yst klæða, svo eg
gæti séð tötra þá sem þeir bæru
innanundir. pað var tilfinnan-
!egt samtal, og að því er mig
snerti óþarft, en eg segi frá þessu
til þess að sýna nektina og alls.
leysið, í þessari klæðleysisborg en
betur.
Fólkið í þessari ömurlegu og,
eyðilögðu borg, er þrátt fyrir all-1
ar björgunar tilraunir ægilegaj
statt að því er vistaforða snertir.
Og hvað vel sem Soviet stjórnin!
reynir, þá getur hún ekki fram-!
leitt nægilega mikið, til þess að
fólkinu geti liðið þolanlega.
Eg heimsótti héraða eldhúsin'
og sá hina vanalegu útdeilingu á
mat til ‘fólksins. Okkur sýndust
þessir staðir sæmilega þrifalegir,
og bærilega stjórnað, en það getur
ekki bætt upp þurðina á efnum til
matarins, sem er tilfinnanleg.
Sá auðvirðilegasti skamtur sem
við sáum var spilkoma full af súpu
eða þunnum graut, og svolírið af
þunnri eplasósu
Fólkið hefir brauðseðla og bíð-
ur í röðum eftir að fá skamta sína.
Brauðgerðarhúpin í St. Pétursb.
verða að loka sökum skorts á
hveiti í þrjá daga í senn, þegar
við vorum þar. Brauðin eru mis-
munandi, sum eru ágæt, sum dökk
úr illa möluðu korni og sum eins
og klessa illa bökuð og óæt.
Eg veit ekkí hvort mér hefir
tekist með þessum sudurlausu
hugsunum að lýsa ástandinu í St.
Pétursborg svo að það sé ljóst fyr-
ir hugskotssjón,um vestur. Europu
í manna. peir segja að mann-
I fjöldinn í Moscow sé miklu meiri
| og eldiviðarleysið, sé þar tilfinn-
; anlegra enn í St. Pétursborg, en
i á yfirborðinu sýnist útlitið þar
j ekki eins ískyggilegt.
Við sáum þessa hluti í október-
I mánuði — í sérstaklega mildu
j október veðri — við sáum þá í
| sólskinsblíðu, þegar þúsundlitur
skógurinn gerir náttúruna unaðs-
ríka og tilkomumikla. En svo
kom kaldur dagur og lauf trjánna
þyrluðust fyrir vindi og snjó í all-
ar áttir. pað var fyrsti vetrar-
boðinn. Allir skulfu og litu út
um tvöföldu gluggana á húsum
sínum og töluðu við okkur um síð-
astliðin vetur. Svo skein október
sólin aftur — pað var dýrðlegt
sólskin þegar við fórum frá Rúss-
landi. En þegar eg hugsa um
komandi vetur, þá fyllist sál mín
sárasta kvíða.
Framh.
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
COPENHAQEN
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
kringum tuttugu ár, eða þangað
til hann misti konu sína. Ári
síðar gekk hann að eiga Guðrúnu
Jónsdóttui* Arnfinnssonar frá
ytra Lágafelli í Miklholtshreppi í
Snæfellssýslu, voru þau við bú-
skap í sex ár, eðá þangað til
að þau fluttu til Vesturheims ár-
ið 1891. Settust þau fyi*st að í
Selkirk Man., hjá Halldóri syni
Jóhannesar sál. er þar var bú-
settuf. Að Jæpu ári liðnu fóru I
þau þaðan til N. DakOta og hafa
búið þar síðan.
Með fyrri konu sinni eignaðist
hann 13 börn þar af eru þrjú á
lífi Jónas og Jóhannes báðir
heima á íslandi, og Hjálmar til
heimilis að Árborg Man.. hinir
tveir synir hans er upp komust
voru Halldór er áður er nefndur,
er dó í Selkirk, og Sigurbjörn er
féll í hernum 1917. Af seinni
konu börnum íhans fimm, lifa tvær
dætur, Tvö dóu í æsku, eina
dóttur Kolþernu að nafni mistu
þau fyrir fáum árum tuttugu og
þriggja ára að aldri mjög efni-;
lega og^_ treguðu þau hana mjög,
dætur þeirra er lifa eru: Eliza-
bet gift Ásgeiri J. Sturlaugssyni,
og Helga ógift heima hjá móður
sinni, báðar eru þær vel gefnar,
og hafa þær reynst foreldrum
sánum vel og stutt þau af fremsta
megni, og sama mátti segja um
Kofþernu dóttur" þeirra, meðan
hennar naut við, Jðhannes sál, lá
rúmfastur nokkuð á annað ár, og
var stundaður af mestu snild, af
konu hans sem altaf virti hann
að maklegleikum, og lét ekkert til-
sparað að gjöra honum lífið sem
léttbærast að mögulegt var, —
Jóhannes sál. átti jafnan vin-
::ældum að fagna bæði heima og
hér, enda kom hann í hvívetna
fram til góðs. Heima í sveit
sinni Laxárdal var hann um
fleirí ár sáttasemjari, og mun
hann íhafa verið þar rétt kjörinn,
því hann var sérstaklega friðelsk-
andi maður, um nokkur ár sat
hann og í sveitarnefnd, má af
þessu marka, hverrar tiltrúar
hann naút hjá sveitungum sínum.
Trúmaður var Jóhannes, en eigi
aðhyltist hann breytingar þær, eða
ný-guðfræði sem fram hafa komið
nú á seinni árum1. en var fastur
fylgismaður hinnar gömlu stefnu.
Greindur var hann í betra lagi
umhyggjusamur um heimili sitt og
vinnugefinn. Að ytra áliti var
hann maður fremur laglegur og
svipurinn góðmannlegur, kom og
jafnan vel fyrir. Að afloknu
lífsstarfi hans og með yfirliti yf-
ir langt og friðsælt líf Ihvílir sú
von í brjóstum þeirra er hann
þektu og nutu samfylgdar hans á
lífsleiðinni, að honum megi auðn-
ast að njóta friðarins eilífa.
Fyrir hönd ekkju hins látna.
J. Sturlaugsson.
Blöðin ísafold og Lögrétta, eru
vinsamlega 'beðin að taka upp
essa dánarfregn.
Ideal Florists (Blómsalar)
tilkynnir íslendingum að nú getí
þeir fengið allar tegundir, kranza,
giftingarblóma, og önnur blóm.
Hafið tal af eða talsímið
Mrs. Smith, Bardal Block.
Talsími N 6607 —Winnipegr
Minningarorð
um Lárus Tryggva Albertsson .
Hjartkæri sonur, nú sefur þú
rótt,
eg syrgjandi vaki og stríðí
með bliknaðar vonir og bilaðan
þrótt,
eg bíð þess að dagarnir líði.
Síst er að furða þó sakni eg
þín —
en sorg þeirri alvaidur réði —
þú, sem varst, ástkæri ellistoð
min,
ánægja, huggun og gleði.
Lárus TrygKW var fæddur að SteinstöSum í VíSines-
bygS í Nýja Islandi 13. apríl 1884. Hann var sonur Al-
berts ÞiSrikssonar og mín, Elínar Pétursdóttur. Hann ólst
upp hjá okkur foreldrum sínum og var, eftir dauSa föSur
síns, mín aSal stoS og stytta, þar til hann lézt, eftir upp-
skurS á Almenna sjúkrahúsinu í Winnipeg þann 14. nóv.
1919, og var jarSsunginn af séra Steingr. Thorlákssyni 18.
nóv. aS viSstöddu fjölmenni. -
MeS orSum er mér ekki mögulpgt aS lýsa þeirri ást
og umhyggju, er hann sýndi mér, ætíS glaSur og vongóSur,
en þó nokkuS dulur utan heimilis, en drenglyndur ef á þaS
reyndi. ..
13. apr. afmælisdagurinn hans, verSur mér ætíS helgur
dagur, þá kemur blessuS vorgySjan og hellir vermandi
geislaflóSi yfir engi, akra og tún. Þá vil eg sitja viS leiSiS.
þitt, sonur minn, og hlusta á vorkomuniSinn í limi tr.jánna,
er vorgolan vaggar þeim; þaS minnir mig á vögguljóSin,
er ég söng viS þig á barndómsárum þínum, kæri sonur; þá
verS eg sæl. En vor og sumar líSa, og haustblærinn legg-
ur laufin bleik á leiSiS þitt, og svo kemur hinn kaldi vetur
meS 14. nóvember í faSmi sér, aldurtilastundina þína, kæri
mnur, og vetrarnæSíngurinn kaldur og nístandi færir mér
sorg og söknuS. Þá mun eg ávalt hugsa til þín og blessa
minning þína.
Eg 'hlusta í leiðslu á hvæsandi
byl
og heyri að sonur minn grætur
sem fyrrum í æsku þér vagga
eg vil
og vaka um dimmustu nætur.
Jóhannes Halldórsson
Fæddur 21. jan 1834.
Dáinn okt. 1920.
Jóhannes Halldórsson er fædd-
ur á Dönustöðum í Laxárdal í
Dalasýslu á íslandi, fluttist það-
an ársgamall með foreldrum sín-[
um að Svarfhóli í sömu sveit, hjá
foreldrum sínum var hann til
þess að hann gtftist 1855. Gekk
hann að eiga Sesseliíu dóttur hjón.
anna Bjarna og Sigríðar er bjuggu
á Hömrum í Laxárdal, og þar byrj-
uðu þau Jóhannes og Sesselía bú-
skap og voru þar nokkur ár. par
til þau fluttust búferlum að Pál-
seli í sömu sveit, og þar bjuggu
þau tvö ár. Síðan fluttu þau að
Svarfhóli og þar bju^ggu þau í
pá vetur á hurðina veinándi
ber, /
eg vaki um koldimmar nætur,
og helkaldur vindurinn hvísl-
andi fer,
en himininn snjókornum græt-
ur.
Elín Þiðriksson.
liínur og ljóð í letur færði A. ísfeld, 20. okt. 1920.
NATUROPATHY
púsundir manna víðsvegar um heim, nota sér hinar viðurkendu
lækninga aðferðir án lyfja, sem öruggastar hafa reynst við gigt, gyll-
iniæð, “goiter”, magkvillum, lifrar, nýrna og húðsjúkdómum, o.s.frv.
Eg þér þj&ist af einhverjum þessara sjúkdóma, sem taldir hafa
verið ólæknandi, þá skuluð þér finna oss að máli tafarlaust. — Fyrir-
spurnir og viðtal ókeypis.—pessar lækninga aðferðir eru ekki aðeins
fyrir efnafólk, heldur fyrir alla, sem ant er um gðða heilsu.
Eæknisstofa vor hefir allan nýtizku útbúnað, að þvi er viðvíkur
rafmagnsúhöldum, nuddlækningum og heilsuböðum. Fúlk getur
fengið einstök böð og sérstaka rafmagnslækningu, nær sem vera vill.
Við kvefi og fluggigt dugar venjulegast ein lækning. Útlærður og
reyndur læknir veitir forstöðu hverri deild um sig.
Gerið boð fyrir Dr. Simpson, síem talar yðar eigið mál, tslenzkuth
Skrifstofuttmi: 10 til 12 f.m., 2 til 4 e.h. og 7 til 9 á kveldin. að
undanteknum sunnudögum. — Einnig má gera mét við oss í stma
með því að hringja upp A 3620.
DR. J. NICHOLIN NATURE CURE INSTITUTE
Officc: Room 2, «02 Main St., nálægt Alcxander Ave., Winnlpeg, Man.