Lögberg - 23.06.1921, Qupperneq 5
LÖQBERG, FIMTUDAGINN,
23 JÚNÍ 1921
Bls. 5
TEETH
WITHOUT
Tannlækninga
Sérfrœðingur
Mitt sarmgjama verð
er við allra hæfi.
Alt verk ábyrgst skriflega.
Utanbæjarfólk getur fengið allar aðgerðir kláraðar á
einum degi. parf því ekki lengi að bíða.
DrHAROLD cjeffrey
mr---DENTIST---
1 205ALEXANDER 1
PHONE A7487
Opið á kvöldin. WINNIPEG, MAN. Munið staðinn.
Manitoba Hat Works
532 NOTRE DAME AVE. - - Phone A 8513
tleaning, Remodelling and Blocking Ladles' and Gents' Hats
Gigtarþjáningar
stöðvaðar.
Er hann byrjaSi að nota “Fruit-
a-tives.”
3 Ottawa Str., Hull., P. Q.
“í heilt ár jrjáðist eg af gigt, og
varð að vera í rúminu í fimm mán-
•uði. Reyndi öll hugsanleg með-
öl og iækna, án árangurs. Dag
einn, er eg íá í rúminu las eg um
“Fruit-a-tives hið fræga ávaxta-
lyf og það var einmitt rétta með-
alið.
Mér fór undir eins að Ibatna af
fyrsta hylkinu og nú er eg alheill
og laus við gigt.”
Lorenzo Leduc.
50 c. hylkið, 6 fyrir $2,50, reynslu-
skerfur 25 cent. Fæst hjá öll-
um lyfsölum eða beint frá Fruit:
a-tives Limited, Ottawa.
Sigurður Vigfússon
Gerir húsauppdrættir .einkum yfir-
drætti (tracings). Skilmáli sann-
g-jarn. Talslmi: A 741'S
Heimili: 672 Agnes St.
að skrifa lof um hann í danskt
blað, en sökum þess að ekkert var
fyrirliggjandi af ostinum til sölu,
var það algerlega þýðingarlaust
nú, og því betra að bíða með það
þangað til að eittihvaJS verður til
að selja.
Danskir og norskir ostafræðing-
ar hældu ostinum einnig mikið.
par á meðal prófessor Böggild við
'búnaðarskólann í Kaupmannahöfn
og próf. Stören við búnaðarhá-
skólann á Ási í Noregi.
í “Tíðskrift for Landíbruksökon-
omy” í marz þ. á. er fyrirlestur
eftir prófessor Dr. pihil. Orla
Jen'sen. Hann segir þar frá, að
að Danir hafi pieð góðum árangri
búið til Roquefortosta úr kúamjólk
og svo bætir hann við: “J7að
er einnig vert athugunar, hvort
vér ættum ekki að leggja okkur
frekar eftir sauðamjólkur Roque-
fortosti. í þessu sambandi á eg
þó frekar við ísland en Danmörku.
par er fjöldi af sauðfénaði og lág-
ur meðalhiti sem einmitt er heppi-
legur fyrir þenna Oist. Umhverfið
kringum Roquefort var einu sinni
fátækasta héraðið á Frakklandi, en
nú er það af Roquefort-ostagerð-
inni eitt af ríkustu héruðunum
þar. Ef sú sama saga gæti
endurtekið sig á Islandi, væri
það sannarlega vert að leggja
eitthvað í sölurnar fyrir það mál-
efni. Eg vil þess vegna leggja
til að það verði tekið til alvar-
legrar athugunar.
í sama hefti má og sjá umsögn
próf. Böggilds um ostatilraunir
mínar.
■
JI.
Rétt fyrir stríðið og einkum á
stríðsárunum gerðu nokkur af
dönsku ostábúunum tilraunir með
að búa til Roquefortost úr kúa-
mjólk. Hjá mörgum mishepn-
aðist gerðin svo, að þau hættu
aftur. En seinna tóku önnur bú
að reyna á ný, þegar einstaka bú-
um hafði tekist sæmilega. Tal-
ið er að rúmlega 30 ostabú hafi
reynt að búa til Roquefortost í
Danmörku, en sem stendur eru þau
mikið færri. Vandræði stríðs-
áranna drógu mjög úr kröfum á
gæðum ostanna, svo að alt seld-
ist. Og fram undir síðustu ára-
mót voru jafnvel lökustu ostarnir
se'ldir háu verði til pýzkalands.
En síðan hefir eftirspurnin minkað
svo stórkostlega, að einungis beztu
ostarnir eru seljanlegir með sæmi-
legu verði. í janúar hættu þvi
mörg af þessum búum að búa til
Roquefort-ost.
Öll þessi osta'bú eru eign ein-
stakrq manna eða fárra herra-
setra. Samvipnumjólkurbúin
hafa ekki hætt sér inn á þá braut.
þess vegna var það dálitlum erf-
íðleikum foundið að komast inn á
ostabúin að læra þar. En með
þvií skilyrði að lofa að kenna eng-
um í Danmöku þær aðferðir, sem
eg kynni að læra, fékk eg að dvelja
dálítið á flestum þeim búum, sem
eg óskaði eftir. Hver um sig
þykist hafa fundið beztu aðferðina
og vilja þess vegna alls ekki að
keppinautarnir komist að leyndar-
dómum þeirra. Einstaka bú hafa
sölusamlband og samvinnu sín á
milli.
Eg var tæpar 4 vikur í Dan-
mörku. Á þeim tíma dvaldi eg
meðal annars á, 4 ostabúum: 1 á
Sjálandi, 2 á Fjóni og 1 á Langa-
landi. Á búum þessum var bú-
inn til Roquefort-ostur og Goud^-
ostur. Auk þess kom eg á mjólk-
urskólana á Dalum á Fjóni og
Lade'llund á Jótlandi.
Mjólkurbúin í Danmörku eru
rekin í svo stórum stíl, að óhugs-
andi er fyrir okkur að taka þau
beint til fyrirmyndar. Allar
vélar eru þar knúðar með gufuafli
og gufa notuð til upphitunar á
mjólkinni. í Roquefort-ostagerð-
inni standa Danir ekki á háu stigi
og hafa talsvert mismunandi að-
ferðir. Allar eru þær þó mjög
frábrugðnar þv*í, sem eg hefi
notað við gráðaostagerðina hér.
Og eiga hér alls ekki við. Eg get
því ekki sagt, að .eg hafi lært neitt
á þvi sviði, sem eg get beint not-
að undir íslenzkum skilyrðum. En
aftur á móti hefi eg auðgast af
hugmyndum, sem með ti'lraunum
geta leitt mig á heppilqgri brautir.
prátt fyrir það, þó þessi kúamjólk-
Bókband
Columbia Press Ltd. hefir nú
sett á fót bókbandsstofu sam-
kvcemt nýjustu og fullkomn-
ustu kröfum. Verð á bók-
bandi eins sanngjarnt og
frekast má, og vönduð vinna
ábyrgst.
Bcekur bundnar í hvaða
band sem vera vill, frá al-
gengu léreftsbandi upp í hið
skrautlegasta skinnband.
Finnið oss að máli qg spyrj-
ist fyrir um skilmálana.
ur Roquefort-ostur standi þqim .ís-
lenzka að baki.
t
Gerlar og sveppir þeir, sem um-
breyta mjólkinni, eru svo næmir
fyrir að breyta eðli sínu, með
breyttum lifsskilyrðum, að ekki er
ábyggilegt að sömu aðferðir í
ostagerð dugi í tveimur löndum
með mismunandi loftslagi og ef
til vill mismunandi mjólk. pað
verður því altaf að byrja með til-
raunum að eimhverju leyti. En
þvií vandasamari sem ostagerðin
er, því brýnni þörf er á ábyggileg-
um og nákvæmum tilraunum.
III.
í Noregi vr mér tekið tveim
höndum, og engin fyrirstaða að
komast þar inn á ostabúin og fá
allar þær upplýsingar, sem eg
óskaði. Umsjónarmaður mjólk
unbúanna og forstjóri ostatilraun
anna, sem báðir eru búsettir í
Kristjaníu, sömdu handa mér
frðaáætlun og gáfu mér allar þær
leiðbeiningar og meðmæli, sem eg
þurfti á að halda.
Eg fór þar fyrst upp á Heið-
mörkina og var þar um tíma á
mjólkurskóla. Lagði þar aðal-
lega stund á mysu- og Gouda-osta-
gerð.
Fyrir nokkrum árum byrjuðu
Norðmenn að sjóða niður mysuost
í þyntu andrúmslofti. pannig
að mysan sauð við 60—70 gráður
á C. Að vísu var þetta mikill
sparnaður á hita, £n aftur svo
mikil eyðsla í krafti, að sparnað-
urinn var lítill. Og það sem verra
var, að osturinn varð mikið bragð-
minni og verri. þessi aðferð er
því alveg lögð niður.
Á stærri búum er alstaðar not-
uð gufa til að sjóða niður ostinn,
en sumstaðar er enn þá soðið í
gömlu mysupottunum.
Frá Heiðmörkinni ferðaðist eg
upp í Guðbrndsdalinn til að kynna
mér Guðbrandsdals ostinn eða
Geitmysuostinn, og, jafnframt
fyrirkomulag á nokkrum smábúum,
sem þar eru í dalnum. Alls dvaldi
eg þar á 7 ostabúum, bæði stórum
og smáum. Seinna ferðaðist eg
svo til Landbúnaðarháskólans í
Ási og var þar meðal annars á
mjólkurbúi skóans. Á suður-
landinu dvaldi eg á þremur osta-
búum og lagði mig . mest eftir
Sveitserosti (Emmenthaler) og
Goudaosti. Báðar þessar tegund-
ir eru viðurkendar að vera þar
betri en í Danmörku, enda hafa
Norðmenn heldur foetri mjólk,
einkum að sumrinu. Loks var eg
svo á einu mjólkurbúi li Kristjaníu
Alls var eg þannig á 13 ostabúivm
í Noregi. J7að minsta hafði mjólk-
urmagn rúmlega 100,000 litra yf-
ir árið, en það stærsta tæpar 19
miljónir lítra.
stjórinn Halldór Benediktsson,
greip logandi dunkinn og tókst að
fleygja honum fyrir borð, en skað-
brendist á höndum og í andliti.
Ekki telur læknir hann þó í lífs-
háska. — Tálið er, að mikið slys
hefði hlotist af þessu, ef skipstjór-
inn hefði ekki sýnt þetta snarræði.
í fyrramorgn druknaði Einar
H. Zoega, sonur Helga kaupmanns
Zoega. Hann var farþegi á
Botniu frá Kaupmannahöfn til
Leith, og hefir fallið fyrir b'orð,
en ófrétt er, hvernig þetta sviplega
slys ihefir atvikast.
Pétur Einarsson frá Felli í
Biskupstungum, er 89 ára í dag.
Hann er fæddur íhér í Reykjavík
6. maí 1832. Er hann nú einn
eftirlifandi þeirra manna, er af
komust, er mannskaðinn mikli
varð á MosfelLsiheiði veturinn 1857.
Pétr gamli er ern vel, alt af á ferli
og getur enn lesið, 'þó að sjón sé
talsvert farin að tapa sér, en
heyrnardeyfðin er það sem veldur
honum mestum leiðindum. .. En
þrátt fyrir þetta fylgist hann vel
með í öllum stjórnmálum og er
hinn hressasti, enda hefir hann
verið afburða karlmenni.
Árnessýsla Ihefir verið veitt
Magnúsi Torfasyni ibæjarfógeta
og Suður-Múlasýsla Magnúsi
G'íslasyni fulltrúa.
Tundurdufl sá einn togarinn
nýlega fyrir sunnan land.
Ræðismann eru pjóðverjar að fá
í Vestmannaeyjum. Verður það
Jólhann Jósefsson kaupmaður.
Inflúenza gengur nú á Seyðis
firði og fer mjög geist. í gær Ihöfðu
veikst um 60 manns og höfðu
margir nokkuð iháan sóttihita, en
annars er veikin talin væg. má
telja víst að veikin sé ikomin til
Seyðisfjarðar með erlendum tog
urum, en þeir eru tíðir gestir þar
og á öðrum fjörðum þar eystra um
þessar mundir, bæði enskir,
franskir og þýzkir.
Lög um breyting á póstlögum
— hækkun á póstgreiðslum og
burðargjöldum — ihefir konungur
undirskrifað og ganga þau í gildi
í dag 15. maí
Kvillasamt nokkuð er í austan-
verðum Skagafirði nú, að því er
skrifað er nýlega þaðan. Hefir
þar bólað á taugaveiki og talið að
hún hafi foorist héðan’ að sunnan
með Sterling. Barnaveikin hef-
ir og gengið í Fljótum. Hafa
Vinnur frá sólar-
uppkomu til
sólarlags.
Martin bóndi segist nú þola alla
vinnu og mega borða allan mat.
“pað var sannarlegt lán fyrir
mig að fá Tanlac, með því að eg
foafði síðashtliðinn tíu ár alt af
verið að tapa heilsu og mundi eg
ekki hafa getað haldið út mikið
lengur,” sagði Matthew Martin
vel/þektur bóndi að Bernie Mani-
toba.
“Eg fékk spönsku veikinn,- eins
og svo margir aðrir, fyrri tveim-
ur árum og varð satt að segja að
aumingja af völdum hennar. “Eg
foafði litla sem enga matarlyst og
hélt svo að segja engu niðri. Eg
varð voi'kari og veikari með
ifoverjum líðandi degi 'og misti
svefn um nætur. Eg kveið fyr-
ir hverju handtaki, Jávorsu auð-
velt og létt, sem það var og horfði
sannast að segja ekki fram á
annað en eymd og örbirgð.
“Tanlac hefir gjört mig að nýj-
manni. Nú nefi eg ákjósanleg-
ustu matarlyst og get unnið, án
þess að fnna tl þreytu, frá sólar-
uppkomu- til sólarlags. Eg sef
vært og draumlaust á hverri ein-
ustu nóttu og nýt ánægju, lífs-
ins i hinni fullkomnustu mynd.
Tanlac er meðal, er læknar alt,
sem sagt er að það geti læknað.”
Tanlac er selt í flöskum og
fæst í Liggetf s Drug Store Winni-
peg. pað fæst einnig hjá lyf-
sölum út um land og fojá Tfoe
Yopni Sigurðsson, Limited, Riv-
erton, Manitoba og The Lundar
Trading Gompany, Lundar, Mani-
tolba.
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
COPENHAGEN
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
taka kvikmyndir af ýmsum stöð- aða Ameríku og “hvítu Eskimó-
um á Grænlandi og lífi og háttum arnir” kvikmyndaðir. Eigi var
Eskimóa. Hefir þessi hugmynd kvikmyndarinn ráðinn þegar sið-
verið lengi á döfinni, en ýmsir ast fréttist. Danir hafa enguna á
örðugleikar verið á, einkum fjár-
foagslegir, þangað til nú, að for-
stjóri félagsins Fotorama, Schned-
ler Sörensen, foefir ráðist í að kosta
förina að miklu leyti og gengið í
félagsskap við landkönnuðina tvo,
til þess- að koma málinu í fram
kvæmd. Fara mydatökumennirn-
ir frá Kaupmannahöfn til Ame-
ríku með sama skipinu sem þeir
Freucfoen og Rasmussön og þaðan
til Grænlands. Gera þeir ráð
fyrir að verða í Godthaáb um sama
leyti sem konungur kemur þangað
og munu þeir “filma” Grænlands-
veru hans. Verður það einn
liðurinn í kvikmyndaferðasögu
konungsins og fær Fortorama ís-
landsþáttinn hjá Nýja Bíó, sem
tekur myndir hér.
Annars verður leið kvikmynd-
anna norður með öllu Grænlandi
vestanverðu, alla leið til Thule.
paðan verður farið til nyrstu hér-
að skipa, sem vanur er að taka
myndir á jö'klum uppi, en ráðgert
hefir verið að fá mann frá Svenska
Bfograpihteatern, en þar er mörg-
um úr að velja, sem vanir eru þeim
einkennilegu ljósálhrifum, sem eru
á snæforeiðunum.
Munu myndir þessar hafa mikið
vísindalegt og fræðilegt gildi^ og
kynna mönnum leyndardóma hinna
fjarlægu og fóséðu landa..
Hafnarsjóður hefir nýlega tekið'1
225 þúsund króna lán fojá fiski-
veiðasjóði íslands. Vextir erui
6% og lánið afborguarnlaust:
fyrstu tvö árin en borgist síðan á
5 árum.
“Rlossavita er í ráði að koma
upp í Engey. Hefir hlutafélag-
ig ísaga fooðið hafnarnefnd vit-
ann uppkominn fyrir krónur 5120
úr henni á sama
veikin þangað úr
tvö foörn dáið
bæ. Barst
Siglufirði.
Lík fundu skipsmenn á “Fylla”
á hvítasunnudag. Kom það upp
við folið skipsins. Var það af
Bergi Bárðarsyni sem druknaði í
marzmánuði í vetqr. Bergur
heitinn var á botnvörpungnum
pórólfur, ættaður frá Ytri-'skógum
undir Eyjafjöllum.
Kvikmyndaleiðangur til Grænlands
1 samfoandi við rannsóknarför
þeirra Peter Freuchen og Knud
Rasmussen, sem áður hefir verið
getið ihér í blaðinu, hefir nú yerið.
ráðgert að gera út menn til að
Spariféð örugt
Verndið peninga yðar gegn eldi og þjófnaði með því
að leggja þá inn á Sparisjóð vorn.
Leggið inn sparipeninga ýðar, jafnvel hvað litlar,
sem upphæðirnar kunna vera, það safnast fljótt,
þegar saman kemur.
THE CANADIAN BANK
OF COMMERCE
Arlington Street og Notre Dame Avenue
G. G. Sutherland, Manager.
I
Gekk í gildi 7, Júní 1921
Frá Islandi.
Síðastliðinn föstudag voru gefin
saman í ihjónaband ungfrú Svava
Jónsdóttir frá Álftanesi á Mýrum
og Helgi Ásgeirsson frlá Knarar-
nesi. Prófessor séra Haraldur
Níelssón gaf þau saman; brúðurin
er systurdóttir hans.
Vélbáturinn Harpa frá Isafirði
lá í Hafnarfirði síðastliðinn laug-
ardag og ætluðu skipsmenn að
mála skipið. peir opnuðu mál-
dunk niðri í svefnklefa skipsins, en
sýndist málið eittihvað öðruvísi á
litinn en þeir bjuggust við og
kveiktu á eldspýtu til að atihuga
það nánara. En þegar þeir báru
Ijósið nær — en án þess að skar
félli af eldspýturini — laust upp
éldblossa úr dunkinum. / Hafði
kviknað í einfoverri mjög eldfimri
lofttegund, sem lagði upp af farf-
anura og blossaði ákaflega. Skip
+$+X++\++\++\^\+t++\++\++\++\++\++\++\^~X~\++X~X++\++\++V+\++\++X+<?+V+4&?+X+t>
i
T
T
T i 1
±
T
T
T
T
T
T
T
T
i
i
i
+X+
i
i
i
❖
i
FORD VERD
Touring Car
Runabout
Chassis
Truck Chassis
$625
560
520
670
T
f
f
f
Starter og Electric Lighting á ofangreindum
tegundum $85.00 að auki.
Sedan $1,090
Coupe 990
Ofangreint verð innifelur Starter og Electric Lighting
Alt verð er F.O.B. Ford, Ontario og
innifelur ekki stjórnarskatt.
Ford Motor Company of Canada, limited,
Ford,
Ontario.
v"
vy vy ▼^T ▼^t ▼|^i~ ▼^r yy vy 1f
*
I
f
i
i
t
f
i
❖
f
i
i