Lögberg - 13.04.1922, Page 5

LÖGBERG, FTMTUDAGINN 13. APRÍL 1922.
Bk. 5
Dodds nýrnapillur eru bezta
nýrnameðaiiö. Lækna og gifirt.
bakverk, hjartabilun, þvagteppu
og önnur veikindi, sem starfa frá
nýrunum- — Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c. askjan eða sex öskjur
fyrir $2.50, og fást hjá öllum lyf-
sölum eða frá The Dodd’s Medi-
cine Co., Ltd.. Toronto. Ont.
einslkis heiman fná sér. — pað er
sagt að enginn hafi lifað hér í
heimi til einskis, isem hafi komið
tveimur grasstráum til að gróa,
þar, sem ekkert gréri áður. Og
miun því engin hlýleg hugsun, og
Iþví síður gott verk, til dýra, ekk-
ert s'íður en tii mannanna^ verða
ólaunað. — “Hvernig ætlið þið að
geta eiskað guð, sem þið ekki sjáið,
ef þið getið ekki elskað miennina,
sem þið sjáið?” petta sagði “sá,
sem hafði “vald til að kenma,” en
ekki eins og hinir “Skriftlærðu”.
—Eins mætti segja: Hvernig get-
um við elskað mennina, sem gjöra
o'kkur ýmisiegt á móti, þegar við
getum ekki borið velvild og vork-
unsemi til skepnanna, sem ekkert
gera okkur á móti, en einlægt eru
reiðubúin til aðstoðar og hjálpar,
trygg og blíðlynd. —
Hafi kóngurinn þökk fyrir að
koma m/eð drotninguna, og drotrj-
ingin þökk fyrir að hafa tengt
hlekk í þessa iitlu hugsanakeðju
frá sér til velvildar og umhyggju-
sem í garð dýranna.
Svo óska eg að endingu að kær-
leiksrós sú, er drotningin skildi
eftir, mtegi aldrei fölna, en ein-
lægt lifa í blóma. Eg meina að
upp frá þessum fáu og ófull-
komnu meðmælinga orðum um
velvild allra, og hlýleika, til dýr-
anna, vina okkar, megi spretta
ilmandi blóm, er minni okkur
jafnan á það að þessir tryggu og
blíðlyndu m(álleysingjar eru sam-
landar okkar hér í iheimi, okkur
til gleði og ánægju, sem oss ber að
breyta vel við. —
Gim/li 5. apríl 1922.
J. Bríem.
--------o--------
Eymd hinim œðri stétta
á Rússlandi.
Framh.
Annað algengt dæmi er af konu
auðugs stjórnmáiamainns, sem
flúið hafði frá Rússlandi, isvo hún
valrð að leita til stjórnarinnair
með atvinnu. Verk hennar var
að þýða skjöl og bréf af ýmsum
málum á rússnesku, því hún var
vel að séir í tungumálum. Laun
hennar voru fyrst tvö þúsund
rúbliur á mánuði, og síðar fjögur,
og er síðarnefnda upphæðin að
eins nóg til þess að kaupa fyriir
eitt pund af svarta brauði. Aðal
hlunnindi stöðunnar, eða hvaða
istöðu sem er undir Soviet stjórn-
inni á Rússlandi, er forða úthlut-
un istjórnarimnair, sem embættum-
um fylgir, en ekki kaupið. í sann-
leika er forða ákvæðið, eða eins og
þeir kalla það á Rúsisílandi “pyok”
þýðingarmeata atriðið í sambandi
við stöður stjórnarinnar, og fólk-
ið syndir út fyrir það í margar
vikur, og jafnvel í marga mám-
uði að ná í stöður, seim ríflegustu
forða ákvæðin fylgja.
Staða konu þessarar, sem var
séirstaklega vel að sér í ensku,
þýzbu, frönsbu oig rússnesbu
var álitin að vera sérstaklega
efitirsóbnarverð, fyrir “pyob” eða
forða ákvæði það, sem henni
fylgdi, og það var, mánaðarlega
lega eitt pund af sykri, átján pumd
af hveiti, og að auki tólf pund
af hveiti handa hverjum einurn
í fjölskyldumni er var undir 16
ára aldri, þrjú pund af “baska”,
eða byggi, tveir eldspýtnakassar,
hálft pund af sápu, all-ríflegur
skerfur af kartöflum. Auk þess
gat hún fengið þrjá fjórðu úr
pumdi af svarta brauði amman
hvern dag.
pað er Ijóst að þetta er ekki
meira en til þess að draga fram
lí'fið á. Mánaðarkaupið hrökk
ekki nema til þess að kaupa fyr-
ir eitt pund af svarta brauði og
enginn afgangur til þess að kaupa
fyrir eima flík til þess að hylja
sig í. Og þannig er ástaand
jafnvel þeirra sem náð hafa í hin-
ar álitlegri stjórnarstöður hjá
stjórninni á Rússlandi.
Læknar og lögfræðingar.
Vér skulum nú athuga ástand-
ið á meðal læknastéttarinnar sem
Soviet stjórnin á Rúsislandi viður-
kennir sjálf að sé ómissandi:
Eftirfylgjandi er að eins eitt
dæmi:
Doctor V. var önnum kafinn í
tíð keisarans og hann var álitimn
að vera að minsta kosti miljón
rúbla virði.
pegar Bollslheviki isltjórnin kom
til valda hrifsaði hún til sín
heimili hans oog eignir, svo hann
stóð eftir alllaus. Og þó að
hann væri 60 ára ’gamall isamdi
hann sig sem bezt hann gat að
hinum nýja sið og hélt áfram
■að stu.ndq sjúklinga við eitt af
sjúkrahúsum Bolsheviki manna.
Fyrir verk sitt fékk hann borgað
nægilegt til þess að borga fyrir
þriggja herbergja íbúð. Bols-
heviki stjó.rnim iskipaði honum að
fara til austurstöðvanna til þess
að skoða þar i&júkrahús rauðu
hersveitanna, varð hann að skilja
konu síma eftir í Voronezh; en
á meðan að hann var í burtu
veiktist hún og dó, án þess að
hann gæti náð til' hennar. Nú
heldur hann áfram að stunda
sjúklinga við ' sjúkralhús Soviet
stjórnarinnar—, og fær að laun-
'um nægiilegt til 'þess að kaupa
fyrir svart brauð og kálmeti, og
ef hann fer mjög sparsamlega
með getur hanm einstöku simnum
'keypt isér .kjötbita. pegar bezt
lætur er lífið honum þung byrði.
í flestum löndum er það álit
manna, að lögfræðingsstaðan sé
ómissandi. En þannig er ekki
litið á í þeim parti Rússlands,
sem Soviet stjórnin ræður yfir,
að minsta kosti ekki í vanaleguum
skilningi. Lögfræðingarnir, sem
kyrrir eru á Rússlandi, hafa orð-
ið að ganga í þjónustu Soviet-
stórnarinnar við ýmisar deildir
hennar, svo sem verzlunar eða
pURiry flDIíP
Hin allra áreiðanlegasta
framleiðsla af
Keimsins bezta hveiti
Brúkið það í alla yðar bökun
96 Lb*
asTzrsss-
ÞÚRiTy FCtJUP

ABricl
S I
Brick Tile og
Lumber Co. Ltd.
P
Brick og Hollow Tile framleiðendur
Timbur og annað Byggingarefni.
Afgreiðum pantanir utan af landi fljótt og vel.
BRICK MANTELS
200 Tribune Bldg. WINNIPEG Talsími A5893
viistadeildirnar. Allmargir þeirra
hafa komist þolanlega af, og
eiga þeir það að þakka verzlunar-
fyrirtækjum, isem þeir hafa haft
á hendi auk stjórnar embættanna,
enda þótt það væri ekki hættu-
laiusit unz nú fyrir skömmu að
verzlunarfrelisið var veitt fólki
yfirleitt. Aðallega hefir þessi
verzlun þeirra verið í því fólgin,
að kaupa matvöru fyrir markaðs-
verð og halda henni svo eða rétt-
aði ,í verði. pað er líka heil-
mikið gjört að' því, að selja mönn-
um rétt til eigna og hefði ekkert
verið út á það að setja undir hinu
fyrra stjórnar fyrirkomulagi, og
sumir halda að þegar stjórnar-
skifti verða þá verði þessi réttur
þeirra til eignanna viðurkendur.
Ednn af þessum lögfræðingum
isýndi mér víxil uppá eina miljón
rúblur á Ozofski-Donski bank-
ann, eina af stærstu peningastofn-
unum af þessai tegund í tíð keis-
arans, sem hann hafði keypt fyr-
ir tvö pund sterling og vonaðist
eftir að geta selt með ágóða. Ann-
ar hafði keypt aðgöngumiða að
húsinu í Moscow þar sem Soviet
stjórnin heldur fundi sína, hann
bjóst ekki við að hægt yrði að
íella Soviet istjórnina, en bjóst við
að geta selt aðigöngumiðann og
grætt á honum, hvort sem hún
yrði feld eða að hún héldi áfram.
Flestallir lögfræðingarnir hafa
verið nógu úrræða góðir til þess
að hafa í sig og á undir stjórn
Soviet 'stjórnarinnar.
Til dæmis saigði einn mér, að
hann hefði dregið saman tveggja
ára forða af hveiti: “En þér getið
reitt yður á að eg hefi það ekki á
þessum slóðum.’”
Soviet stjórnin hefir að lokum
komist að> þeirri niðurstöðu, að
hún geti ekki iséð öllu fólkinu fyr-
hveitiforða, jafnvel. ekki þeim
sem vinna við istjórnardeildirnar.
par af leiðandi hefir hún beðið
hinar ýmsu Soviet deildir að vera
sér í sámeiningu úti um eins mik-
ið af hveiiti og þær geti. Slíkt
gefur lögfræðingunum tækifæri
að nota þekkngu sína og æfingu.
Einn þeirra sýndi mér handfylli
af gulli sem hann sagðist hafa
unnið hart að í sex mánuði, að
ná saman. Með það fé sagðist
hann fara til Kiev og kaupa
hveiti og sagðist hann búast við
að hafa dálítinn hagnað af þeirri
ferð fyrir sjálfan sig. Náttúrlega
eru ekki allir einis hepnir og þessi
maður. pví þrátt fyrir þessa til-
raun lögfræðinganna á Rússlandi
þá hefir mikill meiri hluti þeirra
orðið að selja ýmsa verðmæta
muni er þeir áttu til þess að geta
lifað.
Kennarasitaðan er í heiðri höfð
hjá Bo'ls’heviki-mönnumi, og henni
fylgir eins mikill forðaskamtur
eða “Pycka,” og beztu stöðum
öðrum, sem istjórniin á yfir að
ráða. En samt eiga íkennarar
þeir, sem eru í þjónustu Bolshe-
viika-stjórnarinnar, við mjög erfið
kjör að búa. þeir sem cru þeim
hæfileiikum gæddir, að geta haldið
fleiru en einu embæitti, gjöra það.
Prófessor einn, sem er andstæð-
iur stjórninni rækir til dæmis
fimm embætti og fær fimm þús-
unid rúblur í kaup á mánuði, eða
sex miljónir rúbla á árií, það eru
þrjár miljónir dollara með gang-
verði því, isem á rússneskum
peningum var fyrir stníðið, en
eins og verðgildi yúblanna stend-
ur nú, er það aðeins $220 á ári,
og borga< sú litla upphæð naum-
aslt fyrir nauðsynlegustu lífs-
þægindi. Auk kaupsinis, sem fylg-
ir þessum embættum, fær prófess-
orinn fjögur pund af brauði á viku
og tvö og hálft pund af sýkri á
mánuði, sjö pund af byggi eð baun-
um, hálift pund af tei og tvö pund
af tólg, eða isvínafeiti. Auk þess
fær hann handa fólki sem honum
er áhangandi, mlóðir með tveimi-
ur börnum og sextán ára gamalli
stúl'ku, tvo heila skamta jafn
stóra þeim, sem að fram eru tald-
ir, og einn hálfan.
Systir þessa iprofessor er tær-
imgarveik og er á berkláveikis-
hæli, þar sem hann verður að
kosta ihana. Sökum ;hins óholla,
og ófullkomina fæðis isem sjúk-
lingarnir fá við hælið, þarf hann
að kaupa tuttugu þúsund rúbla
virði af mat á 'dag handa systur
sinni. Mest af þessari aukafæðu
kaupir hann hjá samvinnu fé-
l’ögum, sem enn eru við lýði á
meðal bændafólksíns, og igeldur
þeim þrjú hundruð iþúsund rúbl-
ur á mánuði. Afleiðingin er sú að
þessi profejþsor jverður að selja
verðmælta muni, sem hann á frá
fyrri tíð, til þe&s að geta .staðið
í skilum.
Langflestir af kennurunum fá
að eins fáein þúsund rúblur í
kaup á mánuði og matarskamlt,
sem hvergi nærri nægir til þess
að fólk geti haldið holdum. peir
hafast við í einu eða tveimur
herbergjum, með mjög fátækleg-
um húsmunum og margir þeirra
erð orðnir tæringarveikir og þar
isem þeir eiga engin tök á að
njóta sæmilegrar aðbúar, deyja
margir þeirra dags da/glega úr
reikinni. Svo eg nefni eitt dæmi,
þá veiktist heitmey læknis eins
af þessari veiki, vegna skorts á
betri fæðu. Læknirinn var iþess
megnugur að fá hana senda til
Crimeu til heilsubótar, en á leið-
inni þangað varð ihún að troða
sér inn í járnbrautarvagn, sem
allá reiðu var meir en þéttskipað-
um hermönnum, verkamönnuxh og
og bændum, og ferðast langa leið
með járnbrautarlest sem lengi
var á leiðinni. Til Crímeu komst
hún. aldrei, því á leiðinni fékk
hún taugaveiki og dó.
pað hefir verið hér að framan
bent á, að fólk, sem er sérstak-
lega vel gefið, þjóni fLeirumi em-j
bættum en einu. Eg ’kyntist gáf-
aðri konu, sem hafði þrjú em-
bætti á hendi. Hún. aðstoð^i
■kennara í efnafræði frá kl., átta
á kvöldin tll kl., tólf, og fyrir það
fékk hún í laun seytján þúsund
og fimm hundruð rúblur á mán-
uði; á dáginn vann hún í nefnd,
sem athugaði loftskeyta Isend-
ingar, og fyrir það fékk hún
seytján þúsund og sex hundruð
rúblur á mánuði; en frá kl. fjög-
ur e. h. og til kl., sex vanin hún
við bókasafn,* og fyrir það fékk
hún átján þúsund rúblur á mán-
uði. Alls voru mánaðarlaun ihenn-
ar fimtíu og þrjú þúsund og eitt
h.undrað rúblur. pví miður
'borgast kaupið ekki áváHt reglu-
lega, þessi kona var búin að vinna
við bókasafnið í fjóra mánuði,
en var að eins búin að fá eins
mánaðar borgun. Eins þýðingar
mikið og kaupið er, þá er forða-
ákvæðið, sem þessum embættum
fylgir miklu þýðingarmeira.
Emlbættum hennar fylgdi tvö og
hðlft pund af sykri, fjögur pund
af byggi, eitt pund af olíu,(sem
pressuð er úir baðmullar útsæðij,
sex pund af hörðum fiski um mðn-
uðinn og hálft pund af brauði á
dag. En þrátt fyrir þessa viðleitni
hennar, varð hún að nota sunnu-
daginn til þess að baka smá kök-
ur og 'selja til þess að geta keypt
sér skó á fæturna og föt til að
klæða sig í.
pegar maður hugsa um það, að
fólk alment verður að láta sér
nægja forða þann, sem! einni
stöðu fylgir, þá er það að eins
þrent, sem um er að ræða: að taka
að sér þrjár eða flejri stöður og
vinna tólf til sextán klukkutíma
á dag, au’ka tekjur sína með því
að verzla með etthvað, eða fara á
bak við lögin og bjarga sér eins
og bezt gengur.
Neyðar ástandið.
Bandaríkjamaður einn, sem
Soviet istjórnin hafði isett 'í fang-
esli og síðar látið lausan, vann um
tíma við eina Soviet stjórnar-deild-
ina„ Honum var ómögulegt að
draga fram lífið á matarskamlti
þeim, senn hann fékk frá stjórn-
inni og embætti hans var samfara,
svo hann gat með brögðum náð í
annan matar seðil, og neytti á-
valt tveggja máltíða um miðjan-
daginn. pannig er ástandið yfir-
leitt þar sem Boesheviki-stjómin
í Rússlandi á yfir að ráða. Forði
sá er istjórnin hefir ákveðið að
fylgja skúli embættum sem undir
hennar umsjón ^eru, og kaupgjald-
ið, sem borgað er, er svo lítið að
fólk er neytt til þess að grípa til
óheiðarlegra og óleyfilegra með-
ala til þess að draga fram lífið
Önnur afleiðing af þessu fyrir-
komulagi er sú, að sérfæðingar í
ýmsum greinumj hafa orðið að
hætta við sínar sérgtöku fræði-
greinar og takast á hendur eitt-
hvað annað, sem lífvænlegra er.
pannig hefir einn af atkvæðameiri
lögfræðingum Rússlands tekið að
sér þjónustu í Pullman járnbraut-
arvagni, sem gengur vikulega á
milli Moscow og Latvía, til þess
að geta náð 'í matvæli handa fjöl-
skyldu\sinni.
Afleiðingarnar af öllu þessu
eru, að í Rússlandi er tilfinnan-
| leg þurð á mönnum, sem færir
j eru umi að veita lið á svæði sér-
j fræðingar þegar rnest á ríður. pví
I verður sjálfsagt ekki mótmiælt að
i kjör vanalegs skrifistofuþjóns og
j verkafól'ks yfir höfuð eru ekki
i betri heldur en lærðu stéttanna,
en það fólk finnur ekki éins á-
takanlega til erfiðleikanna, því
það hefir aldrei haft neitt að
segja af lífsþægindum þeim sem
margt af fólki lærðu stéttanna
naut áður, og sem þær stéttir
geta naumast án verið. Hið sorg-
lega ástand þeirra er samanburð-
urinn á því sem var, og þær
voru vanar við, við það, sem nú
er. Framh.
Fjörutíu og sex menn voru
drepniir, en 109 særðir af pjóð-
verjum til jafnaðar á hverri
klukkustund, mjeða(n heimsófrið-
urinn mikli frá 1914 — 1918
®tóð yfir, samkvæmt skýrslu frá
General von Altrock. Alls höfðu
pjóðverjar 13,000,000 manma und-
ir vopnum. Tala hinna föllnu
var 1, 808,548, en þeirra sœrðu
4, 246,779.
Skýst oft skýrum.
Eg átti þinn huga
um örskamima stund
mér óskiftan næstum,
að svo mátti kalla;
og ánægjan sitrjálaði
ijósdreglum lund,
pað litarskrúð hlaut
þó að visna og falla,
er skapanorn setti
í skyndingu fund,
með iskraffinnum vanans
að leita upp gaila.
Sú hvæsandi naðra í
1 fylgsnum æ felst,
og frækornum
ViÖ stritið, sem venjulega fylgir
þvottadegi, en þó eru föt hennar
hrein og hvít — því hún notar
Sunlight Soap
Cocoa-hnetur og Pálmaolía eru samanbland-
aðar í Sunlight, og af frægum efnafræðing-
um. — pess vegna þvær sú sápa betur, en
uokkur önnur.
misskilnings sáir d laumi
hvar samúðin ríkir
sig halda vill helzt
og helerni rista,
d vonanna draumi,
oss kynnir að sælan
oft svipýrug felst,
já, svona það gengur
1 byltingastraumi.
En skapanorn voldug
'hér vann fyriir gíg
— það var 'þó all-sjaldan
að glámiskygn hún reyndist
til ráðningar gátu
ei skammdegið treindist.
Við áttum í sannleika
saméignar stíg
um svolítinn spotta
þótt fjöldanum leyndist.
En draga þig niður í
duftið til mín
var dómuir, sem taldist
mér næst þig að grýta;
en lyfta þér bærra
hvar ljósið ei dvín
•er löngun hvers
fullnæging kysi að íhldta.
Ef fullvissu hefi,
ef förlast ei sýn
að framar ei þurfið
við tálvonum líta.
Já, látum hið forna
alt grafið og gleymit,
í gleymskunnar djúpi
því skjótar þess betra;
En endurkast Ijóssins
seml áður var dreymt
yl máske sendir
um komandi vetra.
Og minninga elfan
að ströndu fær streymt,
án stöðvunar,
duirúnir björgin að letra.
Um aftaninn ihinsta
mér eldrúnir þær
frá æskunnar dögum
sem glitperlur Ijóma,
og laðar sem: ylmþrung-
inn árdegisblær
er umhverfið isveipaði
skrutmöttli blómla.
Og himnes'kri rósemi
hugskoti ljær
unz húmið að svífuir
með dulræna óma.
Jóhannes H. Húnfjörð.

f
T
T
T
T
T
T
f
f
f
f
I
f
f
f
f
■I
Vér höfum flokkað vorklœðnaði
vora í 5 flokka er verð snertir
$
$
$
Við seljum allra beztu kvennklæðnaðina sem til eru í búðinni fyrir
$75,00 og ódýrari klæðnaðirnir eru alveg eins góðir fyrir það verð, sem á þáj
hefir verið sett. I þeim þúsund klæðnuðum sem við höfum að bjóða geturðu
reitt þig á, að finna klæðnaðinn sem þú ert að leita að og spursmálslaus|
fyrir lægra verð en þú hafðir búist við ajð þurfa að borga fyrir hann.
pað er hið sanngjama og ábyggilega verð sem ávalt er á vörum vorum,
sem er aðal ástæðan fyrir hinum óviðjafnanlegu framförum sem þessi kven-
klæðnaðar verzlun hefir náð.
Komið og veljið fatnaði yðar strax meðan úr nógu er að velja. —’
HOLLINSWORTH&CQ
LIMITED
wiiMisrreEG
LADIES AND CHIU3RENS READY-TO-WEAR AND EURS
Boyd Building 386-390 Porta^e Ave.

f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
♦;♦