Lögberg - 08.02.1923, Blaðsíða 5

é. M*.
LOGBERti FIMTUDAGINN
8. FEBROAR 1923.
Hagic
baking
POWDIB
■ÍPNTAINS NO ALJJJj
Að danskan varð nokkuð alxnenn
í embættisbréfum og á annan hátt,
um það má kenna íslendingum
sjólfum eins mikið og Dönum.
Nú standa íslendingar á vega-
mótum, því að ekki eingngis hafa
samgöngurnar við útlönd stórum
toatnað, heldur hafa þeir nú feng-
ið sjálfstæði og meiga nú að mestu
lqyti ráða því sjálfir, ihvert þeir
vilja nú snúa sér. ípví er ein-
mitt áríðandi, að nú sé í réttu
horfi haldið. Sjálfur er eg ekki
í efa um það, að sambandið við
Norðurlönd sé lífsskilyrði fyrir
viðhaldi íslenzks þjóðernis. En
>jóðin er smá og orkar litiu einj
út af fyrir sig. J>ví er það mikils-
virði, að hún sér styrkt í viðleitni
sinni í þessu efni, og að Norður-
landaþjóðirnar gleymi henni ekki;
En það hafa komið upp tvö önn-, það um viðgang þjóðarinnar síð-
ur félög, sem hafa það markmið an 1864, kirkjulífið, bókmentirn-
ar og þegnfélagslegan og stjórn-
legan viðgang. 1 sambandi við
Búnaðarfélag Island gaf það og út
að auka samvinnu milli Islend-
inga og Dana og útbreiða þdck-
inguna á þeim innbyrðis sitt í. ... t
hvoru landi. pessi félög eru: bækling um skógrækt, sem nu er
Dansk-ísienzka félagið (Dansk- eitt af þeim malum, er mest ber
Islansk Samfund) og Dansk-ís-' að styrkja á íslandi, og hafa tveir
lenzka kirkjunefndin (Dansk-ís- Danir verið beztir hvatamenn
þess frá öndverðu, sem sé aðmirai
k.„ kýleg. <tt I ;; ” " " "
Eg á þar við rit séra Arne Mo .i- Mr og Mrs QuSm- Hannesson. .. b.oo i
Passíusálma Hallgríms Mr. og Mrs Björn H. Johnson
ers um
1,00
Péturssonar. Á íslenzku er ekki M^^Metúsaiem Thorarlns-
til neitt slíkt kritiskt rit um neina rn .............................2,00
kafla eða efni úr bókmentum vor
um þegar fornöldinni sleppir.
Höfundurinn sýnir fram á, að
Passíusálmarnir séu bygðir á
hinu alkunna riti Martin Möller’s
Rvdpr oc nrófessor Prytz* hefur “Eintal sálarmnar við sjálfa sig .
Kyaer Og proiessor r-ryii, uc j . n* annna I Mrs. Sigurbjörg uuoiaugsson .. .. r
sá síðartaldi ritað alllanga grein Pað hefur honurn tekist að sa > ..........................2.00
í þetta rit. Við og við kemur út en ekki er svo að skilja, að J>ao ; Mr8 H. Benson 2.00
Mrs. Steinunn Davidson.........L®® j
Mrs. G- M. Thompson...........X'®®
Mr og Mra Thorvarður Swanson 1,00
Mr- og Mrs. Th- B. ThorCarson , “ nA
ónefnd .. ...................
ónednd ....................
Gísli Benson...............
Mr. og Mrs. Theodór Pétursson
Mrs. Sigurbjörg GuSlaugsson
lanksk Rirkeudvalg).
Dansk-íslenzka félagið var
stofnað í Kaupmannahöfn í ja.i-
úar 1916, og munu hvatamennim- » ’ £11'£ei*tÍ“ Budbring- kasti neinum skugga á skáldskap j Mr. og Mrs- K. Vaigarðsson ..
,r hafa aM.esa ver,« daa.k,r, * efm„ .4 ^ ; _
2,00
1,00
S,00 ;
2,00 :
2,00
1,00 j
5,00
sem sé,
Meyer—Benedictsen (af Staðar-
fellsættinni) og presturinn Arne
Möller (af Ármótsættinni). Hef-
ur það notið nokkurs styrks af,
níkissjóði Dana og af sambands- an* “ls ‘lns
Fynr stofnun þess mun
fengið að, það rýrir að engu
menn. tveir af íslenzkum ættum, er' .
rithöfundurinn Aage n>.d. raa.,u.4,„.„na
að í Danmörku hitt dansk-íslenzka rits, því að Hallgrímur he ur_ ar
félagið, sem hér skal getið og heit-j ið svo með efmð að alstaðar heyr-
ir: “Ilansk-íslenzka kirkjunefnd-j ist raust hans sjaifs. Hms veg-
Mr. og Mrs- Thorvaldur Svelnsson 2,00 |
Sigurður Hannesson ....... 1-00 |
Egill Bessason ........... 1-0^
Mr. og Mrs. Sigurjón Sigurðsson
2,00
Dodda nýmapillur eru bezta
nýrnameðaiið. Lækna og gigt,
bakverk, hjartabilun, þvagteppu
sem starfa frá
Mrs- Signý Sigurésson.........t-®® og önnur veikindi, .
Bjarni .......................i.oo nýrunum- — Dodd’s Kidney Pills
kirkeuvalg). | ar getur verið álitamál um sumarjMr. »g Mrs. o. Guttormsson .... s.oo kogta 5Qc askjan eða sex öskjur
heldur telji íslendinga jafnan' sjóðnum en þo hefur ^ það ekk.
með, þegar um einhver norræn haft m.kið fé t.l forraða og ma
samtök er að ræða. pað má ekk- KÍ furðu gegna, hve nnklu það
ert undanganga af þeim löndum, hefur kom.ð í framkvæmd á þess-
byggja,' árum.
fremvt
hafa gengist séra Thórdur Tóm-
skoðanir höfundarins, bæði
því er snertir ýms atriði í
hagar nokkuð öðruvísi til en í Suð
urfylkinu. Nýbyggjar í Mið-
fylkinu hafa alla jafna átt nokkru
örðugra með að koma sér fyrir og
hafa haft meira af örðugleikum
iandnema lífsins að segja. Ei
landkostir eru þar fult eins góð
ir. Ræktað er þar mikið af
höfrum og byggi og sömuleiois
margskonar fóðurtegundum. Er
framleiðsla kjöts, ullar og ali-
fugla afarmikil, í þeim hluta fylk
isins.
Edmonton, sem liggur á milli
63. og 54. br%iddarstigs, er orðin
allstór nýbízkú borg, með fullar
60 þúsundir íbúa. Peace River
þorpið liggur tvö hundruð og
fimmtíu mílur norðvestur af Ed
að
æfi
asson, prestur í Horsens. Hann'Hallgríms og annann_skáld’skap
er íslenzkur í aðra ætt, sonarson- hans, líka um sa maskaldskap.nn
ur séra Tómasar Sæmundsssonar. á 16. oog 17. o innl > ir ei
Tilgangurinn er að efla samúð og Pó gerir hofunjur hvervetna
há-
ser
að eigi líði langt um áður
skóli íslands fái eins góða dokt-
.rsritgerð til méðferðar eins og
þessi bók er; en af henni getum
við séð það, hve glæðandi og
sem norrænir menn nu ..... v. ------------ .
ef norræna kynstofnsins áað Seinna var stofnuð de.ld af | eind ni milli safnaðanna i ‘ís- skýra gre.n fyr.r skoðunum sinum
gæta í framtíðinni. Eg á hér þój félaginu í Reykjavík; hefur hunj tenzku dönaku kirkjunni. par! nirl þau efn. og syn.r þar með
ekki við neina einstrengingslega sérstaka stjórn (dr. Jón Helgasor,, gem áður margir íslenzkir guð- ljóslega, hve vel hann hefur kynt
varðveizlu norræns anda, iheldurl biskup hefur verið forseti henn-j£ræð-n^ar kafa stundað nám við, ser þetla alt. pað ei vonan i
það, að grundvöllur norrænnar ar), en þó stendur hún undir aðal- ■ háskóiann i Kaupmannahöfn,
menningar haldist og að á honunr stjórn félagsins í Kaupmanna-1 ýmsir af prestastcttinni
sé bygt það nýja sem utanað' höfn. pessi deild hefur fengið. kirkjuiega ástandið í Danmörku,
kemur —það verði til að bætai dálítinn styrk af ríkissjóðnum eu hing vegar muúu danskir prest-
hann og styrkja, en kefji ekki and- íslenzka. j ar og ieikmenn vita sárlítið um ís- - , , . ,
ann eða raski undirstöðunni. Mér Eins og þegar hefur verið vik-j ienzkt kirkjulíf. Síðan háskólinn; frjófgandi áhrifm eru ennþa tra
dettur ekki í hug að halda þvíj ið að, er það markmið félagsins var settur á stofn í Reykjavíkj úauska háskólanum fyrir andlcgt
fram, að í sjálfu sér sé norræn að auka þekkingu á Islar.di með-
menning betri en önnur menningl ai Dana og á Danmörku meðal
t. d. ensk eða suðræn, en hún er íslendinga. petta reynir það að
nú einu sinni okkar og um ‘hana j gera bæði í ræðu og riti og láta
verður ekki skift skyndilega án | menn kynnast persónulega hver
þess, að margt gangi úr skorðum | öðrum. pað hefur sent danskar
og hverfi. j ungar stúlkur og pilta til íslands
Vegna fámennisins og af þvi| fil að dv,elJa >ar að «umrinu eða
Mlss BJörg Guttormsson
Mrs- Elín Thiðriksson............®.®®
Mr- og Mrs. Carl Albertsson .. .. 2,00
Mr. og Mrs. O. Thorsteinsson .. 1,00
Mrs. Ingibjörg MJófJörC..........0,50
Mr og Mrs. T- B. Arason..........5,00
Mr. og Mrs. Skapti Arason .. .. 5,30
Mrs. Sigurveig Arason............2,00
fyrir $2.50, og fást hjá öllum lyf-
lölum eða frá The Dodd s Medi-
cine Co., Ltd.. Toronto, Ont.
ónefndur
Árnes: —
Samskot viO guCsþJónustu aO Ar
nes, Man., 21- Jan
1,00
3,30
Mr. og Mrs. B. J HornfJörC ..
Mr. og Mrs. GuCJÓn Einarsson
GuOJón Björnsson .. .........
Mrs- D- Pétursson............
Danlel Pétursson..............
G. M. Björnsson
2,00
1.00
0.50
1.00
3,00
1,00
Mr. og Mrs. HJörtur Guómundsson l.ffJ pa.il ....................5'®°
Mr. og Mrs. Magnús JObnson .. . . 2,00
ihafa guðfræðingaefni hér um bílj lif íalenzku þjóSarinnar. pað er
alveg hætt að sækja danska há
skólann, og hefur það orðið til
þess að þeim fækkar stöðugt sem
nánari kynni hafa af dönsku
einmitt þetta sem félögin er nu
hefur verið greint frá, vilja gera:
að halda við sambandinu milli
íslendinga og Dana 1 andlegum
kirkjunni. Vegna þessa hefurjefnum praktiskum málum en
það þegar gert ýmislegt til þeSb j pólitíkina láta þau alveg blu«-
ná takmarki því, er það hefT»"i lausa.
Mrs. RagnheiOur Thorkelsson .... 1,00
Elrlkur Eirlksson ..............1>®®
Mrs, B. Péturson .1..............5*ð®
Miss Jóhanna Pétursson..........5,00
H. Sigurdson....................5'00
Mr. og Mrs Albert Jónsson . . .. 1.00
Mr. og Mrs. Eingr GuOmundsson 5,85
Mr og Mrs. Ólafur Jónasson .. .. 5, »0
Mrs. Stgrlóur Jóhannesson .. .. 2,/fl
f'ranklln Ellasson...........
Mrs. Einarsson, Vatnsnesi ..
2,00
1,00
0,50
Stefán SigurCsson.
2.00
að
:sett sér. pað ihefur sent danska
presta til íslands til að kynnast
Flestir íslendingar, sem flutzt
landið liggur svo afskekt, vita út-j jafnvel árlangt, líka hafa nokkr-
monton, á aukalinu Dunvegan ogj jendingar yfir 'höfuð sárlítið um " danskir kennarar fengið stjrrk
British Columbia járnbrautarinn- jsian<j Einstöku menn hingað Jgl*11 að fara þangað- C? a ftamajmönnum þar og flytja erindi þar
íbúatalan þar, er nálægtj þangaj m heiminn,' hafa fylgzt j Kátt hefur það styrkt íslendinga I frá dönsku kirkjunni, og íslenzk-j Dani stóð yfir og því eðlilegt, að
þúsundum. * Búa þar í mpfi hví. sem bar hefur gerst og tn að dvelja í Danmörku, hefurjum guðfræðingum hefur veriðj mörgum þeirra hafi ef til vill leg-
hafa vestur um 'haf, fóru frá Is-
landi meðan stjórnmáladeilan við
Nes, Man.: —
Margrét Sveinsson................2,00
Mr. og Mrs- ThórCur BJarnason 6,25
ThórOur Bjarnason Jr...........1.®®
GuOmundur Thorkelsson............5.00
Mrs. S. Magnússon................®.50
Jónatan Jónsson..................I'00
Mr- og Mrs. Jóhann Arason
Mr- og Mrs. Sigurbjörn Hallgrlms-
........................l.°°
með þvi, sem þar hefur gerst og , - . - ...
bað er þeim aðallega að þakka,! utvegað þeim dvalarstaði þar út í. boðiö að koma til Danmerkur í ið nokkuð þungur hugur til Dana
að nokkur þekking um landið og sveit- # Pa hefir Það haft skrif-|sama skyni. Auk þess hefur
þjóðina hefur breiðst út. Jafnvel! stofu 1 Kupmannahöfn, þar seni deild verið stofnuð á íslandi, er
náfrændur vorir á Norðurlöndum1 upplýsingar eru gefnar og mönn-
vita mjög lítið um íslenzku þjóð- uni ldðbeint bæði íslendingum
Og ekki er ólíklegt,
vinnur í sambandi við höfuðdeila-
ina dönsku Formaðut' félagsins
og Dönum, og hefur sú skrifstofa j er Sjálandsbiskup Osteafeld og í
orðið eins konar samkomustaður j stjórninni sitja margir af at-
Fé-
nokkuð eldi eptir af því hjá ^>n ^ Mrs
ar.
tveim
grendinni vel efnaðir griparækt*
ar bændur. önnur járnbrautar
lína liggur um fimmtíu mílur
þaðan frá, til Spirit River þorps
ins. Staðhættir í Spirit River
héraðinu, mega heita þeir sömu og ina annað en það sem þeir hafa
u.nhverfis Eamonton McLenn-| heyrt um fombókmentir vorar. _ (
an —Spirit River brautin ligguri (slendingar sjálfir ihafa látið þetta fyrir íslendinga þar í bænum, og, kvæðamestu klerkum Dana.
■•i! ve*turs og inn i Pouce Coups líg-gja sér í léttu rúmi, og nú eri ma vera, þegar félaginu vex meira iagið gefur út fjórðungsrit l'ítið', var
héraðið. t suður frá Sp«rit Ri-J sá maður fallinn frá, sem mestl fiskur hrygg, að það geti kom-j (Meddelelser) og auk ;þess við og , Dana og íslendinga tekið stakka-
ið upp húsi, eða haldið stóra i-
út af því.
að
þeim ennþá; að minsta kosti þyk-
ist eg stundum hafa rekið mig á
það ‘ 4 vestur-islenzkum .blöðum.
En nú er breytt frá þvlí sem áð-
ur var. Síðan sjálfstæðismálíð
á enda kljáð hafa viðskifti
vioir: —
Mrs. Ingibjörg Sigvaldason ..
Miss Anna Sigvaldason...........l.°°
Mr. og Mrs. Jakob Sigvaldason .. 1.00
0g Mrs- Magnús Friðriksson 3,35
Mrs. Elln Floyd.................5'°°
Mr og Mrs. Franklin Pétursson .. 2.00
Sigfús Pétursson................
Miss Thora Finnsson.............1-®®
Jón SigurCsson..................l'°®
Mr. og Mrs. Magnús Jónasson .. 5,00
FT
Arborg. Man-: —
Mrs Jóhanna Erlendsson .. , • 2.00
Mr. og Mrs. S. E. Sigvaldason .. 2,00
Mrs S. ..........................l'°®
Magnús SigurOsson................5'®®
Mr og Mrs. GuOm. Borgfjörð .... 1.00
Mr. og Mrs. Eiríkur Jóhannsson 1.00
.. ónefndur................... •• s,®o
1,00 Mr- og Mrs. Magnús Mýrdal .. .. Z.oo
Mrs. K. J Sveinsson.............® 5®
Mrs. E. Thorvaldson.............1'®®
Mrs. Dýrunn Arnason.............0 50
Jóhann Magnússon.................l1'®
Mrs- Sæunn Anderson.............2.00
Mr og Mrs. Jón Björnsson .. .. 1.00
Mr. og Mrs. Metúsalem Jónsson .. 1,°0
Jónas ..........................l-°®
Mr. og Mrs. GuOmundur Johnson 1,00
Mr- og Mrs. G- B. BJömsson .. .. 1.00
Mr. og Mrs. Jón Karvelsson .. .. l.®°
Ragnar Karvelsson...............l.°®
Snæbjörn S- Johnson.............2,00
Friðrik Nelson
1.00
Miss Hólmfríður...............1>°®
Mra P- S. Guðmundsson........2,00
ver, liýgur 50 œílra löng járn- og beat hefur útbreitt þekking-j 10 UPP husi, eða haldið stora í-j við smábæklinga eins og þann setn
brautarlína til Grand Prairie, semj una á landinu, og það er porvald- huð fyrir þess konar, með bóka-j Thórdur Tómasson reit um kirkj-
hefur Það haft sýningu á verkum is-
lenzkra málara (í marz 1920) og
er stæistí hærinn í Peace Riverj ur Thoroddsen. prátt fyrir all- [ safni og lestrarstofu.
bygðarlaginu. Er
þar all þéttbýlt. Innan uim ak- j fjárveitingarvaldið eða stjórnin
uryrkju svæðin, er iþó nokkuð af, íalenzka lítið gert í þessa átt,
griparæktarbýlum og norðan við, þ6tt stjórnir stærri þjóða leggi
ána kringum Fort Vermilion, er j óspart fé til slíks. Eitthvað þess
griparæktinni óðum að miða á-! k,0na.r vakti samt óljóst fyrir þing,_
fram. j inU( þegar það gerði viðskifta-
Peace River héraðið byggist nú ráðanautinn sæla út af örkinni
óðfluga. Eru iþar góðir skólar ogj hérna á árunum, en það er kunn-^
nokkur vel útbúin siúkrahús. ara en fra þurfi að seSja> a5 sú
kostuð af almannafé.
pá hefur
una á íslandi og danskan krist-
inlýð (1919).
, ... .. , , pað stærsta rit sem félagið hef-
'boðið trl samsóngva þar sem heyra .r er kirkjusaga íslands
mátti íslenzka songllst — '
peir lesendur Lögbergs, er æskja
kynnu frekari upplýsinga um
Canada, geta snúið sér bréflega
til ritstjórans, J. J Bíldfells, Col-
•imbia Building, William Ave. og
•Sherbrooke St., Winnipeg, Mani-
toba.
Islendingar og Danir.
för varð hvorki til fjár né frama.
iMönnum hefur ef til vill aldrei
verið það ljósara en nú á síðustu
tímum, einkum eptir ófriðinn
mikla, að skilyrðið fyrir sam-
vinnu meðal þjóðanna og vinsam-
legum viðskipfum er, að þær þekki
hver aðra nokkurn veginn vel. Á
liðnum itímum ihafa mörg glappa-
skotin verið gerð og mörg víxl-
sporin stigin af vanþekkingu
málsaðilanna hvor á öðruan. Og
þetta má ékki hvað sízt heimfæra
upp á lsland og Danmörku. pótt
Danir og íslendingar hafi nú
, . _ ,0Jf }s i frá siðabótinni fram á vora daga,
lenzka songmenn. Fyrirlestra, ^^ . dönflku af Jóni bisku j
hefur það lat.ð -halda ^ðsvegar: Helgasyni j,etta er hið þarfasta
ut um Danmorku; sumpart hafa; ^
danskir menn haldið þá eða Is- **-
lendingar, sem komið hafa heim-
an að til þess, svo sem Jón bisk-
up Helgason, og nú síðastliðið
sumar Guðmundur prófessor
Finnbogason. Einnig hefur það
sent danska fræðimenn til ís-
lands til fyrirlestrahalds. Sum-
arjð 1921 fór þangað á vegum fé-
lagsins prófessor Vilhelm Ander-
sen, einn hinn snjallasti af kritik-
urum og rithöfundum Dana. Hélt
hann fyrirlestra og upplestra í
Lega íslands veldur því, að
náin samvinna við aðrar Norður-
landaþjóðir er næsta erfið, en þó verið undir einni stjórn nálega
er þangað skyldast að leita fyrir
íslandinga. Landfræðislega séð
væri samvinna og viðskifti við
Englendinga að mun auðveldari,
en mál þeirra er fjarskyldara ís-
lenzkunni og mennángin frá-
'brugðnari. Svo ef íslendingar höfðu með íslandsmál að gera
skiftum, svo að það sem á yfir-
borðinu virtist aðskilja þá (sem
sé aðskilnaður stjómmálanna)
hefur í rauninni tengt þá nánar
saman. Pólitíkin er æfinlega
viðsjárgripur, ekki sízt nú á tím-
um, þegar allir fást við 'hana og
geta varla um annað hugsað og
talað. Hún er stundum þrándur
í götu fyrir öðrum framkvæmd-
... ,. ... , . um, sem oft eru meira virði og
um utlendingum, er donsku le°a,i ’ . , ,
. ,, ...I f , varanlegri en hun. pað er þvi
heldur lika sjalfum íslendingu 1, ,
, , „ . . .1 » gott þegar politisku bylgjurnar
þvi að svo ervnu okkur fanð, að / 6 J______________i: __ínV
ekki eigum við á vorri tungu sögu j
íslenzku kirkjunnar. pó 'hefur|
áður kirkjusaga verið rituð afi , ,
íslendingum, því að til er hin >)óðarigunnn( sem er nuna ^i-
Geysir, Man.: —
Thomas Björnsson...............5>®°
Felix Sigmundsson..............1>®°
Mr ok Mrs. Sigmundur Gunnars-
..................2.00
Albert Sigursteinsson 5,00
Mr. og Mrs J. P. Vatnsdal.......1.00
BJarni BJarnason................l.°®
Margrét Bjarnason...............1>®°
Valtýr Friðriksson ............. 1-OV
ónefnd .. .. ...................®’55
Jösef Guttormsson...............2,00 ------ _
Mr. og Mrs- Lárus Pálsson .. .. 5,00. Mr og Mrs. Sigurjön SigurOsson 5,00
ónefnd.........................I'00 I Mr. og Mrs- Ingimar Ingjaldsson 5,00
Mr. og Mrs. Páll Jónsson .. .. •• 2,00 Lárus GuCmundsson............l.°®
Mr. og Mrs- Vilhelm Pálsson . . .. 3,00 Mr. og Mrs Arni Bjamason .. .. 1.00
Mrs. Thorbjörg GuOmundsson .. l.ft® j Mr. og Mrs. Björn Sigvaldason 5,00
ónefndur.........................................I’00 P. S- ÆuOmundsson 0 °®
Vinkona skólans............... • 5'001 Jón J. Johnson................5.°®
Kristin Skúiason...............4'00: Mr og Mrs Edw. L Johnson 5,00
Jón Skúlason...................l.°° Mr og Mrs. Thorarinn Glslason 1,00
Mrs- E. Benjamlnsson...........,• ‘ Mr. og Mrs. Thorgrlmur Pálsson 2,00
Mra HólmfrlCur Brynjólfsson .. 1,0 M Mrs. Jöhann P- Sæmunds-
Mr. og Mrs Skúli Skúlason .. .. I"5 : son ................í.oO
Miss Kristln Brynjólfsson......5.00 Mrg 'óuCbjörg Einarsson..........1,00
lægir, svo menn geti fengist við
það sem sameinar þjóðirnar , en
ekki sundrar þeim. pað er
Mr. og Mrs. SigurCur FriOfinnsson 2,00
Bifröst, Man.: —
Mr og Mra Jón GuOmundsson .. 2,00
Mr- og Mrs. GuOm. Bergmann .. 1,00
ónefndur.......................1,09
Mr. og Mrs. Trausti Vigfússon .. 2,00
Mr. og Mrs- Hallur ThorvarOsson 2,00
Erlendur Erlendsson............2,00
Mr. og Mrs. Sigmundur Jólfanns-
í sex hundruð ár hafa þeir eigin-
lega ekkert lœrt að þekkja ihvorir
aðra, og hefur það einatt valdið
ekki litlum vandræðum á þessuib
sex öldum. Jafnvel þeir Danir,
er sátu í stjórnarsessinum og
köstuðu sér á þá sveif, er hætt
við að þeir töpuðu fótfestunni í
fortíðarmenningu sinni, og þjóð-
ermið færi í ringulreið. Sízt vil
eg segja neitt gegn enskri menn-
ingu, en sterk áhrif frá 'henni,
gætu gert íslendinga hálfenska,
og þá slitnaði sambandið við Norð-
urlönd, og þeir yrðu að (byggja
sér nýjan grundvöll eða smá sam-
an ihverfa algerlega inn í ensku-
mælandi flo.kkinn. pjóð, sem
skiptir um imenningu, andlega og
Mkamlega, glatar jafnaðarlegast
einkennum þeim, sem gerðu hana
að sérstakri þjóð, og það þarf
langan tíma til þess að 'hún vinni
eér önnur séreinkenni, ef henni
nokikru ainni tekst það núna á
þessum tímum, þegar samgöng-
urnar eru svo tíðar og auðveld-
ar. Hættan er meiri fyrir íslend_
inga en fyrir flestar aðrar þjóðir,
sakir faeftarinnar og ihve lítið þeir
geta lagt af mörkuon til nútíðar-
menningarinnar. — pað er kunrn-
ara en fná þUrfi að segja( að það
sem hefir ger.t íslendinga að sir-
stakri iþjóð í fyrstu og varðveitt
þjóðernið, er einmitt fjarlægð frá
öðrum lön'dum, og svo það, að þeg-
ar þeír mistu sjálfstæði sitt, urfiu
þeir háðir náskyldri þjöð; og hvað
sem annars má segja um stjórn
eða óstjórn Dana á íslandi, þá
þrengðu þeir aldrei vísvitandi eða
af ásettu ráði að þjóðerninu, eða
reyndu 6 neinn hátt' að útrýma
tungunni eða Menzkum alðum.
höfðu vilst að ölluim jafnaði litla
þekkingu á þeim og hag íslanda
yfir ihöfuð, og þegar svo var, þá
var varla við því að búast, að aðr-
ir danskir menn og konur vissu
meira. Uppá síðkastið hefur ver-
ið reynt að ráða bót á þessu með
ýmsu móti. Um aldamótin síð-
ustu fóru danskir stúdentar il stór-
um hóp til íslands, þingmenn ís-
lenzkir hafa farið í heimboð í
Danimerkur og tvisvar hefur á
Reykjavík og á Akureyri, og var
mikil aðsókn að þeim, enda voru
þeir ágætir afi efni og skemti-
lega fluttir.
En jafnframt öllu þessu hefur
félagið einnig fengist mikið við
bókaútgáfu, bæði á dönsku og ís-
lenzku. Árið 1918 kom út bók um
ísland og lslendinga (Island.
Streiflys over Land og Folk) og
voru þar ritgerðir um lífskjör
manna á íslandi eftir Meyer Bene-
dictsen, um íslenzkar bókmentir
og íslenzka kirkju- og kristnilíf
eftir Arne Möller, auk þess nokk-
uð eftir Finn Jónsson, kvæði ept-
stóra kirkjusaga Finns biskups
(fram að 1740) og áfra—hald
hennar eptir Pétur biskup, sem
nær til 1840, en þetta er alt á
latínu og því fáir, sem aðgang
hafa að því. Nýlega hafa að
vísu verið gefnar út Biskupa-
sögur séra Jóns Halldórssonar í
Hvítárdal, og eru þasr að mörgu
leyfi gott og fróðlegt rit, en þó
mœtti ýmsu þar við bæta og margt
leiðrétta, svo að vist væri það j
þakkarvert, að einhver tæki sig:
til og ritaði kirkjusögu á ís-j
lenzku. En eg tel sjálfsagt, e?
ekki hefði dansk-islenzka kirkju-
nefndin verið til, þá hefði að lík-
iegasta hætta evrópisku menning-
unni, og heill og heiður sé þeim,
sem vinna að því að jafna hann
og eyða honum. pað er þetta,
sem íslendingar og Danir hafa
verið að vinna að áín í milli á síð-
ustu (árum, og eg 'hefi viljað með
grein, þessari benda 'löndum okk-
ar hér vestra á það.
Halldór HermannaMn.
Gjafir til
Jóns Bjarnasonar skóla
SafnatS af séra R. Marteinssyni
I Gimil: —
Mrs. Ingibjörg Jakobssan .. .. 1,00
Helgi Jakobsson......... . .. .. 1,90
Burnaley, B. C.: —
SigurOur Jðhannsson .. .........1,00
Haas, Man.: —
Mrs. A- GuOmundsson ...........2,00
Gull Lake, Sask.: —
Tno'Jóhann Stefánson ............ 1.00
..............................I'00 i
HJálmar Jðhannesson...........ll0° i Hnausa, Mon.: —
Mrs. G- Sigmundsson...........2,00
Framnes, Man : — - - I Winnipeg.: —
ónefndur......................1>®° ;
Mrs- SigrlOur GuOmundsson .. .. 1,16
Mr. og Mrs. Thorgrímur SigurOs-
..............................1'®®
Jakob BJömsson................1.0®
Mr. og Mrs- G. S. GuOmundsson 4.00
Miss SigríOur Ingjaldson......1,00
ónefnd........................l.®°
Mr og Mrs. BJÖrn BJömsson .. .. 5,00
W- A. Davidson.................5,90
Til samans:
$414,b9
Fyrir hönd skólaráðsins leyfi
eg mér að þakka einlæglega.
B. W- Melsted,
gjaldkeri skðlans.
indum ekki 'þessi saga Jóns bisk
ups komið á prent, og væri það i Mr. og Mrs. Gisii Sveisson
verk nefndarinnar góðra gjalda| GuOmundsson^ *>-
vert þó hún ihefði ekki annað gert. j Mrs. GuOrún Johnson .. ....i,oo
pað er engum efa undirorpið, að1 Mr. og Mrs. Pétur Magnússon .. 6,oo
ir €unnar Gunnarsson, og smá- ,hún getur léti8 margt annað gottj ^a°| .'.' .'.' X
af sér leiða. Kjrkjusögu JÓnsjMrs. Ingibjörg Freemanson .. .. 1,00
biskups mætti margt segja tiljMrs. Heiga GuOmundsson.............1,00
, . . , ... *. t. _ i Mr- °S Mrs. Th. ThorOarson .. .. 4,00
lofs og ems ymislegt að henní | Mr og Mrs xhórCur isfjörS .. .. 2,00
finna, en til þess er ekki pláss hér j Capt. og Mrs. J. stevens..6,oo
sem stendur. Yfir höfuð er það! Mrs- J' H- St®vens
þessari öld konungurinn farið til
fslandá með fylgd stórri. Alt
þetta hefur haft talsverða þýð-
ingu til skilningsauka. pá var og
Atlanzhafseyja félagið stofnað,
sem fjallaði jim allar dönsku ný-
lendurnar eða hjálendurnar en,
flestir íslendingar unnu því fé-
lagi lítt; þeir þóttust þar settir
á bekk með svertingjum og Eski-
móum og töldu það lítinn sæmd-
arauka. Við íslendingar erum
talsverðir stórfbokkar og viljurn
heldur vera með meirf en minn ;
mönnum, og hefur það einatt sært
tilfinningar okkar að vera taldir
með öðrum hjálendulýð Dana
Nú hygg eg að Atlanzlhafseyja
félagið sé dottið úr sögunni, svo
að ekki þarf lengur að ergja sig
yfir því. Eg held samt, að það
hafi gert lslandi meira gagn en
ógagn, þegar öllu er ú botninn
hvolft, svo að um það má líklega
nota ítalska málsháttinn, að djöf-
ullinn hafi verið málaður svart-
esga eftir Jóhann Sigurjónsson.
Næsta ár kom út allstór bók með
úrvali íslenzkra kvæða í danskri
jýðingu eptir Olaf Hansen
(Udvalgte islandske Digte fra det
19de Aarhundrede). pá hefur
?að gefið út smápésa um íslenzk
efni, mjög alþýðlega ritaða og
eru þeir seldir við lágu verði,
Meðal þeirra má nefna fyrirlestrá
um endurvakningu íslendinga á
18. og 19. öld eptir Jón biskup
Helgason; ágrip af sögu íslenzkr-
ar tungu, yfirlit yfir sögu alþing-
is og um íslenzkar sögur eptir
Finn Jónsson; um íslenzka söng-
list og sönglíf eftir Holg. Wiche
um fjárhagsástand á íslandi og
framtíðarhorfur eptir Th. Tulin-
íus; um íslenzkan landbúnað ep
ir Valtýr Stefánsson; yfirlit yf-
ir sögu lslands eptir Meyer Bene-
dictsen; um nýjasta skáldskap íá-
lendinga eptir Arne Möller; um
Vestur-íslendinga, o. fl. Og svo
lítur út sem félagið ætili sér að
gefa út litla árbók um það sem
viðber á íslandi, og kom sú fyrsta
út fyrir árið 1921,
En það gefur llka út bækur
íslenzku um Danmörku og döns
málefni. Af þeim má sérstak
lega nefna ritgerðasafnið um
Danmörku eptir 1864; það rita
ari en hann var I raun og veru. ýmsir danskir menn og fjallar
1,00
. i Mr®- Anna Jóhannsson............3,44
góð bók, og eins og þegar hefur | Mra> Anna s Einar8Son..............3,00
verið tekið fram, hin þarfasta. : Kristján Einarsson................10.00
í sambandi við þetta má geta I he“ i.' ” “ K
bess, að mörg merki þess sjast, 1 önefnu............................2,00
FálseEconomy.
cost theFarmers
MILLIOmDOLLARS
LastYear
í September, Oktoóber og Nðvember,
hveitis gerS afturræk vegna myglu, og
seldist loks lOc. neOan viS markaðsverS.
The North West Grain Dealers’ Asso-
ciation áætlaOi uppskeruna 1922, 17.9
mæla á ekru liverju.
að nú sé nýíslenzkum bókmentum
meiri gaumur gefin í Danmörku
en nokkru sinni áður. Og ein hin
merkilegasta bók, sem um langan
aldur hefur verið skrifuð um bök-
mentir vorar frá seinni tímum,
FriOfinnur Einarsson.............6,00
KristjfLn Kernested..............1,00
óli Jösephson....................1,00
Mrs. Elln Scheving...............2.00
L&rus Freeman .. ................2,00
B F. Olson.......................2.00
Mr- og Mrs. Frlmann Jönasson .. 2,00
Mr. og Mrs. Sigurdur KristJ&nsson 6.00
|CTANDARn
I?Bmaldehyd|
►
KILLS
SHUT
Ef þessa úrs uppskera myglar, þfi. tapar þú
$1.79 & ekrun.nl. Eitt cent á mælirinn nægir
tu að nota formaidehyde viS útsæOiC.
Sé uppskera 17.9t og tvo mæla þarf til út-
sæSis I ekruna. þá kostar tryggingi^ yOur
gegn $1.79 tapi aOeins einn nlunda úr centi
og auk þess ffi.10 þér meiri uppskeru.
Standard Chemical Oo. Ltd.
Montreal WINNIPSO Toronto
THE TEAR.
By Kristján Jónsson.
Thou fount, where sweetest solace flows ,
O, silver-sparkling tear!
That bearest ibalm for countless woes
And curest sores severe.
Forsake me never, that I pray,
Nor, love-born tear! depart,
That sorrows pang doest bear away,
Though bleed the wounded heart.
Mjy heart illumes with light divine
/Whene’r I weep with grief;
But God, He tells those tears of mine:
I trust—and find relief.
Christopher Johnston.
KOLA
SPURSM ÁLIÐ
er eltt af þeim, sem þarf aS
komast fyrir um, og þvl ekkl þfi.
strax? pa8 borgar sig ekki a8
bl6a. LAtiO oss rfiOa fram úr
því meS þvl aS fylla kolaskotln
ySar meC bezfu kolum, sem
nokkru sinni komu úr n&mu.
Pá verSiS þjer rðlegri, svo veSur
og veSrabrlgSi gera engan mun
fyrir ySuur.
THE WINNIPEG StJPPI.Y AND FtJED CO., LTD.
Aðal-Skrifstofa: 265 Portnge Ave., Avenue Biock l'hone N-7615