Lögberg - 25.09.1924, Blaðsíða 1

Það er til myndasmiÖur
í borginni
W. W. ROBSON
Sendið mynd af yður til Islands fyrir jólin.
KENNEDY 8L0G. 317 Portage Ave. Mót Eaton
35. ARGANGUR
Canada.
H. A. MoKeown, hæstaréttar-
dómari í Nw Brunswick, hefir ver-
ið r.kipaður forseti járnbrautar-
ráðsins í Canada, í stað Hon F. B.
Carvells, sem fyrir nokkru er lát-
inn.
*. * *
Edvin L. Newcomlbe, aðstoðar-
dómsmálaráðgjafi sambands-
stjórnarinnar hefir verið skipaður
dómari í hæsta rétti Canada.
D. W. Sutherland, íborgarstjóri
í Kelowna, hefir í einu hljóði verið
útnefndur merkisberi frjálslynda-
flokksins við aukakosningu þá til
sambandsþingsins, sem fram á að
fara í Yale kjördæminu í Britisih
Oolumibia, innan skamms.
* * *
Um þrjátíu lögmenn frá 'hinum
ýmsu fylkjum, eru staddir í Ott-
awa um þessar mundir til þess að
berjast með á móti sumum ákvæð-
um Crow’s Nest flutningsgjalda-
taxtans.
Hon. Edward Brown, fyrrum
fjármálaráðgjafi Norrisstjórnar-
innar í Manitoba, hefir verið skip-
aður meðlimur járnbrautarráðs-
ins í stað James Stewart, er ný-
lega sagði sýslan þeirri lausri.
* * *
Bæjarstjórnin í iMontreal, hefir
fyrirskipað stranga rannsókn á
allri háttsemi lögreglunnar þar í
borginni upp á síðkastið. Einn bæj
arfulltrúanna bar nýlega fram
kæru þess efnis að lögreglan hefði
Ihaldið ihlífiskildi yfir ólifnaðar-
húsum og eins að hún ihefði látið
afskiftalausa atför stigamanna að
sendimanni Hochelaga^bankans er
flutti peninga milli útibúa og
var myrtur. Kveðst bæjarfuiltrúf
geta sannað þessar kærur nær isem
vera vilji. Rannsóknina fram
kvæmir Coderre dómari.
* * *
Rannsókninni í máli Ocean G.
Smitlh, fyrrum aðalreikningshald-
ara Home-bankans, þess er sak-
aður var um að hafa gefið stjórn-
inni faisaðar skýrslur um hag
téðrar peningastofnunar, er enn
eigi lokið. Mr. Smith kveðst ein-
ungp hafa undirskrifað og af-
greitt skýrslurnar í þeirri trú, að
þær væru sannleikanum sam-
kvæmar. Hann hefði aldrei verið
kvaddur til ráðagerðartí sambandl
við -lán og tryggingar og hefði sér
iþví verið ókunnugt um með öllu,
hvað fram fór á bak við tjöldin.
# * •
iMeGill, háskólinn í Montreal
verður hundrað ára Ihinn 6. oktö-
ber næstkomandi. Verður atburð-
arins minst með viðeigandi hátíða-
höldum.
* # #
Fyrsta frosts á yfirstandandi
hausti varð vart í Suður-Alberta,
aðfaranótt síðastliðins laugar-
dags. Ekki er þess getið að tjón
hafi af Ihlotist.
Á * * *
'Hal McGiverin, einn af þing-
miönnum frjá\'slynda flokksins
fyrir Ottawa-iborg, hefir verið
svarinn inn, sem ráðgjafi Mc
Kenzie Kingstjórnarinnar, án þess
þó að veita nokkurri ákveðinni
stjórnardeild forstöðu fyrst um
«inn. Þykir líklegt að honum verði
falin á hendur forysta póstmála-
ráðuneytisins í því falli að Hon.
Chaa-les Murphy láti af því em-
bætti sem fullyrt er að verða muni
áður en langt um líður, með því að
bei-lsu hans kvað stöðugt fara
hnignandi.
* * *
David Campbell, sá er síðan í
fyrra vetur hefir verið að rann-
saka kolasölu til herbúðanna í
Winnipeg telur ósæmilegt athæfi
hafa átt ,sér stað af hálfu ýmsra
þeirra kolakaupmanna, er ibyrgðir
seldu téðum stofnunum, með öðr-
um orðum, að verri tegundir og
minni vigt hafi verið útilátin, en
samningar gerðu ráð fyrir.
* * *
Jarðfræðingar, sm verið hafa á
ferð um Alberta fylki undanfar-
andi, þykjast hafa komist að þeirri
niðurstöðu, að miklu sé meira um
kol í fylkinu en menn hingað til
hafi gert sér í hugarlund.
* # *
Þriðja yfirheyrslan í máli Del-
orme prests í Montreal, þess er
sakaður er um, að hafa myrt hálf-
bróður sinn Raoul, hefst þann 8.
óktóber næstkomandi.
• • •
H. R. Dupis, forstjóri slysa og
lifsábyrðarfélags eins í Toronto,
telur Montrealborg vera háska-
legustu glæpamannamiðstöð í Can.
Innbrotsþjófnaði kvað hann vera
iþar tuttugu og fimm af hundraði
hærri en í Toronto.
T- * *
Kolaframleiðslan í Canada á ár-
inu 1923, nam 16,990,571 smál. til
móts við 15, 157, 421 árið þar á
undan. Mest var framleiðslan I
Alberta fylki.
Horfinn er fyrjr skömmu bæjar-
féhirðir í Hamilton, Ont. Er hann
salcaður um að hafa dregið undir
sig rúmar þrjátíu og tvær þús-
undir dala úr bæjarsjóði. Lögregl-
unni hafði ekki tekist að hafa
hendur í hári hans, er -síðast frétt-
ist.
* # #
Mrs. Annie Mlollock, að 64
Heaton Street hér í Iborginni heffr
verið dæmd í þriggja mánða fang-
elsi fyrir ólöglega vínsölu.
* * *
Rt. Hon. W. L. Mac Kenzie King
stjórnarformaður í Canada, kemur
hingað til borgarinnar þann 2. okt.
næstkomandi á för sinni um
Ve,sturlandið. Flytur hann ræður
í öllum helstu 'borgunum.
# * *
Tom Moore hefir verið endur-
kosinn forseti verkamannasa|n-
tkanna í Canáda á nýafstöðnu
ársþingi, höldnu í London, Ont.
P. M. Draper var endurkosinn til
ritara.
# # #
Dr. Jclhn Carruthers, þingmaður
frjálslynda flokksin.s í sambands-
þinginu fyrir East Algoma kjör-
dœmið í Ontario, er á ferð um
Vesturlandið um þessar mundir,
til þess meðal annars að kynna sér
með eigin augum ásigkomulag
Huds'or.kflóa-brautarnnar. Ætlar
hann alla leið til Port Nelson, ef
kringumstæður leyfa.
------o-------
Bandaríkin.
Nýlátinn er að heimili sínu að
Nörthport, Long Island, Adam
Willis Wagnalls, forstjóri Funk
og Wagnalls útgáfufélagsins.
* * *
Fregnir frá Fargo hinn 21. þ.
ni., telja Iþeim LaFollette og.
Wheeler vísan -sigur 1 North Dak.
við næstu forsetakosningar. All-
margir leiðandi menn meðal Re-
publicanaflokíksins þar í ríkinu
telja þó engan veginn áhugsandi
að Coolidge geti borið hærra hlut
með því að líklegt sé að allmarglr
úr flokki Demokrata muni veita
honum að málum.
* * *
Ofsaveður geysaði um Minne-
sota, og Dakotaríkin 'bæði hinn 21.
þ. m., er orsakaði mikið tjón. Fim-
tíu og fjórir menn biðu bana í
Wsconsin-ríkinu, og all-margir
limlestust. Um iþrjátíu manns létu
líf sitt annarstaðar í Mið- Vestur-
ríkjunum. Símasambönd og raf-
orkustöðvar færðust mjög úr lagi.
* * *
Nefnd sú af Bandaríkjamönnum
og Þjóðverjum, er haft hefir til
meðferðar skaðabótakröfur, er
stafa frá því er farþegjaskipinu
jLusitania’ var sökt, hefir veitt
$97,015 til æittingja ýmsra þeirra,
er létu lífið, er téð skip fór for-
görðum.
* * *
í ræðu, sem senator LaFollette
forsetaefni hins svonefnda fram-
sóknarflokks, flutti fyrir skömmu
í New York lýsti hann yfir þeirri
skioðun sinni, að báðir gömlu
stjórnmála'flokkarnir mundu
ldofna í smámola við næstu kosn-
ingar. Þjóðin væri fy-rir löngu orð-
in dauðþreytt á innantómum kosn-
ingaloforðum afturhaldsforsprakk
anna.
* # •
John W. Davis, forstaefni Demo-
katraflokksins hefir undanfarandi
verið á ferð um Iowa og Illinois-
rílcin. Hefir honum hvarvetna
verið tekið með fögnuði, eftir
blaðafregnum að dæma.
* * *
iSamuel G. Braton, dómari hefir
náð útnefningu til seriators af
hálfu Demokrata í New Mexlco-
ríkinu.
* * *
Bréfspjald með utanáskrift
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 25. SEPTEMBER 1924
NÚMER 3 9
Franks Walton í Elizabeth,, N. J.
sem sett ihafði verið í póst 30.
september árið 1908, er nýkomið
fram á aðalpósthúsinu i Chicago.
Sá, er 'bréfspjaldið átti að fá, Mr.
Walton, lést 1916.
* * *
Hermálaráðgjafi Bandaríkj-
anna, Weéks, hefir lýst yfir þvl,
að í því falli að amerísku flug-
mennirnir þeir er nýlega eru
komnir heim úr för sinni kringum
hnöttinn, hafi ibeðið fjárhagslegan
halla við ferð sína, þá bæti ríkls-
sjóður alt slíkt upp.
•» * *
Hinn 22. iþ. m. lést að Tacoma,
Washington, Iís. Telka Stanez-
ewski, 128 ára að aldri. Hún var
fædd 1796, ,sama árið og Adams
var kosinn annar forseti Banda-
ríkjanna.
* Je *
Ooolidge forseti hefir ákveðið
að skipa nefnd manna til þess að
rannsaka ástand landbúnaðarins \
Bandarikjunum.
* # •
Fregnir frá Butte, Montana,
hinn 22. þ. m. láta þess getið, að
varaforsetaefni þeirra LaFollette
sinna, senator Burton K. Wheeler,
sé stöðugt að tapa fylgi þar í rík-
inu. Einnig er mælt, að senator
Thomas F. Walsh, Demokrat, sá er
þjóðkunnastur varð út af rann-
sókn Teapot Dome hneykslisins
muni eiga fult í fangi með að ná
endurkosningu.
• • •
Fullyrt er að William McAdoo,
sem nú er um þær mundir að koma
heim úr Evrópuferð, muni koma
til Montana hið bráðasta til liðs
við senator Walsh og framjbjóð-
endur Demokrata í heild sinni þar
um slóðir.
------o—-----
Bretland.
Rt. Hon. Winston Spencer
Churchill fyrrum hermálaráðgjafi
í 'bræðingsstjórn þeirri, er Lloyd
George veitti forystu, hefir nú
opinberlega gengið inn í íhalds-
flokkinn brezka. Býður hann sig
nú fram til þingmensku af hálfu
þess flokks í West-Essex kjördæm-
inu. Fullyrt er að verkamanna-
flokkurinn muni einnig útnefna
þingmannsefni í kjördæmi þessu.
* * *
Uppskeran á Brétlandi hefir
víða brugðist al'lmjög, sakir vot-
viðra. Er hveiti víða svo skemt, að
það er talið óhæft til brauðgerð-
ar.
* * *
Sir William Sifton Branker, hef-
ir lýst yfir því ,að stjórn Breta
,hafi ákveðið að istofna til reglu-
bundinna flugferða milli Eng-
lands og Canada, eins fljótt og því
frekast verði við komið. Tæpast er
þó búist við að það komist í fram-
kvæmd fyr en eftir tvö til þrjú
ár.
* * *
Forseti neðri málstofunnar I
fore^ka þinginu hefir tilkynt, að
þinfeið komi saman hinn 30. þ. m.
Eitt þeirra mörgu vandamála ,er
bíða meðferðar þingsins, er landa-
mærafrumvarpið írska.
* * *
Sagt er að tólf ihundruð hjóna-
ákilnaðarmál, muni koma fyrir rétt
á Englandi í næstkomandi október
mánuði.
* # *
David LlyOd George hefir flutt
hverja ræðuna á fætur annarl
'bæði á Englandi og Wales og út-
húðað MacDonald-stjórninni fyrlr
samninga hennar við Rússland.
Er mælt að hann muni þess albú-
inn að greiða henni vantrau,sts-
yfirlýsingu með íhaldsmönnum út
úr máli þessu. Hverja afstöðu að
Heribert Asqnith muni taka, er
enn á huldu.
------o------
Djáknasamkoman.
Ágætlega hepnaðist samkoma sú,
sem getið var um í síðasta blaði að
djáknanefnd Fyrsta lút. safnaðar
ætlaði að halda til ágóða fyrir likn-
arstarf, og sem fram fór i kirkj-
unni á mánudagskvöldiö.
Samkoman var vel sótt og sam-
skotin munu hafa, numið nálega
tvö hundruð dollurum.
Skemtiskráin var góð. Með hijóð-
færaslætti skemti hljóðfæraflokkur
Sd.s'kólans, sem Stefán Sölvason
stendur fyrir. Einsöngva sungu
Mrs. Freda Jóhannesson og Paul
Bardal, en samsöng: Miss Thor-
olfsson, Mrs. Jóhapnesson, Mr.
Jóhannesson og Mr. Thorolfsson.
Tókst þetta alt prýðilega.
Aðal atriðið á skemtiskránni var
þó einkar skemtilegt og fróðlegt er-
indi, er Hjálmar A. Bergmann lög-
fræðingur flutti, um ferð sina til
Englands í sumar. Sumir segja,
að allar ferðasögur séu leiðinlegar.
Það er vitanlega fjarstæða. En það
er töluvert mikið til af þeim. Er-
indi það, er hér um ræðir, er áreið-
anlega sönnun fyrir því, að hægt er
að segja skemtilega frá ferðalagi.
Hjálmar Bergmann er að öllu
leyti alinn upp hér í landi og hef-
ir aldrei til íslands komið. En ís-
'lenzku talar hann þannig, að hver
sem hann heyrir, myndi hugsa, að
þessi maður væri. uppalinn og
mentaður á íslandi. , Þeir eru sjálf-
sagt fáir, sem tala prýðilega vel
og alveg jöinum höndum tvö mál,
eða fleiri; en Mr. Bergmann er á-
reiðanlega einn af þeim fáu.
-------o------
Dagbók Columbusar.
Nýlega er komin út á ensku dag-
bók Christophers Columbusar, þar
sem nákvæmlega er sagt frá fyrstu
ferð hans vestur um haf.
Árið 1820 fanst handrit þetta i
Madrid á Spánj, en týndist aftur
og hefir verið týnt þar til nú e'kki
fyrir löngu, að það fanst í þjóð-
skjalasafni ]iar.
Það hefir mikið verið ritað um
sig’lingar Columbusar vestur um
haf, og hefir því verið haldið fram
og er haldið fram enn, að sjálfur
hafi hann ekki vitað, hvert ferð-
inni var heitið, er hann lét úr höfn
frá Palos á Spáni 3. ágúst 1492.
Menn hafa hvað eftir annað verið
mintir á, og það eru þeir líka gerð-
ir í sambandi við þessa útgáfu, að
þegar hugsað sé um þann atburð,
þá skuli mern minnast ])ess, að
Christopher Columbus hafi sjálfur
ekki haft minstu hugmynd um hvert
hann var að fara, er hann lagði
upp í þá ferð. Sumir hafa verið
að giska á, að hann muni hafa
hugsað sér að halda til Cathay
JKínaJ, eða til gulleyjunnar Cip-
ango JJajian). En slíkt er næsta
ólíklegt.
Hitt er líklegi 1, að Columbus
hafi verið ákveðinn í því, hvert að
hann ætlaði að fara—að harin hafi
beint farið að leita að Vínlandi, er
hann var að sjálfsögðu búinn að fá
fregnir um að fundist hefði. Þó sá
fundur liafi þá nokkuð.verið far-
inn af fyrnast hjá fjöldanum, þá
voru þó glöggar sögur til um sigl-
ingar íslendinga til Vínlands, og
þy'kir nú sannað, að Columbus hafi
vitað nákvæmlega um þær, áður en
hann fór á stað. Enda bendir ým-
islegt á, að hann hafi átt von á að
finna land einmitt á því svæði, sem
hann fann það, svo sem það, að
lítil von var til þess, að skipshafn-
irnar inundu endast til þess að leita
uppi sjóleiðir tií Austurlanda.
Hann hefir hlotíð að eiga von á
löndurn nær. F.nda reyndist það
svo, þvi í dgabók þessari segir frá
hinni vaxandi óánægju skipverja,
þegar eftir minna en tveggja inán-
aða útivist, að mjög er óliklegt að
hann hefði getað haldið áfram
mikið lengur, ef land hefði ekki
fundist.
Dagbók þessi er skrifuð af Col-
umbusi sjájfum og félaga hans,
Los Cases. Kafli sá, er hér fylgir,
er ritaður af hinum síðarnefnda.
“Fimtudaginn 11. október stýrð^
um við í vestur-suðvestur, og var
sjógangur meiri en við höfðum
nokkurn tíma mætt ! áður á ferð-
inni. Sáum við “pardeles” og þara
nálægt einu skipinu. Mennirn-
ir á Pinta fsvo hét eitt skipiðj, sáu
reyrlegg og tré. Þeir náðu einnig
mjórri spýtu, sem leit út að hafa
verið tegld til með eggjárni, broti
af reyrlegg og fjöl. Mennirnir á
Nina (svo hét annað s'kip þeirra)
sáu fleiri merki til lands, þar á
meðal ' viðargreinar með rauðum
berjum á.
“Við þessi merki um land urðu
þeir allir glaðari og sigldu þann
dag til sólarlags tuttugu og sjö
sjómílur. Eftir sólarlag' var hald-
ið áfram sömu stefnu til vesturs,
og sigldum við tvær mílur *á klukku-
timanutn þar til klukkan tvö eftir
miðnætti, og höfðum við þá farið
níutíu rnilur. En af því að Pinta
var fljótskreiðust, urðu mennirn-
ir á henni fyrstir til þess að sjá
land og gefa merki um það, sem
um hafði verið talað. Maður sá,
sem fyrstur sá landið, hét Rodrigo
de Triana. En klukkan tíu um
kveldið hélt Colutnbus að hann
hefði sjálfur séð ljósi bregða fyrir,
en það var svo lítið og dauft, að
hann var ekki klár í sinni sök og
þess vegna ekki viss um, að þar
væri um land að ræða. Hann kall-
aði á Pero Gutierrez, flotaumsjón-
armann konungs, og fanst honum.
að hann sjá það lika. Hann kall-
aði og á Rodrigo Sanchez frá Se-
govia, sem konungur og drotning
höfðu sent sem aðal umsjónarmann
eða bryta, og kvaðst hann ekki sjá
neitt þess háttar.
Aftur fanst Columbusi, að hann
sæi Ijósið tvisvar eða þrisvar og
virtist honum það ganga upp og
niður og vera á stærð við ljós á
vaxkerti; og þó hann þyrði ekki að
kveða upp úr með landfund, þá'
þótti hðnum og fleirum þetta merki
um, að land væri i nánd. Og eft-
ir að “salve” ('kvöldbæn, eða kveld-
sálmurj hafði verið um hönd haft,
eins og vant var að gjöra, bað Col-
umbus mennina, sem á vakt voru,
að gefa nánar gætur að landi, og
hverjum, sem fyrstur sæi ])að, lof-
aði hann silkitreyju að gjöf, auk
Iauna þeirra, sem konungur og
drotning höfðu heitið, sem voru
tíu þúsund maravedis á ári, eins
lengi og sá lifði, sem landið fyndi.
Klukkan tvö nm morguninn sást
land í tveggja mílna fjarlgð. Þá
voru seglin tekin niður, nema rá-
seglið og beðið til morguns. Þeg-
ar birti sáum viÖ að við vorum
nærri eyju einni, sem á Indíana
máli nefndist Guanahani (sem
menn halda að sé Tucks eyjan ná- j
lægt CubaJ.
Skipverjar sáu brátt fólk á eynni 1
og var það nakið, og lenti Colum-j
bus ásamt Nartift Alonzo Pinson;
og Vincent Janes bróður hans, sem j
var kafteinn á Nina, í bát við j
eyna. Columbus hélt á hfnum kon- j
ungshjónanna sitt livoru megin við |
um fánanum hvor, sem á var grænn
kross, sem öll skipin höfðu siglt
undir, og voru upphafsstafir, kon- j
ungshjónanna sitt 'hvoru megin við
krossinn, og var kóróna yfir hverj-
um staf. Þegar þeir stigu á land, j
sáu þeir græn tré, læki og margar j
tegundir ávaxta. Columbus krafði j
þá Rodrigo de Escovedo lögreglu-j
stjóra ferðarinnar, og Rodrigo San-1
chez frá Segovia, að hann næmij
þessa eyju til handa konungi sín-j
um og drotningu.
------o-------
Fjallkonan í Blaine Fjallkonan i Winnipegosis
Mrs. Matthildur Svelnsson.
Mrs. Petronella Björnsdóttir
Crowford.
fslendingadagurinn í Blaine Ritstjóri Lögbergs! Kæri vinur!
hepnaðist mjög vel í sumar. Þ-:kk frá mér og fslendingum
Fjöldi fólks sótti 'skemtunina, , , , . . . . r ..
* .* . , , , ■ herna 1 Winmpegosis fyrir Log-
veðnð var eins og það oftast er
hér á sumrin alveg yndislegt. óerg, sem er vanalega fimtudags-
Staðurinn var þægilegur, fólkið gestur hjá okkur, og fyrir von-
var í góðu skapi og skáldin og j 'brygðum þykjumst við verða, ef
ræðumennirnir voru í iréttri stemn- það dvelur komu sína til laugar-
ingu. Fjallkonan Mrs. Matthildur; dags. A þessu 'sérðu að okkur þyk-
Sveins'son sómdi ,sér ágætlega jr vænt um það og þráum komu
ibæði að iþví er búping og fram- I þess.
komu snertir.
Vonandi að strandarbúar haldl E* landarnir hérna lékum á
áfram með íslendingadgshald a aBs°ddi í sumar þegar við lásum
hverju sumri héðan af. Það gerir i um sigurför ykkar á 50 ára af-
þeim gott að koma saman og mæli Winnipeg, það sat vel á vík-
skemta sér einu sinni á ári og það inga'skipinu að hljóta sigurverð-
er vel við eigandi að minnast ætt- j launin. Þið gátuð með sanni sagt
land'sins sem verið hefir vagga j eins og Hjálmar Hugumstóri:
vor eða feðra vorra. ,
“Að nú vinning áttum vér yfir-
Myndin, sem þessum línum
gnæfanlegan.’’
Frá Færeyingum.
Færeyingar eru smámsaman að j
koma út ritningunni á móðurmáll j
sínu. Fyrir nál. 20 árum kom Jú-
hannesarguðspjall út, vasaútgáfa
með myndum, orðið ófáanlegt
fyrir löngu, ibiblíúfélag í Lundún-
um kostaði útgáfuna.
Davíðssálmar komu út 1921,
“týddir av J. Dahl.” og í varð-
veitslu hjá H. N. Jacobsen “bók-
handli.” Það er myndarleg bók
228 Ibls. og kostar 4 kr. Sálmarnir
eru prentaðir líkt og ljóðabækur
og ekkert siparað að bókin sómi
sér vel. — Er vafasamt hvortj
nokkur bókaútgefandi hérlendis
Iþyrði að gefa Davíðssálma út á
sinn kostnað svo fyrirferðarmikla
— ng erum vér iþó fleiri en Færey-
ingar.
í haust sem leið kom þriðja
'biblíuritið: Evangelið eftir Matt-
eus, þýðand er sami, Dáhl prófast-
ur í Þórshöfn, en útgefandi “fé-
lagið “Varðin.” Það er sömuleiðis
lagleg bók, 92 bls. í Andvarahrotl.
Eins og eðlilegt er þykir Fær-
eyingum vænt um móðúrmál sitt,
og af því að þeir eru fáir og eiga
í vök að verjast að ýmsu leyti, eru
þeir afar tilfiningarnæmir og iþola
lítt ógætin orð “frænda” sinna.
Vér erum allir væntanlega 'sam-
mála um að Þjóðverjar hafi oft
farið illa að ráði aínu gagnvart
danskri tungu í Súður-Jótlandi.—
og berist oss slæmar sögur frá
Færeyjum, um framkomu Dana
gagnvart tungu Færeyinga, þá er
greriijan vís hérna megin. — En
þá verðum vér að vera varkárir
sjálfir og mæla ekki óvirðin.garorð
um tungu þeirra, jþótt hún sé
“hvorki danska né íslenska.”
Þeir vita það sem oft hafa orð-
ið samferða Færeyingum og Is-
lendingum milli Kaupmannahafn-
ar og Færeyja, hvort það er á-
stæðulaust að minna á það. —Það
var einu sinni í þeirri för, að Fær-
eyingur mælti í einlægni við ís-
lenskan kunnin^ja si|ri,nr ■ 'tVér
þolum engum háð og áleitni eins
illa og íslendingum, því að þaðan
væntum vér hlýinda og stuðnings.’'
Síðan eru 15 ár, en trúað gætl
eg að einhver Ihugsaði svipað enn,
og að enn gætu komið tár í augu
ungrar stúlku frá Færeyjum, ef
hún heyrði einhvern stórlax frá
tslandi tala illa um færeyisku.
Mér virðist það harla virðingar-
vert hvað margt þeir (hafa varð-
veitt úr “gamla málinu”, aðstaðan
var hó erfið í þeim efnum, miklu
erfiðari en á íslandi, — og gleði-
efni má os vera það hvað bókmal
fylgir er af Mrs. Sveinsson í Fjall-j
konu-búningi. | Mikla skemtun höfum við haft
„. . t , . I af því að lesa ræðurnar og kvæðln
j fra Islendmgadegmum 2. agust I
------:.—..—.............. ~~T~ j sumar. Kvæðin að mínu áliti ein
málhreinsunarmanna þeirra nálg-; þau bestu 'sem nokkurn tíma hafa
ast íslensku. Meðan bólkakostúr j verið ort við þetta tækifæri. Mér
þeirra var allur á dönsku, var oft hefir verið mikið yndi í því að dást
sagt: “Það er ekki til neins að að þeim og höfundum þeirra og þú
vera að prenta þetta alþýðumál,
fólkið skilur það ekki í bókum.”
— En nú hefir reynslan hrakið þá
mótbáru og unga fólkið getur nú
meira að segja flest skilið íslensk-
ar bæíkur, af því að bókmálið er
svo líkt. Stækkar við það bóka-
markaður vor, og ekki er ólíklegt
að tunga þeirra nálgist enn meira
íslensku, þegar öllum er ljóst orð-
ið, hvað lítið iber á milli Á_æði 0ft.
En þá ættu Fæeyingar að mega
vantaði nú K. N. minn í tún Braga.
En ,svo rná nú ekki maður búast
við að sjá alla þar sama dag, og
síst jafnsnjalla.
Þá ætla eg nú að minnast á Is-
lendingadags, haldið okkar hérna
í Winnipegosis því þó við séum
fáir og smáir þá langar okkur alt
af til að vera með þegar um al-
íslenskt hátíðahald er að ræða.
Lögberg og Heimskringla höfðu
vænta þess að ibækur þeirra seld-1 sagt frá því að þið þarna í Win-
ust á íslandi, — að eina þjóðin i nipeg ætluðuð að láta eina af
sem fyrirhafnarlaust, að heita j frúnum ykkar bera mynd og líking
má, getur lesið, ibækur þeirra ogjFjallkonu við þetta tækifæri. Nú
folöð, gerði :sér far um það til að j vildum við hérna í Garð'shorni
styðja með því tbókaútgáfu fá- gera það líka. En nú fór að vand-
mennra og náskyldra nágranna. j ast málefnið. Hér sem annarstað-
í sálmakveri, sem J. Dahl og ar í þeasu landi, Ihefir landsmóð-
Símon frá Skarði hafa séð um og urinn, þessi makalausi kvennaflag-
prentað var í 3. sinn 1921, eru j ari, náð svo föstum tökum á kven-
sum sálmaversin harla lík íslenskuj þjóðinni að það má heita að mað-
Hér er jsýnishorn: j ur fari í geitarhús að leita að ull
Signað skín’ rættlætis sólin frá
ísraelsfjöllum
sólstavar kærleikans
Betlehems völlum.
signað um jól
skínur Guðs miskunnar sól,
fagnariboð iber okkur öllum.
Góða mamma, eg vil sova,
eygu míni möðast brátt;
Jesús pápi 'hevur lovað
meg að verja vætl í nátt.
Góða mamma, legg meg niður,
igóða mamma, signa meg.
iLitla barnið mamma biður
faðir-wár at læra iseg.
ef finna skal konu eða stúlku ó-
hárskelta, að vísu eru undantekn-
Ijóma frá j ingar. En fáar í samanfourði við
j fjöldann. Samt fundum við eina,
; sem hafði virt persónuprýði sína
j meiira en svo að láta (móðinn apa)
taka Ihann frá sér. Konan er
j Petronella Björnsdóttir Crowford.
j Nú kona óskars G. Friðrikssonar
j hér í bæ. Hana völdum við til að
| foera búning Fjallkonunnar, hún
sómdi sér vel og átti hárið sjálf.
önnur kona var klædd skaut-
búningi það var Svanihildur ól-
afsdóttir. Kona Kára Goodman.
Góða mamma far ei frá mær,
far ei út um stovugátt,
bið Guðs englar standa hjá mær
vera vernd hjá mær í nátt.
Við höfðum ákveðið að halda dag-
inn niður við vatnið. En sökum
Rigningar gat það ekki orðið, Var
því foeðið til mánudags þess 4.
ágúst og haldinn í íslensku kirkj-
unni að kveldi þess dags. Sam-
koman byrjaði með því að sungin
„ . , , ... j voru ættjarðarkvæði þar næst á-
Prestar færeymga hafa orðið ,. ... , . , .
, varpaði Fjallkonan foórmn sín, þá
að nota danska handfook og lang- j á 8i einn af viðst6ddum Fjall.
°ft_aS.t_PrÍlkað_á^°n?- U,ír-8:!n:i' konuna. Næst, ræða, Minni ísl.
Mrst G. Friðriksson, snjalt erindl
tóku þátt í
þessari skemtun með kvæðum og
j sögum, þeir Ólafur Jóhannesson
j Ármann Björnson og Ágúst John-
son.
þennan dag, en nú er færeyisk
(handEók og í smíðum; hefi eg ein-, . ,. . .
, , , 6 , „ ’ , f . I og vel flutt, fleiri
ihvensstaðar ser það að hennl 1. . ,
fundið, að málið á henni yrði of-
líkt íslensku, en oss ætti að vera
það gleðiefni.
Hún er beisk stjórnmáladeildari J
þeirra og engin ástæða fyrir oss j
Eg vildi að eg gæti orkað því að
að folanda oss í hana, en í raun 1 sá siður yrði tekinn upp jsfnframt
f'slendingadagsihaldinu að eitthvað
af því væri í guðsþjónustu-formt,
til dæmis byrjað með foæu, það
ætti engu síður við að flytja fsi.
og Canada bæn en veraldleg minni
hvað sogja prestarnir um betta?
F. H.
og veru unna allir Færeyingar
móðurmáli sínu, hvar sem þeir
eru í stjórnmálum, o.g miklar á-
stæður eru fyrir oss íslendinga
að samgleðjast hverium sigri þesa.
S. Á. Gíslason.
Víslr.