Lögberg - 23.10.1924, Blaðsíða 4

Bla. 4
LC*ÍBERG, PÍMTUDAGINN 23. OKTÓBiER, 19i24.
Jögberg
Gefið út Kvem Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd., jCor. Sargent Ave. &
Toronto Str.. Winnipeg, Man.
Tolsimari N-6327 oi N-6328 9
JÓN J. BILDFELL, Editor
(jtanáskrift til blaðsina:
THi SOLUMBIA PRESS, Ltd., Box 3172. Wnnlpeg, M*n-
Utanáakrift ritetjórane:
EOiTOR LOCBERC, Box 3172 Winnlpeg, Má"-
The “Lögberg” ls printed and published by
The Columbia Press, Llmited, in the Columbia
Bullding, 695 Sargent Ave , Winnlpeg, Manitoba.
Landeigendur.
Eitt af því, sem tilfinnanlega hefir verið mis-
skift í heiminum, er landið—rótfesta mannlegs fé-
lagsskapar og auSsuppspretta þjóðanna.
Frá því fyrst fara sögur af viðskiftum mann-
anna, hefir því verið tilfinnanlega misskift. Sumir
hafa átt viðar lendur, aðrir ekki einn einasta blett.
og hefir sá mismunur oft valdiS óánægju, mann-
drápuni og blóðugum bardögum í liðinni tíð, og enn
heldur sundurlyndið og óánægjan út af þvi efni á-
fram um allan heim, en ekki sízt þar sem lítið er orð-
ið um óbygðar lendur og landþrengsli eru mikil.
1 Vesturheimi er þessi óánægya ékki róttæk, því
gnægð er þar ónuminna landa, og hér hafa aldrei
konungar eða sigurvegarar launað þjónustu með
nafnbótum og víðáttumiklum lendum, eins og sagan
ber með sér að gert hefir verið í Evrópulöndunum,
þar sem ættarnöfnin og óðulin hafa gengið í erfðir
mann fram af manni í hundruð ára.
Spursmál þetta, þó oft hafi það látið á sér bera,
hefir aldrei náð eins róttæku haldi á einstaklingum
og heilum þjóðum, eins og það gerði sumstaðay í
Evrópu að stríðinu loknu, og hafa athafnir manna
i því máli ekki náð til eyrna almennings sökum há-
værðar þeirrar, er staðið hefir í sambandi við skaða-
bótamálin á milli Frakka, Þjóðverja og Englend-
inga. En samt hefir orðið eftirtektaverð breyting
og framsókn í því máli víðsvegar, en pó einkum hjá
þjóðum þeim, sem byggja kornræktarlöndin í austur-
og mið-Evrópu, en þau eru Rúménía, Ungverjaland,
Yugo-Slavia, Czecho-Slavia, Pólland, og á Balkan-
skaganum, í Lithuaniu, Latvía, Esthonia og Finn-
landi. Öll þessi ríki tóku við arfleifð sinni að strið-
inu loknu. Þau höfðu öll aragrúa af fólki, sem ekki
átti lófastóran blett af landi, en sem hafði þráð að
geta eignast landblett til þess að draga fram lífiÖ á,
eins og forfeður þeirra höfðu gert ár fram af ári og
öld fram af öld.'
Stjórnir þessara landa fundu til þess og skildu,
að þetta landeigna spursmál var aðal spursmálið, sem
leysa þurfti, svo framarlega að nokkur von afetti að
geta verið til þess, að halda þessu fólki frá að flytja
úr landi og leita sér hælis í hinum nýja heimi, þar
sem landrýmið væri enn ótakmarkað og frelsið
breiddi faðminn móti fólkinu og það gat fengið að
njóta ávaxta iðju sinnar.
En þetta mál var ekki eins auðvelt viðfangs og
menn höfðu imyndað sér. Á meÖan þessi ríki til-
heyrðu öðrum stærri ríkjum, höfðu valdhafar þeirra
veitt mönnum stórar lendur innan vébanda þeirra
fyrir holla þjónustu—herþjónustu og slíka aðra, er
mikilla launa þótti verð, og þeir menn aftur veitt
þjónum sínum stærri og smærri spildur í launaskyni
fyrir trygga þjónustu. Sumir meira að segja fengu
slik laun fyrir að ganga í þjónustu fjandmanna rikj-
anna, áður en þau náðu haldi á þeim, sem spæjarar,
og hlutu að launum stór svæði af verðmestu löndum
þjóða sinna.
í öðru lagi var óskyldleiki í hugsun á milli hinna
ýmsu mannflokka linnan ríkjanna sjáflfra, ‘og að
siðustu ekki nálægt því nógu mikið af landi til, sem
lífvænlegt var, til þess að hægt væri að miðla öllum.
Mörg erfið spursmál hefir þar verið við að eiga í
þessu sambandi.
Fyrst kom spursmálið um landeignir þær hinar
miklu, er stór-landeigendurnir og ríkishöfðingjarnir
áttu i ríkjum þessum. Um landeignir ríkishöfðingj-
anna var ekki að ræða í þessu sambandi, því Ver-
sala sáttmálinn tekur það fram, að þær með allri á-
höfn, skuli vera eign ríkja þeirra, innan hverra
landamæra þær eignir eru.
En um stór-landeigendurna er þar ekki getið, og
urðu þjóðir þessar því að ráða fram úr því vanda-
máli sjálfar.
Umræður og æsingar urðu afar miklar á þing-
um þeirra út úr málinu, en í flestum, eða réttara sagt
öllum tilfellum varð ofan á, að ríkin tækju þessar
landeignir af eigendunum, eða part af þeim, fþví í
flestum tilfellum er ákveðið að hinn fyrri eigandi
haldi eignarrétti á vissum parti landeigna sinna), og
greiddi honum andvirði fyrir.
í Czecho-Slóvakíu hafa framkvæmdir verið mikl-
ar í þessa átt. Landlögin, eins og frá jæim var
gengið á þjóðþinginu, voru fengin landeigna skrif-
stofu ríkisins í hendur, sem svo aftur framfylgir
fæim. Er þá fyrsta verk skrifstofu þeirrar það, að
veita móttöku bænarskrám um að fá land keypt.
Þegar bænarskrár þær eru fengnar og búið er að
ganga úr skugga um, að menn þeir, er á bak við þær
standa, eigi rétt á að gjörast landeigendur, þá er land-
eign einhvers stóreignamannsins verðlögð, og rikið
kaupir fyrir vist verð land það alt, að undanteknum
150 hekturum, ef landiÖ er gott akuryrkjuland, sem
lögin leyfa ekki að sé snert, og þvi er skift upp í smá-
bújarðir, oft frá 6—15 hektara (en í hverjum hektara
er 2 og hálf ekra). Kaupandinn verður að borga
vissa upphæð niður í landinu, og svo hinn partinn
af verði Iandsins á vissum árafjölda. Ef sá, er
kaupa vill, ekki hefir peninga til þess aö borga fyrstu
borgunina, þá Iánar stjórnin þá. Ef aftur á hinn
bóginn að land það, sem tekið er af eigendunum, er
úrgangsland, þá er ekki gengið nær eigandanum en
svo, að hann hafi frá 250 til 500 hektara, eftir sjálf-
ur, en enginn má hafa meira land en 500 hektara
(1250 ekrurý eftir þessum landlögum. En ekki und-
ir neinum kringumstæðum mega þeir, sem undir
þessum lögum kaupa land af stjórninni, selja það
fyr en eftir tíu ár, nema með leyfi stjórnarinnar.
Tekið er fram í lögum þessum, að forgangsrétt
skuli hafa menn þeir, er í herþjónustu hafa verið,
þeir, sem unnið hafa á landi hjá hinum stóru land-
eigndum og innflytjendur. Er híð síSasta ákvæði
sett þar, til þess að leitast við að sniA huga þess
fólks, sem flutti burt úr landinu á stjórnarárum
austurríkska keisarans, sem telið er að vera einn-
fjórði partur þjóðarinnar, heim aftur.
Þegar búlendur eru virtar til kaups af rikinu,
þá er verð það á landi, eins og það var árin 1913—
I9Í5. til grundvallar, og þegar þess er gætt, að
gjaldmiðill þjóSarinnar hefir fallið ofan í um einn
níunda við það, sem hann var fyrir stríðið, þá er
auðsætt, að verð það, sem landið er selt á til hinna
nýju kaupenda, hlýtur að ver^ þeim 'sérlega hag-
kvæmt.
Ungverjar hafa farið nokkuð öðru vísi að í þessu
máli. Þeir hafa samþykt lög, sem gefa ríkinu rétt
til þess að taka á virðingarverði stórar landeignir og
er ekki að sjá að í þeim sé réttur hins fyrra eiganda
til þess að halda neinu eftir af þeim, gaumur gefinn,
og þegar um landkaup ríkisins er að ræða, er verð
á landinu miðaS við það, sem á því er, þegar kaupin
fara fram, en verð á landi þar er afar-hátt. Þegar
stjórnin útdeilir svo landi þvi, eru það sérstaklega
tvær stéttir, sem ræða ei' um. Fyrst hermenn;
undir þessum lögum hefir stjórnin í Ungverjalandi
rétt til þess, aS skifta landeignum upp á milli her-
niannanna, sem laun fyrir góSa frammistöðu í stríði
eða fyrir velunnin verk í .þjónustu þjóðarinnar, og
er sagt, að stjórnin noti ákvæSi þetta óspart, til þess
að tryggja sér vináttu þeirra manna, sem undir þann
lið laganna koma. Slíkir menn eru nefndir “hetjur”
og lönd þeirra “hetjulendur”,, og er það festarnafn
arfgengt eins og lendurnar. Lendur þessar eru tak-
markaðar að stærð. ÁkveðiS, að þær skuli vera á
stærð viS meðal bújarðir, eins og þær gerast þar í
landi, og er ætlast til að eigendur þeirra veiti hinni
núverandi Hortley stjórn aS málum og leggi sjálfa
sig og eignir sínar fram ef á þarf aS halda.
Hinn annar flokkur manna, er lög þessi tala um,
er alþýðan, en hennar hlutur er hvergi nærri eins
veglegur og hermannanna, þvi tekiS er fram, að land-
blettur sá, sem hverjum einum úr þeim flokki sé út-
hlutaSur, geti ekki fariÖ fram úr parti af ekru, og
jafnvel sá litli blettur, er almenningi þar í landi of-
urefli, sökum verðhæðar, því eins og sagt hefir ver-
ið, borgar stjórnin ákvæðisverð fyrir landið eins og
það er, þegar hún kaupir það, sem er afar hátt.
Aðra leiÖ hefir stjórnin í Ungverjalandi valið
sér til þess að ná haldi á landeignum auðmanna, en
hún er sú, að ákveSa að þeir borgi skatta sína i
landi, en sú aðferð er sein—svo sein, að mönnum hef-
ir talist til, aS það taki hundrað ár að fá búlendur
handa 1,200,000 manns á þann hátt.
Þessi landlög Ungverja hafa mælst illa fyrir og
stjórninni borið á brýn, að hún með þeim sé að færa
þjóSina aftur í miðaldaþrældóm.
Balkanríkin.
1 sumum Balkanríkjunum hafk ! framkvæmd-
irnar í þessu landeigna máli verið hægfara, og ber
einkum til þess framkvæmdarleysi stjórnanna og’sú
kenning mótstöSumanna þess máls, að hinir smærri
landeigendur væru ekki í færum um að rækta lönd
sín eins vel og þeir efnuðu, og stóru, en aö allar
hömlur, sem lagðar væru á kornræktina, væru háska-
legar frá hagfræðilegu sjónarmiði þjóöanna.
í Latvíu er sagt, að þetta landeigna spursmál
hafi gengið hvað greiðast, og því ráðið þar til lykta
á einna hagkvæmlegastan hátt. Með því að ríkið
tæki í sína eign allar landeignir, sem tilheyrðu krún-
unni áSur, og aðrar landeignir, sem samkvæmt land-
lögunum aS ríkiS hefði rétt til þess að taka í eign
sína, og nam það land alt 4,000,000 hektara, eSa tíu
miljónum ekra. Fimtíu þúsund fjölskyldur hafa nú
sezt að á þessu landsvæÖi og keypt sér bújarðir, og
er verð bújarSanna og afborgunarskilmálar svo að-
gengilegt, að enginn, sem vill eignast land, þarf að
vera án þess.
Esthonia hefir einnig lagt hönd á plóginn og
leitt i gildi Iandlög, sem gefa ríkinu rétt til þess að
kaupa og skifta upp stórum landeignum, og eru þau
nálega eins afgerandi eins og landlögin í Latvía, en
þó með nokkuð öðrum hætti. í Esthoníu eru bú-
jarSirnar ekki seldar, heldur leigSar til afnota til sex
ára; aö þeim tima liðnum er meiningin að endur-
nýja leiguskilmálana, eða framlengja þá á þann hátt,
að þeir verði arfgengir, og getur þvi sama ættin setið
á óðulum þessum mann fram af manni á meðan hún
fullnægir skilyrðum þeim, sem sett eru, en fá aldrei
eignarrétt. — Aftur hefir þetta mál verið hægfara í
Lithúaníu, því sú þjóð hefir tekið sér fimtán ár til
þess að koma breytingu þeirri á. Samt hafa búlend-
ur baróna nokkurra verið keyptar af rikinu, en litið
af þvi landi hefir enn verið skift upp á niilli manna.
En þegar því er lokið, gefur væntanlega þar að ' lita
smá-bújarðir eins og í nágranna löndunum, sem eru
um 15 ektara á stærð (27% ekraý.
Pólland og Rúmenía.
Hvergi hefir þessi stefna í landeignamálunum,
þar sem hún annars hefir náð sér niðri, mætt eins
mikillí mótspyrnu og á Póllandi. Þó hafa lög verið
samþykt þar, sem gefa stjórninni rétt til þess að taka
með virðingarverði stór landeignir manna, að und-
anskildum 60 hekturum, í héruðum þeim, sem verk-
smiðjuiðnaSur er mestur i, og 160 hekturum, í akur-
yrkjuhéruðunum. En máliÖ hefir fengið þar megna
mótstöðu og ástæður manna gegn hinu nýja fyrir-
komulagi hafa verið þær, að slíkar athafnir væru
háskalegar fyrir efnalega afkomu þjóðarinnar, og
svo hefir þetta mál verið gert óvinsælt þar í landi, að
meiri parturinn af þeim tuttugu stjórnum, sem þar
hafa setiÖ að völdum síSan stríðinu lauk, hafa falliö
á því. Samt var 52,000 hekturum skift upp á milli
manna árið 1922 og 110,000 árið 1923.
í Rúmeníu átti landmáliö ýmsa talsmenn utan-
þings og innan, en þar var við raman reip að draga
og talsmenn þess máls viðurkendu, að áhrif þeirra
hefðu veriö ónóg til þess að breyta hinu forna fyrir-
• komulagi. En það voru St. Germain, Trianon og
Neuilly sáttmálarnir, sem greiddu því máli götu.
MeS þeim sáttmálum jukust Rúmeníu nýjar lendur,
þar sem fólk bjó er illa átti saman og óvinátta haföi
verið á meðal um langt skeið. Til þess að koma lagi
á það, fann Rúmeníu stjórnin sig.knúða til þess, aS
taka í sínar hendur víðáttumiklar lendur x Trans-
sylvaníu, Bessarbíu og að nokkru leyti í Bukowina.
En sökum óánægju, sem átt hefir sér stað lengri tíð
í hinu forna konungsríki, Rúmeníu, þorðu ekki leiö-
andi menn þjóSarinnar annað en láta landlögin ná yfir
það lika, sem gefa stjórninni rétt til þess aö taka í
sínar hendur gegn virðingarverÖi allar víðlendar
landeignir í rikinp, að undanteknum 500 hekturum,
sem hinum fyrri íandeigendum eru trygöir.
------o------
Markaður fyrir Alberta kol,
Ritið “Natural Resources”, sem gefið er út að til-
hlutan innarikisráðuneytisins, hefir nýlega tekið til
meöferðar í grein einni kolbyrgðir Alberta-fylkis.
Er fullyrt, samkvæmt rannsóknum námafræðinga, aS
þar sé í jörðu falinn einn seytjándi hluti alls kolaforða
heimsins. í Drumheller námunum einum er sagt að
vera rnuni nálægt hundrað miljónum smálesta.
Það liggur því í augum uppi, að frumskilyrðið
fyrir aS kolaframleiðslan á þeim stöðvum, sem hér um
ræðir, geti þrifist, er aukið markaðssvið.’ En því mið
ur virðist fremur hið gagnstæða hafa átt sér stað, eða
með öðrum oröum, aS markaSurinn sé jafnt og þétt að
takmarkast eða þrengjast, í stað þess að færa út kví-
arnar. Mun ranglátlega háurn glutningsgjöldum, að
nxiklu leyti mega um kenna. I þeim tilgangi, að ráða
bót á þessu, ákvað framkvæmdarstjórn Þjóðeignajárn-
brautanna ('Canadian.Naíional Railwaysý í fyrra vet-
ur, að lækka til bráðabirgða flutningsgjöld á kolurn
frá Alberta og til Ontario. Skyldi gjaldiS nema sjö
dölum á smálest, gegn því skilyröi þó, að námaeigend-
ur gerðu alt, er í þeirra valdi stæði, til að lækka fram-
leiðslukostnaðinn og greiða þar með fyrir bættum
markaðshorfum. Því miður hefir niðurstaðan orðið
sú, aö fram til þessa hefir framleiSslukostnaöurinn
frenxur hækkað en hitt, og hefir ástandið þar af leið-
andi síður en svo breyzt til hins betra. Af þessu leið-
ir þaö, að markaður fyrir Bandaríkjakol hefir stór-
kostlega aukist vestan vVatnanna miklu, einmitt á því
svæöinu, þar sem sjálfsagðast virtist, að canadisku
kolin fengju mestan og jafnastan markað. Er nú
svo komið, að fullyröa má, aö fluttar verði á yfir-
standandi hausti‘inn í Vesturlandið, eigi færri en tvær
nxiljón smálestir af kolum sunnan úr Bandaríkjunum.
Er þetta alt annað en glæsilegt, þegar tekiö er tillit til
hinnar brýnu þarfar á aukinni innanlands framleiðsu.
ÁÖurnefnt rit bendir á, og það með réttu, að við
svo búið megi ekki standa, yfirvöldin verði að skerast
í leikinn hiS bráðasta og beita sér fyrir, aS því sern
nú sé ábótavant í sambandi við kolaframleiðslu Al-
bertafylkis og markaðsskilyrði, verði kipt í lag, eða að
öðrunx kosti geti svo farið, að Bandaríkin því nær loki
markaði Sléttufylkjanna og vesturhluta (Intario, fyrir
hinurn innlendu kolum. Þetta er orð í tíma talað, og
er þess aö vænta, aö eigi verSi látið sitja við orðin
tóm.
------o------
Tvœr skáldkonur systur.
Ólína og Herdís Andrésdœtur.
Það er hvorttveggja—segir J.B. í Morgunblaðinu
nýlega, “að þær systur eru tviburar, enda eru ljóð
þeirra lík að hugsun og búningi. Þær hefðu vel getað
ort hvor annarar vísur. Báðar elska þær ferskeytl-
una, og báSum er hún svo tiltæk, að hún er þeim lang-
tamasta formið, og með henni geta þær báðar brugö-
iö upp skýrri mynd og eftirminnilegri, hvort sem er af
náttiiru, manni eSa málefni. Þarf ekki annað en benda
á þessar.
Ólína yrkir til ferskeytlunar:
Á ey og bala öldu falls
áttu sali kunna;
þú ert dala dís og fjalls,
dóttir alþýÖunnar.
Herdís kveður um meðalhófið:
Margra váru mörkuð skeið
manna, er báru snilli.
Skall á fár, því skektist leið
skers og báru milli.
Eða þessa góuvísu Herdísar, sem hefir alla kosti
ferskeytlunnar:
Þeysti góa í garð meö snjó,
geyst á nógu skriöi.
En þorri hló og hneig og dó
hljótt í ró og friði. .
En þær geta brugðið fyrir sig fleiru en ferskeytl-
ununx. T.d. yrkir Ólína yndislegar þulur, eins og:
“Gekk eg upp á gullskærum móður minnar” og “Sat
eg undir fiskihlaöa föður míns” — Sama er að segja
um Herdísi. Henni eru fleiri strengir tækir en þeir,
sem ferskeytlan hlj’ómar. Hún yrkir þessa ömurlegu
vísu: -'
En hver hefir ýtt mér út á gljána,
á sem hvergi festi eg tána ?
Eg hélt að veðrið væri að skána
og vægri seinni parturinn.
Þvi nógu þótti mér þungbær hinn.
Seint vill vora, seint vill hlána;
svefninum verð eg fegin.
En bíÖur þá nokkuð betra hinu rnegin ?
Konan með
peninga.
I^- ONAN, sem á pen-
inga í Sparisjóðsbók,
hvort heldur er húsmóö-
irin, er sparar af tillaginu
til heimilisins, eða skrifstofustúlkan, er
sparar af kaupi sínu, er sú kona, sem getur
veitt sér ýms þægindi, er gera lífið ánægju-
legra.
Með peninga á bankanum, getur hún lit-
ið öruggum augum á framtíðina og mætt
hverju, sem að höndum ber.
Öruggasta leiðin til að safna fé á spari-
sjóöi, er að leggja inn dálitla upphæö á
hverri viku eða hverjum mánuði.
Uie Mcasure of
Your Income
heitir bækling-
ur, mjög nyt-
samur konu
hverri. KiSjiS
um eintak.
Skógarmenn.
Eftir sr. Friðrik Friðriksson.
Ekki voru það sekir skógarmenn,
úalandi, úferjandi og úráðandi öll-
um bjargráðum,” sem útivistir
hðfðu uppi í Vatnaskógi og lágu
þar í tjöldum heila viku. Það voru
piltar úr K. F. U. M. Þeir voru áð
eyða þar sumarleyfisdögum sínum
á þessum yndislega stað. Loftið var
þar þríréttað, fjallaloft, skógarloft
og sjávarloft, hlandað sæferi angan
af vaxandi -birkinu og iblómskrúði
því, er skógsvörðinn þekur.
K. F. U. M. hefir fengið þar
rjóður eitt til afnota fyrlr sumar-
starf sitt. En ®ú stairfsemi er enn
í byrjun sinni. Slcátarnir eru sá
einasti flokkur innan K. F. U. M.,
sem að undanförnu í nokkur ár
Ihafa tíðkað slíkar útilegur á sumr-
um í sumarskála sínum og víðar.
Hefiir þeim reynst svo hér, eins og
reyndin hefir orðið annarsstaðar,
að mikla blesun og yndisleik hefir
e*lík félags-útivera í för með sér.
Nú er að komast skriður á þessa
.starfsemi, einnig meðal annar.i
pilta og dlrengja innan K. F. U. M.
Sumarið 1922 ibyrjaði þeslsi staéf-
semi með útileguflokki er hafðist
við á Vatnsleysu, og naut þar hinn-
ar mestu velvildar og góðsem!
fólksins á þeim ágæta bæ. í fyrra
isumar hafðist einn flokkpr við
uppi i Vatnaskógi, en ísumar tveir
flokkar. Fyrri flokkurinn var upp
frá dagana 17. til 23. júlí; voru í
honum 14 þátttakendur. Síðari
flokkurinn dvaldi upp frá dagana
7. til 13 ágúst, og voru í honum
20 piltar. Stefán ólafsson ferjaði
flokkana til og frá á hinum stóra
0g góða vélbát sínum. Auka sjó-
ferðirnar skemtun og nautn ferða-
lagisins. Með flutning og ýmsan
greiða áttum vér gott athvarf hjá
prófastshjónunum í Saurbæ. Þeg-
ar komið var upp í rjóðrið var
tjaldað, og búist sem best um. í
rjóðrinu stendur allhá fánastöng:
Blaktar þar á
í björtu rjóðri
Fáni vors lands
Með litum þrennum
Dýrðarmerki
Og dáðahvati.
Alskærast tákn
Vorsi unga ríkis.
í rjóðrinu stendur og lítill elda-
skáli úr timbri, sem reistur var i
fyrrasumar. Er þar eldavél og
önnur eldhústæki.
Til íbúðar var haft tjald eitt
mikið, 10 álnir að lengd, 7 að
breidd og 4 á hæð. Var það Tiýtt
og vel vandað; gaf einn velunn-
ari K. F. U. M. iþað til sumar-
starfsins’. Enn voru þar og tvð
tjöld minni.
í öðrum enda stóra tjaldsins var
sofið á þykkum hálmdýnum, isem
í þessu aughamiði höfðu verið
búnar til og stangaðar af sjálf-
boðaliðum í K. F. U. M. Hver pilt-
urihafði með sér kodda, línvoðir og
ábreiður. í hinum helmingi tjalds-
ins voru tvö borð til að matast við.
Þar var einnig setustofa til inni-
veru í rigningum, og ærið rúm.
Tveir fullorðnir piltar önnuðust
matargjörð, en aðrir tveir upp-
þvott. Allar matarbirgðir voru
fluttar með frá Reykjavík, nema
mjólk og ismjör. Það var keypt að
iSaurbæ, og skiftuist drengirnir á
að sækja mjólkina. Það er góður
Ihálftíma gangur. Var liðlega líter
af mjólk ætlaður á mann á dag.
Allur var matartilbúningur hinn
besti; piskruðu drengirnir stund-
um við miðdegisverðinn, að elda-
menn mundu hafa matreiðslubæk-
ur með sér. Var matarlyist hin
besta og undu menn vel vistinni.
Enda var þetta kveðið:
“Tjaldbúar saman sátu teitir,
isíglaðir og urðu feitir.”
Dagarnir liðu fljótt við samveru
og leiki.
Var á morgnanna blásið í horn
til fótaferðar kl. 7.30, ef sólskin
var, en einum tíma seinna, ef
rigndi. Fóru menn þá niður að
vatni og þvoðu sér, bjuggu upp
sængur sínar og gengu síðan til
snæðings. Síðan var fáni íslands
direginn upp með Ihyllingarsöng.
Þarnæst var kyrlát stund með
sálmasöng og guðsorði. Síðan var
farið út tit leika og ýmissar
skemtunar. Stundum höfðu útvald-
ir útlagar og Hólmverjar falist í
skóginum, og lið var sent út til að
handsama þá. Stundum nutu menn
sólskinsins í einhverju irjóðri og
sögðust þá á sögur og sungu fjör-
uga söngva. Gekk svo alt til mið-
degisverðar. Að honum loknum
var venjulega farið eitthvað Iangt
út, ef veður leyfði, t. d. niður að
Eyrarfosisi eða upp á Sikarðsheiði
er þar afarmikið víðsýni, þegar vel
er bjart. Gafst þar kostur á að
fara í snjókast í sumarblíðunni.
Stundum var og leikið að fótbolta
á flesjum við neðri enda vatnsins.
Fundið var upp á nýjum knatt-
leik, sem vér kölluðum tvístirni, og
var hann leikinn með tveim knött-
um, stórum og litlum. Menn stóðu
í hring og ihentu íhver til annars,
og máttu aldrei báðir knettirnir
vera í einu hjá sama manni, ella
varð hann að ganga úr leik. Ef
rigndi og heima var setið, gjörðu
menn sér líka margt til gamans:
kváðust á, sögðu eða lásu sögur,
eða köstuðu smáknetti hver til
annars, og sagði þá sá er kastaði
fyrra ihelming af samsettu orði, og
átti sá að botna er við tóik. Það
var góð leiknisæfing. Eftir kvöld-
verð var fáninn tekinn ofan með
söng. Þá var haldin stutt guðs-
þjónusta, og fóru menn síðan út
að þvo sér og búa sig til rúmferð-
ar. Var isvó alt komið í kyrð og
blíðan blund kl. 10 til 11.
Á sunnudögum fengum vér
heimsókn.
iSunnuadginn, þegar fyrri flokk-
urinn var uppfrá, komu milli 40 oS
50 manns úr Reykjavík. Skemtu
gestir slér hjá oss í rjóðrinu, og
var þeim veitt kaffi eftir vild Síð-
an fylgdu skógiarmenn gestum yfir
að Sauihæ, og var þar haldin guðs
þjónusta í kirkjunni kl. 5. Og að
henni endaðri gengu komumenn
til skips, en útilegumenn til skóg-
ar.
Sunnudaginn, er síðari flokkur-
inn var uppfrá, komu milli 30 og
40 heimsækjendur frá Reykjavík.
Tóku þá skógarmenn á móti þeim
á ISaurbæ 0g voru allir fyrst við
kiirkju; messaði prófasturinn, sr.
Einar Thorlacius. Síðan var hald-
ið upp í skóg og skemt sér vel, í
indælasta veðri, þar til gdstir
SPARAÐ FÉ SAFNAR FÉ
Kf |>ér haflð ekki þegar Spnrlsjóðsrelknlng, |>á getlð þér ekkl
breytt hyggilegar, en að Ieggja penlnga yðar Inn á eltthvert af vor-
utn na’stn trtibúum. J>ar bíða þeir yðar, þegar rétti tíminn kemur til
að nota þá yðnr til sem mcsts hagiiaðar.
Union Bank of Canada hefir starfað í 58 ár og hefir á þeim tima
komið upp 345 útihúum frá strönd til strandnr.
Vér hjóðnm yður lipra og áhyggilega afgreiðslu, hvort scm þér
gerið mikil eða lítil viðskifti.
Vér bjóðum yður að heimstekja vort ntcsta ítibú, ráðsmaðurinn
og starfsmenn hans, munu finna sér ljúft og skylt nð lelðbeina yður.
CTIKÚ VOR EUU A
Sargent Ave. og Sherbrooke Osbome og Corj’don Ave.
Portage Ave. og Arlington Logan Ave og Sherbrooke
Portage Ave. og Good St. og 9 önnur útibú í Winnipeg.
AÐALSKIUFSTOFA:
UNION BANK OF CANADA
MAÍ.V and WILLIAM — — WINVIPEG