Lögberg - 07.05.1925, Blaðsíða 5

Lögberg - 07.05.1925, Blaðsíða 5
LÖGBERG, HMTUDAGINN, 7. MAí 1925. BK 5 DODDS |KI0NEY| PILLS Kidnei ,Lnturv| a1 'V A V ?°2;tsT?ísli Dodds nýrnapillur eru besta nýrnameðalið. Lækna og gigt 'bak- verk, ihjartabilun, þvagteppu og önnur veikindi, sem stafa frá nýr- unum. — Dodd’s Kidney Pills kosta 50c askjan eða sex öskjur fyrir $2.50, og fást hjá öllu'm lyf- sölum eða frá The Dodd’s Medi- cine Company, Toronto, Canada. móður okkar, er, að hún skuli hafa verið látin óáreitt svona lengi, ástæðan er auðveld. Aðal- drættirnir hafa verið birtir, en á þeim stöðum og á því máli sem vísindamönnunum er eðlilegt — öllum sýnilegt, jþað er að segja. ef þeir hafa lykilinn að kjarnan- um •— geta tengt saman rðkih og vita hvar þau eru að finna. Eitt nýjasta, iþó ekki veigamesta innleggið í þessu máli er ritverk í þremur heftur, sem út hefir ver- ið að koma síðastliðin þrjú til fjögur ár, eitt hefti á ári. Höfund- ur þeirra rita er vel þektur, það er Leo Wiener málfræðingur við Harward háskólann og er hann ekki hvað athafnaminstur þeirra manna, er vitni bera gegn Colun.- husi. En lestur þeirra bóka, er eitthvað svipað og menn færu að lesa um stærðfræði á máli villi- manna. Titillinn, isem þetta verk iber: “Africa og fundir Ameríku” hrindir að sjálfsðgðu þeim sem láta tilfinningarnar ráða í burtu frá sér. En ef innihaldið væri sett í þjóðlegt form og birt i einhverju tímariti mundu flestir fallast á að það væri nógu skemtilegt af- lestrar. Þegar Mr. Wiener fyrir nokkr- um árum síðan tók sér fyrir hend- ur að rannsaka mál hinna ýmsu Indíánaflokka landsins hafði hann það á tilfinningunni að ihann væri að taka stórt spor í framfaraátt- ina og að hann stæði þar á óbif anlegum grundvelli, en í stað þess komst hann að raun um að á vegl þeim var erfitt að fóta sig. Mr. Wiener er af þeim sem hanu þekkja talinn að vera á meðal fremstu heimildarmanna þegar tii tungumála og .einkenna þeirra kemur. Hann talar sjálfur t.uttugu og sex tungumál, sem nú eru tol- uð, sem meinar að hann getur full- um fetur mælt á tungu allra þeirra fíokka er nú byggja Bandaríkin. Auk þess hefir hann vísindalega þekkingu á öllum þeim aðferðum er mlennirnir í liðinni tíð hafa notað til iþess að skiftast á orðum. Þannig útbúinn tók hann að rann saka mál Indíánanna og fann að það, eða þau, væru eins hrein og óblandin útlendum áhrif- um eða orðum — að mál þeirra væri eins hreint og hugsanlegt væri að nokkurt tungumál gætl verið. í þessari rannsókn sinni leitaði hann eins iangt til baka og unt var — til þeirra tíma, er hún var fyrst skrásett, eða að nokkrar orðmyndir fundust skrá- settar. Arabisk orð í málum Indíánanna. Mr. Wiener hefir hlotið að koma það á óvart að finna mesta fjölda af útlendum orðum í Indí- ánamálunum, þar voru orð úr ensku, Spönsku, Portúgisku, og frönsku, en það sem einkennileg- ast var, þar var og að finna ara- bisk orð. Síðan að síðasta af þess- um iþremur heftum Mr. Wiener var prentað, sem var fyrir ári, eða meira síðan, þá hefir Mr. Wiener trúað kunningja sínum fjrrir þvi, að hann álíti að þessi útlehdu orð muni hafa blandast máli Indíán- anna kringum árið 1290. Látum okikur festa í minni að það var árið 1290, tveimur öldum og tveimur árum áður en Columbus kom til Ameríku, og enn nánari rannsókn mundi færa upptöku þessara út- lepdu orða og menningar þeirrar er þeim fylgdu nálægt því tveim- ur ðldum lengra aftur í tímann Sannleikurinn er að fræðimenn, sem þessa hluti hafa verið að rannsaka, svo sem Cortesao de la Ronciere og isíðast n’ú M Jusser- and, sendiherra Frakka í Banda- ríkjunum hafa haft grun um að Oolumbus væri ekki sem fastastur í sessinum. En það var ekk: fyr en Mr. Wiener brá ljósi yfir mál- efni þetta frá málfræði og mál- myndalegu sjónarmiði, að þeim varð það fyllilega Ijóst hve \sorg- lega seint Columbus kom á vett- vang. Ef mönnum skyldi verða hverft við þesisa uppljóstun, þá skyldu menn muna eftir því, að fólki hef- ir verið svo tamt að gleyma og við Sambrygð. (Kveðja til íslands.) Lag: Eg man þá tíð. Ó, Guð vors lands, vors góða fósturlands. Oss gráthljóð berst yfir víða hafið. Vér heyrum stunur báru’ á brjóstum sands, sem bræður vora hafa móðar grafið. Það er sem felli Ægir líka tár, og iðrandi í sama strenginn taki, og vilji græða þrungið þjóðar sár með þýðu, mildu, djúpu bænar kvaki. Frá strðndum íslands heyrast harmakvein, svo hjörtu vor af djúpri samihrygð blæða, en náköld fregnin nístir merg og ibein, og neyðaróp frá manndrápsbylnum skæða. Vér grátum líka grátendunum með, og Guð þann biðjum, sem að þerrar tárin, að hugga, styrkja og gleðja þeirra geð, og græða aftur djúpu harmasárin. V Vér sjáum landið sorgarbúning klætt, sitja og gráta prúða kappa valið, sem barðist meðan hetjum hér var stætt, og hlutiverk rækti vel, sem því var falið. Ó, Guð vors lands, vors sorgum særða lands, ver syrgjendunum misulknnsamur faðir, og vef þá örmum Kristi kærleikans, sem krýnir sigri tímans ára raðir. Ó, Guð vors lands, vors unga ísalands, svo yfir þessu kalda landi vaktu, og bæt úr fári feyknar mannskaðans, í faðm þinn grátna ekkjuhópinn taktu. Pétur Sigursson. yar rekin. S'kjöl hafa fundist, sem sanna að á meðal kaupfélaga þeirra er þá ráku iðn sina var eitt er gekk ihann mjög á Penzón, því slíkt var óhyggilegt frá hvaða sjónaimiðl sem á það varð litið. Negrar, sem hðfðu gull og fílabein til að selja undir nafninu “Angót Bræðurnir.’4 yoru naumast heppilegustu skot- sem voru í uppgangi miklum frá | mörkin. Það virðist að þessar að- f470—1551 og virðast hafa verið | farjr penzóns hafi haft svo mik- sem lifum á þessu tímabili erum þar meðtalin. Að aðrir lifðu á und- an því og okkur. Ef við á þessum framfaratímum rennum huganum til þeirra, þá hugsum við um þá, sem óupplýsta og óþroskaða menn og konur, sem hafi verið að feta sig áfram, sem best þau gátu án þess að hafa “Radio” eða nýtísku tæki sér til aðstoðar. “Þar sem sannleikurinn er sá, að menn fjórtándu og fimtándu aldarinnar gjörðu dásamlega hluti einkum á sjó, er við fyrst nú er- um að fá nasasjón af. Aukin þekking mannanna á ýms- um sviðum sannar nú ótvíræðlega að menn höfðu tíðum siglt um At- lantshafið frá norðri til suðurs og í vestur átt löngu áður en Colum- bus fæddist. Að þær sjóferðir voru ekki ótíðir viðburðir held.ír svo að segja daglegir og að kaup- menn, er heima áttu í hafnstöðum í Evrópu héldu uppi reglulegun skipaferðum á sjó. Þessir meir en hálf gleymdu verslunarmenn áttu verslunar- skipaflota, sem var í reglubundn- um ferðum, voru stöðugt að sigla skipum sínum til nýrra staða og landa. Nýjir landfundir voru þá tiðir því það varð ekki hjá þeim komist og það varð ekki hjá þeim vegna þess að á. bak við þtá stóð sterkasta aflið, sem býr i Ibrjóstum manna — eiginhagsvon in. Aðal leyndardómurinn við þessa fyrstu landfundi er sá ,að þeim var haldið leyndum og það svo lengi að sagan nærri því gleymdi að minnast á þá. Það er nú fyllilega sannað, að Frakkar í heila ðld áður en Coi- umbus fæddist héldu uppi stöðug- um skipaferðum á milli Dieppe og Rouen í Frakklandi og Afríku og Suður-Ameríku. Sóttu þeir þangað gull, fílabein, sætmeti, grávöru og dýra steina og annað þesá háttar. Menn vita líþa að þeir höfðu siglingafélagsskap sín á milli lík- an skipafélögum þeim, er nú tíðk- ast og menn vita að verslunarat- hafnir þessara manna voru ekkl auglýstar — að þeim var haldið eins leyndum og föng voru á. Ástæðan var sú, að stríð voru þá daglegir viðburðir, eða leik- fang ýmsra konunga, sem höfðu þau sér til dægrastyttingar, eða tilbreytingar og heiðurs. En heiðurinn og stríðin kostuðu fé og til þess að geta rekið stríð- in með því afli og útbúnaði og skarti er þeir vildu þá þurftu þeir peninga eða fé svo það var vani 'þessara konurfga að Ieggja her- skatt á menn til þess að fá nægi- legt fé til þess að heyja þessi stríð, og sá skattur var æfinlega þyngst- ur á kaupmönnunum. Þessvegna reyndu þeir að halda viðskiftum sínum og arði eins leyndum og föng voru á. Skip þeirra sigldu hávaða laust út frá Dieppe og Rouen og. komu eins- hljóðlega aftur, og fáir eð& engir utan kaupmannanna sjálfra vissu hvar skip þeirra hefðu verið tímann, sem þau voru í burtu. Dieppe leynileg verslunarsam kunda. Það er nú orðið opinbert að þessir skipaeigendur höfðu sigí- inganefnd og skrifstofur í sam- bandi við hana og voru öll skjöl og skilríki í því sambandi geymd í Dieppe. Enn vita menn ekki hversu lengi að slíkri skrifstofu var haldið við, en áreiðanlega þð um nokkrar aldir, og líka er það víst að hún var sett á stofn mörg- um árum áður en Columbus fædd- ist. Á skrifstofu þessari var skrif- leg lýsing geymd af ferð allra skipanna er kafteinarnir sjálflr rituðu og afhentu eigendum skip- anna, til fróðleiks og eftirkomend- unum til leiðbeiningar. Skipaeigendur þessir voru gáf- aðir menn og kafteinar skipanna kepptust hver við annan um að færa heim meiri auð, að komast lengra og kanna fleira en keppl- nautar þeirra. Allir kafteinar urðu að hafa siglingaleyfi áður en þeir fengu skip til umráða. 1 sambandl við siglingarnar vorú fastar regi ur settar, sem allir urðu að hlýða. Árið 1694 kom slys fyrir, er ná- lega eyðilagði öll skilríki siglinga- skrifstofunnar. Englendingar og Frakkar lentu í stríði og var skot- ið á bæinn Dieppe. Þar á meðal hús það er skrifstofan var í, svo það brann til kaldra kola með öll- um skjölum og skilríkjum. En á- stæða varð til þess að gögn þau eyðilögðust ekki með öllu. Á þeim dögum áttu verslunar- menn í skærum eins og embættis- bræður þeirra á vorum dögum, þö verslun þeirra væri ef til vill ekki orðin rótgróin, þá gátu þeir ekki komist hjá að lenda í málaferlum, en til þess að reka mál þurfa gögn, eða afskrift af þeim sem staðfest eru af héraðsdómurunum og til allrar lukku var afskrift af slíkum skjölum á þennan hátt færð inn I réttar bækur Dieppe bæjar og geymdust þar, og nægilegt af þeim gögnum hafa nú komið í ljós til þess, að þeir sem eru að rannsaka þetta mál geta gert'sér nokkurn veginn ljósa hugmynd um starf þessarar siglingaskrifstofu hvers- lags verslun það hafi verið sem rekin var, ihvað mikil að sú versl- un var og yfir hvaða tímaibil hún — -------------------------; ‘Morgan’ þeirrar tíðar og voru þeir uppi að minsta kosti fjórðungi aldar áður en Columlbus kom til sögunnar og var verslun þeirra of umsvifamikil til þess að þeir hefðu verið byrjendur. Siglingarnar og verslunin í Dieppe hafa hlotið að hafa staðið löngu fyrir tímabil það, sem hér um ræðir, enda þurfa menn engu um það að spá því ábyggilegar sannanir eru til fyrir því að kaupmennirnir i Dieppe þektu vel til Guinea 3trandarinnar í Afríku, og verslun peirra við menn þar syðra stóð að líkindum föstum fótum löngu áð- ur en Portúgalsmenn komu þar við land árið 1419. f bók Gaffarels “Lé Bresil Francais” er sagt frá að franskur maður að nafni Jean Cousin sigldi yfir Atlantshafið og til Brazilíu, þaðan til Góðrar-vonar-höfða og norður þaðan með fram Afíku- ströndinni síðan heim til Dieppe án þess að hnekkjast á, eða tapa manni. önnur gögn staðfesta líka þessa frásögu Gaffarels. Þessi fundur Cousins hefir má- ské verið tilviljun ein. Eftir þvi skyldu menn muna að æðfir sigl- ingamenn höfðu bæði verkfæri til þesS að mæla sólarhæð og kompás sér til aðstoðar og vegvísis um höfin á þeim tímum, en þekkingar á lengdapstigum urðu þeir að biða þar til kíkirinn var fundinn upp tveimur öldum síðar. Eins og á dögum Cousins komust menn að raun um að meðfram strðndum Afríku var mikið af skerjum og grynningum. Endur fundur Can- ary-eyjanna hafði mikla þýðing í því að beina mönnum leið fram hjá þeim skerjum er mönnum stóð svo mikil hætta af. Þar komust upp í vana fyrir skipstjórum að sigla beint í vestur frá Canary- eyjum vissan dagafjölda og snúa svo til suðurs, þar til að þeir af reynslu sinni vissu að gullströnd- in, sem þeir ætluðu til var beint 1 vestur frá þeim. Það sem eftir var af ferðinni var auðratað. En það vill nú svo til að á milli vestasta tangans á Afríku og þess austasta á Suður-Ameríku eru 1500 mílur vegar og á milli þeirra odda rennur Golfstraumurinn, er þá var óþektur til suðurs og vest- urs svo að siglingamaður eins og Cousin, ef hann hefði þrotið byr, hefði hæglega getað rekið inn 1 Golfstrauminn og borist með hon- um til Brazilíu. Engum minstu iblöðum er um það að fletta að kafteinninn hefir orðið meira en hissa, er hann sá land á stjórnborða. En hvernig sem það hefir verið og hversu eftirteiktar- verður fundur Brazilíu var, þá er skýnsla Cousins um þessa ferð sína enn eftirtektaverðari. Þegar að hann fór frá Dieppe tók hann með sér siglingafróðan mann, spánskan, sem Penzon hét, og er vert að hafa það hugfast I sambandi við mál Columbusar. I skýrslunni af ferð þeirri er tekið fram, að eitt af því er skipverjar óttuðust var vistaskortur. Á einum stað á heimleiðinni með fram Afríku ströndinni varð það nauð- synlegt fyrir skipverja að lenda til þess að ná sér í vatn og vistir, og eiga á hættu að lenda í óvin- áttu við Iandsmenn og Penzón var falið að fara með nokkra menn sér til aðstoðar. Hugdirfska og geðríki. Penzón þessi virðist hafa verið foæði hugdjarfur og geðríkur mað- ur. Annaðhvort hefir ekki verið gott til vista, eða þá að Penzðn af frekju sinni komst í ónáð við landsmenn og fór það svo langt að hann lét skjóta á þá og rak þá inn í þykkviðinn. Þegar hann kom aft- ur um borð í skip sitt og skipstjór: vissi um það sem gjörst hafði taldi il áhrif á Cousin að hann klagaði hann fyrir skipseigendunum þeg- ar að hann kom heim, sem leidöl til þess’ að Penzón var ekki aðeins vikið úr skipsrúminu, og sviftur öllum réttindum heldur varð hann að flýja landið fótgangandi yflr Pyrenea-fjöllin til Spánar, sem auðvitað hefir ekki mýkt skaps- muni hans. Þó undarlegt megi virðast, þá hefir skapvonska Penzóns þýð- ingu fyrir mál Columibusar, eða réttara sagt málið gegn Colum- busi. Því í fyrstu ferð sína til Aiperíku tók * Columbus með sér þrjá bræður, sem allir hétu Penzon og einum þeirra treysti hann nógu vel til þess að fS honum stjórn eins skipsins, af þremur í hendur. Við vitum líka á einum af skip- stjórunum á hinum skpiunum, sem hafði uppáhald á Penzón og fór að ráðum hans og það er líka eft- irtektavert að Columubs sjálfur getur um í skipsbó'k sinni frá þeirri ferð, að hánn hafi hvað eft- ir annað “espað alla skipshafnirn- ar .upp á móti sér fyrir það að hann vildi alt af sigla til suðurs” — með öðrum orðum í áttina til landsins, sem honum var þegar kunnugt um •— Brzilíu. Columbus talar líka um að Penzón hafi átt erfitt með að stilla skap sitt sem einnig gefur bendingu um að þar hafi verið að ræðat um sama manni og Cousin skipstjóri vék úr þjónustu sinni, og enn þá ein bending er oss gefin, sem stefnir í þá sömu átt. Þegar að síðustu að Columbus tók land, þá slítur Penzón félagsskapinn án leyfis og siglir skipi því, sem hann var a til suðurs og var f burtu í þeirii ferð þrjár vikur eins og að hann væri að ganga úr skugga um að hugboð hans um landið (Brazliu) væri á rökum foygt og það var að eins fyrir tilviljun að Oolumbus fann hann aftur, þegar hann var að sigla með fram ströndum Cuba Og þegar heim kemur, sver þessl sami Penzón sig enn betur í ættina við Penzón þann er var í sigling- um með Cousin. Því þá sleit hann sig aftur úr félagi við Columbus. Lenti skipi sínu á afviknum stað og hraðaði sér sem mest hann gat til Barcelona á fund konungs til þess að segja honum frá því er við bar á ferð þeirra en konungur neitaði að hlýða á sögu hans 'eins og líka var í alla staði rétt, heldur beið iþess að Columbus sjálfur skýrði frá ferðinni. En málstaður vor gegn Colum- bus1 hvílir á miklu traustari grundvelli, en þessum, sem nú hefir verið foent á. Hvort sem Penzón hefir átt notócurn þátt í að leiða Columbus i attina til Ameríku eða ekki, þá er vist að Columbus hafði Ijósá hugmynd um hvert að hann var f:/"aTf hann la^ði af stað i þá ferð. Honum var þá fullljóst um Þaðsem hann mundi finna og hvar Það var, fyrir þá fullgildu ástæðu að aðrir höðu verið þar á undan honum og honum var það sjálfum ijost LStum oss athuga þær kring- umstæður er Columlbus sjálfur hefm lagt oss í hendur. Gó'mul landabréf. Morgum árum fyrir 1492 var um ,ai ™lklð um alla Evrópu um ný fundu Ameríku áreiðanlega um árið 1000. (3) Að Bretar fóru í leiðangur í vesturveg og haldið að þeir hafi kom til Ameríku einhvern tíma fyrir árið 1367. (4) Að einhverjir aðrir sjófar- endur, Mklega ítalir komu til Cuba ekki síðar en árið 1435. (5) Að Siglingar áttu sér stað frá Cape Verdi til Suður-Ameríku 1443. Þegar Columbus kom til sög- unnar þá höfðu siglingar yfir Atalantshafið verið orðnar svo þektar að konungar kusu sér þátt- töku í Iþeim í stað hernaðar. Þann- ig var þátttaka Hinriks Portúgals konungs, sem bar mörgum kunn, nafnið “Siglingakonungurinn” og á vitorði manna er það nú og staðfest af ábyggilegum skýrslum að hann hafi styrkt að minsta kosti átta ferðir, sem farnar voru fram og til baka um Atlantshafið, -ú engan vegin sé víst að hann hafi gjört það af sínu eigin fé. Það var því síst að furða þö Columfous leitaði til hans fyrs* allra manna í sambandi við för sína. Að hann synjaði Columbusi um fjárstyrk er sannleikur, sem sagan greinir. En í stað þess tók hann vindinn úr seglunum fyrir Columfousi með því að segja: “Eg veit alt um það land, og það er mitt.” Að Columfous hafi haft 6- ljósan grun um sannleikann I ijessu efni má Sjá á hans eigir. skýrslu. Þegar hann kom til baka úr hinni þriðju ferð sinni til landslos nýfundna getur hann um að hann hafi orðið var við negra þar. Eins jýiðngarmikið og tþað er, þá er >ó eftirtektaverðara að hann í skýrslu sinni um hina fyrstu ferð sína segist hafa þegið að gjöf fra Indíánunum (svo nefnir hann SPARAÐ FÉ SAFNAR FE Ef þér haflC ekki þegar Sparisjóðsreikning, þ& getið þér ekki breytt hyggllegar, en að leg-gja peninga yðar Inn á eJtthvert af vor- nm næstu Útibúum. par bíða þeir yðar, þegar réttl tfminn kemnr til að nota þá yður tll sem mesta hagnaðar. Union Bank of Canada heflr starfað I 58 ár og heílr á þetm tíma komið npp 345 útibúum frá strönd til strandar. Vér bjóðum yðnr lipra og ábyggtlega afgreiðslu. hvort sem þér gerið mlkll eða lítil viðskifti. Vér bjóðum yður að heimssrkja vort næsta útibú, ráðsmaðurlnn og starfsmenn hans, munn finna sér ljúft og skylt að leiðbeina yðnr. CTIBÓ VOR ERl A Sargent Ave. og Sherbrooke Oeborne og Corydon Ave. Portage Ave. og Arllngton I.ogan Ave og Sherbrooke Portage»Ave. og Good St. og 9 önnnr útibú í Winnipeg. A» ABSKRIFSTOPA: UNION BANK OF CANADA MAIN and WIUJAM _* WINNIPKG Klippið út drættina á myndinni itil vinstri og látið á a.ndlitið á þeirrl ihægri. púr munuð þá brátt sann- færast um, hve mikið hár prýðir andilit yðar, þér getið haft fallega andlitsdrætti, fallegan hörundslit og skrautleg föt, —en án fagurs hárs er engin fegurð fullkomin. Fagurt hár er ein hin mesta prýði karia og kvenna. Er fegurðtn sjálf. JTN Hár yðar er þunt, M M Ilárið er lama JLll Hárið er þnrt pér Imfið nyt, þá Þurf ið þérLB.HairTonic hið ábirgsta hármeðall. Peningum skilað aftur, ef þér eruð ekki ánægð- ir. Fúið flösku I dag. Varist eft- irstælingar. Krefjist L#. B. Tveggja mán. lækning .... $1.50 L. B. Shampoo Powder .... 40c Marin Amíiírir / i ifeifcr. Mánudaginn 16. marz síðastlið- inn, andaðist á heimili Helga Al- bertssonar í Árnesbygð, í Nýja- íslandi, Marin Arnfríður Ander- son. Hafði hún verið veik á heim- ili ibróður síns í meira en ár og andaðist þar. Banamein hennar var tæring. Foreldrar Marínar heitinnar eru þau hjón, Indriði xnumouuum y- " r Alberfc Jónsson á Mel í Árnesfoygð íbúana í landinu nyfundna) vissa * . , _ * . og kona hans Bjorg Jónasdottir, tegund af “Guanes” og er það á- sam frásögu hans um negrana >að eftirtektaverðasta í þessu máll öllu. Guanin,” var afríska nafnið 1 >á daga á tinnusteinum eða gull- >ynnum, sem var lagið á gulli þvi er í þá daga var flutt frá Guinea ströndinni og til Évrópu, það var >ví ekki að furða sig á þó Colum- bu® þegar honum var fengið þetta Ameríku furðaði sig á því og spyrði hvaðan að það væri, þvl eftir því skyldu ‘menn muna að Columbus eins og allir aðrir sigl- ingamenn í þá daga, sem til fjar- lgra landa leituðu, voru fyrst og fremst að leita eftir gulli, fíla- ibeinum og öðru því er verðmætt var og þeir gátu selt þegar heim kæmi. Ný lönd voru aðeins auka- atriði fyrir þá, þó konungarnlr gleddust yfir slíkum fundum og >au drægju til sín fjársýlumenn. Gullið var aðal atriðið og svarið sem hann fékk hefir hlotið að skjóta honum skelk í foringu sam- kvæmt hans eigin skýrslu varþað: “Við fengum það frá blökku versl- unarmönnunum, sem komu að suð-austan. Framih. Seyðisfirði 29. marz. bæði eru þau hjón ættuð úr Mý- vatnssveit í Suður-Þingeyjar- sýslu. Þau hjón hafa eignast tólf börn alls; lifa nú aðeins sex þeirra. María heitin var næst- elst af börnum þeirra hjóna, er þroskaaldri náðu. Hún var fædd á heimili þeirra, Mel, 18 jan, 1890. Ólst hún upp hjá foreldrum sín- um og dvaldi hjá þeim fram yfir fermingaraldur, en eftir það, fðr hún að starfa í Winnipeg, en dvaldi árlega hjá foreldrum sln- um lengri eða styttri tima á ári hverju, eftir þðrfum þeirra. Reyndist hún þeim ágæt dóttir. Skarðið er þvj stórt við fourtför hennar, og nærri höggvið, lang- þreyttum foreldrum, og systidn- um, er nú hafa fylgt svo mðrgum úr ástvinahópnum til grafar. Marín heitin giftist 19. nóv. 1920. Júlíusi Jóhannssyni, Ander- son, lifir hann hana, er hann nú vistmaður á Ninette heilsuhæli, i þessu fylki. Þeim varð ekki barna auðið, en hún annaðist, sem ágæt móðir, son hans, Valtýr að nafnt. María kendi víst sjúkdóms þess, sem leiddi hana til foana,. eftir að hafa lengi unnið sér um megn, -- langt yfir það sem kraftar henn- ar leyfðu. Kom hún þá til átt- hafa einna og dvaldist á heimil! bróður síns og tengdasystur í Guðmundur Ásbjörnsson frí- kirkjuprestur á Eskifirði ,lagði af! grend við foreldra sína og bræður. V.. - - * * L4 UIII Iiy Jond er fundist höfðu og Oolum- bus hefði verið flón _ sem vissu- lega var ekki, ef hann hefði ekki fært sér í nt upplýsingar þær þannig fouðuet. Við höfum og sannanir í þessu efni þegar að hann fór til Madeira og komst þar í kynni við gamlan sjómann lá veikur. Columfous lét sér mjög ant um mann þann 0g hjúkraði honum. Þegar maður sá var kom- inn til heilsu, kvaðst hann ekk! geta launað Golumbusi velgjörð hans með neinu öðru e» gömlu Iandabréfi, þar sem Vestur-Ind- versku eyjarnar voru markaðar a, og hefir það sama landahréf eða eftirrit af því fundist nýlega l foókaisafninu í París og hefir nu verið gefið út með skýringum eftir finnandann M. de la Ronciére og hafa skýringar þær verið þýdd- ar á enskt mál af Mr. Jusserand, og bó.kin í góðu bandi verður bráðlega fáanleg hér í Ameríku þð foún sé nokkuð dýr. Mennirnir sem lagt hafa fyrlr sig að rannsaka þessi landabréf eldri 0g yngri hafa ákveðnar hug- myndir um aldur þeirra; hefir Mr. Babcock, sem er að sjálfsógðu sa •ibyggilegasti heimildarmaður i foeim efnum samið eftirfylgjandl skrá: “Landaiforéf þau er eg hefi mínst a eru fylsta máta álbyggileg 0g virðast sýna (1) Að það voru að líkindum írar, sem komu til Hellulands a undan Norðmönnum, stað á fimtudagiifVi í embættisferð upp yfir Eskifjarðarheiði, og ætl- aði að messa á sunnudag á Ketil- stöðum. Hann var ekki kominn fram á föstudag, og var þá hafin leit, og fanst hann örendur á heiðinni. Hefir líklega orðið bráð^- kvaddur eða veikst snögglega og lagst 'fyrir. Frost var mikið og stormur þann dag, og nóttina á eftir. Líkið var flutt til Eskif jarð- ar á föstudagskveld. Guðmundur heitinn var fæddur 17. febr. 1866, og var ættaður af Suðurnesjum. 1 skóla kom hann 1882, og útskrifaðist þaðan 1888. Þá fór hann í prestaskólpnn, og stundaði guðfræðinám í 2 ár, en tók aldrei emfoættispróf. Þegar Lárus heitinn Halldórs- son fór frá fríkirkjusöfnuðinum í Reyðarfirði réðist Guðmundur Á heimili bróður síns andaðist hún, sem áður er sagt, um miðjan síðastliðinn mánuð. Lífsferill hennar var fagur yflr- lits. Megin stefna hennar í lífinu var sú að verða til blessunar ást- mennum og öllum, er hún átt! samleið með; naut hún avalt hylli allra er hún kyntist, bæði fyr og síðar. Þótt ung væri hún, og ætli mikið af lífsþrá, bar hún sjúkdóm sinn með fráibærri stillingu og ró. Danði hennar, að sðgn vi3- staddra ástvina líktist því, er blóm að kveldi til hneigir höfuð að foldu við sólarlag. Bros á brostn- um vörum hennar bar vott um innri frið og öruggleik, er eála hennar átti í samfélaginu við Guð og frelsara sinn. Hún var jarð- sungin í grafreit Árnesfoygðar, af , þeim er þetta ritar, þann 26. marz. heitinn austur, og hefir hann síð-; Kveðjuathöfnin fór fram á heim- an verið fríkirkjuprestur austur foreldra h’ennar, að viðstðddu þar. Hefir hann þjónað tveimur söfnuðum, ððrum á Eskifirði en hinum uppi í Héraði, og notaði sá söfnuður, kirkjuna á Ketilsstöðum á Völlum, og var, eins og segir í skeytinu, Guðmundur heitinn að fara messuferð að Ketilsstöðum, þegar hann lést. Mun það vera dagleið að vetri til frá Eskifirðl. Hann var kvongaður og átti 5 börn, ðll uppkomin. Guðmundur var, að því er kunn- ugur að austan segir, vinsæll mað- ur og vel metinn af söfnuðum sín- um. Hann sat lengi í hreppsnefnd og sýslunefnd og var mikið riðinn við opinber mál í héraðinu. Kenslu störf stundaði hann mikið, eink- um tungumálakenslu, þvi hann var málamaður góður, og fróður im margt, einkum sögu, erlenda og innlenda. Segir þessi sami mað- ur, að hugur hans hafi frekar beinst að andlegum en veriklegum efnum, og hafi hann því verið I öllum deildabúíSum eSa meS póstl a* . > K fr& Jj. B. Oo., 52 Adeiaide st., Wpg. k } A0 is,ensku Norðmennirnlrfremur efnalítill lengst af mörgu fólki, þrátt fyrir lítt-færar brautir. Þakka foreldrar hennai og astmenni öll, samúð og hjalp auðsýnda þeim í sorgum þema, af hálfu nágranna þeirra og vina. Sérstaklega þakka þau þann kær- leika, sem hinni kæru dóttur Iþeirra var sýndur í sjúkdóms- stríði hennar, og alt sem gert var til að létta byrði hennar. Aldraðir foreldrar minnast elsk- aðrar dóttur og annara dáinna barna sinna með þakklæti og von um endurfundi •— og bíða róleg — unz fundum ber saman. Hugljúf minningarljóð, ort af einum af nágrönnunum voru lesin upp við kveðjuathöfnina. Þau, ft- samt blómunum, sem gefin voru. þakka foreldrarnir og ástvinimir, sem kveðja kæra dóttur og systur með orðum skáldsins: “þér fylgir vor blessun, þér fylgja vor tár, á friðarims engilvegi.” Sigurður Ólafsson.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.