Lögberg - 11.06.1925, Blaðsíða 1
pROVINCF
1 THEATRE
ÞESSA VIKU
Skemtilegasta sýning "árstíðarinnar.
“The Narrow Street”
með DOROTHY DEVORE og MATT MOORE.
I
Aukasýning — 10—20c — Kveldin — 15—25c
iift
p R O V IN C P
■*• S THEATKE *J
NÆSTU VIKU
“ZEEBRUGGE”
HRÍFANDI SJÓFLOTASÝNING»
Mynd, sem fylti Capitol i heila viku
Aukasýning — 10—20c
Kveldin — 15—25c
38 ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 11. JÚNÍ 1925
NÚMER 24
sættu, i síðasta, mesta og sorgleg- einkenni stofn-
asta ófriöinum, sem mannkyniö ] anna.
eða heimaþjóð-
Hon. Thps. H. Johnson.
Rœða
flutt af Hon. Thos. H. Johnson, sem
umboðsmanni Canadastjórnar, á
103 ára afmœli Norðmanna í
Minneapolis, 8. Júní 1925.
Herra >ámkomustjóri!
Háttvirti Bandaríkja-forseti!
ménn og konur og norrænu
samtíSarmenn!
Þjóðirnar tvær, sem byggja
stærsta partinn af þessu mikla
meginlandi, — hins nýja heims —
eru giftusamar á margan hátt.
\ ér, sem erum af norrænu bergi
hefir þekt.
Látum oss því, sem hér erum
saman komin til að heiöra menn
og konur hins iliðna, vígja oss
sjálf og afkomendur vora, til enn
þá meiri afreksverka i framtið-
inni, með þeirri hátíðlegu þrá i
brjósti, að synir og dætur norræna
stofnsins, megi taka höndum sam-
an við hið brezka fólk í kjörlönd-
um þeirra, meðt þann höfuð til-
gang fyrir augum, að gera veröld-
ina að sem allra ánægjulegustu og
öruggustu heimkynni íbúanna á
ókomnum árum og öldum.
Af eðlilegum ástæðum er áhu'gi
fyfir hátiðahaldi þessu, mestur í
Eandaríkjunum. Innan vébanda
þeirra tók meirililuti norrænna inn-
flytjenda sér bólfestu, á öld þeirri,
sem nú hefir runnið sitt skeiö.
Sem Canadamaður, verð eg samt
sem áður að krefjast fyrir hönd
þjóðar minnar, meira en kurteis-
innar einnar eða yfirborðs hlut-
töku í atburði þessum.
Þátttaka Canada í hátiðarhald-
inu hefir, leyfi eg mér að segja,
fyllilega rétálætt undanfarin um-
mæli minu. ÁstæSurnar verða,
eftir örstutta umhugsun, auðsæ-
ar. Canada hefir ^raunverulega og
hagkvæmilega ástæðu til að sýna
áhuga gagnvart norrænum mönt)-
unt, þeim sent nú eru uppi, engu
síður en hinum kynslóSunum, sem
nú eru heiðraSar i minningunni.
Vér erufn upp með oss af því
að eiga innan vóbanda vorrar til-
tölulega dreifðu og fántennu þjóð-
Litist' urri í þessu mikla megin-
landi. Hvarflið sjónum yfir Can-!
ada. Hverskonar minnismerki yfir ]
hina glæsilegu menn og konur, sem
kontin eru undir græna torfu, mæta
auganu. Þau blasa við i hvaða átt
sem litið er. Kirkjuturnar benda
fil himins frá borgum, bæjum og
Þeim íslcnskuni blöðum, sifnuðum, félögum og einstakling-
um, víðsvcgar um stöðvar íslendintja vestan hafs, er á einhvern
hátt hafa reynt að létta harm minn og minna í sambandi við
dauðsfall Torfa sonar míns, votta eg hér með hjartanlegt þa-kk-
lœti. 0
Jónas A. SigTirðsson.
kvenlæknir í Canada, -að við eruAi i
hér saman til þess að samgleöjast
Vinnur verðlann við háskólann
í verk- og rafmagns-frœði.
Ástæðan til þess að Mr. Mc
Murray tók þessa ákvörðun var
vafalaust sú, p<S þegar Home-
bankahrunið vildi til, stóð lög-
mannafélag það, er hann tilheyrð!
í skuld við banka þann, er sagt vat
að næmi $100.000 eða vel það. Qr-
sökin til skuldar þessarar, er sögð
að liggja j mishepnuðum fast-
eignakaupum.
Um sömu mundir og banki þessi
fór á höfuðið bauðst Mr. Mc
Murray til að segja af sér. Lágði
hann einkum og sérílagi á þa
mikla áherslu, eftir að stjórni'
fyrirskipaði í-anjjskóhina í banka-
málinu. Stjórninni féil illá
að missa jafn ágætan samverka-
mann, sem McMurray er, en gat
þó á hinn bógiiin ekki komið í veg
fyrir, að hann færi sínu fram.
« Útgjöldin lækka.
»
megViland, beggja megin landa-
mæranna. Mentamála og líknar og
mannúðarstofnanir gera það líka.
Bh þetta eru samt sem áður hvorki
mestú né endíngarbestu minnis-
merki hins hundraS ára, varanlega,
norræna landnáms. Göfugustu
minnismerki menningar og menta
norrænna manna, eru fléttuð inn í
sjálfa uppistöðu hins þjóSernislega
lífs, þessara tveggja ágætu þjóSa,
ei meginiand þetta hyggja. ^ undanfarandi ár. * Hjj^ Fjárveitingar tjl hinna ýmsu
1 hinni voldugu Lunduna-boig, Qg ný þcgar takmarkinu er náS, stjórnardeilda, hafa nú verið af-
stendur hygging, sem er meistara |);l övrjar nýr verkaþringur. I>aS 11 Pi-Í-;: greiddar og bera þaA undirtekn
\eik frá sjórtarmiSi lrúsagerSar- getur enginn valiS sér göfugra starf !I B1ingaraust. vott * um sparnaðar-
hstaiinnar, og hlotiS hefir aSdáun Ijcknis embættiS, að líkna og 11 stefnu stjftínarinnar. 'Talsmenn
kynslóðanna, einnar fram af ann- fækna ]»A sjúku. Dr. Christian- íhaldsflokksins, höfðu reynt hvað
ai'■ b.g á \iS St. I auls dómkirkj- ^nn^ yjð, sem Jickkjum þig bezt, '<> ofan í annað, að telja þingmönn-
i.u.i. 1 .u liggur giafinn meistai- \ itum, að ]»ú ert vel til þess fallin um tru um, að stjórnin væri bruðl
inn, er gerði uppdráttinn aS þess- a^j gegna þessu embætti, jafnvel unarsöm og hlutdræg, en alt
ari nrikilfenglegu kirkju, Sir yið vitum, aS stöSunni fylgir Carl Ingimundarson. þeirra orðaflóð fór fyrir ofan
Christopher \\ ren. Y fir hans miki, ábyrg^ og erfiSleikar. En n ..... garð og neðan og náði þar af leið-
hinstu hvílu hggur þunn.hella, með við trevstum þvi aS hann, iem hef- . J. “ *? ° ® andi ekki nándar nærri tilgangi
þessari áritan: “SéuS þér að leita • stvrkt bisr í eee-n um erfiSleika sogn’. s^ l. hlaðlnu ] sam' sínum.
aS minnismerkinu hans, þá lítiS í /jmsáranna stvrki þig einnie á bandl Vlð haskólaprofin siðustu.
krineum vSur'’ namsaranna, styrki þig einmg a Þar sem sagt er að enginn íslend-
S ' ' brautinm, sem liggur fram undan. ingur hafi hrept verðlaun er skól-
Þegar eg hugsa« um hina nór-j VíS, sem erym her samar) kornn- inn veif> þeim, sem fram úr skara
Fyrir nokkru síSan var forsæt-
isráSherra Canada, Right Horr.
Mr. Maókenzie King, böðíS aS á-
varpa ySur viS þetta eftirminnau-
lega tækifæri, og árna hinum mikla
mannfjölda hamingju fyrir hönd í
canadisku þjóÖarinnar. ,
Mér *er þaS full-ljóst, aS það1'0
hefðj veriS betur. viSeigandi, aS,. , .v „ i „ ■ r, ,
r • *, r, i , rv- band vtð Bándankin og Canada,
forsætisraðherra Canada hefði ver- , ... “
ið hér s'jálfur staddur og aS hann f1, eS avarpa mannfjoldann, sem
i. r»c- . i v .,• i • • v , • 1 her er saman kominn. Yler er þao
iietði talao mah þjoðarinnar her • v v ,
ljost, að flestir yðar eruð borgar-
ar Bandaríkjanna; en mér er einn-'
ljóst, aS það eru mörg hundr-
brotnir, komumst að þeirri niÖur- ar> unl hundrað og sjötíu þúsundir
slöðu fyrir löngu síÖan, og það er horgara af stofmnum norræna.
astæðan fyrir því, aS vér svo mörg
slitum oss upp úr löndum feSra
\orra, áejn oss voru svo hjart-
fólgin, og leituðuipi gæ^funnar hér
í löndum vonarinnar og frelsisins.
Eg held þvi hér fram, að frá þvi
sjónarmiði, ;þá höfum vér ekki
orðiS fyrir neinum vonbrigSum.
ÞaÖ getur veriS þöíf á, að biÖja
forseta Bandaríkjanna og Banda-
ííkjaþjóðina velvirðingar á því, aS
eg í dag tali of oft um Bandaríkin
dg Canada í sama hugtakinu. Eg
get samt ekki, og vildi heldur ekki
eg gæti, slept þeirri sameigin-,
legu tilfinningu í huga mér í sam- staSreynd.
ÞaS hefir alla jafna einkent
norræna menn, er til Vesturheims
eru til hvílunnar hinstu, þá bregð -
ur aftur fyrir i huga mínum, mynd
aí þunnu hellunni í St. Pauls dóm-
kirkjunni og mér heyrist húij segja:
“SéuS þér aS leita <ið-4jiinnismerki
Þeir eru á meðal vor, eins og á pjnna norrænu rnanna, þá litið i
nieSal yðar, og eru viðurkendýr að
vera á meðal hinna allra ákjósan-
legustu nýbyggja.
Sérhverju canacjisku barni er
kent, að norrænir menn hafi fyrst-
ir fundið hinn nýja heim.
Það dregur ekki vitund úr dýrS
úinna norrænu sæglarpa, er uppi
voru fyrir þúsund árum, þó'hug-
rekki þeirra, æfintýraþrá og si^ra:'
kæmi í ljós nokkrum öldum á und-
an samgöngutækjunum þeim, er
ein út af fyrir sig, gerðu varan-
legt landnám hér, hagkvæmilega
rænu rnenn í Ameríku, sem gengnir ar. biSjum þig að þiggja litla gjöf , yið námið‘og að sHkt megi teljast
‘U minningar um þessa stund. 8f^urför á meðal námsfólksins ís-
Drottins bléssun og beztu óskir j ,enaka Það var einn lsiendingUr-
c kkar allra fylgi þérMnn' í nýja! gem sUk verSlaun hrepti; ekki að
embættið.
Mrs. H. Olson,
fvrir hönd nokku^rá vina.
I eins ein, heldur tvenn, það var
I Carl Ingimundarson, sonur Mr. og
| Mrs. Sigurðar Ingimundarsonar
j 467 Lipton str. Winnipeg. Önnur
] verðlaunin $150.00 hlaut þann
j fyrir framúrskarandi nám í verk-
fræði. Hin $75.00 fyrir kunnáttu
fylkiskosning- S . raffræði
bg er það vel að verið,
fluttust úr löndum söngs og sögu, | anna í SaskatcHewan, hafa orðið ekki aðeins fyrir hlhin sjálfan
— löndum vikinga og æfmtýra- a þessa ieið: heldur hefir hann líka með þess-
manna löngu liSinna alda. Með; Stjórnarflokksmenn (libéralar) 50, ari frammistöðu sinni haldið uppi
kringum ySur.
Bandaríkin og Canada, taka|
böndum saman í dag í viðurkenn-1
ingarskyni við eigin börn, sonu og
clætur forfeðranna, sem vestur j Fullnaðarurslit
Canada fréttir.
betur en eg get vonast eftir að,
^gjöra. En þaS er yðar skaÖi, að
hann gat ekki verið persónulega
viéistaddur. Skylduverkin mörgú
vörnuðu honum frá aS fara frá
Ottawa sem stendur.
j Hann skipaÖi samt svo fyrir, aS
'stjórnin í Canada, sem hann er
formaÖur í, gerði a!t sem í henn-
ar valdi stæði, til’þess aS taka við-
eigandi þátt í þessari eftirminnan-
legu minningar hátíð, sem náði
— hámarki sínu með Íiínni mftdu
ræSu, er forseti P^mdaríkjanna
flutti nú í dag. . j
Flestir af tilheyrendum mínum
liafa nú spurt sjálfa sig aS, hver
þessi umboSsmaður forsætisráð-
herra Canacfa sé og hverjir þeir
hæfileikar hans* séu, sem * gjöri
hann hæfan til þess aS leysa slíkt
vandaverk af hendi.
\ iS fyrri parti þeirrar spurningar
gæti eg gefiS viðunanlegt svar, en
því miður get eg ekki géfið full-
r.ægjandi svar viS síSari hluta
hennar. Hæfileikar mínir eru tak-
’ markaðir. þegar leysa þarf slíkt
vandaverk af hendi, og mér mundu
‘fallast hendur, ef eg ætti ekki því
hafa flpst, að þeir hafaf þangaS
komVS \ þeim )eina ásetningi a®
reisa þar framtíÖarheiVnili. Enginn
þjóðflokkur hefir samið sig eSli-
ÚV'ef'ekki'þúsund" 'sem° 'svarið | }egar eða fIÍótar aS'siSum þjóöa
hafa hiny bfezka veldi hollustu.
Fánarnir tveir, sem vér ^jáum
lilakta sa'man yfic þessum staS, hafa
alcjrei í þessi huntírað ár, sem vér
erum nú aS minnast í dag, mæzt á
vigvelli. Aldrei vá þeim hundrað
árum, sem liðin eru síðan aS fyrstu
Norðmennirnir stigu fæti á þetta
land, í nálægri tíð, hefir hermað-
ur, fallbvssa, herskip eða riffill
sézt, eða heyrst í óvinveittum til-
gangi á landamerkjalínunni þrjú
þúsund mílna langri, sem aSskil-
ur löndin tvö, er vér byggjunr.
Eg gæti óhikaÖ kallaÖ til vitnis
þeirra, er þeir fluttu til, en hinir
norrænu menn. Ertginn þjóSflokk-
ur hefir með jafn auðveldum
hætti og árangri, tekist á hendur
sínar nýju boVgaraskyldur. Engnm
þjóðflokkur á meginlandi Ameríku,
hefír lagt fram hlut’failslega meiri
skerf til andlegrar menningar í
þessari heimsálfu, en hinir norrænu
innflytjendur og afkomendur
þeirra. \ ♦
í fornöld leituðu norrænir menn
fjarlægra landa, til þéss aS afla
sér fjár og frama. Eg þori ekki að
fullyrða aS víkingarnir fornu ha’fi
nofrænar kynslóðir, hverja fram 5 ,ollnm ti,lfellurt} verið í samræmi
af annari, sem svo ríflegan skerf
hafa íram lagtt Ijil menningar
þeirrar, sem lagt hefir undir sig
hinn nýja heim, til að sanna, að
það sé unt fyrir tvær þjóSir, að lifa
hiið við hliÖ i öryggi, friði og sam-
eiginlegum góðvilja — að vopna-
búnaÖur og hernaÖarlegar v varn-
ir, sé engin nauSsyn fyrir þjóSir,
sem hafa löngun og ákvörðunar-
láni að fagna, aS vera Canadamað-! mátt tU. f liía saman 1 sameigin-
iii, sem er af norrænu bergi brotinn egn , Vlr0ln^ °S nieð sameigin-
og fæddur a Islandi. ÞaS
er su
eina vörn, sem eg hefi fram að
færa fyrir þvi, aS takast á hendur
ábyrgðar- og virðingarstöðu þá,
sem eg hefi gjört í dag.
Mætti eg taka þaS fram, aS eft-
ir aS hlusta á hinar gullfallegu
legu langlundargeði.
ÁSur en eg hverf *frá urnræSu-
efninu, hinum ánægjulegu vináttu-
böndum mijlji þessara ■ tveggja
þjóSa vorra, vildi eg leyfa mér
aS minnast vitund á hin voldugu
áhrif Bándaríkjanna og Canada, á
ræSur, semffluttar liafa' veriS hér; beimsfriSannáhn. Þessi áhrif
í dag, þá féll eg frá hugmynd eru jatnvel,ekki eingöngu bundin
þeirri, er eg hafSi þegar veg fór V1® Þær tvær ÞjúNr, er nú hafa
Trá Winnipíg fyrir fáum dögum1 nefndar veriÖ’ heldnr ná til allra
síSan, aS flytja eftirmjnnilegustu
ræSuna, sem flutt yrði við þetta
tækifæri. Mál mitt verSur því
stutt og blátt,ífram. En þaS 'sem
eg segi, ætlast eg til aS sé vinarorS
fra forsætisráSherra Canada og
DanadaþjóSinni, ekki aíeins til
Þeirra, seni hér eru staddir á þess-
ar' hundraS ára afmælishátíS, ekki
a? e,rts til þeirra borgara Banda-
ijhjanna, sem af Skandinavisku
bergi eru brotnir. heldur til allra
borgara lýðveldis þessa hins mikla,
sem orS raín heyra.
cnskumælandi þjóSanna, og eg
vildi mega segja, hinna norrænu
þjóSa heimsins líka.
Sannfæring mín er sú, ,aS eng-
in þjóS geti stigiö stærra spor í
áttina til verndar heimsfriðinum
en sú, sem sýnt hefir hugrekki og
dáS í réttlátu og óumflýjanlegu
stríSi. Enginn lætur sér til hugar
koma, aS efast urn hetjudóm nor-
rænna manna, og hreysti -brezkra
hermanna hefir veriS staSfest meS
niljórtunum. sem /éllu, og þeim,
.margfalt fleiri, er örkumlum
við hugsjónir nútíSarinnar, að því
er viSkom hæversku eSa auSmýkt.
Þeir fylgdu, eins og eðlilegt var
hugsjóna takmarki sinnar samtíSar.
Afkomendur þeirra, hafa á síðast-
liSinni öld, streymt til hins~ nýja
heims. Og nú í dag, er ekki til
ríki í norður eSa miSríkjum þessa
volduga lýSveldis, né heldur fylki
í Vestur-Canada, sem ekki telur
rneðal sinna bestú borg^fa álit-
ljegan hóp af hinum norræna
stofni. Þessar tvær jþjóSijr ^hafa
tekið norrænu fólki meS opnum
örmum og í dag bjóSum vér þaS
velkomið til Canada.
Tími og kringumstæSur gera mér
ókleift, þó ekki væri nema telja upp
ástæSurnar fyrir því, er sérstaklega
hafa aflaS norrænu fólki isilíkra
ástsælda í kjörlötidum þeirra, sem
raun er á orSin. Vil eg þó leyfa
mér aS nefna til fáein dæmi, svo
sem starfsemi, trúrækni, virSingu
fyrir lögskipuðu stjórnarfarfi,
lýðhollustu, einstaklings eSa
sjálfsábvrgðar tilfinningu, ást
á listum. mentun, músík, frelsis-
ást, fávalt frelsi innan takmarka
laghnna). Þykir mér sem nefndir
eiginleikar í vissum skilningi, ein
kenni hinn norræna lýS í Ameríku.
An þess aS ást norrænna manna
til kjörlanda sinna hafi beSiS
nokkurn minsta halla viS, þá hefir
sérhver hverfandi kvnslóS, fengiS
eftirkometjdum sírjum í arf. virS-
ingu og vigSa þætti. við sögu og
því aS heiÖra þaú, eru þjóðir vor-
ar að heiSra sig sjálfar.
Fn.imbyggja og jinnflutninga-
kaflinn, fer nú óSum að stvttast.
Þessvegna hlýtur þjóÖaþroski vor
að hvíla á herðum vorra.eigin sona
og dætra. Afreksverk hin's liðna,
eru fyrirheit um bjarta og dáðríka
f ramtiÖ.
Ef vér aðeins fylkjum oss undir
hugsjónamerki vonra ncwrænu
feðra, — dáða og dygðamerki
vorra norvænu feðra, ef vér hef jum
við hún fána liins sanna frelsis, þi
verSskuldar framtíðin dýrðarminn-
ingu þeirra ára, sem vér nú minn-
umst í dag. NoA-ænir mdrtn í Ame-
víku,, hvoru megin landamæranna
sem er, — látum oss í dag sameirt-
ast í því fyrirheiti. Norrænn mað-
ur gekk aldrei á bak orSa sinna.
iHerra Banjdaríkjaforseti, leyfiÖ
mér aS endípgu að flytja yður
hamingjuóskir yfirráSgjafans og
hinnar canadisku þjóðar. Einkum
og sérílagi finn eg hjá mér hvöt til
að láta í ljósi þakklæti hinna
mörgu þúsundji af norræna stofn-
ínum, er í Canada piga heima, fyrir
yÖar göjfugmannlegu hluttöku í
hátíSarhaldi þessu.
Bandaríkin og Canada gleðjast
sameigtinlega yfir sameiginlegum
minjum hins enskumælandi flokks,
því sömu hugsjónirnar, eru ráS-
andi aflið í lífi þjóða vorra.
Megi' hinu ómælilega afli,
hvílir í örnvúm þessara blóðtengdu
þjóða, aldrei verSa beitt til þess að
fjarlægja þær hvorá frá annari,
heldur í þeim tilgangi einum, aS
treysta vináttuböndin betur,
nokkru sinni fyr.
fhaldsmeun
Bæn’daflokksmenn
Utanflokka ......
6
sóma íslensks námsfólks við ha-
skólann og sóma íslendinga, og
á hann heiður skilinmfyrir það.
Kosningu frestað í tveimur kjöf _________________________________
dæmum.
* * * f * lengi, án þess að verða nokkurs
Toronto-blað eitt, flutti nýlega vísari. Morgun einn í vikunni sem
þá' fregn, að miklaf líkur væru tiþ leið, er kaupma^ur kom á fætur og
að Rt. Hon. Arthur Meighen, lauk upp húsi sínu, stóð peninga-
mundi innan skamms láta af for- kassinn á 'svölunum, með allri
ystu íhaldsflokksins. og eftirmað- upphæðinni í. ^
ur hans verða Mr. Cockshutt, fylk- * * *
isstjóri í Ontario. Nú hefir það
komið uþp úr kafinu, að ekki hafi
verið nokkur minsti flugufótur
fyrir frétt þessari.
’ \ ' '
Dr. W. H. líall, hefir venð út-
nefndur sem þingmannsefni
frjálslynda f-lokksins í South
Bruce kjördæminu
Mrs. Ro.se Henderson flutti ný-
lega ræðu í verkamanrfafélagi
einu í Toronto, þar sem hún lýsti
yfir þeirri sanj^æringu sinni, að
fall MacDonald stjórnarinnar
bresku, hefði verið hlessunarríkur
^tburðui' fyrir verkamannasam-
tSkin yfirleitt. Fall þeirrar
í Ontario, við stjórnar hefði opnað augu verka-
næstu sambandskosningar. ; manna í iheild sinni fyfir þeim
! sannleika, að ekki dygði að leggja
Þann 7. þ. m. lést lögregludóm-!
arinn í Toronto, Col. George Deni-|
son, áttatíu og sex ára að aldri.
Hafði hann gegnt lögregludómara
embætti í fjörutíu og fjögur ár.
Fyrsti islenzki kven-
læknir í Canada.
Hinn 2. maí s.l. var Dr. Sigríði
Christianson, hinum fyrsta ísl.
kvenlækni í Canada, haldiS sam-
sæti að heimili Mrs. H. CMson, 886
Sherburne St. hér í bænum. Milli
óq og 40 konur sátu boðiS.
Dr. Christianson var gefin vönd-
11Ö læknistakska við þetta tæki
færi, og afhenti Mrs. Olson gjöf-
ina með eftirfylgjandi 'ávarpi, og
þakkaði Dr. Christianson gjöfina
með nokkruni viSeigandi orðum.
Ávarp það, er Mrs. Olson flutti,
var á þessa leið:
“Kæra Dr. Sigríður Christianson.
Það er i tilefni af því. að þú
hefir náð því takmarki 1 að verða
lfeknir. og þar með íyrsti íslenzki
árar í bát, eða sofna á verði, jafn-
skjótt og flokkurinn væri komir.n
til valda, eins, og raunin hefði á
| orðið síðást. Mrs. Henderson
kvaðst sannfærð um að þess yrði
; ekki langt að bíða, að verkamanna_
c . ; flokkurinn kæmist til valda að
Samkvæmt Ottawa fregnum, “ _ , , _
u f iu nýiu, og að þa mundi betur veroa
hetir samlbandástjornin akveðið, 1 •1 ’ f , .
að láta semja • nýjan flutnings-;lim bnutana ui .
gjaldataxta, er komi í stað Crow’sj _ . „ , _ „ ...
• Nest ákv»6ae„a.4 F.r m«lt, .s' H' fr”‘ ,hef,r
N............. ...... verið kosirm forseti felagsskapar
verksmiðjueigenda í Oanada.
. * * *
Látinn er að Liverpoú, N. S.
Hon. Isaac N. MacK.iy. fyrrum
forseti fylkisþíngsins *í Nova
ína hafa brugðiát loforðum sínum flCotia’ ara aldr1-
við Sléttufylkin þrjú. ~ * *
•» • • Hon Raoul Dandurand. leiðtogi
Síðastliðinn laug'árdag lést að frjálslynda flokksins • senatinu,
þeimili sínu í Medicine Hat, W. G. hefir lýst yfir því, .að þinglnu
Johnston, verkaflokksþingmaður íjverði að öllu forfallalausu slitið,
Aliberta-þinginu, hinn mætasti
maður áð sögn. Mr. Johnston var
skozkur að uppruna, hafði verið
lengi í þjónustu C. P. R. félagsins,
sem vélastjóri, en var kosinn þing-
maður fyrir Medicine Hat í síð-
ustu fylkiskosningum.
* • *
taxti þessi hinn niý eigi að koma
á meiri jöfnuði á flutningsgjöld-
Um, milli hiijna ýmsu xylkja. Ah-j
ei flestir þingmenn bsgndaflokksins
eru sagðfr að vera sáróánægðir
yfir tiltæki þessu og telja stjórn-
en
rétt fyrir næstu mánaðamót.
Orherbúðum sambands
þingsins.
ÞaS, sem helzt hefir ]>ótt tíð-
Námamenn í þjótiustu Western jindam sæta síSustu viku, var þaS,
Fuel féh, að Nanaimo í British | ’<ðS H©n. Edward J. McMurray,
Colunlbia, hafa gért verkfall, sök Solieitor-GeneraL sagði af sér em-
pm þess að framkvæxndarstjóra bætti. Sá orSrómur htrfði veriS
félagsins ák,vað að lækka kaup!á sveimi undanfarandi, aó Mr
hvers einstáks námamanns, um 60 McMurlay hefSi í hyggju að láta
cent's á dag.
* * *
í janúarmánuði 1924, var brotist1 arformaöurinn, Rt. Hon. W. L
inn í verslunarbúð H. N. Chase, MacKenzie King, tilkynti þinginu
kaupmanns í Napanee, Oht., og j afsögn ráðgjafans og lét í ljós
stodið þaðan $2,000 í peningum,; hrygð s'ma yfir því, aS missá úr
sem geym^lir voru í pjátuiJkassa. ráÖuneytinu jafn ágætan starfs
Lögreglan 'rannsakaði málið all-1 mann.
Rannsókn farmgjalda.
Hin sérstaka þingnefnd, sem und-
anfarandi hefir starfað að rann-
sókn farmgjalda með skipum þeim,
er vörur flytja milli breskra og
canadiskra hafna, hefir enn eigi
lokið 'störfum. Þó mun mega
vænta skýrslu hennar'innan viku,
eða því sem næst: Undir niðurstöðu
nefndárinnar verða svo að miklu
leyti komin afdrif samningsins við
Peterson eimskipafélagið.
Af vitnaleiðslu þéirri, sem þeg-
ar hefir fram faQð í farmgjalda
málinu, er þó nokkurn veginn ljóst
orðið, áð um háskalega einokun .
hefir verið að ræða, eins og Prest-
<^n nefndiá fullyrti. Mun þjóðin^
ver-ða stjórninni þakklát, ef hennl
tekst að rífa skarð í einokunar-
múrana. ‘
King yfirráðgjafa haldið veglegt
áamsæti, .
Fyrir rúmri yiku, héldu þing-
menn frjálslynífa floklfsins, leið-
toga sínum, Rt. Hon. W. L. Mae
Kenzie King, veglegU samsæti á
skrautlegasta hótelinu í Ottawa.
Samsætinu stýrði yfirumsjónar-
maður flokksins á þingi, Mr. Kyte.
Fór hann r .inngangsræðu sinnl
nokkrum orðum um það, hve
stjórninni hefði stóraukist fylgi,
utan þings, sejj innan, frá þvl er
hún kom til valda. Bentj, á þann
ómótmælanlega sannleika, a&- um
->að leyti, er stjórnin tók við völd-
unum naut hún að eins at-
Tvæðis meirihluta, umfram hálft
þing. Á hinum tveim síðustu þing-
um ,hefir meirihluti stjórnarinn-
ar við þýðingarmiklar atkvæða-
greiðslur aldrei verið undir 38
og stundum komist upp í 121. Auk
forseta samkvæmisins tóku til
máls* stjórnarformaðurinn, Mr.
King, W. D. Euler frá North
Waterloo og W. G. Raymond, þing-
maður frá Brantford. Bar þeim
öllum saman um það, að hið aukna
lylgi stjórnarinnar ætti eingöngu
rót sína að rekja til þess, hve mörg
um þjóðnýtum laganýmælum hún
hefði hrint í framkvæmd.
Forsætisráðgjafi benti.á það I
ræðu sinni, hve ánægjuleg sam-
vinnan hefði ávalt verið millV sln
og hinna ráðgjafanna. Enda hefðl
fordæmi það haft mikil og góð
áhrif á þjóðareininguna,
Farmgjaldamálið.
Á fimtudaginn í vikunni sem
leið, mætti Sir William Peterson,
sepi vitni fyrir þeirri hinni sér-
stöku þingnefTid, er um farm-
gjaldsmálið fjallar, ásamt hinum
fyrirhugaða sam'ningl yi® Peter-
son’s eimskipa félagið. Mun það
einróma álit, aft framkoma hans
hafi verið hin prúðmannlégasta oft
^lð þær skoðanir hans, að fhitn-
ingsgjöld milli hreskra og cana-
diskra hafna væru alt of há, væru
á gildum og góðum rökum bygðar.
Bar vitnisburður hans þess ljósan
\
| af embætti, þótt fáir muni hafa að maðurinn ér þaulkunnur
lagt á það mikinn trúnað. Stjörn- því er að-siglingum og flutn-
ingsgjöldum lýtur. Var framburft-
ur Sir Williams i nánu samræml
við rannsóknarskýrslu Mr. Prest-
ons. Bíður þjóðin nú með óþreyju
úrskurðar þingsins 1 þessu mikla
velferðarmáli. ^