Lögberg - 21.04.1927, Blaðsíða 2
Bls. 2
L.ÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. APRÍL, 1927.
gp5H5E5S5H52SaStI5a52Síl5H5a525H5H5E5H5Z5HSZSZSHSHS2S25E5a5ES252S25E5eS25USHSZ5^S
SÓLSKIN
asHsasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasHsasasasasHsasv ^esasasa
Sérstök deild í biaðinu
sasasasasas 7ta.^csasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasaFsasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasasa sasasasasasasi
SUMARMÁL.
Svo snauð er engin íslenzk sál,
að elska ei ljósið.bjarta,
að finna ei sérhver sumarmál
til sólargleði’ í hjarta,
að finna ekki þunga þrá,
til þess að vaxa og gróa,
við slíka yndis sjón-mð sjá
alt sefgrænt, tún og(móa.
Eg -visi það og veit það enn,
að vorið alla bætir,
að bæði Guð og góða menn
með goislunum það kætir
og vekur alt af vetrar blund
og vetrar gaddinn þræðir
og sjúka hugsun, gjúka lund
með sólskininu græðir.
Eg beygi höfuð . . . krýp á kné
og kyssi jarðarsvörðinn
þó engin fóstra eins syndug sé
ne svívirt eins og jörðin.
Nú finn eg sérhver sumarmál
til sælu af gömlum raunum,
og helminginn af hjarta og sál
eg henni gef — að launum.
Nú elska eg bæði skin og skúr
og skugga og sólar vegi,
því alt er brot og eining úr
þeim eina og sama degi.
Nú elska eg.svörtu sorgirnar
jafnt sólargleði minni,
því Guð er alt og alstaðar
í allri veröldinni.
Og núna fyrst — þá finn eg það,
hve fagurt er að lifa
og ljóðin sín á baðm og blað
með blóði ^ínu skrifa,
og gleðja sig við gullin sín,
sem grýtum við og týnum.
og teyga glaður vbrsins vín
út vetrarbikar sínum. »
Eg anda djúpt . . . og ilmsins nýt
hinna ókunnugu brauta
og brosandi til baka lít
til brota minna og þrauta.
Eg finn í sál mér sumarmál
og sólargleði bjarta.
— Nú vil eg klappa hverri sál
og kvssa sérhvert hjarta.
Davíð Stefánsson,
frá Fagraskógi.
Dvergurinn í sykurhúsinu,
3. Dvergabrúðkaupið.
Þegar fram liðu stundir, tók kóngurinn eft-
ir því, að dvergurinn fór að verða dapur í
bragði og gat aldrei gert að gamni sínu. Spurði
kóngur hann, hvers vegna hann væri alt af
svona daufur og úrillur.
“Hvernig á eg að vera glaður?” sagði
dvergurinn. “Eg var kóngur í stórum stiíni,
og þar eru mörg hundruð dvergar, sem sakna
mín. Eg ætlaði einmitt að fara að setjast á
á brúðarbekkimi með yndislegri dvergstúlku,
þegar eg var tekinn og fluttur hingað í út-
legð.”
Það stóð heima, að þegar dvergurinn var
að enda við söguna, þá kom fátæki bóndinn
heim að höllinni og gerði boð fyrir konung.
Hann var berhöfðaður Qg hélt ádiúfunni sinni
í hendinni.
Kóngur kom út, og leit forvitnislega ofan í
húfu bóndans, eins 0g í fvrra skiftið. Hann
várð alveg utan við sig af gleði, þegar hann sá
ofuflitla dvergstúlku, sem sat í hiífunni og
var að gráta. Nú gaf hann bóndanum einn poka
fullan af silfurpeningum.
Bóndinn varð guíjsfeginn, því að allir kop-
arpeningarnnir hans voru fyrír löngu’ til
þurðar gengnir. Hann kvaddi kóng með þökk-
um og hraðaði sér heim. Yerður ekki með orð- j
um lýst, hvað koná hans og börn urðu glöð, þeg-
ar hann kom heim með slík auðæfi.
Ivóngur fór inn í höllina með dvergstúlkuna
og lét hana á borðið, rétt fyrir framan dyrnar
á sykurhúsinu. Þar settist hún á eldspýtna- i
s'tokk og studdi hönd undir kinn.
Nú kom dvergurinn út úr sykurhúsinu og J
hrópaði upp yfir sig af fögnuði, þegar hann sá
litlu dvergstúlkuna, því fið hún var einmitt
konuefnið hans. Hann_ settist á eldspýtna-
stokkinn hjá henni, og varð nú mikill fagnað-
arfundur.
“Eg hélt að þú værir dáinn,” §agði dverg-
stúlkan litla kjörkrandi.
“Nei, það er nú öðru nær,” sagði dvergur-
inn. “Eg bý hér í sykurhúsi og er í miklum
metum hjá kóftginum.” SYo stóðu þau upp,
litlu hjónaefnin, og leiddust inn í syknrhúsið.
Lifðu þau þar í alsælu og átu sykur eftir vild.
Kóngur lét nú það boð út ganga, að hann .
ætlaði að halda brúðkaup í höllinni öinni, og
bauð öllu stórmenni úr ríki sínu í veizluna.
Þegar veizlan stóð sem hæst, lét kóngur bera
sykurhúsið inn á borðið, og rétt á eftir kom
hirðpresturinn í hempunni sinni, en brúðhjónin
sáust hvergi, og þótti boðsgestunum það und-
arlegt.
“Hana! Þar loksins koma brúðhjónin,”
sagði kóngurinn.
1 sama vetfangi kom dvergurinn út úr syk-
urhúsinu og leiddi litlu dvergstúlkuna við hlið
sér. Hann var í lafafrakka með pípuhatt, þessi
angi! Og hún'var í hinu fegursta brúðarskarti
og dró hvíta silkislæðu langt á eftir séK Þau
gengu rakleiðis fram fvrir 1 hirðpestinn 0g
hneigðu sig, en hann' bléssaði yfir þau og gaf
þau saman.
Síðan lét kóngurinn stóran hljóðfæraflokk
kom'a inn í salinn. Var nú leikið á lúðra og alls
konar líljóðfæri, og bumbur barðar. Unga fólk-
ið gat þá ekki stilt sig um að fara að dansa, en
gamla fólkið lét sér nægja að horfa á. Mikill
var glaumurinn og gleðin í kóngshöllinni, en þó
tók út yfir, þegar litlu brúðhjónin fóru að dansa
á borðinu kring um sykurhúsið. Þau dönsuðu
svo aðdáanlega, að alt veizlufólkitt horfði hug-
fangið á þau.
Alt í einu sneri kóngurinn sér að litlu brúð-
hjónunum og mælti: “Nú megið þið gera
hvort htddur þið viljið, að búa hér framvegis í
sykurhúsinu, eða fara heim í ríkið ykkar.”
“Við viljum miklu heldur fara heim í ríkið
okkar,” sögðu litlu brúðhjónin bæði í einu
hljóði og hurfu inn í sykurhúsið.
Kóngurinn tók þá sykurhúsið í fang sér og
bar það upp að stóra steininum í fjallinu, eftir
tilvísun dvergsins, en allir boðsgestirnir gengu
í halarófu á eftir.
Kóngur lét sykurhúsið niður skamt frá
steininum, en litlu brúðhjónin kvöddu kóng og
gesti hans með mestu virktum.- Boðsgestirnir
veifuðu vasaklútunum sínum og óskuðu þeim
til hamingju, en kóngurinn gaf þeim sykur-
húsið í brúðafgjöf.
Nú drap dvergurinn þrjú högg á steininn.
“Hver er þar!” var kallað innan úr stein-
inum.
“Það er eg!” svaraði dvergurinn. Þá
k.omu mörg hundruð dvergar út úr steininum
og slógu hring utan um litlu brúðhjónin með
miklum fagnaðarlátum.
“Lengi lifi kóngurinn okkar!” hrópuðu
þeir. “Og lengi lifi drotningin okkar!”
Litlu kóngshjónin voru svo himinlifandi
glöð. Nú voru þau komin heim í ríki sitt, þar
sem mörg hundruð dvergar þjónuðu þeim með
lotningu.
Dvergakóngurinn vildi nú gera eitthvað til
þess að gleðja þessa hollu og tryggu þegna,
sem tóku svona vel á móti honum. Hann benti
þeim á sykurhúsið og leyfði þeim allra mildi-
legast að fá sér ofurlítinn sykurmola.
Þá þyrptust allir dvergamir utan um syk-
urhúsið með gleðiópi og átu það upp til agna
á svipstundu. Gengu þeir síðan þrisvar sinn-
um kringum steininn í skrúðgöngu, með kon-
ung sinn og drotningu í fararbroddi.
Lóks hurfu allir dvergamir inn í steininn,
og kvað þá við skær klukknahljómur í steinin-
um, eins og mörgum silfurbjöllum væri hringt
þar inni.
Sigurb. Sveinsson.—Gneistar.
Fjórar skónálar fyrir gullkamb.
Einu sinni var karl og kerling í koti sínu;
þeim hafði fargst svo fé, að þau áttu ekki ann-
að eftir, en einn gullkamb, sem kerling hafði
lumað á. Þegar alt var þrotið annað, fær hún
karlinum kambinn, og segir honum að kaupa
þeim fyrir hann eitthvert hagræði, sem þau
geti lengi búið að. Karlinn fer á stað með
kambinn og gengur, þangað til hann mæfir
manni, sem leiðir kú.
“Falleg er kýrin þín, kunningi, segir karl.
“fallegúr er og kambur þinn,” segir komu-
maður.
“Viltu skifta?” segir karl.
Komumaður lézt þess albúinn; fær svo
karlinn kúna, en komumaður kambinn.
Heldur nú karl áfram, þangað til hann mæt-
ir öðrum manni, sem rak tvo sauði.
“Fallegir eru sauðirnir þíni,r, kunningi,”
segir karl.
“ Já, en falleg er pg kýrin þín, karl minn,”
segir komumaður.
“Viltu skifta!” segir karl.
“Já,” segir komumaður, og fóru þau kaup
svo fram.
Karl var hróðugur af þessum ^kaupum og
hélt, að nú gæti hann klæfct sig og kérlingu sína.
Enn heldur liann þó áfram, og mætir manni,
sem hefir með sér fjóra hunda; fara eins svör
þeirra og skifti, sem áður er frá sagt; þóttist
karl hafa vel veitt, að hann fékk hundana, og
hélt, að nú gæti hann rekið frá túninu.
Enn heldur karl áfram, þangað til hann kem-
ur að bæ einum; var bóndinn í smiðju að smíða
skónálar.
“Fallegar eru skónálar þínar, bóndi,” segir
karl. '
“Fallegir eru og hundar þínir,’ segir bóndi.
“Viltu skifta! segir karl. — Bóndi var fús
til þess og lét fjórar skónálar fyrir hundana.
Karl varð glaður af þessu happakaupi, 0g
hélt, að nú gæti kerling nælt undir skóna sína.
Heldur liann svo heim á leið; var þá lækur á
leið hans, og stekkur karl yfir hann, en um leið
duttu nálarnar úr barmi hans ofan í lækinn,
svo karl kom tómhentur heim til kerlingar. —
Segir hann henni nú alt af sínum förum, og
þótti henni þó þyngst að missa nálamar. Lögðu
þau því bæði á stað að leita og böm þeirra
með þeim; fóru þau svo til lækjarins og kom
það ásamt, að þaii stingju höfðinu ofan í læk-
inn og lituðust svo eftir nálunum. Þau gerðu
svo og druknuðu svo öllií læknum.
—Þjóðsögur J■ J
Þórður þögli.
Sliklar eru þær hörmuugar, er dunið hafa
yfir íslenzku þjóðina á umliðnum öldum, sum-
part af náttúrunnar, 0g sumpart af manna-
völdum.
Oft hefir hafísinn, þessi óvinur landsins,
verið svo napur og nærgöngull, að menn og
skepnur liafa alveg ætlað að krókna af kulda,
og himininn hefir jafnvel grátið höglum um
hásumar.
Og borið hefir það við, að ógurleg svæla úr
gjósandi eldfjöllum hefir fylt loftið, svo að
varla hefir séð til sólar. Þá hafa græn tún
orðið að grýttu hrauni 0g brosljúf engi að
eyðisöndum.
Auk alls þessa ófagnaðar hafa jarðskjálft-
ar þrásinnis farið um landið með braki og
brestum, svo að alt hefir leikið á reiðiskjálfi,
og bóndabæir lirunið til grunna, eins og spilar-
hús, sem börn hrófa upp á völtu borði.
Það er því engin furða, þótt kjör lands-
_ manna hafi stundum verið harla þungbær.
A síðari hluta átjándu aldar var svo mikið
hallæri á Islandi, að menn urðu fegnir að leggja
sér til menns steiktar skóbætur, og jafnvel hrá-
ar, þar sem ekki var glóð til að steikja þær við.
Og veslings börnin voru svo S"wöng, að þau nög-
uðu alt, er tönn á festi, eins og mýs. Þau
mundu hafa grátið gleðitárum og þakkað fyr-
ir að fá þann mat, er mörg börn nú á tímum
hrinda frá sér með ólund.
1 þann tíma bjó bóndi sá í Stóradal, er Ás-
mundúr hét. Hann var höfðingi mikill og stór-
auðugur, 'enda líknaði hann mörgum bág-
stöddum á þessum hörmungatímum. Á hverri
nóttu var húsfyllir hjó honum af fátæklingum,
sem hann gaf mat 0g aðrar nanðsynjar. En
til þess að sjá sjálfum sér farborða, hafði hann
þá reglu, að hýsa engan mann lengur en þrjár
nætur í senn.
Kona Ásmundar hét Una. Hún var svo
hjartagóð, að hún mátti ekkert aumt sjá, enda
gerði hún fremur að hvetja en letja mann
sinn til góðverkanna.
“Við verðum að fara upp að Stóradal”, var
viðkvæðið hjá fátæklingunum, þegar þeim var
xíthýst og synjað um hjálp annars staðar.
Ásmundur átti fjölda sauða og hafði þá í
hagahúsum á vetrum. Húsin stóðu uppi und-
ir f.jalli, og var þar útbeit góð. Það voru
hlaðnar vörður með vissu millibili frá haga-
húsunum 0g niður að bænum, til þess að fjár-
menn ættu því hægra með að rata. En einn
dag skall á svo svartur bylur, að saúðamaður
vjitist og varð iiti. Þess vegna hirti Ásmund-
ur sauði sína sjálfur um hríð, með því að hann
treysti engum af heimamönnum sínum til þess.
Nú bar svo við kvöld eitt, þegar alt fólk sat
inni í baðstofu að ullarvinnu, að maður nokkur
skríður upp á þekjuna og'guðar á skjáinn.
Asmundur gekk til dyra með Ijós í hendi til
þess að taka á móti gestinum. En hann þurft:
ekki að hafa fyrir því að ljúka upp dyrunum,
því að gesturinn var kominn inn í bæjardyrn-
ar og farinn að stappa af sér snjóinn, en
göngustaf sinn hafði hann reist upp við^vegg-
inn. Hann heilsaði Ásmundi með handíabandi
og kreisti hönd hans fast. ÁsYnundur tók
kveðju hans vingjarnlega 0g spurði hann að
heiti.
“Þórður heiti eg,” svaraði komumaður og1
fór að greiða klakann úr skegginu.
Nú varð löng þögn. Ásmundur fór að virða
manninn fyrir sér. Hann var að sjá á fertugs-
aldri, fölur í andliti og þreytulegur á svip, en
knálega vaxinn og frjálsmannlegri í fasi en
allir aðrir förumenn, er komið höfðu að Stóra-
dal.
“Það leynir sér ekki, að þessi maður hefir
leinhvem tíma átt betri daga,” hugsaði Ás-
mundur. “Og hart er það fyrir jafnvaskan
mann, að lifa á bónbjörgum, enda hefir hann
ekki geð í sér til þess að biðja gistingar. Það
er víst bezt, að eg bjóði honum að vera í nótt. ’ ’
Loks rauf Ásmundur þögnina 0g mælti :
“Þér er velkomið að liggja inni hjá mér í nótt.
Það segir fátt af einum, og er ekki gott fyrir
ókunnugan mann að vera seint á ferð í þessum
skafrenningi.”
“Ekki kom eg að eins til þess að beiðast
gistingar,” svaraði Þórður.
“Svo — hvað er þér þá fyrir höndum?”
“Ásmundur tók nú fvrst eftir því, að Þórður
hafði skjóðu meðferðis. - “Þú munt víst vilja
fá dálítinn matarbita í skjóðuna þá arna1’”
Það var sem eldur brynni úr augum Þórð-
ar, en þó reyndi hann að stilla sig og tala "æti-
lega. “Annað er mér geðfeldara en að betla,
ef nokkurs annars er kostur, því að leiðir verða
langþurfamenn. En nú vil eg biðja þig að hlusta
á erindi mitt. Eg frétti fyrir skömmu, að þig
vantaði mann til þos.s að ganga í hágahúsin og
hirða sauði þína. Vildi eg nú mælast til þess,
að þú tækir mig fvrir sauðamann í vetur. og
skal eg vinna þér trúlega, ef þú verður við bón
minni.”
Ásmundnr varð hufrsi um stund. — Það var
enginn búhnvkkur að fjölga hjúum í slíku ár-
forði, en hins vesrar put hann varla komi.st af
án þess að fá sanðamann, er hann eæti trevst-
Hann var mnðdr sræfinn og vildi ekki rasa fvr-
ir ráð fram.
En Þórðnr <raf h^nnm ekki langan frest til
umhu;r«nna-r. TTann færði sig nær honum og
hvesti á hanu anmin. ‘‘Spsrðu mér annað hvort
af eða á F,<r <rpt ov1n heðið þennan eilífðar-
tíma e.f+’r sner' hínn: ætlarðu að taka mig fyr-
ir flauðamnnu f vptnr’”
U>Á-r-^ oV’álfraddaður af geðshræringu
Professioi / íal Cards
DF. B. J. BRANDSON r:i8-2i0 Mtxlical Arts Bld*. Cor Graham og Kennedy Sta. Phone: 21 834. Q|fice tímar: 2 3 Heimiii: 776 Victor St. Phone: 27 122 Winnipe*, Manitoba. THOMAS H. JOHNSON H. A. BERGMAN ísl. lögfræðingar. Skr^stofa: Room 811 McArthur Building, Portáge Ave. P. O. Box 1656 Phones: 26 849 og 26 840
COLCLEU.GH & CO.
Vér leggjum sérstaka áherzlu á. aS eelja meSul eftir forskriftum lækna. Hin beztu lyf, sem hæg* er a8 fá eru notuS eingöngu. pegar þér kómiS meS forskriftina til vor, megiS þér vera viss um, aS fá rétt þaf sem læknirinn tekur til. Notre I)a nie antl Sherbrooke Phones: 87 659 — 87 650 Vér seljum Giftingaleyfisbréf LINDAL, BUHR & STEFÁNSON Isienzkir lögfræðingar. 356 Main St. Tals.: 34 968 356 Main St. Tils.: A-4968 þelr hafa einnig skrifstofur a8 Lundar, Riverton, Gimli og Piney og eru þar a8 hitta á eftlrfylgj- and tlmum: Lundar: annan hvern mI8vikudaf Rlverton: Eyrsta fimtudag. Gimli: FVrsta miSvikudag. Piney: pri8Ja föstudag 1 hverjum mánuBi.
DR 0. BJORNSON 216-220 Merticni Arts Bidg Ccr. Graham og Kennedy Sta. Phones: 21 834 Office timar: 2—3. Heimili: 764 Victor St. Phone: 27 586 Winnipeg, Manitoba.
A. G. EGGERTSSON ísl. lögfræð Ingur Hefir rétt tll' a8 flytja mál b»81 I Manitoba og Saskatchewan. Skrifstofn: Wynyartl, Sask.
DR. B. H. OLSON 218-220 Jledlcal Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Pane: 21 834 Office Hours: 3—5 Heimili: 921 Sherburne St. Winnipeg, Manitoba.
Athygli! Komið með næstu lyfjaávísun- ina yðar til vor. Þaulæfðir sér- fræðingar annast um alla lyfja- samsetningu. INGRAM’S DRUG STORE 249 Notre Dame Ave. Gagnvart Grace kirkjunni.
DR. J. STEFANSSON 216-220 Medical Arts Bidg Cor. Graham og Kennedy Sts. Plioie: 21 834 Stundar augna, eyrna nef og kverka sjúkdóma.—Er ai5 hitta kl. 10-12 f.h. og 2-5 e. h. Heimili: 373 River Ave. Tals. 42 691
A. G. JOHNSON 907 Confederation I.ife Bldg. WINNIPEG Annast um fasteigmr manna. Tekur að sér að ávaxta sparifé fólks. Selur eldsábyrgð og bif- reifia ábyrgfiir. Skriflegum ly4- irspurnum svarafi samstundis. Skrifstofusíml: 24 263 Heimasimi 33 328
DR. A. BLONDAL Medical Arts Bldg. Stundar sérstakiega Kvenna og Barna sjúkdðma. Er a8 hitta frá kl. 10-12 f. h. og 3—5 e. h. Oífice Phone: 22 296 Heimlli: 806 Vlctor St. Simi: 28 180
Dr. Kr. J. Austmann, Wynyard, Sask.
J. J. SWANSON & CO. j IiIMITED R e n t a 1 s Insurance RealEstate Mortgages
600 Paris Building, Winnipeg Pohnés: 26 349—26 340
DR. J. OLSON Tannljcknir 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Ste. Phone: 21 834 Heimilis Tais.: 38 626
»
DR. G. J. SNÆDAL Tannlieknlr 614 Somerset Block Cor. Portage Ave og Donald St. Taislmi: 28 889
Ifcm i 1 Johnson SERVIOE ELEOTRIO Rafmagna Contractlng — AUt- kyns rafmagsnáliöld seld og víd þau gert — Eg sel Moffat og McClarv Eldavélar og heft þar til sýnis d verkstœOi minu. 524 SARGENT AVE. (gamla Johnson’s byggingin tIO Toung Street, Winnlpeg) Verkst.: 31 507 Hetma.: 27 28«
Gtftinga- og Jarðarfara- Blóm með lltlum fyrirvara BIRCH Blómsaíi 593 Portage Ave. Tals.: 30 720 St. John: 2, Ring 3
Verkst. Tttls.: Ilelnia Talg.: 28 38S 29 884 G. L. STEPHENSON PHJMBER Allskonnr rafmagnsáliöld, svo sem strnujám, víra, nllar tegundlr af giösum og aflvaka (batterles) VERKSTOFA: 676 HOME 8T.
A. S. BARDAL 848 Sherhrixike St. áelur llkkistur og annast um út- farir. Aiiar ötbúáaður eá bezti. Enn fremur seiur hann allskonar minnlsvai-8a og legsteina. Skrifstofu tals. 86 607 Hclmilis Tals.: 58 302
tslenzka bakaríið Seiur neztu viirur fyrir lægsta verð. Pnntanir afgrcdddar beeðl fijótt og vel. Fjöibreytt úrval. Ifreln og lipur viðsklfti. Bjarnason Baking Co. 676 SARGENT Ave. Wlnnipef. Phone: 34 298 V
Tals. 24 153 NewlyceuniPíiotoStudio Kristín Bjarnason eig. 290 Portage Ave, Winnipeg Næst við Lyceum leikhúsið.
0g kaldur sviti bogaði ai enni bans.
“Ekki er mér það á móti skapi, ef 1 okkur
semur um kaupgjaldið,” sagði Ásmundur.
Þá var sem þungu fargi væri létt af Þórði.
“Kaupgjald hirði eg ekki uin annað en það, að
fá nægilegt viðurværi,” sagði hann, “því að
eg er matmaður mikill.”
“Eitthvað ætti að verða til með það, þó að
hart sé í ári, sagði Ásmundur og brosti í
kampinn.
Að svo mæltu lét hann Þórð ganga inn og
vísaði honum til sætis á fremsta rúminu í bað-
stofunni. Hann sagði konu sinni frá ^ivar
komið var, og' bað hana að spara ekki matinn
við Þórð.
Hún brosti góðlátlega og mælti: “Eg hélt
að það þyrfti ekki að áminna mig um að skamta
hjúum mínum sæmilega.” (Frh,)