Lögberg - 15.09.1927, Qupperneq 1

öQbif g.
40. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 15. SEPTEMBER 1927
NUMER 37
Canada.
Prins von Bismarck kom tyl
Winnipeg í vikunni sem leið. Hann
er að ferðast um Bandaríkin og
Canada til að kynna sér akuryrkju
mál sérstaklega. Hann er sonar-
■sonur þýzka stjórnmálamannsins
fræga, von Bismarcks, járnkansl-
arans, sem allir kannast við, þótt
hann sé nú löngu dauður. Hvað
mikið af “járninu” hefir gengið
að erfðum til iþessa niðja hans, er
oss ekki kunnugt, og ekki vitum
vér til, að hann hafi enn látið
mikið til sín taka á sviði stjórn-
málanna.
* * *
D. A. MacDonald dómari hefir
verið skipaður yfirdómari í Kings
Hench réttinum í Manitoba í stað-
inn fyrir Mathers yfirdómara,
sem dó í sumar. Hann er ættað-
ur frá Prince Edward Island, en
kom til Manitoba 1883. Gegndi
hann lengi lögmannsstörfum í
Portage la Prairie, en var skip-
aður dómari í júlí 1905. Dómara-
embætti það, sem hann hefir
iþjónað í Manitoba Court of King’s
Bench er nú veitt J. T. Kilgour,
K.C., frá Brandon.
* * *
Þeir Bracken forsætisráðherra,
IVIajor dómsmálaráðherra og Cot-
tingham lögmaður, komu heim
hinn 3. þ.m. úr ferð sinni um Ont-
ario og Quebec fylki, þar sem þeir
hafa verið á ferð að afla sér upp-
lýsinga um bjórsöluna. • Vita þeir
■nú sjálfsagt alt um það, hvernig
á að selja bjór í glösum og hvern-
ig á að drekka hann úr glösum. Á
miðvikudaginn í síðustu viku hélt
fylkisstjórnin stjórnarráðsfund,
og að honum loknum lét Mr.
Bracken blöðin vita, að þing yrði
ekki kallað saman fyrst um sinn,
eða ekki fyr en stjórnin er búin
að undirbúa þær breytingar á
vínsölulögunum, sem hún ætlar
að leggja fyrir næsta þing og
semja viðauka við þau, sem nauð-
legur er til að koma á bjórsöl-
unni fyrirhuguðu. Sagði hann,
að ekki yrði að þessu hrapað, svo
líklegt er að þingið verði ekki
kallað saman í bráðina. Mr.
Bracken gat þess, að stjórnin
hefði frétt, að ýmsir gestgjafar
og aðrir væru að gera töluverðar
breytingar á byggingum sínum,
til undirbúnings undir bjórsöl-
una. Vildi hann vara menn við
þessu, því til þess yrði ekkert til-
lit tekið, þegar stjórnin færi að
veita mönnum leyfi til að selja
bjórinn. Það er rétt eins líklegt,
að ekki verði kallað aukaþing til
að samþykkja bjórsölulögin vænt-
anlegu, heldur verði málið látið
bíða þar til þing mætir í vetur,
kanns'ke eitthvað fyr en vanalega.
Stjórnin heldur Hklega, að fólkið
geti beðið dálítið enn eftir bjórn-
um, lifað í voninni, því að nú eigi
það alveg víst að fá hann áður en
langt líður, bjórinn í glösunum í
bjórstofunum.
* * *
Líklegt þykír, að þess verði nú
ekki langt að bíða, að byrjað verði
að byggja járnbraut frá The Pas
til Flin Flon námanna, sem tald-
ar eru að vera einna auðugustu
niálmnámur í norðvestur-Manito-
ba. Veitti Manitobastjórnin leyfi
til brautarbyggingar á þinginu
1926 og endurnýjaði það leyfi á
þessu árí. Til þess að hægt sé
að grafa málma úr jörðu á þessu
svæði, svo að verulega um muni,
er vafalaust óhjákvæmilegt að
leggja þangað járnbraut til að
annast flutninga til námanna og
ekki síður frá þeim. Það er C.N.R.
félagið, sem byggir braut þessa,
ef til þess kemur,
* * *
Hættuleg veiki hefir að undan-
förnu gengið í Alberta-fylki norð-
anverðu og í British Columbia, en
lítið eða ekkert hefir hennar orð-
ið vart í Manitoba. Það er næst-
um eingöngu börn, sem veikst
hafa, og lýsir veikin sér þannig,
að börnin verða aflvana og hafa
nokkur þeirra dáið innan fárra
daga, eftir að þau veiktust. Síð-
ustu fréttir segja, að veikin sé í
rénun og er haldið að hún muni
ekki útbreiðast frekar, enda hefir
skólum verið lokað og aðrar ráð-
stafanir verið gerðar. Frá Ed-
monton, Alta., kom sú fregn á
laugardaginn, að þar hefði veik-
in orðið 11 börnum að bana og að
50 væru veik og í sóttkví.
Dr. E. W. Montgomery, er nú
orðinn einn af ráðherrunum í fylk-
isstjórn í Manitoba. Heilbrigðis-
málin’eru það, sem hann á að sjá
um og alt, sem þar til reyrir. Það
var eitt sæti autt í ráðuneytinu,
því Hon. Chas. Cannon (Minister
of Public Welfare) hefir sagt af
sér embætti sínu í ráðuneytinu,
þar sem hann var ekki kosinn
þingmaður við síðustu kosningar.
Dr. Montgomery er einn af þeim
tíu, sem kosnir voru fylkisþing-
menn í Winnipeg í sumar. Heyrð-
ist þá strax að það stæði til að
hann yrði ráðherra, ef hann næði
kosning og Bracken héldi völdum.
Dr. Montgomery hefir í mörg ár
stundað lækningar í Winnipeg og
jafnframt verið kennari í lækna-
skólanum. Hann þykir mætur
maður og nýtur mikils trausts í
sinni stétt.
Frétt frá Lethbridge, Alta, seg-
ir, að uppskera sé þar með af-
brigðum góð. Við Nobleford seg-
ir fréttin, að vetrarhveiti sé 57
mælar af ekrunni, en af öðru
hveiti 50 mælar af ekru, og að
hveitið sé ágætt, alt nr. 1 og nr. 2.
Aukakosping til sambandsþings-
ins fór fram í North Huron, Ont.
á mánudagin var. Þingmaður kjör-
dæmisins, J. W. King dó í vetur
sem leið. Hann tilheyrði progressive
flokknum og hafði verið þingmað-
ur í North Huron síðan 1921. Auka-
kosningar þessar fóru þannig að
'George Spotton (conservative) var
kosinn með 4,531 atkv. Archie His-
lap (liberal) hlaut 4,333 atkv. og
Sheldon Bricker (progressive)
2,725 atkv. Þessi aukakosning var
sótt af all-miklu kappi og tóku
margir stjórnmálamenn þátt í henni
þannig að þeir ferðuðust um kjör-
dæmið og héldu ræður. Voru þar á
meðal einir fimm af núverandi ráð-
herrum. Einnig ferðaðist Hon.
Hugh Guthrie um kjördæmið og
talaði máli conservativa og margir
fleiri af hans félögum. Miss Agnes
MacPhail og Hon. E. C. Drury
gerðu það sem þau gátu til að hjálpa
sínum manni (Mr. Bricker), þó það
kæmi að litlu haldi.
Frá 1. janúar til 1. apríl 1927
hafa innflytjendur til Canada orðið
allá 119,678, en voru á sama tíma
í fyrra 86.480. Mismunurinn er
rúmlega 38%. I júli-mánuði dróg
töluvert úr innflutningi, vegna þess
að þá voru nokkrar skorður reistar
við honum, vegna þess að verka-
mannafélög í Vestur-Canada höfðu
kvartað um að of mikið af verka-
mönnum væri flutt inn í landið.
Urðu inflytjendur aðeins 12,288
þann mánuð, en voru 16,227 í júlí-
mánuði í fyrra. Þeir, sem komu í
júlí-mánuði voru 5>°32 Bret-
Jandi, 2,101 frá Bandaríkjunum og
5,155 frá öðrum löndum. Þeim
Canada-mönnum, sem koma aftur
frá Bandarikjunum til að setjast
hér að, er að fækka. Á fyrstu sjö
mánuðum ársins 1926 voru þeir 41,-
180, en á sama tíma á þessu ári
voru þeir aðeins 26,394-
KonungsSynir tveir, sem hafa
verið að ferðast um Canada undan-
farnar vikur, lögðu af stað heim-
leiðis frá Quebec hinn 7. þ. m. Þeir
sigldu með C. P. R. skipinu “Em-
press of Scotland”. Var mikill
mannfjöldi saman kominn þegar
þeir stigu á skipsfjöl, sem lét óspart
í ljósi ánægju sína yfir heimsókn
prinsanna og óskuðu þeim farar-
heilla.
Bandaríkin.
“Hver sem segir, að vínbannið
verði afnumið í Bandaríkjunum í
næstu hundrað ár, talar eins og
fávís maður,” segir Carter Glass,
senator frá-Virginia. Hann álít-
ur, að það sé fjarstæða ein, að
láta vínbannsmálið nokkuð koma
til greina við næstu forsetakosn-
ingar. Ef menn vilji breyta Vol-
stead lögunum, þá sé bezt fyrir
þá að kjósa Congressmenn, ’ sem
vínbanni séu óvinveittir, því þeir
eigi að semja lög og breyta þeim,
eftir þörfum, en ekki forsetinn.
Annars álitur þessi senator, að
það sé æði viðsjárvert, að hreyfa
nokkuð við vínbannslögunum eins
og stendur, einn veg eða annan.
Gamall maður í New York, sem
Chaucay M. Depew heitir, lagði
sinu sinni í ungdæmi sínu $100
inn á sparibanka þar í ríkinu.
Voru það fyrstu hundrað dalirn-
ir, sem hann hafði eignast. 'Hann
skifti sér svo ekkert af þessu í 66
ár, en þegar hann nú nýlega fór
að vitja um þessa hundrað dali,
fann hann, að þeir voru orðnir
að ellefu hundruð dölum. Þetta
höfðu peningarnir ávaxtast á
þessum árum, af reitum og rentu-
rentum, án þess að eigandinn
hefði nokkuð fyrir þeim haft. En
hann lét það ógert, að eyða pen-
ingunum sínum.
Bretland.
hætta vinnu. Afleiðingarnar af
öllu þessu urðu þær, að járn-
fcrautamennirnir urðu allir að
hætta vinnu, og McCormack lýsti
yfir því, að nú skyldi til skarar
skríða, svo það gæti sýnt sig,
hvort verkamannafélögin réðu
eða stjórnin. Leiðtogar þessára
járnbrautamanna, eru tveir vel
þektir Kommúnistar, sem Mor-
oney og Rymer heita.
Síðari fréttir segja, að í suð-
urhluta landsins séu fjöldi af
þessum mönnum aftur að taka til
vinnu, en í norðurhlutanum sé á-
standið miklu alvarlegra. Stjórn-
in, hefir gert ráðstafanir til að
flytja helstu nauðsynjavörur til
fólksins með bílum, meðan á verk-
fallinu eða verkbanninu stendur.
■— Síðustu fréttir af þessu verk-
falli eru þær, að það hafi hætt'
hinn 10. þ.m. og staðið yfir að-
eins eina viku. En fréttirnar eru
svo óljósar, að ekki verður séð, a
hvern hátt sá ágreiningur hefir
verið jafnaður, sem þarna átti
sér stað milli stjórnarinnar og
verkamanna sambandsins.
Samkvæmt lögum frá síðasta
Sambandsþingi, hefi r nú verið
byrjað á því að virða að nýju bú-
jarðir þær, sem að stríðinu loknu
voru seldar afturkomnum her-
mönnum samkvæmt * ráðstöfun
þings og stjórnar. Þegar þetta
var gert, voru bújarðir í háu
verði, en hafa síðan lækkað í
verði svo að miklu munar. Þykir
því ekki sanngjarnt, að kaupend-
urnir þurfi að borga þetta háa
verð fyrir jarðirnar, enda hefir
reynslan orðið sú, að margir hafa
með engu móti getað það og fjöldi
þeirra gengið frá öllu saman.
Það eru um -,300 bújarðir í Mani-
toba, sem nú þarf að virða að
nýju, og er búist við að það verði
gert á einu ári. Hið upphaflega
söluverð, verður lækkað um fimm-
til sextíu per cent, en gert er ráð
fyrir, að alment verði lækknnin
15 til 30 per cent. Þeir, sem vilja
fá bújarðir sínar endurvirtar,
verða að biðja um það, fyrir 1.
október. Sumir óska ekki eftir,
að jarðir sínar séu virtar að nýju
og álíta að verðið hafi verið
sanngjarnt f upphafi.
Iðnaðarmannafélög á Bretlandi
hafa verið að halda þing mikið í
Edinburgh á Skotlandi, sem hófst
þar hinn 7. þ. m. Á Bretlandi eins
og annarsstaðar láta kommúnistar
töluvert til sin taka innan iðnaðar-
mannafélaganna, eru jafnvel allmik-
ils ráðandi þar á sumum stöðum.
En yfirleitt eru breskir iðnaðar-
menn þeim mjög mótfallnir og hafa
á þessu þingi lýst yfir því, með
miklum f jölda atkvæða að iðnaðar-
mannafálögin bresku vildu ekkert
hafa saman við kommúnista að
sælda og að samband breskra iðnfé-
laga viðurkendi ekkert félag, sem
væri í nokkru sambandi við komm-
únista, eða tæki við nokkrum fyrir-
skipunum frá Moscow. Virðast
breskir verkamenn leiðtogar ráðnir
í því, að fara sinna ferða og halda
félögum sinum algerlega óháðum lnni-
og sjálfstæðum og að láta komm-
únista engin áhrif hafa á sínar gerð-
ir.
Leiðréttingasmíð séra Þorgeirs.
Um það ætla eg ekki margt að
segja. Að eins vil eg draga at-
hygli prestsins að því, að úr því
eitthvað var bogið við fyrsta
söguburð hans, þá er ekki nema
von, að erfitt gangi með leiðrétt-
ingar. í báðum skrifum manns-
ins eru æði margar “leiðrétting-
ar”, en það er eitthvað bogið við
þær allar. Um það þýðir ekki
að fást. Það verður “klipt” og
“skorið”, þegar deilt er um það,
sem að eins fer tveggja manna
í milli.
Frásaga mín um samtalið, var
hárrétt. Mig bagar hvorki minn-
isleysi né tilhneiging að fara með
rangt mál. Eg hefi býsna gott
minni og mig langar fremur til að
sýna séra Þorgeiri vinsemd en
ónot, svo • rangfærs’ur frá minni
hendi koma ekki til mála.
ISá eini tilgangur, er eg hafði
með því að skrifa um ádeilu séra
Ragnars á Árdalssöfnuð var sú,
að komast fyrir, af hvaða rótum
þau ónot voru sprottin. Vil eg
nú þakka séra Þorgeiri fyrir að
hafa varpað nægu ljósi yfir það
vafa-atriði. Einnig vil eg óska
honum svo góðs, að hann, af
vanda þeim sem hann hefir hér
komist í, getElært lexíu, er verði
honum til framtíðarheilla.
man, kona Chr. Backmans, er rek-
ið hefir verzlun þar í bænum
nokkur undanfarin ár. Hafði
hún átt við langvarandi vanheilsu
að stríða. Frú Backman var að
eins 52 ára, er hún lézt. Hún læt-
ur eftir sig, auk ekkjumannsins,
fjögur börn, tvo drengi og tvær
dætur og aldurhniginn föður, Mr.
Jón Hördal. Systkini hennar eru
fimm á lífi: Mrs. S. K. Hall, Mrs.
J. Duncan, Mrs. Gunnnar B.
Biörnsson og þeir Jón og Harry,
sem báðir eru búsettir í Manitoba-
vatns nýlendunni.
Með frú Backman, er í val hnig-
in sönn ágætiskona, er alstaðar
kom fram til góðs,.og ekkert mátti
aumt sjá. Er við fráfall hennar
þungur harmur kveðinn að ekkju-
manninum, börnum hans, hinum
aldurhnigna föður, er nýlega hafði
orðið fyrir annari samskonar stór-
sorg, og öðru sifjaliði.
Kveðju athöfn var haldin í lút-
ersku kirkjunni að Lundar, af
presti hinnar framliðnu, séra
Hirti J. Leó. Var líkið síðan flutt
hingað til borgarinnar. Fór þar
fram á útfararstofu A. S. Bar-
dals, önnur kveðjuathöfn, er séra
Björn B. Jónsson, D. D., stýrði.
Jarðsöng hann og hina látnu í
Brookside grafreitnum.
Hinnar framliðnu merkiskonu,
verður nánar minst hér í blaðinu.

Jóhann Bjarnason.
Hvaðanœfa.
ISú frétt hefir borist frá Syd-^
ney, í Ástralíu, að í Queensland
sé nú mikið stríð milli stjórnar-
innar annars vegar, en verka-
mannafélaganna hins vegar. Er*L
því þó ekki um að kenna, að
stjórnin og formaður hennar, W.
McCormak, sé andstæður verka-
mannaflokknum, því hann er ein-
mitt einn í þeirra tölu. Samt
hefir hann nú gert verkbann
öllum járnbrautum ríkisins, og
eru þær aðgerðalausar nú sem
stendur. ' Þykir honum verka-
manna sambandið vilji ráða þar
of miklu, en þar sem brautirnar
séu eign ríkisins, þá sé ekki um
að villast, að stjórninni beri að
ráða yfir þeim, en ekki verka-
mannasamban<íinu. Orsökin til
þessa stríðs er sú, að fyrir nokkru
tók félag eitt, við sykurgerðar-
verksmiðu, sem rekin hafði verið
undir umsjón stjórnarinnar, en
sem ekki hafði borið sig fjárhags-
lega. Vildi nú félagið ekki við-
urkenna reglur og fyrirskipanir
verkamanna sambandsins, meðal
annars í því, að veita ekki ít-
ölskum verkamönnum vinnu.
Járnbrautarþjónarnir tóku þátt í
þessu máli þannig, að þeir neit-
uðu að flyta það sykur, sem þetta
félag framleiddi. Stjórnarfor-
maðurinn tók nú til sinna ráða,
og lýsti yfir því, að annaðhvort
yrðu járnbrautarmennirnir að
taka við þessum vörum til flutn-
ings, eins og öðrum vörum, eða
Úr bœnum.
Mrs. Paul M, Clemens, frá Chi-
cago, 111., kom tjl bdrgarinnar
síðastliðinn sunnudag, í kynnis-
för til frænda og vina hér í borg-
Með henni kom Miss Þor-
björg Goodman, frá Langruth, er
dvalið hefir syðra undanfarandi.
Söngflokkur )Fyráta lút. safnað-
ar hefir söngæfingu í kirkjunni á
föstudagskveldið kl. 8. Það er á-
ríðandi að allir, sem hlut eiga að
máli, sæki þessa söngæfingu.
Elis Thorwaldson, kaupmaður
að Mountain, N. Dak., andaðist
að heimili sínu þar í bænum, á
sunnudaginn hinn 11. þ.m., eftir
lsnga 0g þunga legu. Hann mun
hafa verið rétt um sextugs aldur.
Um langt skeið rak hann stóra
verzlun á Mountain og var dugn-
a aðar og athafna mður. Hann var
atgerfismaður og góður dreng-
ur og er því stórt skarð höggið í
hóp Vestur-íslendinga við fráfall
hans. Jarðarförin fór fram í gær,
að Mountain, N. Dak.
Veðrið er næstum einstaklega
fagurt og gott um þessar mundir,
þó það sé að vísu engin nýlunda,
að hér sé fagurt haustveður. Alla
vikuna sem leið og það sem af er
þessari viku, hefir hver dagurinn
verið öðrum bjartari og blíðari.
Hitinn engu minni heldur en um
hásumar. Enn engin merki þess,
hvað veðrið snertir, að haustið sé
að koma. Á sunnudagskveldið
var hér þrumuveður og ákðf
rigning, en strax á mánudags-
morguninn var I0minn sami hit-
inn og blíðviðrið, og hefir haldist
síðan. Þessi tíð er eins æskileg.
eins og verið getur fyrir uppsker-
una og aðra útivinnu.
Á fimtudagsmorguninn, þann 8.
Ófreskjuaugu.
Nú geta menn séð í myrkri og
þoku og í gegn um holt og hæðir.
Maður er nefndur John L. Baird.
Hann er skozkur að ætt og er nú
orðinn heimsfrægur fyrir upp-
götvanir sínar, sem eru í því
flgnar, að nú geta menn séð í
gegn um holt og hæðir.
í fyrra bjó hann til fjarsýnis-
vél, sem sett var í samband við
síma eða lofttal. Gat sá, sem
talaði, þá séð eins langt og heyrn-
in náði. Aðal gallinn á þessari
vél var sá, að beina varð svo
björtu ljósi á þann, sem mynd
átti að sjást af í gegn um holt og
hæðir, að við lá að það blindaði
hann. En síðan hefir Baird end-
urbætt þessa vél sína svo, að nú
þarf hún ekki sterkara ljós held-
ur en algeng myndavél.
En þetta var Baird ekki nóg. Nú
fór hann að gera tilraun með ó-
sýnilega geisla, þ.e.a.s. geisla þá,
sem menn vita að eru fyrir utan
ljóslitakerfið, þótt þeir sjáist
ekki. Hefir honum tekist að gera
þar merkilegar uppgötvanir. Að
vísu/ byrjaði hann fyrst öfugu
megin — á þeim geislum, sem
næstir eru fjólubláa geislanum í
Ijóslitarkerfinu. Geislar þessir
höfðu skaðleg áhrif á augu þeirra
manna, sem þeim var beint á. Þá
sneri Baird við blaðinu og tók nú
að gera tilraunir með þá geisla,
sem eru næstir rauðu geislunum,
yzt í ljóslitakerfinu, og kom þá
fljótt í ljós, að vél hans var afar-
næm fyrir þessum geislum, sem
ekkert mannlegt auga fær greint.
Þegar hér var komið, hafði
Baird náð svo langt, að nú gat
hann látið menn sjá í myrkri.
Maður sá, sem mynd á að sendast
af langar leiðir, getur nú setið í
kolsvarta myrkri, en hinir ósýni-
legu geislar, sem beint er að hon
um, flytja lifandi mynd af honum
langar leiðir.
Uppgötvun þessi getur haft
stórkostlega þýðingu á mörguro
sviðum. í ófriði geta t. d. flug-
vélar og njósnarar ekki látið
náttmyrkur skýla sér. Með hjálp
hinna ósýnilegu geisla og vélar
Bairds, er hægt að sjá til ferða
þeirra, án þess að þeir hafi hug-
j mynd um. En hitt er þó meira
um vert, að notkun hinna ósýni-
legu geisla getur orðið mannkyn-
inu til stórkostlegra hagsmuna við
friðsamleg framfarastörf.
Fyrir skemstu hefir Baird end-
urbætt fjarsýnis-vél sína á marg-
án hátt. En ýmsum uppgötvun-
um sínum heldur hann enn leynd-
um, svo að eigi er hægt að gefa
lýsingu á þeim. En eitt hið nýj-
asta og merkilegasta er þó það,
að hann hefir nú alveg nýlega
uppgötvan það, að geislakastið
frá vél hans getur framleitt
margs konar hljóð i símaheyrnar-
tóli. Þegar hönd er haldið fyrir
framan sendivél Bairds, kemur
fram hljóð, sem líkist þjalar-
hljóði, en þegar andlit manns er
fyrir framan vélian, heyrist blíst-
urhljóð og Baird hefir komist að
því með því að ná þeseum hljóð
um á grammófónplötu, að þau eru
Y
f
T
f
f
f
f
❖
f
f
KAMBFELLSHNJÚKUR*
*Stendur fyrir botni Fnjóskadals og er hæstur þeirra
fjalla, sem þar eru.
Þar sem að bjargstudd býlin jötna háu
ei bifast undir veðrasnörpum gný,
þar sem að tindar lofts á leiðum bláu
sig löngum hylja þokubeltum í; .<
þar sem í hlíðum brosir blómið fríða
við brunagljáum sólargeisla staf,
þar sem í giljum fossar fagrir líða
með fimbulrómi niður hömrum af.
Og þar sem valir vítt um loftið sveima
4 vígamóð og leita sér að bráð,
og þar sem álfar hamra byggja heima
og halda leik um grjóti vaxið láð;
þar stendur fjall sem hátt við himin gnæfir
með hrimgan tind og snarbratt kletta rið,
við fót þess áfram freyða straumar æfir
um frelsi kveða’ og horfið kappa lið.
Þú sjónarvottur sögu fornra tíöa
er sást gullaldar jöfra hreysti verk,
þú heyrðir skálmþyt hugum stórra lýða
og herljóð skálda’ um einvíg framin merk.
Ljós er þér sögn um sveitar forráðendur
um Sörla og Hjalta fyrst hvar námu land,
og þeirra merki minningar hvar stendur
þótt mærra haugur nú sé orpinn sand.
Þú aldna f jall, sem undur mörg fær þolað
með eldheitt brjóst en jökulkalda brá,
af þínum tindum þruman ei fær molað
með þjótandi elding himin skýi frá,
þvi brynja steingjörf brjósti þínu skýlir,
sem bresta sundur fyrir engu má,
og aldin tign á enni þínu hvílir
svo alvarleg og frelsisrík að sjá.
Án tafar áfram timans bvlgjur renna
um tiðarhaf og breytast aldrei neitt;
saknaðar tárin sárt á vöngum brenna
er sveipist náhjúp brjóstið ástarheitt
og vinir sem að takast trútt i hendur
með trega beiskum hljóta skiljast að —
en aldna f jall! þú óbreytt jafnan stendur
því ekkert megnar hreifa þig úr stað.
Sigurjón Bergvinsson.

f
x
f
f
f
f
♦;♦
f
f
t
f
• f
f
f
f
f
♦;♦
*♦♦♦♦♦♦;♦
Mönnum hefir nú að víau tekist
fyrir nokkuð löngu, að breyta
ljósgeislum í hljóð, og hljóð-
bylgjum í ljósgeisla Og nú hefir
Baird tekist, að breyta hljóðbylgj-
um grammófónplötunnar í ljós-
mynd. Á þenna hátt er hægt að
láta grammófónplötur taka við
myndum um óravegu og geyma
þær, þangað til mönnum þóknast
að “framkalla” þær. Baird kall-
ar þessa uppgötvun “Phonoscope”
og ef honum tekst að endurbæta
hana eins og búist er við, þá hef-
ir hann skapað handa mannkyn-
inu þau ófreskjuaugu, sem taka
langt fram augum skygnra
manna.—Lesb. Mbl.
Bréf frá Islandi.
Stóra Kroppi, 12. júlí 1927.
Mr. Árni Eggertsson, Winnipeg.
Heiðraði góði vinur og frændi
minn!
Hafðu bezta þakklæti fyrir alt
ágætt frá þinni hendi, frá þeim
fáu skemtistundum, er fundum
okkar hefir borið saman.
Á sunnudagsmorguninn 10. júlí
kom bréfapóstur okkar og var það
í sjálfu sér engin nýjung, því
slíkt skeður oft á ári hverju. En
hitt var óvæntur viðburður, að
með þessum pósti barst mér bréf
frá þinni hendi, ásamt hinum
merkilegasta kjörgrip. Um það
er ekki að orðlengja, hversu eg
varð bæði hrifinn og hissa af
þessari óverðskulduðu gjöf, eðaj
hversu orðlaus eg ér nú til þess;
þau sér til ánægju.
Þótt þið Borgifirðingar vestan
hafs hefðuð ekki sæmt mig slíkri
heiðursgjöf, sem þið nú hafið
gjört, hefði mér verið hin mesta
ánægja að því, ef eg hefði getað
hér eftir sýnt einhver vináttu-
merki. Og meðan mér endist ald-
ur 0 gsjón, vona eg að mér gleym-
'ist ekki að senda línur öðru
hverju vestur yfir hafið. Og helzt
vildi eg láta þá kvöð fylgja menja-
gripnum frá ykkur, að sá er fær
hann eftir mig, verði að halda á-
fram að skrifa ykkur í mínum
anda. Eg er alveg sannfærður
um það að fréttabréfin eru meðal
annars eitt af hjálparmeðulunum
til þess að halda vináttunni vak-
andi, og þau láta fjarlægðina
næstum því hverfa.
Þá vil eg endurtaka þakklæti
mitt. Já, hafðu hjartans þakkir,
kæri vinur, fyrir þitt ágæta og
elskulega bréf, og hafið þið all-
ir, góðir Borgfirðingar, bezta
Iþakklæti fyrir gjöfina ógleyman-
ltgu.
Eg óska þess og.vona, að guð
og gæfan fylgi þér, kæri frændi,
hér eftir sem hingað til, og öllum
þínum. Og eg vona, að þú eigir
eftir að að heilsa hér enn einu
sinni ættingjum og ættlandi.
Alt mitt skyldulið sendir þér
kærar kveðjur.
Að endingu vil eg biðja þig að
færa Borgfirðingunum hinar
ástkærustur frá mér. Óska eg
þeim öllum alls þins bezea.
Lifðu svo heill og sæll, kæri
frændi minn.
að færa þér og öðrum verðugtl
Þinn einlægur vinur,
Kristleifur Þorsteinsson.
þakklæti. Þitt ágæta og elskulega ;
bréf og þessa ógleymanlegu gjöf;
þakka eg nú hjartanlega, bæði þér
og öðrum, með mikilli virðingu og Aths.: Svoleiðis stendur á
vinarhug. meðfylgjandi bréfi, frá herra Kr.
Eg hefi oft fundið til þess, hvað Þorsteinssyni, að í vor sem leið
mér finst ykkur Vestur-íslend- komu nokkrir Borgfirðingar sam-
inguift hafa verið lítið --þakkað' an á heimili þeirra hjóna, Mr. og
marg endurtekið ræktarþel, sem1 Mrs. S. Pálmason, og ákváðu þá,
þ.m., lézt að heimili sínu, að j talsvert mismunandi eftir því
'Lundar, Man), frú Helga Back-1 hvert andlitið er.
þið hafið borið hér til lýðs. og
lands 0g sem þið hafið marg-
sannað, bæði í orði og verki.
Þegar eg hefi verið að senda ykk-
ur Borgfirðingunum bréfin, hefiir
það helzt vakað fyrir mér, að þau
væru lítill vottur og viðurkenning
fyrir því, að til væru menn hér
á landi, sem vildu bæði þakka og
meta þjóðrækni ykkar. Og þegar
eg sá af bréfum að vestan, að
þessi bréf mín voru vel þegin, varð
eg mög glaður yfir því. Þau laun
eru mér meira -en nóg fyrir að
skrifa bréfin, ef nokkrir menn lesa
að senda hr. Kr. Þorleifssyni, í
viðurkenningar- og þakklætis-
skyni fyrir hans mörgu og góðu
fréttabréf, sem birzt hafa í Lög-
bergi, vandað gullúr með viðeig-
andi festi, og var hr. Árna Egg-
ertssyni falið á hendur að koma
sendingunni heim til 'lslands, og
lýsir bréfið, sjálft því, að það
hefir verið gjört og komið með
góðum skilum, til hins rétta mót-
takanda. Á úrið var grafið:
“Sumargjöf 1927 til Kr. Þorsteins-
son, frá Borgfirðingum í Vestur-
heimi.”