Lögberg - 22.09.1927, Blaðsíða 1

V
ödftef &
40 ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 22. SEPTEMBER 1927
NÚMER 38
Canada.
Stjórnin hefir ákveðlð að senda
verzlunarerindsreka til Cuba og
fer hann þangað líklega nú í
haust. Sá sem hefir verið til þess
valinn heitir James Cormack og
hefir áður gegnt -samskonar em-
bætti á Spáni.
* * *
Á fyrstu fimm mánuðum yfir-
standandi árs, hafa verið tekin
2,261 heimilisréttarland í Vestur-
Canada, en 2,381 voru þau á sama
tima í fyrra. Af þessum heimil-
isréttarlöndum eru 1,038 í Sas-
katchewan, 913 í Alberta, 233 í
Manitoba og 37 í British Colunj-
bia.
* * *
Nýlega voru seldár 10 ekrur af
landi í grend við Stony Mountain,
fyrir $250 ekran. Bendir það í þá
átt, að bújarðir séu að hfekka í
verði í Manitoba, því í mörg ár
hefir ekki land verið selt fyrir
svo hátt verð hér um slóðir.
* * *
Hon. Ernest Lapoint hélt nýlega
ræðu í Ottawa, þar sem hann
sagði, að sumir Canadamenn
sýndust vera hálfhræddir við
það, hvað mikið Canada nú hefði
að segja í Alþjgðabandalaginu.
Þeir gera sér ekki fulla grein fyr-
ir stöðu sinnar eigin þjóðar með-
al annara heimsins þjóða, og
skilja ekki að það sem Canada
leggur til Aljóðbandalagsips, er
að eins í friðaráttina og ékkert
annað”. Á sama fundinum talaði
Sir Robert Borden eionig og sagði
hann meðal annars, að það væri
mikill misskilningur, að þar sem
tveir eða fleiri þjóðflokkar byggju
saman í einu landi, þar ætti einn
þjóðflokkur að ráða yfir hinum.
Að það þyrfti ekki svo að vera,
hefði Canada með dæmi sínu ljós-
lega sýnt. Hennar göfugustu hug-
'sjónir væru þær, að þeir þjóð-
flokkar, sem hingað hefðu fluzt,
mættu ávalt búa hér saman í sátt
og samlyndi og að hverjum þeirra
gæfist sem bezt tækifæri til að
leggja fram það bezta, sem Jieir
ættu, í þarfir þessa unga þjóðfé-
lags.
* * *
Landstjórinn, Lord Willingdon,
og frú hans, og fylgdarlið, eru á
skemtiferð um Vestur-Canada um
þessar mundir. Komu við á ýms
um stöðum í Vesturlandinu, þar á
meðal í Jasper Park. Til Winni-
peg kom þetta ferðafólk á mánu-
daginn, en stóð að eins við stutta
stund.
Canada hefir nú, á þingi Al-
tjóðabandalagsins, verið valin
ein af þeim þjóðum, sem fulltrúa
skipa í framkvæm(|arráð Banda-
lagsins í næstu þrjú ár. Sömu-
leiðis var Cuba og Finnland valið
tiÞsama vegs og vanda. Þær þjóð-
ir, sem nú mynda þetta fram-
kvæmdarráð, eru: Bretland, It-
alía, Frakkland, Japan og Þýzka-
land, sem föst sæti eiga í ráðinu,
en til þriggja ára hver: Kína,
Columbia, Chile, Rúmenía, Pól-
land Holland, Canada, Finnland
og Cuba. Þær þjóðir, sem úr
gengu í þetta sinn, voru: Szeco-
Slovakia, Salvador og Belgía. Það
þykir eftirtektavert, að þrátt fyr-
ir það, að voldugasta ríkið í Vest-
urheimi, Bandaríkin, tilheyra ekki
enn Bandalaginu, þá eru þar nú
fjögur þjóðfélög, sem fulltrúa
eiga í framkvæmdarráðinu. f
annan stað hefir það vakið all-
mikla eftirtekt, að ein af þeim
þjóðum, sem nú hefir verið valin
til að skipa sinn fulltrúa í fram-
kvæmdarráðið, tilheyrir brezka
samveldinu, því eins og kunnugt
er, þá er Canada ein af þeim
þjóðum, sem brezka samveldið
mynda. Ekki veldur þetta þó
neinni óánægju meðal hinna þjóð-
anna og er ekki álitið að þetta
gefi Bretum óeðlilega mikið vald
Innan Bandalagsins, því búist er
við, að Canada komi þár fram sem
fylllilega sjálfstætt I ríki. Að
Canada hefir nú orðið fyrir þess-
um heiðri, er Canadamönnum mik-
ið gleðiefni, eins og alt annað,
sem er sönnun þess, að Canada er
nú hætt að vera nýlenda og lætur
nú meir og meir á sér bera meðal
annara heimsþjóða.
Þrátt fyrir það, að hér í Iandi
eru menn yfirleitt hlyntir inn-
flutningi fólks til Canada, þá þyk-
ir þó töluvert viðsjárvert að
flytja fólk inn í landið í stórum
hópum, sem kemur hér til að leita
sér atvinnu í borgum og bæjum,
því í hinum stærri borgum flest-
um, er nægilegt fyrir af fátækum
verkamönnum, þó ekki bætist við
fjöldi nýrra yerkamanna frá öðr-
um löndum og hafa verkamanna-
félögin kvartað yfir þessu. Er nú
talað um, að reisa nokkrar skorð-
ur við innflutningi verkafólks, en
þó naumast frá Bretlandi, Banda-
ríkjunum eða Frakklandi.
* * *
Frakkar eru þegar farnir að
ráðgera að koma á beinum skipa-
ferðum milli Frakklands og Fort
Churchill, þegar járnbrautin er
fullgerð þangað og höfnin komin
í gott lag. Búast þeir við, að fá
ódýrara hveiti frá Canada á þann
hátt, og jafnvel fleiri vörur, held-
ur en annars getur verið. Hefir
eimskipafélagsforseti einn á
Frakklandi þ4gar lagt af stað til
Canada til að finna stjórnina hér,
þessu máli viðvíkjandi.
* * *
Fréttir frá Englandi segja, að
síðan í apríl í vor hafi engir
nautgripir verið fluttir frá Can-
ada til Manchester. Segir frétt-
in, að þetta komi til af því, að
Canadamenn fái svo gott verð
fyrir nautgripi sína í Banadarikj-
unum, nú sem stendur, að þeir
sjái sér meiri hag í því að senda
þá þangað og selja þá þar.
* * *
The Kiewel Brewing Co., Ltd.,
í 'St. Boniface, hefir rétt nýlega
verið dæmt í þúsund dala sekt
fyrir ólöglega bjórsölu.
* * *
Á laugardaginn í vikunni sem
leið, birti blaðið Manitoba Free
Press langa og ítarlega skýrslu
um uppskeruhorfurnar í Manito-
ba, Saskatchewan og Alberta, eins
og þær voru þá. Gerir skýrslan
ráð fyrir, að í Manitoba verði
hveitiuppskera í haust 35,126,32
mælar, eða 16 mælar af ekru
hverri að meðaltali. f Saskatche-
wan 214,158,103 mælar eða I6V2
mæl. af ekru, en í Alberta 175,-
028,000, sem er 28 mælar af ekru.
Verður þá hveitiuppskeran í þess-
um þremur fylkjum samtals um
424,312,135. Er - það helmingi
meira hveiti heldur en framleitt
var í þessum þremur fylkjum fyr-
ir tíu árum, eða 1917, og var þó
þá talin að vera meðal uppskera.
Var lítið eitt meiri árið áður, en
talsvert meiri 1915, enda var af-
burða góð uppskera það ár, ann-
ars aldrei eins mikil uppskera alt
til þessa tíma. — Skýrslan gerir
ráð fyrir, að hafra uppskeran
verði með minna móti og ýíða lít-
il, sérstaklega í Manitoba. í Al-
berta þar á móti allgóð. Það er
búist við að bygguppskera verði
allgóð. Rúgur sömuleiðis all-
mikill, en flax með minna móti.—
Það þarf ekki að taka það fram,
að þetta er að eins áætlun, en sem
þó er bygð á talsvert sterkum
rökum. Þegar skýrslan er samin,
er hveitisláttur að vísu langt á
veg kominn, en alt annað, sem við
uppskeruna er að gera, er enn
að miklu le.yti ógert, og verði tíð-
in óhagstæð, getur þessi áætlun
breyzt tilfinnanlega. En það er
engin ástæða til að efast um, að
hveitiuppskeran í þremur Sléttu-
fylkjunum verði meiri en nokkru
sinni fyr og að hún ein gefi bænd-
unum í þessum fylkjum að minsta
kosti $400,000,000 í aðra hönd.
* * *
Á föstudaginn í síðustu viku,
var byrjað á því að flytja póst
með loftförum í Canada. Loft-
farið H. S. 2L. tók 500 pund af
póstflutningi úr gufuskipinu Em-
press of Australia, við Rimauski,
og flutti hann til Montreal, sem
er 340 mílur og þarf 12—13 kl.-
stundir að fara þá leið með járn-
braut. En loftfarið lagði af stað
frá Rimouski kl. 9 um morguninn
og kom til MoíTtreal kl. 4 eftir
miðjan dag. Þó vegalengdin sé
ekki meiri en þetta, kom Vóst-
fiutningurinn einum 18 klukku-
stundum fy>til viðtakenda, heldur
en annars mundi verið hafa.
* * *
Hlutaðeigandi yfirvöld í Van-
1 couver, B.C., hafa fengið frá Ot-
| tawa skipun um að taka fasta
| fiskibáta frá Bandaríkjunum, sem
leggi það í vana sinn, að hafst við
inni á víkum 0g vogum norðan
Or bœnum.
Mr. G. B. Jónsson, kaupmaður
frá Gimli, kom til borgarinnar
fyrri part yfirstandandi viku.
Mr. og Mrs. Guðmundur Jóns-
son frá Vogar, Man., eru stödd í
borginni þessa dagana.
Helgi Bjarni Josephson.
* Þessi efnilegi, ungi maður, hefir
nii hlotið aðstoðar prófessors em-
bætti við Pennsylvania State Col-
lege, sem sérfræðingur í Agricul-
tural Engineering.
Hinn nýi prófessor er fæddur í
bænum Baldur í Manitoba fylki,
þann 10. dag septembermánaðar
árið 1895. Foreldrar hans, Mr.
Björn JoSephson, er til Canada
fluttist 1876, dáinn 1918, og kona
hans Guðný Helgadóttir, búsett að
Kandahar í Saskatchewan fylki.
Stundaði Helgi fyrst nám um hríð
við landbúnaðarháskólann í Mani-
toba, en fór því næst til Saskatch-
ewan háskólans og útskrifaðist
þaðan sem B. Sc. Kendi hann við
sömu stofnun frá 1923 til 1924. En
árið 1925 hlaut hann meistaragráðu
við Iowa State College fyrir upp-
fyndingar og umbætur á landbún-
aðaráhöldum.
Nýtur 'Helgi mikils álits í sinni
nýju stöðu. Enda er hann vinsæll
gáfumaður, er vel -fer með tíma
sinn. Mun óhætt mega fullyrða, að
fyrir honum liggi glæsileg frama-
braut, honum sjálfum og þjóðflokki
vorum til gagns og sæmdar.
Listmálarinn víðfrægi, hr. Em-
íl Walters frá New York, kom til
borgarinnar í fyrri viku, og
dvaldi hér nokkra daga. Fór
hann síðar vestur til Wýnyard,
Sask., í kynnisför til fóstra síns,
hr. Guðlaugs Kristjánsonar. —
Þessa ágæta listamanns, sem getið
hefir sér orðstír víða um lönd,
verður nokkru frekar minst í
næsta blaði.
illlMlllllllllllllM^tillMlllllMM
I silfurbrúðkaupi
Gísla Jónssonar prentsmiðjustjóra
og konu hans Guðrúnar H.
Finnsdóttur.
Mr. og Mrs. G. J. Oleson frá
Glenboro, og börn þeirra, komu til
borgarinnar fyrir helgina og fóru
norður til Petersfield, að heim-
sækja Mr. og Mrs. J. Henrj^ sem
þar búa. Komu aftur á mánudag-
irn og fóru heim á þriðjudag. Mr.
Oleson sagði oss, að þreskingu
væri nú um það lokið í Argyle og
að hveiti uppskeran væri þar æði
misjöfn, sumstaðar ágæt, en á
öðrum stöðum heldur léleg. Vænt-
anlega meðal uppskera af hveiti
í bygðinni yfirleitt. Hafrar held-
ur lélegir.
Laugardagskvöldið 17. þ. m.
voru gefin saman í hjónaband í
Fyrstu lút. kirkju, Lawrence Ban-
natyne Simpson og Laura John-
son. Var þar margt manna við-
statt og kirkjan skreytt prýði-
lega. Á eftir stóð rausnarleg
veizlu að heimili móður brúðar-
innar, Guðríðar Johnson, 512
Toronto St. Lögðu síðla kvölds
brúðhjónin á stað í skemtiferð
vestur að Kyrrahafi.
Nýtt ráSuneyti á
íslandi.
Tryggvi Þórhallsson, forsætisráð-
herra; Magnús Kristjánsson, fjár-
málaráðherra; Jónas Jónsson frá
Hriflu, dóms- og kenslumálaráð-
herra.
landamæranna yfir nóttina til
þess að geta fiskað þar úti fyrir
bæði seint á kveldin og snemma
á morgnana. Samkvæmt samn-
ingi milli ríkjanna njóta skip frá
Bandaríkjunum ýmsra réttinda á
canadiskum höfnum og mega æf-
inlega leita þangað undan óveðr-
um og eins til þess að kaupa það
sem skipshöfnin þarf til matar.
En fiskiskip frá Bandaríkjunum
mega ekki gera þessar hafnir að
verstöðvum sínum og stunda það-
an útræði og er litið svo á, að þau
hafi hér gengið of langt og notað
réttindi sín of freklega.
Bandaríkin.
Ákafir hitar gengu yfir Mið-
ríkin fyrri hluta vikunnar sem
leið, og urðu að minsta kosti 30
manns að bana, samkvæmt frétt-
Um að sunnan, þar af 18 í Chi-
cago. Mörgum skólum var lokað
um tíma og mikill fjöldi fólks
þyrptist úr borginni til að forð-
ast hitann.
* * *
Frakkar hafa hækkað all-mikið
innflutningstoll á ýmsum verk-
smiðjuvarningi frá Bandaríkjun-
um. Mörgum Bandaríkjamönnum
fellur það ekki vel og hafa kvart-
að um þetta við stjórnina í Wash-
ington; hefir hún nú falið sendi-
herra sínum í París, að gera til-
raun til að komast að betri verzl-
unarsamningum við Frakka, hvað
þetta atriði'snertir.
Jóns Bjarnasonar skóli var settur
á þrið'judagsmorguninn í þessari
viku. Stutt guðsþjóijusta var um
hönd höfð um leið og skólinn var
settur og skólastjóri séra Rúnólfur
Marteinsson og yfirkennari, Miss
Hálldórsson, töluðu nokkur orð til
nemendanna. Viðstaddir voru auk
kennara og nemenda, séra Jónas A.
Sigurðsson og frú hans, frú Mar-
teinsson, hr. A. S. Bardal og frú
Helgason frá Churchbridge, Sask.
Nemendur, sem innrituðust á
þriðjudaginn voru 20, alt íslending-
ar nema einn danskur maður og ein
frönsk kona. Nemendur þeir, sem
þegar eru komnir, skiftast milli
allra deilda miðskólans og einhverj-
ir þeirra stunda fyrsta árs háskóla-
nám.
Vorferlar úr vinasölum,
velkomnir frá ættlands dölum.
heirnan að og heim.
Ýndisstunda endurkynning,
aldarf jórðungs brúðkaups minning,
sumarsálum tveim.
Meðan skáldin söngva syngja,
sögur leita skemtiþinga,
yngist ykkar .mál.
Iðunnar í eplalundi,
og á Braga gleðifundi,
eldist engin sál.
\
Yfir vorsins ástamálum
ennþá glitrar tært á skálum
ylrænt æskuvín.
Ljúfa samkend tryggra tauga
túlkar svipur, hönd og auga:
Eg er þinn og þín.
Þótt vort líf sé Gylfaginning,
gæfu þess og sigurvinning
stærsta, ástin á.
Ást er líf, sem alf af blæðir.
Örlaganna rauðu þræðir,
þaðan farfann fá.
Vinsemd ykkar vilhug lyftir,
velkynningin andleg skiftir
gjöf og gjaldi á. -
Þegar sjást hin sönnu spilin
samtíðar við reikningsskilin,
ykkar eign mun há.
Þ. Þ. Þ.
imilllllllllljlltaillllMllSMí
únaborgar og mikilsháttar maður.
Hefir hann ferðast víða um heim,
meðal anna.rs dvaldi hann lengi
hér á landi sumarið 1923 og eign-
aðist hér marga vini. Hann er í-
þróttavinur mikill og hefir kent
hér sjaldgæfan enskan knattleik
(Stoolball). Héðan fer Mr. Grant-
ham norður um land með Brúar-
fossi á morgun.
Nýlega hefir komið tilkynning
til háskólaráðsins um, að íslenzk-
ur maður 1 Ameríku, Jóhann
Jónsson, ættaður úr Skagafirði,
hafi arfleitt háskólann að nærri
20 þús. kr. Maður þessi er lát-
inn. Hann andaðist í Nýja Islandi
í Canada. Hann átti enga erf-
ingja, sem fé hans bæri að lögum
og skyldi það því falla til Can-
ada. Þá benti séra Rögnvaldur
Pétursson honum á háskóla Is-
lands og varð það til.þess, að Jó-
bann gaf háskólanum féð. Verð-
ur það lagt í sérstakan sjóð, sem
jafnan sé eign háskólans með
ránari fyrirmælum.—Tíminn.
Reykjavík, 20. ágúst.
Tilkynning frá sendiherra Dana
um starf löggjafarnefndarinnar:
Pansk-íslenzka ráðgjafanefndin
lauk störfum sínum mánudaginn
15. þ.m. og þá um kvöldið birtist
skýrsla frá henni um nefndar-
störfin. Meðal annars hefir ver-
ið rætt um fiskveiðar útlendinga
í íslenzkri landhelgij um leyfi til
veiða við Grænland, um gagn-
kvæm borgaraleg réttindi, um
gerðardómssamning milli Dan-
merkur og íslands og um fram-
haldsnám islenzkra lækna í Dan-
Mrs. M. G. Magnússon frá Lon-
don, Ont. hefir dvalið hér í borg-
inni um tima hjá föður sínum, Mr.
H. Hermann, og systrum sinum.
Hún lagði af stað heimleiðis á
þriðjudagsmorguninn. Mrs. Magn- á {erðalagi í sumar. Eins og
vant er ber þar mest a Englend-
ússon átti lengi heima hér í borg-
inni og á hér margt vinafólk, sem
hafði mikla ánægju af a<5 sjá hana
aftur, eftir fjögra ára burtveru, og
þakkar henni innilega fyrir kom-
una.
Frá íslandi.
Rvík, 13. ágúst.
í júlímánuði voru fluttar út ís-
lenzkar afurðir fyrir 2,645,320 kr.
Allur útflutningur fyrstu sjö mán-
uði ársins hefir numið 17,558,200
gullkróna, og er það einni miljón
hærra en á sama tíma í fyrra.
Síldveiði er enn mikil. Líklega
meiri en nokkru sinni fyr. Lang-
mest af afalanum hefir farið í
bræðslu, en verksmiðjurnar fyrir
norðan, sem allar eru eign útlend-
inga, hafa ekki getað tekið við
allri síldinni, svo margir bátar
eru hættir veiðum. Það virðist
vera brýn þörf á, að íslendingar
sjálfir komi sér upp verksmiðju
fil síldbræðslu á Siglufirði eða við
Eyjafjörð. Núverandi ástand er
okkur til vansæmdar. En það er
líka margt annað viðvíkjandi síld-
arútveginum, sem þörf er á að at-
huga og kippa í lag.
Sama veðurblíðan hefir verið
til þessa tíma um land alt. Þetta
sumar hefir verið eitt hið feg-
ursta i manna minnum.
Mikill fjöldi útlendinga er hér
4.6 sek. Allmikill og góður á-
hugi er nú á sundíþróttinni hér í
bænum.
Við rannsóknirnar á Bergþórs-
hvoli hafa fundist ýmsar forn-
menjar, en þó ekki neitt, sem
menn hyggja að sé frá Njáls-
brennu.
Nokkur rigning hefir verið sum-
staðaif síðustu dagana. Heyskap-
ur hefir alstaðar gengið vel fram
að þessu. Síldveiði hefir verið
minni upp á síðkstið. Sumir tog-
ararnir eru byrjaðir aftur á veið-
um.—Tíminn.
Vísa til Guðmundar Jónssonar
dyravarðar:
Bezti karl. 1 ljóðalist
lausa við galla. Vinur Braga.
Hefir snjallar rúnir rist,
rimaðu alla iþína daga.
—Hróarsvinur.
Sendiprófessor er væntanlegur
hingað til Háskólans í haust frá
Bandaríkjunum. Mun hann verða
hér um sex vikna tíma og flytfa
erindi. För hans verður' kostuð
af svokölluðum Eddy-sjóði, sem
stofnaður er til minningar um
kunnan fræðimann þar vestra,
Mr. Eddy. Sjóður þessi er óháð-
ur kirkjulegum sérskoðunum, en
tilgangur hans er að útbreiða
heilbrigðar lífsskoðanir og að
stuðla að sannri fræðslu á sviði
trúarvísinda og heimspeki. Er
þetta í fyrsta sinni, sem fé er
veitt úr sjóði þessum. Prófessor-
inn, sem sendur verður, heitir
Johannes Fagginger Auer, og er
hann af hollenskum ættum, og
mörku. Um fornminjainálið hefir sagrður mikill fræðimaður. Vel
má vera, að for hans verði til
Mr. Haraldur Sveinbjörnsson,
sem hefir verið hér í borginni í
sumar til að kenna ungu fólki lík-
amsæfingar, fór á laugardaginn
suður til Bandaríkjanna. Hefir all-
margt ungt fólk notið kenzlu hjá
honum í sumar og hefir koma hans
hingað vafalaust orðið til þess að
glæða áhuga margra fyrir iþróttum
og likamsæfingum, þó tíminn væri
ekki langur, sém hann gat dvalið
hér.
Hvaðanœfa.
Thð Westminster Gazettte, seg-
ist hafa góða ástæðu til að ætla,
að Rússum sé það töluvert áhuga-
mál að komast aftur I vinsamlegt
samband við Breta, en eins og
kunnugt er, sleit stjórn Bretlands
því sambandi í sumar út af hlut-
semi Rússa af brezkum málum.
Er sagt, að Rússar telji sér nauð-
synlegt að halda vináttu við
Breta, sérstaklega út af fjármál-
um.
Kappróður milli tslendinga
og Dana.
fór fram á sunnudaginn, — segir
Mbl. frá 23. ág. Keptu þar fjórir
bátar, tveir íslenzkir og tveir frá
“Fylla”. Voru fjórir ræðarar á
ingum. fslendingar eru nú einn-
ig farnir að leggja mikla stund á
fjallaferðir á sumrin, er það vel
farið. Tveir menn gengu í síð-
asta mánuði yfir þveran Lang-
jökul, frá Þjófadölum í Flosa-
skarði. Gekk þeim vel ferðin,
enda var veður hið bezta. Leiðin
yfir jökulinn var um 30 kílóm.
Bifreiðaslys óvenjumörg hafa
orðið í nágrenni Reykjavíkur ný-
lega. Verður að taka í taumana,
og á einhvern hátt stemma stigu
fyrir ógætilegum bifreiðaakstri.
Finnur Jónsson prófessor hefir
dvalist hér í bænum í mánaðar-
tíma. Skrapp austur að Berg-
þórshvoli, þar sem fornfræðing-
arnir sækja nú gröftinn af kappi.
En það munu ekki vera rústirnar
af bæ Njáls, sem þeir nú eru að
rannsaka. — F. J. hefir nýlega
lokið við mjcg vandaða útgáfu
af Færeyingasögu, og aðra út-
gáfu af Sæmundareddu. Hann er
enn við ágæta heilsu og í fullu
fjöri, þótt sjötugur verði að ári,
r.efndin í einu hljóði látið það í
ljós, að þar komi ekki að eins til
greina lagalegar ástæður, held-
ur einnig hvað rétt sé, og báðum
fyrir beztu. Svo er minst á það,
að þar sem íslendingar séu ekki
ánægðir með samkomulag þjóð-
minjavarðanna tveggja, þá muni
nefndin skjóta því til danska
1 íkisþingsins, hvort hægt só að
verða frekar við óskum íslendinga
en orðið er, og telur íslenzki hluti
nefndarinnar það ekki nema
sanngjarnt. En öll nefndin leggur
til, að málið sé rannsakað ítar-
lega af fróðum mönnum, áður en
endanleg ákvörðun verður tekin
um það, en það verður’sennilega
á fundi nefndarinnar í Reykja-
vík árið 1928.
Fjallaferðir eru mjög farnar að
tíðkast hér á landi á síðari árum.
Má jiefna rneðal annars í 'sumar,
að Dr. Guðm. Finnbogason lands-
bókavörður fór ásamt* nokkrum
öðrum mönnum gangandi úr Bisk-
upstungum til Hvítárvatns, það-
an norður Kjöl, vestur með Lang-
jökli til Arnarvatns og þaðan of-
an í Hvítársíðu. Miklu lengri
leið fór Níels Dungal læknir og
þrír menn aðrir. Þeir fóru úr
Borgarfirði til Arnarvatns og
þaðan til Hveravalla. Síðn héldu
þeir austur austu fyrir Hofsjök-
þess, að hingað verði síðar send-
ur til dvalar prófessor, en að svo
stöddu verður þó ekkert fullyrt
um það mál. — Þess má geta, að
landi vor séra Röngvaldur Pét-
ursson hefir unnið að því lengi,
að sendikennari kæmi að vestan
hingað til Háskólans, og má ugg-
laust þakka honum, hver rekspöl-
ur er kominn á þetta mál.
Séra Stefán Kristinsson á Völl-
um í Svarfaðardal hefir verið
settur til þess að gegna prófasts-
störfum í Eyjafjarðar prófasts-
dæmi fyrst um sinn.—Vísir.
Professor Craigie.
Hinn nafnkunni skozki málfræð-
ingur, dr. W. A. Craigie, á sex-
tugsafmæli á morgun (fæddur 13.
ág. 1867). Hann er einn hinna
Iærðustu manna á íslenzka tungu,
þeirra, er nú eru uppi, og meðal
enskumælandi þjóða hefir að eins
einn maður áður náð slíkri þekk-
ingu á tungu vorri og bókmentum
að sambærilegt væri við hans, en
það var Willard Fiske. — Dr.
Graigie hefir ritað , margt um
íslenzk efni og alt er það frá-
bært að nákvæmni og áreiðanleik
og fyrir snildar sakir er sumt af
því gersamlega einstætt, eins og
ul að norðan, í Arnarfell ogf,þýgingar hans á forníslenzkum
háskólann. Hann fer heim í næstu
j viku.
hverium og einn við styrið. Ro-, , , ... . .*
, J . . . ., j*og lati þa af kenslustorfum við
íð var utan fra Akurey og endað| , ,,_____,,____,_____________t..
austan örfiriseyjar, gegnt sund-
skálanum. Var vegalengdin 2000 j
metrar. — Fyrstur varð^nna^ ís-
lenzki báturinn að marki á 11 mín.
7 sek.; næstur varð danskur bát-
Nýdáinn er Hjálmar Lárusson
tréskeri, dóttursonur Bólu-Hjálm-
ars. Hann var merkilegur mað-
ur á 11 mín. 12 sek.; þriðji dansk- ur í ýmsu og snillingur til hand-
ur bátur á 11 mín. 13 sek.,; fjórði 1 anna. Lærði hann skurðlist af
íslenzkur bátur á 11 mín. 17 sek. sjálfum sér og náði miklum
Fátt var áhorfenda úti í eyju og þroska 1 þeirri list, þó ekki fengi
stafaði það af því, að kappróður-
inn fór fram á sama tíma og í-
þróttmenn tóku á móti Niels Bugh
og fimleikaflokkum hans.
hann kenslu notið um dagana.
Meðal hinna útlendu gesta, sem
heimsótt hafa fsland í sumar, er
nafnkunnur enskur lögfræðingur,
W. W. Grantham að nafni. H ann
er meðlimur í borgarstjórn Lund-
Nauthaga. Síðan vestur með jökl
unum að sunnan, um Hlöðuvelli
og Kaldadal, til Borgarfjarðar.
Þeir fóru ríðandi alla leið. Slík-
ar fjallferðir eru einkar hress-
andi og yndislega skemtilegar,
ekki sízt í annari eins veður-
blíðu og jafnan hefir verið í
sumar. En gott væri að ferða-
langarnir kynnu eitthvað til land-
mælinga og gætu gert uppdrætti
að landslagi. í óbygðum íslands
er mörg spildan enn lítt kunn og
er það oss ekki vansalaust að
þekkja ekki betur vort föðurland.
Ferðasögur og góðar mýndir og
uppdrættir af íslenzku landslagi
ættu að vera þjóðinni þakklátir
gripír.
Samkvæmt skýrslu Fiskiveiða-
félagsins var 13. ágúst búið að
salta 111,405 tunnur, krydda
35,947, en 406,631 mál höfðu verið
sett í bræðslu.
Afarmikið hey hefir verið flutt
til Reykjavíkur í sumar, einkurn
úr Borgarfirði. Heysalan er kann-
ske arðvænleg, en hálfleiðinlegt
er að sjá bændur farga fóðrinu, í
stað þess að nota það heima og
auka bústofninn.
Meðal þess, sem útflutt var á
síðasta ári, voru 13 refir. Verð
hvers þeirra var 135 kr. Ennfrem-
ur þorskhausar, bein og hrosshár
fyrir 33 þús. kr.
Sundkóngur íslands varð eftir
íslandssundið 14. þ.m. Jón Ingi
Guðmundsson. Synti hann 500
stikur á 9 mín. 21.7 sek. Næstur
varð óskar Þorkelsson, 10. mín.
kveðskap. Af ritum hans um ís-
lenzk og norræn efni, er einkum
að nefna “Scandinavian Folk-
lore” (Þjóðtrú á Norðurlöndum),
“Religion of Ancient Scandianvia”
f.um trúarbrögð Norðurlandaþjóða
í fornöld) og “The Icelandic
Saga”, auk hinnar forn-íslenzku
lesbókar hans og útgáfu af Skot-
landsrímum séra Einars Guð-
mundssonar á Stað. Er sú út-
gáfa hin langvandaðasta, sem til
er af nokkrum rímum.
1 full tuttugu ár var prófessor
Craigie kennari í íslenzku við há-
skólann í Oxford, og með marg-
víslegu öðru móti hefir haifn átt
þátt í því að auka íslenzkunám er-
lendis, svo að enginn núlifandi
maður hefir unnið jafn mikið í
, þá átt. Fyrir tveim árum lét
hann af embætti sínu við háskól-
ann í Oxford og er síðan prófess-
or við háskólann í Chicago. Þó
er hann í Oxford á sumrin og
heldur þar á^ram störfum við
hinar miklu orðabækur sínar.
Prófessoý Craiglie hefir löng-
um reynst íslendingum hinn
mesti hollvinur, og hús hans í
Oxford, hefir áva^t staðið þeim
opið. Á hann fjölda vina hér á
landi, einnig meðal þeirra, er
aldrei hafa séð hann eða verið
í persónulegum kynnum við hann,
en þekkja hann eingöngu af verk-
um hans og af góðvild hans í
okkar garð. Verða þeir vafa-
laust ekki fáir, sem minnast hans
á morgup, á sextugsafmælinu.
Heimilisfang hans er: Ridge-
hurst, Watlington, Oxfordshire.
— Vísir.