Lögberg - 29.09.1927, Blaðsíða 4

Bls. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29. SEPTEMBER 1927.
Jögberg
Gefið út Kvem Fimtudag af Tle Col-
umbia Press Ltd., Cor. Sargent Ave. &
Toronto Str., Winnipeg, Man.
Tnl.Mnan N-6327 o* N-6328
Einar P. Jónsson, Editor
Utanáskritt til blaðtinc
THf C0LUk|BIH PRES3, Ltd., Box 3171. Wnnlp.g, Mar).
Utanáakrift ritatjórana:
fðtTOR LOCBERC, Box 3171 Wlnnipog, R|an.
Verð $3.00 um árið. Borgist fyrirfram
The •'Lógb.r*" la prlntad and publlaheó by
Th. Columblk Praaa, Limlted, In th. CoJumbla
Bulldlnc, *»s SeirK.nt Ar.„ Wlnntp.g, Manltnba.
Fjárhagur hinnar canadísku
innilegasta ósk, að Tryggva anðnist að sýna
það í framkvæmdinni, að hann sé vandanum
vaxinn, og að hin íslenzka þjóð megi sanna
blessun af stjórn hans hljóta, hvort heldur að
hann verður lengur eða skemur við völd.
Emile Walters.
Þess var getið í síðasta blaði, að komið
hefðí til borgarinnar, Mr. Emile Walters, mál-
arinn víðfrægi, frá New York. Mun það ekki of-
mælt, að þessi ungi, bráðgáfaði listamaður, sé
einn meðal þeirra allra víðkunnustu Islend-
inga, sem nú eru uppi.
Listaferill þessa frábæra manns, hefir fyrir
skömmu rakinn verið all-ítarlega hér í blaðinu,
og skal því eigi frekar farið út í þá sálma að
sinni. Sigrar hans munu því nær einstæðir,
þegar tekið er til þess fult tillit, hve maðurinn
er enn ungur og hve afar-erfitt hann átti að-
stöðu, megin-hluta hinnar örðugu námabraut-
ar, ókunnugur og févana, innan um miljónalýð
stórborganna.
þjóðar.
Af nýprentuðum skýrslum hagstofunnar í
Ottawa, má það glögglega sjá, að fjárhagur
þjóðarinnar fer batnandi jafnt og þétt. Hefir
viðskiftaveltan á fimm fyrstu mánuðum núver-
andi f járhagsárs, aukist um $33,000,000, frá því
á sama tíma í fyrra, auk þess sem tekjulindir
stjórnarinnar, flestar hverjar, hafa farið
fram úr áætlun, þrátt fyrir lækkun þá á tekju-
og söluskatti, er hrundið var í framkvæmd ár-
ið sem leið.
Peningalegt heildargildi útfluttu vörunnar,
til móts við þá innflúttu, hefir að vísu lækkað
til muna. En slíkt er ekki ávalt algihlur mæli-
kvarði fvrir þverrandi þjóð-velmegun, heldur
það gagnstæða, og leiðir einmitt það í ljós, að
ástæður til innkaupa erlendis, hafa batnað og
að innflutningur hráefna til að vinna úr heima
fvrir, hefir aukist, atvinnuvegum þjóðarinnar
til hagsmuna.
Skýrslur vfir síðastliðinn ágústmánuð, leiða
í ljós, að verðgildi útfluttu vörunnar, hefir orð-
ið nokkru minna, en þeirrar innfluttu, eða
$94,216,194, til móts við $99,348,340.
Yfir fimm mánuði af yfirstandandi fjár-
hagsári, eða til ágústmánaðarloka, varð pen-
ingavirði hinna útfluttu vörutegunda vitund
hærra, en þeirra innfluttu, eða $466,410,243, til
móts við $459,675,240. Um leið og tölur þess-
ar eru athugaðar, verður jafnframt að taka
það til greina, að hin feyki-mikla uppskera |
Sléttufylkjanna nú í ár, er ókomin á markað,
er á sínum tíma hefir þá breyting í för með sér,
að peningagildi útfluttu vörunnar hlýtur að
verða langt um meira, en hinnar innfluttu.
Tolltekjur stjómarinnar yfir fimm síðustu
mánuðina, hlupu upp á $71,504,795, borið sam-
an við $64,569,775, yfir tilsvarandi tímabil í
fyrra. Nemur aukningin, hartnær sjö miljón-
um dala. Tollur á innfluttum vörum lækkaði
um því nær þrjár miljónir, sem stafaði að mestu
frá lækkun eldspítnatollsins og frímerkjaskatts
á bankaávísunum.
Aukin árvekni stjórnarinnar'í þvf að fvrir-
byggja smvglun á vindlingum og ýmsum fleiri
vörutegundum sunnan úr Bandaríkjum, hefir
apkið tekjur ríkisjóðs að drjúgum mnn.
Þá er en» eitt atriði í skýrslu hagstofunn-
ar, er verðskuldar almenna eftirtekt, sem sé
það, að þrátt fyrir hina miklu lækkun tekju-
skattsins frá í fyrra, eða 10 af hundraði, þá
hefir sú tekjulind samt sem áður, hækkað á
síðustu fimm mánuðum úr $42,827,005, upp f
$47,870,729. Hefir stjórnin gengið ríkt eftir
með innköllun tekjuskattsins, og látið draga
sérhvern þann fyrir lög og dóm, er undan-
færslu beitti, eða grunsamur þótti um tíundar-
svik. Plafa sex hundruð menn verið sekir
fundnir um brot á tekjuskattslögunum og
dæmdir í fjárútlát, er samtals nema tíu miljón-
um dala. Hefir þetta alt gerst á tæpu ári.
.Tafnvel þótt því sé þann veg farið, að fjöldi
fólks telji eigi ómaksins vert, að kynna sér til
hlítar hinar ýmsu hliðar viðskiftalífsins og
rekstur þjóðarbúsins í heild, þá getur þó tæp-
ast hjá því farið, að flestir telji það óblandið
ánægjuefni, að vel og viturlega sé farið með al-
mennings fé, og að enginn sá fái þrifist til
lengdar, er gerst heíir seknr um tíundarsvik,
eða vangreiðslu lögmætra skatta.
“Sekur er sá einn, sem tapar,” segir Einar
skáld Benediktsson, í einu af sínum bráðsnjöllu
kvæðum. Hvort Emile Walters hefir kynst
þessu ljóði eða ekki, skal ósagt látið, en
hitt duldist oss eigi, af stuttu samtali við
hinn unga listamann, að í viðbót við óvenjulega
næmt listamannseðli, er sigurtraustið sá mátt-
ur' hans og megin-styrkur, er lyft hefir honum
upp á örðugasta hjallann.
Emile Walters er “hundrað per cent.” ís-
lendingur, er elur í hrjósti djúpa virðingu fyr-
ir fslenzkri sögn og list. Hann vill í öllu veg
þjóðernis síns, og treystir því eindregið, að
þjóðleg, íslenzk list, austan hafs og vestan, eigi
glæsilegt gullaldar tímabil fram undan.
Emile Walters hafði meðferðis ljósmyndir
af nokkrum sínum nýjustu málverkum. Var
slíkt þó, eins og gefur að skilja, ekki nemi/svip-
ur hjá sjón, þar sem litblöndunarinnar, að sjálf
' sögðu, naut eigi við. En myndirnar voru hríf-
andi, engu að síður. Eitt var það þó, öðru frem-
ur, er sérstaklega vakti athygli vora, en það var
meðferð listamannsins á ^njófalli, í hinum
ýmsu myndum þess, hve fyrstu snjókornin á-
haustin, er sveigðu ma.gnþrotin hlöð, voru eðli-
leg, og hve útsýnið breýttist hlutfallslega skýrt,
þá er komin var skæðadrífa og fjúk.
Kuhlinn í snjónum og Emile Walters, eiga
enga samleið, en hreinleikinn er sameiginlegur
báðum jafnt.
Fákur.
Oss hefir nýlega borist í hendur fyrsta hefti
nýs tímarits, er Fákur nefnist. Er það gefið
út af Hostamannafélaginu Fákur í Reykjavík,
en ritstjóri og ábyrgðarmaður, Daníel Daníels-
son, sá er um langt skeið var á vegum Sigfúsar
bóksala Eymundsonar, og stundaði ljósmynda-
smíð árum saman í höfuðstað íslands. Var
Daníel snemma óvenju laginn hestamaður og
kunni glögg skil á eiginleikum og kostum “þarf-
asta þjónsins”. Það er því í sjálfu sér engin
tilviljun, þótt hann riði á vaðið, og réðist í
að stofna þetta þarfa og ágæta rit, um nytsemi
og skapgerð hestsins, er jafnframt hvetur
menn ti/1 mannúðlegri meðferðar á þessum ó-
missandí hollvini þjóðarinnar.
Tímarit þetta hið nýja er skemtilega skrif-
að, og hefir margvíslegan fróðleik að flytja, á-
samt hollum hendingnm, er viðkemur nærgætni
í meðferð hesta yfirleitt. Hlýr mannúðarandi
einkennir ritið alt, og er það vel.
Veigamesta grein Fáks, að þessu sinni, er
vafalaust sú, er nefnist “Þættir iir sðgu hests-
ins”, eftir Lúðvig C. Magnússon, er um þessar
mundir birtist í Lögbergi. Ritið er 36 blaðsíð-
ur í fjögra blaða broti, en um verð þess er oss
ókunnngt.
Gömlum góðkunningja vorum, hr. Daníel
Daníelssyni, erum vér innilega þakklátir fyrir
sendinguna.
Tryggvi Þórhallsson.
Eins og íslenzkum almenningi þegar er
kunnugt, beið íhaldsstjórn sú á Islandi, er herra
Jón Þorláksson veitti forstöðu, ósigur í kosn-
ingum þeim til Alþingis, er fram fóru þann 9.
jiilí síðastliðinn. Hinn svo nefndi framsóknar-
flokkur, varð liðsterkastur að loknum kosning-
um, þótt eigi hefði meiri hluta þingsæta. Nú
hefir flokkur sá, með tilstyrk jafnaðrfrmanna,
tekið við stjórnartaumunum, en forsætisráð-
gjafa embættið falið verið á hendur Tryggva
Þórhallsyni, biskups Bjarnarsonar!
Um pólitiskt Ianglífi hinnar nýju stjórnar,
skal engu spáð. Tvo ráðgjafana, þá Jónas
Jónsson frá Hriflu og Magnús Kristjánsson,
þekk jum vér eigi nema af afspurn, en báðir
munu þeir þó ver^ hæfileika menn. Hinn nýi
forsætisráðherra, er samferðamaður vor frá
fyrri tíð, vernlegt ljúfmenni og drengur góður.
Mun hann vafalaust helga sínu nýja og ábyrgð-
armikla embætti, óskifta krafta.
' Sæti Jóns Þorlákssonar, er að ýmsu leyti
vandfvlt. Hann er skarpgáfaður atorkumað-
ur, óhikandi og fasttír- í rásinni. En stí er vor
Skygnst um frá Vimy,
níu árum eftir styrjöldina miklu.
Eftir Wilhelm Kristjánsson, B.A.
Einar P. Jónsson islenzkaði.
(Framli.)
Ekki vissi Mr. Barnes, hvaða hjúkrunarstöð
þetta hafði verið, en hann kvaðst með glöðu
geði vilja sýna okkur hana, að loknum dag-
verði.
Canadisk Hjúkrunarstöð.
Þakið var horfið með öllu, og yfirleif^ fátt
eftirskilið, er þekkja mætti stöð þessa af. Þó
mátti sjá, í bakkanum fyrir ofan, djúpt skarð,
líkt og vaff í laginu, er ótvírætt minti á sam-
göngu, eða sambands-skotgröfina.
Við námum staðar á steinvegg, en fyrir
neðan var opinn kjallarinn. Hér og þar í veggj-
unum, gat að líta mannanöfn eða fangamörk.
Alt í einu rann upp fyrir hugskotssjónum okk-
ar, mynd af eftirminnilegum annríkismorgni.
Frá mynni Souchez dalsins, komu menn, í leir-
ugum fötum, alla vega útleiknir, blóðugir og
særðir, sumir með tættar treyjuermar og sára
handleggi. Voru þar og ýmsir, er særst höfðu í
fætur. Sumir gengu óstuddir, en aðrir þurftu
hjálpar við. Margir voru bornir á sjúkrabör-
um. Lá leið þeirra með fram sambands skót-
gröfinni. Ferðin gekk átakanlega seint, en
samt voru hinir sáru menn í góðu skapi, eins og
venja þeirra var til, hvað helzt sem að höndum
bar. Stundum gat líka dálítil und, margborgað
sársaukann.
A sjúkrastöðinni var ávalt mikil eftirspurn
eftir gæzluþjónunum. Voru þeir ávalt á ferð
og flugi, frá einu horni til annars, eins og þjón-
ustusamir andar, ávalt vissix í sinni sök. Var
einn sjúklingurinn eftir annan, útbúinn til burt-
flutnings, til næstu megin stöðvar, eða sjúkra-
húss.
Eftir að hafa kvatt gestgjafa okkar, héldum
við ferðinni áfram. Að eims dálítið kippkorn
enn, og þá myndum við fá notið útsýnisins yfir
Souchez. Næst myndum við víkja vitund til
hægri og fylgja gömlu troðningunum upp und-
ir hallann. Ekki gat það verið neinum vafa
bundið, að breytingarnar myndu vera orðnar
ærið miklar, ef til vill svo, að stöðvamar væru
lítt þekkjanlegar. Þó var ekki óhugsanlegt, að
eitthvað kynni að vera með kyrrum kjörum,
svo sem litli fossinn, er miðlað hafði okkur af
vatnsforða sínum.
Rústir Souchez svæðisins lágu beint að baki
vígstöðvanna, þar sem 10. hersveitin hafði haft
bækistöð sína, gagnvart svolitlu dalverpi, við
rætur Vimy aðhallandans. Var þar ætíð meira
en nóg af hinum svonefndu reykjandi “kola-
kössum“ Þjóðverja. Var í því töluverð tilbreyt-
ing, að horfa á reykinn leysast upp á sólheið-
um marzmorgni, og þynnast út og hverfa upp í
bláheiðið.
Þar sem lágu hinar fornu rústir, og jafnvel
á enn víðara svæði, var nú að rísa upp þorp,
með rauðum tígulsteinshúsum. Ofan við
Lievin brautina, blöstu við aðrar raðir rauðra
tígulsteinshúsa.
/ nánd við hœðina.
Við endann á háum bakka og beint fram
undan okkur, lá bogamynduð, kolmórauð hæð.
1 augum canadisks hermanns úr stríðinu mikla,
ber alda þessi eða hæð, á sér sérkennilegan,
hálf skuggaþranginn blæ, minnandi á leynigíg
eldfjalls, með ógnir fortíðarinnar á allar hlið-
ar, en tengd jafnframt við endurminningar um
átök og afreksverk.
Við fyrstu sýn, virtist hæðin nokkuru lægri,
en hún í raun og veru var. Þegar nær kom, tók
hún þó á sig þinn forna mikilleik, bæði hvað
viðkom hæðarmáli og bratta. Og þó að aðhall-
andinn væri ekki lengur kolsvartur, nrinn upp
af umferð stórskotaliðsins, eða holaður sundur
með pál og reku, þá þratu brátt hinar plægðu
lendur, er við fórum um við rætur hæðarinnar,
og með þeim öll gróðrarmerki. Er lengra kom,
sást að eins strá og strá á stangli, eða sumstað-
ar dálitlir dílar, með dökkum, seiglulegum
gróðri, ekki ósvipuðum láglendisgrasi, grán af
haustregni og áhrifum frosts, hjúfrandi sig í
mjúkum bylgjum við brjóst jarðar.
Er hæðin blasti við brattari og brattari
fram undan, kviknuðu og skýrðust í huga okk-
ar, endurminningar hins liðna. Brutust þar
fram hugsanir um samferðamennina í stríðinu
mikla, er stóðu vörð .nóttina á enda, þar sem
áhlaupin voru skæðust, — hugsanir um níst-
andi vetramepjuna og vosið um vor og haiist;
hugsanir liðsflokkanna mörgu, er unnu nótt og
nýtan dag, hvað sem á gekk; hugsanir um svíf-
andi loftdrekana og rommkollurnar, er komu
á vettvang klukkan fimm. Hugsanir nm þetta
alt, tómleikann ægilega og hina þrotlausu bar-
áttu, runnu saman í heild, og skýrðust æ betur
og betur.
Við vöknuðum skyndilega upp af leiðslu-
dvalanum, því þytur í lofti, er boðaði veður-
breytingu, gerði vart við sig. Það hafði farið
fram hjá oss óathugað, að ógnandi haglhríð var
í aðsígi, og nú var hún að skella á. Það vildi
okkur til happs, að við komum auga á afdrep
eða skúta í hlíðinni, varinn með beigluðu báru-
járni, ryðguðu þó, og leituðum við þar tafar-
laust skjóls. Var veðrið þá að komast í al-
gleyming. A meðan við hýrðumst þarna í skút-
anum, gafst okkur kostur á að rifja upp í huga
endurminningar frá öðrum apríldegi, fyrir níu
árum, er Vimy hæð hafði hjúpuð verið snæ og
hulin sýn í hörkubyl.
Að þessu sinni stóð haglélið ekki lengi yfir,
sólin rauf skýin, þótt öðru hvoru drægi fvrir
hana dapurlega i hulu * dökilígrárra farand-
flóka.
Aðhallandinn var enn brattari en svo, að
klifinn yrði. Jörðin var gróðurber og eyði-
leg. Minjar báls og brands gat að líta í öllum
áttum, háa moldarbyngi og kalkstein, þar sem
óhugsanlegt var, að nokkur jurtagróður fengj
skotið rótum. Vara-liðs-skotgröfin var nú
orðin hálfu grynnri, en í fyrri tíð; hún hafði
grynkað án þess að veggir hefðu fallið saman.
Engin sáust þar vegsummerki, er til þess
bentu, að hún hefði trufluð verið af manna-
höndum. Þeir einir að eins, er kunnugir vora
tilhögnn allri frá fyrri tíð, söknuðu viðarstoð-
anna, vírnetja og sandpoka.
Sandpokarnir! Um eitt skeið, höfðu þeir
virzt vera óumflýjanlegt skilvrði, fyrir tilveru
hinna ýmsu einstaklinga. En nú var hvergi
sandpoka að sjá! Þrátt fyrir það, mættu aug-
anu, hvert sem litið var, hinar og þessar stríðs-
minjar, kúlnahrot, nefhlífar, vírflækjnr,
sprengikúlur og þýzkir hjálmar. Var einn slík-
ur skotinn í gegn að framan, með stærra gat
að aftanverðn, og sundurtættar randir, út-
hverfar. Mátti þar einnig líta Kitchener stíg-
vél, er lítið vihtust látið hafa á sjá, þótt úti
hefðu legið í mismunandi veðráttu liðinna ára.
(Framh.)
ÞEIR SEM ÞURFA
LUMBER
KAUPl HANN AF
The Empire Sash& Door Co.
Limited
OfHce: 6th Floor Bank of Hamilton Chambers
Yard: HENTtY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
VERÐ Og GŒDI ALVEG FYRIRTAK
diiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii£
Samlagssölu aðferðin.
Sama reglan gildir um rjóma, sem aðrar búnaðar- =
E afurðir, að því meira sem vörumagnið er, þess tiltölulega 5
E laegri verður starfrækslukostnaðurinn. En vörugæðin =
= hljóta að ganga fyrir öllu. Þrjú meginatriði þurfa að =
= vera til staðar, ef vara vor á að fá það sæti, sem henni 5
E ber á brezkum markaði, sem sé vörumagn, reglubundnar E
= vörusendingar og vörugæði.
Með því að styðja yðar eigin SAMLAGSSTOFNUN eru E
= fyrgreind þrjú mcginatriði trygð.
Manitoba Co-operative Dairies Ltd.
= 846 Sherbrooke St. - ; Winnipeg.Manitoba |
~Tiiiiiiiiiit]iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin*=
Þeir íslendingar, er í hyggju hafa aS flytja búferlum til
Canada, hvort heldur er héiman af íslandi eSa frá Bandaríkjun-
um, sendi skriflegar fyrirspurnir til ritstjóra Lögbergs.
Meðlimir Grain Exchange, Winniptg Produce Clearing Associ-
ation, Fort William Grain Exchange, Grain Claims Bureau,
LICENSED AND BONDED
By Board of Grain Commissioners of Canada
Columbia Grain Co.
Limited
Telephone: 87 165
144 Grain Exchange, Wínnípeg
ÍSLENZKIR BŒNDUR!
Munið eftir íslenzka kornverzlunar-félaginu. það
getur meir en borgað sig, að senda oss sem mest af korn-
vöru yðar þetta ár.-”Við seljum einnig hreinsað útsæði
og kaupum “option” fyrir þá sem óska þess. Skrifið á
ensku eða íslenzku eftir upplýsingum,
Hannes J. Lindal,
Eigandi og framkvæmdarstjóri.
Canada framtíðarlaudið og Vestur-Islendingar.
(Framh.)
Eftir að Sigtryggur Jónasson
og félagar hans höfðu skoðað
slétturnar í Manitoba og land-
svæði það við vesturströnd Win-
nipegvatns, sem nú er -Nýja ís-
land, var það valið fyrir nýlendu-
svæði, og mun það hafa verið
heppilega valið, því fslendingar
voru allir gjörsamlega félausir
og því nærri feigðarflan að setj-
ast að á sléttunum, með tvær
hendur tómar og algjörlega þekk-
ingarlausir á jarðyrkju og hér-
lenda búskaparháttu. í Nýja ís-
landi var heyskapur nægur, ef
hægt var að komast yfir nokkrar
skepnur, og á; kvikfjárræktínni
höfðu íslendingar meiri þekkingu.
En svo var vatnið, þessi mikla
náma, til bjargræðis, sem land-
könnunarmenn höfðu í huga, þeg-
ar svæðið var valið. Og svo var
nægur skógur til húsabygginga
og eldsneytis.
Strax þegar sendimenn komu til
baka úr svaðilför þessari til ís-
lenzka flokksins í Kinmount, var
hafist handa og meginþorri þeirra
manna, sem þar voru þá, fluttu
til Nýja íslands. Þessi atburður
gerðist að eins átta árum eftir að
fylkjasambandið var stofnað
(lConfederation), og að eins fjór-
um árum eftir að Manitoba (sem
nú er miðdepill íslenzkrar menn-
ingar í Canada, og í þessari
heimsálfu), gekk í fylkjasam-
bandið. Samgöngur voru því
mjög erfiðar, engin járnbraut til
Vesturlandsins; var helzta leiðin
þá í gegTi um Bandaríkin, til Fish-
ers Landing við Rauðána, og svo
með flutningsbátum ofan eftir
ánni til Winnipeg, og svo áleiðis
með ánni þar til hún fellur í Win-
nipegvatn.
Á þeim tíma, sem landnámið
hófst, var Winnipeg að eins smá-
þorp og Manitobafylki að mestu
leyti óbygt. Winnipegvatn og
Nýja ísland var í þá daga utan
takmarka Manitoba-fylkis, innan
vébanda Keewatin héraðs. Gekk
það hérað úr sögunni seinna og
skiftist milli Ontario og Manitoba
fylkja, og Nýja ísland varð þá
partur af Manitobfylki.
“Það er betri húsbruni en hval-
reki á fyrsta ári,” segir íslenzkt
orðtæki, og sannaðist það á ís-
lenzku frumbyggjunum. Það var
ekki ein bára stök fyrstu árin.
Afskapleg bleytu og rigningaár
gerðu bygðarmönnum þungar
búsifjar. Vegir voru engir eða
lélegir, samgöngur allar því afar-
erfiðar innn hérðs og til Selkirk
og Winnipeg, sem bygðarfólk var
nauðbeygt að sækja mikið til.
Svo kom drepsóttin mikla vetur-
inn 1876—7, sem lagði að velli
stóran og vænan hóp frumbyggj-
anna, en dró dáð úr þeim, sem
eftir lifðu og úppi stóðu á víg-
vellinum, þegar þeim harða hild-
arleik var lokið. Ofan á alt bætt-
ist ömurleg fátækt, en litlir vegir
og torfærir til að auka efnin, og
bæta kjörin og krihgumstæðurn-
ar; en þarna var sama sagan og í
frumbyggjasögu Ontario og aust-
urfylkjanna. Menn létu ekkert
vinna bug á lífsgleði sinni, því
þrátt fyrir fátækt af jarðneskum
auði, þá áttu allir mikinn vonar-
sjóð, sem þeir varðveittu eins og
sjáaldur auga síns. Hið dimma
og þunga ský, sem yfir höfði
var, hafði gullið kögur, sem taldi
kjark í menn á erfiðleika tíma-
bilum. Fram undan var fyrir-
heitna landið,'' draumalandið
fagra, með allsnægtir andlegar og
likamlegar — efni, mentun og
frelsi, — það, sem mennirnir hafa
verið að leita að frá alda öðli.
Þeir, sem voru duglegir og at-
orkusamir og entist nokkur ald-
ur, þeir, sem geymdu vonarsjóð-
inn og trúna á landinu, komust
heilu og höldnu til fyrirheitna
landsins, og voru sigursælir að
lokum.
Þegar eg man fyrst eftir mér,
stóð eg í litlu skógarrjóðri hjá
litlu húsi. Ekki sá nema upp í
heiðan himininn, því skógurinn
var alt í kring, að eins lítill blett-
ur höggvinn þar sem húsið stóð.
Foreldrar mínir komu frá íslandi
á öndverðri landnámstíðinni, al-
gjörlega efnalaus, þekkingarlaus
að öllu á þessa lands visu, en a-
kveðin í því, að bjarga sér fyrir
eigin atorku. Eins og aðrir, tók
faðir minn heimilisréttarland í
Nýja ísiandi og bygði sér lítið
bjáikahús með timburþaki. Og
nokkrar skepnur komst hann yf-
ir, eins fljótt og kostur var, bæði
nautgripi og sauðkindur, því hann
var fjármaður frá íslandi; á með-
an hann lifði lagði hann rækt við
sauðfjárræktina, þótt í smáum
stíl væri. Er mesta furða, hvað