Lögberg - 14.06.1928, Síða 5

LÖGBERG, PIMTUDAGINN 14. JÚNl 1928.
Bla. &.
DODDS '/
KIDNEY
Jheuma^
THEP®
í meir en þriðjung aldar hafa
Ðodd’s Kidney Pills verið viður-
kendar rétta meðalið við bak-
verk, gigt, þvagteppu og mörgum
fleiri sjúkdómum. Fást hjá öll-
um lyfsölum, fyrir 60c. askjan
eða 6 öskjur fyrir $2.50, eða beint
frá The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, ef borgun fylgir.
20 pund af korni á dag fyrir
hverjar 100 hænur. Helzt ætti
kornið að vera af fleiri en einni
tegund, t. d. einn þriðji af hverju:
höfrum, byggi og hveitikorni.
Hænsni fá leið á sömu kornteg-
und til lengdar. — Þeir sem hafa
nóg af skilvindumjólk og hleypa
henni í ost með sýru, geta sparað
sér korn, því í mjólkinni er mikið
eggjahvítuefni. ‘— Annað, sem
hænsnin ættu alt af að hafa að-
gang að, er grófur sandur (grav-
el) og nógar skeljar (muldar).
Sandurinn hjálpar meltingunni og
er nauðsynlegur. Úr skeljunum
myndast eggjaskurn.
• Hænsnalús og maur.
Hænsni, sem eru lúsug, verpa
ekki til lengdar, Til þess að eyði-
leggja lús, er lúsasmyrsl (blue
ointment) einna bezt. Taka skal
hænurnar að kveldinu, og maka
smyrslin undir báða vængina,
undir stélið og ofan á hausinn
Cvið hauslús), að eins lítið á
hvern stað. Þetta eyðileggur lús.
En það er meiri vandi að losast
við hænsnamaur (mites). Þessi
maur skríður á hænsnin á nótt-
unni og sýgur úr þeim blóð, en
heldur til í rifum og smugum á
daginn* Maurinn magnast ákaf-
lega fljótt í hitanum að sumrinu,
og getur valdið því, að hænur
hættuvalveg að verpa.
Til þess að losast við maur,
verður að sprauta hænsnahúsið
með steinolíu eða sterku kreolin-
vatni. Taka skal alt út úr hús-
inu, sem lauslegt er, svo sem
hreiður, hænsnaprik o. s. frv.. Svo
skal sprauta í allar rifur og smug-
ur, sem sjáanlegar eru. Þetta
verður svo að endurtakast eftir
vikutíma, þega^ mauraeggin ung-
ast út. Bezt er að sprauta
hænsnahúsið áður en maurinn
magnast.
Veiki í hænsnum. ..
Þeir sem hafa léleg hænsnahús,
missa oft hænsnin úr veiki, eink-
um á vorin. Ekki er til neins að
reyna að lækna hænu, sem verður
veik; betra að eyðileggja hana sem
fyrst, því oft smitar hún heil-
brigðar hænur. Tæring er mjög
almenn í hænsnum, sem hafa
slæmt húspláss, saggasamt og
kalt. Þetta er merkið: Hænan
hættir að verpa, smá-tærist upp
þar til hún drepst. Ef þú kryfur
hana, þá munt þú sjá ljósleit^
depla á lifrinni og innýflunum.
Missir þú margar hænur úr þessu,
er þér bezt að losa þig við allak
hópinn, því þessi veiki er mjög
smitandi, ef hún kemst í hænsna-
hópinn.
Stundum vill til, að hænsni sem
fóðruð eru á höfrum og byggi,
hætta að éta fyrir það, að þau
hafa úttroðinn sarp, einkanlega
ef þeim er gefið mikið bygg. Þetta
má kalla uppþembu. Þetta má
lækna með því að skera upp sarp-
inn og hreinsa alt úr honum,
sauma svo fyrir aftur með nál og
tvinna. Verður þá hænan jafn-
góð. Þetta orskast af .því, að
neðra opið á sarpinum hefir
stíflast.
Hænsnahús.
Allir ættu að hafa serstakt hús
fyrir hænsnin sín, en ekki að hafa
þau innan um gripi eða hross,
sem víða tíðkast. Húsið mætti
byggja eftir fjölda hænsnanna,
sem þú hefir. Það þarf ekki að
vera fallegt eða dýrt, en verður
að vera bjart og loftgott; nægi-
legir gluggar þifrfa að vera á
því, og ættu að snúa í suður. 1
staðjnn fyrir gler, má brúka lér-
eft í suma þessa glugga; það
mundi gera húsið loftbetra. Það,
sem mest er um vert, er að húsin
séu björt og loftgóð, trekklaus og
laus við raka. Kuldinn að vetr-
inum gerir hænsnunum ekkert til,
ef þau hafa nóg af strái að rusla
í, þá vinna þau sér til hita.
Góðar varphænur.
Það eru ekki góðar varphænur,
sem verpa að eins að sumrinu.
Það gerir hvaða hæna sem er.
Það er hennar eðli. En hænur,
sem verpa í vetrarkuldanum í
Mapitoba eins vel og á sumrin,
þær mætti kalla góðar varphæn-
ur. Þessum góðu varphænum er
nú sem óðast að fjölga, en hinar
lélegu að fækka, sem betur fer.
Sá sem byrjar á hænsnarækt,
verður að hafa góðan stofn, ann-
ars gæti það orðið honum stór-
skaði. Bezt er að byrja með lít-
ið, en auka ef vel gengur.
Hænsnategundir.
Til varps eru Leghorn hænsni
í fremstu röð. Það má segja, að
þau séu reglulegar hænsnavélar.
En ókostur er einn við leghorn-
hænsni, að þau eru mjög óstöðug
að vilja liggja á. Þau eru heldur
smá, vigta frá 4 til 6 pund hver
hæna, en verpa furðustórum
eggjum. Þeir sem hafa leghorn-
hænsni, þurfa að hafa aðrar hæn-
ur til að liggja á að vorinu, eða
þá útungunarvélar, sem er ómiss-
anlegt fyrir alla, sem stunda
hænsnarækt að nokkrum mun.
J. A.
Yfirlýs
sing.
Vér undirskrifaðir viljum hér
með láta í ljós opinberlega ástæð-
ur vorar fyrir því, að við geng-
um af fundi þeim, sem hald-
inn var á laugardagskveldið 9.
júní, af mönnum þeim, sem sam-
tök höfðu í því að heimferðar-
nefndin tæki ekki á móti pening-
um frá stjórnarvöldum til undir-
búnings fyrir heimförina 1930, og
að þeim peningum, sem fengnir
voru, yrði skilað.
Fyrst og fremst viljum vér láta
í ljós, að það er vor skoðun nú,
og hefir alt af verið, að íslending-
ar vestan hafs ættu ekki að
þiggja nokkra peninga frá hér-
lendum stjórnum í sambandi við
undirbúning hér vestra til þátt-
töku þeirra í hátíðahaldinu fyr-
irhugaða á Islandi árið 1930.
En einnig er það álit vort, að í
sambandi við þetta hátíðahald
hafi hin íslenzka þjóð svo frábær-
lega einstakt tækifæri til þess
sýna og sanna, að hvað miklu
leyti forfeður vorir hafa lagt til
í grundvöll þann, er menning
flestra þjóða nútímans byggist á.
Þess vegna, þrátt fyrir afstöðu
vora á fjárveitingarhlið málsin'1,
hefir okkur aldrei dulist það, að
bæði væri það æskilegt og óhjá-
kvæniilegt, ef þátttaka okkar ís-
lendinga hér vestra ætti að verða
með þeim hætti, sem hátíðahald-
inu er samboðið, og þessi við-
þurður í sögu Islendinga verð-
skuldar, að vér allir sem heild
gætum starfað og hugsað í sam-
einingu að því máli. Er það því
okkar afstaða, að við viljum ekk-
ert gera, er bilið geri breiðara,
heldur sá vegur valinn, sem til
einingar mætti draga.
Vér höfum leitað þess milli-
vegs, er báðir gætu stefnt inn á,
án þess að íslendingum væri van-
sæmd að, og ^inst oss að síðasta
tilboð það, sem heimferðarnefnd-
in gaf, nái þeim tilgangi.
Tilboðið hljóðar þannig:
Winnipeg, 8. júní 1928.
“Heimfararnefndin lofast til
þess, að veita ekki móttöku meira
fé, frá stjórnum í Canada, til und-
irbúnings heimfararinnar, en hún
hefir þegar tekið á móti.
2. Stjórninni í Saskatchewan sé
tilkynt, að ýmsra orsaka vegna sé
ekki hægt að nota fé það, sem nú
hefir verið afhent heimfarar-
Okkur finst, að greinarmun sé
hægt að gera á lofuðu og fengnu
fé, og að engin minkunn innifel-
ist í því að farið sé fram á það
við Sask. stjórnina, að hún verji
fénu, sem hún er búin að af-
henda, á einhvern hátt í sambandi
við hátíðahöldin 1930. Ef það er
minkunn, þá er hún ekki svo óg-
urleg, að eigi sé þolandi, ef með
því móti verði aðal málefninu
borgið.
Þessi millivegs-tilraun okkar
virðist hafa að öllu leyti mishepn-
ast, þar sem því var lýst yfir á
ofangreindum fundi, að fundur-
inn gæti ekki þegið neitt tilboð frá
heimfararnefndinni, nema það eitt
að því fé, er nefndin væri búin að
taka á móti, væri algjörlega skil-
yrðislaust skilað aftur. Tilboðið
þarf því eigi að ræða, því þessi
afstaða varð ekki á annan veg
skilin en svo, að engar bendingar
mætti gefa umræddri stjórn um
það, að hún notaði féð í sambandi
við hátíðahöldin.
En með því að það er vort álit,
að engin vansæmd sé unnin okk-
ur sem þjóðflokki, þó nefnd væri
skipuð til að gefa slíkar bending-
ar, og þótt að Sask. stjórnin verði
peningunum samkvæmt tilmælum
téðrar nefndar, þá gátum við ekki
fallist á afstöðu fundarins, er
með engu ihóti vildi taka nokkra
tilhliðrunarsemi til greina.
Þeirri viðleitni okkar var vísað
frá og þar með okkar skilningi á
málinu. Þess vegna sjáum vér
okkur ekki fært að fylgjast leng-
ur m,eð þeim í þessu máli. Sam-
félag okkar yrði þeirra málstað
ekkert til styrktar, er okkur virð-
ist nú vera kominn fram fyrir það
er fyrir okkur vakti.
W. J. Lindal.
Peter Anderson.
A. Blöndal..
Frank Fredrickson.
DANAKMINNING.
Þann 18. apríl síðastl. lézt hér
á spítala (eftir holdskurð), ein af
okkar ágætu íslenzku konum —
Hólmfríður Rósa Olafson, ekkja
Páls Olafsonar frá Litladalskoti
í Skagafirði, kennara við Hóla-
skólá. Hún var dóttir Jóhanns
Jóhannssonar frá Vindheimum í
Skagafirði, og Arnfríðar, fyrri
konu hans; fædd á Steinstððum,
í sömu sýslu, 24. okt. 1874. Er
foreldrar hennar fluttu til Ame-
ríku — í stóra hópnum 1876 — var
hún tekin til fósturs af Eyjólfi
Jóhannessyni og Guðbjörgu konu
hans, á Vindheimum. Hún gift-
ist 1892, en misti hinn valinkunna
mann sin árið 1991. Flutti hún
þá vestur til ættfólks síns; dvaldi
fyrst í N. Dakota, siðan í Winni-
peg — og í Seattle nærfelt 20 ár.
Hólmfríður sál. stríddi með
“þreki og dygð” fyrir börnum
sínum, prúð og höfðingleg og um
leið blíðleg í allri framkomu —
enda var hún vel gefin, sem hún
“átti kyn til.” Á síðari árum tók
hún þátt í félagsskap hér, glöð og
ósérhlífin. En ef að var gáð, gat
manni komið til hugar, að hún
hefði áður fyrri gengið bratta
brekku, — en aldrei nefndi hún
slíkt, né hefdur að hún kendi sér
meins. Því vissi maður naumast
af, fyr en hún var hnigin.
Það komust til fullorðinsára tvö
afhent
nefndinni til þess sem ákveðið var
í fyrstu. En farið sé fram á það
við stjórnina í Sask., að hún verji
fé því, sem um er að ræða, í sam-
bandi við hátíðahöldin 1930.
3. Að fimm matina nefnd sé sett
til þess að athuga og ákveða,
hvernig þeim skuli varið og til-
kynni heimfararnefndinni úr-
skurðinn, og hlíta honum í öllu.
4. Tveir af þessum mðnnum
skulu kosnir af heimfararnefnd-
inni, tveir af andstæðingum
nefndarinnar, sem í sameiningu
velji sér oddamann.
Heimfararnefndin gerir þetta
tilboð, en að sjálfsögðu með þeim
skilningi, að verði því hafnað, þá
skoðar hún sig ekki bundna af
neinu atriði þess.”
Ef einhver misskilningur gæti
átt sér stað um orðalag í tilboði
þessu, var mjög auðvelt að fá þáð
leiðrétt, þar sem enginn efi var
um kjarna tilboðsins.
I Island úti og inni.
íslendingasögurnar
á dönsku.
“Politiken” skýrir frá því, að nú
só trygð útgáfa dönsku þýðing-
anna á íslendingasögunum, því að
Carlsbergsjóður hafi heitið að
leggja fram 10 þús. krónur og sátt-
málasjóðurinn leggi fram fimm
þúsund kr. Býst blaðið einnig við
því, að útgáfan fái opinberan
styrk. Þeir Bröndums prófessor
og Gunnar Gunnarsson skáld sjá
um (útgáfuna og hefir Gunnar
trygt sér aðstoð dr. Jóns Helga-
sonar.
Blaðið hefir einnig átt tal við
Hans Kyrre, ritara útgáfumanna,
og segir hann að Jóhannes Lar-
sen, málari, hafi gert 150 teikn-
ingar í sögurnar á íslandi í sum-
ar sem leið, og jafnframt hafa
Í ýrnsir rithöfundar- unnið að þýð-
ingum.—Thöger LaVsen hefir lok-
ið við að þýða Eyrbyggja sðgu og
Laxdæla sögu; Knud Hjortö hefir
þýtt Gunnlaugs sögu Ormstungu;
Tom Krjstensen hefir þýtt Kór-
máks sögu og er talið, að hann
hafi þýtt sumar vísurnar snildar-
lega. Hans Kyrre hefir þýtt Víga-
Glúms sögu. Búist er við því, að
Ludvig Holstein hafi lokið þýð-
ingu Njáls sögu í haust og Jo-
hannes V. Jensen Vínlandssögun-
um (Eiríks sögu rauða og Græn-
lendingaþáttar, Þorfinns sögu
Karlsefnis?) og Egils sögu Skalla-
grímssonar. — Tjtgáfan verður
sérstaklega vönduð og búist er
við að hún verði í þrem stórum
bindum. Formáli 'verður fjrrir
hverju bindi. Gunnar Gunnars-
son ritar lýsing Islands, Johannes
V. Jensen ritar um sögulegt gildi
sagnanna, og Vilhelm Andersen
skrifar um hver áhrif sögurnar
hafa haft á norrænar bókmentir.
—Mbl.
Hellmuts Lotz
dr. phíl. heitir þýzkur gerla- og
húsdýrafræðingur, frá Hessische
Landes-UniVersitát í Giessen. —
Dveldur hann á Hvanneyri um
þessar mundir til þess að rann-
saka hina svonefndu ‘Hvanneyr-
arveiki’ í sauðfé og reyna að finna
varnir við henni. Hafa menn
haldið, að vejki þessi stafaði af
votheysfóðrun. Dr. Lotz hefir
gert sér rannsóknarstofu á Hvann
eyri, fengið þangað talsvert af
rannsóknaráhöldum og á von á
fleirum seinna. — Fóðurtilraunir
eru gerðar, kindur sem veikjast
og drepast, krufðar og rannsakað-
ar vísindalega.
Er hér um allmerkilegt mál að
ræða fybir landbúnaðinn.—Mbl.

The Long Potato Loaf
Nýtt Brauð
með
Nýju Bragði
sam/kvæmt þeirri stefnu vorri, aS búa til
sem flestar tegundir af brauði, þá höfum
vér nú bætt The Long Potato Loaf viS
hinar mörgu tegundir af Speirs-Pamell
brauSunum.
HiS nýja brauS, The Long Potato Loaf,
hefir nýtt og sérstakt bragS, líkt og brauS-
iS, sem amma ySar bjó til fyrir mörgum
árum, og kartöflurnar gera brauSiS saS-
samara, og eru þess valdandi, aS brauSiS
heldur sér lengur óskemt.
Speirs-Parnell vagn fer fram hjá
húsi yðar á hverjum degi. Símið
86 617 — 18, og þá kemur liann til
yðar á morgun.
Aðeins gerð hjá
peirs ParneJl
Bí»KÍU8 ,
SKEMDIR AF
VATNI
Vér höfum enn margar tegundir af ágætum skóm, er skemst
hafa ofurlítið vegna þess, að þakið lak þar sem skórnir voru
treymdir. Þessir skór verða að seljast. Þeir eru ekki alger-
lega gefnir, en mismunurinn á upphaflega verðinu og því
verði, sem þeir eru nú seldir fyrir, er svo mikill, að gætinn
kaupandi finnur, að hér er um kjörkaup að ræða. v
skemdirnar eru litlar, í mörgum tilfellum
blettir á sólunum. /
Gætið þess, að
að eins ofurlitlir
af fjórum börnum Hólmfríðar
sál, — Ingibjörg hjúkrunarkona
við Firlands spítalann hér-í grend
og Páll, Financial Secretary hjá
Hawaiian Steamship Co., Seattle.
Bæði eru þessi systkini afbragðs-
vel gefin og vel látin, og höfðu
bygt upp fagurt heimili með móð-
ur sinni hin síðustu árin
Af systkinum hinnar látnu eru
þessi á lífi: Eggert, fyrrum rit-
stjóri Heimskr., í Vanc., B. C.;
Árni, bóndi að Hallon, N. D.; Mrs.
Arnfríður Anderson og Mrs. Guð-
rún Sumarliðason í Seattle, Wash.
Með þeim öllum er ástúðlegt mjög
— en sérstaklega lágu saman leið-
ir þeirra Hólmfríðar sál. og Guð-
rúnar.—En allir, sem þektu sakna
hennar — og seint mun þeirra
minst sem vert er, mæðranna sem
einar stríddu, og eftirlétu kjör-
landinu slíkt eftirdæmi og af-
komendur.
Jakobína Johnson.
PS.—Blöð á íslendi eru
samlega beðin að geta
konu þessarar.
vin-
um lát
daníel grímsSon
attatiu og fimm ára.
í fyrstu þá eg fremur smár
fh,wðl °Æ^æIdj * íteiminn,
Þ* v^rst buinn átján ár
að ybbast til við heiminn.
™L*rfaJA sætum meðalmenn.
niæoir timans bára.
Haa sjóa siglirðu enn,
sjotiu og fimtán ára.
Eins og ég er ferða fár,
f.lpr og krafta snauður,
þu getur lifað átián ár
eftir að ég er dauður.
Líkt og stáli studdur náll,
starfið bolir l€ní?ur:
þú hugsar eins og Halli og Njáll
og hlærð sem ungur drengur.’
Þér geðjast haustsins glímutök
og gleðst við hita á vorin,
munu skóla regin rök
rita öldungs spbrin.
Eg veit það, gamli vinur minn.
þo vel þer hlífi skeggþð,
að oft var glettinn gjósturinn
gegn um jarðlífs hreggið.
Hár í skógi bolur beinn
býr að rótum sínum;
þú stendur loksins eftir einn
af alsvstkinum þínum.
Njóttu andans orku’ og máls,
öllu fögru’ að sinna;
stattu lengi’ á ferli frjáls
í faðmi barna þinna.
Þegar við höldum hinst á stað,
himininn annast sína,
sár er fótur. sanna það,
og sjónina fæ eg mína.
Friðrik Guðmundsson.
* * *
Til Daníels Grímssonar, í til-
efni af 85 ára aldursafmæli:
Þér skaut oní lífs vors ljónagröf,
en langt er sú stund að baki,
því höggdofa Ijónin höfðu töf
að hremma þig grimmu taki,
þú varst líka sólhlý sumargjöf
og sælu og ástarvaki.
Og enn ertu’ í lífs vors ljónagröf
og ljónin eins spök og kiðin,
og líf þitt er sólhlý sumargjöf.
Hevr samfagnaðs mjúka kliðinn.
Þú þarft ekki leita handar um
höf,
því hér áttu kærleiks friðinn.
Er ljónagrafar upp Ijúkast hlið
munu ljónin sinn góðvin trega,
þú bregður þér heim á sælla svið
og syngur þar alla vega.
Til heilla með ellina’ og afmæilð,
vér óskum þér hjartanlega.
Friðrik A Friðriksson.
# * *
Til afa, frá barnabörnum hans,
22. apríl 1928:
Elsku, hjartans afi minn,
okkur langar reyna,
í bernsku lífs með bros á kinn,
að birta stöku eina.
Búið til yðar eigin
Sápu
og sparið peninga
Alt iem þér þurfið
er úrgansfeiti og
GILLETTS
HREINT ■ VC
OG.GOTT LY E.
| Upplýsingar eru á Kverri dó«
Faest í mat-J
vörubúðum.

'qWN,

Allir vita að æskan er
ofur lítið glettin;
í upphafinu enginn sér
endaloka sprettinn.
Oss ei finnast örlög grimm
aldurs slíka línu,
fyrst áttatíu ár og fimm
eru að baki þínu.
Áður hljópstu óra veg,
ei gafst hót hvar lenti,
þá kom grefils gigt og þig
greipum heljar spenti.
öll vér stöndum undrandi,
er oss segja vinir,
að ungur sértu’ að útliti
eins og flestir hinir.
Að endingu það ósk er vor,
á lífs svelli hálu:
öll ófarin æfispor
unga geymi sálu.
Kristján Pétursson.
BÚA TIL
BJÓR sem er allra beztur.
Hop Flavor eða Plain..
Hjá viðskiftavini yðar
eða skrifið oss.
$1.75
Endist Jengur—
martinsenour
100% HREINT
MÁL
Er hagkvsemara vegna þess a8 ÞaS
þarf minna af 100% hreinu máli.—
Eitt gailon er nög á 400—450 ferfet,
endist lengur, upplitast ekki,
spryngur eöa flagnar; kostar minna
aS mála meS þvf. PantiS Martin-
Senour mál, ábyrgst 100% hreint
mál.
179 NOTRE DAME
Slml: 27 391
EAST
Gráir Kvenskór
Hér um bil 100 pör af skóm, mjög fallegum og vel gerðum
og eins og tízkan krefur, pumps eða hneptar gerðÍD Til-
þúnir hjá Craft og Newport. Vanaverð
er $11 og $12 ...............................
$7.95
Sérstök Ferð
til Reykjavíkur

S.S. “CALGARIC” (16,000 smálestir)
fer frá Montreal 21. júní.
Ekkert lestarpláss, aðeins káetur. Verð $125.00.
Hringið upp eða skrifið—
WHITE STAR LINE
224 PORTAGE AVE., WINNIPEG.
Finnið næsta umboðsmann vorn að máli.
Ljósleitir Skór
Um 60 pör, með einni ristól
eða án hennar. Vanaverðið
er $8 og $10
Seldir nú á ...
$5.95
Ljósleitir Ristar Skór
Með ristólum eða böndum. —
Um 70 pör. Vanaverðið er
alt að $8.00
Nú seldir á.....
$4.95
Með þessum skóm höfum vér látiÖ mikið af öðrum skóm, er
vér seljum með mjög aðgengilegu vérði.
KendalFs Smart Shoes
365 Portage Avenue Tals. 86 084
I!—
Þér þurfið á
RAFORKU
að halda í nýja heimilinu
áður en þér flytjið í nýja húsið. Talsímið
848 715
svo vér getum verið tilbúnir
Wintiipeg Electric Company
“Your Guarantee of Good Service.”