Lögberg - 18.07.1929, Blaðsíða 3

LÖGBERG FTMTUDAGINN
18. JÚLl 1929.
Bls. 3
SOLSKIN
SKUGGINN.
(Brot).
Þó að nú sé að þrjóta þriðja bréfsefnið af
pappírnum, þá er eins og eg sé enn þá ekki kom-
inn að efni þessa bréfs. A bréfmiða í fyrra,
mun eg hafa sagt þér frá slysinu, sem mig
henti. Eg ætla ekki að kvarta. JMér finst, sem
iítið karlmenskubragð myndi að því. En eg fæ
varla við því gert, að nokkuð er mér það ömur-
legt, þegar eg reyni að mjakast áfram á gerfi-
staðið upp né sezít, nerna, dætur mínar hjálpi
mér. Konan mín gerði ]>að, meðan hún lifði.
En hún var kölluð frá mér í vor. Og það skarð
fær enginn ba;tt mér, annar en sá, -sem gaf mér
liana og tók hana frá mér. En fullfær væri eg
enn, til flestrar þeirrar vinnu, sem eg kann, ef
eg mætti njóta meðfæddra fóta minna. Eg er
að reyna að úðra við ýmislegt smávegis í hönd-
unum, í sessi mínum. Og mikið lán er mér, að
halda enn óskertri sjón. Eg les því alt, sem eg
fæ auga á komið af bókum og blöðum, og unun
er mér að því, að lesa flest, sem kemur að heim-
an. Svo er eg að skrifa annað veifið, ýmist
mönnum hér vestra, gömlum kunningjum heima
— en þeim fer fækkandi — eða eg er að pára
um viðburði frá liðnum dögum heima. Og nú
kemur.sér vel, að eg náði liðlegri og settri stafa-
gerð hjá séra Þorgrími, fermingarfóður mín-
um.
Eg sagði, að dapurlegt fyndist mér, að mjak-
ast'áfram á gervifótum og hækjum. Þó er það
satt, að eg liefi lifað marga sælustund síðan eg
varð örkumla, sé alls gætt — eg á við sælu-
stund í huganum. Nú eru nítján ár síðan eg
fluttist að heiman vestur um haf, og rúmlega
sextan ár var eg ófatlaður og vinnufær. Þau
áiin dreymdi mig oft heim, raunar vakandi og
sofandi, en langmest sofandi. En síðan eg varð
ósjálfbjarga, hefir mikil breyting orðið á°þessu.
Og ])ó að eg búist varla við að geta með línum
])essum gert })ér fulla grein þess, þá kvsi eg að
minnast á sitt hvað með fám orðum.
Eg get búist við, að þú eigir bágt með að
trúa því, live oft eg lifi heima á gamla Fróní,
foðurlandinu mínu. Eg sit og stari í austurátt.
glaðvakandi og heill heilsu. Og eg sé ekkert
anmið en fósturlandið mitt, héraðið mitt, sveit-
ma mína, æskustöðvar mínar og bvlið mitt, litla
kotið harðbalalega, þar sem við’ Iijónin börð-
umst fynr lífinu, í blíðu og stríðu, og börnin
okkar fimm fæddust, Þér er ef til vill ókleift
uð imynda þér, hvílík fegurð er þar yfir öllu
tynr sjonum mínum, hve alt er þar lmgljúft og
>t oshyrt, hve sólskinið í átthögunum er mikið
blitt og bjart, og hve alt er þar laðandi og un-
aðsríkt, Ekkert undir sólunni getur verið ynd-
isíegra og fegurra. Þarna er ættland mitt.
taðmur þesis og friðsæla. Enginn blettur á
jarðríki getur verið mér dýrlegri. Þangað er
eg yelkominn, lífs og liðinn. Og í vöku og'svefni
þrm eg að komast þangað. Þar yrði eg sælast-
híös fL-í-ði, % heim?'------% »»» V„l, aS
tuniö a Holi, bylinu mmu, var talið lakast allra
skækla i sveitinni minni, graslítil móabunga
kargaþyft, og á því lafði að eins ein belja og
) 1‘ 1 nn§T,r- f)^ utantúnslægjurnar—ekki þóttu
þær beysnar, fyrnungs-reytingur í grvttri ldíð-
mm og fenblautar þjóttumýrar, einslegnar og
grasryrar. En hvað sem um það er _____ ]>ett~
var býlið mitt á fósturjörð minni. - _TEg
stan, renm hugsjón minni yfir allar þær leiub
ur, sem eg hefi litið hér í Yesturheimi, frjóar,
blomieggr og ávaxtaríkar. En engin slík lenda
adllí mrí "Gtl VGríð kufu-fögur 0g unaðsæl, sem
œttlandið og gamla bvlið mitt heima. 0«- mér
heynst austanandvarinn flytja engilmjúkt á-
larP fosturjarðar minnar: Yertu velkominn
leim, bannð mitt! — Hugur minn fyllist lieitri
f.5r-mi aírif farífsi ti] átfhaganna. Og heim
1 fotalaus og öryrkja, þótt eigi væri til
annai-s en þess, að fá beinin mín geymd í -skauti
sturmoklar nunnar - ef . . . En farið fæ eg
'' . , Heim])ram laðar mig og seiðir, með
^ilmgsyna °g hdhnga. En í mig heldur
astm a þrjatiu og f.mm ára veganaut mínum,
fm,nin’ sem hér er grafin, og minningin
um ævistarf hennar, kærleiksþel og trvyð —
Það hmt verð eg að efna, að hvíla við hli'ð hénn-
ai að Joknu dagsverki okkar beggja.
Mmnisstæðar eru mér stundirnar, þevar
oðurland mitt livarf mér í haf. Efstu bungu
uæfajökuls bar yfir hafsbrún, og kvöldsólin
\ arpaði á hana leiftrandi kveðjuglampa
d lands fékk eg eigi horft .... leit undan ....
Sa alt 1 þ°ku . . . , Mér skildist þá fyrst, að. eg
|æri að vfirgefa ættjörð mína — myndi aldrei
1 a hana framar. Og svipað var því, sem eitt-
bvað brysti mér í brjósti. Eg varð að leita mér
tyrks — emhvers staðar. Örlitla stund stóð
ems og hóggdofa. Svo mundi eg oftir bfenni-
nis löskunni í farskrínunni. angað fór eg,
f^m Rki ínan var. óivart kom'mér, að nú var
f s.ur vl® haaa P°ki, og í honum varð mér fyrst
ti/'v l0n<li Mtthvað hart, sem eg átti enga von
‘ að væri þar. Eg leysti frá pokanum. Yon
fr 1 e§ att a dauða uiinum, en þessu ekki. Fyr-
^ 7arð hvít 0§ skinin höfuðkúpa af folalid.
ökrinuna opnaði eg aldrei að því sinni, og
ennivímð lét eg óhreyft. Eg settist niður,
- r sem var kominn. f fyrstu festi eg sjón
é en§ru; Alt varS a» grárri hringiðu fvrir aug-
mer, °g ég var svo sem hugtsola.' Síðan
smáskýrðist alt fyrir hugaraugunrmér. Eg sá
hryssu standa yfir. folaldi sínu — liálsskomu.
Hún var dapureyg og lirygg, dró andann djúpt
og þungt og lét munninn nema við folaldslíkið,
eins og liún færði því hinsta kossinn. Um mig
fór lirollur, helkaldur og nístandi sár, líkt og
væri mér varpað á kaf í krapaelg. Og nú rifj-
aðist fyrir mér atburður, sem mér var í raun-
inni liðinn úr minni. Fjórum árum áður liafði
eg skorið folald undan hrys-su, sem eg átti, til
]iess eins, að geta degi síðar selt hana hrossa-
kaupmanni. Og þetta verk vann eg með þeim
hætti að skera folaldið fyrir augum hryssunnar
og láta hana síðan standa yfir líkinu .... Eg
varð gripinn angist. Og nokkur andartök var
sem mér hvrfi hugsun og ihégn. Svo var eins
og spurt væri inst í fvlgsnum sálar minnar:
Hví yanst ]>ú, maður, ])etta skelmisverk á sak-
lausri móðurástinni? Eg leitaðist eigi við að
svara þessari hugsun — gat það ekki. En nú
gæti eg levst úr þessu með fullum sanni og
jafnframt með blygðun mér í brjósti .... Eg
mun hafa gert þetta af því að margir töldu fvr-
ir mér, að hryssum yrði minna um, ef folöldum
þeirra væri lógað þeim ásjáandi!----
Höfuðkúpan hafði flækst á ýmsa vegu, og
eg skeytti ]iví engu, hvar hún lægi. Nú ’var
hún þarna komin. Hver gat verið valdur að
])essu ? Börnin mín gátu ekki hafa gert það.
Eg fékk ekki varist þVí, að hugurinn gruflaði
eftii einhverri úrlausn, þó að þessi óvænta sýn
olh sálaró minni eigi lítillar truflunar Ö«-
huganum varð hvarflað heim að Hóli. Eg hafði
búið um farangur okkar daginn áður en við fær
um að heiman, og Flökku-Fríða bar alt að mér
sem fara skyldi .... Flökku-Fríða .... Gátan
var raðm. Hún hafði komið höfuðkúpunni í
farangur mmn. Og nú stóð Flökku-Fríða fvr-
ir sjonum mér, stór 0g ferleg, grimmeyg, blá'og
þrutin og ogurlega reið. Og mér fanst, að aft-
ui d\ ndi a mér ávíturnar, heitingarnar og heift-
m, sem lnm lmfði steypt yfir mig, eftir að eg
skar folaldið. Hún var eini maðurinn, sem vítti
yerkið. Öðrum mun hafa fundist það
< ldegt, að fraskihnni konu minni. Og Flökku-
Uriða bað mer margra b.ölbæna. Hún sagði að
8 m?flnn af ])es.su vei-ki skyldi fylgja mér’ til
æydoka og loks mn í eilífðina. Svo fór hún að
graía. Og gratandi bað hún drottin að vernda
alla malleysmgja - vernda þá frá djöfulæði
mannanna.------
/
Eg mun hafa staðið lengi og starað á þenna
horfna atburð. Mér varð ljóst, að eg hafði
mmð hryllhegt folskuverk. Avirðingin fór um
hugskot imtt eins og eldur um sinu, og iðrunin
auðm> kti mig, líkt og eg væri orðinn lítið, biðj-
andi barn. Eg fékk eigi tára bundist og fvrir-
yarð m,g fyrir öllu, dauðu og lifandi, en mesf
fyrir mér sjálfum.
. Jj0lLS.reÍs e§ á fætuU éiæip höfuðkúpuna
gekk að oldnstokknum og varpaði henni í hafið'
Mer varð enn litið til lands. Öræfajökull var
horfmn. hoðurland mitt var horfið. Eitt var
mer horfi<5- Skugginn af níðingsverki
mmu tell að sal mmm eins ,og fsingarstakkur.
WfTðÖi eiffi’ að hann fál að fullu
en 4 banadægri
Djiav. Einar ÞorJcelsson.
SMASAGA.
/
Eg var að eins átta ára og minstur og mátt-
lausastur allra minna jafningja, en þó held e«-
að engan drenginn hafi langað meira til að
verða “stór og sterkur” en einmitt mig — ves-
almginn föla og framúrlega. Eg talaði um
þetta við mömmu mína. Hún ráðlagði mér að-
ems að borða mikið af graut. Þá vxi eg og fengi
krafta í kjúkur. Eg fór að ráðum' hennar í
nokkra daga og borðaði eins og soltinn úlfur,
eu ekki fanst mer eg stækka og því síður safna
kroftum. Að viku liðinni -sagði eg mömmu frá
þessu: fið eg stækkaði enga lifandi vitund og
borðaði ]>o grautinn svikalaust, Henni fanst
ekki útséð um það eftir vikutíma. En nú trúði
eg henni ekki. — Meðal annara orða: Hvers-
vegna var hann Siggi vinnúmaðúr svona stór
og sterkur? Ekki borðaði hann tiltölulega
meira né betra en eg. Mér flaug dálítiða liug.
Það skyldi þó aldrei vera tóbakinu að þakka?
Hann reykti nfl. allra manna mest og hann var
líka allra manna stærstur og sterkastur, að
mínum dómi. .Tú, þarna kemur það- Eg var
ekki í nokkrum vafa lengur. Sjálfsagt næði eg
sjálfur alderi vexti né viðgangi, nema eg færi
að nota tóbak. En þetta sagði eg mömmu ekki.
—- Það var hægra sagt en gert, að ná sér í tó-
bak. Enga átti eg aurana til að kaupa fvrir.
enda gat eg engan beðið að annast þann k'aup-
skap fvrir mig. Sigga þorði eg heldur ekki að
biðja að lána mér pípu og “gefa mér í hana”.
Eg varð að sæta lagi og ná því svona hinsvegar
— á hendur mínar. Og ekki leið á löngu áður
en eg náði í tóbak og pípu Sigga og eldspýtur
miwnmu. f rökkrinu læddist eg út í skemmu
með “herfangið”. Eg lokaði að mér— og svo
fór eg að revkja.
Það verð eg að segja, að hart var þetta að-
gongu. En “mikið skal til mikils vinna”. Eg
hlaut .að verða stór og sterkur, ef eg reykti. Eg
Jióttist meira að segja finna, að eg byr.jaði strax
að vaxa. En vöxturinn byrjaði innan í mér.
Maginn \ ar kominn alla leið upp í háls á mér!
Mér þótti þetta einkennilegt að vísu, en eðlilegt
hlaut það að vera. Hitt fanst mér óeðlilegt, að
fljótlega fékk eg ógurlegan höfuðverk, tók að
titra eins og strá í vindi, og út um mig sló köld-
um svita. Og svo fanst mér alt í einu sem öll
innyflin drægist í liarðan dróma. Mikið leið
mér þá hræðilega. Eg sannfærðist skjótt um
það, að eg hlyti þá og þegar að devja. En var
það ekki óbærilegt, að deyja, án þess að kveðja
hana, mömmu? Og hvernig fer með pípuna
hans Sigga? Eg mátti til að reyna að komast
inn í baðstofu, áður en eg dæi.
Eg staulaðist út úr skemmunni og skjögraði
inn á baðstofugólfið. — “Guð almáttugur komi
til! Hvað er að sjá barnið ? ’ ’ hrópaði fólkið. —
En um leið kom fyrsta spýjan. . . . Eg var af-
klæddur og mér var hjúkrað af nærfærnum
móðurhöndum. En mikið tók. eg út. En samt
hrestist eg furðu fljótt. Mömmu sagði eg svo
smám saman sögu mína. — Út af henni áttum
við langt samtal. Hún sýndi mér fram á allan
barnaskapinn og fyrirgaf mér. Og svo herti
eg upp hugann og fór til Sigga vinnumanns og
bað hann einnig að fyrirgefa mér. Var það
auðsótt mál. En kynlegt þótti mér, að næstu
adgana var Siggi jafnan þögull og þungbúinn
— snerti alls ekki pípuna sína. — Eitt kvöld
kom liann að máli við mömmu, og sagðist þá
hafa ákveðið að hætta að reykja, svo ekki lilvt-
ist meira ilt af sínu fordæmi! Hann hafði ofð
ið alvarlega skelkaður af því, hve veikur eg
verð. Nú stakk liann upp á, að stofnað væri
tóbaksbindindisfélag í sveitinni. — Þetta varð
til þess, að stofnuð var barnastúka hjá okkur.
Meðal stofnendanna vorum við þessi þrjúr
Siggi, mamma og eg. — Nú er eg orðinn aldr-
aður maður. 'Eg náði sæmilegum vextþ og við-
gaiígi, þó eg liafi aldrei síðan neytt nokkurs
tóbaks. Gamli Nói.
—Smári.
ÚRTÍNINGUR.
Taflið mart þó teflum við
tjáir, vart að flýja.
Veiku hjarta veitir frið
voiið bjarta, lilýja.
Strýkur glóey grösin smá
geislaióa þýðum.
Lautir, flóar litkast þá,
leysir snjó úr ldíðum.
Þröstur hátt með kátum klið
kveður þrátt í runna.
Þar er dátt, að dreyma við
dásemd náttúrunnar.
Vorið hló’og hratt sig dró
heim á gróin engi,
þar sem lóa’ í lágum mó
ljiifa sló á strengi.
Himins stóli liáum frá
hverfa njólutjöldin,
tímgast fjóla túni á,
tekur sólin völdin.
BÝður fangið hlýtt og hljótt
hlíðarvangi- fagur;
viðarangan — engin nótt,
alt er langur dagur.
Hýrt og blátt er himintjald,
hægur sláttur Unnar.
Glöð og sátt eg geng á vald
guðs og náttúrunnar.
Mitt rið hæfi’ á móðurarm
mup eg gæfu finna.
Þar skal svæfa lijartaharm
heillar ævi minnar.
-Dýrav.
Herdis Andrésdóttir.
Asninn og Ijónið.
Einu sinni datt það í asnann, að vei'ða fynd-
inn, og er ljónið varð á vegi hans, þá heilsaði
hann því hátíðlega og sagði: “Sæll. bróðif!”______
Ljóninu gramdist þessi háðulega heilsan en
hugsaði með sér: “Hvað ætti eg að vera að
hefna mín á skelmi þessum? Hvort heldur eg
skammaði hann, eða rifi hann í sundur, þá
liefði eg enga sæmd af því, 0g því lofa egglópn-
um að slepppa,.” — Stgr. Th. þýddi.
Eikin og svinið.
Svín nokkurt stóð undir hárri eik og át
græðgislega af ávexti hennar, sem lá þar fall-
inn niðri á jörðinni. Beit það sundur hverja
akamhnotina á fætur annari. — Loksins kall-
aði eikin ofan til svínsins og sagði: “Óræktar-
kindin þín! þú lifir á ávexti mínum, en ekki
verður þér nokkru sinni að vegi að renna aug-
unum þakkhitlega u}>p í liæðina til mín.” Svín-
ið hætti rétt sem snöggvast að éta, og rýtti úr
sér þessu svari: “Eg skyldi ekki láta hjá líða
að líta ]iakklatlega upp til þm, ef eg aðeins
vissi, að ])ú hefðir gert það mín vegna, að láta
akörnin þín detta niður.” — Stgr. Th. þýddi.
oc3oct>oc3ocidoc
f
0
o
Ö
o
Qrrro
Professional Cards
^ocrr>oczr>ocr=z>oczr=>oci_r>(

DR. B. J. BRANDSON
216-220 Medical Arts Bldgr.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834
Office tlmar: 2—3
Heimili 776 Victor St.
Phone: 27 122
Winnipeg-, Manitoba.
DR O. BJORNSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834
Office tlmar: 2—3
Heimili: 764 Victor St„
Phone: 27 686
Winnipeg, Manitoba.
dr. b. h. olson
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834
Office Hours: 3—5
Heimili: 921 Sherburn St.
Winnipeg, Manitoba.
DR. J. STEFANSSON
216-220 Medical Arts Bldg
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834
Stundar augna, eyrna nef og
kverka sjúkdðma,—Er að hitta
kl. 10-12 f. h. og 2-6 e. h
Heimili; 373 River Ave
Tals.: 42 691
DR. A. BLONDAL
Medical Arts Bldg.
Stundar sérstaklega kvenna og
barna ejúkdðma.
Er að hitta frá kl. 10-12 f h
og 3—5 e. h.
Office Phone: 22 296
Heimili: 806 Victor St.
, Slmi: 28 180
Dr. Kr. J. Austmann,
Wynyard, Sask.
THOMAS H. JOHNSON
H. A. BERGMAN
*el. lögfræStngar.
Skrifstofa: Room 811 McArtbur
BuUding, Portage Ave.
P.O. Box 1656
Phonee: 26 849 og 26 840
LINDAL, BUHR &STEFÁNSSON
Islenzkir lögfræðingar.
356 Main St. Tals.: 24 963
Peir hafa etnnig skrifstofur að
Lundax, Riverton, Gimli og Piney
og eru þar að hltta á efUrfylgj-
andi tlmum:
Lundar: Fyrsta miðvikudag,
Riverton: Fyrsta fimtudag,
Gimli: Fyrsta mið vikudag,
Piney: priðja föstudag
I hverjrum má-nuði
J. J. SWANSON & CO.
L I M I T E D
601 Paris Bldg. Winnipeg
Fasteignasalar. Leigja hús.
utvega peningalán og elds-
abyrgð af öllu tagi.
Phone 26 349
Residence
Phone 24 206
Office
Phone 24 963
E. G. BALDWINSON, LL.R
íslenzkur lögfræðingur
708 Mining Exchange
356 Main St. Winnipeg
DR S. J. JÓHANNESSON
stundar lækningar
og yfirsetur.
Til viðtals kl. 11 f.h. til 4 e.h.
og frá 6—8 að kveldinu.
Sherburn St. 532 Sími 30 877
G. W. MAGNUSSON
Nuddlæknir.
609 Maryland Street
QÞriðja hús norðan við Sarg.)
PHONE: 88 072
Viðtalstími: kl. 10—11 f. h.
og kl. 3—5 á. h.
DRS. H. R. & H. W. TWEED
Tannlæknar.
406 Standard Bank Bldg.
Cor. Portage Ave. og Smith St.
Phone 26 545. Winnipeg
SIMPSON TRANSFER
Verzla. með egg-t-dag hnnsnafðður.
Annaat einnlg um allar tegundlr
flutnlngra.
681 Arlington St., Winnipeg

J. Rsgnar Joíinson, B.A., LLi.B., LL.M. (Harv.) fslenzkur lögmaður. Rosevear, Rutherford, Mcln- tosh & Jóhnson. 910-911 Electric Railw. Cmbrs. Winnipeg, Canada Sími; 23 082 Heima: 71 753 Cable Address: Roscum

JOSEPH T. THORSON ísl. lögfræðingur Scarth, Guild & Thorson, Skrifstofa: 308 Mining Exchange Bldg. Main St. south of Portage Phone: 22 768
1
G. S. THORVALDSON, B.A., LL.B. Lögfræðingur Skrfstofa: 702 Confederation Life Building Main St. gegnt City Hall Phone: 24 587

A. C. JOHNSON 907 Coufederatlon IJfe 9ld|. WINNIPEG Annast um fasteignir manna. Tek- ur að sér að ávaxta sparlfé fðlks. Selur ejdsábyrgð og blfreiða ábyrgð- Ir. Skriflegum fyrirspurnum svarað samstundls. Skrlfstofuslmi: 24 263 Heimaslmi: 33 328 *
*
A. S. BARDAL 848 Sherbrooke St. Selur llkklistur og annast um tlt- farir. Allur útbúnaður sá bertL Ennfremur eelur hann allakooar mlnnisvarRa og iegHtelna. Skrifstofu tals. 86 607 Helmilia Tals.: 88 808

ALLAR TEGUNDIR FLUTN- INGA. Nú er veturjnn genginn í garð, og ættuð þér því að leita til min, þegar þér þurfið á kolum og við að halda. JAKOB F. BJARNASON 668 Alverstone. Sími 71 898 j

Dr. C. H. VR0MAN Tannlæknir 606 Boyd Bulldlng Phone 1* 1T1 WINNIPEG.

W0ÐLEGASTA Kaffi- og Mat-söluhúsið gem þessl borg: taefir ooklíum tíeM baft Innan vébanda stnna. Fyrii-taka máltlðlr. skyr, pönnu- kökur, rullupyísa og þjððrwkniB- kaffi. — Utanbæjarmenn fá •* ávalt fyrst hressingu á WEVEL CAFi; «92 Sargent Ar* Stanl: B-3197. Rooney Stevens, olganðh
V
>oc=>oc=u<xf)